مطالب مرتبط با کلیدواژه

توسعه گردشگری


۱۸۱.

ارزیابی چارچوب سرمایه های جامعه روستایی و نقش آن در توسعه گردشگری (مطالعه موردی: روستاهای هدف شهرستان ابهر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای سال دوازدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۴۶ 127 - 143

کلیدواژه‌ها: سرمایه های روستایی توسعه گردشگری روستاهای هدف گردشگری استان زنجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۸ تعداد دانلود : ۱۳۱
سکونتگاه های روستایی به عنوان یک سیستم باز، دارای اشکال مختلفی از سرمایه های طبیعی، اقتصادی، اجتماعی، انسانی، فرهنگی و نمادین هستند که نقش مهمی در توسعه گردشگری ایفا می کنند. به طوری که، این سرمایه ها به طور عمده در دو گروه منابع ملموس و ناملموس دسته بندی می شوند. هدف تحقیق حاضر بررسی نقش سرمایه های جامعه محلی در توسعه گردشگری در روستاهای هدف شهرستان ابهر (استان زنجان) است. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و روش آن توصیفی-تحلیلی بوده و برای گردآوری داده ها از روش های کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق، 7 روستای هدف گردشگری شهرستان ابهر است که بر اساس داده های سرشماری نفوس و مسکن (1395) دارای 1268 خانوار است که از این تعداد با بهره گیری از فرمول کوکران، تعداد 190 مورد به عنوان نمونه انتخاب شده است. روایی صوری پرسشنامه از دیدگاه متخصصان بررسی شده و پایایی متغیرها از طریق ضریب آلفا ی کرونباخ به میزان 76% محاسبه گردید. برای تجزیه و تحلیل کمی داده ها از آزمون های آماری نظیر (t تک نمونه ای، رگرسیون و کروسکال والیس) بهره گرفته شده است. نتایج نشان می دهد که سرمایه های جامعه تاثیر مثبت و معناداری در توسعه گردشگری دارد. به طوری که، سرمایه طبیعی، سرمایه اجتماعی و سرمایه فرهنگی موجود در روستاهای هدف گردشگری به ترتیب با مقادیر میانگین عددی (4.13)، (4.08) و (4.06) نسبت به سایر اشکال سرمایه نقش تعیین کننده ای در توسعه گردشگری ایفا کرده اند. همچنین در مدل برازش رگرسیونی، ضریب تعیین برابر با (0.84) بوده و بیانگر تاثیر مثبت سرمایه های جامعه محلی در توسعه گردشگری بوده و سرمایه های طبیعی (0.379)، اجتماعی (0.242)، فرهنگی (0.181) بیشترین تاثیر را در توسعه گردشگری دارد. نتیجه آزمون کروسکال والیس نیز نشان داد که در سرمایه های جامعه محلی به جز سرمایه فرهنگی و ساخته شده در بین روستاهای نمونه تفاوت معناداری در سطح 95 درصد وجود ندارد و روستاهای درسجین و قروه بدلیل دارابودن سرمایه های جامعه محلی در جایگاه اول و دوم قرار دارند.
۱۸۲.

تحلیلی بر نقش تصویر ذهنی از برند مقصد در توسعه گردشگری، مطالعه موردِی: شهرستان مریوان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری شهری دوره ۹ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ 49 - 65

کلیدواژه‌ها: برند مقصد تصویر ذهنی برند توسعه گردشگری شهرستان مریوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۵ تعداد دانلود : ۲۱۸
برند سازی مقصد یکی از اجزای ضروری در برنامه ریزی گردشگری و از ابزار مهم توسعه جوامع مقصد گردشگری می باشد. هسته اصلی برند مقصد، داشتن یک تصویر ذهنی برند که عاملی حیاتی در فرایند ادراک تصمیم گیری گردشگران در بین مقاصد گردشگری قابل توضیح می نماید. هدف تحقیق حاضر تحلیلی بر نقش تصویر ذهنی از برند مقصد در توسعه گردشگری شهرستان مریوان می باشد. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی با استفاده از ابزار پرسشنامه می باشد. جامعه آماری تمامی گردشگران و بازدیدکنندگانی هستند، که از مراکز طبیعی، تاریخی و فرهنگی گردشگری شهرستان مریوان در سال 1400 سفرکرده اند تکمیل پرسشنامه، صورت گرفته است. جهت تعیین حجم نمونه به کمک فرمول کوکران تعداد نمونه ها 384 نفر تعیین گردید. این تعداد به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای - نسبتی انتخاب شده اند. روایی پرسشنامه از طریق نظرات متخصصین در زمینه گردشگری و همچنین روایی همگرایی و واگرایی و پایایی ابزار نیز با استفاده آزمون آلفای کرونباخ تأیید شد. برای پردازش داده ها نیز از نرم افزار آماری SPSS 26 و جهت برازش مدل اندازه گیری از مدل معادلات ساختاری SmartPLS 3 استفاده گردید. نتایج حاصل از مدل نشان داد که ابعاد تصویر ذهنی برند توانسته اند (72%) از تغییرات توسعه گردشگری را تبیین نمایند. از بین ابعاد تصویر ذهنی برند بیشترین تأثیر مشاهده شده به ترتیب مربوط به تصویر شناختی (آگاهی) و تصویر کنشی (وفاداری) و پس ازآن تصویر منحصربه فرد و تصویر ذاتی و درنهایت تصویر احساسی بیشترین تأثیر را بر توسعه گردشگری شهرستان مریوان داشته اند.
۱۸۳.

