تصادفات جاده ای

هدف این مقاله بررسی و شناخت عوامل موثر در بروز تصادفات رانندگی در منطقه روستایی خور و بیابانک است ابتدا با بررسی منابع مشخص گردید که در بروز تصادف عوامل گوناگونی مانند انسانی، محیطی، جاده و وسیله نقلیه دخالت دارند که از این بین، نقش عوامل انسانی بیش از سایرعوامل است. روش تحقیق از نوع توصیفی - تحلیلی است که در کنار آن از پرسشنامه و بررسی میدانی برای تکمیل کار مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها حاکی از آن است که از بین عوامل موثر بر تصادفات، عوامل انسانی با 54 درصد بیشترین نقش را داشته است و از بین عوامل انسانی سرعت زیاد، عجله کردن در راه رسیدن به مقصد، عدم رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی، خواب آلود بودن رانندگان، سبقت غیرمجاز و فاصله زیاد مسافت بین مبداء و مقصد وخستگی ناشی از آن نسبت به سایر عوامل نقش بیشتری داشته است. عوامل مدیریتی و طبیعی و به ترتیب با 34 و 12 درصد از عوامل دیگر تاثیر گذار در بروز تصادفات است.

تصادفات یکی از بزرگ ترین مشکلات سلامتی عمومی در جهان است. این امر بسیار مهم است، زیرا بیشتر قربانیان جوانانی هستند که قبل از تصادف دارای سلامتی کامل بوده اند. این مساله در کشور ایران با روند صعودی تعداد کشته شدگان و افزایش تعداد کاربران از راه های کشور و همچنین افزایش تعداد سفرها مهم تر شده است. این مقاله به بررسی نقش عامل انسانی در بین عوامل سه گانه موثر بر تصادفات جاده ای می پردازد. جمعیت آماری مورد نظر تصادفات جاده ای رخ داده در کشور ایران است و نمونه آماری، تصادفات جاده ای است که در سال 1385 رخ داده اند که بر اساس روش نمونه ‏گیری خود انتخابی به دست آمده است، و اندازه آن 343 هزار و 82 فقره است. برای گردآوری اطلاعات از منابع داده های کام 114 که دادگان تصادفات جاده ای محسوب می شود استفاده شده است.یافته های تحقیق نشان دادند که در 97.5 درصد تصادفات، تاثیر عامل انسانی وجود داشته است. لیکن نقش یا میزان نسبی تاثیرگذاری این عامل نسبت به عوامل دیگر 49 درصد است. اطلاعات به دست آمده حاکی است 38 درصد کسانی که کشته می شوند راننده نیستند. بیش از 22 درصد کشته شدگان تصادفات جاده ای را افراد غیرسرنشین در خودرو اعم از عابران پیاده و دوچرخه سواران تشکیل می دهند. در 48 درصد از سوانح رانندگی، شدت صدمه راننده شدید بوده است. بیشترین درصد درباره تاثیر عوامل انسانی در بروز و شدت تصادفات جاده ای، مربوط به بی توجهی به مقررات می باشد (64.5 درصد) و پس از آن مصرف مشروبات الکلی و استعمال مواد مخدر (24.3 درصد) بیشترین درصد فراوانی را به خود اختصاص داده است. خستگی و خواب آلودگی تنها 3.9 درصد علل انسانی در وقوع تصادفات را به خود اختصاص داده است. 19 درصد کسانی که تصادف نموده اند دارای گواهینامه مشروط یا ب 1 بوده اند. این در حالی است که 67.9 درصد از کسانی که در تصادفات رانندگی فوت کرده اند و 8 درصد از کسانی که مجروح شده اند گواهینامه مشروط یا ب 1 داشته اند.

زمینه و هدف: خواب آلودگی رانندگان یکی از علل مهم تصادفات جاده ای است که گاه به مرگ سرنشینان می انجامد. با توجه به خلا اطلاعی، هدف از این مطالعه، بررسی کیفیت خواب نمونه ای از رانندگان ایرانی است که در تصادفات منجر به جرح یا فوت در جاده های برون شهری، مقصر قلمداد شده اند. مواد و روش ها: در یک مطالعه مقطعی، 453 راننده که در جاده های برون شهری سراسر ایران به عنوان مقصر دچار تصادفات منجر به جرح یا فوت شده بودند، طی 24 ساعت از بروز تصادف، بررسی شدند. در این مطالعه از یک پرسش نامه زمینه ای، سیاهه علایم (SCL-90-R) برای غربال مشکلات روانپزشکی و پرسش نامه شاخص کیفیت خواب پیتسبورگ (PSQI) برای اندازه گیری کیفیت خواب پس از جلب توافق اعضای شرکت کننده استفاده شد. یافته ها با استفاده از آمار توصیفی، رگرسیون خطی چند متغیری و تحت نرم افزار SPSS10 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: رانندگان بررسی شده به طور متوسط 6.3±1.5 ساعت در شب می خوابیدند. میانگین نمره PSQI رانندگان بررسی شده 6.5±2.8بود که (%73.5) 263 نفر اختلال کیفیت خواب داشتند. تحلیل رگرسیون (adjusted R2=0.136، P<0.001) نشان داد نمره PSQI با نمره GSIبالاتر از 0.81 در SCL-90-R، مصرف داروهای مرتبط با خواب و سابقه تصادف مشابه پیشین، رابطه مستقیم داشت. نتیجه گیری: بر اساس این مطالعه، کیفیت خواب رانندگان ایرانی مقصر در تصادفات منجر به جرح یا فوت مختل بوده شامل زود از خواب بیدار شدن، نیاز به دستشویی رفتن در شب، دیر به خواب رفتن و احساس سرما یا گرمای شدید می باشد.

