مطالب مرتبط با کلیدواژه

ژئوتوریسم


۶۱.

بررسی نقش ژئوتوریسم در توسعه پایدار فرهنگی شهرهای ساحلی؛ مورد مطالعه: شهرستان های نوشهر و چالوس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال سوم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۸ 79 - 98

کلیدواژه‌ها: ژئوتوریسم توسعه پایدار فرهنگی شهرهای ساحلی شهرستان های نوشهر و چالوس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۲ تعداد دانلود : ۷۵
در سال های اخیر ژئوتوریسم به عنوان واژه نو و بدیع نقش و اهمیت ویژه ای در توسعه صنعت گردشگری کشورها داشته است. در این میان کشور ایران علی رغم برخوداری از پتانسیل های بسیار قابل توجه تاکنون نتوانسته است، آن چنان که باید و شاید بهره گیری لازم را از این صنعت داشته باشد. از این رو در سال های اخیر شناخت جاذبه ها و توانمندی های ژئوتوریستی همگام با افزایش انگیزه گردشگران برای بازدید از مناظر طبیعی مورد توجه مسئولان و مدیران قرار گرفته است. با توجه به این که حضور گردشگران با فرهنگ و عقاید مختلف از سراسر کشور در سواحل دریای خزر باعث ایجاد تعاملات اجتماعی و مبادلات فرهنگی با مردم ساکن در این نواحی می شود، در طی سال های اخیر تأثیر گردشگران بر فرهنگ، آداب و رسوم، سنن، گویش و شیوه زندگی و معیشت و به طور خلاصه مظاهر فرهنگی و معنوی مردم این مناطق بسیار قابل توجه بوده است. از این رو این مقاله پتانسیل ها و توانمندی های ژئوتوریستی برای ارائه راهکارهای اساسی برای دستیابی به توسعه پایدار فرهنگی در شهرستان های نوشهر و چالوس را ارزیابی می کند. روش تحقیق مطالعه حاضر توصیفی- تحلیلی و از نوع زمینه یابی (اکتشافی) است و از روش های مطالعه کتابخانه ای و بررسی متون و محتوی مطالب و نیز روش های میدانی نظیر پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که با توجه به قابلیت ها و پتانسیل های موجود در محدوده مورد مطالعه، این شهرستان ها می توانند در راستای ملاحظات توسعه پایدار فرهنگی به عنوان قطب های ژئوتوریستی در کشور مطرح گردند.
۶۲.

ارزیابی توانمندی های ژئومورفوتوریسمی لند فرم ها. مطالعه موردی: منطقه پنج دانگ ساری با مدل پرالونگ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال پنجم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۸ 153 - 168

کلیدواژه‌ها: چشمه های باداب سورت دریاچه چورت ژئوتوریسم پرالونگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰ تعداد دانلود : ۱۳۸
ژئوتوریسم یا گردشگری زمین شناسی، یکی از رشته های گردشگری وابسته به طبیعت یا طبیعت گردی است که به معرفی پدیده های زمین شناسی به گردشگران با حفظ هویت مکانی آن ها می پردازد. روش انجام این تحقیق توصیفی تحلیلی با استفاده از مدل پرالونگ بوده است. در این مدل لندفرم های ژئومورفولوژیکی با چهار معیار (زیبایی ظاهری، علمی، فرهنگی – تاریخی و اقتصادی – اجتماعی) با توجه به نظر کارشناسان خبره و آشنا به محل مورد مطالعه مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری این تحقیق کارشناسان گردشگری بوده است. نمونه انتخابی 10 کارشناس گردشگری از منطقه مورد مطالعه است. نتایج نشان می دهد که با توجه به مقادیر بدست آمده از محاسبه ارزش گردشگری لندفرم های ژئومورفولوژیکی منطقه چشمه های باداب سورت با 7/0 می باشد بنابراین منطقه باداب سورت تقریباً داری ارزش بالای گردشگری می باشد. همچنین منطقه چورت با میانگین ارزش گردشگری 44/0 دارای ارزش گردشگری کمتری برخوردار است. همچنین ارزش های زیبایی شناختی و علمی هر دو منطقه در سطح بالایی قرار دارد اما ارزش بهره برداری در سطح پایین تری قرار دارد.
۶۳.

سنجش و ارزیابی اثرات و ارتباطات بین ژئوتوریسم و توسعه روستایی. مطالعه موردی: روستاهای پیرامون کال سردر در شهرستان طبس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال نهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۴ 173 - 194

کلیدواژه‌ها: ژئوتوریسم توسعه روستایی شهرستان طبس دره کال سردر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۳ تعداد دانلود : ۱۲۸
ژئوتوریسم، یکی از گونه های حفاظت محور، آموزشی و مسئولانه گردشگری به شمار می رود به دنبال ترویج ارزش های میراث زمین و کمک به توسعه جوامع محلی است و مناطق روستایی یکی از مقصدهای مهم ژئوتوریسم محسوب می شود. شکل گیری ژئوتوریسم در مجاورت مناطق روستایی، می تواند موجب شکل گیری ارتباط بین ژئوتوریسم، گردشگران و فعالیت های ژئوتوریستی با روستاها گردد و این امر در ایحاد تعاملات بین روستاها و ژئوتوریسم و اثرات مختلف ژئوتوریسم بر این روستا بسیار مؤثر است، لذا ضرورت بررسی ارتباطات و تعاملات بین روستا با ژئوتوریسم اجتناب ناپذیر است. طبس یکی از مناطق مهم ژئوتوریسم کشور بوده و دره کال سردر در شرق طبس، یکی از مکان های ژئوتوریستی است که  ژئوسایت های متعددی دارد. این دره در مجاورت روستاهایی مانند خرو علیا و سفلی، نیاز و مهربانی قرار گرفته است. در این پژوهش کاربردی، از طریق داده های کتابخانه ای و میدانی، به ارزیابی ژئوسایت ها و نگرش های مردم پرداخته شده است. نمونه آماری شامل 384 گردشگر ورودی به منطقه و 66 نفر از جامعه روستایی و 10 نفر از کارشناسان حوزه ژئوتوریسم است. تجزیه و تحلیل بخش ارزیابی ژئوتوریسم از طریق روش ارزیابی فاسیلاس و ارزیابی ارتباطات و نگرش های مردم و گردشگران نسبت به ژئوتوریسم از طریق آزمون ها و تحلیل های آماری، انجام شده است. نتایج نشان می دهد که کال سردر دارای توان های ژئوتوریستی بالایی است اما میزان آگاهی مردم و گردشگران نسبت به توان های ژئوتوریستی نسبتاً پایین است و انگیزه مسافرت بیشتر گردشگران نیز تفرج و تفریح در آب های گرم معدنی کال سردر است، همچنین گردشگران برای تأمین خدمات و نیازهای خود کمتر به روستاهای پیرامون مراجعه می کنند و مشارکت مردمی در ژئوتوریسم ضعیف است. بر همین منوال اثرات اقتصادی ژئوتوریسم و میزان تأثیرپذیری روستا از ژئوتوریسم نیز اندک و محدود است. در مجموع این پژوهش، از نظر حوزه ژئوتوریسم و روابط اجزای ژئوتوریسم، گام مهمی در پیوندهای ژئوتوریسم روستای برداشته است.
۶۴.

