قضاوت حرفه ای

زمینه: کسب و کار امروز نیازمند تعاملات اجتماعی و رعایت ملاحظات اخلاقی است. الزام تحصیل سود، فعالیتهای غیراخلاقی و نادیده انگاری کردارهای مورد پذیرش جامعه را توجیه نمی نماید. فرایند تصمیم گیری به صورت ساختاری و از طریق بررسی انطباقی با مجموعه ضوابط اخلاقی تدوین شده از جانب نهادهای حرفه ای و یا ارزشهای اخلاقی حاکم بر جامعه قابل تبیین است. این پژوهش تاثیر آیین رفتار حرفه ای را بر چگونگی قضاوتهای حسابرسی در دو گام انگیزشی و عملگرایانه مطالعه می نماید.روش کار: در این تحقیق روش پیمایشی با طرح تجربی مستقل شامل چهار موقعیت آزمایشی به کار رفته است. داده ها با استفاده از پرسشنامه و در قالب طرح پس آزمون با گروه نظارت به روش میدانی جمع آوری شده است.یافته ها: نتایج تحلیلهای آماری مبین آن است که تاثیر آیین رفتار حرفه ای بر انگیزش و عملکرد حسابرسان معنادار است. همچنین جنسیت نیز بر قضاوت حسابرسی موثر بوده و زنان، قضاوتهای اخلاقی تری اعمال نموده اند.نتیجه گیری: با توجه به تاثیر مثبت آیین رفتار حرفه ای بر قضاوت حسابرسی، اهمیت یک واحد درسی با عنوان آیین رفتار حرفه ای در دوره کارشناسی قابل توجه است. دانشجویان می بایست با موضوعات حرفه آشنا شده و از انتظارات جامعه از اخلاق حرفه ای آگاه گردند. موسسات حسابرسی نیز می توانند از نتایج این تحقیق برای جذب و آموزش کارکنان خود استفاده نمایند.

در این پژوهش، مفهوم اهمیت در حسابرسی که مبنای قضاوت حسابرسان است، به عنوان یکی از عوامل مؤثر بر ویژگی کنترلی حسابرسی مستقل (کشف کنندگی) در نظر گرفته شده و تأثیر آن بر توجه حسابرسان در فرایند کشف تقلب مدیران مورد بررسی قرار گرفته است. به منظور گردآوری اطلاعات، از ابزار پرسشنامه و مشاهده عینی شواهد (اسنادکاوی) استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل حسابرسان شاغل در سازمان حسابرسی دارای رتبه سرپرست به بالا و گزارش های حسابرسی منتشر شده توسط سازمان مذکور طی سال های 1386 و 1387 بوده است. نمونه های مورد مطالعه شامل 82 نفر از مدیران و سرپرستان حسابرسی و تعداد 124 گزارش حسابرسی می باشد. نتایج پژوهش مؤید آن است که حسابرسان برای اقلامی که از نظر کمّی از اهمیت بالاتری برخوردار هستند احتمال بالاتری از گزارشگری متقلبانه در نظر می گیرند و زمانی حسابرسان به اقلام کم اهمیت توجه بیشتری می نمایند که قبلاً شواهدی حاکی از تقلب مدیران مشاهده کرده باشند. به عبارتی دیگر مفهوم اهمیت در حسابرسی صورت های مالی، مانع توجه حسابرسان در فرایند کشف تقلب مدیران می گردد. بررسی گزارش های حسابرسی نیز نشان داد که فرایند حسابرسی صورت های مالی حداکثر در 3/6 در صد از موارد، مؤید کشف تقلب احتمالی مدیران می باشد

هدف اصلی از این مقاله بررسی تاثیر ویژگی های اجتماعی بر قضاوت حسابرسان در حل تعارض بین مدیریت و حسابرس می باشد. ابزار مورد استفاده در تحقیق حاضر پرسشنامه  های استاندارد و فیش برداری است. جامعه آماری تحقیق حسابرسان و حسابداران حرفه ای که از بین آنها با استفاده از فرمول کوکران نمونه مورد نظر تعیین و با روش نمونه گیری تصادفی نمونه مورد نظر شامل 225 نفر انتخاب می گردد. در این پژوهش تایید روابط بین متغیر ها و عوامل از طریق تحلیل عاملی تاییدی و تکنیک مدل سازی PLS با استفاده از نرم افزار PLS2 Smart صورت پذیرفته است. نتایج نشان داد که اعتماد بیش از حد حسابرسان و نیز شخصیت ماکیاولیسم آن ها بر قضاوت حرفه ای تاثیر گذار است. همچنین نتایج نشان داد قضاوت حرفه ای بر تعارض بین حسابرس و مدیریت تاثیر گذار است و نیز اعتماد بیش از حد تاثیری معنادار بر آن دارد و قضاوت حرفه ای نقش تعدیل کننده در تاثیر گذاری اعتماد بیش از حد و شخصیت ماکیاولیسم بر تعارض بین حسابرس و مدیریت ایفا می کند.  

