رفتار پرخطر

مقدمه : پژوهش حاضر با هدف پیش بینی رفتارهای پرخطر بر اساس بدنظمی هیجانی، تمایزیافتگی و ابراز وجود در نوجوانان دختر انجام شد. روش : طرح پژوهش حاضر همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر 16 تا 18 ساله شهر شیراز در سال تحصیلی 1398-1399 بود که از بین آن ها، 320 نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه رفتارهای پرخطر زاده محمدی و همکاران (1390)، مقیاس اوّلیه دشواری در تنظیم هیجان (گرتز و رومر، 2004)، پرسشنامه خود متمایزسازی (دریک و مورداک، 2015) و پرسشنامه ابراز وجود (گمبریل و ریچی، 1975) گردآوری شده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون و به کمک نرم افزار SPSS نسخه 23 انجام شد. یافته ها : ضریب همبستگی چندگانه، برابر با 52/0=MR بود (01/0P<) و 1/27% از واریانس مربوط به گرایش به رفتارهای پرخطر به وسیله متغیرهای مذکور تبیین شد. بر اساس نتایج این پژوهش، از بین متغیرهای پیش بین، ابراز وجود (36/0-=β، 01/0>P) و تمایزیافتگی (23/0-= β و 05/0P<) رفتارهای پرخطر را پیش بینی و در مجموع 1/27% از واریانس آن را تبیین می کنند. نتیجه گیری : یافته های پژوهش حاضر ضرورت توجه به ابراز وجود و تمایزیافتگی را به عنوان عوامل تاثیرگذار در رفتارهای پرخطر خاطرنشان می سازد.  

مقدمه: با توجه به اینکه نیازهای بنیادی روانشناختی، تنظیم شناختی هیجان، سبک های دلبستگی و نشاط ذهنی از جمله عواملی هستند که نقش محافظت کننده در بروز رفتارهای پرخطر دارند؛ لذا پیش بینی عوامل زمینه ساز و یا محافظت کننده رفتارهای پرخطر ضروری به نظر می رسد. هدف: پژوهش حاضر با هدف پیش بینی رفتارهای پرخطر براساس ارضای نیازهای بنیادی روانشناختی، تنظیم شناختی هیجان و سبک های دلبستگی با میانجی گری نشاط ذهنی در نوجوانان دختر انجام شد. روش : جامعه آماری این پژوهش توصیفی- همبستگی دربرگیرنده کلیه دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه مدارس دولتی شهر تبریز در سال تحصیلی ۱۳۹۸-۱۳۹۷ بود که از این میان تعداد ۲۸۲ نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. اطلاعات به وسیله پرسشنامه های خطرپذیری نوجوانان ایرانی (IARTS)، نیازهای بنیادی روانشناختی (BPNS)، تنظیم شناختی هیجان (CERQ)، دلبستگی بزرگسال (AAI) و نشاط ذهنی (MVQ) گردآوری شد. داده ها با استفاده از روش تحلیل مسیر در نرم افزار SPSS نسخه ۲۳ و Lisrel نسخه ۸ تحلیل شدند. یافته ها: بین رفتارهای پرخطر با ارضای نیازهای بنیادی روانشناختی (r=-۰/۲۳۰, P=۰/۰۰۱) و نشاط ذهنی (r=-۰/۳۱۳, P=۰/۰۰۱) رابطه منفی و معنادار و با سبک های دلبستگی (r=۰/۲۴۷, P=۰/۰۰۱) رابطه مثبت و معناداری وجود دارد؛ درحالی که تنها ارضای نیازهای بنیادی روانشناختی (P=۰/۰۰۴) با توجه به نقش میانجی نشاط ذهنی توانایی پیش بینی رفتارهای پرخطر را دارد. نتیجه گیری: ارضای نیازهای بنیادی روانشناختی با توجه به نقش میانجی نشاط ذهنی توانایی پیش بینی رفتارهای پرخطر را دارد؛ این یافته ها می تواند در پیشگیری مؤثر از رفتارهای پرخطر در بین نوجوانان دختر کمک کننده باشد.