رتبه بندی معیارهای مؤثر در برندسازی بازار سرپوشیده تبریز با استفاده از مدل تحلیل مسیر(نمونه موردی: بازار تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش محیط سال پانزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۵۸ 25 - 42

کلیدواژه‌ها: برند بازارهای سنتی توسعه گردشگری تبریز بازار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰ تعداد دانلود : ۱۱۳
هدف از انجام این پژوهش ارزیابی تأثیر شاخص های گردشگری در توسعه گردشگری و همچنین بررسی برندسازی بازار سرپوشیده تبریز و معیارها و شاخص های مؤثر در آن می باشد. بر این اساس پس از انجام مطالعات در ارتباط با مبانی و مفاهیم نظری، در مرحله اول پرسش نامه های مورد نظر طراحی گردید و بر مبنای آزمون آلفای گرونباخ از پایایی آن ها اطمینان حاصل شد. این پرسش نامه ها به منظور مصاحبه با نمونه های آماری سه جامعه آماری مختلف که عبارتند از مشتریان بازار سرپوشیده تبریز، بازاریان و کارشناسان طراحی شدند. به منظور برآورد حجم نمونه های آماری از مدل کوکران استفاده شد. پس از مصاحبه با نمونه های آماری، داده های اخذ شده در نرم افزار Excel کدگذاری و طبقه بندی شدند. سپس با انتقال این داده ها به نرم افزار Spss، تحلیل های آماری مربوط به آن ها انجام شد. این تحلیل ها در دو بخش شناسایی خصوصیات و ویژگی های عمومی نمونه های آماری و بررسی شاخص های ارزیابی متغیرهای مستقل صورت پذیرفت. بررسی 58 شاخص در قالب 4 متغیر مستقل تصویر مقصد بازار، هویت بازار، تسهیلات گردشگری بازار و تمایز و منحصر به فرد بودن بازار و بر اساس طیف لیکرت انجام شد. نتایج حاصل نشان داد که از نظر هر سه گروه میانگین تأثیرگذاری شاخص ها و متغیرهای مستقل بر برندسازی بازار سرپوشیده تبریز به عنوان متغیر وابسته زیاد می باشد. بر اساس نتایج حاصل از مدل تحلیل مسیر مشخص شد که بیشترین تأثیرگذاری غیرمستقیم نیز به ترتیب مربوط به متغیرهای تسهیلات گردشگری بازار، تمایز و منحصر به فرد بودن بازار، تصویرمقصد بازار و هویت بازار می باشد. بررسی های نهایی نیز نشان داد که بیشترین تأثیرگذاری کل به ترتیب با ضریب تأثیرگذاری 467/0، 262/0، 64/0 و 17/0 مربوط به متغیرهای تمایز و منحصر به فرد بودن بازار، تسهیلات گردشگری بازار، تصویر مقصد بازار و هویت بازار است.
۱۸۴.

بررسی نقش طرح های توسعه شهری در توسعه گردشگری شهر لمزان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال یازدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴۱ 77 - 90

کلیدواژه‌ها: طرح های توسعه شهری توسعه گردشگری شهر لمزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۴ تعداد دانلود : ۱۰۳
طرح های توسعه شهری مهم ترین ابزار ساماندهی شهرها به شمار می روند. به رغم همه ی تمهیداتی که در تهیه طرح ها و تنظیم محتویات آن ها صورت گرفته است، بسیاری از این طرح ها در دست یابی به اهداف خود به خصوص توسعه گردشگری ناموفق بوده اند. هدف از این پژوهش بررسی نقش طرح های توسعه ی شهری بر توسعه گردشگری در شهر لمزان بود. روش پژوهش ترکیبی از نوع اکتشافی بود. محدوده انتخاب شده شهر لمزان مرکز مهران از توابع شهرستان بندرلگه در استان هرمزگان بود. به منظور شناسایی مهمترین معیارهای تأثیرگذار ابتدا از طریق مصاحبه با 20 نفر از کارشناسان و برنامه ریزان شهری اقدام به شناسایی موانع توسعه گردشگری شد. معیارهای شناساسی شده عبارتند از: 1- موانع و مشکلات مدیریت شهری، 2- مسائل و مشکلات تصویب طرح، 3- مسائل و مشکلات فرآیند تهیه طرح بودند. معیارها در قالب پرسشنامه دلفی فازی در اختیار جامعه آماری متشکل از 120 نفر از مدیران ارشد شهری، و اعضای هیأت علمی قرار گرفت. نتایج تحلیل واریانس نشان داد طرح های توسعه شهری بر توسعه گردشگری شهر لمزان تأثیر داشته است. همچنین نتایج آزمون t نشان داد مدیریت شهری، فرایند تصویب طرح و فرایند تهیه طرح بر توسعه گردشگری شهر لمزان تأثیر داشته است.
۱۸۵.

