روانشناسی کاربردی

هدف: هدف پژوهش تعیین اثربخشی برنامه مقابله درمانگری مادران بر مشکلات عاطفی-رفتاری و رفتار جامعه پسند کودکان 3 تا 6 ساله شان بود. روش : روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری شش ماهه و جامعه آماری 769 کودک در مهدکودک های خصوصی بهاران، شایستگان، گل های امید، مادر و فرشته زیر نظر سازمان بهزیستی شهر شاهین دژ در پاییز 1393-1392 بود. از میان آن ها 60 کودک که دارای ملاک های مشکلات عاطفی-رفتاری بودند به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به تصادف در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. ابزار پژوهش پرسشنامه مشکلات عاطفی-رفتاری کودکان گودمن (2001) و 12 جلسه مداخله مبتنی بر مقابله درمانگری آقایوسفی (1380) بود که هفته ای سه بار، هرجلسه 90 دقیقه در مورد مادران اجرا شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که مقابله درمانگری میانگین نمره های مشکلات عاطفی-رفتاری کودکان گروه آزمایش را کاهش (91/495 = F، 001/ 0 P < ) و میانگین نمره های رفتار جامعه پسند آن ها را افزایش (44/131 = F ، 0001/0P < ) و نتیجه درمان در مرحله پیگیری پایدار مانده است (945/0 = F ، 0001/0P < ). نتیجه گیری: می توان برنامه مقابله درمانگری را روش موثری دانست که با بهبود مهارت های مقابله ای و کاهش تنیدگی والدین و مربیان، منجر به کاهش مشکلات عاطفی-رفتاری و نیز بهبود رفتار جامعه پسندکودکان شود.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی برنامه تاب آوری پنسیلوانیا بر کاهش نشانگان افسردگی، اضطراب، استرس و نگرش های ناکارآمد و افزایش خوش بینی در دانشجویان انجام شد . روش: روش پژوهش آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه گواه بود. 34 نفر به عنوان نمونه پژوهش از بین 1200 نفر از دانشجویان کارشناسی ورودی جدید سال تحصیلی 93-1392 دانشگاه شهید بهشتی با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و گواه جایگزین شدند. ابزارهای این پژوهش شامل مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس؛ مقیاس نگرش های ناکارآمد و فرم تجدید نظر شده آزمون جهت گیری زندگی بود. برنامه تاب آوری پنسیلوانیا به صورت هفتگی طی شش جلسه دو ساعته به گروه آزمایشی، آموزش داده شد. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد برنامه تاب آوری پنسیلوانیا در کاهش نمرات افسردگی، اضطراب و استرس و نگرش های ناکارآمد و افزایش خوش بینی در دانشجویان مؤثر بوده است و نتایج بعد از دو ماه در مرحله پیگیری نیز پایدار مانده بود. نتیجه گیری: در مجموع نتایج این پژوهش حاکی از آن است که برنامه تاب آوری پنسیلوانیا، در کاهش علائم افسردگی، اضطراب و استرس و نگرش های ناکارآمد و افزایش خوش بینی در دانشجویان، برنامه ایی سودمند است و از این برنامه می توان در جهت پیشگیری از بروز آسیب های روانی در دانشجویان ورودی جدید دانشگاه ها استفاده نمود.

