شهرستان بویراحمد

هدف: تحقیق حاضر با هدف طراحی الگوی مشارکت بخش های دولتی، خصوصی، بهره برداران و تشکل ها جهت تحقق توسعه پایدار کشاورزی در بخش مرکزی شهرستان بویراحمد اجرا شده است. روش: در این مطالعه از روش تحقیق کیفی و نظریه بنیادی (رویکرد گلیسر) استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه شامل افراد دست اندرکار در هر کدام از بخش های دولتی، خصوصی، بهره برداران و تشکل های کشاورزی بخش مرکزی شهرستان بویراحمد بودند که به ترتیب 14، 12، 13 و 12 نفر را شامل شده است. برای گردآوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختارمند استفاده شده است. یافته ها: براساس نتایج حاصل از نظریه بنیادی، الگوی مشارکت بخش های دولتی، خصوصی، بهره برداران و تشکل ها جهت تحقق توسعه پایدار کشاورزی ترسیم شده است. این الگو در بر دارنده مؤلفه های تأثیرگذار (از قبیل راهبرد مشارکت محور توسعه پایدار کشاورزی، خدمات کیفی بخش خصوصی، مشارکت محوری بهره برداران، محوریت سیستمی تشکل ها، تمرکززدایی و استفاده از قدرت های محلّی)، بازدارنده ها (از قبیل تمرکزگرایی و حاکمیت روابط در بخش دولتی، موانع و محدودیت های اجرایی و سرمایه گذاری بخش خصوصی، فقر اقتصادی و فرهنگی بهره برداران و چالش های نهادی و قانونی تشکل های بخش کشاورزی) و نیز جایگاه و نقش بخش های دولتی، خصوصی، بهره برداران و تشکل ها در برقراری مشارکت متوازن و هماهنگ بوده است. همچنین، در این الگو شبکه مشارکت محور نظارتی و بانک اطلاعاتی کشاورزی پیش بینی شده است. محدودیت ها: از محدودیت های تحقیق حاضر می توان به موارد ذیل اشاره نمود: الف) زمان بر بودن تحقیق؛ ب) عدم همکاری برخی از افراد مد نظر (مطلعان کلیدی) برای گرد آوری داده ها؛ ج) مشکل بودن ارزیابی اهمیت نسبی اجزاء و عوامل نظریه پیشنهادی. راهکارهای عملی: با توجه به این که تحقیق های کیفی، زمینه خوبی را برای رسیدن به یافته های واقعی تر با مشارکت مردم فراهم می کند و در این فرآیند، محقق نیز جزء با ارزشی به شمار می آید که با فکر و ایده خود، هر آنچه را که از زمینه های واقعی موجود بیرون می آید سامان می دهد، شکل می بخشد و نظریه و الگو می سازد. اصالت و ارزش: تحقیق حاضر به طراحی الگوی مشارکت بخش های دولتی، خصوصی، بهره برداران و تشکل ها جهت تحقق توسعه پایدار کشاورزی پرداخته است تا بتواند همانگی لازم را بین بخش های مذکور برای برنامه ریزی های صحیح و اجرای آن ها به وجود بیاورد. با توجه به مسائل گفته شده، تحقیق حاضر در نوع خود نوآوری تلقی می شود.