هدف این پژوهش سنخ شناسی الگوهای تفکر حسابرسان در قضاوت های حرفه ای بر اساس روش تحلیل کیو ( ) می باشد. این پژوهش در بازه زمانی یکساله ۱۳۹۶-۱۳۹۷ با مشارکت دو جامعه هدف از طریق روش تحلیل کیو انجام گرفت. در بخش اول که شناسایی گزاره های کیو یا گفتمان معیارهای قضاوت حسابرسان بود تعداد ۱۲ نفر از متخصصان رشته حسابداری مشارکت داشتند که براساس واکاویی محتوایی به واسطه تحلیل فراترکیب تعداد ۱۸ گزاره کیو از میان ۲۴ مقاله مرتبط و ارزیابی شده انتخاب شد. سپس به منظور تحلیل کیو و شناخت الگوهای ذهنی حسابرسان در مورد قضاوت حرفه ای، تعداد ۱۸ نفر از شرکای حسابرسی که اعلام آمادگی کرده بودند، مشارکت نمودند، اما بدلیل عدم تفهیم در امتیاز دادن و اولویت بندی گزاره های کیو، ۴ پاسخ از دور تحلیل ها حذف شدند و تنها ۱۴ نفر از شرکا به از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب شده بودند در این بخش همکاری کردند. نتایج از طریق تحلیل عاملی و روش واریماکس انجام گرفت و نتایج نشان داد، براساس ۱۸ گزاره کیو، ۳ الگوی ذهنی در مورد قضاوت های حرفه ای حسابرسان وجود دارد. در واقع براساس امتیاز اولویت ها به گزاره ها سه الگوی ذهنی قضاوت حرفه ای مبتنی بر ویژگی های شواهد و مدارک ارائه شده، الگوی ذهنی قضاوت حرفه ای مبتنی بر رفتارهای حرفه ای و الگوی ذهنی قضاوت حرفه ای مبتنی بر تحلیل شهودی شناسایی شدند و مورد تأیید قرار گرفتند. این نتایج می تواند به عنوان مکانیزم هایی جهت تدوین رویه ها و شناخت معیارهای قضاوتی حسابرسان کمک کند و باعث گردد درک بهتر نسبت به محتوای تصمیم های حسابرسان گردد.

پژوهش حاضرقصد دارد نقش تصمیم گیری اخلاقی حسابرسان بر افشای اسرار مالی و غیر مالی را بررسی و مدل تصمیم گیری حسابرسان را با تاکید بر نقش تعدیلگر شدت اخلاق ادراک شده ارائه نماید. ابزار مورد استفاده در پژوهش حاضر پرسشنامه و جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه اشخاص عضو جامعه حسابداران رسمی ایران در سال 1397می باشد. برای تجزیه و تحلیل داده ها در این پژوهش از شاخص های آمار توصیفی و روش مدل سازی معادلات ساختاری استفاده گردید و کلیه محاسبات و تحلیلهای آماری به وسیله نرمافزار PLS انجام گرفت و مدل تصمیم گیری اخلاقی موثر بر افشای اسرارمالی و غیر مالی؛ با تاکید بر نقش تعدیلگر شدت اخلاق ادراک شده حسابرسان ارایه گردید. در مدل تحقیق، نتایج حاکی از آن است که بین آگاهی اخلاقی با قضاوت حرفه ای و احساسات رابطه مثبت معنادار وجود دارد. افزون بر این، نتایج حاصل از آزمون دیگر فرضیه ها نشان داد بین احساسات و قضاوت حرفهای رابطه مثبت معنادار وجود دارد. همچنین بین قضاوت حرفه ای و افشای اسرار رابطه مثبت معنادار مشاهده شده است.

