طراحی الگوی رفتار کنش گری استراتژیک در سازمان: پژوهشی داده بنیاد (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

رفتارهای کنش گرانه استراتژیک کارکنان در سازمان، زیربنای بهبود مستمر عملکرد شغلی فردی و سازمانی است، زیرا پویایی شتابان محیطی، نوعی از ظرفیت فزاینده فکری و عملی برای بهبود وضعیت موجود یا خلق وضعیتی جدید را طلب می کند که در رفتارهای کنش گرایانه استراتژیک کارکنان نهفته است. اگرچه پژوهش های متعددی در مورد پیشایندها و پسایندهای رفتار کنش گرایانه مدیران و بعضاً کارکنان انجام شده است؛ ولی تاکنون به الگوی چگونگی ایجاد و بروز چنین رفتارهایی در کارکنان پرداخته نشده است. پژوهش حاضر از نوع بنیادی است و با بهره گیری از نظریه داده بنیاد صورت گرفته است. از نظریه داده بنیاد برای نظریه پردازی در مورد پدیده های سازمانی استفاده می شود. هدف غایی این پژوهش، فهم داده بنیاد الگوی رفتارهای کنش گرایانه استراتژیک کارکنان در سازمان مورد مطالعه بوده است. داده های پژوهش طی 18 مصاحبه نیمه ساختار یافته با خبرگان دانشگاهی منتخب و سازمان مورد مطالعه احصاء و سپس در فرایند کدگذاری استخراج و مقوله های هم پیوند در قالب شرایط علی، پدیده محوری، شرایط زمینه ای، شرایط مداخله گر، راهبردها و پیامدهای مدل مفهومی معین و طی مرحله کدگذاری انتخابی هر یک از عناصر الگو به منظور خلق نظریه پژوهش تشریح و به تفصیل بیان شد. نتایج این پژوهش می تواند مدیران را در شناخت خط مشی ها، سیستم ها و رویه هایی که به ایجاد و بروز چنین رفتارهایی کمک می کنند یا مانع ظهور و بروز آنها می شوند یاری دهد.