هدف: هدف این پژوهش مقایسه ی تاثیر آموزش مهارت های شناختی _ اجتماعی و آموزش عقلانی، عاطفی رفتاری بر کاهش باورهای نامعقول نوجوانان دارای گرایش به رفتارهای پرخطر بود. روش پژوهش: روش این پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون _ پس آزمون و گروه کنترل با پیگیری یک ماهه بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر دوره متوسط دوم منطقه هفت آموزش و پرورش شهر تهران در سال 1399_1398 بود. با روش نمونه-گیری خوشه ای 36 آزمودنی (هر گروه 12 آزمودنی) به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه باورهای نامعقول جونز (1969) بود. یک گروه مداخله مهارت های شناختی – اجتماعی و یک گروه مداخله عقلانی، عاطفی و و یک گروه هیچ مداخله ای دیافت نکرد. تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS نسخه 25 با بهره گیری از آماره های توصیفی و تحلیل واریانس آمیخته صورت گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد آموزش مهارت های شناختی _ اجتماعی به کاهش همه مولفه های باورهای نامعقول به استنثای اجتناب از مشکل منجر شده و آموزش به شیوه عاطفی، عقلانی و رفتاری نیز به کاهش درماندگی در برابر تغییر و اجتناب از مشکل منجر شده است (P<0/05). تفاوت معناداری میان دو گروه آزمایش مشاهده نشد (05/0<P). نتیجه گیری: روان شناسان می توانند جهت تعدیل کاهش باورهای نامعقول در دانش آموزان دارای رفتارهای پرخطر از آموزش عاطفی، عقلانی و رفتاری و همچنین آموزش مهارتهای شناختی – اجتماعی استفاده کنند.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان شناختی رفتاری واحد پردازه بر تحمل بلاتکلیفی، احساس تنهایی و رفتار پرخطر در دانش آموزان شاهد بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان دختر شاهد مقطع اول متوسطه دبیرستان شاهد خراسان رضوی در تربت حیدریه در سال تحصیلی 98-1397 تشکیل دادند. از میان جامعه آماری براساس روش نمونه گیری در دسترس و براساس نمره سه پرسشنامه تحمل بلاتکلیفی (فریستن و همکاران، 1994)، پرسشنامه احساس تنهایی (راسل و فرگوسن، 1995) و پرسشنامه رفتار پرخطر (شفیعی، 1391) در پیش آزمون، 30 نفر که دارای ملاک های ورود و خروج بودند به عنوان نمونه انتخاب شدند. این 30 نفر به طور تصادفی در ۲ گروه 15 نفره آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش، 10 جلسه 90 دقیقه ای درمان شناختی رفتاری واحد پردازه ای را دریافت کرد و گروه کنترل در لیست انتظار قرار دارند. همچنین برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس یک و چند متغیره و برای تسریع در نتایج حاصله از نرم افزار SPSS22 استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که درمان شناختی رفتاری واحد پردازه بطور معناداری باعث افزایش تحمل بلاتکلیفی و کاهش احساس تنهایی در دانش آموزان شاهد می شود ولی در کاهش رفتار پرخطر در دانش آموزان تأثیر معناداری نداشت.

هدف پژوهش حاضر الگویابی ساختاری رفتارهای پرخطر بر اساس سیستم های مغزی- رفتاری و ابعاد تاریک شخصیت با میانجی گری خلاقیت هیجانی در دانش آموزان دوره دوم متوسطه بود. روش پژوهش همبستگی به شیوه مدل یابی معادلات ساختاری و جامعه پژوهش متشکل از کلیه دانش آموزان دوره دوم متوسطه شاهین شهر در سال تحصیلی 1399-1400 بود که به شیوه نمونه گیری در دسترس از بین آنان 550 دانش آموز که داوطلب شرکت بودند، انتخاب شده و از آنان خواسته شد به سوالات پرسش نامه های پژوهش پاسخ دهند که 505 عدد از آنها بطور کامل برگردانده شد. ابزارهای پژوهش شامل پرسش نامه های سیستم مغزی رفتاری (کارور و وایت، 1994)، رفتارهای پرخطر (محمدخانی، 1386)، شخصیت تاریک (جنیسون و ویستر،2010) و خلاقیت هیجانی (آوریل، 1999) بودند. تجزیه و تحلیل داده های پژوهش با استفاده از روش های همبستگی پیرسون و مدل سازی معادلات ساختاری، به وسیله نرم افزار آماری SPSS و Amos ویرایش 23 صورت گرفت. نتایج نشان داد که سیستم های فعال سازی و بازداری رفتاری، ابعاد تاریک شخصیت (خودشیفتگی، ماکیاولیسم و جامعه ستیزی) بر خلاقیت هیجانی و رفتارهای پرخطر دانش آموزان دارای اثر مستقیم معنادار بوده است (001/0>p). همچنن نتایج نشان داد که خلاقیت هیجانی علاوه بر اثر مستقیم بر رفتارهای پرخطر دانش آموزان، در رابطه سیستم های مغزی- رفتاری و ابعاد تاریک شخصیت با رفتارهای پرخطر در دانش آموزان دوره دوم متوسطه نیز نقش میانجی معنادار دارد. با توجه به نقش میانجی معنادار خلاقیت هیجانی، پیشنهاد می شود تا با آموزش مهارت های تنظیم هیجان و خلاقیت هیجانی به دانش آموزان، تلاش شود تا با تاثیر بر سیستم های مغزی رفتاری و ابعاد تاریک شخصیت از بروز رفتارهای پرخطر در نزد آنان کاسته شود.

