مطالب مرتبط با کلیدواژه

حدیث ثقلین


۱.

«عبقات الأنوار» و علامه میر حامد حسین(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: حدیث اندیشه پاییز ۱۳۸۸ و تابستان ۱۳۸۹ شماره ۸ و ۹

کلیدواژه‌ها: عبقات الأنوار علامه میر حامد حسین حدیث ثقلین صاحب عبقات و صاحب تحفه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۲۶ تعداد دانلود : ۱۲۸۸
در عرصه کلام شیعی بویژه امامت، که بن مایه و وجه تمایز این فرقه با دیگر فرقه های اسلامی به شمار می رود، ردیه های بسیاری از سوی مخالفان شیعه نگاشته شده که سعی در تخریب این مذهب داشته اند. از جمله این افراد که با بن مایه عصبیت و با تحریک استعمارگران زمانه، به اصول مذهب شیعه، خصوصاً، امامت هجوم آورد، مولوی عبد العزیز دهلوی با اصالتی هندی بود که در ردّ شیعه کتابی به نام تحفة اثنی عشریه نوشت. باب هفتم این کتاب، در بر دارنده اشکالاتی بر آیات و احادیثی است که شیعه برای امامت امیر المؤمنین† اقامه می کند. بر ضد این اثر، عالمی وارسته و متکلّمی متبحّر از سادات موسوی، از همان دیار هند، با نگارش پاسخی مفصّل و کوبنده، از مذهب تشیّع دفاع نمود. او کسی نبود جز علامه میر حسین کنتوری. در این مقاله، سعی می کنیم روش میر حامد حسین را در پاسخ به کتاب پیش گفته بررسی کنیم.
۲.

حدیث ثقلین و پژوهش قوام الدین محمد وشنوی دربارة آن

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوی سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۰ شماره ۲ (پیاپی ۴)

کلیدواژه‌ها: اهل بیت حدیث ثقلین تقریب مذاهب اسلامی دارالتقریب قاهره قوام الدین وشنوی قمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹۴ تعداد دانلود : ۵۷۰
مقالة حاضر ابتدا با معرفی و تعریف «حدیث ثقلین» به اهمیت آن در اعتقادات شیعه و نیز در تقویت جریان تقریب میان مذاهب اسلامی می پردازد. حدیث ثقلین بیان گر اعتقاد شیعه به تحریف ناپذیری قرآن، عصمت ائمه (ع)، استمرار امامت، و زنده بودن امام زمان (عج) است. هم چنین این حدیث با خطابی جهان شمول جانشینان پیامبر اکرم (ص) و مرجعیت علمی اهل بیت رسول خدا (ص) را تبیین می کند. در این زمینه برخی مناقشات نیز مطرح است، ازقبیل انحصار وجوب تمسک به قرآن با استفاده از حدیث صحیح مسلم و یا ترجیح احادیثی که اصطلاح عترت و اهل بیت پیامبر در آن ها نیامده است، که بدان ها اشاره می شود. سپس با توجه به اهمیت علمی و تاریخی حدیث الثقلین اثر قوام الدین محمد وشنوی قمی، به بررسی شیوة خاص و آموزندة او در بررسی اسناد و طرق روایی حدیث ثقلین می پردازیم و بر جایگاه مهم این کتاب در مناسبات تاریخی تقریب میان مذاهب اسلامی تأکید می شود.
۴.

مرجعیت علمی اهل بیت (ع) با تأکید بر حجیت سنت ایشان (از دیدگاه منابع روایی و تفسیری اهل سنت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه نوین دینی سال هشتم پاییز ۱۳۹۱ شماره ۳۰

کلیدواژه‌ها: اهل بیت اهل سنت حدیث ثقلین مرجعیت علمی حجیت سنت آیة تطهیر

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره اهل بیت(ع)
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات مکاتب حدیثی اهل سنت
تعداد بازدید : ۳۱۰۹ تعداد دانلود : ۱۲۳۸
سنت رسول خدا’ نزد مسلمانان، پذیرفته و حجت است و سخن در حجیت سنت اهل بیت اوست. ضرورت اثبات حجیت سنت ایشان از این جهت است که تا اثبات نشود، پیروی از آنان عقلاً و شرعاً جایز نیست. در منابع اهل سنت، حجیت سنت اهل بیت^ ذیل برخی از آیات و روایات ازجمله آیات «تطهیر»، «مباهله»، «اولیالأمر» و احادیث «ثقلین»، «سفینه» و «امان» طرح و بررسی شده است. در این مقاله براساس منابع روایی و تفسیری اهل سنت، حجیت سنت اهل بیت اثبات میشود.
۵.

