مطالب مرتبط با کلیدواژه
۲۱.
۲۲.
۲۳.
۲۴.
۲۵.
۲۶.
۲۷.
۲۸.
۲۹.
۳۰.
۳۱.
۳۲.
۳۳.
۳۴.
۳۵.
۳۶.
۳۷.
۳۸.
۳۹.
۴۰.
زناشویی
حوزه های تخصصی:
زوجینی که از خودتنظیمی ارتباطی استفاده می نمایند، در سنجش با دیگران روابط شاد و باثبات تری دارند، چه نقش این مؤلفه بسیار برجسته تر از مهارت های ارتباطی دیگر است. هدف پژوهش آزمودن روایی، پایایی و ساختار عاملی سنجه «خودتنظیمی رفتاری برای روابط کارآمد» و بررسی همبستگی آن با کیفیت روابط زوجین در نمونه ایرانی بود.جامعه آماری پژوهش همه زوجین ساکن شهر سنندج است که فرزند آن ها در سال تحصیلی 94 -95 در مدارس مقطع دبستان مشغول به تحصیل بودند. با به کار بردن روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی 832 نفر (416 زوج) از میان والدینی که حاضر به همکاری شدند انتخاب شد. نخست سنجه به زبان فارسی برگردانده شد، برای به دست آوردن تصویر دقیق یک بررسی راهنما روی 40 زوج از جامعه پژوهش اجرا شد. در این بررسی تراز آلفای کرونباخ دو عامل سنجه (خود نظم بخشی ارتباطی و تکاپوی ارتباطی) به ترتیب 70/0 و 71/0 به دست آمد. در گام های گردآوری داده ها ابزارهای سنجه خودتنظیمی رفتاری برای روابط کارآمد، سنجه سازش یافتگی زوجی لاک والاس، آزمون اصلاح شده سازش یافتگی زناشویی و پرسشنامه سبک های عاطفی هافمن به کار گرفته شد. با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی مدل دوعاملی (خودتنظیمی ارتباطی و تکاپوی ارتباطی) سنجه همانند با ساختار عاملی پیشنهادشده از سوی سازندگان آزمون، تأیید شد. تراز همسانی درونی به دست آمده از عامل خودتنظیمی ارتباطی و عامل تکاپوی ارتباطی با روش آلفای کرونباخ، گاتمن و دونیمه سازی اسپیرمن-براون نشانگر بسندگی آن برای سطوح عامل های یک سنجه بود. برای بررسی بارهای عاملی به تفکیک دو جنس و بررسی ارتباط ابعاد خودتنظیمی ارتباطی میان زوجین مدل ساختاری به کار گرفته شد. برآیندها نشان داد که همبستگی مثبت و معنی دار میان ابعاد خودتنظیمی رفتاری با ابعاد کیفیت ارتباط و سازش یافتگی زوجی وجود دارد (p<0/01). برآیندهای پژوهش پایستگی ساختار عاملی و روایی و پایایی سنجه را برای ارزیابی خودتنظیمی زناشویی در زوجین ایرانی نشان می دهد.
آموزش مهارتهای ارتباطی را جدی بگیریم(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
آمار طلاق در سالهای اخر در کشور ما افزایش یافته است، و این در حالی است که همه ازدواج های ناموفق منجر به طلاق نمی شوند. واقعه طلاق دارای عوامل متعدد فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و روان شناختی است. یافته ها نشان می دهند که از بین علل مختلف روان شناختی، نداشتن مهارتهای لازم برای زندگی مشترک- که رابطه ای کاملاً مشروط است- یک عامل بسیار مهم و تأثیرگذار است که می تواند در قالب آموزش های پیش از ازدواج به زوج ها ارائه شود. از جمله مهارتهای بسیار مهم در زندگی مشترک، مهارت برقراری ارتباط است. تحقیقات متعدد داخلی و خارجی نشان داده اند که ضعف در این مهارت، موجب مشکلات ارتباطی می شود که فراوان ترین و آسیب زا ترین عامل در ایجاد مشکلات زناشویی به حساب می آید. خوشبختانه این مهارتها قابل آموزش ویادگیری اند؛ و حتی زوج هایی که سالها از ازدواجشان می گذرد، نیز می توانند این مهارتها را به کار برده و از این طریق بر رضایت زناشویی شان بیفزایند
تجارب نیازهای حمایتی و مشارکتی زوجین در اولین تجربه فرزنددار شدن: یک مطالعه کیفی با رویکرد پدیدارشناسی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
خانواده پژوهی سال یازدهم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴۴
455-469
حوزه های تخصصی:
واقعه تولد فرزند اول یکی از مهم ترین رویدادهای زندگی زوجین می باشد؛ چرا که اغلب والدین با تولد فرزند اول خود، دچار یک تحول درونی می شوند. این مطالعه به منظور توصیف تجارب زوجین از نخستین تجربه فرزنددار شدن در رابطه با تقبل و مشارکت نقشی و حمایت آنان می باشد. این پ ژوهش یک مطالعه کیفی است. نمونه گیری به روش مبتنی بر هدف متشکل از 14 نفر از زوجینی که دارای یک کودک در سن نوپایی بوده اند انجام گرفت. روش تجزیه و تحلیل کلایزی راهنمای فعالیت های پ ژوهشگران در این مطالعه بود. روایی و پایایی مطالعه حاضر ریشه در چهار محور ارزش واقعی، کاربردی بودن، مبتنی بر واقعیت بودن و تداوم دارد. سه تم اصلی و کلی با عنوان «تقبل نقشی، مشارکت نقشی و حمایت اجتماعی» از متن مصاحبه های استخراج شده به دست آمد. نتایج پژوهش حاضر نمایانگر سه عنصر اساسی و مهم «تقبل نقشی، مشارکت نقشی و حمایت اجتماعی» در جهت حفظ و تحکیم زندگی خانوادگی و زناشویی زوجین در طول نخستین تجربه آنان از مرحله فرزنددار شدن است. بر همین اساس مراقبین سلامتی بایستی از این اطلاعات برای آمادگی بهتر زوجین برای چالش های مرحله فرزنددار شدن استفاده نمایند.