یکی از مسائل مهم در جوامع امروز، تصادفات جاده ای است. هزینه تصادفات جاده ای در کشورهای توسعه یافته اروپایی معادل دو درصد تولید ناخالص ملی آنهاست و این در حالی است که این مقدار برای کشورهای در حال توسعه تاحدودی بیشتر است. اگرچه سه عامل اصلی بروز تصادف «انسان»، «وسیله نقلیه» و «راه» است اما مهندسان عمران تنها در بهبود عامل سوم نقش دارند. شناسایی نقاط حادثه خیز و رفع آنها یکی از مهم ترین اموری است که در دست سیاست گذاران استان ها قرار دارد و سالانه بودجه های عظیمی به آن اختصاص داده می شود. نکته قابل ذکر شناسایی چگونگی تخصیص بودجه در راستای بهبود وضعیت موجود در یک استان است چراکه در بهبود وضع موجود برحسب نوع تصادفات اهمیت خدمات سیستم های مختلفی از قبیل سیستم امدادرسانی، اورژانس، مراقبت و نگهداری راه متفاوت است. در این مقاله سعی بر آن است که با تعریف شاخص هایی جهت بررسی وضعیت تصادفات، مقادیر آن برای یک استان نمونه کشور (مرکزی) محاسبه شده و با توجه به مقادیر این شاخص ها راهکارهای کلان بهبود وضعیت تصادفات برای این استان ارائه شود.

این پژوهش تحت عنوان « بررسی نقش پلیس راه در مدیریت صحنه تصادفات جاده ای جهت کاهش آسیب های جانی مالی استان اردبیل » در سال 1386 با هدف شناسائی و تبیین علمی برخی از عوامل مؤثر در کاهش تلفات و صدمات صحنه های تصادف انجام شده است. در این تحقیق پس از بررسی اهمیت مدیریت تصادفات و تاثیر آن در کاهش تلفات و صدمات جانی و مالی، سیستم مدیریت صحنه تصادفات مورد بحث قرار می گیرد. نتایج پژوهش نشان می دهد که مدیریت صحنه تصادف توسط کارشناس پلیس راه، ضمن جلوگیری از تصادفات ثانویه و تسریع در بررسی صحنه، باعث تسهیل در امدادرسانی به حادثه دیدگان و پاک سازی و بازگشایی راه شده و در نهایت منجر به کاهش تلفات جانی و مالی حادثه دیدگان و رانندگان عبوری خواهد شد.

بررسی نقش وسایل نقلیه سنگین در تصادفات جاده ای محور هراز و ارائه راهکارهای کاهش آن در سال های 87-1385، در راستای پاسخ گویی به یکی از مهم ترین مسائل تصادفات جاده ای محور هراز به عنوان یکی از شاهراه های استان مازندران به پایتخت صورت گرفته است زیرا آمارهای موجود بیان گر آن است که وسایل نقلیه سنگین یکی از عوامل اصلی وقوع تصادفات در این محور بوده لیکن تاکنون پژوهش علمی در این رابطه انجام نگرفته است. این تحقیق با روش پیمایشی و بهره گیری از دو جامعه آماری افسران و متخصصان ترافیک و رانندگان وسایل نقلیه سنگین صورت گرفته و برای جمع آوری اطلاعات، محقق تلاش کرده که از ابزار پرسشنامه که در زمان پایان نامه اعتبار و پایایی آن با آلفای کرون باخ مورد تایید قرار گرفته است، استفاده کند. نتایج تحقیق ضمن تاکید مکرر فرضیه ها بیانگر آن است که سن، میزان کارآیی و نوع وسایل نقلیه سنگین در تصادفات جاده ای نقش دارند، ایمن نبودن محور هراز در تصادفات جاده ای نقش داشته است، وجود معادن مصالح ساختمانی در تصادفات جاده ای نقش دارند، زمان کاری بیش از حد رانندگان در تصادفات جاده ای نقش داشته است. با این توصیف به منظور کنترل و کاهش تصادفات مربوط به وسایل نقلیه سنگین، چند راهکار عملی به عنوان پیشنهاد تحقیق ارائه شده است.