موسسات حسابرسی تابع قوانین بازار هستند و بنابراین سودآوری آن ها به رابطه بین حق الزحمه حسابرسی و بهای تمام شده انجام کار بستگی دارد. بازار حسابرسی در دهه های گذشته به شدت رقابتی شده است و درپی بحران های اقتصادی اخیر بیشتر هم شده است. این محیط منجربه فشار زیاد بر صاحبکاران حسابرسی شده است و بنابراین فشارهایی که صاحبکاران بر حسابرسان وارد می کنند نیز افزایش یافته است. این فشارها بصورت توافق برسر حق الزحمه حسابرسی و همچنین به قدرت صاحبکار در تحت الشعاع قرار دادن قضاوت حسابرس نمایان می شوند. هدف تحقیق حاضر بررسی عوامل موثر بر فشارهای وارده بر حسابرسان و قضاوت های حرفه ای(اخلاقی) آنان می باشد. از روش های آماری همبستگی پیرسون، تحلیل عاملی، تی استیودنت و تحلیل واریانس برای آزمون فرضیات پژوهش استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه افراد شاغل در موسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی با رتبه حسابرس ارشد به بالا بودندکه تعداد نمونه با استفاده از فرمول کوکران معادل 192 نفر برآورد گردید. نتایج یافته ها نشان داد که اندازه موسسه و تجربه حسابرس با فشارهای وارده بر حسابرسان رابطه معکوس و با قضاوت حرفه ای آن ها، رابطه مستقیم و معنا داری دارند.

هدف: با توجه به اهمیت موضوع قضاوت حرفه ای در حسابرسی، هدف این پژوهش تدوین مدلی برای قضاوت حرفه ای حسابرسان مستقل، با توجه به ویژگی های محیطی و شرایط حاکم بر حرفه حسابرسی کشور است. روش: در این پژوهش، از روش پژوهش کیفی و رویکرد مبتنی بر نظریه پردازی زمینه ای استفاده شده است. به این منظور با نظرسنجی از 18 خبره حرفه حسابرسی، عوامل تأثیرگذار بر قضاوت حرفه ای حسابرسان بررسی شد و در انتها مدلی یکپارچه برای قضاوت حرفه ای ارائه شد که دربردارنده شرایط علّی، عوامل مداخله گر و بستر و همچنین راهبردهای مربوط به قضاوت حرفه ای و پیامدهای هر یک است.یافته ها: نتایج به شکل گیری یک مدل پارادایمی انجامید که در این مدل، 13 مقوله برای شرایط علّی، 5 مقوله در زمینه بستر، 8 مقوله برای شرایط مداخله گر، 4 مقوله برای راهبرد و 5 مقوله در زمینه پیامد مرتبط با پدیده اصلی پژوهش (حرفه ای بودن قضاوت) شناسایی شد. نتیجه گیری: قضاوت حرفه ای حسابرسان مستقل، ماهیت پیچیده و چندوجهی دارد و علاوه بر ویژگی ها و عملکرد شخصی حسابرسان، تحت تأثیر ویژگی های شرکت، ذی نفعان، محیط قانونی و مقرراتی پیرامون قرار می گیرد، از این رو، به منظور بررسی جامع تر موضوع، مدل سازی قضاوت حرفه ای حسابرسان مستقل از جنبه های مختلف بررسی شده است.

تردید حرفه ای در زمره مفاهیم بسیار با اهمیت حوزه حسابرسی قرار دارد، زیرا مفهوم یادشده به طور عمده ای بر قضاوت های حسابرسی اثرگذار است. هدف از انجام این پژوهش، بررسی ارتباط بین ابعاد تردید حرفه ای (شامل بُعد بی طرفی و بُعد شکاکیت) و قضاوت های دیرباورانه حسابرس می باشد. در این راستا، پژوهش حاضر، با بکارگیری دو سناریوی شبه آزمایشگاهی، اقدام به پیمایش نظر 97 نفر از حسابرسان شاغل در موسسات حسابرسیِ عضو جامعه حسابداران رسمی می نماید. یافته های تحقیق نشان می دهد که در محیط کنترلی با ریسک بالا، ارتباط بین"بی طرفی و قضاوت های دیرباورانه"، نسبت به ارتباط بین "شکاکیت و قضاوت های دیرباورانه" قوی تر است. همچنین، ارتباط بین "بی طرفی و قضاوت های دیرباورانه" در محیط کنترلی با ریسک بالا، شدت می یابد. با این حال، تفاوت معنی داری در شدت ارتباط میان "شکاکیت و قضاوت های دیرباورانه" در دو محیط کنترلی دارای ریسک بالا و پایین وجود ندارد. در مجموع یافته های مزبور، شواهد تجربی در حمایت از دیدگاه حاکم بر استانداردهای حسابرسی مبنی بر ترجیح "بُعد بی طرفی نسبت به بُعد شکاکیت" فراهم می آورد.