مقدمه: شیوع رفتارهای پرخطریکی از موضوع های جدی تهدید کننده سلامت است، مخصوصا اینکه رفتارهای پرخطر بر شیوه های آموزشی که فرد با آن درارتباط است تاثیر منفی دارد. لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی واسطه گری ابعاد شفقت به خود بر سبک های دلبستگی و رفتارهای پرخطر دانشجویان انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی-همبستگی با روش رگرسیون سلسه مراتبی به روش بارون و کنی انجام شد. جامعه آماری شامل تمامی دانشجویان آزاداسلامی و پیام نور واحد کرج بوده است که حدودا 15000 نفر تخمین زده شده بود. با استفاده از جدول مورگان 374 نفر از دانشجویان مجرد با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند.شرکت کنندگان به پرسشنامه های سبک دلبستگی هازن و شاور، رفتارپرخطر و شفقت به خود پاسخ دادند. نتایج در محیط 21SPSS تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد،از میان ابعاد سه گانه سبک دلبستگی، سبک دوسوگرا، رفتارهای پرخطر را پیش بینی می کند ( F=4/77, P<0/03). نتایج رگرسیون سبک دلبستگی و شفقت به خود نشان داد که فقط مولفه دلبستگی دوسوگرا قدرت پیش بینی کنندگی شفقت به خود را دارد(p<0/00 F= 11/172 ,).نتایج تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی نشان داد که تنها بعد انزواگزینی از ابعاد شفقت به خود در رابطه بین سبک دلبستگی دوسوگرا و رفتارهای پرخطر نقش میانجی دارد. برای بررسی معناداری اثر میانجی از آزمون سوبل استفاده شد که نتایج حاکی از معناداری این آزمون بود. نتیجه گیری: با توجه به اهمیت سبک دلبستگی دوسوگرا در پیش بینی رفتارهای پرخطر و نقش میانجی بعد انزوا گزینی در رابطه سبک دلبستگی دوسوگرا و رفتارهای پرخطر دانشجویان لازم است در برنامه های مداخله ای و پیشگیرانه به این دو متغیر توجه شود، تا دانشجویان به نحو مناسب تری در حوزه های تحصیلی و آموزشی عمل کنند. بنابراین می توان با مبنا قرار دادن مولفه های زمینه ایی باعث بهبود فرایندها و راهبردهایی آموزشی شد.