زمینه و هدف: یکی از خطراتی که امروزه در سراسر جهان جان انسان ها را تهدید می کند و موجب آسیب ها و خسارت های غیرقابل جبران می شود، تصادفات جاده ای است. بررسی های به عمل آمده در زمینه فعالیت های ایمنی در کشورهای موفق جهان این موضوع را روشن می سازد که می توان با به کارگیری روش های علمی و اهمیت دادن به موضوع ایمنی در حمل و نقل جاده ای بخش قابل توجهی از این سوانح جاده ای را کاهش داد.مواد و روش ها: روش بررسی در این پژوهش، تلفیقی از روش های توصیفی، تطبیقی و تحلیلی است. در این زمینه تعداد کل تصادفات واقع شده در محورهای مواصلاتی استان قزوین از فروردین سال 6831 تا فروردین سال 8831 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.یافته ها: با توجه به نرخ بالای سوانح جاده ای و همچنین وسعت و پراکندگی محورهای استان قزوین، با اجرای شیوه مدیریتی جدید برای کاهش تصادفات و ارتقاء ایمنی از طریق اتخاذ سیاست تقسیم جاده ها به قطعه و زیرقطعه، گام های مؤثری در جهت بهبود سیستم ایمنی شبکه راه های استان برداشته شد.نتایج: نتایج در دو سطح سازمانی و فراسازمانی عبارت اند از:1- ارایه الگوی عملکردی بر مبنای قطعه و زیرقطعه به سایر نهادهای درگیر در سوانح جاده ای مانند اداره راه، امداد و نجات، بهداشت و درمان و غیره؛2- چیدمان صحیح نیروها در مکان ها و زمان های مساله دار و استفاده بهینه از امکانات موجود در سطح جاده ها به طوری که موجب حضور محسوس و موثر پلیس شود؛3- اصلاح الگوی مصرف در منابع انسانی و... که باعث افزایش بهره وری و ارتقاء راندمان مجموعه مورد نظر و همچنین تقویت روحیه پاسخگویی نیروها شود؛ 4- در نهایت می توان به کاهش آمار تصادفات مرگبار و خسارت های ناشی از آن و کسب مقام اول پلیس راه استان در طرح نوروزی 88 اشاره نمود.

در این مقاله به بررسی اثرات آب و هوا بر تصادفات جاده ای در محور سقز – سنندج پرداخته شده است. محور سقز – سنندج به طول 187 کیلومتر، از جمله راه های اصلی و مخاطره آمیز استان کردستان است. در این بررسی نقشه پراکندگی تصادفات و احتمال خطر تصادف در هر یک از شرایط اقلیمی (برفی، یخبندان، بارانی، مه آلود وآفتابی) تهیه گردید. داده های تصادفات در دوره آماری 87-1385 در لایه راه مورد استفاده قرار گرفت. سپس با توجه به فراوانی تصادفات در شرایط جوی و محور ارتباطی، طبقه بندی و نقاط مخاطره آمیز مشخص گردیدند. در هوای برفی، فراوانی درصد تصادفات 213 درصد و در کیلومترهای 53 تا 87، در شرایط یخبندان، فراوانی درصد تصادفات 21 درصد و در کیلومترهای 93 تا 152، در هوای بارانی، فراوانی درصد تصادفات 16 درصد و در کیلومترهای 48 تا 71، در هوای مه آلود، فراوانی درصد تصادفات 11 درصد و در کیلومترهای 73 تا 85، در شرایط هوای صاف، فراوانی درصد تصادفات 9 درصد و در کیلومترهای 51 تا 79 و در تمامی شرایط جوی، فراوانی وقوع تصادفات 493 مورد و در کیلومترهای 75 تا 168 دارای حداکثر فراوانی تصادفات هستند که از این لحاظ از جمله نقاط خطرناک محسوب می شوند. در نهایت با استفاده از نقشه های احتمال خطر تصادف و با استفاده از ضریب اهمیت در هر یک از عناصر اقلیمی، شدت تصادفات و تلفات در افزایش روزهای بارانی و برفی مشاهده گردید.

