بافت های با ارزش

با حفاظت، باززنده سازی و استقرار حیات در بافت های باارزش روستایی امکان بازشناسی فرهنگ های بومی و محلی میسر می شود و از این راه انتقال تجارب فرهنگی تحقق می یابد. هدف از پژوهش حاضر ارائه الگوی بهینه برنامه ریزی توسعه بافت های با ارزش روستایی جهت توسعه گردشگری با تاکید بر گردشگری روستایی دهستان سُه شهرستان شاهین شهر و میمه است. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش 32 نفر از کارشناسان دارای تخصص مرتبط و نمونه آماری برابر با کل جامعه آماری است. ابزار گردآوری داده پرسشنامه ای دو قسمتی شامل 36 گویه در قسمت بافت با ارزش و 28 گویه در قسمت توسعه گردشگری روستایی است. داده های پژوهش از طریق مدل سازی معادلات ساختاری و آزمون تحلیل عاملی تاییدی در نرم افزارهایspss22  و Smart PLS مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که به طور کلی برنامه ریزی توسعه بافت های با ارزش روستایی بر توسعه گردشگری تاثیر مثبت دارد. در این میان شاخص های اقتصادی، اجتماعی، و کالبدی بر توسعه گردشگری اثرگذار است. علاوه بر این، شاخص کالبدی بیشترین تاثیر و شاخص اجتماعی کمترین تاثیر را بر توسعه گردشگری داشته است.

گردشگری روستایی در جهان امروز به عنوان یک منبع کسب درآمد و ایجاد اشتغال است. روستای ییلاقی جواهرده در شهرستان رامسر دارای بافت با ارزش است که واجد ارزش های اکولوژیک، اجتماعی، اقتصادی و کالبدی است. این روستا هر ساله گردشگران زیادی را در فصول گرم سال جذب می کند. با این حال، ورود گردشگران به صورت برنامه ریزی نشده و خودجوش پیامدهایی را در بافت با ارزش این روستا به دنبال داشته است. روش تحقیق این پژوهش، توصیفی- تحلیلی است. برای تجزیه و تحلیل یافته های میدانی از نرم افزار SPSSو Excelو نیز مدل SWOT استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که گردشگری پیامدهایی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و کالبدی- زیست محیطی را در بافت با ارزش روستای جواهرده به دنبال داشته است؛ مثل افزایش قیمت زمین و مسکن، گسترش فعالیت های خدماتی فصلی، ایجاد درآمد برای ساکنان بافت، تغییر در الگوی معماری بومی، گسترش کالبدی روستا و تغییر در شیوه زندگی سنتی. برای تقویت توسعه گردشگری در بافت های با ارزش روستایی و جلوگیری از اثرات منفی آن، لازم است راهکارهایی اتخاذ گردد که تمامی ابعاد اقتصادی، اجتماعی و کالبدی- زیست محیطی را دربرگیرد و از دیدگاه صرف کالبدی پرهیز کند.

هدف از پژوهش حاضر ارائه الگوی بهینه برنامه ریزی توسعه بافت های با ارزش روستایی جهت توسعه گردشگری با تاکید بر گردشگری روستایی دهستان سمام شهرستان املش می باشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف (نوع استفاده) یک تحقیق کاربردی است. از نظر روش انجام دادن تحقیق به طور کلی، این تحقیق یک تحقیق توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری مورد پژوهش شامل 32 نفر از کارشناسان مربوطه بوده که حجم نمونه برای کارشناسان به شیوه کل سرشماری بهره گرفته شد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه 36 سوالی در بخش بافت با ارزش و 28 سوال در بخش توسعه گردشگری روستایی است. برای بررسی روایی پرسشنامه از نظر 5 نفر از متخصصین حوزه برنامه ریزی روستایی استفاده شده و روایی آن چندین بار مورد بررسی قرار گرفت و همچنین از روایی سازه ای بر اساس تحلیل عاملی تاییدی استفاده شده است. برای بررسی پایایی نیز از آلفای کرونباخ بهره گرفته شد که مقدار آن 84/0 و در وضعیت مطلوبی است. در قسمت تحلیل داده ها به کمک نرم افزارهای spss22 و Smart PLS به بررسی سؤالات تحقیق با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری و آزمون تحلیل عاملی تاییدی پرداخته شد. نتایج نشان داد که به طور کلی برنامه ریزی توسعه بافت های باارزش روستایی بر توسعه گردشگری تاثیرگذار بوده است. در این میان شاخص اقتصادی بر توسعه گردشگری، شاخص اجتماعی بر توسعه گردشگری و شاخص کالبدی بر توسعه گردشگری اثرگذار بوده است. بر این میان شاخص کالبدی بر توسعه گردشگری بیشترین تاثیر و شاخص اجتماعی بر توسعه گردشگری کمترین تاثیر را داشته است.