در سال های اخیر توجه بسیاری از محققان، دانشجویان و اساتید حسابداری به موضوع قضاوت حرفه ای حسابرسان جلب شده است. این جلب توجه، اهمیت موضوع قضاوت حرفه ای را بیان می کند. پس شناسایی عواملی که بر قضاوت حرفه ای موثر هستند می تواند کمک بزرگی به حسابرسان مستقل بنماید. یکی از عوامل مهمی که بر قضاوت حرفه ای تأثیرگذار است می تواند تردید حرفه ای(تردید گرایی) باشد. هدف این تحقیق بررسی رابطه ی بین شاخص های تردید حرفه ای و قضاوت حرفه ای حسابرسان مستقل در مؤسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران می باشد. در این تحقیق با استفاده از پیمایش نظرات 150 حسابرس مستقل به عنوان نمونه آماری و با استفاده از پرسشنامه تعدیل شده هرت و همکاران به این نتیجه رسیدیم که در مؤسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران، بین تردید حرفه ای و قضاوت حرفه ای رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد.

این مقاله در جست و جوی پاسخ به این سؤال است که آیا تفاوت های فردی در حسابرسان منجر به تفاوت در قضاوت آن ها می شود یا خیر؟ این تحقیق در زمره تحقیقات بین رشته ای (حسابرسی-روانشناسی) قرار می گیرد. در این تحقیق اثر چهار ویژگی فردی شامل دو ویژگی جمعیت شناختی (جنسیت و تجربه) و دو ویژگی روان شناختی (خوش بینی و اعتماد به نفس) بر قضاوت حرفه ای مورد مطالعه قرار گرفته است. جامعه آماری این پژوهش حسابرسان شاغل در مؤسسات عضو جامعه حسابداران رسمی ایران بودند. برای انجام این تحقیق از یک طرح آزمایشی و به منظور جمع آوری داده ها و سنجش شخصیت آزمودنی ها از پرسش نامه های استاندارد روان شناسی استفاده شده است. داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون تی- استیودنت مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان می دهد کلیه متغیرهای مورد مطالعه در این مقاله (خوش بینی و اعتماد به نفس، تجربه و جنسیت) منجر به وجود تفاوت در قضاوت حرفه ای حسابرسان می شود This paper investigates to recognize if the auditor’s personal characteristics impact his/her professional judgment? This research stands amongst the interdisciplinary accounting-psychology studies. The personal characteristics which are considered in this research are “Optimism”, “Self-confidence”, “Experience” and “Gender”. To collect the data, standard questionnaires were distributed through all auditors working in those auditing firms which are of members of IACPA (Iranian Association of Certified Public Accountants). T-student method and SPSS software are used in analyzing the data. It concludes that all of the considered variables effect on the auditor’s personal judgment in Iran.

هدف این پژوهش بررسی تاثیر ابعاد حرفه ای گری (شامل تعهد خدمت به منافع عمومی و تعهد به اجرای استقلال در کار) بر قضاوت اخلاقی است. بدین منظور تفاوت در دیدگاه حسابرسان و دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته حسابداری مورد بررسی قرار گرفته است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از منظر روش و ماهیت توصیفی- پیمایشی می باشد. نمونه آماری این پژوهش را 340 نفر حسابرس و دانشجوی تحصیلات تکمیلی حسابرسی تشکیل می دهد. روش گردآوری داده ها نیز پرسشنامه می باشد. یافته ها نشان می دهد که تعهد خدمت به منافع عمومی بین دانشجویان و حسابرسان تفاوت معناداری ندارد؛ تعهد خدمت به منافع عمومی، تعهد به اجرای استقلال در کار و قضاوت اخلاقی بین رده های مختلف حسابرسان تفاوت معناداری ندارد، اما تعهد به اجرای استقلال و قضاوت اخلاقی بین دانشجویان و حسابرسان تفاوت معناداری دارد؛ همچنین ابعاد حرفه ای گری تاثیر منفی معناداری بر قضاوت اخلاقی دارد. یافته های پژوهش علاوه بر توسعه مبانی نظری تحقیقات پیشین، حاوی مفاهیم ارزشمندی برای مراجع حرفه ای و سیاست گذاران تدوین سرفصل های درسی است.