نقش تعدیل کننده ادراک انصاف و رفتارهای فداکارانه در رابطه صمیمیت با همسر و کیفیت زناشویی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
خانواده پژوهی سال دوازدهم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۴۷
391-411
حوزه های تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش تعدیل کننده ادراک انصاف و رفتارهای فداکارانه در رابطه صمیمیت با همسر و کیفیت زناشویی در کارکنان متأهل شرکت ملی نفت اهواز بود. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان متأهل شرکت ملی نفت اهواز بوده و نمونه پژوهش شامل 400 نفر (186 زن و 214 مرد) بودند که بصورت تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه صمیمیت (IS)، پرسشنامه ادراک انصاف (PEM)، پرسشنامه ادراک رفتار های فداکارانه (PSBM) و پرسشنامه کیفیت زناشویی (QMI) استفاده شد. نتایج تحلیل داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین صمیمیت با همسر، ادراک انصاف و رفتار های فداکارانه با کیفیت زناشویی رابطه معنی داری( 0/0001> p) وجود دارد. همچنین نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون تعدیلی مشخص کرد که متغیرهای ادراک انصاف و رفتارهای فداکارانه، توان تعدیل رابطه صمیمیت با همسر و کیفیت زناشویی را دارند. بر این اساس می توان نتیجه گرفت که رابطه بین صمیمیت با همسر و کیفیت زناشویی یک رابطه خطی ساده نیست و ادراک انصاف و رفتارهای فداکارانه می توانند این رابطه را تعدیل نمایند.
تبیین نظری تعارضات زناشویی با رویکرد پارادایمی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
خانواده پژوهی سال سیزدهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۴۹
109-130
حوزه های تخصصی:
در دهه های اخیر دگرگونی های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و به دنبال آن دگرگونی هایی که در شکل و وظایف خانواده و انتظارات افراد از ازدواج و زناشویی پدید آمده است، نهاد خانواده و زناشویی را با چالش ها و تعارضاتی متفاوت و مضاعف نسبت به گذشته دست به گریبان ساخته است که از نتایج چنین وضعیتی سستی روابط زناشویی، تضاد و طلاق در جامعه ایران است. بر این اساس، در مقاله حاضر که به شیوه فراتحلیل و استنتاج مبتنی بر تحلیل مفاهیم و مفهوم پردازی مجدد نتایج پژوهش های پیشین انجام شده است، سعی شده است با تکیه بر رویکردهای نظری مختلف و به ویژه نظریه کنش متقابل نمادین، به عنوان تبیین کننده اصلی و به کارگیری مفهوم «پارادایم زناشویی»، به عنوان حلقه گم شده مطالعات پیشین در این حوزه، مدلی مناسب و در عین حال متفاوت برای تبیین تعارضات زناشویی ارائه گردد. این مدل، تعارضات زناشویی را بر اساس تضاد پارادایمی میان زوجین توضیح می دهد و ایده اساسی آن این است که تعارضات زناشویی نه نتیجه یک یا چند عامل ثابت و مشخص، بلکه محصول برخورد پارادایم های مخالف (یا متفاوت) با هم است.
اثربخشی مدل بهسازی روابط زوجین گاتمن درحل تعارضات زوجین (مورد مطالعه: زوجین شهر آمل)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه های تخصصی:
هدف مقاله اثربخشی بهسازی روابط زوجین مبتنی بر بهسازی گاتمن در تعارضات زوجین می باشد. این مقاله به روش شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود و که 40 زوج (زن و شوهر)داوطلب به نمونه گیری انتخابی(غربالگری)و هدفمند 30نفر انتخاب شده اند زوجین در دو گروه آزمایش و گواه که هریک متشکل از 15 زوج بود جای گرفتند. ابزار های گردآوری پرسشنامه 47 سوالی رضایت زناشوویی انریچ می باشد.. از آزمون تحلیل کواریانس در تحلیل استفاده شده است .یافته ها نشان می دهد که میانگین نمرات حل تعارض درک معنای مشترک زندگی ، سازگاری و مدیریت تعارض زوجین گروه آزمایش به صورت معنی داری افزایش یافته است در نتیجه بهسازی از طریق روش گاتمن در حل تعارض زوجین، درک معنای مشترک زندگی، سازگاری زوجین و مدیریت تعارض زوجین موثر است. مقادیر مجذور اتا نیز نشان می دهد که آموزش سازگاری به زوجین , 84 درصد سازگاری ، 76 درصد درک معنای مشترک زندگی ، 68 درصد حل تعارض، 64 درصد مدیریت تعارض را تبیین می کند.