مقدمه: با توجه به اهمیت شناسایی و درک عمیق عوامل تأثیرگذار بر رفتارهای پرخطر و عملکرد واقعی زندگی روزمره، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ساده و الگوهای نهفته ارتباط بین تصمیم گیری منطقی و شهودی با کارکرد شخصیت و رفتار تکانشی، پرخطر و خود مخرب انجام شد. روش کار: در یک مطالعه همبستگی که به صورت مقطعی اجرا شد، 428 فرد بزرگسال از جمعیت غیر بالینی ایران انتخاب و با استفاده از پرسشنامه رفتار پرخطر، تکانشی و خود مخرب، مقیاس سبک تصمیم گیری منطقی و شهودی و فرم کوتاه شاخص های شدت مشکلات شخصیتی مورد سنجش قرار گرفتند. داده ها با به کارگیری آزمون های همبستگی، تحلیل عاملی تأییدی و تحلیل نیمرخ نهفته مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: سبک تصمیم گیری شهودی با پرخاشگری، رفتار جنسی پرخطر، صدمه به خود و اعمال مجرمانه دارای همبستگی معنادار مثبت (12/0=r تا 17/0=r) بود. بین سبک تصمیم گیری شهودی و تمام حوزه های عملکرد شخصیت (خودکنترلی، انسجام هویت، مسئولیت پذیری، قابلیت رابطه ای و انطباق اجتماعی) رابطه معنادار منفی (19/0-=r تا 32/0-=r) وجود داشت. تحلیل الگوهای نهفته ارتباط بین سبک های تصمیم گیری و کارکرد شخصیت به استخراج سه نیمرخ منجر شد، یکی از نیمرخ ها با تصمیم گیری شهودی و کارکرد پایین شخصیت و یکی دیگر از آنها با تصمیم گیری منطقی و کارکرد شخصیت بالا هم خوانی داشت. نتیجه گیری: اگرچه سبک تصمیم گیری با میزان مبادرت به تعدادی از رفتارهای پرخطر ارتباط دارد، اما ارتباط سبک های تصمیم گیری با عملکرد واقعی روزمره در حوزه های خودکنترلی، انسجام هویت، مسئولیت پذیری، قابلیت رابطه ای و انطباق اجتماعی بیشتر است و آموزش و ترغیب تصمیم گیری منطقی می تواند به بهبود عملکرد افراد در این زمینه ها کمک کند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی و ساختار عاملی پرسش نامه ی رفتار پرخطر، تکانشی و خود مخرب و راه اندازه های عاطفی رفتار پرخطر انجام شد. در یک پژوهش تحلیلی- مقطعی 401 فرد بزرگ سال از جمعیت عمومی شهرهای کرمانشاه (201 نفر) و سنندج (200 نفر) انتخاب و با استفاده از «پرسش نامه ی رفتار پرخطر، تکانشی و خود مخرب (2017)» و «مقیاس رفتار تکانشی (2014)» مورد سنجش قرار گرفتند. داده ها با به کارگیری آزمون های همبستگی و تحلیل عاملی تأییدی و استفاده از نرم افزارهای SPSS-26 و Mplus-8 مورد تحلیل قرار گرفت. آلفای کرونباخ و ضریب تنصیف سه بخش اصلی پرسش نامه (رفتار پرخطر، انگیزش عاطفی منفی و انگیزش عاطفی مثبت) به ترتیب 91/0 و 91/0، 93/0 و 91/0 و 93/0 و 92/0 به دست آمد. ساختار عاملی قسمت های رفتار پرخطر ( RMSEA=0.02, CFI=0.98, TFI=0.98 )، انگیزش عاطفی منفی ( RMSEA=0.05, CFI=0.93, TFI=0.93 ) و انگیزش عاطفی مثبت ( RMSEA=0.03, CFI=0.96, TFI=0.96 ) مورد تأیید قرار گفت. همبستگی های مثبت بین رفتارهای پرخطر و ابعاد تکانش گری از روایی ملاکی پرسش نامه حکایت داشت. نتایج از پایایی و روایی پرسش نامه رفتار پرخطر، تکانشی و خود مخرب حکایت داشت و با توجه به این که این ابزار دامنه ی گسترده ای از رفتارهای پرخطر را در زمانی نسبتاً کوتاه مورد سنجش قرار می دهد، می تواند ابزار مناسبی برای پژوهش و غربالگری باشد. شماره ی مقاله: 8

تجربه زندگی مجردی زنان با مخاطراتی همراه است. هدف تحقیق بررسی رابطه دین داری و رفتار پرخطر در زنان شهر یزد است. چارچوب نظری تحقیق نظریه همبستگی اجتماعی امیل دورکیم است.نوع پژوهش توصیفی تحلیلی است که با ابزار پرسش نامه استاندارد بررسی شده است. جامعه آماری پژوهش زنان بالای 18 سال شهر یزدند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 385 نفر برآورد شد. شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای است. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS.ver 16 استفاده شده است. نتایج نشان می دهد گرایش به رفتارهای پرخطر بین زنان در حد متوسط قرار دارد. بین میزان دین داری و رفتار پرخطر رابطه معنادار و معکوس (619 / 0-) وجود دارد. بین دین داری و وضعیت تأهل رابطه معنادار (126 / 24) وجود دارد. میزان دین داری در افراد متأهل بیش از افراد مجرد است. تحلیل رگرسیون نشان داد که نگرش دینی با ضریب بتا 558 / 0- بر میزان رفتارهای پرخطر اثرگذارند.

مقدمه: نتایج مطالعات نشان داده که دلبستگی نا ایمن با رفتارهای پر خطر ارتباط دارد. اما مکانیزم زیربنایی این رابطه بررسی نشده است. از این رو، مطالعه ی حاضر به منظور بررسی نقش میانجی ظرفیت تاملی در ارتباط بین سبک های دلبستگی ناایمن و رفتارهای پر خطر انجام گرفته است. روش کار: این مطالعه یک پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی بود. نمونه مورد مطالعه شامل دانشجویان شهر تهران بودند که از بین آن ها 329 به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. آزمودنی ها پرسشنامه های ظرفیت تاملی، سبک های دلبستگی ناایمن و پرسشنامه رفتارهای پر خطر را تکمیل کردند. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل مسیر استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان دهنده ی اثر مستقیم ظرفیت تاملی بر رفتارهای پرخطر بود. همچنین نقش میانجی ظرفیت تاملی بین سبک های دلبستگی و رفتارهای پرخطر معنادار بود. نتیجه گیری: براساس یافته ها می توان نتیجه گرفت که دلبستگی ناایمن به همراه ظرفیت تاملی نقش مهمی در شکل گیری رفتارهای پرخطر دانشجویان دارند. به همین دلیل مداخلات روان درمانی برای پیشگیری از شکل گیری این رفتارهای پرخطر از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند.