مقدمه: تصادفات جاده ای در ایران و جهان بسیار شایع است. هدف این مطالعه، برآورد بار اقتصادی تصادفات جاده ای در استان تهران در سال 1388 بوده است. روش بررسی: یک مطالعه ی توصیفی مقطعی و گذشته نگر است. جامعه ی مورد مطالعه تمامی مصدومین و متوفیان تصادفات جاده ای در استان تهران در سال 1388 بود. برای برآورد بار اقتصادی تصادفات جاده ای از رویکرد سرمایه ی انسانی استفاده شد. هزینه های مورد بررسی در این مطالعه به هزینه های مستقیم (پیش بیمارستانی، هزینه های بیمارستانی، هزینه های فیزیوتراپی و نوتوانی، هزینه های صدمه به اموال، هزینه های اداری و هزینه ی مراسم تدفین)، هزینه های غیر مستقیم (هزینه های از دست دادن درآمد (یا تولید بالقوه ی از دست رفته) و هزینه های نامحسوس تقسیم شده اند. داده های مورد نیاز از پایگاه های اطلاعاتی سازمان پزشکی قانونی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، بررسی پرونده های بیمارستانی و مطالعات قبلی به دست آمد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها نیز از نرم افزار Excel استفاده شد. یافته ها: در استان تهران در سال 1388 به علت تصادفات جاده ای، 2410 نفر جان خود را از دست داده اند و 92100 نفر نیز مصدوم شده اند. کل هزینه ی تحمیل شده به علت تصادفات جاده ای در استان تهران در سال 1388، 11185313 میلیون ریال برآورد شد. نتایج مطالعه نشان داد که از کل هزینه ی تصادفات 7/64 درصد مربوط به هزینه های مستقیم، 3/23 درصد مربوط به هزینه های غیر مستقیم و 12 درصد هزینه های نامحسوس بود. نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که بار اقتصادی ناشی از تصادفات جاده ای در استان تهران زیاد است که بین 3/0 تا 4/0 درصد تولید ناخالص داخلی کشور در سال 1388 را شامل می شود.

آمار بالای متوفیات ناشی از تصادفات جاده ای در ایران و خسارات مالی و اقتصادی آن یکی از مسائل مهم جامعه است، که یافتن راه حل برای آن ضروری و اجتناب ناپذیر است. با عنایت به معضلات فرهنگ ایمنی و مقابله با آن ،این پژوهش به دنبال طرح مدلی برای ارتقای ایمنی جاده ای ایران با تاکید بر فرهنگ ایمنی است. با انجام مطالعات تطبیقی ، راهکارهای استفاده شده توسط کشورهای موفق در این زمینه و عوامل تاثیرگذار برگرفته شده از مطالعات نظری، مدل مورد نظر استخراج شد و با تشکیل پانل دلفی در سه دور متوالی ،ابعاد ،مولفه ها و شاخصهای مورد نیاز مشخص و میزان اهمیت آنها با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی تعیین گردید.اعضاء پانل متخصصان و خبرگان در حوزه ایمنی جاده ای ایران می باشند. نتایج پژوهش نشان میدهد تقویت هر یک از مولفه های استخراج شده موجب ارتقای فرهنگ ایمنی می شود. از ویژگیهای حائز اهمیت این مدل قابلیت انعطاف پذیری در شرایط مختلف است زیرا در شرایط خاص و امکان تقویت هر یک از عوامل ، می توان موجب ارتقای فرهنگ ایمنی شد.

زمینه و هدف: صدمات و خسارات ناشی از تصادفات جاده ای، امری مهم و فراوان است که در اغلب موارد نادیده گرفته شده است. پژوهش حاضر بر آن است با نگاه موشکافانه به تحلیل و بررسی عناصر اقلیمی مؤثر بر وقوع تصادفات مبتنی بر مطالعه منابع معتبر داخلی و خارجی در منطقه شمال غرب ایران بپردازد. مطالعه متغیرهای آب وهوایی در این منطقه ازاین جهت دارای اهمیت هستند که می توان خطر ناشی از مخاطرات اقلیمی بر روی سطح جاده ها را در کنترل داشت. روش: روش تحقیق از نظر ماهیت، روش و نحوه انجام آن از نوع توصیفی- تحلیلی است و برای مطالعه در زمینه تحلیل تصادفات از روش های آماری مانند میانگین ها و آزمون های آماری استفاده شد. نتایج و یافته ها: نتایج این تحقیق نشان داد که فقط در فصل زمستان بیشترین عناصر اقلیمی یعنی پوشش ابر، رطوبت نسبی، سرعت باد و بارش، نقش مستقیمی را داشته است. اما دما نقش معکوس در بروز تصادفات از خود نشان داده است. عنصر دما فقط در فصل پاییز با یک نوسان در بروز تصادفات نقش دارد و در سه فصل دیگر به صورت معکوس در بروز تصادفات نقش آفرینی کرده است. همچنین رطوبت نسبی فقط در فصل بهار نقش معکوس در بروز تصادفات دارد و در سه فصل دیگر، نقش مستقیم را به خود اختصاص داده است. عنصر باد فقط در فصل بهار و زمستان کمترین نقش را در بروز تصادفات داشته و در دیگر فصل ها نقش ثابتی داشته است. درنهایت یافته ها نشان داد برای ارائه الگوی مداخله پیشگیرانه پلیس در کاهش نقش اثر اقلیم در تصادفات؛ اصلاح فرهنگ ترافیکی و رانندگی، اجرای قوانین رانندگی برای همه طبقات جامعه و همچنین آموزش برای کاهش تصادفات جاده ای، الزام آور است.