در سال های اخیر رویکردهای مختلفی در زمینه حفاظت از محیط زیست و کاهش اثرات منفی برنامه های توسعه مد نظر قرار گرفته اند. یکی از این رویکردها، کشاورزی ارگانیک می باشد. کشاورزیارگانیک به عنوانیکسیستمتولیدتلقی می شود که در آن از کود های مصنوعی، آفت کش هاو تنظیم کنندهرشدوافزودنی هایخوراکی کمترین استفاده به عمل می آید. با توجه به شرایط خاص جغرافیایی، اقتصادی و اجتماعی کشور، موقعیت مناسبی برای گسترش کشاورزی ارگانیک وجود دارد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی دیدگاه جامعه نظام اطلاعات کشاورزی نسبت به محصولات ارگانیک در بخش مرکزی شهرستان بویراحمد بوده است. جامعه آماری مطالعه حاضر در بخش محققان، مروجان و کشاورزان (مددکاران ترویجی) به ترتیب مشتمل بر 77، 68 و 72 نفر بوده که با مراجعه به جدول نمونه گیری کرجیسی و مورگان حجم نمونه برابر 67، 55 و 60 نفر تعیین شده است. روش نمونه گیری و انتخاب افراد در جامعه تکنیک نمونه گیری طبقه بندی به صورت تصادفی بوده است. ابزار اصلی جمع آوری داده ها، پرسشنامه بوده که روایی محتوایی آن توسط متخصصان توسعه روستایی تایید و پایایی ابزار سنجش نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ که مقدار آن برای گویه های مختلف بین 76/0-94/0 به دست آمد، مورد تایید قرار گرفت. نتایج نشان داد که دیدگاه محققان و مروجان نسبت به محصولات ارگانیک در حد متوسط رو به مطلوب بود و دیدگاه کشاورزان نسبت به این مقوله نسبتاً مطلوب ارزیابی شد. نتایج حاصل از سنجش میزان آشنایی با مفهوم کشاورزی ارگانیک نشان داد که میزان آشنایی محققان و مروجان در مورد کشاورزی ارگانیک نسبتاً بالاست در حالی که آشنایی کشاورزان در این زمینه متوسط می باشد.

پژوهش حاضر از نوع كاربردي و روش تحقيق آن توصيفي- تحليلي است. به منظور جمع آوری اطلاعات از مطالعات کتابخانه ای و پیمایش میدانی استفاده شده است. قلمرو مکانی این پژوهش بخش مرکزی شهرستان بويراحمد است. جامعة آماري تحقيق، تمامی سرپرستان خانوار بخش مرکزی شهرستان بویراحمد بود که تعداد 210 نفر از سرپرستان خانوار به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود. در این پرسشنامه جهت شناخت عوامل بازدارنده کارآفرینی در مناطق روستایی از 63 متغیر در قالب سؤالات در مقیاس لیکرت استفاده شد. سطح پایایی پرسشنامه با استفاده از آزمون مقدماتی از طریق تکمیل 30 پرسشنامه به عمل آمد و ضریب آلفای کرونباخ 87/0 محاسبه گردید که بیانگر نرمال بودن داده ها بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل عاملی اکتشافی در نرم افزار SPSS استفاده شد. در این پژوهش از تقلیل 63 متغیر 15 عامل بازدارنده ی کارآفرینی در منطقه مورد مطالعه بدست آمد. 15 عامل بازدارنده ی کارآفرینی در منطقه مورد مطالعه شامل اقتصادی، اجتماعی، فردی، ضعف در شخصیت، ریسک گریزی، آموزشی، عوامل فنی، نا آگاهی، زیرساختی، تسهیلاتی، مدیریتی، حمایتی، عدم تعادل جنسیتی، عدم مشارکت، فقدان تجربه می باشد. این پانزده عامل در کل 75/65 درصد از کل واریانس عوامل بازدارنده کارآفرینی را تبیین نمودند. بر اساس نتایج بدست آمده اصلی ترین عامل بازدارنده ی کارآفرینی در این منطقه عامل اقتصادی است و مهم ترین متغیر بازدارنده ی اقتصادی نوسانات زیادی در قیمت مواد خام / تجهیزات می باشد.

در سال های اخیر به دلیل توسعه سریع شهرها و کمبود زمین های شهری برنامه ریزان به دنبال راهکاری بودند که علاوه بر حفظ زمین های کشاورزی حومه شهرها، توزیع فضایی کاربری های شهری را طوری ساماندهی نمایند تا همه ساکنان شهرها از خدمات شهری بهره مند شوند. رشد هوشمند شهری از مهم ترین راهکارهای توسعه از درون است که مورد اهمیت قرار گرفته است. بنابراین این پژوهش با هدف تحلیل فضایی شاخص های رشد هوشمند شهری در شهر ایلام به روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده تکنیک تصمیم گیری چندمعیاره انجام گرفته است. براساس نقشه های اتوکد طرح تفصیلی شهری محدوده های مناطق 4 گانه شهر ایلام تعیین و 35 شاخص رشد هوشمند شهری در این مناطق مورد ارزیابی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تلفیق تحلیل شبکه ای ANP و نقشه های GIS انجام شد. نتایج نشان داد که توسعه شهر ایلام در دهه 30 با مساحتی حدود 102 هکتار به مساحتی بالغ بر 2460 هکتار در دهه 90 رسیده است. این توسعه به صورت ناموزون، ناهماهنگ، پراکنده و بدون توجه به توزیع فضایی کاربری های شهری صورت گرفته است. توزیع فضایی شاخص های رشد هوشمند شهری در سطح شهر یکسان نیست و منطقه یک شهری با رتبه 144/0 انطباق بیشتری با شاخص های رشد هوشمند شهری دارد. از نظر کارشناسان، شاخص کالبدی بیش ترین نقش را در تبیین رشد هوشمند شهری شهر ایلام داشته است.