بدل سازى در حدیث ثقلین

نویسنده:
منبع: سفینه سال هفتم بهار ۱۳۸۹ شماره ۲۶ «ویژه نصوص امامت»

کلیدواژه‌ها: امامت حدیث ثقلین نصوص امامت علم الحدیث دانشمندان اهل تسنن

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث نقد الحدیث
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث حدیث شناسی
تعداد بازدید : ۱۲۷۵ تعداد دانلود : ۶۰۶
نگارنده بدل سازى در احادیث فضایل اهل بیت : را از شیوه هاى مخالفان اهل بیت برمى شمارد. وى یک نمونه بدل سازى را درباره حدیث ثقلین مى داند که به جاى «عترتی» در متن حدیث، «سنّتی» آورده اند. نویسنده منابع این قرائت بدلى را به ترتیب زمانى ـاز قرن دوم تا دهم هجرى ـ برمى شمرد و در هر مورد، به نقد و بررسى آن از جهت سند مى پردازد. پس از آن، این نقد و بررسى را از جنبه دلالت و ارزیابى حدیث شناسان ادامه مى دهد و نتیجه مى گیرد که قرائت صحیح در حدیث ثقلین، «کتاب الله و عترتی» است نه «کتاب الله و سنّتی».
۶.

مرورى بر پاره اى از آراى علّامه نمازى

نویسنده:
منبع: سفینه سال نهم بهار ۱۳۹۱ شماره ۳۴ «ویژه آیت الله شیخ علی نمازی شاهرودی»

کلیدواژه‌ها: علم غیب بداء حدیث ثقلین معرفت فطری علی نمازی شاهرودی آراء و نظریه ها خطابه قدیر کتب اربعه شیعه نور علم نور ولایت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲۱ تعداد دانلود : ۶۸۰
شیخ على نمازى شاهرودى چندین سال در محضر مرحوم میرزا مهدى اصفهانى دروس فقهى اصولى و معارفى را تلمّذ نموده است. دیدگاه وى در برخى معارف دینى الگویى صحیح براى طالبان معارف دینى به شمار مى آید.برخى از نظریات ایشان : ـ بداء به معنى حدوث رأى و ظهور امر و مشیّت جدید خداوند است. - علم خداوند دو قسم است: استقلالى که مخصوص خداست، غیر استقلالى و وهبى که خداوند به هر که بخواهد و به هر اندازه اى که بخواهد، مى دهد. ـ خطبه غدیر در کمال صحت و اعتبار است و براى اثبات علم غیب پیامبر 9 و امیرالمومنین 7 به این خطبه استدلال شده است. ـ کتب اربعه حدیثى شیعه معتبر و احادیث و روایات آنها صحیح مى باشد. ـ تمسّک به ثقلین (قرآن و عترت) فرض و واجب است. ـ خداوند متعال به معرفت فطرى خودش را به مردم معرّفى کرده و اگر این معرّفى نبود کسى خالق و رازق خود را نمى شناخت. ـ علم نورى الهى است که در قلب مقدّس پیامبر 9 قرار گرفته و از ایشان 9 به امیرالمومنین 7 منتقل گشته است. از آن به نور ولایت نیز تعبیر شده است.
۷.

نقد آرای عثمان خمیس در کتاب نگرشی نو به تاریخ صدر اسلام در پندارانگاری واقعه غدیر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوی سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۹

کلیدواژه‌ها: شورا حدیث ثقلین حدیث غدیر جغرافیای غدیر واژه «مولی» و آیه ولایت آیه اکمال

