مطالب مرتبط با کلیدواژه
۲۲۱.
۲۲۲.
۲۲۳.
۲۲۴.
۲۲۵.
۲۲۶.
۲۲۷.
۲۲۸.
۲۲۹.
۲۳۰.
۲۳۱.
۲۳۲.
۲۳۳.
۲۳۴.
۲۳۵.
۲۳۶.
۲۳۷.
۲۳۸.
۲۳۹.
۲۴۰.
توسعه گردشگری
حوزه های تخصصی:
تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش حمل و نقل روستایی در رقابت پذیری اقتصادی مقاصد گردشگری روستایی در استان کهگیلویه و بویراحمد انجام شده است. نوع تحقیق کاربردی و ماهیت آن توصیفی- تحلیلی مبتنی بر گردآوری داده ها با استفاده از تکمیل پرسشنامه در بین سرپرستان خانوار است. جامعه آماری پژوهش خانوارهای ساکن دایمی در روستاهای هدف گردشگری استان کهگیلویه و بویر احمد است. تعداد روستاهای هدف گردشگری استان بالغ بر 12 مورد است که 9 مورد از انها دارای جمعیت دائمی هستند که از روش تمام شماری استفاده شده است. در سطح تحلیل خانوار از 1312 خانوار ساکن با استفاده از فرمول کوکران تعداد 297 خانوار به عنوان نمونه انتخاب شده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون های آماری t تک نمونه ای، همبستگی، معادلات ساختاری و کروسکال والیس استفاده شده است. نتایج تحلیل همبستگی نشان داد که بین رقابت پذیری مقصدهای گردشگری و حمل و نقل رابطه معناداری وجود دارد. همچنین براساس نتایج معادلات ساختاری بیشترین اثرات حمل و نقل بر روی مولفه تنوع بخشی به فرصت های اشتغال و درآمد با ضریب 521/0 می باشد. نتایج نشان داد که، دسترسی به سیستم حمل و نقل مناسب و بهبود یافته نقش اساسی در ارتقای شاخص های رقابت پذیری اقتصادی مقاصد گردشگری روستایی دارد.
تحلیل عوامل مؤثر در عدم نهادینه شدن گردشگری در مناطق روستایی (مطالعه موردی: روستاهای هدف گردشگری استان خراسان شمالی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، بررسی دلایل نهادینه نشدن برنامه های گردشگری در مناطق روستایی بود. برای این کار به ارزیابی برنامه روستاهای هدف گردشگری به عنوان نمادی از تغییر ساختار اقتصادی روستا از کارکرد تولید گرایی به پساتولیدگرایی و پاسخ به تقاضاهای مصرفی در مقاصد هدف گردشگری خراسان شمالی شامل درکش، رویین، استاد، خسرویه، زوارم، گلیان و اسفیدان پرداخته شد. نتایج نشان داد، حمایت های دولتی به صورت مقطعی یا بیشتر به شروع پروژه ها مربوط می شود و به نوعی برای تکمیل چرخه گردشگری یعنی توسعه فیزیکی، مشاوره و آموزش و درنهایت تبلیغات و بازاریابی تداوم ندارد. مشهود است که گردشگری در روستاهای هدف خراسان شمالی با خلأ همکاری و مشارکت محلی بین کارآفرینان در درون روستا و در سطح منطقه ای به عنوان پیش نیاز توسعه کسب وکارهای جدید و برآورده کردن نیازهای مالی، اطلاعاتی و بازاریابی مانند سایر نقاط کشور روبه ر وست. علاوه بر این ها، تعاملات سازنده بین سازمان های دولتی و جوامع محلی یکی دیگر از عوامل تعیین کننده توسعه و نهادینه گردشگری در روستاهای هدف محسوب می شود. روش انجام این پژوهش کیفی بود که با استفاده روش تحلیل محتوا انجام گرفت و داده ها به وسیله نرم افزار مکس کیودا نسخه 10 تحلیل شد. نتایج نشان داد، باوجود هماهنگی های صورت گرفته، بنیاد مسکن در آماده سازی و گسترش اقامتگاه های بوم گردی دستورالعمل ها و اولویت های دیگری را دنبال می کند و تمرکز خود را بیشتر به سنگ فرش کردن روستا معطوف کرده است.
واکاوی نقش ظرفیت های اقلیمی در توسعه گردشگری با تاکید بر جریان باد، مورد مطالعه: شهر منجیل(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر ظرفیت های اقلیمی در توسعه گردشگری شهر منجیل با تأکید بر جریان باد اجرا گردید. این تحقیق با استفاده از شاخص های اقلیم گردشگری برپایه داده های دما، باد، بارش، رطوبت، ابرناکی و فشار بخار آب در دوره زمانی 1993-2014 و استفاده از مدل های تابع چگالی احتمال سرعت حداکثر باد ماهانه در دوره زمانی 1993-2016، به روش توصیفی و تحلیلی انجام شد. داده های اقلیمی از ایستگاه همدید منجیل اخذ گردید. بررسی ظرفیت های اقلیمی و باد در تنظیم تقویم گردشگری شهری منجیل نوآوری تحقیق محسوب می شود. نتایج تحقیق نشان داد ماه های می، ژوئن و سپتامبر بر اساس تمام مدل های اقلیم گردشگری، برای گردشگری مناسب می باشند که می تواند برای علاقمندان ورزش های آبی مانند موج سواری، اسکی، کایت سواری و قایقرانی استفاده شود. ماه های آوریل، ژوئن، اگوست و سپتامبر برای ورزش های آبی-بادی و ماه های مارس، آوریل و می برای توریسم ماجراجویانه و تجربه توفان های بسیار شدید مناسب می باشند. استیلای باد منجیل در بیش از 310 روز از سال سبب برخورداری این شهر از هوای سالم گردیده که برای توریسم سلامتی اهمیت دارد. دره سفید رود، تونل باد منجیل، دریاچه سد سفیدرود و درختان بی قرینه زیتون که برخی علت و برخی معلول باد منجیل می باشند، از نظر اکوتوریسم و ژئوتوریسم مورد توجه می باشند.
