اسناد خزانه اسلامی: ابزاری نوین در تأمین مالی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

برخلاف کشورهای توسعه یافته در دنیا، اقتصاد ایران بانک محور است و حدود هشتاد درصد از منابع را بانک ها تأمین می کنند و تنها 20 درصد از طریق بازار سرمایه تأمین می شود. یکی از ابزارهای مهم در بازار مالی اسناد خزانه است. نظر به ممنوعیت ربا در اسلام، اسناد خزانه سنتی قابلیت کاربرد در نظام مالی اسلامی را ندارد و به همین علت نیاز بازارهای مالی اسلامی به داشتن ابزار مالی کوتاه مدت با ریسک پایین بوده که بتواند خلاء اسناد خزانه سنتی را پر کند که این ابزار اسناد خزانه اسلامی است. اسناد خزانه اسلامی، ابزار مالی جدیدی است که از سال 1392 برای تسویه مطالبات طلبکاران غیر دولتی از طرف دولت معرفی شده است. هدف اصلی این ابزار تأمین کسری بودجه دولت در کوتاه مدت به شمار می آید. با اینکه اصولاً استفاده از این ابزارها توسط دولت بیشتر به منظور تأمین بخشی از کسری بودجه، تسویه بدهیها به پیمانکاران و بانکها و رسیدن به انضباط مالی بیشتر صورت میگیرد، اما در توسعه و تعمیق بازار سرمایه و پول نیز کاربرد دارند .