خطرات ژئومورفولوژیکی در ژئوتریل ها (مطالعه موردی: منطقه دماوند)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی سال دوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ ۷۵-۵۷

کلیدواژه‌ها: خطرات ژئومورفولوژیکی ژئوتوریسم ژئوتریل دماوند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۴ تعداد دانلود : ۱۳۷
این پژوهش به منظور بررسی خطرات ژئومورفولوژیکی در ژئوتریل ها در منطقه دماوند صورت گرفته است. ژئوتریل ها بهترین مسیرهای پیاده یا سواره برای دسترسی به سایت های زمین شناسی و ژئومورفوژیکی هستند و به عنوان یکی از روشهای حفاظت، ایجاد و ساخت مسیرهای مخصوص بازدید در پارک های ملی، طبیعی و ژئوپارک ها طراحی و مورد استفاده قرار می گیرند. لازم به ذکر است، استفاده از ژئوتریل ها یکی از بهترین روش ها برای تنظیم ترافیک، جلوگیری از پراکندگی و بی نظمی بازدیدکنندگان و در نهایت کاهش تخریب محیط زیست می باشد. هدف این پژوهش، ابتدا معرفی مناسب ترین مسیرها جهت استفاده بازدیدکنندگان، کوهنوردان، اکوتوریست ها و دوم شناسایی و پهنه بندی مناطق پر خطر موجود در منطقه است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. در این پژوهش علاوه بر پیمایش میدانی، از نرم افزار گوگل ارث، نرم افزار GIS ، نقشه های زمین شناسی و توپوگرافی موجود از منطقه مورد مطالعه جهت مسیریابی بهینه استفاده گردید. در مرحله بعد از طرح نمادها برای نشان دادن ویژگی های مسیر و آنالیز شبکه مسیر در برخی از نقاط منطقه استفاده گردید. نتایج پژوهش به تهیه د و نقشه ژئوتریل و پهنه بندی خطر از منطقه انجامید. در نقشه ژئوتریل فاکتورهایی مانند: طول مسیر، تعداد ایستگاه ها و تکراری نبودن مسیر رفت و برگشت، هزینه مسیر، مدت زمان مسیر در طراحی آنها مورد توجه قرار گرفت. نقشه پهنه بندی منطقه نیز به 5کلاس با خطر خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد تهیه گردید.
۶۵.

ارزیابی نقش لندفرم های کارستیک توسعه یافته در توانمندی های ژئوتوریسمی شهرستان کامیاران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ژئومورفولوژی کمی سال دهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۳۹) 1 - 18

کلیدواژه‌ها: ژئوتوریسم توانمندی های ژئوتوریسمی منابع کارستیک توسعه کارست شهرستان کامیاران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۳ تعداد دانلود : ۱۵۳
یکی از مناطقی که پتانسیل بالایی در زمینه توسعه ژئوتوریسم و صنعت گردشگری دارد، مناطق کارستیک است. شهرستان کامیاران یکی از مناطقی است که در سازندهای کارستیک قرار گرفته است و همین عامل سبب شده تا این شهرستان دارای انواع مناظر کارستیک باشد. با توجه به موارد مذکور، در این تحقیق به تحلیل عوامل موثر در توسعه لندفرم های کارستیک و همچنین تاثیر نقش لندفرم های کارستیک در توسعه ژئوتوریسم شهرستان کامیاران پرداخته شده است. این تحقیق بر مبنای روش های توصیفی و تحلیلی می باشد. داده های تحقیق شامل نقشه های زمین شناسی 1:100000، نقشه های توپوگرافی 1:250000، مدل رقومی ارتفاعی 30 متر و همچنین اطلاعات کتابخانه ای و اطلاعات حاصله از بازدیدهای میدانی می باشد. این تحقیق از دو مرحله انجام شده است که در مرحله اول با استفاده از روش کوبالیکوا و بومی به شناسایی و ارزیابی ژئوسایت ها پرداخته شده و در مرحله دوم نیز با استفاده از مدل تلفیقی منطق فازی و ANP مناطق کارستیک توسعه یافته شناسایی شده است. نتایج حاصله از ارزیابی ژئوسایت ها بیانگر این است که مناطق غربی و جنوب غربی شهرستان کامیاران دارای بیش ترین تعداد ژئوسایت ها هستند و ژئوسایت های این مناطق از جمله دره پالنگان دارای بالاترین امتیاز هستند. همچنین بر اساس نتایج بدست آمده، بخش زیادی از شهرستان کامیاران، خصوصا مناطق غرب و جنوب غربی این شهرستان را مناطق کارستیک توسعه یافته دربرگرفته است. با توجه به موارد مذکور، یکی از دلایل توان توریستی بالای شهرستان کامیاران، وجود منابع کارستیک توسعه یافته است.
۶۶.

تحلیلی بر استراتژی توسعه منطقه اشتهارد بر اساس قابلیت های زمین گردشگری با الهام از مدل پرالونگ 2005 و مدل SWOT

نویسنده:
منبع: پژوهش های گردشگری و توسعه پایدار سال چهارم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیای ۱۴) 17-30

