مدیریت اسلامی

در این پژوهش ضمن بیان عوامل مختلف عدالت سازمانی، شاخص های عدالت سازمانی شامل عدالت توزیعی، رویه ای و مراوده ای از نامه امام علی (علیه السلام) به مالک اشتر، استخراج شده، و میزان اجرای آنها در دانشگاه هنر اصفهان طی سه فرضیه مورد بررسی قرار گرفته است. نوع این پژوهش، توصیفی - پیمایشی بوده، و فرضیات این پژوهش با استفاده از داده های پرسشنامه محقق ساخته (شامل 45 سوال)، در دانشگاه هنر اصفهان آزمون شده است. برای این منظور از کل جامعه آماری 252 نفر، 110 نمونه انتخاب و پرسشنامه ها توسط این افراد، تکمیل گردیده است. این نمونه به صورت نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده، انتخاب و با استفاده از روش های آمار استنباطی شامل t تک متغیره، t2 هتلینگ، t همبسته، تحلیل واریانس چند متغیره مانوا و آزمون LSD تجزیه و تحلیل شده است. نتایج این پژوهش بر اساس شاخص های نهج البلاغه، حاکی است که عدالت توزیعی، کمتر از عدالت رویه ای و مراوده ای، و عدالت رویه ای کمتر از عدالت مراوده ای و همگی کمتر از سطح متوسط در دانشگاه هنر اصفهان اجرا شده و بنابراین در مجموع، عدالت سازمانی کمتر از سطح متوسط در دانشگاه هنر اصفهان به اجرا در آمده است؛ همچنین مطرح شد که احتمالا عامل تحصیلات به عنوان عامل کلیدی در نظرسنجی ها نقش داشته است به این معنا که با افزایش سطح تحصیلات، نظر کارکنان به سمت عدم اجرای عدالت در دانشگاه هنر اصفهان سوق پیدا کرده است.

بر خلاف نظر بسیاری از مکاتب که انسان را محور کارهای خود قرار داده اند، دین اسلام با نگاهی همه جانبه به مقوله کار، توجه به خداوند، انسان و جهان را مدنظر قرار داده است. در این پژوهش سعی شده با استفاده از آیات قرآن و روایات معصومین (علیهم السلام) به ویژه با تکیه بر بیانات گهربار امام علی (علیه السلام) مبانی اسلامی اخلاق کار مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گیرد.

مطالعه و تبیین دیدگاه های حضرت امام خمینی (ره) به عنوان پایه گذار نظام جمهوری اسلامی ایران در حوزه های مختلف اجتماعی و بویژه مدیریتی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. با توجه به جایگاه مدیریت تضاد در اداره موثر جامعه، پژوهشی علمی به منظور دستیابی به الگوی مدیریت تضاد مبتنی بر اندیشه های امام خمینی (ره) در مجموعه 22 جلدی صحیفه امام (ره) صورت پذیرفته که این مقاله بر گرفته از نتایج آن است. در این مقاله ضمن پرداختن به ادبیات علمی مدیریت تضاد، روش شناسی تحقیق تشریح، و سپس با توجه به ابعاد علمی مدیریت تضاد، داده های گردآوری شده از تمام سخنرانی ها، یادداشت ها و مکاتبات آن بزرگوار از سال 1342 تا زمان رحلت ایشان درباره تضاد و انواع تضادها مورد تحلیل قرار گرفته و استراتژی های مدیریت تضاد بر اساس اندیشه های امام (ره) تبیین و تشریح شده است.