بررسی تأثیر افزایش سال های زناشویی بر انسجام درون گروهی خانواده های تهرانی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه های تخصصی:
این پژوهش با هدف بررسی تأثیر افزایش سال های زناشویی بر انسجام درون گروهی خانواده های تهرانی صورت گرفته است. بر اساس یافته های پیشین و بررسی نظریات مرتبط در این زمینه، از مبانی نظری رویکردهای نهادگرایی، سیستمی و نونهادگرایی به عنوان چارچوب نظری تحقیق مورد استفاده قرار گرفته است. روش تحقیق پیمایشی و مطالعه کمی است. جامعه آماری این پژوهش شامل خانوارهای شهر تهران در سال 1395 بوده است. حجم نمونه در این تحقیق 598 نفر به دست آمده است. شیوه نمونه گیری در این پژوهش «نمونه گیری خوشه ای و احتمالی» است. تمام داده های مورد نیاز این پژوهش با استفاده از یک پرسش نامه محقق ساخته جمع آوری و با استفاده از نرم افزار SPSS آماره های توصیفی، جداول یک بعدی و دو بعدی و استنباطی تجزیه و تحلیل شدند. برای سنجش پایایی و اعتبار داده ها و اطلاعات جمع آوری شده از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. همچنین اعتباری صوری آن توسط محققان و اساتید صاحب نظر به دست آمده است. طبق نتایج به دست آمده، فرضیه اصلی این پژوهش تأیید گردید، بدین معنا که بین مدت زمان سپری شده از ازدواج (سال های زناشویی) و انسجام درون گروهی رابطه معنادار با شدت همبستگی ضعیف وجود دارد و جهت این رابطه نیز منفی است. از میان فرضیه های فرعی مطرح شده نیز فرضیه ای که وجود رابطه بین متغیر سن را با انسجام درون گروهی مطرح ساخته بود مورد پذیرش قرار گرفته و فرضیه هایی که وجود رابطه بین متغیرهای میزان تحصیلات و مدت اقامت در شهر تهران را با انسجام درون گروهی مطرح ساخته بودند، تأیید نشدند.
اثربخشی برنامه آموزشی افزایش صمیمیت بر مبنای فرهنگ بومی ایران بر رضایت زناشویی زوج ها(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف پژوهش تعیین تأثیر آموزش افزایش صمیمیت بر مبنای فرهنگ بومی ایران بر رضایت زناشویی زوج ها بود. روش: روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه گواه و پیگیری دو ماهه و جامعه آماری330 زوج مرتبط با مؤسسه فرهنگی شمس الشموس در منطقه 7 تهران در فروردین 1396بود. از میان آن ها 62 نفر که نمره پایین تر از نقطه برش 60 را در پرسشنامه صمیمیت کسب کردند؛ انتخاب و به شکل تصادفی در گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. گروه آزمایش برنامه گروهی آموزش صمیمیت را که ترکیبی از برنامه های ارتقاء روابط زوج های صادقی (1389) و صمیمیت شناختی رفتاری اعتمادی (1384) بود در 15 جلسه 90 دقیقه ای، هفته ای یک جلسه دریافت کرد. هر دو گروه در سه مرحله به پرسشنامه صمیمیت والکر و تامپسون (1983) و پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ اولسون و فاورز (1993) پاسخ دادند. پس از ریزش در هر گروه 11 زوج و 1 خانم متأهل باقی ماند. برای تحلیل داده ها از تحلیل واریانس مختلط با اندازه گیری مکرر استفاده شد. یافته ها: نتایج تفاوت معناداری را بین عملکرد دو گروه در رضایت کلی زناشویی (871/8 =F، 0005/0 =P) و مولفه رضایت زناشویی (406/8 =F، 0005/0 =P)، ارتباط ها (267/4 =F، 0005/0 =P)، حل تعارض (594/7 =F، 0005/0 =P) و تحریف آرمانی (658/6 =F، 0005/0 =P) در مرحله پس آزمون و پس از دو ماه پیگیری نشان داد. نتیجه گیری: با توجه به تأثیری که صمیمیت بر بهبود رضایت زناشویی دارد؛ توصیه می شود روان شناسان و مشاوران از این روش آموزشی برای اصلاح تعامل زوج ها و آموزش نحوه ارتباط آن ها با خانواده همسر استفاده کنند و رضایت زناشویی و انسجام زوج ها را افزایش دهند
اثربخشی درمان شناختی رفتاری مبتنی بر تصویر بدن بر رضایت جنسی و سازگاری زناشویی زنان نابارور(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف پژوهش تعیین اثربخشی درمان شناختی رفتاری مبتنی بر تصویر بدن بر رضایت جنسی و سازگاری زناشویی زنان نابارور بود. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه گواه و جامعه آماری زنان نابارورِ مراجعه کننده به 26 مرکز درمان ناباروریِ شهر تهران در نیمه اول سال 1396 بود که طبق پرسشنامه چند بُعدی بدن کَش (1994) از تصویر بدن خود ناراضی بودند. 30 زن نابارور با روش نمونه گیری خوشه ایِ دو مرحله ای از 2 مرکز رویش هلال احمر و خاتم النبیاء انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند و پرسشنامه های رضایت جنسی لارسون، اندرسون، هولمن و نیمان (1998) و سازگاری زناشویی اسپانیر (1976) را تکمیل کردند. درمان شناختی رفتاریِ تصویر بدن برگرفته از پژوهش کَش و استارچن(2002) و روزن، سالتزبرگ و سربنیک(1989) در مورد گروه آزمایش هفته ای یک بار در 9 جلسه 90 دقیقه ای اجرا و داده ها از طریق تحلیل واریانس مختلط با اندازه گیری مکرر تحلیل شد. یافته ها: نتایج تفاوت معنی داری را بین گروه آزمایش و گواه در میزان افزایش رضایت جنسی (173/6 =F، 019/0 =P) و سازگاری زناشویی (768/4 =F، 039/0 =P) در مرحله پس آزمون و پس از دو ماه پیگیری نشان داد. نتیجه گیری: درمان شناختی رفتاریِ تصویر بدن، با اصلاح باورهای منفی درباره ظاهر جسمانی و جایگزینی آن ها با افکار مثبت و منطقی، منجر به اعتماد به نفس در روابط جنسی و در نتیجه بهبود رضایت جنسی و سازگاری زناشوئی زنان نابارور می شود.
