پیشنهادی برای تصحیح و معنای چند بیت از داستان «رستم و سهراب» (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

تصحیح شاهنامه جلال خالقی مطلق و همکارانش محمود امیدسالار و ابوالفضل خطیبی یکی از تصحیح های درخور اعتماد و استنادِ شاهنامه پژوهان است. در تصحیح های گذشته اشکالاتی دیده می شود که خالقی مطلق و همکارانش با در نظر گرفتن آنها کوشیده اند تصحیح دقیق تری از شاهنامه در اختیار خوانندگان قرار دهند؛ البته تصحیح خالقی مطلق نیز کاستی هایی دارد که می توان با اشاره به این کاستی ها و اصلاح آنها، متن ویرایش شده بهتری از شاهنامه ارائه کرد. ازاین رو در اینجا این پرسش مطرح می شود که با دقت در معنای برخی از واژگانِ شاهنامه و ضبط دست نویس های متعدد و معتبر این کتاب، تصحیح چه بیت هایی از داستان رستم و سهراب را می توان پیشنهاد کرد. بر همین اساس در این مقاله با توجه به دست نویس های معتبر و چاپ های عکسی دست نویس های شاهنامه و ویرایش هایی که از این کتاب ارائه شده است و همچنین پژوهش هایی که شاهنامه شناسان در کتاب ها و مقاله های خود ارائه کرده اند، کوشش شد پیشنهادهایی برای تصحیح و معنای برخی از بیت های داستان «رستم و سهراب» مطرح شود؛ از این رو با توجه به شواهدی که در شاهنامه آمده است، بهتر است در تصحیحِ بیت هایی از این داستان «بداندیش» به معنی «بیمناک و نگران»، «خَنبیدن» به معنی «خم شدن» و «آهون» به معنی «رخنه و نَقب» در نظر گرفته شود.