تئوری رمزگذاری دوگانه و تئوری بارشناختی از تئوری های مطرح در علم روان شناختی، بیان می کنند که دریافت اطلاعات تصویری می تواند از طریق تحریک عملکردهای غیرخطی مغز انسان موجب انجام قضاوت های مطلوب تر نسبت به عملکردهای خطی مغز در حالت عادی گردد. الگوی نقشه پردازی ذهنی عملکردهای غیر خطی مغزانسان (استفاده همزمان از نوشتار و تصاویر) را به سمت درک آسان تر مفاهیم و بدون استفاده از تحلیل های دیگر سوق می دهد. حسابرسی دانشی است که در تمامی مراحل خود برقضاوت های حرفه ای حسابرسان استواراست، لذا در تحقیق حاضر برای نخستین گام به ارزیابی تاثیر استفاده از الگوی نقشه پردازی ذهنی بر قضاوت های حرفه ای حسابرسان در محیط ایران پرداخته شده است. این تحقیق با مشارکت کامل 118 نفر از حسابرسان مستقل در سال 1399 انجام گردیده و از روش تحقیق طرح آزمایش(بااستفاده از دو گروه آزمایش و کنترل) استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که استفاده از الگوی نقشه ذهنی تاثیر مثبت و معنی داری بر قضاوت های حسابرسان دارد و همچنین تجربه کاری حسابرسان به عنوان یک متغیرتعدیل گر بررسی گردیده و نتایج نشان داد که تاثیر استفاده از الگوی نقشه ذهنی در گروه های دارای تجربه کاری پایین تر نسبتاً قوی تر بوده است.

از مهمترین کارکردهای حرفه حسابرسی رفتارهای حسابرسان در خصوص انجام قضاوت های حرفه ای می باشد که برآمده از چارچوب های ادراکی آنان می باشد و می تواند در کاهش سوگیری های ادراکی و افزایش شفافیت های اطلاعاتی ذینفعان مؤثر باشد. هدف این مطالعه طراحی مدل سبک های شناختی حسابرسان و ارزیابی محورهای شناسایی شده در حرفه حسابرسی بود. جامعه هدف در بخش کیفی ۱2 نفر از متخصصان دانشگاهی بودند که چه به لحاظ علمی و چه به لحاظ تجربی، خبره تلقی می شدند. نمونه گیری در بخش روش شناسی کیفی، نمونه گیری نظری و نحوه تعیین نمونه گلوله برفی بود. اما جامعه هدف در بخش کمی 20 نفر از مدیران مالی شرکت های بورسی بودند، که براساس تجربه های کاری و سطح دانش فنی و تخصصی از طریق نمونه گیری همگن انتخاب شدند. نتایج پژوهش در بخش کیفی از وجودِ ۳ مقوله شامل سبک شناخت شهودی حسابرسان، سبک شناخت استقرائی/اکتشافی حسابرسان، سبک شناخت تفسیری حسابرسان و ۶ مولفه شامل حواس باطنی، انتزاعی، عینی، انتقادی، عملگرایانه، تردیدگرایانه و 35 مضمون مفهومی در قالب یک مدل ۶ بعدی حکایت دارد که طی سه مرحله کدگذاری در تحلیل نظری داده بنیاد طبق رویکرد گلیزر کسب گردید. همچنین نتایج در بخش کمی نشان داد، درصد تاثیرگذاری حواس عینی نسبت به بقیه محورها بالاتر است و به عنوان مطلوب ترین محور سبک های شناختی حسابرسان انتخاب شد. نتیجه کسب شده گویایی این واقعیت است که حواس عینی به عنوان سبک شناخت استقرائی، مبتنی بر کارکردهای برآورد منطقی فرآیندها و طرح ریزی کار حسابرسی است که به حسابرسان کمک می کند در زمان قضاوت حرفه ای از قابلیت اطمینان بالاتر برای اظهارنظر خود استفاده نمایند