هدف: هدف پژوهش تعیین اثربخشی آموزش تصویرسازی ارتباطی بر کیفیت روابط زناشویی زوج ها بود. روش: طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه گواه و جامعه آماری شامل 54 زوج مراجعه کننده به مرکز مشاوره خانواده آموزش و پرورش و مرکز مشاوره ارمغان شهرستان بهبهان بود. از میان آن ها 16 زوج داوطلب به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به دو گروه 8 زوجی تقسیم شد. ابزار پژوهش پرسشنامه کیفیت روابط زناشویی پری 2004 و آموزش تصویرسازی ارتباطی هندریکس 1990 بود که به مدت 10 جلسه 90 دقیقه ای هر هفته دو جلسه اجرا شد. یافته ها: نتایج بیانگر افزایش نمره کیفیت روابط زناشویی (694/11 =F ، 005/0P<) خشنودی در ارتباط (218/15 =F، 008/0P<)، میزان سپری کردن زمان زوج ها با یک دیگر (180/35 =F ، 001/0P<)، احتمال جدایی (589/26 = F، 003/0P<)، فراوانی اختلاف (994/ 28 =F ، 001/0P<) و مدیریت تعارض (162/7 =F، 011/0P<) و پایداری اثر آموزش بر کیفیت روابط زناشویی (791/7=F، 019/0P<) خشنودی در ارتباط (881/25 = F، 004/0P<)، میزان سپری کردن زمان زوج ها با یک دیگر (450/32 = F، 001/0P<)، احتمال جدایی (449/16 = F، 002/0P<)، فراوانی اختلاف (956/28 = F، 001/0P<) و مدیریت تعارض (162/8 = F، 050/0P<) در مرحله پیگیری یک ماهه بود. نتیجه گیری: استفاده از روش تصویرسازی ارتباطی به علت ملموس کردن و عینی سازی مشکلات ارتباطی و ارائه راه حل های مناسب می تواند در کیفیت روابط زناشویی زوج ها تاثیر داشته و روش مفیدی باشد.

هدف: هدف پژوهش تعیین نقش تعاملی قومیت والدین فارس، تُرک، کُرد، لُر بر تحول روانی-اجتماعی فرزندان دختر و پسرشان بود. روش: روش پژوهش علی-مقایسه ای و جامعه آماری دانشجویان استان البرز در سال تحصیلی 94-1393 بود. با روش نمونه گیری چندمرحله ای از میان 29474 دانشجوی دانشگاه فرهنگیان، آزاد اسلامی واحد کرج و دانشکده کشاورزی 400 نفر و از هر قوم 100 دانشجو شامل50 دختر و 50 پسر انتخاب شد. ابزار پژوهش پرسشنامه تحول روانی-اجتماعی هاولی (1988) بود. یافته ها: نتایج نشان داد نمره نگرش های مثبت به ترتیب در دانشجویان فارس، کُرد و تُرک بیش از دانشجویان لُر (58/8 = F، 0001/0>P) و نمره نتیجه تحول دانشجویان فارس و تُرک بیش از دانشجویان لُر (25/5 = F، 01/0>P)؛ و اثر تعاملی جنس × قومیت تنها برای نگرش های مثبت معنادار (22/4 = F، 006/0> P) و بالاترین نمره در نگرش های مثبت متعلق به دختران تُرک و پسران کُرد؛ در دختران قوم لُر بیش از پسران همین قوم بود؛ و درمجموع با آن که رشد نگرش های مثبت دختران و پسران قوم لُر در حد مطلوبی بود اما از اقوام دیگر کمتر بود. نتیجه گیری: پیشنهاد می شود جنبه هایی از مشترکات فرهنگی ، تربیتی ، رفتاری و مذهبی هریک از اقوام به ویژه قوم لُر که بر تحول روانی-اجتماعی فرزندان دختر و پسر آن ها تاثیری منفی دارد، شناسایی و برنامه های آموزشی برای اصلاح آن ها تدوین شود.