ارزیابی عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری، نمونه موردی: شهر بجنورد(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری شهری دوره ۹ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲
131 - 146
حوزه های تخصصی:
رونق گردشگری در هر منطقه تابع شرایط و ویژگی های آن منطقه می باشد بنابراین شناسایی عوامل موثر بر توسعه گردشگری هر منطقه نخستین گام برای توسعه گردشگری آنجا است. پژوهش حاضر سعی دارد، به ارزیابی عوامل تأثیرگذار بر توسعه گردشگری شهر بجنورد با توجه به بستر طبیعی و انسانی منطقه بپردازد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و جزو تحقیقات توصیفی - تحلیلی می باشد. جامعه آماری در پژوهش حاضر دو گروه بودند، گروه اول شامل میزبانان و متولیان واحدهای گردشگری که بعد از شناسایی و تعیین مهمترین اماکن و جاذبه های گردشگری شهرستان بجنورد که 75 مورد بودند در مجموع 300 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند و گروه دوم شامل کارشناسان مرتبط با امور گردشگری که در مجموع 50 نفر به عنوان نمونه آماری برای این گروه انتخاب شدند. یافته های تحقیق نشان داد در میان عوامل موثر بر توسعه گردشگری از نظر متولیان، از بین 4 شاخص اصلی، یشترین میانگین مربوط به شاخص زیست محیطی با میانگین 4.1 و کمترین میانگین مربوط به شاخص اجتماعی - فرهنگی با میانگین 3.08 بوده است. همچنین از نظر کارشناسان، در میان عوامل موثر بر توسعه گردشگری، بیشترین میانگین مربوط به "عوامل زیرساختی" با 3.8 و کمترین میانگین مربوط به "عوامل اجتماعی - فرهنگی" و برابر 3.1 بدست آمده است. نتایج نهایی بدست آمده در پژوهش حاضر مشخص شد، عوامل کلیدی اس تراتژیک حاص ل از پژوهش حاض ر می-تواند در کانون توجه مدیران و برنامه ریزان در بجنورد قرارگرفته، امکانی مناسب برای توسعه پایدار منطقه بر پایه گردشگری پدید آورده، موجب دستیابی منطقه به موقعیت مطلوب در زمینه گردشگری در عرصه داخلی و حتی بین المللی و تبدیل خراسان شمالی و شهرستان بجنورد به یک مقصد گردشگری بین المللی پایدار و رقابتی شوند که، موجب شکوفایی اقتصادی گردیده و در نهایت منجر به اشتغال زایی، بهره وری صنایع محلی، افزایش توان اقتصادی شهرستان و به تبع آن افزایش درآمد سازمانهای اداره کننده منطقه گردد.
تبیین نقش مؤلفه های مدیریت شهری بر توسعه گردشگری، مطالعه موردی: کلان شهر تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری شهری دوره ۹ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲
147 - 161
حوزه های تخصصی:
هرچند که گردشگری شهری پدیده ای نوظهور نیست اما امروزه، به دلیل رقابت مابین کشورهای مختلف، مسائل اقتصادی و تغییر و تحول در تقاضای گردشگران بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. در این بین به منظور سازمان دهی مقاصد گردشگری شهری برای کسب حداکثر منافع با حفظ منابع، ضروری است مدیریت شهری با تحقق مولفه های موثر خود، گام اساسی بردارد. برهمین اساس، پژوهش حاضر به دنبال شناسایی مولفه های مدیریت شهری و سپس تبیین نقش هر کدام بر تحقق هرچه بیشتر و کارآمدتر توسعه گردشگری در کلانشهر تبریز است. جامعه آماری پژوهش شامل خبرگان و متخصصین گردشگری، جغرافیا و مدیریت شهری است که با بهره گیری از نرم افزار Sample Power، تعداد 100 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین گردد. روش نمونه گیری نیز تصادفی ساده است. به منظور تحلیل تأثیر هریک از مولفه های مدیریت شهری بر توسعه گردشگری نیز از نرم افزار Smart PLS بهره گرفته شد. پس از بررسی مبانی نظری، چهار بُعد زیرساخت های شهری، خدمات و تسهیلات گردشگری، یکپارچگی نهادهای شهری و منابع مالی و انسانی برای مدیریت شهری استخراج گردید. همچنین، سه بُعد اجتماعی فرهنگی، اقتصادی و زیست محیطی نیز برای توسعه گردشگری در نظر گرفته شد. در نهایت این نتیجه کسب گردید که در بین مولفه های مدیریت شهری، یکپارچگی مابین نهادهای شهری با ضریب 698/0، زیرساخت های شهری با ضریب 529/0، خدمات و تسهیلات شهری با ضریب 296/0 و منابع مالی و انسانی با ضریب 106/0 به ترتیب بیشترین تأثیر را بر توسعه گردشگری دارند. همچنین، بیشترین نمود تحقق مولفه های مدیریت شهری در توسعه گردشگری، در بُعدهای اجتماعی فرهنگی با ضریب 867/0، اقتصادی با ضریب 700/0، زیست محیطی با ضریب 594/0 قابل مشاهده است. بنابراین، پیشنهاد می شود برمبنای مدیریت یکپارچه شهری به علاوه آموزش نیروی متخصص، کلانشهر تبریز می تواند در جهت رونق گردشگری گام بردارد.