هدف : پژوهش حاضر با هدف بررسی تجارب زیسته جوانانی انجام گرفت که رفتار پر خطر جنسی داشتند. روش : رویکرد مورد مطالعه در این پژوهش کیفی و از نوع داده بنیاد بود. تعداد 16 نوجوان که تجربه رفتار پر خطر جنسی داشتند و متمایل به همکاری با پژوهشگر بودند با شیوه نمونه گیری نظری انتخاب شدند. این افراد با استفاده از مصاحبه نیمه ساختار یافته به صورت عمیق مورد بررسی قرار گرفتند. بعد از تحلیل داده ها به شیوه استراوس و کوربین (1990) در مجموع 58 مفهوم، 15 مقوله اولیه و سه مقوله ثانویه استخراج شدند. یافته ها : این مقوله ها عبارت بودند از: 1- عوامل مستعد کننده (سستی باورهای مذهبی، مشکل ساختاری خانواده، تجارب و آگاهی های جنسی در کودکی، سوء استفاده دوره کودکی و مشکلات رشدی)؛ 2- عوامل درگیر کننده (دسترسی به محرک های جنسی، تاثیر از روابط دوستی، عادی انگاری و کاهش شرم و گناه، ضعف اعتماد به نفس یا جرات مندی جنسی، ضعف آگاهی و نگرش جنسی، و دسترسی راحت به روابط جنسی)؛ و 3- وجود انحرافات جنسی(داشتن تجاربی از انحرافات جنسی، کسب پاداش های هیجانی، وجود وسوسه های جنسی و جستجوی حداکثر هیجان جنسی). نتیجه گیری : می توان گفت که رفتار پر خطر جنسی در اثر تعامل عوامل متعددی بروز می کند، و برای پیشگیری از بروز چنین رفتارهایی نیاز به همکاری های مشترک خانواده، مدرسه و جامعه داریم.

مقدمه: رشد سریع جسمانی در دوره نوجوانی که البته با رشد شناختی و اجتماعی مناسب همراه نیست و نیز بالاتر بودن ویژگیهایی همانند خطرپذیری و هیجان خواهی در این دوره نسبت به دوره های دیگر عمر، می تواند زمینه های درگیرشدن نوجوانان در رفتارهای پُرخطر گوناگون را فراهم نماید. به دلیل ضرورت شناخت شیوع این رفتارها در نوجوانان جهت برنامه ریزی، این پژوهش با هدف همه گیرشناسی رفتارهای پُرخطر در میان دانش آموزان نوجوان دختر و پسر شهر تهران در سال 1391 انجام شد. روش: روش تحقیق حاضر، پیمایش بوده که با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و اقتباس شده از نمونه آمریکایی، در بین 1280 نفر از دانش آموزان دختر و پسر پایه های گوناگون مقطع متوسطه شهر تهران انجام شد. یافته ها: تجربه کشیدن قلیان، کشیدن سیگار، رابطه جنسی، کتک کاری در بیرون از خانه، و تجربه مصرف الکل به ترتیب همه گیرترین رفتارهای پُرخطر در میان نوجوانان بودند. ضمن اینکه، میانگین رفتارهای پُرخطر در پسران بیشتر از دختران بود و تفاوت معناداری میان میزان رفتارهای پُرخطر دانش آموزان پایه های گوناگون در قومیتهای گوناگون وجود ندارد. بحث: عوامل گوناگون فردی و اجتماعی در پدیدآمدن و گسترش رفتارهای پُرخطر در دختران و پسران نوجوان نقش دارند و کاهش هر یک از این رفتارها، نیازمند برنامه ریزیهای کوتاه مدت و درازمدت و اجرای برنامه های گوناگون آموزشی در سطح خرد و کلان و در رده های گوناگون سنی است. رشد سریع جسمانی در دوره نوجوانی که البته با رشد شناختی و اجتماعی مناسب همراه نیست و نیز بالاتربودن ویژگی هایی همانند ریسک پذیری و هیجان خواهی در این دوره نسبت به دوره های دیگر عمر، می تواند زمینه های درگیرشدن نوجوانان در رفتارهای پُرخطر گوناگون را فراهم نماید. به دلیل ضرورت شناخت شیوع این رفتارها در نوجوانان جهت برنامه ریزی، این پژوهش با هدف همه گیرشناسی رفتارهای پُرخطر در میان دانش آموزان نوجوان دختر و پسر شهر تهران در سال 1391 انجام شد. روش تحقیق حاضر، پیمایش بوده که با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و اقتباس شده از نمونه آمریکایی، در بین 1280 نفر از دانش آموزان دختر و پسر پایه های گوناگون مقطع متوسطه شهر تهران انجام شد. تجربه کشیدن قلیان، کشیدن سیگار، رابطه جنسی، کتک کاری در بیرون از خانه، و تجربه مصرف الکل به ترتیب همه گیرترین رفتارهای پُرخطر در میان نوجوانان بودند. ضمن اینکه، میانگین رفتارهای پُرخطر در پسران بیشتر از دختران بود و تفاوت معناداری میان میزان رفتارهای پُرخطر دانش آموزان پایه های گوناگون در قومیت های گوناگون وجود ندارد. عوامل گوناگون فردی و اجتماعی در پدیدآمدن و گسترش رفتارهای پُرخطر در دختران و پسران نوجوان نقش دارند و کاهش هر یک از این رفتارها، نیازمند برنامه ریزی های کوتاه مدت و درازمدت و اجرای برنامه های گوناگون آموزشی در سطح خرد و کلان و در رده های گوناگون سنی است. رفتار پُرخطر، سوء مصرف مواد، رابطه جنسی، خشونت !supportFootnotes]--> !supportFootnotes]-->[1] . این پژوهش با پشتیبانی مالی صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران وابسته به نهاد ریاست جمهوری انجام شده است. !supportFootnotes]-->[2] . دکترای روان شناسی، دانشگاه بوعلی سینا همدان/khosrorashid@yahoo.com (نویسنده مسئول)