هدف از این پژوهش نیز بررسی چالش های توسعۀ تعاونی ها و تشکل های روستایی است. جامعۀ آماری را 8 شرکت تعاونی روستایی با 64 عضو هیئت مدیره و 22 هزار عضو تعاونی در نقاط روستایی شهرستان بویراحمد تشکیل دادند که از این میان به طور تصادفی، سه شرکت تعاونی با 5717 عضو به عنوان نمونه انتخاب شدند و بر اساس فرمول کوکران 170 پرسش نامه به طور تصادفی ساده و با انتساب متناسب در هر سه شرکت تکمیل شد. روایی پرسش نامه با نظر گروهی از کارشناسان و متخصصان در زمینۀ تعاون روستایی تأیید شد و برای تعیین پایایی ابزار پژوهش، پیش آزمون و بررسی نظر 27 نفر از افراد مطلع در زمینه مورد نظر انجام پذیرفت، سپس مقدار ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد که برابر 78/0 به دست آمد. به منظور تحلیل داده ها نیز از روش تحلیل عاملی و نرم افزار SPSS استفاده شد. در این تحقیق، با استفاده از تحلیل عاملی، 14 عامل استخراج شدند که به ترتیب میزان اهمیت عبارت بودند از: زیرساختی، سرمایۀ اجتماعی، اقتصادی، اطلاع رسانی، مشکلات فروش، بازاریابی، فنی، آموزشی، حمایتی، محیطی، قانونی، اجتماعی، مدیریتی و فردی که 67/77 درصد از واریانس را تبیین کردند. لذا هر یک از این عوامل باید در رفع چالش های تعاونی روستایی بر حسب اهمیت مورد توجه واقع شوند.

اولین قدم جهت رسیدن به توسعه ی پایدار روستایی، شناسایی توانمندی های ، موانع و چالشهای آن است.یکی از پتانسیل های موجود درسطوح محلی در مناطق روستایی کشور، ظرفیت های توسعه فعالیت های گردشگری است که از اهمیت خاصی برخوردار است. امروزه یکی از راههای نجات روستاها از فقر، مهاجرت، مشکلات اجتماعی و اقتصادی توسعه گردشگری در مناطق مستعد گردشگری روستایی می باشد. در حال حاضر، صنعت گردشگری یکی از منابع مهم تولید، درآمد، اشتغال و ایجاد زیر ساخت ها برای نیل به توسعه پایدار بشمار می آید. گردشگری روستایی گرایشی نوین در صنعت گردشگری است. مقاله حاضر با هدف شناسایی پتانسیل ها و محدودیت های توسعه گردشگری روستایی وراهبردها و راهکارهایی جهت توسعه گردشگری در مناطق روستایی مشکلات توسعه گردشگری در مناطق روستایی شهرستان بویراحمد ارائه شده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی از نوع پیمایشی و مطالعات کتابخانه ای است. جامعه آماری را روستاهای دارای پتانسیل گردشگری این شهرستان تشکیل می دهند. نتایج و یافته ها تحقیق نشان می دهد که توان جذب گردشگر مناطق روستاییان شهرستان بسیار بالاست و نیازمند ارایه سیاست های مناسب از سوی سازمان های مجری در جهت رفع محدودیت ها و استفاده از پتانسیل ها و توانمندی های موجود می باشد.

