تجربه حسابرس

رفتارگرایان از دیرباز اثر تجربه را بر تصممیم بویژه در رشته های بسیار تخصصی نظیر حسابرسی، مورد توجه قرار داده اند. این مقاله، اثر تجربه را در سطوح مختلف پیچیدگی کار بررسی می کند و بر اساس مدل تصمیم گیری سیمون نشان می دهد هر چه وظایف و کار حسابرسی پیچیده تر شود، اهمیت و اثر تجربه بیشتر نمایان می شود. این مقاله با توجه به این مدل، به بررسی وظایف ساختار یافته، نیمه ساختار یافته و ساختار نیافته می پردازد و افراد تحت مطالعه را به دو گروه "باتجربه" (حسابداران رسمی شاغل در سازمان حسابرسی) و "کم تجربه" (سطوح سازمانی پایین تر و حسابرسان کم تجربه شاغل در سازمان حسابرسی) تقسیم می کند. برای تعیین پیچیدگی و تعیین وظایف ساختار یافته، نیمه ساختار یافته و ساختار نیافته و تجربه مورد نیاز جهت قضاوت برای ارزیابی این وظایف، یک مطالعه جداگانه که با شرکت 46 شریک و مدیر حسابرسی انجام شده است، مبنا قرار گرفته است. نتایج، نشان گر این واقعیت است که تفاوت معناداری بین تصمیم گیری گروه های مورد آزمایش وجود دارد و حسابرسان کم تجربه خصوصاً در مورد وظایف ساختار نیافته جانشین های مطمئنی برای حسابرسان محسوب نمی-شوند.

این پژوهش به بررسی تاثیر تجربه حسابرس بر حق الزحمه حسابرسی و کیفیت حسابرسی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می پردازد. جامعه آماری پژوهش، شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد و با استفاده از روش نمونه گیری حذف سیستماتیک، 95 شرکت به عنوان نمونه پژوهش انتخاب، و دوره زمانی آن بین سال های 1388 تا 1393 است. از روش داده های تابلویی و رگرسیون حداقل مربعات معمولی با به کارگیری نرم افزار EVIEWS جهت آزمون فرضیه ها استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که تجربه حسابرس بر حق الزحمه حسابرسی تاثیر مثبت و معنادار دارد. یعنی حسابرس هرچقدر با تجربه تر باشد حق الزحمه بیشتری دریافت می کند و تجربه حسابرس بر کیفیت حسابرسی تاثیر ندارد.

موسسات حسابرسی تابع قوانین بازار هستند و بنابراین سودآوری آن ها به رابطه بین حق الزحمه حسابرسی و بهای تمام شده انجام کار بستگی دارد. بازار حسابرسی در دهه های گذشته به شدت رقابتی شده است و درپی بحران های اقتصادی اخیر بیشتر هم شده است. این محیط منجربه فشار زیاد بر صاحبکاران حسابرسی شده است و بنابراین فشارهایی که صاحبکاران بر حسابرسان وارد می کنند نیز افزایش یافته است. این فشارها بصورت توافق برسر حق الزحمه حسابرسی و همچنین به قدرت صاحبکار در تحت الشعاع قرار دادن قضاوت حسابرس نمایان می شوند. هدف تحقیق حاضر بررسی عوامل موثر بر فشارهای وارده بر حسابرسان و قضاوت های حرفه ای(اخلاقی) آنان می باشد. از روش های آماری همبستگی پیرسون، تحلیل عاملی، تی استیودنت و تحلیل واریانس برای آزمون فرضیات پژوهش استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه افراد شاغل در موسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی با رتبه حسابرس ارشد به بالا بودندکه تعداد نمونه با استفاده از فرمول کوکران معادل 192 نفر برآورد گردید. نتایج یافته ها نشان داد که اندازه موسسه و تجربه حسابرس با فشارهای وارده بر حسابرسان رابطه معکوس و با قضاوت حرفه ای آن ها، رابطه مستقیم و معنا داری دارند.

غالب تحقیقاتی که در رابطه با کیفیت خدمات حسابرسی صورت گرفته، بر ویژگی های دموگرافیک حسابرسان نظیر جنسیت، میزان شهرت و روابط فردی با مدیران شرکت ها و قانون گذاران متمرکز بوده است و در زمینه ارتباط بین سرمایه انسانی حسابرسان با تحریف صورت های مالی، مطالعات محدودی صورت گرفته است. با توجه به اینکه تحریف صورت های مالی که منجر به تجدید ارائه صورت های مالی می شود، نگرانی درباره قابلیت اعتماد به محیط گزارشگری مالی را به همراه دارد، این پژوهش درصدد است ارتباط بین سطح تحصیلات حسابرسان با احتمال تجدید ارائه صورت های مالی را با تاکید بر نقش تعدیل کننده تجربه حرفه ای حسابرسان بررسی نماید. در پژوهش حاضر با استفاده از داده های کتابخانه ای، ابتدا ارتباط بین سطح تحصیلات حسابرسان و احتمال تجدید ارائه صورت های مالی سپس نقش تعدیل کننده تجربه حرفه ای حسابرسان مورد بررسی قرار گرفت. تحقیق حاضر به لحاظ هدف کاربردی بوده و در زمره تحقیقات توصیفی- همبستگی قرار می گیرد. جامعه آماری پژوهش، کلیه شرکت های فعال در بورس اوراق بهادار تهران از سال 1392 لغایت 1396 است که پس از حذف سیستماتیک، تعداد 78 شرکت به عنوان نمونه انتخاب گردید. به منظور بررسی ارتباط بین متغیرهای پژوهش از رگرسیون لجستیک استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد بین سطح تحصیلات حسابرسان و احتمال تجدید ارائه صورت های مالی شرکت های فعال در بورس اوراق بهادار تهران ارتباط منفی و معنی داری وجود دارد. همچنین تجربه حرفه ای حسابرسان، رابطه منفی بین سطح تحصیلات حسابرسان و احتمال تجدید ارائه صورتهای مالی را تقویت می کند.