مقدمه: آن گونه که صاحبنظران گذار اپیدمیولوژیک پیش بینی کرده اند، رفتارهای پرخطر همواره در حال افزایش بوده و اغلب دو زیرگروه جمعیتی نوجوانان و جوانان در معرض این رفتارها قرار می گیرند. رابطه رفتارهای پرخطر با کیفیت نامناسب زندگی می تواند پیامدهای ناگوار و پرهزینه ای در بر داشته باشد. بر این مبنا، ازآنجاکه تقریباً 25 درصد جمعیت ایران را نوجوانان و جوانان تشکیل می دهند، هدف این مقاله، بررسی رابطه کیفیت زندگی با بروز رفتارهای پرخطر در میان نوجوانان و جوانان ساکن شهر مهاباد است. روش: در این تحقیق جهت نیل به هدف از روش توصیفی تحلیلی استفاده شده و به منظور گردآوری داده های موردنیاز برای آزمون فرضیه ها، از روش پیمایش مبتنی بر پرسشنامه استفاده شده است. یافته ها: تحلیل چند متغیره نشان داد که عامل کیفیت زندگی رابطه معناداری با متغیرهای زمینه ای جنس، ترتیبات زندگی خانوادگی و سطح تحصیلات پدر و مادر دارد؛ همچنین تأثیر معناداری بر بروز رفتار پرخطر دارد. در این میان، سطح تحصیلات پدر و کیفیت زندگی به ترتیب بیشترین سهم را در توضیح تغییرات بروز رفتار پرخطر دارند. به علاوه، کیفیت زندگی رابطه معکوسی با رفتار پرخطر دارد. بحث: به نظر می آید که شناخت رفتارهای پرخطر و رابطه آن با متغیرهای دیگر ازجمله متغیر مهم کیفیت زندگی می تواند در جهت سیاست گذاری، برنامه ریزی و اقدامات مداخله ای برای ارتقای کیفیت زندگی و کاهش رفتارهای پرخطر در میان گروههای هدف تأثیرگذار باشد.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه سبک های هویت و رفتارهای پرخطر با میانجی گری تنظیم شناختی هیجان در بین دانشجویان بود. مطالعه از نوع بنیادین و به روش همبستگی صورت گرفته است. دراین پژوهش، جامعه آماری، دانشجویان دانشگاه غیرانتفاعی خیام بودند و حجم نمونه شامل 200 نفر از دانشجویان (67 درصد زن) و (33 درصد مرد) بوده است که به شیوه ی در دسترس انتخاب شدند. پرسشنامه های مورد استفاده شامل: پرسشنامه سبک های هویت (برزونسکی، 1998)، پرسشنامه نظم-جویی شناختی هیجان (گارنفسکی، کرایج و اسپینهاون، 2001) و پرسشنامه رفتارهای پرخطر ایرانی (زاده محمدی، احمدآبادی و حیدری، 1390). در این پژوهش به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل مسیر استفاده شده است. نتایج به دست آمده نشان داد که مدل اولیه پژوهش، برازش خوبی نداشت و پس از اصلاح، مبنی بر حذف مسیر سبک هویت هنجاری به رفتارهای پرخطر که مسیر ضعیفی بود، مدل با برازش بسیار خوب مورد تأیید قرار گرفت (56/1 = χ2/df، 00/0 = RSMEA، 99/0GFI = ، 93/0AGFI = ،99/0 CFI =). در مجموع می توان نتیجه گرفت که در رابطه سبک های هویت و رفتارهای پرخطر، راهبردهای شناختی تنظیم هیجان نقش میانجی گرانه معناداری را ایفا می کنند.