چالش های فراروی توسعه گردشگری روستایی، مطالعه موردی: روستاهای بخش مرکزی شهرستان مشگین شهر(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال یازدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۴۳ 23 - 36

کلیدواژه‌ها: موانع و چالش ها توسعه گردشگری گردشگری پایدار روستایی شهرستان مشگین شهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۱ تعداد دانلود : ۱۴۶
امروزه سیاست گذاران و برنامه ریزان از گردشگری روستایی به عنوان اهرمی برای توسعه منطقه ای و راه نجات روستاها از مشکلات اجتماعی و اقتصادی یاد می کنند. هدف اصلی این تحقیق، شناسایی موانع یا چالش های پیش روی توسعه گردشگری روستایی در روستاهای بخش مرکزی شهرستان مشگین شهر می باشد. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی می باشد. جامعه آماری شامل 42 روستای بالای 20 خانوار است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 379 نفر برآورد گردید. جهت تحلیل موضوع از 47 نماگر در 5 شاخص اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی، کالبدی و مدیریتی استفاده گردید. نتایج نشان داد مشارکت ضعیف مردم محلی در امور گردشگری، ریسک پذیر بودن سرمایه گذاری، کمبود مراکز خرید، نبود فضای مناسب برای پارک خودرو، عدم تبلیغات و اطلاع رسانی، نبود مراکز و فعالیت های آموزشی و اقامت کوتاه گردشگران به عنوان ممهترین مشکلات گردشگری در این منطقه شناخته شدند.
۱۸۶.

تحلیل اثرات توسعه گردشگری بر زیست پذیری مناطق روستایی (نمونه موردی: روستاهای گردشگری شهرستان طارم)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و آمایش شهری - منطقه ای سال دوازدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۴۴ 81 - 116

کلیدواژه‌ها: توسعه گردشگری زیست پذیری روستایی روستاهای گردشگری طارم زنجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۱ تعداد دانلود : ۱۲۷
توسعه مناطق روستایی از گذشته تاکنون با چالش های ساختاری و مسائل کارکردی فراوانی مواجه بوده است و راهبردهای گوناگونی از سوی جامعه علمی ارائه شده است. یکی از این راهبردها که در کشورهای جهان نقش مؤثری در زیست پذیری مناطق روستایی به دنبال داشته است، رونق و توسعه گردشگری است. هدف از این پژوهش، تحلیل اثرات توسعه گردشگری بر زیست پذیری مناطق روستایی در شهرستان طارم است. تحقیق حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت توصیفی-تحلیلی بوده و برای جمع آوری اطلاعات از روش های کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه) استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق، 10 روستای گردشگری شهرستان طارم است که براساس گزارش سازمان میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری استان انتخاب شدند. برای انتخاب حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 337 خانوار برآورد شده است و برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از روش کمّی مبتنی بر آمار توصیفی (میانگین) و استنباطی (t تک نمونه ای، رگرسیون چندمتغیره و تحلیل مسیر) و مدل تاپسیس (به منظور مقایسه روستاهای مورد مطالعه از نظر وضعیت زیست پذیری) استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که از نظر شاخص های توسعه گردشگری و زیست پذیری، مناطق روستایی دارای وضعیت مطلوب بوده است. همچنین می توان بیان کرد که اثرات توسعه گردشگری بر زیست پذیری مناطق روستایی حدود 69 درصد مثبت تلقی شده است؛ به طوری که بیشترین تأثیر مربوط به بُعد کالبدی با ضریب تأثیر کل 321/0 و بُعد اقتصادی با ضریب تأثیر کل 229/0 است و کمترین اثرات مربوط به بُعد زیست محیطی با ضریب تأثیر کل 091/0 است.
۱۸۷.

طراحی الگوی توسعه گردشگری میراث ناملموس در ایران با رویکرد داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری و توسعه سال یازدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۳۲) 149 - 164

کلیدواژه‌ها: توسعه گردشگری میراث ناملموس رویکرد داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۳ تعداد دانلود : ۱۶۳
ایران، با بهره مندی از پهنه وسیع جغرافیایی، غنای تاریخی و تنوع قومی، ظرفیت های بسیاری را برای توسعه گردشگری میراث ناملموس دارد؛ اما تاکنون نظام مدونی برای جذب این گونه گردشگر وجود نداشته است. ازاین رو، هدف از این پژوهش طراحی الگویی برای توسعه گردشگری میراث ناملموس در ایران با استفاده از رویکرد کیفی داده بنیاد است. بدین منظور، مصاحبه ای نیمه ساختاریافته متشکل از پنج سؤال کلی با نوزده کارشناس در این حوزه شامل استادان دانشگاه، مدیران گردشگری و راهنمایان فرهنگی تورها انجام شد. این کارشناسان با روش نمونه گیری هدفمند و با رویکرد گلوله برفی انتخاب شده بودند. داده ها با نرم افزار کیفی مکس کیودا و روش کدبندی دستی تجزیه وتحلیل شد. به منظور بررسی روایی صوری و محتوایی، یافته ها در اختیار چند نفر از مشارکت کنندگان قرار گرفت و نظر آنان اِعمال شد. پایایی نیز با روش توافق درون موضوعی بررسی شد که میزان توافق 84 درصد به دست آمد. بنابر یافته های پژوهش، عوامل علّی شامل عوامل اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، تاریخی و دیپلماسی، بسترها و زمینه ها شامل خط مشی گذاری، سازمانی، آموزش و پژوهش و برنامه ریزی، موانع شامل نوگرایی (مدرنیسم)، دیوان سالاری (بروکراسی)، مدیریت تعارض و دولت، راهکارها شامل بازاریابی، سیستم اطلاعاتی منسجم، مدیریت رویدادها، پشتیبانی و مشارکت، و نتایج و پیامدها شامل پیامدهای اقتصادی، فرهنگی   اجتماعی، ادراکی، توسعه ای و پایداری بود. نتایج این پژوهش به سیاست گذاران توسعه گردشگری میراث ناملموس در برنامه ریزی و اجرا کمک خواهد کرد.
۱۸۸.