نقش میانجیگر سرمایه روان شناختی در رابطه بین ویژگی های شخصیتی با سازگاری زناشویی دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف پژوهش تعیین نقش واسطه ای سرمایه روان شناختی در رابطه بین ویژگی های شخصیتی روان رنجورخویی، گشودگی، برونگرایی، توافق پذیری و وظیفه شناسی با سازگاری زناشویی دانشجویان زن بود. روش: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری تمام دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج در نیمسال اول ۹۷-۱۳۹۶ به تعداد ۳۳۰۰۰ نفر بود. از میان آن ها به روش نمونه برداری در دسترس ۳۰۰ نفر بر اساس پیشنهاد کلاین (2011) از کلاس های دانشکده روان شناسی که معیارهای ورود به پژوهش داشتند؛ انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه سازگاری زناشویی اِسپانیر ۱۹۷۶، پرسشنامه پنج عاملی نئو کاستا و مک کری ۱۹۸۵ و پرسشنامه سرمایه روان شناختی لوتانز، آوولیو، آوی و نورمان (2007) بود. پس از حذف ۳ پرسشنامه مخدوش و ۱ داده پرت، داده های پژوهش با استفاده از روش الگویابی معادله های ساختاری تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد ضریب مسیر غیرمستقیم بین صفت گشودگی و سازگاری زناشویی (066/0 =β، ۰۱۶/۰ =P)، ضریب مسیر غیرمستقیم بین صفت برونگرایی و سازگاری زناشویی (083/0 =β، ۰۱۲/۰ =P) و ضریب مسیر غیرمستقیم بین صفت روان رنجورخویی و سازگاری زناشویی (117/0- =β، ۰۰۱/۰ =P) معنادار است. نتیجه گیری: صفات شخصیتی به عنوان پیش آمادگی هایی که افراد با خود در روابط زناشویی وارد می کنند؛ احتمالاً بر سرمایه روان شناختی افراد شامل خوش بینی، خودکارامدی، امیدواری و تاب آوری در برخورد با مشکلات زناشویی اثرگذار است و ممکن است منجر به کاهش یا افزایش سازگاری زناشویی شود. از این رو، پیشنهاد می شود که کارگاه هایی با هدف ارتقاء سرمایه روا ن شناختی برای دانشجویان متأهل در دانشگاه ها برگزار شود.
مقیاس شفافیت در رابطه زناشویی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزه های تخصصی:
اهداف هدف پژوهش حاضر، معرفی مقیاس شفافیت رابطه زناشویی و بررسی روایی و پایایی و ساختار عاملی اکتشافی آن بود. مواد و روش ها طرح پژوهش از نوع توصیفی و تحلیل همبستگی بود. جامعه آماری شامل مردان و زنان متأهل شهر تهران بود. نمونه پژوهش به تعداد 345 نفر (170 مرد و 175 زن)، با استفاده از روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شد. برای تعیین اعتبار درونی از روش محاسبه ضریب همبستگی هر سؤال با نمره کل استفاده شد. سپس تحلیل عاملی اکتشافی بر روی 116 گویه مقیاس اجرا شد. در نهایت، آلفای کرونباخ محاسبه و روش های باز آزمون و ارزیابی روایی هم زمان اجرا شدند. یافته ها در تحلیل عاملی اولیه، 10 عامل با ارزش ویژه بالاتر از 1 به دست آمد و تحلیل عوامل بعدی با محدود شدن به این ده عامل صورت گرفت. بر اساس محتوای مادههای مربوط، ده عامل به این صورت نامگذاری شدند: «احساسات و عواطف»، «درآمد و امور مالی»، «مسایل شغلی»، «روابط بیرون از خانه»، «مرزبندی»، «خانواده اصلی»، «روابط زناشویی»، «اوقات فراغت»، «رابطه با اقوام و دوستان» و «فرزندان». همچنین این مقیاس از همسانی درونی مناسبی برخوردار بود (آلفای کرونباخ، 87/0 و پایایی باز آزمایی در فاصله ده روزه، 86/0). نتیجه گیری مقیاس شفافیت رابطه زناشویی از ساختار، روایی و پایایی مناسبی در جامعه ایرانی برخوردار است. میتوان گفت که این مقیاس ابزار خودگزارشی مفید و کارآمد برای اهداف پژوهشی و مشاورهای است. این ابزار می تواند با تعیین شفافیت روابط زناشویی، امکان پنهانکاری و یا احتمال خیانت زناشویی را بررسی کند.