سرمایه و دارایی های یک خانواده، بر آینده و سرنوشت فرزندان تأثیر بسزایی دارد. از طرفی بروز و گسترش رفتارهای پرخطر در میان نوجوانان، که آینده سازان یک جامعه اند، مورد توجه جامعه قرار گرفته و نگرانی های زیادی را درباره آن به وجود آورده است. بر این اساس، پژوهش حاضر درصدد است تا رابطه بین سرمایه های متعدد خانواده و گرایش به رفتارهای پرخطر را در بین دانش آموزان بررسی کند. روش تحقیق پیمایش و جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه دوم شهرستان الشتر است که براساس فرمول کوکران و نمونه گیری سهمیه ای، تعداد 340 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. از این تعداد، با توجه به سهم جمعیت دانش آموزان ساکن در شهر، 294 و در روستا 46 پرسش نامه جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل داد ه ها با نرم افزارهای Spss 22 و Amos انجام شده است. یافته ها بیانگر آن است که از بین متغیرهای سرمایه ای خانواده، 3 متغیر سرمایه فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی به ترتیب شدت ضریب رابطه، با رفتار پرخطر رابطه غیرمستقیم و معنادار دارند؛ اما با متغیر سرمایه نمادین، ارتباط معناداری به دست نیامد. میانگین رفتار پرخطر با توجه به جنسیت، نوع مدرسه و نوع سکونت متفاوت است. در مدل رگرسیونی، متغیرهای مستقل، 64/0درصد متغیر وابسته را تبیین کرده اند. همچنین مدل نظری پژوهش، با توجه به داده های جمع آوری شده در مدل معادله ساختاری، تأیید شد.

شیوع رفتارهای پرخطر یکی از موضوعات جدّی تهدیدکننده سلامت جامعه است که در سال های اخیر با توجّه به تغییرات سریع اجتماعی از سوی سازمان های بهداشتی، مجریان قانون به عنوان یکی از مشکلات موجود در جامعه مورد توجّه قرار گرفته است. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر استفاده از شبکه های اجتماعی بر گرایش به رفتارهای پرخطر در بین جوانان شهرستان ایذه بوده است. این پژوهش با روش کمی به شیوه پیمایشی انجام شده است. در این تحقیق 400 نفر گروه سنی 18 تا 29 سال شهر ایذه به عنوان نمونه آماری به روش نمونه گیری خوشه ای مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بوده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که میانگین رفتارهای پرخطر در سطح متوسط رو به بالا قرار داشته است. همچنین نتایج آزمون فرضیه های تحقیق حاکی از آن بود که میزان استفاده از شبکه های مجازی و مدت زمان عضویت در شبکه های مجازی بر میزان خشونت، گرایش به مصرف موادمخدر و گرایش به رفتارهای جنسی پرخطر رابطه مثبت و مستقیمی داشته اند. در حالی که رابطه میان میزان استفاده از شبکه های مجازی و سرقت و همچنین نوع استفاده از این شبکه ها بر گرایش به رفتارهای پرخطر مورد تأیید قرار نگرفت. از میان متغیرهای جمعیت شناختی، در حالی که متغیر جنس دارای ارتباط معنادار بر گرایش به رفتارهای پرخطر بوده است، رفتارهای پرخطر بین زنان و مردان تفاوت معنادار داشته ولی بین قومیت های مختلف و سنین مختلف تفاوتی مشاهده نشد.