الگوی نقش آفرینی سازمان صداوسیما در توسعه گردشگری داخلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری و توسعه سال یازدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۳۲) 189 - 206

کلیدواژه‌ها: نقش رسانه سازمان صداوسیما توسعه گردشگری چارچوب STAR مطالعه موردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۲ تعداد دانلود : ۱۳۱
کشور ایران می تواند -- با بهره گیری از جریان رسانه ای خود و تمرکز بر جاذبه های طبیعی، تاریخی، مناظر دیدنی، باستانی و وجود منابع عظیم گردشگری – به جایگاه شایسته خود در صنعت گردشگری دست یابد. ازآن جایی که در تحقیقات پیشین نقش رسانه ها در توسعه گردشگری کمتر معرفی شده است، مسئله اصلی در این پژوهش چگونگی نقش آفرینی سازمان صداوسیما در توسعه گردشگری داخلی است. هدف از این مقاله شناسایی و ارائه مدلی مناسب برای نقش آفرینی سازمان صداوسیما در توسعه گردشگری داخلی است. پژوهش حاضر، از نظر هدف، کاربردی و، از نظر نوع روش کیفی، از نوع مطالعه موردی است. بعد از انتخاب سازمان صداوسیما به منزله مورد مطالعاتی، با 13 نفر از افراد متخصص در سازمان صداوسیما در حوزه رسانه و گردشگری مصاحبه ای براساس چارچوب [1]STAR انجام شد. داده های جمع آوری شده ترانویسی شدند و با استفاده از تحلیل تفسیری و کدگذاری باز در قالب ابعاد و مفاهیم زیرمجموعه دسته بندی شدند. درنهایت، الگوی جامع نقش آفرینی صداوسیما در توسعه گردشگری داخلی در قالب چهار بُعد اصلی ۱) چالش های محیطی با پنج مفهوم رسانه، جامعه میزبان، گردشگران، تسهیلات و خدمات گردشگری؛ ۲) نقش های رسانه با شش مفهوم اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، زیست محیطی، مدیریتی و خطی مشی گذاری؛ ۳) اقدامات رسانه ای با سه مفهوم رادیو، تلویزیون و رسانه های اجتماعی و ۴) دولت و پیامدهای اثرگذاری رسانه با شش مفهوم اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، زیست محیطی، مدیریتی و توزیع جغرافیایی به همراه کدهای زیرمجموعه شناسایی شده است.
۱۸۹.

ارزیابی و اولویت بندی روستاهای هدف گردشگری استان کردستان برای سرمایه گذاری

نویسنده:
منبع: گردشگری و اوقات فراغت دوره ۷ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۳ 95 - 112

کلیدواژه‌ها: ارزیابی شاخص ها توسعه گردشگری روش TOPSIS استان کردستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷ تعداد دانلود : ۱۰۰
وجود جاذبه های گردشگری به منزلهٔ یکی از ارکان و عناصر اصلی صنعت گردشگری، در کنار دیگر مؤلفه ها، شرایط لازم را برای جلب و جذب گردشگر فراهم می کند. توسعهٔ گردشگری مزایای مستقیم و غیرمستقیم اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و محیطی بسیاری برای جامعهٔ میزبان به همراه داشته و از عوامل مؤثر در شکل دهی الگوی توسعه است. با توجه به اهمیت نقش گردشگری در توسعهٔ اقتصادی از یک طرف و وجود پتانسیل های متعدد در روستاهای هدف گردشگری استان کردستان از طرف دیگر، استفاده از رویه ای مناسب برای اولویت بندی مناطق، به منظور سرمایه گذاری های گوناگون در این منطقه، ضروری است. روش پژوهش توصیفی   تحلیلی و جامعه آماری شامل گردشگران روستاهای مورد مطالعه بوده است. نتایج رتبه بندی نشان می دهد که روستاهای پالنگان، سلین و ژیوار در رتبه های اول تا سوم قرار دارند. با توجه به نتایج حاصل از مدل تاپسیس، سرمایه گذاری بخش دولتی در زیرساخت ها، به خصوص جاده های ارتباطی، به توسعهٔ گردشگری در این روستاها کمک قابل توجهی می کند. همچنین، سرمایه گذاری بخش خصوصی در روستاهایی با رتبهٔ بالاتر در زمینهٔ طبیعت گردی، صنایع دستی و صنایع وابسته توصیه می شود.
۱۹۰.

تأثیر عناصر فرهنگی در نگرش جامعه میزبان در حمایت از توسعه گردشگری

نویسنده:
منبع: گردشگری و اوقات فراغت دوره ۷ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۳ 169 - 185

کلیدواژه‌ها: نگرش جامعه میزبان عناصر فرهنگی گردشگری فرهنگی توسعه گردشگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۴ تعداد دانلود : ۱۲۸
تحقیق حاضر به بررسی میزان تأثیر عناصر فرهنگی در نگرش جامعه میزبان در حمایت از توسعه گردشگری می پردازد. با توجه به مطالعات کتابخانه ای، مدلی انتخاب شد تا بتواند بیشترین مقدار ممکن از نگرش و عوامل مؤثر در آن را توضیح دهد و متعاقباً پیش بینی کند. برای سنجش نگرش از پرسش نامه ای استفاده شد که در تحقیقات مشابه به کار گرفته شده است و، برای سازگاری با شرایط محل تحقیق، تغییراتی در آن داده شد. روش نمونه گیری (در دسترس) استفاده شد و، براساس فرمول کوکران، 382 پرسش نامه قابل پخش مشخص شد که درمجموع 344 پرسش نامه قابل استفاده جمع آوری شد. داده ها به کمک نرم افزارهای اس پی اس اس و لیزرل تحلیل شدند.نتایج نشان داد که نگرش جامعه میزبان به توسعه گردشگری فرهنگی مثبت است و ساکنان خواهان افزایش تعداد گردشگران هستند. عوامل گوناگونی در شکل گیری این نگرش نقش داشتند، اما مهم ترین عاملی که این نگرش را پیش بینی می کرد پایگاه اجتماعی فرهنگی مردم جامعه محلی بود
۱۹۱.