حوادث جاده ای و تلفات ناشی از آن یکی از علل اساسی مرگ ومیر در سراسر جهان به شمار می رود که هزینه های اقتصادی زیادی را بر اقتصاد کشورها تحمیل کرده است. چهار عامل انسان، وسیله نقلیه، جاده و محیط در امر تصادفات دخالت دارند که در این میان عوامل محیطی و اقلیمی سهم قابل توجهی را به خود اختصاص می دهند. مؤلفه های «یخبندان، رطوبت و دما» از عوامل مؤثر اقلیمی می باشند که نقش عمده ای در تصادفات جاده ای دارند. از این رو پژوهش حاضر به تحلیل پراکنش تصادفات جاده ای منجر به فوت با رویکرد اقلیمی در فصول مختلف سال با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیای در استان اردبیل پرداخته است. روش پژوهش از نوع توصیفی – تحلیلی است. نظر به اینکه تصادف یک پدیده مکانی است و تحلیل های Arc GIS نیز مبتنی بر مکان است، برای تحلیل از GIS و روش درونیابی کریجینگ استفاده شده است. در این پژوهش، تصادفات جاده ای استان اردبیل در فصول مختلف سال و با در نظر گرفتن عوامل اقلیمی یخبندان، دما و رطوبت در محدوده زمانی 1389 الی1393 بررسی شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که از 762 مورد تصادف انجام شده 35 درصد در فصل تابستان، 75/25 درصد در بهار، 55/24 درصد در پاییز و 70/14 درصد در زمستان اتفاق افتاده است. مقایسه نمودار تعداد تصادفات منجر به فوت برمبنای ماه های سال، با نمودار تعداد روزهای یخبندان استان اردبیل نشان می دهد که تصادفات جاده ای در استان اردبیل در ماه های یخبندان به دلیل کاهش تردد وسایل نقلیه گردشگران نسبت به ماه های غیر یخبندان کمتراست، بیشترین تصادف از نظر رطوبت با میزان رطوبت 69-72 درصد و از لحاظ دما، در دمای خیلی پایین با «8» درجه سانتی گراد و خیلی بالا «16» درجه سانتی گراد اتفاق افتاده است.

تصادفات جاده ای از عوامل بسیار مهم مرگ و میر و صدمات شدید جانی و مالی بوده و آثار سنگین اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی آن ، جوامع بشری کشورهای در حال توسعه و به ویژه ایران را به شدت مورد تهدید قرار داده است . عوامل جغرافیایی، یکی از مهم ترین عوامل بروز این حوادث مرگبار می باشند. از میان عوامل جغرافیایی که در بروز تصادفات جاده ای نقش دارند سهم پدیده های اقلیمی و ژئومورفولوژیکی قابل توجه است. هدف این پژوهش مطالعه اثرات عوامل اقلیمی و انسانی بر بروز تصادفات جاده ای با استفاده از منطق فازی و سیستم اطلاعات جغرافیایی در محور مشهد-قوچان می باشد. جهت بررسی محور مذکور نقشه های رقومی ، نقشه های زمین شناسی و کاربری اراضی به همراه آمار ایستگاه های هواشناسی منطقه در یک دوره ی 30 ساله و نیز آمار تصادفات جاده ای بررسی شده است. سپس با کلاسه بندی فراوانی تصادفات محور مذکور در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) ، نقشه پهنه بندی خطر تصادفات جاده-ای با درجات زیاد ، متوسط ، کم و خیلی کم تهیه گردید. نتیجه بررسی ها نشان می دهد که نقش عوامل انسانی در بروز تصادفات جاده ای بسیار زیاد است. به طوری که در بروز بیش از 90 درصد تصادفات، عامل انسانی نقش اصلی را داشته است. هم چنین در بررسی خطرخیز بودن مسیر با مدل فازی زبانی، مشخص شد 5 تا 35 کیلومتر اولیه ورودی و خروجی شهرها پرخطر ترین مناطق در بروز تصادفات جاده ای می باشند.