هدف : هدف پژوهش حاضر تعیین میزان اثربخشی درمان خاطره پردازی مثبت نگر بر افزایش خوش بینی سالمندان بود. روش : روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون، گروه گواه و پیگیری و جامعه آماری 82 زن سالمند ساکن خانه سالمندان مهربان شهر تهران بود که 27 نفر آن ها شرایط ورود به پژوهش را داشتند که در نهایت از میان آن ها به صورت در دسترس 10 زن به عنوان گروه آزمایشی و 11 زن به عنوان گروه گواه انتخاب شد. ابزار پژوهش آزمون جهت گیری زندگی شیبر و کارور (1985)، آزمون معاینه مختصر وضعیت شناختی فولستاین و می هاق 1975 و برنامه درمانی خاطره پردازی مثبت نگر وسترهوف، بوهلمیجر و وبستر (2010) بود که به مدت هشت جلسه یک ساعته هفته ای دو جلسه در مورد گروه آزمایش اجرا و داده ها با روش آماری تحلیل واریانس آمیخته تحلیل شد. یافته ها : نتایج نشان داد درمان خاطره پردازی مثبت نگر خوش بینی رنان سالمند را افزایش داده (4/3=F، 044/0>P) و این افزایش در مرحله پیگیری پایدار مانده و نمره های خوش بینی در مرحله پس آزمون در مقایسه با مرحله پیگیری تفاوت معنی دار نکرده است (09/2=F، 68/0>P). نتیجه گیری : بر اساس یافته های این پژوهش می توان بر ضرورت کاربرد درمان خاطره پردازی مثبت نگر در جهت افزایش احساسات مثبت و خوش بینی در سالمندان تاکید کرد.

هدف: هدف تعیین اثر میانجی گری استرس ادراک شده در رابطه بین سخت رویی و کیفیت زندگی بود. روش: پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری پژوهش شامل تمام بیماران مراجعه کننده 20 ت ا 65 س ال تحت درمان با همودیالیز بیمارستان های امام خمینی، سینا، هاشمی نژاد، شریعتی، رسول اکرم در بهار سال 1394 بودند. به روش نمونه گیری در دسترس تعداد 200 نفر انتخاب و به پرسشنامه های کیفیت زندگی همودیالیز هیزو همکاران (1994)، استرس ادراک شده کوهن و همکاران (1983) و سخت رویی کوباسا (1984) پاسخ دادند. پس از حذف 3 آزمودنی پرت، داده های 197 آزمودنی با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد مدل ساختاری پژوهش با داده های گردآوری شده برازش دارد و استرس ادراک شده رابطه بین سخت رویی و کیفیت زندگی را میانجی گری می کند و 33 درصد از واریانس متغیر کیفیت زندگی در افراد تحت همودیالیز به واسطه تغییر در نمره های ابعاد سخت رویی و استرس ادراک شده تبیین می شود. نتیجه گیری: سخت رویی در بیماران نه تنها ادراک این افراد از عوامل استرس زا بلکه کیفیت زندگی آن ها را تحت تأثیر قرار می دهد. ارزیابی کیفی ت زندگی بیماران به کادر درمان کمک می نماید تا روش ه ای درم انی ارتق اء کیفیت زندگی بیماران را مورد توج ه ق رار دهن د.

هدف: هدف پژوهش تعیین وضعیت فصلنامه علمی-پژوهشی روان شناسی کاربردی دانشگاه شهید بهشتی از نظر انطباق آن با معیارهای ایزو بود . روش: روش پژوهش برآوردی و ارزشیابی و جامعه آماری کلیه شماره های فصلنامه از سال 1385 تا 1394 بود که از میان آن ها 5 شماره اخیر از شماره 31 تا شماره 35 فصلنامه هر شماره دارای 7 مقاله در مجموع 35 مقاله به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شد. ابزار پژوهش سیاهه وارسی بر اساس معیارهای ایزوی اصنافی و شکاری (1394) بود. پس از گردآوری اطلاعات، داده ها از طریق شمارش، طبقه بندی، محاسبه درصدها و تنظیم جدول ها تحلیل شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد فصلنامه روان شناسی کاربردی معیارهای ایزو را از نظر عنوان، جلد، فهرست مندرجات، نمایه، وضعیت ساختار مقاله ها، جدول ها، شکل ها و نمودارها به طور کامل دارد و امتیاز آن در دو مولفه اطلاعات شناسایی و صفحه آرایی و شماره گذاری به ترتیب برابر با 90 و 33/33 است. نتیجه گیری: پژوهش حاضر نشان داد که فصلنامه علمی-پژوهشی روان شناسی کاربردی در مجموع واجد 41/90 درصد از معیارهای ایزو است؛ و وضعیت آن از لحاظ انطباق با معیارهای ایزو در حد عالی ارزشیابی می شود.