تحلیلی بر بایسته های تصمیم گیری مشورتی براساس آموزه های اسلامی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف پژوهش، شناسایی بایسته های تصمیم گیری مشورتی براساس آموزه های اسلامی است. مطالعات صاحبنظران نشان می دهد که با وجود بهره های مطلوبِ مشورت در تصمیم گیری، این پدیده گاهی نتایج خوشایندی به دنبال ندارد؛ بنابراین به نظر می رسد بایدهایی بر این فرآیند حاکم است که مطلوبیت آن را تعیین می کند. پرسش اصلی پژوهش این است که بایسته های تصمیم گیری مشورتی براساس آموزه های اسلامی چیست؟ در واقع، پایبندی به چه معیارهایی، مدیران را در تصمیم گیری مشورتی به نتایج مطلوب رهنمون می سازد و بهبود عملکرد مادی و معنوی در پی دارد؟ بدین منظور، روش تحلیل محتوای استقرایی به کار برده شد. براساس یافته ها، مهمترین بایسته های تصمیم گیری مشورتی در آموزه های اسلام عبارت است از: توجه به موانع شرعی مشورت، صیانت از حریمها، اتصالات معنوی، دقت در صفات مشاور، گزینش هدفمند عقاید، توانمندی در تصمیم و اجرا. نتایج بررسی نشان می دهد که بعضی بایسته های اسلامی در مبانی مدیریتی موجود است؛ اما در آموزه های اسلامی نظایر وسعت یافته تری از آنها هست. برخی بایسته های اسلامی اساساً با مبانی مدیریتی در تعارض، و یا در آن فاقد معناست. دسته ای از بایسته های اسلامی نیز با مبانی مدیریتی در تعارض نیست؛ ولی از دید اندیشمندان مدیریت به دور مانده و مورد غفلت واقع شده است.