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر عملکرد شرکت بر ارتباط بین قضاوت حرفه ای حسابرس و توانایی کشف تقلب است. روش: این پژوهش از لحاظ طبقه بندی تحقیق از نوع توصیفی پیمایشی است. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده شد. جامعه آماری تحقیق مشتمل بر کلیه حسابرسان عضو جامعه حسابداران رسمی ایران به تعداد 2959 بوده و نمونه آماری به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شد. تعداد نمونه آماری با روش نمونه گیری کوکران 341 نفر به دست آمد. برای آزمون فرضیه های تحقیق از روش معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که بین قضاوت حرفه ای حسابرس و توانایی کشف تقلب، ارتباط مثبتی وجود دارد. ولی، بین عملکرد مالی شرکت و توانایی کشف تقلب ارتباط منفی وجود دارد. همچنین، عملکرد مالی شرکت بر ارتباط بین قضاوت حرفه ای و توانایی کشف تقلب تأثیر منفی دارد. بنابراین، حسابرسانی که قضاوت های حرفه ای بالاتری داشته باشند، احتمال کشف تقلب توسط آن ها بیشتر می شود. ولی، با بهبود عملکرد مالی، از امکان رخداد تقلب در شرکت کاسته خواهد شد. نتیجه گیری: برای حسابرسان مهم است که در حین حسابرسی به منظور کشف تقلب، قضاوت حرفه ای بالاتری را از خود نشان دهند. همچنین، عملکرد مالی شرکت می تواند بر توانایی شناسایی کشف تقلب، اثر منفی داشته باشد. یعنی، با بهبود عملکرد مالی، از امکان رخدداد تقلب در بنگاه اقتصادی کاسته شده و توانایی شناسایی کشف تقلب کمتر می شود و نیز، هرچه حسابرسان در خصوص اصول و موازین حرفه ای درک بالاتری داشته باشند، توانایی شناسایی و کشف تقلب و سطح قضاوت حرفه ای آن ها نیز بیشتر می شود.  

بازار سرمایه محل تعامل دو گروه عمده سرمایه گذار و سرمایه پذیر است و حسابداری به عنوان رکن سوم و پیوند دهنده این دو گروه می باشد. برای برقراری پیوند مناسب بین این دو گروه و به لحاظ لزوم رعایت انصاف، لازم بود گزارش های شفاف حسابرسی توسط حسابرسان تهیه و به تایید حسابرسان مستقل برسد. حسابرسان در بررسی گزارش های مالی به کرات از قضاوت های ارزشی و حرفه ای استفاده می کنند که این قضاوت ها تابع عوامل متعددی است. هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر مطلوبیت فردی بر چگونگی قضاوت توسط حسابرسان آنهاست، بنابراین با استفاده از متغیرهای رفاه فردی به عنوان متغیر مستقل و قضاوت حرفه ای، تخصصی و عمومی حسابرس به عنوان متغیرهای وابسته، مدل تحقیق شکل گرفت. در این تحقیق 3 فرضیه مطرح شد. روش تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی بوده و بر حسب روش اجرا همبستگی است که با به کارگیری ابزار پرسشنامه و روش پیمایشی داده های مورد نیاز جمع آوری گردید. جامعه آماری شامل حسابرسان بخش خصوصی می باشد که با استفاده از نمونه تصادفی ساده، 90 نمونه جمع آوری شده است و پرسشنامه بین آنها توزیع گردید. نرم افزارهای SPSS21 و EXCEL برای دسته بندی و طبقه بندی داده ها استفاده شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که رفاه فردی بر قضاوت های حرفه ای، تخصصی و عمومی حسابرس اثرگذار است.