حوادث جاده ای در استان سمنان طی سالهای 1394 و 95 به ترتیب 304 و 261 نفر منجر به فوت و مصدومین 4228 و 4395 نفر بوده است. همچنین با توجه به اینکه استان سمنان در مسیر شرق کشور قرار گرفته ، نرخ تردد جاده ای گاهی تا 1000 خودرو در ساعت می رسد. بنابراین، هدف از این مطالعه تعیین ارجحیت عوامل اثرگذار بر وقوع تصادفات جاده ای می باشد. این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی، از لحاظ متغیر کیفی، از لحاظ زمان مقطعی است. همچنین نوع این پژوهش توصیفی- پیمایشی می باشد. در این مطالعه، ابتدا با بررسی منابع و مراجع مرتبط با موضوع تحقیق عوامل موثر بر تصادفات جاده ای استخراج و سپس با تجمیع نظرات خبرگان این عوامل دسته بندی شدند. برای بررسی میزان تأثیرگذاری و تأثیرپذیری عوامل از روش دیماتل بهره گرفته شد و در پایان عوامل به کمک روش فرایند تحلیل شبکه ای رتبه بندی شدند. نتایج حاصل از رتبه بندی نشان داد که عامل انسان بیشترین تأثیر را در تصادفات جاده ای داشت و پس از آن وسایل نقلیه، جاده و محیط در رتبه های بعدی قرار گرفت.

در مقایسه با بسیاری از کشورها، میانگین نرخ تلفات و مجروحین ناشی از تصادفات در ایران بسیار نگران کننده است. میزان خسارت های ناشی از تصادفات ترافیکی، بالغ بر میلیاردها ریال می شود. میزان تصادفات و تلفات ناشی از آن در جاده های کشور به صورت یکسان نیست و با توجه به شرایط جغرافیایی، هندسه راه، تعداد تردد و عوامل دیگر متفاوت است. جاده هایی در کشور وجود دارد که به علت تردد بسیار بالای ناشی از عوامل گوناگون، دارای میزان تصادفات بالایی هستند. به طور مشخص یکی از این جاده ها، مسیر شاهرود به سبزوار است که به علت قرارگیری دو شهر میانه اندام در مقصد و مبدأ آن، قرارگیری تعداد زیاد روستاها در فاصله این دو شهر و همچنین نقش این جاده به عنوان متصل کننده کلان شهر تهران به مشهد، از میزان تردد بسیار بالایی برخوردار می باشد. هدف این پژوهش تحلیل فضایی مقاطع حادثه خیز مسیر شاهرود به سبزوار (تا روستای کاهک) است. پژوهش موردنظر از نوع کاربردی است که در آن ترکیبی از روش های توصیفی-تحلیلی استفاده شده است. نتایج آن در بازه زمانی (۱۳۹۰-۱۳۹۴) نشان داده که میزان تصادفات طی این سال ها در این محور کاهش داشته و بیشترین میزان تصادفات مربوط به سال (۱۳۹۱) بوده است. طبق نتایج به دست آمده و تحلیل های آمار فضایی، موقعیت های نزدیک به نقاط شهری و روستایی دارای بیشترین تراکم تصادفات می باشند. همچنین مرکز ثقل تصادفات در (۱۷) کیلومتری شهر میامی به سمت کاهک، منطبق بر یک پیچ خطرناک است که با تغییر ارتفاع نیز همراه می باشد. از نتایج پژوهش چنین برمی آید که موقعیت تصادفات محور شاهرود-کاهک به صورت خوشه ای بوده و پراکنده نیست؛ همچنین موقعیت تصادفات دارای نظم خاصی است و از موقعیت محور تبعیت می کند.

تصادفات جاده ای یکی از علت های اصلی مرگ و میر و درگیری در کشور ایران است و در این میان پلیس نقش بنیادین در رسیدگی به این حوادث جاده ای دارد. مدت زمانی که طول می کشد تا پلیس به محل حادثه برسد، در کاهش اتفاقات ناگوار تأثیرگذار است. هدف این مقاله، بررسی مدیریت زمان پلیس پس از تصادفات جاده ای در استان همدان است. به این منظور، اطلاعات مربوط به تصادفات جاده ای استان همدان در بازه زمانی فروردین 1397 تا فروردین 1399 مورد بررسی قرار گرفته است. پس از بررسی داده های پژوهش مشخص شد، میانگین زمان پاسخگویی پلیس به تصادفات جاده ای 30 دقیقه است و این زمان بیشتر از میانگین زمانی است که فوریت های پزشکی به محل حادثه می رسند. 