مفهوم چرخه حیات به عنوان یک بحث علمی جهت برنامه ریزی، مدیریت توسعه مقاصد و محصولات گردشگری، تحلیل و تبیین مکانیزم پویایی توسعه گردشگری، منعکس نمودن نیروهای داخلی و مؤلفه های خارجی رشد و الگوی رفتاری نظام توسعه گردشگری مدنظر جامعه علمی قرار گرفته است. از طریق این مدل، می توان تغییرات زمانی فرایند گردشگری را با توجه به الگوی رفتاری گردشگران در مقاصد گردشگری و میزان جذابیت مقاصد، مورد تحلیل فرار داد. هدف از مطالعه حاضر، سنجش دوره حیات گردشگری در شهرستان بویراحمد بر اساس مدل چرخه حیات باتلر و بررسی سطح توسعه گردشگری از دیدگاه ساکنان شهرستان بویراحمد است. فرآیند انجام تحقیق، با تأکید بر روش شناسی چرخه حیات گردشگری و به تفکیک مراحل ششگانه آن صورت پذیرفته است. با توجه به کمبود آمار موثق و رسمی و همچنین وجود شاخص هایی برای شناسایی جایگاه مقاصد در هر مرحله از عمر مقاصد در یک رویکرد کیفی، جهت آگاهی از دیدگاه جوامع محلی نسبت به توسعه گردشگری از روش میدانی مبتنی بر پرسشنامه با استفاده از معیارهای عینی و ذهنی استفاده شده است. بر این اساس با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی، پیمایش و نظر سنجی از کارشناسان و مردم محلی به سنجش مرحله رشد گردشگری در منطقه مورد مطالعه اقدام شده است. حجم نمونه با استفاده از نرم افزار PASS به تعداد 195 نفر در سطح اطمینان 99درصد محاسبه شده است. ابزار پژوهش پرسشنامه ای محقق ساخته با 35 گویه است که پایایی آن با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ به میزان 93/0 مورد تأیید قرار گرفته است. یافته های حاصل از پژوهش حاکی از ان است شهرستان بویراحمد از لحاظ گردشگری در حال گذر از مرحله معرفی و از نگاه کارشناسان در ابتدای ورود به مرحله رشد در مدل چرخه حیات مقصد باتلر قرار دارد که نشان از نوپایی آن از نظر کارشناسان و ساکنان شهرستان بویراحمد در عرصه گردشگری می باشد.

هدف این مطالعه شناخت پنداشت زنان روستایی از فرهنگ کار و جمعیت آماری شامل تمامی زنان ساکن در روستاهای کریک و تنگ سریز شهرستان بویراحمد می باشد. روش و مبانی نظری پدیدار شناسی، روش نمونه گیری هدفمند و تعداد مصاحبه ها بر اساس منطق اشباع نظری به 41 مصاحبه ختم گردید. بر اساس یافته ها، 5 مقوله اصلی پژوهش شامل بعد جسمانی کار (به مفهوم سلامت جسمی برای زنان جوان و فرسودگی و پیری چهره زودرس و خاطره دشواری سالیان گذشته برای زنان سالخورده)، بعد اقتصادی کار(کار واقعی به معنای شغل درآمدزا)، بعد جنسیتی کار (حضور در عرصه فعالیت های درآمدزا به مفهوم کمک به همسر نه مشارکت در اقتصاد خانواده)، بعد روانشناختی کار (افزایش سازگاری، انگیزه، خودپنداره مثبت، امید به زندگی و یادگیری)، و بعد اجتماعی کار(گسترش شبکه ارتباطی و فعالیت های دسته جمعی، دسترسی به منابع حمایتی و تلقی شدن به عنوان یک منبع حمایتی) می باشد. در هم تنیدگی سبک های مختلف زندگی شهری، روستایی و عشایری در منطقه، شرایط فرهنگی و غنی نبودن میزان سرمایه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی زنان استان، به ویژه زنان ساکن روستاها که جمعیت زیادی از زنان استان را به خود اختصاص داده و از این نظر در وضعیت نامساعدتری به سر می برند، پایین بودن سن ازدواج، موانع فرهنگی و اجتماعی جهت ادامه ی تحصیل دختران و زنان روستایی و نبودن امکانات کافی جهت آموزش و ادامه ی تحصیل در مقاطع بالاتر از ابتدایی، به همراه افزایش میزان مهاجرت مردان روستایی و در نتیجه افزایش میزان مسؤولیت این زنان، از جمله دلایلی است که ضرورت و اهمیت چنین بررسی و پژوهشی را دو چندان می کند بدیهی است بررسی فرهنگ کار زنان روستایی شهرستان بویراحمد و مطالعه ی پنداشت آنان از چنین وضعیتی ارتباط مستقیمی با بررسی وضعیت زندگی آنان خواهد داشت.