اولویت بندی معیارهای طراحی و تبدیل خیابان به پیاده راه به منظور توسعه گردشگری در بافت تاریخی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره ششم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۱۱) 129 - 145

کلیدواژه‌ها: پیاده راه احیاء بافت تاریخی توسعه گردشگری تحلیل سلسله مراتبی (AHP) تحلیل سوات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰ تعداد دانلود : ۱۱۰
مقدمه: ایجاد مسیرهای پیاده با هدف تأمین نیازهای گردشگری و در جهت معرفی بافت به گردشگران از اقداماتی است که می تواند خود به عنوان قدمی مثبت در راستای باززنده سازی و حفاظت بافت تلقی گردد. قابلیت جذب گردشگری نه تنها برآورنده نیازهای ساکنین بافت است، بلکه به عنوان ضرورتی جهت حل مشکلات حفاظتی بافت نیز به شمار می رود. با بیان اینکه امروزه نقش عابر پیاده در شهر و به خصوص بافت های کهن بسیار کمرنگ تر از پیش است، این پژوهش درصدد یافتن راهکارهای لازم جهت طراحی پیاده راه در بافت های تاریخی می باشد. هدف : هدف پژوهش حاضر، شناسایی اصول و معیارهای لازم جهت طراحی مسیر پیاده به عنوان عامل تأثیرگذار بر ارتقای روحیه تاریخی- فرهنگی محله برای جذب گردشگر و افزایش حضورپذیری و احیای بافت تاریخی، می باشد. نمونه مورد مطالعه در این پژوهش، بافت تاریخی- گردشگری محور خیابان امام در شهر سمنان است. روش شناسی: ابتدا اطلاعات محدوده مورد مطالعه، جمع آوری گردیده و با استفاده از تحلیل یکپارچه "سوات"، عوامل درونی (نقاط قوت و ضعف) و عوامل بیرونی (فرصت ها و تهدید ها) مؤثر بر تبدیل خیابان امام سمنان به پیاده راه در بافت تاریخی، مشخص شده و با روش دلفی و استفاده از نظرات 10 نفر کارشناس خبره در زمینه شهرسازی و مرمت ابنیه تاریخی، وزن دهی شده اند.  سپس با استفاده از مطالعات و تجربیات پیشین، معیارهای کیفی مؤثر بر قابلیت پیاده مداری، استخراج و به کمک روش تحلیل سلسله مراتبی "ای. اچ. پی"، اولویت بندی شده اند. قلمرو جغرافیایی: بافت تاریخی- گردشگری محور خیابان امام در شهر سمنان است. یافته ها: نتایج نشان داد که نقاط قوت، زمینه هایی را برای استفاده از فرصت ها در محور تاریخی خیابان امام سمنان ایجاد می کند و قابلیت تبدیل شدن به پیاده راه را دارد. سپس معیارهای ارتقای کیفیت پیاده راه محور مورد مطالعه با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، اولیت بندی شد که به ترتیب شامل نفوذپذیری و دسترسی، تنوع کاربری و فعالیت، کالبد بافت و مسیر می باشند. نتیجه گیری: در پایان براساس مطالعات و تحلیل صورت گرفته، طرح پیشنهادی جهت ارتقای قابلیت پیاده مداری محور مذکور ارائه شده است که می تواند زمینه ای مناسب برای تسهیل و تشویق پیاده روی و توسعه گردشگری را فرهم نماید.
۱۹۲.

راهکارهای توسعه گردشگری در ناحیه اشکورات گیلان با استفاده از مدل تحلیلی SWOT

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال دوم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۸ 15 - 36

کلیدواژه‌ها: گردشگری توسعه گردشگری مدل تحلیلیSWOT ناحیه اشکورات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸ تعداد دانلود : ۵۴
امروزه به دلیل اثرات چشمگیری که فعالیت های گردشگری در اقتصاد مناطق پذیرنده گردشگران برجای می گذارد، توجه فراوانی به این زمینه از فعالیت معطوف می شود. اینمقاله راهکارهای توسعه گردشگری در ناحیه اشکورات شهرستان رودسر با  توجه به قابلیت ها و محدودیت های بخش گردشگری این ناحیه و تعیین و ارائه راهبردهاراهکارهای مناسب به منظور توسعه گردشگری را  مورد بررسی قرار داده است. از این رو مقاله حاضر از  نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی- تحلیلی است. اطلاعات مورد نیاز تحقیق از طریق مطالعات کتابخانه ای و پیمایشی بدست آمده است. جهت ارائه راهبردها و راهکارهای مناسب از طریق تعیین نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدها،  از مدل تحلیلی SWOT استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که هر چند ناحیه اشکورات از قابلیت ها و در نتیجه نقاط قوت زیادی در زمینه گردشگری و با توجه به فرصت های پیش روی آن جهت  توسعه این فعالیت برخوردار است، ولی ضعف ها و تهدیدهای نیز در این زمینه مشاهده وجو دارد که با توجه به کوهستانی بودن ناحیه اشکورات و آستانه آسیب پذیری آن به ویژه از نظرامکانات و تأسیسات گردشگری و مسائل زیست محیطی، تدوین و ارائه سیاست های مناسب با ویژگی های جغرافیایی ناحیه مورد مطالعه در راستای رفع موانع و محدودیت ها و  بهره برداری بهینه از مزیت های نسبی آن، احساس می شود.
۱۹۳.