ایجاد امنیت هوشمند در مقصد گردشگر جهت توسعه گردشگری؛ (مطالعه موردی: بندر شانگهای)(مقاله علمی وزارت علوم)
هدف تحقیق حاضر ایجاد امنیت توریست در مقصد گردشگروتوسعه گردشگری بااستفاده از مچ بند امنیتی هوشمند می باشد. جامعه آماری در تحقیق حاضر شامل گردشگران بندر شانگهای می باشد. روش نمونه گیری پژوهش حاضر به روش تصادفی ساده و با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه برابر با 300 نفر می باشد . محقق از پرسشنامه که تمامی سئوالات به صورت طیف لیکرت می باشند برای جمع آوری داده ها استفاده کرده است. در این تحقیق از مدل روابط ساختاری جهت تحلیل داده ها استفاده گردید. برای تعیین روایی و اعتبار پرسشنامه از روایی محتوی و ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید که مقدار آن برابر با 91/0 به دست آمد. برای تحلیل داده ها و انجام آزمون فرضیه ها و سایر تحلیل های این پژوهش نرم افزار آماری lisrel به کار گرفته شد. نتایج نشان داد که بین استفاده از فناوری (مچ بند امنیتی) و وجود پلیس گردشگری بر امنیت توریست های خارجی اثر دارد. همچنین استفاده از فناوری (مچ بند امنیتی) و وجود پلیس گردشگری بر توسعه گردشگری تاثیر دارد. از سوی دیگر وجود امنیت برای توریست های خارجی توسعه تسهیلات و خدمات گردشگری را به همراه خواهد داشت و تسهیلات وخدمات به عنوان یکی از زیر ساختهای گردشگری برتوسعه گردشگری تاثیر دارد . شماره ی مقاله: 5
راهبردهای توانمندسازی مهارتی در حوزه گردشگری، مطالعه موردی: استان زنجان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مهارت آموزی دوره ۱۰ بهار ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۳۹)
۷۰-۳۹
هدف اساسی پژوهش حاضر، ارائه راهبردهای توانمندسازی مهارتی در حوزه گردشگری استان زنجان می باشد. این پژوهش از لحاظ هدف در زمره ی پژوهش های کاربردی و با توجه به این که در این پژوهش شرایط و روابط موجود و آثار مشهود توصیف و تفسیرشده است، از نظر نوع پژوهش در گروه پژوهشهای توصیفی- پیمایشی قرار میگیرد. این تحقیق، از نوع کیفی بوده و داده های آن از طریق مصاحبه با صاحب نظران آموزش های مهارتی گرد آوری خواهد شد. متغیر مستقل تحقیق حاضر راهکارهای توانمندسازی مهارتی در حوزه گردشگری می باشد. متغیر وابسته تحقیق حاضر توانمندسازی مهارتی در حوزه گردشگری می باشد. یافته ها نشان داد در منطقه مورد مطالعه تعداد 10 قوت داخلی در برابر 10 نقطه ضعف داخلی و تعداد 10 فرصت خارجی در برابر 10 تهدید خارجی مورد شناسایی و بررسی قرار گرفت. بدین ترتیب در مجموع تعداد 20 نقطه قوت و فرصت به عنوان مزیتها و تعداد 20 نقطه ضعف و تهدید به عنوان محدودیتها و تنگناهای پیش روی این ناحیه جهت توانمندسازی مهارتی در حوزه گردشگری استان زنجان قابل شناسایی است. لذا در یک جمع بندی و تحلیل می توان گفت که این نواحی نیازمند بازنگری و سیاست های مناسب در جهت رفع ضعفها و تهدیدها با استفاده از نقاط قوت و فرصتها می-باشند. با توجه به اینکه نمره نهایی نقاط قوت و ضعف و نمره نهایی فرصت ها و تهدیدات جهت استراتژیک توانمندسازی مهارتی در حوزه گردشگری استان زنجان بیانگر انتخاب استراتژی رقابتی می باشد.
ارزیابی اثر ابعاد توسعه گردشگری بر میزان شادی ساکنان، نمونه موردی: شهر کاشان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
کاشان شناسی دوره ۱۵ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۲۹)
101 - 122
امروزه صنعت گردشگری به یکی از بزرگ ترین صنایع خدماتی جهان از لحاظ درآمدزایی تبدیل شده است. گسترش صنعت گردشگری افزون بر تأثیر بسزایی که بر ابعاد وسیع اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی در جامعه دارد، به عنوان یک محرک توسعه شهری تلقی می شود که در شادی ساکنان از طریق افزایش رضایت از زندگی نقش دارد. نگارنده در پژوهش حاضر به دنبال ارزیابی ابعاد توسعه گردشگری و اثرات آن بر شادی ساکنان شهر کاشان است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و روش پژوهش توصیفی تحلیلی است. برای تجزیه و تحلیل داده های پرسشنامه از آزمون آماری T تک نمونه و مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج نشان داده اند که شهر کاشان از نظر ابعاد توسعه گردشگری، از لحاظ رشد اقتصاد کلان، بعد اجتماعی اقتصادی، بعد فرهنگی، بعد محیطی، بعد اجتماعی در سطح پایداری قرار دارد. یافته های حاصل از مدل سازی معادلات ساختاری نشان دهنده این است که ابعاد توسعه گردشگری بر شادی با بار عاملی55/0 در سطح معنی داری 000/0 بوده است. بنابراین می توان گفت با اطمینان 99 % ابعاد توسعه گردشگری بر مقیاس شادی ذهنی ساکنان شهر کاشان اثرگذار بوده است. سپس با تحلیل جزئی تر مشخص شد که عامل اجتماعی اقتصادی، بیشترین نقش را در تبیین اثرات توسعه گردشگری به خود اختصاص داده است. دیگر عامل مهمِ تحت تأثیر توسعه گردشگری، عامل فرهنگی و در درجه آخر عامل بعد اجتماعی است. وجود کمترین بار عاملی 68/0 نسبت به سایر ابعاد، گویای این امر است که بافت اجتماعی کاشان همچنان هویت محلی خود را حفظ کرده است.