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره اهل بیت(ع)
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ اسلام و عرب تاریخ خلفای نخستین
تعداد بازدید : ۱۴۳۲ تعداد دانلود : ۷۱۹
غدیر را باید ثمره نبوت و میوه رسالت و تعیین کننده خط مشیّ مسلمانان تا قیامت دانست، نه فقط یک واقعه تاریخی؛ اگرچه برخی همواره برآنند که از فروغ این حقیقت تابناک، کاسته و با طرح پرسش هایی بی اساس، آن را مخدوش و یا به گونه ای مورد پسند خود تفسیر کنند. پژوهش حاضر در راستای نقد آرای عثمان خمیس در کتاب نگرشی نو به تاریخ صدر اسلام و پاسخگویی به اصلی ترین پرسش های پیرامون غدیر، همانند : موقعیت جغرافیایی غدیر، آیه ولایت و دلالت معنای واژه «مولا»، ادعای عدم حضور امام علی (ع) در مکه و غدیر، استناد به آیه شورا در موضوع جانشینی، متن صحیح حدیث ثقلین و سبب و مکان نزول آیه اکمال، نگاشته شده و با استناد به براهین عقلی و نقلی، مستندات شیعه را در مواجهه با پندارانگاری این واقعه تاریخی تبیین کرده است.
۸.

قواعد تفسیر در سخنان معصومین

نویسنده:
منبع: حسنا سال ششم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲۱

کلیدواژه‌ها: مفسر قواعد تفسیر حدیث ثقلین تفسیراهل البیت

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن کلیات روش های تفسیر و تأویل
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن موارد دیگر قرآن وعترت
تعداد بازدید : ۱۶۳۷ تعداد دانلود : ۶۲۲
هر علمی، قواعد واصولی دارد. رعایت آن قوانین واصول، ازمهمترین امور به شمار می رود. در علم تفسیر قرآن برای درک صحیح و نزدیک به واقع از کلام الهی، اصول و قواعدی لازم است. قواعد تفسیر، مجموعه ضوابط کلی ای را در بر می گیرد که مفسر با رعایت آنها، به تفسیر قرآن می-پردازد. توجه به انواع قرائن کلام، درنظر گرفتن قواعد ادبی، مبنی بودن علم وعلمی و ... از جمله قواعد تفسیر است. در این مقاله، اصول و قوانین تفسیر، از دیدگاه روایات منسوب به معصومین ارائه می شود. از این رو ابتدا به ذکر هر قاعده، مبادرت شده و در پایان، روایات و احادیثی، مرتبط به آن قاعده یا به صراحت و یا به نحو تلویحی عرضه خواهد شد.
۹.

بررسی ضرورت عقلی امامت از دیدگاه امام هادی(ع)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: آیین حکمت سال دهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳۸ 239 - 264

کلیدواژه‌ها: امام هادی (ع) امامت ضرورت امامت براهین عقلی حدیث ثقلین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸۸ تعداد دانلود : ۴۹۴
امام هادی(ع) با تشکیل براهین عقلی و با استناد به حجیت قرآن و حجیت اخباری که مورد تأیید قرآن است، مانند حدیث ثقلین، به بیان ضرورت امامت پرداخته است. حضرت با استناد به اجماع امت بر حقانیت قرآن و با ذکر آیه ولایت به عنوان نمونه ای از شواهد قرآنی و شأن نزول آن از کلام اهل سنت، به اثبات حقانیت حدیث ثقلین می پردازد. در ادامه، امام(ع) شواهد روایی معروف و مورد اتفاقی چون حدیث غدیر، حدیث منزلت و حدیث وفای به عهد، که دال بر انتصاب علی(ع) به خلافت از سوی نبی مکرم اسلام(ص) است را برگرفته از حدیث ثقلین می داند و بدین وسیله، حقانیت آنها را اثبات می کند؛ به دنبال این مطلب، حضرت با استناد به اینکه فرمایشات اهل بیت:، بیان مصدقاتی به نقل از رسول خدا(ص) است، وجوب اطاعت از فرامین آن بزرگواران را شرط ایمان می شمارد و متعدیان از آن را با استناد به آیه دیگری از قرآن کریم، اهل عناد و گرفتار لعن و عذاب الهی معرفی می کند. در نهایت، امام (ع) برای تأکید بر این مدعا، به ذکر نظایری دیگر از کلمات رسول خدا(ص) درباره حقیقت و جایگاه علی(ع)می پردازد. برخی براهین عقلی بر اثبات ضرورت امامت، که از دیدگاه امام هادی(ع) می توان از حدیث ثقلین استنباط کرد، عبارتنداز:1.برهان واسطه فیض؛2. برهان لطف؛3. برهان نیاز جامعه به امام؛4. برهان نیاز شرع به حافظ؛5. برهان هدایت عمومی؛6. برهان اتمام حجت؛7. برهان حب ولایت.
۱۰.