اثربخشی آموزش تصویرسازی ارتباطی بر کیفیت روابط زناشویی زوج ها(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف پژوهش تعیین اثربخشی آموزش تصویرسازی ارتباطی بر کیفیت روابط زناشویی زوج ها بود. روش: طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه گواه و جامعه آماری شامل 54 زوج مراجعه کننده به مرکز مشاوره خانواده آموزش و پرورش و مرکز مشاوره ارمغان شهرستان بهبهان بود. از میان آن ها 16 زوج داوطلب به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به دو گروه 8 زوجی تقسیم شد. ابزار پژوهش پرسشنامه کیفیت روابط زناشویی پری 2004 و آموزش تصویرسازی ارتباطی هندریکس 1990 بود که به مدت 10 جلسه 90 دقیقه ای هر هفته دو جلسه اجرا شد. یافته ها: نتایج بیانگر افزایش نمره کیفیت روابط زناشویی (694/11 =F ، 005/0P<) خشنودی در ارتباط (218/15 =F، 008/0P<)، میزان سپری کردن زمان زوج ها با یک دیگر (180/35 =F ، 001/0P<)، احتمال جدایی (589/26 = F، 003/0P<)، فراوانی اختلاف (994/ 28 =F ، 001/0P<) و مدیریت تعارض (162/7 =F، 011/0P<) و پایداری اثر آموزش بر کیفیت روابط زناشویی (791/7=F، 019/0P<) خشنودی در ارتباط (881/25 = F، 004/0P<)، میزان سپری کردن زمان زوج ها با یک دیگر (450/32 = F، 001/0P<)، احتمال جدایی (449/16 = F، 002/0P<)، فراوانی اختلاف (956/28 = F، 001/0P<) و مدیریت تعارض (162/8 = F، 050/0P<) در مرحله پیگیری یک ماهه بود. نتیجه گیری: استفاده از روش تصویرسازی ارتباطی به علت ملموس کردن و عینی سازی مشکلات ارتباطی و ارائه راه حل های مناسب می تواند در کیفیت روابط زناشویی زوج ها تاثیر داشته و روش مفیدی باشد.
اثربخشی غنی سازی زندگی زناشویی بر اساس نظریه انتخاب بر کیفیت روابط زناشویی و صمیمیت زوج ها(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روانشناسی کاربردی سال ۱۱ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۴۳)
353-372
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف پژوهش تعیین میزان تأثیر غنی سازی زندگی زناشویی بر اساس نظریه انتخاب بر کیفیت روابط زناشویی و صمیمیت زوج ها بود. روش: روش پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه گواه و پیگیری یک ماهه بود. از بین 89 زوجی که در بازه زمانی مهر الی دی ماه 1395 به مرکز مشاوره یارستان شهر اصفهان مراجعه کرده بودند؛ 33 زوج که نمره های بالا را بر اساس نقطه برش نمره 50، در پرسشنامه وضعیت زندگی زناشویی گلمبوک-راست (1988) و نمره های پایین را بر اساس نقطه برش نمره 60، در پرسشنامه صمیمیت زناشویی والکر و تامپسون (1983) کسب کرده بودند؛ 15 زوج انتخاب و به شکل تصادفی 7 زوج در گروه آزمایش و 8 زوج در گروه گواه جایگزین شدند. زوج های گروه آزمایش مداخله هفتگی به شیوه غنی سازی زندگی زناشویی بر اساس نظریه انتخاب دوبا، گراهام، بریتزمن و میناترا (2009) را به شکل گروهی در سه مرحله در 6 جلسه ای 60 دقیقه ای دریافت کردند. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر تحلیل شد. یافته ها: یافته ها تفاوت معناداری را بین عملکرد دو گروه آزمایش و گواه در کیفیت روابط زناشویی (72/7=F، 008/0=P) و صمیمیت زناشویی (49/27=F، 001/0=P) در مرحله پس آزمون و پس از یک ماه پیگیری نشان داد. ن تیجه گیری : با توجه به این که میزان صمیمیت به شکل گسترده ای بر کیفیت روابط زناشویی زوج ها اثرگذار است، مداخله غنی سازی زندگی زناشویی بر اساس نظریه انتخاب با اصلاح و افزایش تعامل ها بین زوج ها باعث افزایش صمیمیت و بهبود کیفیت روابط زناشویی آن ها می شود. ازاین رو توصیه می شود زوج درمانگران از این روش درمانی استفاده کنند.