کلیدواژه‌ها: ژئوتوریسم توسعه منطقه اشتهارد مدل پرالونگ تحلیل SWOT

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸ تعداد دانلود : ۱۸۰
منطقه اشتهارد همانند سایر مناطق کشور علیرغم داشتن قابلیت ها و توانمندی های فراوان درزمینه ژئوتوریستم و جاذبه های طبیعی کم نظیر و متنوع، همچنان برای گردشگران ناآشناست و مشکلات و موانع متعددی در جذب گردشگران علاقه مند به ژئوتوریسم و طبیعت گردی دارد. این پژوهش شناسایی توانمندی ها و تنگناهای ژئوتوریسم منطقه اشتهارد را با رویکردی راهبردی مدنظر دارد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف، کاربردی – توسعه ای و از لحاظ روش انجام توصیفی – تحلیلی است و با اتکاء بر یافته های کتابخانه ای و میدانی به بررسی موضوع پرداخته شده است. ابزار جمع آوری داده ها شامل بررسی های میدانی، مصاحبه و تکمیل پرسشنامه و جداول بوده و با توجه به اطلاعات به دست آمده به بررسی جاذبه ها، امکانات و خدمات و وضعیت کلی ژئوتوریسم در منطقه موردمطالعه پرداخته شده است. در مراحل بعد برای تجزیه وتحلیل اطلاعات و تعیین ظرفیت ها، استراتژی ها و راهبردهای توسعه ژئوتوریسم از روش تحلیلSWOT و مدل پرالونگ استفاده گردید و در نهایت به ارائه راهبردها و استراتژی های مرتبط با توسعه ژئوتوریسم منطقه پرداخته شد. نتایج یافته ها نشان داد که منطقه موردمطالعه با 10 نقطه قوت و ضریب نهایی 51/3 و 8 فرصت و ضریب نهایی 39/3 در برابر 8 نقطه ضعف و ضریب نهایی 65/1 و 8 تهدید با ضریب نهایی 65/1 توانمندی های بسیار زیادی برای توسعه ژئوتوریسم دارد؛ ولی ضعف ها و تهدیدهای موجود مانع از بالفعل شدن این توانمندی ها گردیده است؛ بنابراین می توان گفت استراتژی نهایی توسعه ژئوتوریسم منطقه اشتهارد یک استراتژی تهاجمی و مبتنی بر تقویت نقاط قوت و استفاده از فرصت های موجود در جهت غلبه بر ضعف ها و تهدیدات پیشرو درزمینه توسعه گردشگری منطقه می باشد. همچنین تحلیل ظرفیت های ژئوتوریستی بر اساس مدل پرالونگ نشان می دهد که کوهه ای رنگین کمانی به دلیل بالابودن ارزش زیبایی ظاهری و علمی دارای بیشترین میزان قابلیت و توانمندی بوده و به ترتیب امتیاز 1 و 82.5/. را به خود اختصاص داده و رود شور نیز کمترین میزان توانمندی در میان لندفرمها را دارند. در ارزیابی عیار گردشگری نیز کوهه ای رنگین کمانی با کسب امتیاز 74.3 و خانه های صخره ای دستکند با امتیاز 70.4 حائز رتبه اول و دوم شدند و ازنظر عیار بهره وری هم خانه های صخره ای دستکند اشتهارد با امتیاز 1.5 و کوهه ای رنگین کمانی با امتیاز 74.9 وضعیت مطلوب تری نسبت به بقیه نقاط دارد نتایج این بررسی نشان می دهد که جاذبه های ژئومورفولوریکی منطقه اشتهارد از توانایی بالایی برای تحلیل ظرفیت های گردشگری برخوردار است.
۶۷.

پتانسیل سنجی توسعه ژئوتوریسم در مناطق پیرامونی شهرهای مناطق خشک (مطالعه موردی: شهر جدید ایوانکی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۴ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۲۰) 753 - 767

کلیدواژه‌ها: ژئوتوریسم شهر جدید ایوانکی مدل بومی مدل کامنسکو مدل کوبالیکوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶ تعداد دانلود : ۱۲۹
ژئوتوریسم یکی از ارکان گردشگری است که بر چشم اندازها، فرم ها، و فرایندهای به وجودآورنده آن ها تأکید دارد. بدیهی است هر منطقه ای با توجه به محیط جغرافیایی خود از استعدادها و جذابیت های متفاوتی برخوردار است. شهر جدید ایوانکی در غرب استان سمنان جزو مناطقی است که از یک سو در حاشیه منطقه خشک ایران و از سوی دیگر در پای کوه های البرز قرار گرفته و به نظر می رسد پتانسیل زیادی برای توسعه صنعت ژئوتوریسم داشته باشد. با توجه به اهمیت موضوع، هدف از انجام این پژوهش پتانسیل سنجی ژئوسایت های پیرامون شهر جدید ایوانکی است. برای دستیابی به این هدف، داده های اصلی پژوهش را اطلاعات اسنادی، مصاحبه، و مشاهدات میدانی تشکیل داده اند. همچنین، برای تحلیل داده ها نرم افزار های ARCGIS و SPSS ابزارهای اصلی پژوهش را تشکیل داده اند. در این راستا، ضمن انجام بررسی های کتابخانه ای و مصاحبه، ژئوسایت های منطقه شناسایی شده است. سپس، با به کارگیری روش های کامنسکو، کوبالیکوا، و روش بومی به عنوان ابزارهای مفهومی، به ارزیابی ژئوسایت های مورد اشاره در پیرامون منطقه مورد بررسی پرداخته شده است. هدف از به کارگیری سه روش یادشده آزمون سنجی و ارزیابی این مدل ها و انتخاب بهترین مدل سازگار با شرایط منطقه بوده است. بنابراین، به منظور تعیین ارزش نهایی ژئوسایت ها، امتیاز نهایی هر ژئوسایت در هر روش به صورت درصد از مجموع به دست آمده است و درنهایت با به دست آوردن میانگین درصد هر سه روش، ارزش نهایی هر ژئوسایت محاسبه شده است. بر اساس نتایج به دست آمده، در بین ژئوسایت های منطقه، ژئوسایت تنگه واشی با میانگین ۶ / ۷۹ امتیاز دارای بالاترین امتیاز است و بعد از این ژئوسایت نیز ژئوسایت های تونل نمکی و معادن نمکی به ترتیب با ۱ / ۷۸ و ۶ / ۷۲ امتیاز دارای بالاترین میانگین امتیازند. مجموع نتایج به دست آمده بیانگر این است که قرارگیری شهر جدید ایوانکی در حدفاصل ژئوسایت های مناطق کوهستانی و کویری سبب شده است تا این شهر پتانسیل بالایی به عنوان یکی از مراکز گردشگری داشته باشد.
۶۸.

