پژوهش حاضر با رویکرد آمیخته اکتشافی مدل ایجاد ابزار به منظور شناسایی اثر عوامل زمینه ای بر رفتار خادمانه کارگزاران سازمان حج و زیارت در اماکن متبرکه مکه و مدینه با استفاده از تحلیل محتوای قراردادی در بخش کیفی انجام شده است. داده های کیفی با استفاده از نمونه گیری هدفمند بر اساس معیارهای نظام نامه ارزیابی عملکرد کارگزاران خادم سازمان حج و زیارت از طریق 18 نفر از خادمان برتر تا اشباع نظری مصاحبه های نیمه ساختاریافته جمع آوری شد. متن مصاحبه های انجام شده در قالب واحدهای فکر کدگذاری، مقوله بندی، و در نهایت در طبقات مضامین طبقه بندی و اعتباریابی شد. یافته های کیفی تحقیق ویژگی های رفتار خادمانه کارگزاران را در قالب چهار رفتار انسان دوستانه، رفتار پیش قدمانه، رفتار وظیفه گرایانه، و رفتار خودگرایانه و عوامل زمینه ای مؤثر بر آن را در قالب دو زمینه شخصی و زمینه های مرتبط با نقش تبیین می کند. پس از کشف مقوله های مدل ارائه شده در مرحله کیفی، به منظور اعتبارسنجی کمّی مدل استخراج شده، پرسش نامه ای مشتمل بر 123 گویه طراحی و تنظیم شد و در اختیار 205 نفر از کارگزاران به صورت نمونه گیری در دسترس قرار گرفت و اعتبار مدل به صورت کمّی نیز تأیید شد.