اثربخشی زوج درمانی رفتاری-تلفیقی بر کاهش دل زدگی زناشویی و ترس از صمیمیت زوج ها(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روانشناسی کاربردی سال ۱۱ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۴۳)
373-392
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف پژوهش تعیین میزان تأثیر زوج درمانی رفتاری-تلفیقی بر کاهش دل زدگی زناشویی و ترس از صمیمیت زوج ها بود. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه و پیگیری دو ماهه و جامعه آماری 121 زوج مراجعه کننده به مراکز مشاوره گروه همراه، مهرآور و دین یار منطقه 2 تهران در فروردین 1395 زوج بود. از بین آن ها 29 زوج که در مقیاس های دل زدگی زناشویی پاینز، 1996 و ترس از صمیمیت دسکاتنر و تلن (1991) نمره های بالایی کسب کردند انتخاب و سپس 16 زوج با استفاده از روش نمونه گیری هدف مند انتخاب و به شکل تصادفی 8 زوج در گروه آزمایش و 8 زوج در گروه گواه جایگزین شدند. زوج های گروه آزمایش 10 جلسه 90 دقیقه ای مداخله به شیوه رفتاری-تلفیقی کریستنسن، اتکینز، باکوم و یی (2010) را هفته ای یک جلسه دریافت کردند. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس اندازه گیری های مکرر تحلیل شد. یافته ها: یافته ها تفاوت معناداری را بین عملکرد دو گروه آزمایش و گواه در دل زدگی زناشویی (73/32=F، 001/0=P) و ترس از صمیمیت (64/22=F، 001/0=P) در مرحله پس آزمون و پس از 2 ماه پیگیری نشان داد. نتیجه گیری: با توجه به این که دل زدگی زناشویی و ترس از صمیمیت، رابطه زناشویی زوج ها را به شکل گسترده دچار تنش و ناکارامدی می سازد، و از آن جا که مداخله رفتاری-تلفیقی با اصلاح و افزایش تعامل ها بین زوج ها باعث افزایش رضایت و کاهش تنیدگی می شود. از این رو توصیه می شود زوج درمان گران از این روش مداخله ای به عنوان روش درمانی موثر برای کاهش دل زدگی زناشویی و ترس از صمیمیت سود جویند.
رابطه بین باورها و اسنادهای رابطه ای با شادکامی زناشویی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روانشناسی کاربردی سال ۱۱ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۴۳)
393-410
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه باورها و اسنادهای رابطه ای با شادکامی زناشویی بود. روش: روش پژوهش از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل زن ها و مردهای متأهل شهر تهران در سال 1395 بود که کم تر از 5 سال از زندگی زناشویی آن می گذشت. بر اساس جدول کرجسی-مورگان 1970، تعداد نمونه 384 نفر برآورد شد و به روش نمونه گیری در دسترس از مکان هایی چون دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران، فرهنگ سرای خانواده، بوستان گفتگو، بوستان نهج البلاغه و پارک بعثت انتخاب شد. ابزار پژوهش مقیاس شادکامی زناشویی آزرین، ناستر و جونز (1973)، سیاهه باورهای رابطه ای ایدلسون و اپشتاین (1982) و پرسشنامه اسناد رابطه ای فینچام و برادبری (1992) بود. پس از کنار گذاشتن 69 پرسشنامه مخدوش، داده های 315 نفر به روش رگرسیون گام به گام تحلیل شد. یافته ها: نتایج حاکی از رابطه منفی بین باورها و اسنادهای رابطه ای با شادکامی زناشویی بود. از میان خرده مقیاس های باورهای رابطه ای، خرده مقیاس "مخرب بودن مخالفت" سهم بیش تری در پیش بینی شادکامی زناشویی داشت (42/0=β، 01/0=(P و از میان خرده مقیاس های اسنادهای رابطه ای، خرده مقیاس "جایگاه" پیش بینی کننده قوی تری برای شادکامی زناشویی بود (41/0=β، 01/0=(P. نتیجه گیری : بر اساس نتایج این پژوهش می توان گفت هرقدر باورهای رابطه ای زوجین منطقی تر و اسنادهای رابطه ای آن ها خوش بینانه تر باشد، شادکامی زناشویی بیشتری را تجربه خواهند کرد. از سوی دیگر از آنجا که شادکامی نقش مهمی را در پایداری زندگی زناشویی ایفا می کند؛ بنابراین پیشنهاد می شود رواندرمانگران و مشاوران با آموزش و اصلاح باورها و اسنادهای رابطه ای زوج ها، شادکامی آن ها را در زندگی زناشویی افزایش دهند.