از جمله راهبردهای برنامه ریزی توسعه جامعه عشایری کشور، اسکان است که با اهداف خدمات رسانی، عمران و توسعه اجرا شده است. هدف این پژوهش، سنجش سطوح زیست پذیری کانون های اسکان عشایری در بخش مرکزی شهرستان بویراحمد بوده است که با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. رویکرد پژوهش، رویکرد ترکیبی (کمی – کیفی – کمی) است. داده های لازم با ابزار پرسشنامهء محقق ساخته، مشاهده و مصاحبه های نیمه ساخت یافته بدست آمد. جامعهء آماری پژوهش، چهار کانون اسکان عشایر بود که در مجموع 272 خانوار داشتند و به صورت تمام شماری مورد پرسشگری قرار گرفتند. تحلیل داده ها با بهره گیری از روش های تحلیل مسیر و تاپسیس صورت گرفت. نتایج نشان می دهد معیار اشتغال و درآمد بیشترین اثر مستقیم معنی دار را روی زیست پذیری دارد. خانوارهای عشایری برخوردار از یک محیط سکونتی آرام، امن، متعادل و پایدار با برخورداری از رفاه اجتماعی، کیفیت زندگی بالاتری دارند. همچنین، بین اندازه جمعیت و نزدیکی به کانون های برتر شهری، با زیست پذیری کانون ها رابطه مستقیم معنادار آماری وجود دارد. در بررسی اثرات غیرمستقیم، معیار جایگاه اقتصادی زنان بیشترین اثر غیرمستقیم معکوس (منفی) را بر زیست پذیری کانون های اسکان نشان می دهد. همچنین، رابطه علّی مدیریت بهینه آب و مرتع حاکی از اثر غیرمستقیم معنی دار بر روی زیست پذیری است؛ بدین معنی که خانوارهای متکی بر دام داری، به اثرات محیط زیستی کم توجه بوده و بیشترین بهره کشی از طبیعت را به عمل می آورند. همچنین، از دیدگاه ساکنان، کانون منصورآباد در سطح اول زیست پذیری و کانون تلخدان با امتیازهای مناسب و اختلاف کمتر رتبه دوم را دارد. کانون های حسین آباد و دلی بَجَک به ترتیب در سطوح سوم و چهارم هستند.

این مطالعه با هدف بررسی ارزیابی عملکرد و کارایی دهیاری ها و شوراهای اسلامی در فرآیند مدیریت توسعه روستایی در چهار بعد اجتماعی، اقتصادی، محیطی و کالبدی در دهستان سررودجنوبی انجام گرفته است تحقیق حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی مبتنی بر پرسش نامه است. داده های تحقیق در 22 روستای دهستان سررودجنوبی با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و از طریق پرسش نامه با 303 نفر از سرپرست خانوارها تکمیل شد. روایی پرسش نامه را تعدادی از متخصصان موضوعی مورد تأیید قرار دادند. پایایی گویه های تحقیق نیز با آماره آلفای کرونباخ سنجیده شده است که نتایج آن حاکی از قابلیت اعتماد بالای این گویه ها برای سنجش متغیرهای تحقیق است. تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و آزمون های آماری T-test و Kruskal Wallis استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که تأسیس دهیاری ها و فعالیت شوراهای اسلامی نقش مثبتی در بهبود روند مدیریت روستایی داشته است و از دید جامعه نمونه شوراها و دهیاران در بعد اقتصادی کمتر از حد متوسط عمل کرده اند و همچنین مشخص شد که دهیاری و شوراها در روستاهای پرجمعیت موفق تر از روستاهای کوچک عمل کرده است.