تدوین الگوی مفهومی تفسیر میراث در ژئوپارک ها براساس روش های معتبر جهانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری و توسعه سال یازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۳۰) 69 - 85

کلیدواژه‌ها: مدل مفهومی ژئوتوریسم ژئوپارک های عضو شبکه جهانی یونسکو تفسیر میراث

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹ تعداد دانلود : ۱۸۷
تدوین الگوی مفهومی تفسیر میراث در ژئوپارک، براساس روش های معتبر استفاده شده در ژئوپارک های کشورهای پیشرفته و عضو شبکه جهانی ژئوپارک ها می تواند در ارتقای ژئوپارک های عضو شبکه جهانی برای کسب کارت سبز مجدد از طریق بازرسان یونسکو یا برای ثبت پرونده ژئوپارک های درحال تأسیس در فهرست شبکه جهانی ژئوپاک هادر کشور نقش مؤثری داشته باشد. این پژوهش جزو پژوهش های کیفی بوده که با روش تحلیل مضمون انجام شده است. برای انجام این پژوهش،نخست مضامین تفسیر میراث در کشورهای پیشرفته با استفاده از روش تحلیل مضمون و براساس حوزه پژوهش از میان سیزده کتاب رفرنس جهانی اصلیاز سال 1957 تا  2019 و بررسی ضمنی محتوای وب سایت های 147 ژئوپارک عضو شبکه جهانی تحت حمایت یونسکو شناسایی شد. سپس مضامین استخراج شده آموزش گردشگران در مطالعه ژئوپارک های کشورهای پیشرفته با ابعاد هفت گانه آموزش گر(مفسر)، محتوا، ابزار، مکان، اصول، شیوه ها و مخاطب و مولفه های سی گانه آن از متون شناسایی شد. دراین پژوهش،علاوه برشناسایی ابعاد و مؤلفه های تفسیر میراث در ژئوپارک ها،به طور ویژه برای ترویج و درک آسان تر جامعه دانشگاهی اجرایی داخل کشور، این نتیجه حاصل شد که تفسیر میراث در صنعت گردشگری از منظر مفهوم سازی، همان «آموزش غیررسمی گردشگران با رویکرد تفسیری» است؛ بنابراین مدیران، مسئولان و دست اندرکاران ژئوپارک های درحال تأسیس یا راه اندازی شدهکشور باید برای بهبود وضعیت کمّی و کیفی ژئوپارک ها و توسعهگردشگری پایدار، به نقش هم زمان همهابعاد هفت گانه آموزش گردشگران توجه و براساس آن ها برنامه هایی طراحی، تدوین و اجرا کنند.
۶۹.

تبیین توانها و مدیریت گردشگری ژئوسایتها بر پایه ارزیابی محوطه های تنوع زمینی (مطالعه موردی: منطقه گردشگری تنگه واشی در شهرستان فیروزکوه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال بیست و دوم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۶۵ ۳۲۳-۳۰۳

کلیدواژه‌ها: ژئوتوریسم مدل بریلها تنگه واشی شهرستان فیروزکوه حفاظت میراث زمین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۸ تعداد دانلود : ۱۸۴
ژئوتوریسم، گونه ای از گردشگری مسئولانه با هدف توسعه اقتصادی – اجتماعی مقصدهای گردشگری و تقویت ارزش های علمی مکان های زمین شناختی و خدمات گردشگری است که بر حفاظت از میراث زمین و مردمی کردن علوم آن تاکید دارد. لازمه توسعه یک مقصد ژئوتوریستی، شناخت ارزش های آن و تبیین توانها و موانع و ارائه برنامه ریزی مطلوب در جهت مدیریت آن است. منطقه ویژه گردشگری تنگه واشی در شهرستان فیروزکوه، با داشتن پدیده های مختلف زمین شناسی و ارزش های علمی و مکمل، از مقصد مهم ژئوتوریسم در سطح محلی و بعضا ملی محسوب می شود. با توجه به نزدیکی به شهر تهران و توسعه خدمات گردشگری و احتمال خطر تخریب ژئوسایت، ضرورت یک ارزیابی جامع ژئوتوریستی منطقه و ارائه یک مدل به منظور مدیریت بهینه و معقول آتی مقصد، ضروری است. به همین منظور در این پژوهش با استفاده از روش ارزیابی ژئوتوریسم محوطه های تنوع زمینی که توسط بریلها در سال 2015 ارائه شد. در این هدف، گام برداشته شد. در ابتدا از طریق مطلعات نظری و میدانی و گروه کارشناسان، ارزش های ژئوتوریسم بر پایه مدل مذکور ارزیابی شده و ارزش نهایی ژئوسایتها در چهار بخش علمی، آموزشی، گردشگری و خطر اضمحلال مورد سنجش قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که تنگه واشی در بخش ارزش های گردشگری و اموزشی شرایط مطلوبی دارد اما از نظر علمی با ضعف و کمبود رو به رو بوده و همچنین با خطر نسبی اضمحلال مواجه است. به همین منطور کاربری مطلوب گردشگری تنگه واشی، کاربری اقتصادی با تاکید رویکرد علمی – حفاظتی است. با توجه به نتایج پژوهش، مدل مطلوب برای مدیریت ژئوتوریسم تنگه واشی، استفاده از توانهای دسترسی و کانون جمعیتی استان و تقویت ارزش های مکمل و تنوع زمین شناختی و تقویت خدمات گردشگری و حفظ تواتنمندی تفسیر در کنار اعمال حفاظت فیزیکی و ترویج علمی، مشارکت روستایی و کنترل های قانونی است.
۷۰.

بررسی توانمندی مناطق مستعد توسعۀ ژئوتوریسم و ارائۀ الگوهای بهینۀ بازدید از ژئوسایت ها در شهرستان کامیاران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی محیطی دوره ۳۳ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۸۷) 87 - 102

کلیدواژه‌ها: ژئوتوریسم کوبالیکوا مسیرهای ژئوتوریسمی شهرستان کامیاران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۶ تعداد دانلود : ۱۱۸
ژئوتوریسم یکی از ارکان گردشگری است که نقش مهمی در توسعه اقتصادی و اجتماعی مناطق دارد. یکی از مناطق دارای ظرفیت زیاد برای اهداف توسعه ژئوتوریسم، مناطق کارستیک است. شهرستان کامیاران به دلیل قرار گرفتن در منطقه کارستیک، ظرفیت ژئوتوریسمی زیادی دارد. به همین دلیل در این پژوهش، وضعیت ژئوتوریسمی شهرستان کامیاران بررسی و همچنین الگوهای بهینه ژئوتوریسمی در این شهرستان ارائه شده است. در این پژوهش، به منظور دستیابی به اهداف مدنظر از اطلاعات کتابخانه ای، مصاحبه، بازدیدهای میدانی، مدل رقومی ارتفاعی 30 متر، نقشه های زمین شناسی 1:100000 و نقشه های توپوگرافی 1:50000 به مثابه داده های پژوهش استفاده شده است. نرم افزارهای ArcGIS و SPSS ابزارهای پژوهش محسوب می شوند. این پژوهش در سه مرحله انجام شده است. در مرحله اول، ژئوسایت ها شناسایی و با استفاده از مدل کوبالیکوا ارزیابی شدند. در مرحله دوم، با استفاده از مدل های منطق فازی و ANP، مناطق مستعد توسعه ژئوتوریسم شناسایی شدند. در مرحله سوم، برمبنای نتایج به دست آمده از مراحل پیشین و همچنین موقعیت ژئوسایت ها، مسیرهای بهینه بازدید از ژئوسایت ها تعریف شدند. نتایج پژوهش حاکی است که ازنظر روش کوبالیکوا، ژئوسایت های مناطق غربی شهرستان کامیاران، ازجمله دره پالنگان با 25/10 امتیاز، بیشترین امتیاز را دارند و همچنین بخش زیادی از این مناطق در پهنه های بسیار مناسب برای اهداف توسعه ژئوتوریسم واقع شده است. علاوه بر این، از بین الگوهای ارائه شده برای بازدید ژئوسایت ها، الگوی ششم که از کامیاران شروع و به دره پالنگان ختم می شود، به دلیل اینکه بخش زیادی از ژئوسایت های مستعد منطقه را دربرمی گیرد، بیشترین ارزش را دارد.
۷۱.