مقدمه: امروزه تصادفات و خسارات ناشی از آن یکی از مشکلات عمده حمل و نقل جاده ای در کشور است. تحلیل های انجام شده درخصوص عوامل مؤثر بر تصادفات جاده ای نشان داده اند که عامل انسانی بیشترین سهم را در بروز تصادفات به خود اختصاص داده است. بدین منظور، این پژوهش به بررسی و ریشه یابی عوامل انسانی و طبقه بندی آنها از دیدگاه رانندگان پرداخت و میزان تأثیر هریک از این عوامل را با رویکرد توصیفی- تحلیلی ارائه کرده است. روش : پژوهش حاضر از نوع توصیفی- کاربردی است. جامعه آماری مورد بررسی همه رانندگانی هستند که در محور سردشت- پیرانشهر واقع در استان آذربایجان غربی در فواصل سال های 92-91 دچار حادثه شده اند که طبق فرمول کوکران تعداد 217 نفر بررسی شد. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. همچنین روایی و اعتبار پرسشنامه با روایی سازه ای و ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد. به منظور توصیف و تجزیه و تحلیل اطلاعات، از شاخص های فراوانی، میانگین، انحراف معیار و رگرسیون خطی استفاده شد. یافته ها: بر اساس ضریب رگرسیون محاسبه شده، ارتباط بین هر یک از ابعاد بیولوژیکی از قبیل نقایص شناختی، حرکتی و حسی- ادراکی نسبی در افراد، بیماری ها و معلولیت ها و کهولت سن، عوامل فردی و روان شناختی از قبیل مصرف مواد و الکل، سرعت زیاد، خواب آلودگی، سبقت های نابجا، بی توجهی به تابلوهای راهنما و هشداردهنده، رانندگی طولانی بدون استراحت، نبستن کمربند ایمنی، تجربه و سابقه تصادف قبلی، نداشتن اعتماد به نفس در رانندگی، استرس و عدم بازبینی دقیق وسیله نقلیه و ابعاد قابلیت های کوتاه مدت از قبیل پرخوری، سیگار روشن کردن، استفاده از تلفن همراه و حتی صحبت کردن با مسافران با میزان و شدت تصادفات جاده ای تأیید گردید. این عوامل تحت عنوان کلی «رفتار پرخطر رانندگی» طبقه بندی می شوند و شامل هر نوع رفتاری است که خطر تصادف یا آسیب دیدگی به دنبال تصادفات را بیشتر می کند. زیربنای اصلی این نوع رفتارها همانند سایر رفتارهای روزمره زندگی افراد به الگوی شخصیتی و نگرش های کلی فرد وابسته است، اگر چه عوامل موقعیتی نیز در کاهش موقتی آنها تأثیر دارند. نتیجه گیری: می توان گفت عوامل انسانی مرتبط با حوادث رانندگی در جاده ها در دو گروه کلی عواملی که وابسته به عملکرد نوروبیولوژیک انسان است، خارج از حیطه کنترل و مدیریت شخص در حال رانندگی است و عواملی که وابسته به زمینه های شخصیتی افراد است، در تعامل پیچیده با هم عمل می کنند. اغلب تجمعی از چند عامل را می-توان در یک فرد دید که با توجه به یافته های این تحقیق، ابعاد بیولوژیک، عوامل فردی و روان شناختی و ابعاد قابلیت های کوتاه مدت هر کدام به نحوی در بروز و شدت تصادفات جاده ای تأثیرگذار بودند.

مقدمه: استان ایلام از جمله استان های حادثه خیز کشور از نظر تصادفات جاده ای محسوب می شود. ازاین رو تحقیق حاضر با هدف بررسی تأثیر پست های امداد و نجات در کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در سطح راه های مواصلاتی از دیدگاه رانندگان استان ایلام انجام پذیرفت روش: تحقیق حاضر از نوع توصیفی- مقطعی بود. جامعه آماری این تحقیق تمامی رانندگان بین جاده ای استان ایلام (اتوبوس، سواری و مینی بوس) را در بر می گرفت (1040N=) که از این تعداد 282 نفر به عنوان نمونه آماری به شیوه نمونه گیری طبقه ای با تخصیص متناسب، عملاً در این تحقیق شرکت نمودند. ابزار اصلی تحقیق، پرسشنامه محقق ساخته ای بود که روایی آن از نظر صاحب نظران و پایایی آن با برآورد ضریب کرونباخ آلفا 80/0 مورد تأیید قرار گرفت. یافته ها: نتایج این تحقیق نشان داد که بین عوامل مختلف جغرافیایی، انسانی، اجتماعی- آموزشی و نیز لجستیکی (پشتیبانی) در مورد پست های امداد و نجات جاده ای با کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در راه های مواصلاتی استان ایلام رابطه مثبت و معنی دار (71/0≤ ≤ rs83/0؛ 000/0P=) وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که تجهیز و نوسازی ناوگان پست های امداد و نجات جاده ای از ابعاد مختلف می تواند از دیدگاه رانندگان انواع وسایط نقلیه استان ایلام، تأثیر مثبت بر کاهش سوانح جاده ای در این استان داشته باشد