بررسی روش فقه الحدیثی شیخ صدوق در چینش هندسی روایات ثقلین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حدیث پژوهی سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱۹ 227-250

کلیدواژه‌ها: شیخ صدوق فقه الحدیث چینش روایات حدیث ثقلین کتاب الله و سنتی اخبار منتقله تقریب مذاهب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۴ تعداد دانلود : ۴۲۲
از رساترین وصایای پیامبر 2 حدیث صحیح ثقلین است که با عبارت «کتاب الله و عترتی، أهل بیتی» بیان شده است. این روایت که عمداً یا سهواً با عبارت «کتاب الله و سنتی یا سنه نبیه» در منابع معدودی از اهل سنت آمده و عدم صحت آن از سوی بزرگان ایشان مطرح گردیده، در اثر حدیثی شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه نیز نقل شده است. از آنجا که صدوق حدیث شناس و آگاه به رجال است، نقل این روایت از سوی ایشان سؤال برانگیز بوده و نویسنده را بر آن داشت تا علت، مورد بررسی قرار گیرد. با بررسی اسناد و محتوای این روایات، پذیرش آن غیرممکن و با بررسی آثار صدوق، علل نقل این روایت واضح و به یکی از سبک های وی در فهم حدیث دست یافتیم، بدین صورت که صدوق با گزینش متناسب روایات و عنایت در ساختار هندسی آن، در فهم و دستیابی به معنای مقصود روایات، مجدّانه کوشیده است.
۱۱.

نقد و بررسی برخی از شبهات حدیث ثقلین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیست و هفتم فروردین ۱۳۹۷ شماره ۲۴۴ «ویژه کلام»

کلیدواژه‌ها: حدیث ثقلین صحیح بخاری حدیث اصحابی کالنجوم حدیث اقتدا به شیخین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۹ تعداد دانلود : ۴۴۴
در طول تاریخ اسلام، حدیث «ثقلین» به عنوان سندی پرافتخار بر صفحة زرین حقیقت شیعی درخشیده و در حوزه های گوناگون کلامی، فقهی، حدیثی و تاریخی محل استناد شیعیان بوده است. این سند از چنان ظرفیتی برخوردار است که می تواند عامل وصل بوده و رفع اختلافات بین امت اسلام را موجب گردد و زمینة انسجام مسلمانان را فراهم سازد، ولی متأسفانه به سبب جهالت و بی مهری ها، از این ظرفیت عظیم درست استفاده نشده است. سؤال اصلی این است که چه عواملی موجب دور ماندن امت اسلام از این ظرفیت گردیده است؟ به نظر می رسد شبهه افکنی ها یکی از عوامل مزبور است. ضرورت فراهم آمدن بستر مناسب برای استفاده هرچه بیشتر از این ظرفیت، نگارنده را واداشت تا در تحقیق حاضر به دنبال پاسخ به برخی از آن شبهات برآید. روش تحقیق توصیفی تحلیلی و مستند به منابع معتبر عامه است تا زمینة پذیرش بهتر مطالب را فراهم سازد. یافته های تحقیق نشان دهندة ضعف بنیادین شبهات واردشده بوده و با اندکی تأمل و ملاحظة منصفانه، شبهات مزبور قابل برطرف شدن است.
۱۲.

بررسی دلالت های احادیث «منزلت» و «ثقلین» بر مشروعیت سیاسی الهی در نظام امامت(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: حکومت اسلامی سال بیست و یکم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۷۹) 77-98

