نظام امامت

موضوع این مقاله بررسی و گزارش پیشینه حرکت اسلامی در یمن است. در این نوشته ابتدا به اختصار تاریخ سیاسی یمن معاصر، وضعیت اجتماعی و نظام امامت مورد بحث قرار می گیرد. سپس فرآیند ظهور اخوان المسلمین در یمن و چگونگی فعالیت های این نهاد در طول بیش از پنجاه سال گذشته بررسی می شود و نیز توصیفی مبتنی بر واقعیت تاریخی از نقش اخوانی ها در سرنگونی نظام امامت در یمن و تعریف نظم جدید سیاسی در این کشور، برای خواننده ارایه می شود. مقاله حاضر پس از بررسی تاریخچه حرکت های اسلامی معاصر یمن، بر روی حزب التجمع الیمنی للإصلاح تمرکز می یابد. التجمع یکی از مهم ترین و پرنفوذترین احزاب اسلامی این کشور است که در طول نیم قرن گذشته یکی از بازی گران همیشه فعال عرصه سیاسی یمن بوده است. این حزب توانسته است مدلی بومی از اسلام سیاسی را در یمن بازتولید کند که البته کارنامه آن مجموعه ای از کام یابی ها، شکست ها، موفقیت ها و افت وخیزها را به ما نشان می دهد. این مقاله سعی می کند تا نمایی از این کارنامه تا سال های آغازین قرن جدید را بازگو نماید.

موضوع مقاله حاضر بررسی دلایل نقلی مشروعیت الهی امام در کلام شیعی بر اساس دو حدیث متواتر «منزلت» و «ثقلین» است. این پژوهش از روش توصیفی تحلیلی و با رویکرد فقه الحدیث در کلام نقلی به بررسی مسأله پرداخته است. بر اساس دلالت حدیث منزلت، به جز منزلتی که از حضرت علی استثناء شد، تمام منازل هارون برای ایشان ثابت می شود که خلافت و جانشینی از مهمترین آن منازل می باشد. همانگونه که جانشینی هارون، همراه با درخواست حضرت موسی از خداوند و با موافقت الهی صورت گرفت، خلافت و جانشینی حضرت علی نیز از طرف خداوند بوده و حضرت رسول از نزد خود هرگز نمی تواند خلیفه و جانشین برای مردم قرار دهد. در حدیث ثقلین، اهل بیت: برابر با قرآن معرفی شده-اند و تبعیت مطلق از قرآن، شامل آن ها نیز می شود. از آن جهت که قرآن، مایه هدایت بشر و کتابی خالی از خطا می باشد، اهل بیت: نیز همانند قرآن، می بایست مبرا از خطا و هدایت کننده به سمت کمال باشند که این نکته دلالتی روشن بر عصمت اهل بیت: دارد. واضح است که امت اسلامی قادر به تشخیص چنین فردی نیستند و خداوند بر اساس قاعده لطف، وظیفه دارد که مصادیق اهل بیت و جانشینان پیامبر را تعیین نماید تا مردم از ضلالت و گمراهی نجات یابند.

بعد از رحلت حضرت رسول9 مسأله امامت و جانشینی ایشان، از مباحث مهم و اختلاف برانگیز میان فرقه های اسلامی گردید و جواب این سؤال که مشروعیت آن جانشین، توسط چه کسی و از کجا مورد تأیید قرار می گیرد، بحث برانگیز و چالشی تر شده است. مقاله حاضر بررسی دلایل نقلی مشروعیت الهی امام در کلام شیعی بر اساس حدیث متواتر غدیر است. موضوع این پژوهش از روش توصیفی تحلیلی و با رویکرد فقه الحدیث در کلام نقلی به بررسی مسأله پرداخته است. بر اساس دلالت حدیث غدیر، کلمه مولی در حدیث، به معنای اولی به تصرف بوده و بر اساس نزول آیه تبلیغ و محتوای دستوری آن، دلالت بر ابلاغ پیام الهی دارد که در صورت عدم ابلاغ، رسالت شان ناقص خواهد ماند و با ابلاغ امامت امیرالمؤمنین7، آیه اکمال نازل شده و بر اساس محتوای آیه، دین کامل، نعمت تمام و خداوند هم به آن دین راضی شده است و این که همه آن افعال، همراه با ضمائر متکلم از جانب خداوند نازل شده می توان دریافت که مشروعیت مقام امام و نصب امیرالمؤمنین7 از جانب خداوند می باشد و پیامبر اکرم9 هم بر اساس وظیفه ای که داشتند، این مسأله را به همگان اعلام نمودند.