بررسی تأثیر خلاقیت سبز بر توسعه صنعت گردشگری (مورد مطالعه: استان اردبیل)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری فرهنگ دوره چهارم بهار ۱۴۰۲ شماره ۱۲
44 - 53
امروزه، محیط زیست گرایی در میان مصرف کنندگان افزایش یافته است. به همین دلیل، شرکت ها برای پاسخ به این گرایش می توانند از مفهومی به نام خلاقیت سبز کمک بگیرند. هم چنین، ازآن جاکه توسعه صنعت گردشگری در یک منطقه می تواند در کنار مزایا، معایبی مثل آلودگی های زیست محیطی یا لطمه به فرهنگ و میراث محلی را در پی داشته باشد، بنابراین شرکت های گردشگری نیز باید به مفهوم خلاقیت سبز توجه بیش تری نشان دهند. هدف از این پژوهش، پاسخ به این سؤال اصلی است که خلاقیت سبز چه نقشی در توسعه صنعت گردشگری در استان اردبیل ایفا می کند؟ نوع پژوهش از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ ماهیت توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش، کارکنان کسب وکارهای خدماتی وابسته به گردشگری استان اردبیل بود. برای نمونه گیری از روش نمونه گیری تصادفی ساده و برای انتخاب حجم نمونه، از فرمول کوکران استفاده شد که بر پایه آن، حجم نمونه برابر با 346 به دست آمد. جمع آوری داده های مورد نیاز با استفاده از دو پرسشنامه استاندارد خلاقیت سبز و عوامل مؤثر در توسعه گردشگری منطقه انجام گرفت. روایی با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی و پایایی به وسیله آلفای کرونباخ بررسی و تأیید شد. تجزیه و تحلیل داده ها با روش مدل سازی معادلات ساختاری و با استفاده از دو نرم افزار آماری SPSS 26 و Smart PLS 3 صورت گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که از آن جاکه متغیر خلاقیت سبز واریانس صنعت گردشگری را تبیین می کند، خلاقیت سبز بر توسعه صنعت گردشگری تأثیر مثبت و معنی دار دارد. هم چنین بر اساس یافته ها، در بین ابعاد خلاقیت سبز، انگیزه خلاقانه سبز نیز بر توسعه صنعت گردشگری مؤثر است. یافته های این پژوهش، می تواند در حرکت سازمان ها و شرکت های فعال در صنعت گردشگری به سمت توجه بیش تر به خلاقیت سبز مؤثر واقع شود.
بررسی تأثیر برپایی رویداد گردشگری جشن انار بر توسعه روستاهای بخش باینگان شهرستان پاوه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری فرهنگ دوره چهارم بهار ۱۴۰۲ شماره ۱۲
54 - 63
این پژوهش به ارزیابی رویداد گردشگری جشن انار شهرستان باینگان می پردازد تا تأثیرات اقتصادی، اجتماعی و کالبدی-فضایی رویدادهای گردشگری بررسی شود. پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، از نوع توصیفی-تحلیلی است که با استفاده از روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه انجام شده است. داده های جمع آوری شده نیز با استفاده از نرم افزار SPSS و ARC GIS تحلیل شدند. جامعه آماری در این پژوهش شامل روستاهای زردویی، ساتیاری، تین و دودان بخش باینگان شهرستان پاوه شامل712 خانوار است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد از جمله اثرات اجتماعی-فرهنگی رویدادهای گردشگری افزایش فرصت ملاقات با افراد جدید، افزایش مهارت در جوانان برای برگزاری این مراسم ها و تشویق به مشارکت جمعی است. همچنین در بخش اقتصادی به نظر می رسد اثرات در سطح متوسط به بالا بوده است. از جمله این اثرات با بیشترین فراوانی مربوط به بالارفتن قیمت ها در طول دوره برگزاری مراسم است. در بخش تأثیرات زیست محیطی نتایج حاکی از این این است که ایجاد آلودگی هوا به واسطه ورود خودروهای گردشگران بیشترین فراوانی را به خود اختصاص داده است. در بین اثرات منفی، ایجاد سروصدا در مرتبه بعدی قرار گرفته است. یافته های همبستگی اسپیرمن نیز حاکی از رابطه معنی دار بین برگزاری رویدادهای گردشگری و ابعاد اجتماعی و اقتصادی دارد. مقدار بتای آزمون رگرسیون حکایت از تأثیر مهمتر اقتصادی رویدادهای گردشگری نسبت به تأثیرات اجتماعی دارد.