Introduction: The high number of road accidents and fatalities make it necessary to select and develop relief and rescue road bases more than ever. Several factors are involved in the selection of relief and rescue bases which is not possible to analysis all aspects with traditional methods. Golestan province is located in the northern transit route and welcomes millions of travelers every year due to natural conditions and the characteristics of tourism-pilgrim. Consequently there are many road accidents which serious attention it requires in order to better serve the needs of the injured in hazardous places. Method: In this study, method of hierarchical is used. Firstly, the factors in road traffic accidents are identified; in the following the weight of each factor is determined based on paired comparison method and experts opinions. Finally, data were combined in a GIS and priority plan of available rescue and relief centers. Then site selection of suggested centers of rescue and relief bases was provided. Findings: In proximity of cities and villages, the mix of the purpose and use of international road by residents and drivers has been the main cause of accidents. The focus of rescue and relief bases in these areas has not reduced the number of accidents and only accelerates the relief. The main places to establish relief and rescue bases in Tehran-Mashhad international road are between the cities of Minoodasht, Azadshahr, Ramian, Aliabad, Gorgan, Kordkuy and Bandar Gaz. In the meantime, Gorgan-Ali Abad and Gorgan-Kordkuy roads are more dangerous. Conclusion: According to the results, the density of accident-prone areas is between two road rescue and relief bases. It seems that some factors are involved such as population, culture, climate and culture of indigenous people. Therefore, it is recommended that policies should be reviewed in order to reduce road accidents in these areas.

مقدمه: تصادفات جاده ای یکی از عوامل مهم وقوع مرگ و میر در ایران است که وضعیت اجتماعی و اقتصادی مردم را به شدت تحت تأثیر قرار می دهد. استان گلستان به دلیل شرایط خاص طبیعی و انسان ساخت مانند عبور جاده بین المللی تهران- مشهد و داشتن آثار تاریخی و مناطق توریستی پذیرای مسافران زیادی از سراسر کشور و به تبع آن حوادث جاده ای زیادی است. روش: این پژوهش از نظر نحوه گردآوری داده ها کتابخانه ای و از لحاظ هدف و ماهیت کاربردی محسوب می شود. روش های آماری به کار رفته در این پژوهش شامل بررسی های آماری توصیفی و استنباطی است و داده ها، تصادفات منجر به فوت ثبت شده در پلیس راه استان گلستان طی دوره زمانی 1389 تا 1393می باشد. یافته ها: در این پژوهش در زمان دوره مورد مطالعه، 1351 تصادف در جاده های استان رخ داد که باعث کشته شدن 1553 نفر شد. از این تعداد،793 نفر سرصحنه و 760 نفردر بیمارستان فوت کردند. سال 1389، با 221 مورد کمترین و سال 1391 با مورد 330 مورد بیشترین تعداد تصادف را دارد. روند تعداد تصادفات تا سال 1391 سیر صعودی و پس از آن سیر نزولی داشته است. ماه های مرداد، شهریور و مهر به ترتیب160، 156و 156 با مورد تصادف پرخطرترین ماه ها و بهمن، اسفند و آذر به ترتیب با 63، 73 و 74 مورد امن ترین ماه ها از لحاظ وقوع تصادف می باشد که دلایل آن ازدیاد مسافرت به شمال کشور، عبور جاده بین المللی تهران- مشهد از استان گلستان و تردد زیاد ادوات کشاورزی و موتورسیکلت در جاده های مواصلاتی به دلیل نوع معیشت غالب استان (کشاورزی و دامداری) می باشد. بر این اساس ماه مهر با ضریب تعیین 86/0 بیشترین و اسفند با ضریب تعیین 065/0 کمترین مقدار همبستگی را با تصادفات جاده ای استان دارد. بررسی تعداد تصادفات روزهای هفته نشان داد بیشترین تعداد در روزهای انتهایی هفته می باشد. همچنین به لحاظ جنسیت، 80 درصد متوفیان مرد، 19 درصد زن و 1 درصد نامعلوم می باشد. براساس نتایج عدم توجه کافی به جلو حین رانندگی، تخطی از سرعت مطمئنه و تجاوز به چپ از مهم ترین علل وقوع تصادفات می باشد. بیشترین تعداد تصادف استان در محور مینودشت- گالیکش-جنگل گلستان رخداده است که دلیل آن تعدد وسایل نقلیه عبوری، نبود راه های فرعی بین روستایی می باشد. در نهایت بررسی نوع وسیله درگیر در تصادفات نشان داد که موتور سیکلت، پراید، وانت و عابر پیاده بیشترین سهم را به خود اختصاص داده است. نتیجه گیری: برای کاهش تعداد تصادفات در مسیرهای برون شهری لازم است که مسئولان ذی ربط دسترسی به تمام اطلاعات واقعی از علل تاثیرگذار بر وقوع تصادف داشته باشند. با توجه به این موضوع به نظر می رسد در استان گلستان بی توجهی به مقررات راهنمایی و رانندگی از مهم ترین آنهاست که ناشی از نبود فرهنگ سازی، عدم آموزش پذیری و نهادینه نشدن رفتار صحیح رانندگی می باشد که اصلاح آن مستلزم تدوین برنامه ای دراز مدت و نیازمند همکاری و هماهنگی همه دستگاه های متولی این بخش می باشد.