تحلیلی بر تغییرات سطح تاب آوری سکونتگاه های روستایی تبدیل شده به شهر(مطالعه موردی: روستاهای برده رشه و اورامان در استان کردستان) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت اثرگذاری تبدیل روستا به شهر بر وضعیت تاب آوری روستاشهری جدید در دو سکونتگاه اورامان و برده رشه در استان کردستان انجام شده است. این پژوهش ازلحاظ هدف، کاربردی و ازلحاظ روش، توصیفی- تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات، از روش اسنادی در بخش نظری و نیز روش میدانی مبتنی بر مصاحبه، مشاهده و توزیع پرسش نامه استفاده شده است. 250 سرپرست خانوار از حجم جامعه ای به تعداد 951 خانوار با استفاده از فرمول کوکران انتخاب و پرسش نامه ها درمیان آن ها به روش تصادفی، پس از مشخص شدن سهم هریک از روستاشهرها از تعداد کل پرسش نامه ها توزیع شد. نتایج تجزیه و تحلیل نشان داد که تبدیل روستاها به شهر و ایجاد روستاهای جدید نقش مؤثری در ارتقای سطح تاب آوری سکونتگاه های موردبررسی دارد و میانگین وضعیت تاب آوری از 2.85 دوره ی قبل به 3.17 در دوره ی بعد در سطح معنی داری 0.001 ارتقا یافته است. از سوی دیگر، بعد اقتصادی با بار کلی 0.510 بیشترین تأثیر را در بهبود وضعیت تاب آوری این روستاشهرها داشته است. همچنین، بین میزان بهبود سطح تاب آوری دو روستاشهر، تفاوت معنی داری وجود دارد و روستاشهر برده رشه با میانگین 3.41 وضعیت بهتری از روستاشهر اورامان با میانگین سطح تاب آوری 2.96 یافته است. تفاوت در وضعیت موقعیت طبیعی، موقعیت استراتژیک، موقعیت ارتباطی، وضعیت عملکرد مسئولان و تنوع استراتژی های معیشتی مهم ترین عوامل ایجادکننده ی این تفاوت بهبود سطح تاب آوری هستند.