نقش بافت های با ارزش روستایی در توسعه گردشگری (مطالعه موردی: روستای جواهرده رامسر)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال دوم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۸ 59 - 80

کلیدواژه‌ها: توسعه گردشگری گردشگری روستایی بافت های با ارزش جواهرده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۲ تعداد دانلود : ۹۹
گردشگری روستایی در جهان امروز به عنوان یک منبع کسب درآمد و ایجاد اشتغال است. روستای ییلاقی جواهرده در شهرستان رامسر دارای بافت با ارزش است که واجد ارزش های اکولوژیک، اجتماعی، اقتصادی و کالبدی است. این روستا هر ساله گردشگران زیادی را در فصول گرم سال جذب می کند. با این حال، ورود گردشگران به صورت برنامه ریزی نشده و خودجوش پیامدهایی را در بافت با ارزش این روستا به دنبال داشته است. روش تحقیق این پژوهش، توصیفی- تحلیلی است. برای تجزیه و تحلیل یافته های میدانی از نرم افزار SPSSو Excelو نیز مدل SWOT استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که گردشگری پیامدهایی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و کالبدی- زیست محیطی را در بافت با ارزش روستای جواهرده به دنبال داشته است؛ مثل افزایش قیمت زمین و مسکن، گسترش فعالیت های خدماتی فصلی، ایجاد درآمد برای ساکنان بافت، تغییر در الگوی معماری بومی، گسترش کالبدی روستا و تغییر در شیوه زندگی سنتی. برای تقویت توسعه گردشگری در بافت های با ارزش روستایی و جلوگیری از اثرات منفی آن، لازم است راهکارهایی اتخاذ گردد که تمامی ابعاد اقتصادی، اجتماعی و کالبدی- زیست محیطی را دربرگیرد و از دیدگاه صرف کالبدی پرهیز کند.
۱۹۴.

گردشگری سلامت و قابلیت های گردشگری پزشکی- درمانی در ایران

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال سوم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۹ 133 - 151

کلیدواژه‌ها: توسعه گردشگری گردشگری سلامت توریسم درمانی توریسم پزشکی طبیعت گردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۰ تعداد دانلود : ۱۴۴
گردشگری سلامت و توریسم درمانی یکی از حوزه هایی است که می تواند نقشی بسزا در جهت توسعه گردشگری ایفا نماید و دامنه ای بسیار گسترده را شامل می شود. در این مقاله برآنیم تا پس از آشنایی با مفهوم گردشگری سلامت و توریسم درمانی آن را در چهار زیر مجموعه مهم مورد نظر قرار داده و قابلیت ها و توانمندی های ایران را در هرکدام از این چهار قسمت مورد تحلیل قرار دهیم. در ابتدا ضمن تعریف گردشگری سلامت و توریسم درمانی به چشم اندازها و زیرمجموعه های گردشگری سلامت و توریسم درمانی اشاره می کنیم. سپس با بررسی سابقه و زمان توجه به توریسم درمانی در ایران، سهم ایران از توریسم درمانی و جایگاه ایران در توریسم درمانی را مورد بحث قرار می دهیم. در زمینه پتانسیل ها و توانمندی های ایران در زمینه گردشگری سلامتو توریسم درمانی چهار مقوله مطرح می شود: 1- چشمه هایآبگرم و آب های معدنی؛ 2- گنبد های نمکی؛ 3- طبیعت گردی (اکوتوریسم) و 4- توریسم پزشکی. در ادامه راجع به ماهیت و مفهوم هرکدام از مقوله ها مطالبی ایراد خواهد شد و قابلیت ها و توانمندی های ایران در هر کدام از مقوله ها مورد تحلیل و بررسی قرار خواهد گرفت و درنهایت بحث را با نتیجه گیری به پایان می بریم.
۱۹۵.

جایگاه نوآوری در عرصه ی توسعه گردشگری، نمونه موردی: شهر کاشان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال چهارم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱۶ 51 - 76

کلیدواژه‌ها: گردشگری نوآوری توسعه گردشگری شهر کاشان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳ تعداد دانلود : ۶۴
هدف از مقاله حاضر بررسی و تحلیل جایگاه نوآوری در عرصه ی توسعه گردشگری در شهر کاشان می باشد. این پژوهش از نوع کاربردی است و به روش توصیفی- تحلیلی صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش، ساکنین شهر کاشان شامل تعداد 302637  نفر می باشد. حجم نمونه از طریق فرمول نمونه گیری تعداد 200 نفر برآورد گردید. سپس با استفاده از روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه، اطلاعات مورد نیاز از پاسخگویان اخذ گردید. آنگاه با ورود داده ها به محیط نرم افزاری SPSS و تعیین پایایی پرسشنامه با آزمون آلفای کرونباخ، با استفاده از آزمون های آماری پیرسون و رگرسیون تحلیل روی داده ها صورت گرفت. نتایج حاصل از تحلیل یافته ها از طریق آزمون همبستگی پیرسون بیانگر آن است که بین متغیرهای چهارگانه مورد بررسی شامل متغیرهای مشارکت اجتماعی، توسعه زیرساخت های محلی، رضایت جامعه محلی، حمایت از الگوهای اجتماعی و میراث فرهنگی با متغیر نوآوری و توسعه گردشگری رابطه معنی داری وجود دارد. همچنین نتایج حاصل از آزمون رگرسیون نشان می دهد که متغیر توسعه زیرساخت های محلی با ضریب 348/0 بیشترین تاثیر را در بین ابعاد چهارگانه مورد بررسی بر روی متغیر نوآوری و توسعه گردشگری در شهر کاشان دارد.    
۱۹۶.