هدف: هدف از این پژوهش بررسی تأثیر هوش اخلاقی بر قضاوت حرفه ای حسابرسان و رتبه بندی میزان تأثیر هر یک از مؤلفه های ده گانه هوش اخلاقی بر قضاوت حرفه ای حسابرسان است. روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر فرایند اجرا، تحلیلی استنباطی است. جامعه آماری پژوهش، حسابرسان دیوان محاسبات در سه استان اصفهان، چهارمحال و بختیاری و یزد است که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، تعداد ۱۱۵ نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده های پژوهش، پرسش نامه است که بدین منظور از دو پرسش نامه استاندارد هوش اخلاقی و قضاوت حرفه ای حسابرسان استفاده شد (آلفای کرونباخ به ترتیب 954/0 و 936/0). از تعداد 115 پرسش نامه توزیع شده، 104 پرسش نامه قابلیت استفاده داشت. تجزیه وتحلیل داده ها و نیز آزمون فرضیه های پژوهش با استفاده از آزمون اسپیرمن انجام شد. به منظور رتبه بندی تأثیر مؤلفه های هوش اخلاقی بر قضاوت حرفه ای حسابرسان نیز، از آزمون فریدمن و همچنین نرم افزار اس پی اس اس انجام شد. یافته ها: نتایج پژوهش بیانگر تأثیر هر ۱۰ مؤلفه هوش اخلاقی، بر قضاوت حرفه ای حسابرسان است که در میان آن ها، مؤلفه های وفای به عهد، اقرار به اشتباه ها و شکست ها و توانایی در بخشش اشتباه های خود، بیشترین تأثیر را بر قضاوت حرفه ای حسابرسان نشان دادند. نتیجه گیری: می توان گفت تأثیر هر ده مؤلفه هوش اخلاقی، یعنی عملکرد مبتنی بر اصول، ارزش ها و باورها، راست گویی، استقامت و پافشاری برای حق، وفای به عهد، مسئولیت پذیری برای تصمیمات شخصی، اقرار به اشتباه ها و شکست ها، قبول مسئولیت برای خدمت به دیگران، فعالانه علاقه مند بودن به دیگران، توانایی در بخشش اشتباه های خود و توانایی در بخشش اشتباه های دیگران، بر قضاوت حرفه ای حسابرسان به تأیید رسید. رتبه بندی مؤلفه های هوش اخلاقی، بر اساس میزان تأثیر آن ها بر قضاوت حرفه ای حسابرسان، نشان می دهد که رتبه ۱ مؤلفه وفای به عهد با میزان تأثیر 87/6، رتبه 2 مؤلفه اقرار به اشتباه ها و شکست ها با میزان تأثیر 85/6، رتبه 3 مؤلفه توانایی در بخشش اشتباه های خود با میزان تأثیر 68/6، رتبه 4 مؤلفه عملکرد مبتنی بر اصول، ارزش ها و باورها با میزان تأثیر 10/6، رتبه 5 مؤلفه راست گویی با میزان تأثیر 08/6، رتبه 6 مؤلفه فعالانه علاقه مند بودن به دیگران با میزان تأثیر 78/5، رتبه 7 مؤلفه مسئولیت پذیری برای تصمیم های شخصی با میزان تأثیر 78/5، رتبه 8 مؤلفه قبول مسئولیت برای خدمت به دیگران با میزان تأثیر 70/5، رتبه 9 مؤلفه استقامت و پافشاری برای حق با میزان تأثیر 90/4 و رتبه 10 مؤلفه توانایی در بخشش اشتباه های دیگران با میزان تأثیر 86/4 است.

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر قضاوت حرفه ای حسابرسان بر کیفیت حسابرسی با نقش میانجی تاب آوری حرفه ای حسابرسان بود. روش: این پژوهش کاربردی و از نوع توصیفی و پیمایشی است. جامعه مورد مطالعه اعضای حسابرسان رسمی شاغل در موسسه های حسابرسی و سازمان حسابرسی در سال 1400 بودند. در بخش کمّی با استفاده از فرمول کوکران، حجم نمونه آماری محاسبه شد، که شامل کارشناسان حسابرسی استان تهران به عنوان جامعه آماری بودند. برای تحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری استفاده شده و داده های گردآوری شده با کمک نرم افزار pls تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج پژوهش حاضر مطابق با آئین نامه رفتار حرفه ای انجمن رسمی و هیئت استانداردهای اخلاق بین المللی ونیز تاثیر الگوهای روانشناسی و اهمیت بکارگیری آنها در حسابرسی می باشد. همچنین نتایج حاکی از انتظارات فراوان جامعه از حرفه حسابرسی برای خلق بهترین عملکرد جهت قضاوت و ارائه کیفیت در سطح بالا می باشد. از سویی ارتقاء تاب آوری حرفه ای می تواند باعث بهبود توان عملیاتی حسابرسان در قضاوت گردد. نتیجه گیری: بهبود قضاوت حرفه ای حسابرسان موجب بهبود کیفیت حسابرسی می شود. کیفیت حسابرسی از طریق تاب آوری حرفه ای حسابرسان بهبود می یابد. همچنین کیفیت حسابرسی از طریق تاب آوری حرفه ای حسابرسان به وسیله ارتقاء قضاوت حرفه ای حسابرسان بهبود می یابد.