الگوی ساختاری کمال گرایی، بهزیستی روان شناختی و سازگاری زناشویی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روانشناسی کاربردی سال ۱۱ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۴۳)
411-432
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف پژوهش تعیین الگوی ساختاری کمال گرایی، بهزیستی روان شناختی و سازگاری زناشویی بود. روش: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری تمام ساکنین شهر کرج به تعداد ۱۶۱۴۶۲۶ نفر در سال 1393 بود. نمونه برداری در دو مرحله انجام شد. در مرحله اول به روش نمونه برداری چندمرحله ای منطقه های 2، 3، 5، 7 و 10، و در مرحله دوم به شکل تصادفی، 5 مرکز از هر منطقه از بین مراکز تفریحی و فرهنگی و سپس بر اساس پیشنهاد گاداگنولی و ولیسر (1998) در مورد حجم نمونه در پژوهش های الگویابی معادله های ساختاری، از هر مرکز 20 نفر به شکل داوطلبانه، و درنهایت 500 زن و مرد متأهل انتخاب شد. ابزارهای پژوهش مقیاس چندبُعدی کمال گرایی فراست، مارتن، لاهارت و روزنبلیت (1990)، بهزیستی روان شناختی ریف (1989) و سازگاری زناشویی اِسپانیر (1976) بود. داده های 405 نفر پس از حذف 90 پرسشنامه مخدوش و 5 آزمودنی پرت از روند پژوهش با استفاده از روش الگویابی معادله های ساختاری تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد بهزیستی روان شناختی رابطه بین معیارهای فردی (229/0=β، ۰۰۱/۰=P)، سازماندهی (064/0=β، ۰۴۷/۰=P)، نگرانی در مورد اشتباه ها (212/0-=β، ۰۰۱/۰=P)، تردید نسبت به اعمال (212/0-=β، ۰۰۱/۰=P)، انتقادگری والدین (257/0-=β، ۰۰۱/۰=P) و انتظارهای والدین (141/0=β، ۰۰۱/۰=P) را با سازگاری زناشویی میانجی گری می کند. نتیجه گیری: از آنجا که بهزیستی روان شناختی پایین زوج ها می تواند احتمال ناسازگاری در زندگی زناشویی را افزایش دهد، پیشنهاد می شود، در مشاوره های پیش از ازدواج و در زوج درمانی برای تداوم ازدواج به ویژه برای زوج های که علاوه بر نارضایتی و ناسازگاری های زناشویی، دارای بهزیستی روان شناختی پایین نیز هستند، بر کمال گرایی مثبت و منفی و بهزیستی روان شناختی آن ها توجه شود.
بررسی میزان انطباق واقعیتِ روابط زناشویی در ایران با مفهوم رابطه ناب گیدنز؛ مورد مطالعه شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
گیدنز، تحولات اخیر در حوزه روابط صمیمی را در قالب فرایند تغییر شکل صمیمیت به سوی رابطه ناب توضیح می دهد و آن را فرایندی جهانی می داند. تعبیری که در بسیاری از تحلیل هایی که از تحولات خانواده و روابط زناشویی در ایران صورت می گیرد نیز مورد توجه قرار گرفته و برخی از پژوهشگران این حوزه از تغییر شکل روابط زناشویی در ایران به سمت رابطه ناب گیدنزی سخن به میان آورده اند. بر همین اساس در مقاله حاضر، که با تکیه بر یافته های یک مطالعه پیمایشی با حجم نمونه 482 نقر در شهر تهران به مرحله نگارش درآمده است، به دنبال پاسخ به این سئوال هستیم که با توجه به واقعیت روابط زناشویی در جامعه امروز ایران، آیا می توان از ایده شکل گیری رابطه ناب گیدنزی در این جامعه دفاع نمود؟ برای این منظور در مطالعه حاضر مدلی مفهومی از ابعاد مختلف رابطه ناب مورد نظر گیدنز مرکب از 5 شاخص اصلیِ «نقش های زناشویی»، «منطق زناشویی»، «اعتماد زناشویی»، «دوام زناشویی» و «اهمیت زناشویی» ساخته و این مدل را در مطالعه پیمایشی یاد شده در معرض آراء پاسخگویان قرار دادیم. نتایج حاکی از آن است که رابطه ناب مورد نظر گیدنز با میانگین درصدیِ نزدیک به 32% (در مقابل رابطه سنتی با میانگین درصدیِ بیش از 68%) تعبیر مناسبی برای توصیف وضعیت روابط زناشویی در جامعه ما فراهم نمی آورد و با توجه به عدم توازن نمرات به دست آمده برای ابعاد مختلف روابط زناشویی می توان اذعان نمود که شاخصه اصلی این جامعه را باید در ترکیب های نگرشی نامتوازن در خصوص زناشویی خلاصه نمود.
الگوی ساختاری تعهد زناشویی بر اساس باورهای ارتباطی زناشویی، درگیری عاطفی و انتقاد در خانواده: نقش میانجیگر صمیمیت زناشویی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روانشناسی کاربردی سال ۱۴ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۵۳)
139-158
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف پژوهش تعیین الگوی ساختاری تعهد زناشویی بر اساس باورهای ارتباطی زناشویی و درگیری عاطفی و انتقاد در خانواده با نقش میانجی گر صمیمیت زناشویی بود. روش: روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری، شامل همه افراد متأهل مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر تهران در سال 1397 بالغ بر 746 نفر بود. بر اساس نرم افزار سمپل پاور، تعداد 196 زن و 154 مرد متأهل در مجموع 350 نفر به صورت در دسترس 5 مرکز مشاوره ماد، بهراز، آناهیتا، طلیعه و مهرپاد از مناطق 1، 2 و 5 تهران انتخاب شد. ابزار پژوهش پرسشنامه های تعهد زناشویی آدام و جونز 1997، باورهای ارتباطی زناشویی ایدلسون و اپشتین 1982، درگیری عاطفی و انتقاد در خانواده شیلدس، فرانکس، هارپ، مک دانیل و کمپل 1994و صمیمیت باگاروزی (2001) بود. داده ها با استفاده از روش معادلات ساختاری تحلیل شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که صمیمیت زناشویی با درگیری عاطفی (23/0- β=، 009/0P=)، با انتقادهای دریافتی (13/0- β=، 012/0P=) و باورهای ارتباطی (28/0- β=، 006/0P=)، همچنین تعهد زناشویی با درگیری عاطفی (76/0 β=، 001/0P=)، با انتقادهای دریافتی (30/0 β=، 009/0P=) و باورهای ارتباطی (44/0 β=، 006/0P=) و نیز صمیمیت زناشویی و تعهد زناشویی (48/0 β=، 001/0P=) رابطه مستقیم دارند و باورهای ارتباطی، درگیری عاطفی و انتقاد در خانواده و صمیمیت زناشویی می توانند 48 درصد واریانس تعهد زناشویی را پیش بینی کنند . نتیجه گیری: به مشاوران حوزه خانواده پیشنهاد می شود که برای بهبود روابط زوج ها و انسجام خانواده در مشاوره های پیش و پس از ازدواج بر ایجاد و خَلق تعاملات آگاهانه، متعهدانه و صمیمانه بین زوج ها متمرکز شوند.
