اعتبارسنجی و سنجش کیفیت در پژوهش های کمّی، کیفی و آمیخته (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

امروزه دنیای علم به طور مداوم در حال تغییر است؛ به طوری که در تمام زمینه ها و از جمله در حوزه روش های تحقیق این تغییرها محسوس هستند. با این حال، اگر مفاهیمی چون اعتبار و پایایی در حوزه روش شناسی در دوره اثبات گرایی با اصول و قوانین مشخص استفاده می شدند، در دوره برساخت گرایی امروزین که توجه به پژوهش های کیفی بیشتر از گذشته نمود پیدا کرده است، این اصول، حالت جهان شمولی خود را از دست داده اند و این مسئله در مورد پژوهش های آمیخته به یک تناقض تبدیل شده است. پژوهشگران کیفی به معیارهای ارزیابی آثار پژوهشگران کمّی معترض اند و آنها را رد می کنند و این پژوهشگران کیفی معیارهای بدیلی را تدوین کرده اند که با اهداف پژوهش آنان تناسب دارد. از سوی دیگر، پژوهشگران آمیخته، هر دو گروه از معیارها را با توجه به دیدگاه های موجود مورد انتقاد قرار داده اند و معیارهای جدیدی را از نگاه خود مطرح می کنند. مقاله حاضر به اختصار ابتدا به کاوش معیارهای اعتبار از نگاه پژوهشگران کمّی و کیفی می پردازد و سرانجام در خصوص کیفیت در پژوهش آمیخته بحث می شود.