کلیدواژه‌ها: کلام نقلی نظام امامت مشروعیت سیاسی حدیث منزلت حدیث ثقلین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۰ تعداد دانلود : ۳۴۷
موضوع مقاله حاضر بررسی دلایل نقلی مشروعیت الهی امام در کلام شیعی بر اساس دو حدیث متواتر «منزلت» و «ثقلین» است. این پژوهش از روش توصیفی تحلیلی و با رویکرد فقه الحدیث در کلام نقلی به بررسی مسأله پرداخته است. بر اساس دلالت حدیث منزلت، به جز منزلتی که از حضرت علی استثناء شد، تمام منازل هارون برای ایشان ثابت می شود که خلافت و جانشینی از مهمترین آن منازل می باشد. همانگونه که جانشینی هارون، همراه با درخواست حضرت موسی از خداوند و با موافقت الهی صورت گرفت، خلافت و جانشینی حضرت علی نیز از طرف خداوند بوده و حضرت رسول از نزد خود هرگز نمی تواند خلیفه و جانشین برای مردم قرار دهد. در حدیث ثقلین، اهل بیت: برابر با قرآن معرفی شده-اند و تبعیت مطلق از قرآن، شامل آن ها نیز می شود. از آن جهت که قرآن، مایه هدایت بشر و کتابی خالی از خطا می باشد، اهل بیت: نیز همانند قرآن، می بایست مبرا از خطا و هدایت کننده به سمت کمال باشند که این نکته دلالتی روشن بر عصمت اهل بیت: دارد. واضح است که امت اسلامی قادر به تشخیص چنین فردی نیستند و خداوند بر اساس قاعده لطف، وظیفه دارد که مصادیق اهل بیت و جانشینان پیامبر را تعیین نماید تا مردم از ضلالت و گمراهی نجات یابند.
۱۳.

نکاتی برگرفته از حدیث ثقلین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سفینه سال هفدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۶۶ «ویژه قرآن و حدیث» 36-55

کلیدواژه‌ها: حدیث ثقلین فی رحاب حدیث الثقلین و احادیث اثنی عشر (کتاب) وجه تسمیه ثقلین تمسک به ثقلین پیروی از ثقلین خطاناپذیری ثقلین دانشمندان اهل تسنن و حدیث ثقلین قرآن خاندان پیامبر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶۵ تعداد دانلود : ۸۳۰
در این گفتار که از کتاب «فی رحاب حدیث الثقلین و احادیث اثنی عشر» برگرفته شده است، نگارنده هشت نکته از حدیث ثقلین استفاده می کند؛ از جمله: سفارش امت به تکریم ثقلین قرآن و عترت به عنوان امانت های پیامبر، وجه تسمیه ثقلین، جدایی ناپذیری عترت از قرآن، تمسک توأمان به عترت و کتاب، خطاناپذیریِ ثقلین، تداوم ثقلین تا آخر عمر دنیا، وجوب پیروی از آنها و رجوع علمی به آنها. در این گفتار به روایات دانشمندان اهل تسنن و سخنان آنها در شرح حدیث ثقلین استناد شده است.
۱۴.

همراهی قرآن و عترت و نقش آن در رفع اختلاف های مربوط به فهم دین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سفینه سال هفدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۶۶ «ویژه قرآن و حدیث» 76-100

کلیدواژه‌ها: قرآن عترت حدیث ثقلین کمین گاه شیطان اختلاف در فهم دین گستره شأن نبی در رفع اختلاف اختیار انسان مغایرت علوم بشری با نصوص دینی جنبه های اعجاز قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۳ تعداد دانلود : ۳۸۲
نگارنده در پرتو حدیث ثقلین، ضرورت رجوع به پیامبران و دیگر حجج الهی: را برای فهم صحیح کتاب خدا از چند دیدگاه بررسی می کند. ابتدا با اشاره به علم مطبوع و علم مسموع به کمین شیطان در راه فهم حقایق دینی اشاره می کند. آنگاه به وجود اختلاف در فهم دین نظر می افکند که شأن نبی و وصی را رفع اختلاف در تمام شؤون می داند نه فقط حکمت عملی. به علاوه این رفع اختلاف در بستر اختیار و قدرتی شکل می گیرد که خداوند متعال به انسان هر لحظه افاضه می کند. سپس به عنوان نمونه ده مورد اختلاف میان دیدگاه های علوم بشری با نصوص وحیانی در باب توحید و رفتارشناسی انسان نشان می دهد. نگارنده در پایان این گفتار نتیجه می گیرد که قرآن با علوم آن به ویژه حقایق توحیدی آن، بینه پیامبر6 است.
۱۵.