فضای کنشی درون خانواده و رضایت از زندگی زناشویی (مورد مطالعه: زنان متأهل شهر ارومیه)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
به دنبال تحولات و تغییرات روبه رشد در ساختار جوامع بشری، نهاد خانواده نیز از این تحولات مستثنا نمانده است. در زمان حاضر ناسازگاری زناشویی به مسئله ای اجتماعی تبدیل شده است که به نهاد خانواده آسیب می رساند و به تدریج جامعه را به وضعیت بحرانی و تا مرز متلاشی شدن ارزش ها می کشاند. هدف از این مطالعه تأثیر فضای کنشی درون خانواده بر رضایت از زندگی زناشویی زنان است. فضای کنشی خانواده براساس نظریه نظم اجتماعی پارسونز و چلبی در ابعاد هم شکلی، هم بختی، هماهنگی و همدلی سنجیده شده است. براساس شیوه نمونه گیری تصادفی ساده با استفاده از فرمول کوکران، 380 نفر از زنان متأهل شهر ارومیه به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. اطلاعات نیز پس از جمع آوری داده ها با ابزار پرسشنامه، به کمک نرم افزار SPSS تحلیل شد. متغیرهای همسانی عقیدتی، مشورت در تصمیم گیری ها، قدرت زن در خانواده، احساس امنیت در خانواده، احترام زن در خانواده، دخالت نکردن دیگران، همکاری شوهر در کارهای خانه، اعتماد به شوهر، احساس فشار نقش در انجام نقش و گفت وگوی زن و شوهر با هم، هم زمان وارد مدل شدند. درنهایت متغیرهای گفت وگوی زن و شوهر با هم، احترام زن در خانواده، مشورت در تصمیم گیری ها و احساس امنیت در خانواده در مدل باقی ماندند و این متغیرها 36/0 از واریانس متغیر رضایت از زندگی را تبیین کردند. نتایج نشان می دهد ساختار فضای کنشی درون خانواده تأثیر معناداری بر رضایت از زندگی زناشویی زنان دارد و با تغییر فضای کنشی خانواده از هم بختی و هم شکلی به هماهنگی و همدلی، میزان رضایت از زندگی زناشویی افزایش می یابد.
بررسی عوامل و راهکارهای رویارویی با تعارضات زناشویی هنگام بحران اخبار کووید 19
حوزه های تخصصی:
طبق گزارش های به دست آمده، تعارضات زناشویی در هنگام بحران اخبار کووید 19 رو به افزایش بوده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر در تعارضات زناشویی در بحران و ارائه راهکارهایی برای کاهش این تعارضات انجام شد. پژوهش حاضر جزو پژوهش های کیفی شمرده می شود که از روش تحلیل محتوای براون و کلارک (2006) برای شناسایی و استخراج مؤلفه های مؤثر بر تعارضات زناشویی در بحران اخبار کووید 19 و همچنین راهکارهای کاهش این تعارضات استفاده شد. شرکت کنندگان این پژوهش دربرگیرنده 26 نفر از کارآزمودگان و کارشناس های موضوعی در حوزه تعارضات زناشویی بود که به صورت روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده بودند و دلیل انتخاب این حجم از نمونه نیز قاعده اشباع نظری بوده است. داده ها از راه مصاحبه باز پاسخ با کارآزمودگان جمع آوری شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش کدگذاری کوربین و اشتراوس (2014) استفاده شد که سه گام کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی را پیشنهاد داده اند. نرم افزار مورداستفاده برای تحلیل مکس کیو دی ای نسخه 2018 بوده است. یافته های پژوهش منجر به شناسایی یازده عامل اثرگذار بر تعارضات زناشویی و دوازده راهکار برای کاهش تعارضات زناشویی در هنگام بحران اخبار کووید 19 منجر شد. روایی یافته ها بر پایه مؤلفه روایی محتوا و پایایی یافته ها بر پایه آزمون ضریب کاپا موردبررسی قرار گرفت. بر پایه یافته های پژوهش پیشنهاد می شود به منظور کاهش تعارضات زناشویی در هنگام بحران اخبار کووید 19 به عوامل شناسایی شده در این پژوهش توجه شود.