ارزیابی پتانسیل ژئوتوریسم منطقه طالقان با استفاده از روش کوبالیکوا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای سال دوازدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۴۶ 17 - 32

کلیدواژه‌ها: ژئوتوریسم ژئومورفولوژی جاذبه های گردشگری روش کوبالیکوا طالقان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۳ تعداد دانلود : ۱۱۷
ژئوتوریسم پدیده نوپایی است که اخیرا در ادبیات گردشگری وارد شده و مقبولیت جهانی پیدا نموده است. همچنین توریسم پدیده ای اجتماعی، فرهنگی، تجاری بوده، که مستلزم جابجایی مردم به مکانی غیر از محل سکونت و کار خود است. گردشگری در حال تبدیل شدن به یکی از ارکان اصلی توسعه اقتصادی است. بسیاری از سیاست گذاران توسعه نیز از صنعت گردشگری به عنوان رکن اصلی توسعه پایدار یاد می کنند. با توجه به همین نقش و جایگاه، گردشگری یک مکان نه تنها می تواند در توسعه آن مکان موثر باشد بلکه روند توسعه برخی شاخص ها در محیط پیرامون خود را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. .بدیهی است گسترش فعالیت های ژئوتوریسمی می تواند به درآمدزایی و اشتغال ساکنان مناطق دارای این جاذبه ها بیانجامد. گستره طالقان در میان دره ای در بخش جنوبی البرز مرکزی واقع شده ، این منطقه با توجه به خصوصیات زمین شناسی و اقلیمی، چشم اندازها و سایت های ژئومورفولوژیک و زمین شناختی ، کانونی جاذب برای گردشگران استان های البرز وتهران محسوب می شود. در این پژوهش پس از مطالعات کتابخانه ای و اسنادی و بررسی های میدانی و مطالعات طبیعی، جاذبه ها و ژئوسایت های منطقه شناسایی و به نقشه درآمده اند. سپس با استفاده از روش کوبالیکوا(2013)،پتانسیل ژئوتوریسم در 18سایت منطقه مورد ارزیابی قرار گرفت.این جاذبه ها و سایت ها شامل غارها، آبشارها،دریاچه ها و روستاها با چشم اندازهای ویژه و هدف گردشگری هستند.نتایج نشان داد که حداقل 6 ژئوسایت دارای ارزش بالایی هستند و مابقی سایت ها نیز ارزش متوسطی دارند. سایت های دریاچه سد طالقان ،روستای اورازان، آبشار کرکبود، آبشار اورازان، روستای دیزان و دریاچه غمیش دارای بالاترین پتانسیل های ژئوتوریسمی هستند. در حال حاضر سایت های مورد بررسی دارای ارزش علمی – ذاتی و آموزشی بیشتری هستند، لیکن با برنامه ریزی و مدیریت صحیح و سرمایه گذاری می توان از ارزش های اقتصادی و اکتسابی پتانسیل این ژئوسایت ها حداکثر استفاده را به عمل آورد. از این رو برنامه ریزی مناسب خدمات و زیر ساخت ها دراین زمینه، می تواند به اقتصاد محلی ومنطقه ای کمک نماید.
۷۲.

بررسی و ارزیابی توانمندی ها و پتانسیل های ژئوتوریستی شهرستان سرعین (مطالعه موردی: روستاهای آلوارس، درآباد، نوران)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال بازدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴۴ 130 - 147

کلیدواژه‌ها: ژئوتوریسم پتانسیل مدل دینامیکی مدل پائولووا سرعین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۸ تعداد دانلود : ۱۳۲
گردشگری یا توریسم می تواند بین المللی باشد و یا این که به صورت داخلی در یک کشور انجام شود. از نظر این سازمان گردشگری صرفا محدود به سفرهایی نمی شود که در دوران تعطیلات انجام می شود بلکه اگر یک مسافر از محل زندگی خودش دور شده و به محل دیگری از کشور یا حتی کشور دیگر مسافرت کند و مدت زمانی را مشغول به کسب و کار و حتی تحصیل شود در دسته بندی توریست یا گردشگر قرار می گیرد. هدف از این پژوهش بررسی و ارزیابی توانمندی ها و پتانسیل های ژئوتوریستی (مطالعه موردی: روستاهای آلوارس، درآباد، نوران) می باشد. روش این تحقیق از نوع کاربردی، تحلیلی و مقایسه ای می باشد که در این تحقیق از مدل دینامیکی جهت ارزیابی توان گردشگری و از مدل پاوولوا جهت ارزیابی توان رقابت پذیری مناطق ژئوتوریستی استفاده شده است. ارزش و اهمیت مناطق ژئوتوریستی در مدل هادزیک به وسیله سه شاخص ارزش علمی، ارزش های مازاد و میزان آسیب پذیری مناطق برآورد می شود و در مدل پاوولوا از نظر عوامل مثبت و منفی، توان رقابت پذیری مناطق برآورد می شود. در مدل دینامیکی با استفاده فرمول حجم نمونه کوکران تعداد کارشناس و گردشگر مشخص شده است که پرسش نامه از 55 بازدیدکننده و 10 کارشناس جهت ارزیابی توان ژئوتوریستی منطقه مورد مطالعه استفاده گردید. نتایج حاصل نشان می دهد که توان ژئوتوریستی مناطق درآباد  برابر 4/33، نوران برابر 44/36 و آلوارس 64/59 می باشد که توان ژئوتوریستی درآباد و نوران متوسط و تفاوت زیادی با هم دیگر ندارند ولی منطقه آلوارس دارای توان ژئوتوریستی خوبی است. هم چنین برای ارزیابی رقابت پذیری مناطق مورد مطالعه نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل عوامل مثبت و منفی نشان دهنده این است که نتایج نهایی ارزش عددی مناطق درآباد برابر 14/1، نوران برابر 18/1 می باشند که دارای رقابت پذیری رضایت بخش و منطقه ژئوتوریستی آلوارس با مقدار 41/1 دارای رقابت پذیری خوب و مناسبی می باشد. بنابراین نتیجه گیری می شود که منطقه گردشگری آلوارس از نظر رقابت پذیری نسبت به سایر مناطق گردشگری مورد مطالعه پتاسیل های مناسبی برای جذب گردشگر را به خود اختصاص داده است.
۷۳.