چند نکته در باب حجیت جمعیه قرآن و عترت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سفینه سال هفدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۶۶ «ویژه قرآن و حدیث» 101-119

کلیدواژه‌ها: قرآن معرفت حدیث ثقلین کلام الله تجلّی خداوند خلافت اجتماعیه قرآن و عترت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۰ تعداد دانلود : ۴۵۰
نویسندگان در توضیح مدعای خود در مورد خلافت اجتماعیه قرآن و عترت، به این نکته اشاره می کنند که قرآن کلام الله یعنی تجلّی خدا است و این صفت واقعی است نه معانی نفسی و ذهنی. از این تجلّی خداوند، هر کسی به اندازه استعدادش بهره می برد؛ استعدادی که به درجه تعبد و اطاعت او بر می گردد یعنی درجه تسلیم در برابر خلفای راستین خدا. بدین روی وجهی از حدیث ثقلین، یعنی خلافت اجتماعیه قرآن و عترت روشن می شود. متقابلاً عصیان این خلفای راستین، فرو افتادن در ورطه ضلالت شیاطین را در پی دارد. نتیجه دیگر این مباحث آن است که هر کس به درجه بالاتری در این معرفت و اطاعت دست یافت، باید با کسانی که در درجه پایین تر هستند، به رفق و مدارا رفتار کند.
۱۶.

بررسی و نقد مصداق اهل بیت در صحاح ستّه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تاریخ اسلام سال چهارم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱۳ 55-70

کلیدواژه‌ها: اهل بیت صحاح سته آیه تطهیر حدیث ثقلین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۲ تعداد دانلود : ۳۸۴
باتوجه به فضایل بی نظیر اهل بیت در قرآن و روایات و وصیت رسول خدا (ص) به امت درباره اهل بیتش (حدیث ثقلین)، تعیین و شناخت مصداق این اصطلاح، مقدمه نجات امت از گم راهی هاست. تعیین این مصداق در صحاح سته که از وثوق قطعی نزد فرقه های اهل سنت برخوردار است، باتوجه به خود روایات صحاح و بررسی عقلی آنها، برای شناخت حقیقت دور از تعصب سودمند و تأثیرگذار است. این نوشتار به بررسی این اصطلاح در چهار صحیح از صحاح سته می پردازد که در این باره احادیثی نقل کرده اند. دیدگاه صاحبان صحاح سه بخش تقسیم می پذیرد: 1. پنج تن آل عبا مصداق اهل بیتند؛ 2. همسران پیامبر مصداق اهل بیتند؛ 3. منسوبان پیامبر (همسر و خویشاوندانش) اهل بیت ایشانند. پس از بررسی این فرض ها، با کمک المیزان فی تفسیر القرآن ، مشخص شده است که با استناد به متن قرآن و روایات و دلیل عقلی، می توان ثابت کرد که اهل بیت در صحاح پنج تن آل عبایَند.
۱۷.

حدیث ثقلین و کاربرد آن در فهم قرآن؛ تحلیل دیدگاه چهار شخصیت قرآن پژوه حوزه نجف در قرن چهاردهم و پانزدهم هجری؛ اردوبادی، بلاغی، خویی و معرفت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سفینه سال هفدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۶۸ «ویژه قرآن و حدیث» 124-142

کلیدواژه‌ها: حدیث ثقلین فهم قرآن حوزه علمیه نجف– قرن 14 و 15 ق اردوبادی ابوالقاسم بلاغی محمدجواد خویی سید ابوالقاسم معرفت محمد هادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۴ تعداد دانلود : ۴۱۹
در این مقاله، دیدگاه های چهار شخصیت قرآن پژوه حوزه نجف در قرن چهاردهم و پانزدهم هجری؛ ابوالقاسم اردوبادی، محمدجواد بلاغی، سید ابوالقاسم خویی و محمد هادی معرفت در زمینه حدیث ثقلین و کاربرد آن در فهم قرآن، نقل، نقد، بررسی و مقایسه شده است. بر اساس یافته های این پژوهش، هر چهار شخصیت یادشده نقش حدیث ثقلین در فهم قرآن را کلیدی و اساسی می دانند و در این نکته اشتراک دارند، گرچه هر یک از آنها برخی از جوانب مطلب را باز می گویند.
۱۸.