هدف: هدف این پژوهش بررسی ویژگی های فردی و سازمانی بر پذیرش کمتر از واقع گزارش کردن زمان از جانب حسابرس است که می تواند بر مذاکرات دستمزد حسابرسان با مشتریان، تحریف زمان بودجه، ارزیابی اثربخش بودن حسابرسی و سرانجام، کیفیت حسابرسی تأثیر منفی داشته باشد. روش: این پژوهش از حیث هدف کاربردی است و در دسته پژوهش های پیمایشی توصیفی قرار می گیرد. داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه تکمیل شده به وسیله 269 نفر از کارکنان مؤسسه های حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران جمع آوری و تجزیه و تحلیل شده است. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد بین سبک رهبری ملاحظات، سبک رهبری ساختار، منبع کنترل درونی و تجربه حسابرس با پذیرش کمتر از واقع گزارش کردن زمان، رابطه منفی و معناداری برقرار است و بین منبع کنترل بیرونی و حسابرسان غیرعضو جامعه حسابداران رسمی ایران با پذیرش کمتر از واقع گزارش کردن زمان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین، بین میزان تحصیلات با پذیرش کمتر از واقع گزارش کردن زمان رابطه ای مشاهده نشد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش، به مؤسسه های حسابرسی پیشنهاد می شود که سبک رهبری ملاحظات و ساختار را در مؤسسه اجرا کنند و  بر کار حسابرسانی که باوری به کنترل رویدادها ندارند، موفقیت را به عوامل بیرونی مانند شانس نسبت می دهند و از تجربه کمتری برخوردارند، نظارت بیشتری داشته باشند.  

هویت حرفه ای حسابرسان به عنوان یک ویژگی رفتاری و روانشناختی محسوب می شود که می تواند در ارتقای سطح کیفیت حسابرسی انجام گرفته بسیار موثر باشد و به ارتقای سطح شفافیت مالی شرکت ها و کاهش عدم تقارن اطلاعاتی شرکت ها کمک نماید و باعث تقویت موقعیت استراتژیک صاحبکاران در بازار سرمایه گردد. هدف این پژوهش بررسی تاثیر هویت حرفه ای حسابرسان بر ماهیت رقابتی صاحبکاران با توجه به نقش تجربه حسابرس می باشد. در این پژوهش 60 نفر از حسابرسان در قالب دو گروه آزمایش و کنترل، حسابرسان تحت نظر سازمان و حسابرسان شاغل در موسسات خصوصی مشارکت داشتند. ابزار جمع آوری داده های پژوهش پرسشنامه بود و برای تحلیل آزمون فرضیه های پژوهش از آزمون های روش مانوا چند متغیره، تحلیل واریانس اندازه های مکررو همچنین آزمون های تعقیبی برای مقایسه زمان استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد، ارتقای سطح هویت های حرفه ای حسابرسان بر ماهیت رقابتی صاحبکاران در دو بعد اهمیت جایگاه صاحبکار و تصویر مثبت صاحبکار تاثیر گذار است و می تواند باعث افزایش جایگاه رقابتی صاحبکار و ایجاد تصویر مثبت صاحبکار در بازار سرمایه گردد.

هدف از مقاله حاضر بررسی تحلیل توانایی حسابرسان در کشف تقلب در گزارشگری مالی با استفاده از تئوری رفتار برنامه ریزی شده و تأثیر تجربه حسابرس و تیپ شخصیتی باتوجه به نقش میانجی تردید حرفه ای در کشور ایران با مراجعه به نظر اعضای حرفه ای حسابداری، شامل حسابرسان شاغل در مؤسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران است. میزان تأثیر تجربه حسابرس و تیپ شخصیتی بر توانایی کشف تقلب با نقش میانجی تردید حرفه ای، با استفاده از پرسش نامه و در مقیاس طیف پنج گزینه ای لیکرت بررسی شد. بدین منظور 333 پرسش نامه، طراحی و بین اعضای جامعه حسابداران رسمی توزیع شد و 302 فقره آن در نهایت مورداستفاده قرار گرفت. به منظور بررسی تأثیر متغیرها از روش معادلات ساختاری و برای تحلیل الگوها از رویکرد حداقل مربعات جزئی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که تجربه حسابرس، انواع تیپ های شخصیتی حسابرسان و تردید حرفه ای، بر توانایی کشف تقلب در صورت های مالی توسط حسابرسان، رابطه مثبت و معناداری دارند. همچنین، تجربه حسابرس و تیپ شخصیتی به طور غیرمستقیم باتوجه به نقش میانجی تردید حرفه ای بر کشف تقلب در صورت های مالی رابطه مثبت و معناداری دارند. بر اساس یافته های پژوهش، حسابرسان با شناسایی و رفع محدودیت های ناشی از عوامل منجر به شکل گیری تقلب باتوجه به نقش اثرگذار تجربه شغلی و تیپ شخصیتی با تأکید بر تردید حرفه ای، توانایی کشف تقلب را افزایش داده به نوعی که  هر چه حسابرسان در هنگام حسابرسی شک و تردید حرفه ای بیشتری نشان دهند، تمایل آن ها برای جستجوی اطلاعات در خصوص علائم تقلب بیشتر و از این رو توانایی کشف تقلب آن ها بالاتر است.