بررسی و شناسایی عوامل موثر در موفقیت وشکست توسعه ساختار و سازمان صنعت گردشکری استان لرستان(مقاله علمی وزارت علوم)
این پژوهش با هدف بررسی و شناسایی عوامل موثر بر موفقیت یا شکست توسعه ساختار و سازمان صنعت گردشکری در استان لرستان انجام شده است. از نظر روش شناسی، تحقیق حاضر از نوع توصیفی- پیمایشی است و از نظر هدف کاربردی می باشد. جامعه آماری این پژوهش، جامعه آماری تحقیق کلیه مدیران سازمان های خدماتی گردشگری، گردشگری محلی (دولتی و خصوصی و یا مرتبط) که عضو انجمن صنفی ارائه خدمات مبتنی بر پایه گردشگری که از دولت دارای مجوز نماد فعالیت می باشند که طبق آمار سازمان استان لرستان 400 سازمان گردشگری در انجمن استان لرستان عضویت دارند . از روش نمونه گیری تصادفی ساده به روش سیستماتیک جهت انتخاب افراد نمونه استفاده شد و حجم نمونه بر اساس فرمول تعیین حجم نمونه کوکران برابر است با 160نفر است. روش تجزیه و تحلیل داده ها: جهت تجزیه و تحلیل داده ها پس از جمع آوری با استفاده از نرم افزار SPSS وLisrel با استفاده از آزمون های آماری مناسب تاثیر عوامل چهارگانه محیطی، سازمانی، عملیاتی و روانشناختی بر توسعه صنعت گردشگری در استان لرستان مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت
برنامه ریزی توسعه گردشگری در ایران: ویژگی ها و نقش برنامه ریزان توسعه گردشگری در کشورهای اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)
این مقاله بر روی توسعه صنعت گردشگری در کشورهای اسلامی و بویژه جمهوری اسلامی ایران تمرکز کرده است. صنعت گردشگری در تمام کشورهای جهان و از جمله کشورهای اسلامی به عنوان یکی از بخش های مهم اقتصادی شناخته شده است و تمام دولتها سعی دارند تا سیاستگذاری ها و برنامه ریزی ها به گونه ای باشد که بتوانند از ظرفیت ها و منابع کشور خود در جهت جذب گردشگران بهره ببرند و از این طریق ضمن کسب منافع اقتصادی قابل توجه، با مردم جهان ارتباط بر قرار کرده و فرهنگ و اجتماع خود را به آنها معرفی کنند.
از طرفی توسعه صنعت گردشگری توام است با مواردی از اثرات منفی اجتماعی- فرهنگی که بسته به حساسیت ها و تفکرات سیاستگذاران کلان هر کشور لازم است تا این اثرات شناسایی شود و با تصمیم گیری های اصولی این اثرات حذف و یا به کمترین اندازه رسانده شود. در این بین کشورهای اسلامی ویژگی ها و شرایط خاصی دارند و کشور جمهوری اسلامی ایران از نظر نوع نگرش سیاستگذاران و تصمصم گیران کلان یک مورد منحصربفرد تلقی می گردد.
ایران با وجود ظرفیت های مناسب و گسترده جذب گردشگر خارجی با محدودیت ها و موانع مذهبی-سیاسی منحصربفردی مواجه است که بشدت بر روی انتخاب مقصد توسط گردشگران بالقوه تاثیر می گذارد. این واقعیت لزوم برنامه ریزی خاص و بومی سازی توسعه این صنعت را در جمهوری اسلامی ایران بشدت نمایان می سازد. به هر حال این موضوع در ارتباط با توسعه گردشگری داخلی متفاوت بوده و گردشگران داخلی با توجه به یکنواختی مقررات و قوانین اسلامی در سراسر کشور با چنین محدودیت هایی مواجه نیستند.
وجود شرایط خاص و منحصربفرد توسعه گردشگری در ایران، برنامه ریزان توسعه گردشگری را با چالشی ویژه و حساس مواجه کرده است. آنها برای برنامه ریزی جهت بهره گیری از ظرفیت ها و منابع مهم و مناسب توسعه گردشگری کشور باید تمام جنبه های تاثیر گذار اجتماعی- فرهنگی و مذهبی-سیاسی کشور را مورد توجه قرار دهند و برنامه هایی را بر این اساس و با رعایت کامل دیدگاه های گوناگون افراد ذی نفوذ و تاثیرگذار تدوین و ارائه نمایند. در این ارتباط تلاش هایی در سال های گذشته صورت گرفته است که می توان به طراحی ساحل های تک جنسیتی در شمال کشور برای استفاده گردشگران نام برد. به هر حال این گونه طرح ها عمدتاً مورد استفاده گردشگران داخلی قرار گرفته است. بدیهی است که در صورت جذب گردشگران مسلمان از کشورهای همسایه و منطقه این گونه طرح ها می توانند مورد بهره برداری این گردشگران نیز قرار گیرند.
بررسی نقش بافت ها با ارزش روستایی در توسعه گردشگری روستاهای دهستان سمام شهرستان املش در استان گیلان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
از آنجا که بناهای تاریخی جزء اولین نقاطی هستند که اکثر مسافران با آن برخورد دارند و بخش عمده تصویر روستا شکل می گیرد، لذا پرداختن به این مسئله امری اجتناب ناپذیر است. هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش بافت ها با ارزش روستایی در توسعه گردشگری روستاهای دهستان سمام شهرستان املش در استان گیلان می باشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف (نوع استفاده) یک تحقیق کاربردی و از نظر روش انجام دادن تحقیق توصیفی- تحلیلی است. . برای بررسی روایی پرسشنامه از نظر 5 نفر از متخصصین حوزه برنامه ریزی روستایی استفاده شد. برای بررسی پایایی نیز از آلفای کرونباخ بهره گرفته شد که مقدار آن 81/0 و در وضعیت مطلوبی است. در قسمت تحلیل داده ها به کمک نرم افزارهای spss22 و AMOS به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شد. نتایج نشان داد که به طور کلی بافت های با ارزش روستایی بر توسعه گردشگری با ضریب تاثیر 21/0 و میزان معناداری 004/0، شاخص اقتصادی بر توسعه گردشگری با ضریب تاثیر 33/0 و مقدار معناداری 001/0، شاخص اجتماعی بر توسعه گردشگری با ضریب تاثیر 34/0 و میزان معناداری 000/0 و شاخص کالبدی بر توسعه گردشگری با ضریب تاثیر 72/0 و میزان معنادای 000/0 تاثیر گذار بوده است. نتایج نشان داد که شاخص کالبدی بر توسعه گردشگری با ضریب تاثیر 72/0 و میزان معناداری 000/0، بیشترین تاثیر و شاخص اقتصادی بر توسعه گردشگری با ضریب تاثیر 33/0 و میزان معنادای 001/0 کمترین تاثیر را داشته است.