راهکارهایی برای غلبه بر چالش های فهم قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سفینه سال هجدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۷۲ «ویژه پژوهش های قرآنی» ۶۱-۴۰

کلیدواژه‌ها: فهم قرآن - راهکارها نهی از اختلاف در قرآن نهی از نسبت دروغ دادن به خداوند نهی از تفسیر به رأی نهی از تأویل ناروا حدیث ثقلین رجوع به اهل بیت گونه شناسی مخاطبان قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۷ تعداد دانلود : ۱۲۳
نگارندگان چهار راهکار برای مقابله با چالش هایی که در مسیر فهم صحیح قرآن پیش می آید، ارائه می کنند: اختلاف نکردن در قرآن، نسبت ندادن دروغ به خداوند متعال به گونه های مختلف مانند تحریف لفظی و معنایی و تفسیر به رأی و تأویل ناروای آن و قول بلا علم در باره آن، تمسّک توأمان به ثقلین (قرآن و عترت) و رجوع به عترت پیامبر برای تفسیر و تأویل قرآن. در پایان گونه شناسی انسانها در برابر قرآن آمده است.
۱۹.

اثبات حجیت سنت اهل بیت علیهم السلام بر اساس حدیث ثقلین

نویسنده:
منبع: مطالعات دین پژوهی سال ششم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۱ 9 - 20
تعداد بازدید : ۱۸۵ تعداد دانلود : ۱۰۱
  از بدو بعثت پیامبر اکرم (ص) دو چیز مهم در کنار یکدیگر بودند: قرآن کتاب خداوند و پیامبر اسلام(ص). یکی، کتابی نظری و مملو از دستورات مهم و حیات بخش و دیگری الگویی عملی که مفاد قرآن را به صورت عینی و عملی نشان می داد. این دو در کنار هم بهترین وسیله برای هدایت بشر بودند، ولی پس از رحلت پیامبر اکرم (ص) این امر کجا محقق می شود و به دست چه کسی سپرده می شود. حضرت محمد (ص) پاسخ این سؤال را در مکان های مختلف و با بیانات گوناگون مطرح کرد. یکی از آنها حدیث ثقلین است که در آن به همراهی قرآن و عترت خودش تا روز قیامت اشاره می کند. تحقیق حاضر با هدف ارتقای سطح علمی نگارنده و محققین درصدد اثبات حجیت سنت اهل بیت (ع) براساس حدیث شریف هست. نتایج پژوهش پس از بررسی سندی و متنی روایت نزد شیعه و اهل سنت و بررسی دلالت آن، ثابت می کند همان گونه که قرآن ، عصمت، علم و وجوب اطاعت دارد عترت پیامبر (ص) هم معصوم، عالم و واجب الاطاعه هستند و این همان حجیت سنت اهل بیت (ع) است.                      
۲۰.

صحیح مسلم و روایات تحریف شده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت کلامی سال سیزدهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۲۹) 121-134
تعداد بازدید : ۱۸۲ تعداد دانلود : ۹۶
حدیث ازجمله منابع مهم شکل گیری باورهای کلامی و اعتقادی مسلمین است. لذا دقت در اصالت و پالایش منابع آن ضروری است. صحیح مسلم نزد غالب اهل سنت دومین اثر معتبر حدیثی است که توسط مسلم بن حجاج نیشابورى، از محدثان بزرگ اهل سنت (261 206ق) نگاشته شده است و مانند صحیح بخاری، جایگاه بلندی دارد و روایات موجود در آن، بدون بررسی مورد پذیرش سنیان قرار می گیرد. این جایگاه مستلزم سلامت و صحت راویان، سلسله اسناد و متن روایات است. ازآنجاکه براساس اسناد قطعی، پدیده تحریف (به رغم زشتی و پیامدهای منفی کلامی، فقهی و...) به منابع فراوانی از متون اسلامی، اعم از روایی، اعتقادی، تاریخی و... نفوذ کرده است، این سؤال مطرح می شود که آیا کتاب یادشده از تحریف در امان مانده است تا کاملاً قابل اعتماد بوده باشد؟ پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی و با تکیه بر منابع معتبر و مختلف اهل سنت به منظور پاسخ به همین سؤال صورت پذیرفته و مهم ترین نتیجه آن، اثبات رخنه پدیده نامیمون تحریف در این کتاب مهم و محوری بوده است. این تحریفات، به صورت مستقیم و غیرمستقیم دارای ریشه ها و پیامدهایی در مباحث کلامی هستند و نیازمند دقت و موشکافی بیشتر اهل تحقیق اند.