بررسی های نسبتا گسترده در منابع و مآخذ مدیریت اسلامی نشان می دهد که کتاب، مقاله و یا پایان نامه خاصی یافت نمی شود که به صورت علمی به شناسایی موانع تحقق مدیریت اسلامی پرداخته باشد. از این رو، هدف این مقاله شناسایی این موانع انتخاب شد. این پژوهش از حیث هدف، کاربردی و از حیث روش توصیفی - اکتشافی است. برای جمع آوری اطلاعات از روش های کتابخانه ای، طراحی و تنظیم پرسشنامه و مصاحبه با خبرگان استفاده شده است. برای بررسی پایایی پرسشنامه ها از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که برای پرسشنامه شماره 2 (اهمیت موانع) 0.91 و برای پرسشنامه شماره 3 (وضعیت موجود موانع در سازمان ها) 0.83 محاسبه شد. با توجه به اینکه پایایی محاسبه شده از 0.7 بیشتر بود، نتیجه گرفته شد که پرسشنامه های مورد استفاده از پایایی لازم بهره مندند. روایی پرسشنامه ها به گونه ای بود که ابتدا با توجه به پیشینه تحقیق 30 مانع شناسایی شد. سپس این موانع در اختیار خبرگان قرار گرفت که به حذف و یا اضافه شدن تعدادی از آنها منجر گردید (افزایش به 55 مانع). در نهایت این 55 مانع با نظر برخی از خبرگان و با توجه به شباهت موانع به 50 مانع کاهش پیدا کرد. در واقع می توان این انتظار را داشت که پرسشنامه های مورد استفاده در تحقیق به اندازه کافی دارای «روایی محتوایی» باشد. این تحقیق هفت فرضیه داشت که تاثیر موانع برون سازمانی و موانع درون سازمانی (موانع شناختی، موانع سیاستگذاری، موانع برنامه ریزی، موانع اجرایی، موانع نظارتی و موانع ارزیابی) را در عدم تحقق مدیریت اسلامی مورد بررسی قرار داد. این فرضیه ها با آزمون T تک نمونه ای آزمون شد، که همگی مورد تایید قرار گرفت.

این پژوهش با آگاهی نسبت به نقش مزیت آفرینی نظام نگهداری منابع انسانی، اثر میانجیگری احساس عدالت سازمانی را بر رابطه رویکرد راهبردی در نظام نگهداری منابع انسانی و تعهد سازمانی کارکنان در یک سازمان دولتی مورد مطالعه قرار می دهد. در تبیین این روابط، سه فرضیه تدوین شد و طی آزمون میدانی مورد تایید قرار گرفت؛ همچنین با استفاده از روش آماری تحلیل مسیر، ضریب اثر مستقیم و اثر کلی و نیز جهت اثرگذاری متغیرهای تحقیق بر یکدیگر تعیین شد.

از نگاه اسلامی انسان اشرف مخلوقات است و حفظ جان او دارای ارزش است. تلاش برای کاهش حوادث رانندگی از اهداف نظام جمهوری اسلامی ایران است. در این تحقیق با تکیه بر الگوی مفهومی، ابتدا وضعیت عوامل موثر بر رفتار کاربران ترافیکی یعنی رفتار رانندگان، سرنشینان و پیاده ها مورد بررسی قرار گرفت. از آنجا که ماهیت الگوی ارائه شده، عوامل ساختاری را مهمترین عوامل تاثیرگذار بر رفتار کاربران ترافیکی می داند، راهکارهای برونرفت از وضعیت نامطلوب را تحول اساسی در عوامل ساختاری جستجو می کند؛ لذا برنامه های ارائه شده بیشتر با نگاهی تحولی در حوزه ساختارهای ترافیکی ارائه شده است. روش تحقیق به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ گردآوری داده ها توصیفی است که با روش تحلیل ریاضی به بررسی وضعیت رفتاری کاربران می پردازد. در این بررسی شکاف بین وضع موجود ساختارهای پشتیبانی کننده و تاثیرگذار بر فرایندهای اصلی با وضع مطلوب آن کاملا مشهود است. روش تحلیل ریاضی با استفاده از مربع توانمندی انجام پذیرفت. در آخر برای کاهش شکاف بین وضع موجود و مطلوب، اهداف کمی و کیفی و برنامه های ساختاری در حوزه های مدیریت عالی، پشتیبانی و اجرایی ارائه شد.

این مقاله به دنبال طراحی الگویی برای ارزیابی عملکرد افسران ارشد بر مبنای الگوهای تصمیم گیری چند شاخصه است. پس از بررسی معیارها و شاخص های مطرح شده در خصوص ارزیابی عملکرد افسران ارشد از دیدگاه ادبیات تحقیق، اسلام و بیانات مقام معظم رهبری، الگوی اولیه ای بر اساس سه گرایش نقش مدیریتی، شایستگی های مدیریتی و نتایج مدیریتی تدوین شد. با توجه به تاکید این تحقیق بر ارائه الگوی کاربردی به منظور اجرای آن در یک نمونه عملی و رفع چالش های اجرایی، پس از جمع بندی و تجزیه و تحلیل کمی و کیفی نظر خبرگان، الگوی پیشنهادی تحقیق مورد بازنگری قرار گرفت که به ارائه دو الگوی جبرانی و غیر جبرانی منجر شد.