امکان سنجی تأثیرات توسعه گردشگری در عشایر بختیاری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مقدمه: گردشگری در قالب الگوهای فضایی در حال گسترش است که گردشگری عشایری نیز یکی از این الگوها است. توسعه گردشگری در هر الگوی فضایی می تواند تاثیرات و پیامدهای خاص خود را داشته باشد. کشور ایران با توجه به برخورداری از تنوع عشایری، از ظرفیت قابل توجه ای در زمینه توسعه گردشگری برخوردار است.
هدف پژوهش: هدف این تحقیق، امکان سنجی تاثیرات توسعه گردشگری در عشایر بختیاری است.
روش شناسی پژوهش: روش تحقیق-توصیفی-تحلیلی و از نظر هدف کاربردی و جز تحقیقات کمی-ژرف نگر است. جامعه آماری تحقیق را افراد علمی و اجرایی(کارشناسان) مرتبط با موضوع تشکیل می دهند. با توجه به اینکه آمار دقیقی از جامعه آماری در دسترس نیست، حجم نمونه را 200 نفر از افراد علمی و اجرایی تشکیل داده اند. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه بوده است که روایی آن از طریق نخبگان انجام و پایایی آن نیز از طریق آلفای ضریب کرونباخ برابر با 81/0 محاسبه و تایید شد. نمونه گیری نیز به صورت هدفمند انجام شد.
قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی پژوهش را منطقه تحت پوشش عشایر بختیاری شامل استان های چهارمحال و بختیاری، خوزستان و اصفهان تشکیل داده اند.
یافته ها و بحث: یافته ها نشان می دهد که سه شاخص اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی و زیست محیطی در سطح کمتر از 05/0 معنادار هستند. اختلاف میانگین شاخص اقتصادی(28/1) و شاخص اجتماعی (24/1) نشان می دهد که تاثیر گردشگری از نظر این دو شاخص در جامعه عشایری می تواند مثبت باشد، اما از نظر شاخص زیست محیطی (101/1-)، نوع تاثیرگذاری آن منفی است. نتیجه رگرسیون نیز تایید نمود که توسعه گردشگری می تواند 42 درصد در ارتقاء، ظرفیت های موجود عشایری موثر باشد. همچنین همبستگی پیرسون از وجود رابطه معنادار بین شاخص های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی گردشگری اشاره دارد که با توجه به ضریب همبستگی، بین دو شاخص اقتصادی و اجتماعی رابطه مثبت و مستقیم وجود دارد.
نتایج: نتیجه از وجود رابطه میان توسعه گردشگری و ارتقاء ظرفیت های عشایری اشاره دارد. توسعه گردشگری می تواند به بهبود برخی شاخص های توسعه در جامعه عشایر منجر شود. آنچه در این زمینه مهم است مدیریت بهینه در راستای کاهش اثرات زیست محیطی گردشگری بر زیست بوم عشایر بختیاری است.
تحلیل چالش ها و راهبردهای توسعه گردشگری نواحی روستایی، مورد پژوهی: روستاهای پیرامون سد داریان در شهرستان پاوه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
برنامه ریزی منطقه ای سال دوازدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴۸
205 - 220
حوزه های تخصصی:
گردشگری از کلان پیشران های توسعه روستایی محسوب می شود که نیازمند برنامه ریزی اساسی دارد. برای بالفعل نمودن گردشگری روستایی، بایستی متناسب با هر منطقه، موانع پیش رو را شناسایی و در راستای آنها نیز راهکارهای مناسبی را اتخاذ نمود؛ نواحی روستایی پیرامون سد داریان در شهرستان پاوه به عنوان یکی از مناطق گردشگری شناخته می شود که علاوه بر ظرفیت های طبیعی، به واسطه ایجاد سد و دریاچه داریان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف این تحقیق شناخت و تحلیل چالش ها و راهبردهای توسعه گردشگری در نواحی روستایی پیرامون سد داریان است. روش تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و از نظر ماهیت گردآوری داده ها، پیمایشی مبتنی بر ابزار پرسش نامه و تکنیک مصاحبه است. جامعه آماری تحقیق را ساکنان سه روستای پیرامون سد شامل هجیج ، داریان و ورا تشکیل داده اند. جمعیت آنها برابر با 1298 نفر بوده و بر اساس فرمول کوکران، حجم نمونه 296 نفر محاسبه شد. روایی پرسش نامه از طریق جامعه نخبگان تایید و پایایی نیز از طریق آلفای کرونباخ با ضریب 79/0 تایید شد. نتیجه آزمون تی تک نمونه ای تایید نمود که تغییرات گردشگری در روستاها با ایجاد سد در سطح معناداری کمتر از 05/0 و میانگین 79/2 قرار داشته است که نشانگر وضعیت نامناسب و عدم تاثیرگذاری سد در توسعه گردشگری روستاها است. علاوه بر این نتیجه نشان داد که مردم محلی بیش از 21 چالش را در زمینه توسعه گردشگری روستایی اشاره نموده اند که با استفاده از تحلیل عاملی در پنج چالش شامل زیرساختی(820/31 درصد)، مدیریتی(314/21 درصد)، آموزشی و حمایتی(832/18 درصد)، مالی(399/7 درصد) و محیطی(241/5 درصد) دسته بندی شده اند. مهمترین راهبردهای توسعه گردشگری در راستای رفع چالش ها نیز شامل توسعه خدمات و زیرساخت(608/31 درصد)، سرمایه گذاری و رونق فعالیت های اقتصادی(033/27 درصد) و فعالیت های فرهنگی و رسانه ای(925/8 درصد) شناخته شد.