سطح بندی عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری شهر اهواز(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال پنجم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۲۰ 37 - 58

کلیدواژه‌ها: گردشگری توسعه گردشگری گردشگری شهری اهواز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲ تعداد دانلود : ۱۱۴
امروزه صنعت گردشگری یکی از عوامل مهم توسعه اقتصادی - اجتماعی در بسیاری از مناطق جهان است. در بسیاری از کشورها این صنعت، منبع اصلی درآمد، شغل و توسعه ساختارهای زیربنایی محسوب می شود.  مقاله حاضر با هدف یافتن پاسخ به این سؤال که چه عواملی در جذب گردشگری در شهر اهواز تأثیر تعیین کننده ای دارد انجام شده است. در این مقاله نوع تحقیق، کاربردی- توسعه ای است و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی و پیمایشی است. محدوده مورد مطالعه آن شهر اهواز می باشد که اطلاعات مورد نیاز از طریق اطلاعات کتابخانه ای، مطالعات اسنادی و مطالعات پیمایشی (ابزار پرسشنامه) جمع آوری شده است. جامعه آماری تحقیق گردشگران وارد شده به اهواز می باشد که از طریق فرمول نمونه گیری تعداد 384 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از روش های آمار توصیفی و آزمون تحلیل عاملی از طریق نرم افزار آماری spss استفاده شد. نتایج آزمون تحلیل عاملی پرسشنامه گردشگران نشان می دهد که مهمترین عوامل جذب گردشگر در شهر اهواز رضایت از خدمات به گردشگران، توجه به فرهنگ محلی، توجه به صنایع و محصولات فرهنگی و امکانات رفاهی و مهمترین پیامدهای جذب گردشگر در شهر اهواز کمک به اقتصاد محلی، تخریب محیط زیست، افزایش قیمت و تورم می باشد.
۱۹۷.

بررسی آثار توسعه گردشگری بر بهبود جوامع روستایی (مطالعه موردی شهرستان چناران)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال ششم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲۱ 81 - 100

کلیدواژه‌ها: توسعه گردشگری بهبود سطح آموزش امنیت اجتماعی شهرستان چناران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵ تعداد دانلود : ۹۳
هدف این تحقیق بررسی آثار توسعه گردشگری بر بهبود جوامع روستایی، پنج روستای هدف گردشگری شهرستان چناران می باشد. جامعه آماری در این تحقیق خانوارهای روستایی می باشند. همچنین برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران و برای نمونه گیری از روش نمونه گیری احتمالی و از نوع چند مرحله ای و طبقه ای استفاده شد. جهت اندازه گیری پایایی ابزار اندازه گیری، پرسشنامه طراحی شده بین 30 خانوار روستایی توزیع و پس از تکمیل، با استفاده از نرم افزار کامپیوتری spss، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. میانگین های پاسخ های ارائه شده توسط نمونه آماری در مورد تأثیر توسعه گردشگری روستایی بر شاخص های مورد ارزیابی " ارتقاء سلامت و امنیت اجتماعی و بهبود آگاهی و آموزش روستاییان" بر اساس طیف لیکرت و با استفاده از آزمون t تک نمونه ای بوده، این میانگین ها به جامعه تعمیم داده شد، و مشاهده گردید میانگین پاسخ ها برای گویه های طراحی شده پرسشنامه در دامنه کمتر از حد تعیین شده 3 بوده است. بنابراین می توان استدلال نمود، توسعه گردشگری در شاخص های مورد ارزیابی تحقیق در منطقه مورد مطالعه تأثیر اندکی داشته است.
۱۹۸.

ارزیابی فرآیند توسعه گردشگری بر اساس مدل چرخه حیات مقصد (نمونه موردی: شهرستان بویراحمد)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال ششم بهار ۱۳۹۶ شماره ۲۲ 43 - 60