ارزیابی تناسب مکانی برای توسعه اکوتوریسم در حوزه آبخیز ابیانه- برزرود استان اصفهان با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری و توسعه سال یازدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۳۲) 225 - 244

کلیدواژه‌ها: جذابیت طبیعی ظرفیت های گردشگری توسعه پایدار میراث طبیعی میراث فرهنگی ژئوتوریسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱ تعداد دانلود : ۱۲۴
هدف از این پژوهش، شناسایی، ارزیابی و معرفی پهنه های مستعد گردشگری نوع اکوتوریسمی در حوضه آبریز «ابیانه برزرود» به دلیل پتانسیل های منحصربه فرد طبیعی و فرهنگی – تاریخی و انسانی است. فاکتورهای مؤثر در مکان یابی مناطق مستعد در این تحقیق، شامل نُه متغیر زیست محیطی است که پس از رقومی سازی نقشه های پایه و تهیه پرسش نامه تحلیل سلسله مراتبی (AHP) از کارشناسان خبره درخصوص اهمیت نسبی معیارها و زیرمعیارها به نسبت هم نظرسنجی شد. در این پژوهش، معیارهای جاده، رودخانه، پوشش گیاهی و خدمات اقامتی بیشترین تأثیر را در انتخاب مکان مناسب اکوتوریسم به خود اختصاص دادند و پس از آن، به ترتیب اثرگذاری، معیارهای رستوران، چشمه، مظهر قنات و محدوده روستا قرار گرفته اند. در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) با استفاده از نرم افزار اکسپرت چویس براساس وزن های به دست آمده از مدل یادشده و پردازش آن، نقشه رتبه بندی درجات تناسب برای اکوتوریسم در سه رده ضعیف، متوسط و خوب تهیه شد. این نقشه، با 59 مکان کنترلی در بازدیدهای میدانی صحت سنجی شد و کلیه مکان های مستعد گردشگری در محدوده خوب قرار گرفته اند که صحت این نقشه را تأیید می کند. جذاب ترین مناطق حوضه، که حدود 25 درصد سطح حوضه را شامل می شود، با رتبه خوب، در قسمت های مرکزی حوضه و در راستای مسیر مواصلاتی بین روستاهای منطقه قرار دارد. مناطق با جذابیت متوسط، که حدود 46 درصد سطح حوضه را دربر می گیرد، عمدتاً در بخش جنوبی حوضه و در محدوده منطقه حفاظت شده محیط زیست واقع شده است. مناطق با جذابیت کم با میزان گسترش حدود 29 درصد مساحت منطقه، عمدتاً در شمال غرب و جنوب غرب حوضه گسترش دارد و به صورت لکه هایی نیز در سایر مناطق حوضه ملاحظه می شود.
۷۴.

بررسی و تحلیل توسعه گردشگری در استان سمنان با تاکید بر مجتمع آب درمانی (آبگرم مهدیشهر)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال سوم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱۰ 53 - 72

کلیدواژه‌ها: ژئوتوریسم آب درمانی اکوتوریسم چشمه ی آبگرم سمنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹ تعداد دانلود : ۱۰۴
استفاده از آب، در موارد درمانی و رفع خستگی در انسان ها  و به دست آوردن آرامش جسمی و روحی، قدمتی معادل قدمت زندگی بشر دارد. در عصر حاضر عواملی چون رشد جمعیت، شهرنشینی فزاینده و مشکلات زندگی شهری و در نتیجه، انواع بیماری های عصبی و  روانی در بین شهرنشینان، رشد ارتباطات و فن آوری و رشد و توسعه حمل و نقل و افزایش اوقات فراغت و همچنین افزایش درآمدها، همه و همه زمینه را برای سیر و سفر و گردشگری افراد فراهم کرده است. گردشگری در اشکال مختلفی انجام می شود که یک نوع آن اکوتوریسم و توریسم درمانی است. توریسم آب درمانی دربسیاری از کشورها نقش مهمی در ارزآوری دارد؛ امّا در ایران این صنعت جایگاه خود را بازنیافته و گام های نخستین را طی می کند. در ایران، بخصوص استان سمنان، دارای چشمه های آب معدنی فراوانی است. که هر کدام دارای خواص درمانی متفاوتی هستند. و قابلیت های بالایی در جذب افراد، از گوشه وکنار این مرز و بوم را دارند. منطقهآبگرمدرقسمتغربیشهرستانمهدیشهرودر دلرشتهکوه هایجنوبی البرزقرارگرفتهوبابهره گیریازچشمه هایآب گرمِ متعددوفاصه کم،یکیازمناطق جذب توریسم آب درمانی مهدیشهراست،کهدارایپتانسیلبالاییبرای توسعهازطریقگردشگری،بهویژهاکوتوریسممی باشد. هدف کلی این مقاله، شناسایی این منطقه در استان سمنان است که خواص این آب و توان های بالقوه آن در زمینه برنامه ریزی توسعه گردشگری با تأکید بر مجتمع آب درمانی در استان سمنان مورد بررسی قرار گرفته است که روش تحقیق به صورت توصیقی – پیمایشی بوده واز روش کتابخانه ای با استفاده از منابع معتبر موجود و با حضور در محیط مورد تحقیق، به جمع آوری اطلاعات پرداخته ایم. نتایج به دست آمده، نشان داد، از بیماری هایی که با آب درمانیِ چشمه های آبگرم  مداوا می شوند، می توان به: روماتیسم، نقرس، ریزش موی سر، ضعف اعصاب، انواع بیماری های پوستی، دیسک کمر،آرتروز، دردهای مزمنِ ستون فقرات، انواع دمل ها و زخم های عفونی، میگرن ها  وبیماری های دیگر و بطور کلی،  پاکسازی عمیق جسم از تمام سموم، اشاره نمود. همچنین در زمینه گردشگری چنانچه سرمایه گذاری مناسبی برای رفاه حال گردشگران انجام پذیرد، و مدیریت برنامه ریزی توسعه گردشگری نیز جدی گرفته شود، علاوه بر داشتن منافع اقتصادی، موجب ایجاد زمینه های شغلی فراوانی می شود.
۷۵.