بررسی عوامل موثر بر نقش امنیت در توسعه گردشگری (مطالعه موردی: شهر خرم آباد)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
امنیت یکی از عوامل مهمی است که ارتباط دوجانبه و معناداری با توسعه گردشگری دارد و عدم توجه به آن توسعه گردشگری را با چالش های جدی مواجه می سازد. شهر خرم آباد با توجه به پتانسیل های مختلفی که در زمینه جذب توریست دارد، برای تبدیل شدن به یک مقصد توریستی پایدار نیاز به توسعه عوامل مختلفی دارد. با توجه به صحبت های شفاهی گردشگران، از جمله این عوامل، مسائل مربوط به امنیت و ایمنی توریسم در این شهر می باشد. بر این اساس، پژوهش حاضر به بررسی نقش امنیت در توسعه گردشگری شهر خرم آباد پرداخته است. جامعه آماری تحقیق شامل دو گروه جامعه میزبان (ساکنان شهر و کارشناسان) و جامعه گردشگران ورودی بودند که حجم نمونه به روش نمونه گیری قضاوتی، 200 نفر از گردشگران و کارشناسان گردشگری انتخاب شدند این پژوهش از نوع کاربردی و به روش توصیفی تحلیلی است و برای حصول به هدف پژوهش از روش های میدانی و از پرسشنامه برای گرد آوری داده ها استفاده شد. پایایی آن با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ برای متغیر امنیت گردشگری 913/0 محاسبه شد، که بیانگر مناسب بودن ابزار پژوهش بود. برای تحلیل داده ها از تحلیل عاملی در محیط نرم افزار SPSS20 استفاده شد. نتایج نشان داد که عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری شهری را می توان در پنج عامل تحت عناوین: متغیرهای راهبردهای سیاستی امنیت (22/71%)، خدمات اجتماعی- مدیریتی (51/67%)، عامل فضای امنیتی شهر (94/26%)، توسعه عملکرد نیروی پلیس (89/21%)، عامل فضای عمومی و فرهنگی شهر (79/13%) طبقه بندی کرد. پنج عامل مذکور در مجموع 22/71 درصد از واریانس کل متغیرها را تبیین نموده است.
بررسی اثرات عناصر فرهنگی در توسعه گردشگری شهرستان دزپارت(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
فضای گردشگری سال دوزادهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴۵
95 - 118
حوزه های تخصصی:
توسعه گردشگری در هر منطقه ای، نیازمند توجه به برخی شاخص ها و ارتقاء آنها است. از مهمترین عناصر مرتبط با گردشگری، عناصر فرهنگی است. هدف این تحقیق بررسی تأثیر عناصر فرهنگی در توسعه گردشگری شهرستان دزپارت است. روش تحقیق بر مبنای هدف، توصیفی-تبیینی و بر اساس نحوه گردآوری داده ها، کمی بوده است. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه بوده که روایی آن از طریق جامعه نخبگان تأیید و پایایی آن نیز با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ 79/0 تأیید شد. جامعه آماری تحقیق را کارشناسان ادارات شهرستان دزپارت تشکیل داده اند. آمار دقیقی در زمینه تعداد کارشناسان در دسترس نبوده است. در این تحقیق 50 کارشناس مورد پرسشگری قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که عناصر توسعه گردشگری به جز دو متغیر جاذبه های تاریخی-فرهنگی با میانگین 66/3 و امنیت با میانگین 68/3، وضعیت مطلوبی در منطقه ندارند. همبستگی پیرسون از وجود رابطه بین عناصر فرهنگی و توسعه گردشگری اشاره دارد که با تحلیل رگرسیون، بیشترین تأثیرگذاری در توسعه گردشگری منطقه مربوط به شاخص جاذبه های تاریخی-فرهنگی با ضریب 163/0 و سپس آموزش و سواد با ضریب 132/0 است. نتیجه آن که عناصر فرهنگی منطقه، قابلیت توسعه گردشگری و رفع چالش های موجود را دارند. برای توسعه گردشگری، چهار راهبرد فرهنگی شامل مشارکت و سازمان های مردمی، مدیریت و برنامه ریزی خدمات، آموزش و نیروی متخصص و توانمند سازی زنان پیشنهاد می شود.
ارزیابی عوامل مؤثر بر کیفیت محیطی مناطق روستایی با تاکید بر توسعه گردشگری (مطالعه موردی: روستاهای بخش ماهان)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره ششم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۱۳)
695 - 706
حوزه های تخصصی:
مقدمه: در برنامه ریزی برای نواحی روستایی با توان گردشگری نیز باید اهدافی نظیر توسعه پایدار روستایی و حفاظت از محیط طبیعی و افزایش کیفیت محیطی مورد توجه واقع شود. زیرا توجه به این موارد از یک سو زمینه ساز نگهداشت جمعیت روستایی بوده و از سوی دیگر به جذب گردشگر در مقصدهای روستایی کمک می کند. هدف: این پژوهش بدنبال ارزیابی کیفیت محیطی روستاهای بخش ماهان استان کرمان در جهت توسعه گردشگری می باشد. روش شناسی : روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و ابزار تحقیق پرسشنامه خود ساخته و نرم افزار Excel می باشد.جامعه آماری این پژوهش، شامل 24 کارشناس حوزه گردشگری است که به روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شده اند. جمع آوری اطلاعات به صورت پیمایشی و اسنادی بوده است. در این تحقیق،کیفیت محیطی به عنوان متغییر مستقل،در سه بعد زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی با 19 شاخص و گردشگری به عنوان متغییر وابسته در نظر گرفته شد و با استفاده از مدل های FAHP و FDEMATEL، به تحلیل داده های پژوهش پرداخته شد. قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمروی جغرافیایی تحقیق حاضر روستاهای بخش ماهان استان کرمان است. یافته ها و بحث: براین اساس، بیشترین وزن، به شاخص اجتماعی با دارا بودن وزن 0.578 و کمترین وزن به شاخص اقتصادی با وزن0.173 اختصاص داده شد. و بیشترین تاثیر گذاری و تاثیرپذیری و بالاترین اهمیت از لحاظ شاخص های سه گانه به شاخص اجتماعی با میانگین5.315 و کمترین اهمیت مربوط به شاخص زیست محیطی با میانگین0947 اختصاص داده شد. نتیجه گیری: بر مبنای نتایج یافته ها می توان در خصوص عوامل اقتصادی لزوم حمایت از کسب و کارهای خلاق و بهره مندی از افراد نوآوری که نیاز به حمایت مالی دارند را ارائه نمود و در رابطه با افزایش قیمت زمین در روستاها هم می توان گفت برای احداث واحد گردشگری در روستا می توان ارائه تسهیلات کم بهره را در نظر گرفت. و در حوزه های اجتماعی و زیست محیطی به ارائه آموزش های در رابطه با لزوم حفظ محیط روستایی توسط انجمن های مردمی و رسانه های جمعی محلی و تدوین مقررات در جهت تشویق افراد خلاق و مقابله با افراد متخلف در سطح روستا اشاره کرد.