کلیدواژه‌ها: دوره حیات گردشگری توسعه گردشگری شهرستان بویراحمد مدل چرخه حیات باتلر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵ تعداد دانلود : ۸۴
مفهوم چرخه حیات به عنوان یک بحث علمی جهت برنامه ریزی، مدیریت توسعه مقاصد و محصولات گردشگری، تحلیل و تبیین مکانیزم پویایی توسعه گردشگری، منعکس نمودن نیروهای داخلی و مؤلفه های خارجی رشد و الگوی رفتاری نظام توسعه گردشگری مدنظر جامعه علمی قرار گرفته است. از طریق این مدل، می توان تغییرات زمانی فرایند گردشگری را با توجه به الگوی رفتاری گردشگران در مقاصد گردشگری و میزان جذابیت مقاصد، مورد تحلیل فرار داد. هدف از مطالعه حاضر، سنجش دوره حیات گردشگری در شهرستان بویراحمد بر اساس مدل چرخه حیات باتلر و بررسی سطح توسعه گردشگری از دیدگاه ساکنان شهرستان بویراحمد است. فرآیند انجام تحقیق، با تأکید بر روش شناسی چرخه حیات گردشگری و به تفکیک مراحل ششگانه آن صورت پذیرفته است. با توجه به کمبود آمار موثق و رسمی و همچنین وجود شاخص هایی برای شناسایی جایگاه مقاصد در هر مرحله از عمر مقاصد در یک رویکرد کیفی، جهت آگاهی از دیدگاه جوامع محلی نسبت به توسعه گردشگری از روش میدانی مبتنی بر پرسشنامه با استفاده از معیارهای عینی و ذهنی استفاده شده است. بر این اساس با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی، پیمایش و نظر سنجی از کارشناسان و مردم محلی به سنجش مرحله رشد گردشگری در منطقه مورد مطالعه اقدام شده است. حجم نمونه با استفاده از نرم افزار PASS به تعداد 195 نفر در سطح اطمینان 99درصد محاسبه شده است. ابزار پژوهش پرسشنامه ای محقق ساخته با 35 گویه است که پایایی آن با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ به میزان 93/0 مورد تأیید قرار گرفته است. یافته های حاصل از پژوهش حاکی از ان است شهرستان بویراحمد از لحاظ گردشگری در حال گذر از مرحله معرفی و از نگاه کارشناسان در ابتدای ورود به مرحله رشد در مدل چرخه حیات مقصد باتلر قرار دارد که نشان از نوپایی آن از نظر کارشناسان و ساکنان شهرستان بویراحمد در عرصه گردشگری می باشد.
۱۹۹.

برآورد ظرفیت برد پهنه های مستعد توسعه توریسم شهر بانه، مطالعه موردی: منطقه نمونه گردشگری دوکانان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال ششم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۳ 33 - 48

کلیدواژه‌ها: ارزیابی توان اکولوژیکی ظرفیت برد توسعه گردشگری منطقه نمونه گردشگری دوکانان بانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸ تعداد دانلود : ۱۵۶
رشد روزافزون صنعت گردشگری بدون توجه به توان سرزمین و ظرفیت برد منطقه می تواند در درازمدت آسیب های جدی محیط زیست را به همراه داشته باشد. شناخت توان و تناسب سرزمین و به کارگیری روش های کمی برای برآورد مقادیر استفاده از منابع موجود در طبیعت نقش اساسی در فرآیند برنامه ریزی و مدیریت سرزمین ایفا می کند. شهر بانه در چندین سال اخیر میزبان حجم عظیمی از گردشگران بوده و نیازمند ارتقای زیرساخت های توریسمی می باشد. منطقه نمونه گردشگری دوکانان بانه با هدف پاسخ گویی هرچه بهتر به گردشگران شهر بانه پیشنهاد شده است. در مقاله حاضر به منظور تحقق اهداف توسعه پایدار گردشگری، پهنه های مستعد گردشگری منطقه نمونه دوکانان بانه به روش AHP-FUZZY شناسایی شده و سپس ظرفیت برد فیزیکی و واقعی محدوده مطالعاتی منطقه برای تفرج گسترده و متمرکز برآورد شد. در این پژوهش تخمین ظرفیت برد در دو حالت تعیین ظرفیت برد برای کل منطقه برحسب طبقات توان و تعیین ظرفیت برد با توجه به پهنه بندی طراحی منطقه صورت گرفت. این محاسبات نشان می دهد که در حالت دوم که ظرفیت برد با توجه به طراحی اولیه منطقه برای تفرج متمرکز و گسترده تخمین زده شده، نتایج دقیق تر و هدفمندتری را نسبت به حالت اول ارائه می دهد که می تواند در برنامه ریزی و مدیریت پایدار گردشگری منطقه نقش مؤثری داشته باشد.
۲۰۰.

ارزیابی و اولویت بندی جاذبه های گردشگری با هدف توسعه گردشگری (منطقه مورد مطالعه: شهر مشهد)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال هفتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۲۶ 59 - 70

کلیدواژه‌ها: توسعه گردشگری جاذبه گردشگری روش تصمیم گیری چند معیاره شهر مشهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲ تعداد دانلود : ۸۰
صنعت گردشگری با اشتغال زایی مستقیم و غیر مستقیم و در نتیجه، کسب درآمد برای مقصدهای گردشگری، نقش مهمی در اقتصاد منطقه دارد. برای دستیابی به این درآمد، ابتدا باید گردشگر جذب شود و به منظور برخورداری از منافع حاصل از گردشگری، اولویت گردشگران در انتخاب مقصدهای گردشگری بررسی شود. بنابراین  با توجه به اینکه اغلب گردشگران در ایران به دلیل محدود شدن گردشگری خارجی، گردشگران داخلی هستند و بسیاری از سفرهای داخلی در ایران نیز دیدارهای مذهبی از مکان های مقدس نظیر مشهد و قم است؛ هدف از این تحقیق، شناسایی اولویت جاذبه های گردشگری در شهر مشهد با استفاده از تکنیک آنتروپی، VICORو SPSS است. این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی بوده و داده های مورد نیاز آن به روش میدانی جمع آوری شده است. نتایج به دست آمده نشان داد که در مجموع، بارگاه امام رضا(ع) اولویت اول جاذبه گردشگری را در میان گردشگران و مسئولان مورد مطالعه است و سایر جاذبه های گردشگری در اولویت های بعدی قرار گرفته اند. بنابراین شهر مشهد با جاذبه های جدید ایجاد شده برای توسعه گردشگری در این شهر تاکنون موفق نبوده است.