بررسی ویژگی های ژئومورفیک منطقه تفتان و نقش آنها در توسعه توریسم با استفاده از مدل پرالونگ

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال چهارم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱۳ 79 - 98

کلیدواژه‌ها: ژئومورفیک تفتان مدل پرالونگ ژئوتوریسم ژئوسایت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶ تعداد دانلود : ۸۶
برای ایجاد یک توسعه همه جانبه و پایدار و همچنین جایگزینی منابع جدید کسب درآمد به جای منابع نفتی نیازمند استفاده از تمامی امکانات و قابلیت ها می باشیم. در این راستا صنعت گردشگری که اقتصاددانان آن را سومین پدیده اقتصادی پویا و رو به رشد پس از صنعت نفت و خودرو سازی می دانند. به عنوان یک نیاز اساسی کشور مطرح می شود؛ اما با توجه به مسایل فرهنگی و مذهبی کشور ایران یکی از بهترین گزینه ها  جهت کسب درآمدهای توریستی مبحث اکوتوریسم و ژئوتوریسم می باشد. از این رو مطالعه و شناخت مناطق مستعد جهت ایجاد این نوع از گردشگری در مناطق مختلف ضرورت می یابد. بنا بر این بررسی ویژگی های ژئومورفیک منطقه تفتان و نقش آن ها در توسعه توریسم به عنوان یک مسأله اساسی در دستور کار این پژوهش قرار گرفت. در این پژوهش به منظور بررسی ویژگی های ژئوتوریسم منطقه تفتان از مدل پرالونگ استفاده شده است. از بین مکان های ژئومورفیک منطقه تفتان 6مکان انتخاب شد و برای هر کدام از مکان های ژئومورفیک یک شناسنامه تشکیل داده شد که پس از سنجش دادها مشخص شد که منطقه قابلیت بالایی جهت جذب توریسم دارد. ارزش گردشگری این مکان ها به دلیل بالا بودن عیار ظاهری زیبایی و عیار علمی این مکان ها می باشد. عواملی مانند عدم امنیت، دشواری دسترسی، دوری از مراکز جمعیتی و عدم توجه به ژئوتوریسم باعث کاهش مجموع عیارهای محاسبه شده گردیده است. بر این اساس قله تفتان با عیار گردشگری 63/0 و میانگین ارزش بهره وری75/0 دارای بالا ترین عیار ژئوتوریسمی می باشد.
۷۶.

بررسی پتانسیل های اکوتوریسم و ژئوتوریسم شهرستان ماهنشان با استفاده از الگوی تحلیل SWOT و تکنیک GIS(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال چهارم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱۶ 1 - 22

کلیدواژه‌ها: اکوتوریسم ژئوتوریسم تحلیل SWOT شهرستان ماهنشان GIS

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵ تعداد دانلود : ۹۷
درحال حاضر صنعت گردشگری یکی از منابع مهم تولید درآمد، اشتغال و ایجاد زیر ساخت ها  برای نیل به توسعه پایدار محسوب می شود. شهرستان ماهنشان همانند سایر مناطق کشور علی رغم داشتن قابلیت ها  و توانمندی های فراوان در زمینه اکوتوریستم و ژئوتوریستم و جاذبه های طبیعی بی نظیر و متنوع، همچنان برای گردشگران نا آشناست و مشکلات و موانع متعددی در جذب طبیعت گرد دارد. این پژوهش شناسایی توانمندی ها  وتنگناهای اکوتوریسم و ژئوتوریسم شهرستان ماهنشان را با رویکردی راهبردی مد نظر دارد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف، کاربردی – توسعه ای و از لحاظ روش انجام توصیفی – تحلیلی است و با اتکاء بر یافته های اسنادی و میدانی به بررسی موضوع پرداخته شده است. ابزار جمع آوری داده ها شامل مصاحبه و تکمیل پرسشنامه بوده و باتوجه به اطلاعات بدست آمده به بررسی جاذبه ها ، امکانات و خدمات و وضعیت کلی اکوتوریسم و ژئوتوریسم در منطقه مورد مطالعه پرداخته شده است. در مراحل بعد برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و تعیین استراتژی ها  و راهبردهای توسعه اکوتوریسم و ژئوتوریسم از روش تحلیل SWOT استفاده گردید و در نهایت به ارائه راهبردها و استراتژی های مرتبط باتوسعه اکوتوریسم و ژئوتوریسم منطقه پرداخته شد. نتایج یافته ها نشان داد که منطقه مورد مطالعه با 10نقطه قوت و ضریب نهایی 51/3 و 8 فرصت و ضریب نهایی 39/3 در برابر 8 نقطه ضعف و ضریب نهایی 65/1و 8 تهدید باضریب نهایی 65/1توانمندی های بسیار زیادی برای توسعه اکوتوریسم و ژئوتوریسم دارد ولی ضعف ها  وتهدید های موجود مانع از بالفعل شدن این توانمندی ها  گردیده است. بنابراین می توان گفت استراتژی نهایی توسعه اکوتوریسم و ژئوتوریسم شهرستان ماهنشان یک استراتژی تهاجمی و مبتنی بر تقویت نقاط قوت و استفاده از فرصت های موجود در جهت غلبه بر ضعف ها  و تهدیدات پیشرو در زمینه توسعه گردشگری منطقه می باشد.
۷۷.

اولویت بندی مناطق مستعد احداث ژئوپارک در استان لرستان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال پنجم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱۹ 113 - 142

کلیدواژه‌ها: ژئوپارک ژئوتوریسم مدل AHP لرستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۱ تعداد دانلود : ۱۳۳
استان لرستان به عنوان پایتخت ژئوتوریسم ایران با انواع عوارض ژئومورفیک منحصر بفرد مانند غارها، آبشارها، دریاچه ها، تنگ ها و با قابلیت های تاریخی و زمین شناسی فراوان، دارای مناطق بهینه و مستعدی جهت احداث ژئوپارک می باشد. از اهداف این تحقیق که از نوع تحقیقات کاربردی- توسعه ای می باشد، می توان شناسایی و معرفی جاذبه های ژئوتوریستی، اولویت بندی معیارها و زیرمعیارهای مورد نیاز و شناسایی مناطق بهینه احداث ژئوپارک در استان لرستان را ذکر کرد. در همین راستا با روش توصیفی- تحلیلی و میدانی و با استفاده از نظرات متخصصین و کارشناسان و مدل AHP، معیارها و زیر معیارهای موثر و مناطق پیشنهادی جهت احداث ژئوپارک با استفاده از پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت منطقه مستعد و بهینه احداث ژئوپارک در استان لرستان شناسایی شد. نتایج نشان داد که براساس نظر متخصصین، مهمترین معیارها در اولویت بندی مناطق مستعد ژئوپارک در استان لرستان، معیارهای اقتصادی و زیرساختی هستند. بررسی و اولویت بندی معیارها و زیرمعیارها برای 5 منطقه پیشنهادی جهت احداث ژئوپارک حاکی از این است که با وجود قابلیت های ژئوتوریستی فراوان، در چند منطقه امکان احداث ژئوپارک وجود دارد، اما مستعدترین منطقه احداث ژئوپارک، محدوده دریاچه گهر و اطراف آن می باشد.
۷۸.