ارزیابی نقش کیفیت خدمات گردشگری بر وفاداری و تمایل به بازدید مجدد گردشگران (مطالعه موردی: شهرخرم آباد)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره ششم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۱۴)
963 - 975
حوزه های تخصصی:
مقدمه: شهرخرم آباد به سبب شمار فراوان جاذبه ها و نیز تنوع در آن ها از شهر های جاذب گردشگر در استان می باشد، وضعیت استقرار و نوع جاذبه های این شهر موقعیت مناسبی را برای زون بندی و برنامه ریزی تجهیز جاذبه ها فراهم کرده است.
هدف: پژوهش حاضر؛ ارزیابی نقش کیفیت خدمات گردشگری بر وفاداری و تمایل به بازدید مجدد گردشگران در شهرخرم آباد می باشد. این پژوهش بر اساس هدف از نوع کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی – تحلیلی است.
روش شناسی : داده های مورد نیاز با استفاده از شیوه کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه) گردآوری شده است. روایی پرسشنامه از طریق متخصصان و کارشناسان تأیید گردید. جامعه آماری مورد مطالعه شامل گردشگرانی است که در سال 1399 از شهر خرم آباد دیدن کردند. با توجه به نامشخص بودن تعداد گردشگران وارد شده، حجم اقناع محقق 300 نفر انتخاب گردید که به صورت تصادفی میان گردشگران توزیع گردید. جهت تحلیل داده های حاصل از پرسشنامه آزمون توکی، همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری در نرم افزار SPSS استفاده شد.
قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی مورد مطالعه در این پژوهش شهرخرم آباد می باشد.
یافته ها و بحث: آزمون توکی کیفیت خدمات گردشگری (تصویر شناختی و تصویر منحصربه فرد) را به سه گروه تقسیم کرده است. نماگرهای معماری و جذابیت های شهری، حمل ونقل و اطلاع رسانی، امکانات، محیط اجتماعی و محیط زیست در گروه کیفیت کم، جاذبه های تاریخی و فرهنگی با میانگین 08/3 در گروه متوسط و جاذبه های تاریخی و محلی در گروه کیفیت تصویر شناختی زیاد قرار گرفته اند. ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که یک رابطه مستقیم و معناداری بین کیفیت خدمات و وفاداری گردشگران وجود دارد.
نتیجه گیری: نتایج تحلیل داده ها بر اساس معادلات ساختاری بیانگر این واقعیت است که مولفه تصویر شناختی، تصویر منحصر به فرد دارای نقش (اثر) مثبت و معنادار در وفاداری و تمایل به بازدید مجدد) می باشد.
تحلیل جایگاه سرمایه های اجتماعی و فرهنگی در روند توسعه ی گردشگری در بازار کهن تبریز
منبع:
گردشگری و اوقات فراغت دوره ۷ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۴
151 - 166
حوزه های تخصصی:
صنعت گردشگری، به دلیل ماهیتش، ارتباطات بسیاری با جامعه و فرهنگ های مبدأ و مقصد گردشگری دارد که مدیریت این تفاوت های فرهنگی و رفتاری نقش مهمی در توسعه ی این صنعت خواهد داشت. سرمایه های اجتماعی و فرهنگی دو مفهوم مهم در این زمینه هستند و امروزه نقش بنیادینی در توسعه ی پایدار کشورها دارند. در این پژوهش، تلاش بر این بوده تا نقش و جایگاه این دو نوع از سرمایه در مجموعه ی میراث جهانی بازار تاریخی تبریز به منظور توسعه ی صنعت گردشگری بررسی شود که، با توجه به سرمایه های اجتماعی و فرهنگی نهفته در بازار تاریخی تبریز، ابتدا مفاهیم سرمایه های اجتماعی و فرهنگی تبیین و پس از بیان کارکردهای گوناگون مجموعه بازار کهن، ساختار و ارتباطات مؤلفه های آن ها تحلیل و مدلی نظری - کاربردی ارائه شده است. سپس، برای شناخت وضعیت این دو نوع از سرمایه و مؤلفه های آن ها در مجموعه ی بازار کهن، داده های اولیه، که از طریق مصاحبه با اهالی بازار گردآوری شده بودند، در محیط نرم افزار SPSS تحلیل شدند. براساس نتایج حاصله، مؤلفه ی اعتماد به نهادهای دولتی در بین بازاریان در سطح پایین و همچنین برخی محافظه کاری ها در مقابل دگرگونی ها و مسائل فرهنگی وجود دارد که با رفع این موارد، از طریق به کارگیری سرمایه های اجتماعی، می توان از پتانسیل های عظیم نهفته در بازار کهن تبریز برای توسعه ی پایدار گردشگری استفاده کرد.