بی شک تلاش برای کاهش مسائل و مشکلات نواحی روستایی و استقرار مناسب آن ها در چرخه توسعه، مستلزم توجه ای ویژه است. امروزه توجه به توسعه کارآفرینی در این نواحی با توجه به شرایط موجود، از مهم ترین راهکارهای توسعه روستایی محسوب می شود. بر این اساس بررسی شاخص ها و ظرفیت های توسعه کارآفرینی در سکونتگاه های روستایی در راستای توسعه این نوع نگرش اقتصادی از اقدامات اولیه محسوب می شود. هدف این مقاله بررسی شاخص های کارآفرینی و همچنین ظرفیت های موجود در شهرستان بویراحمد در توسعه کارآفرینی است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و بر مبنای هدف کاربردی است. جامعه آماری تحقیق، سرپرستان خانوارهای روستایی بالای 20 خانوار، بالغ بر 26483 نفر هستند که در 218 روستا استقرار داشته اند. حجم نمونه با استفاده از جدول بارتلت، 220 نفر محاسبه و از ابزار پرسش نامه برای گردآوری داده ها در 29 روستای نمونه استفاده شد. نتایج نشان داد که که شاخص های کارآفرینی در سکونتگاه های روستایی با میانگین 80/2 در وضعیت نامناسبی قرار دارند. کشت گیاهان داروئی، پرورش آبزیان، توسعه منابع آب معدنی و گردشگری از مهمترین ظرفیت های توسعه کارآفرینی در منطقه شناخته شد. همچنین مدل ساختاری تحقیق نشان داد که میزان اثرگذاری و تببین شاخص های کارآفرینی بر ظرفیت های موجود 69/0 است. همچنین اثرات دو متغیر شاخص ها و ظرفیت ها بر توسعه کارآفرینی روستایی، به ترتیب با میزان تبیین و اثرگذاری 52/0 و 46/0 تایید شدند. بنابراین شاخص ها بر ظرفیت ها اثرگذار بوده و این دو نیز بستر توسعه کارآفرینی را توامان به وجود می آورند.

مقدمه و هدف: امروزه مساًله تأمین غذای مورد نیاز جمعیت جهان، توجه بیشتر به تولیدات کشاورزی و حفظ امنیت غذایی را موجب گردیده است. تولید محصولات کشاورزی زمان و هزینه بر بوده، کشاورزان به منظور کنترل آفات از روشهای مختلفی استفاده می کنند. یکی از رایج ترین روشها، استفاده از سموم شیمیایی بوده و زیاده روی در مصرف آن پیامدهایی را در پی داشته است که در این راستا کنترل بیولوژیکی می تواند منجر به کاهش پیامدهای ناشی از مصرف سموم شیمیایی گردد. هدف مطالعه حاضر واکاوی عوامل مؤثر بر پذیرش استفاده از زنبور براکون جهت مبارزه بیولوژیک با کرم پیله خوار لوبیا در بین لوبیا کاران شهرستان بویراحمد می باشد. مواد و روش ها: ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه ای محقق ساخته می باشد که بر مبنای علمی و نظری استوار است. روایی صوری پرسشنامه توسط صاحب نظران مورد بررسی قرار گرفت و جهت سنجش پایایی از محاسبه آلفای کرونباخ استفاده گردید. جمعیت مورد مطالعه 209 نفر بهره بردار از شهرستان بویراحمد و حداقل حجم نمونه براساس جدول بارتلت 110 نفر انتخاب شد. برای تحلیل داده ها از  نرم افزار spss ستفاده گردید. یافته ها: نتایج حاصل از برآورد مدل پروبیت نشان داد که سطح پایین تحصیلات، اطلاع رسانی و آموزش، ارتباط ضعیف کشاورزان با مروجین جهاد کشاورزی، عدم اطمینان نسبت به حصول نتیجه مطلوب، عدم حمایت کشاورزان از سوی جامعه، اعضای خانواده و همسایگان، میزان درآمد سالیانه کشاورزان، عدم سهولت در دسترسی به زنبور براکون و ریسک بالای بخش کشاورزی، از موانع اصلی پذیرش روش کنترل بیولوژیک آفت هلیوتیس در مزارع لوبیا بود. بحث و نتیجه گیری: بهبود و تقویت برنامه های آموزشی و ترویجی، ارائه اطلاعات مفیدو سودمند درخصوص ارتقاء سطح آگاهی کشاورزان پیرامون مزیت ها، هزینه ها و میزان اثرگذاری این فناوری در مقایسه با سموم شیمیایی، می تواند به پذیرش این فناوری کمک کند.