قابلیت سنجی امکانات و جذابیت های ژئوتوریستی دره شیرز در استان لرستان به عنوان ژئوپارک(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال ششم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲۱ 19 - 40

کلیدواژه‌ها: ژئوتوریسم ژئوپارک دره شیرز کوهدشت استان لرستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰ تعداد دانلود : ۱۲۳
استان لرستان دارای قابلیت های ژئوتوریستی فروانی می باشد که به واسطه همین قابلیت ها، به عنوان پایتخت ژئوتوریسم کشور انتخاب شده است. وجود غارهای باستانی به عنوان اولین زیست گاههای بشر، آبشارها، دریاچه ها و غیره، مناطقی مانند کوهدشت، پلدختر و اشترانکوه را به عنوان مناطق مناسب احداث ژئوپارک در استان لرستان معرفی نموده است. دره شیرز در غرب شهرستان کوهدشت از دره های کارستی استان لرستان است که دارای عوارض ژئوتوریستی منحصر به فرد مانند دیگ جن، هودو و طاق طبیعی می باشد. وجود این جاذبه های ژئوتوریستی و قابلیت های تاریخی و فرهنگی منطقه باعث شده است تا دره شیرز به عنوان یکی از مناطق مناسب جهت تبدیل شدن به ژئوپارک از طرف سازمان جهانی یونسکو در نظر گرفته شود. نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی و میدانی و از ابزارهای مختلفی مانند، GPS، پرسشنامه و مدل SWOT جهت رسیدن به اهداف مورد نظر استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد با وجود قابلیت های ژئوتوریستی فراوان دره شیرز و اشکال منحصر به فرد ژئومورفیک، این دره نمی تواند به عنوان یک مکان مناسب جهت احداث ژئوپارک در نظر گرفته شود، زیرا دره دارای عرض کمی بوده و امکان احداث تأسیسات زیربنایی در ورودی و داخل دره وجود ندارد؛ اما با در نظر گرفتن معیارهای استاندارد بین المللی جهت احداث ژئوپارک و وجود غار باستانی هومیان و نقوش صخره ای میرملاس، طبیعت بکر و اشکال خاص ژئومورفیک در محدوده های اطراف دره، می توان مکان مناسبی جهت احدث ژئوپارک را در منطقه  تعیین نمود.
۷۹.

تعیین راهبردها و سیاست های توسعه ژئوتوریسم در شهرستان مشکین شهر(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال ششم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۳ 1 - 16

کلیدواژه‌ها: ژئوتوریسم ژئومورفوسایت مدل SWOT مشکین شهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۸ تعداد دانلود : ۸۹
نقش صنعت گردشگری و تلفیق آن با علوم زمین، در ارتقای اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، ترویج صلح،  شناسایی و حفظ دارایی های طبیعی و فرهنگی و مکان یابی آن بر کسی پوشیده نیست. ژئوتوریسم یکی از زیر شاخه های صنعت توریسم است که کاملاً از اصول توریسم تبعیت می کند و ترکیبی از زمین شناسی، ژئومورفولوژی، گردشگری چشم انداز منابع طبیعی، لندفرم ها، سنگ ها و کانی ها با تأکید بر فرایند های به وجود آورنده این اشکال می باشد. در این پژوهش پدیده های ژئوتوریستی شهرستان مشگین شهر به عنوان دومین شهر توریستی استان اردبیل که سالانه گردشگران زیادی را به خود جلب می کند، مانند چشمه های آبگرم قوتور سویی، شابیل، قینرجه مشگین شهر، پارک جنگلی مشگین شهر، شیروان دره سی، آبشار گورگور سبلان و ... با روش راهبردیSWOT مورد بررسی قرار گرفت. با به کارگیری این مدل نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدیدهای موجود در رابطه با توسعه ژئوتوریسم در منطقه مورد مطالعه بررسی شد. طی مطالعات و تحقیقاتی که صورت گرفت پدیده های ژئوتوریستی منطقه شناسایی و معرفی شدند و برای منطقه تعداد 12 نقاط قوت،12نقاط ضعف، 14نقاط فرصت و 12 نقاط تهدید مورد شناسایی قرار گرفت و نتایج آنها به صورت جداولی ارائه گردیده است.
۸۰.

آشکارسازی پهنه های مطلوب احداث ژئوپارک به روش کومانسکو در شهرستان های منتخب استان لرستان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال نهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۵ 69 - 82

کلیدواژه‌ها: ژئوپارک ژئوتوریسم مدل کومانسکو لرستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۳ تعداد دانلود : ۱۱۶
استان لرستان به عنوان پایتخت ژئوتوریسم ایران با انواع عوارض ژئومورفیک منحصر بفرد مانند غارها، آبشارها، دریاچه ها، تنگ ها و با قابلیت های تاریخی و زمین شناسی فراوان، دارای مناطق بهینه و مستعدی جهت احداث ژئوپارک می باشد. از اهداف این تحقیق که از نوع تحقیقات کاربردی- توسعه ای می باشد، شناسایی و معرفی جاذبه های ژئوتوریستی، اولویت بندی معیارها و زیرمعیارهای مورد نیاز و شناسایی مناطق بهینه احداث ژئوپارک در استان لرستان می باشد. در همین راستا با روش توصیفی- تحلیلی و میدانی و با استفاده از نظرات متخصصین و کارشناسان و مدل کومانسکو، معیارها و زیر معیارهای موثر و مناطق پیشنهادی جهت احداث ژئوپارک با استفاده از پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت منطقه مستعد و بهینه احداث ژئوپارک در استان لرستان شناسایی شد. نتایج نشان می دهد که از بین 6 منطقه پیشنهادی با وجود قابلیت های ژئوتوریستی فراوان جهت احداث ژئوپارک، در چند منطقه امکان احداث ژئوپارک وجود دارد، اما مستعدترین منطقه احداث ژئوپارک، محدوده دریاچه گهر و اطراف آن می باشد