رفتارهای پرخطر در سال های اخیر، بین دختران ایرانی افزایش یافته است و رفتارهای پر خطر، سلامت جسمی، روانی و اجتماعی آن ها را به مخاطره می اندازد. بنابراین، هدف از این پژوهش، بررسی نقش ممیزی باورهای فراشناختی، سبکهای هویت، افکار منفی تکرار شونده و تاب آوری در پیش بینی گرایش به رفتار پرخطر در دختران 16 تا 18 ساله بود. طرح پژوهش، تابع تشخیص دو گروهی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانشآموزان دختر دوره دوم متوسطه 16 تا 18 ساله شهر کرج در سال تحصیلی 1399-1398 بودند. 360 نفر از این افراد بر اساس دیدگاه کلاین(2016) و به شیوه نمونهگیری دسترس انتخاب شدند و افراد شرکت کننده به دو گروه تقسیم شدند(64 نفر به عنوان خطرپذیر و 296 نفر عادی). شرکت کنندگان به مقیاس خطرپذیری نوجوانان ایرانیِ زاده محمدی و همکاران(1390)، باورهای فراشناختیِ کارترایت-هاتون و ولز(1997)، سبک های هویتِ برزونسکی و همکاران(2013)، افکار تکرار شوندهِ مک اوی و همکاران(2014) و تاب آوریِ کانر و دیویدسون(2003) پاسخ دادند. داده ها با نرم افزار آماری SPSS نسخه 24 و با استفاده از روش تابع تشخیص(ممیزی) مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که باورهای فراشناختی، سبکهای هویت، افکار منفی تکرار شونده و تاب آوری، می توانند گرایش به رفتارهای پرخطر را پیش بینی کنند. تحلیل ممیزی توانست با 1/98 درصد پیشبینی صحیح، نوجوانان را به دو گروه پرخطر و عادی طبقهبندی کند. بر اساس نتایج پژوهش حاضر عواملی همچون باورهای فراشناختی، سبکهای هویت، افکار منفی تکرار شونده و تاب آوری بر گرایش به رفتارهای پرخطر تاثیرگذار است. بنابراین نتایج این پژوهش، میتواند به عنوان الگویی مناسب برای تدوین و طراحی برنامه های پیشگیری از خطرپذیری در نوجوانان مورد استفاده قرار گیرد.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس بر رفتارهای پرخطر و تاب آوری دانش آموزان دارای تجربه آسیب به خود در شهرستان راز و جرگلان انجام گرفت. روش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری پژوهش، همه دانش آموز مقطع متوسطه شهرستان راز و جرگلان است. نمونه پژوهشی شامل 40 دانش آموز است که از میان دانش آموزان دارای سابقه آسیب به خود به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. پس از آن به گروه آزمایش هر هفته یک جلسه یک ساعت و نیم و درمجموع طی 10 جلسه مهارت ذهن آگاهی آموزش داده شد. داده های پژوهش از طریق مقیاس تاب آوری کانر و دیویدسون (2003) و مقیاس ریسک نوجوانان ایرانی زاده محمدی و احمدآبادی (2008) جمع آوری شد. پس از اتمام آخرین جلسه آموزش، به طور هم زمان و در شرایط یکسان پس آزمون برای دو گروه آزمایش و کنترل اجرا شد؛ و داده های به دست آمده با استفاده از تحلیل کواریانس چندمتغیره (MANCOVA) مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج به دست آمده تأثیر آموزش ذهن آگاهی را بر افزایش تاب آوری و کاهش رفتارهای پرخطر و مؤلفه های آنها در گروه آزمایشی را تأیید می کند. بحث: در توصیف یافته های این تحقیق می توان گفت، آموزشهای مبتنی بر ذهن آگاهی یکی از رویکردهای مؤثر آموزشی و درمانی درزمینه بهبود سلامت روانی و غنی سازی زندگی افراد است که دارای ساختار مطلوبی برای کار روی مسائل مختلف مراجعان ازجمله افزایش تاب آوری و کاهش رفتارهای پرخطر است.

این مقاله به دنبال سه راهبرد کلان شناسایی علل وقوع حوادث رانندگی، تدقیق ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های عوامل مؤثر بر حوادث رانندگی و تعیین دقیق سهم عوامل مختلف در وقوع حوادث و تلفات رانندگی است تا از آن طریق بتوان در سه وهله زمانی کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت، نرخ وقوع حوادث و تلفات جاده ای را به صورت بارزی کاهش داد. به سبب گستره کار، سه گونه روش تحقیق هم بستگی، مطالعه تطبیقی و زمینه یابی با سه جامعه آماری 1. رانندگان خودروهای شخصی و عمومی ایران(با جامعه حدود 30000000 نفر)؛ 2. کشورهای توسعه یافته دنیا که توانسته اند در دو دهه اخیر، نرخ وقوع تلفات رانندگی را به صورت معناداری کاهش دهند(با جامعه حدود 50 کشور)؛ 3. کارشناسان آگاه به مسائل ترافیکی ساکن تهران(با جامعه حدود 1000 نفر) مورد استفاده قرار گرفت. حجم نمونه ها به ترتیب 2900 نفر، 10 کشور و 50 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، تصادفی ساده و گلوله برفی انتخاب گردید. روش و ابزار گردآوری اطلاعات نیز به ترتیب، پرسش نامه، اسنادی و مصاحبه بود. روایی و پایایی ابزار برای اساس روایی محتوایی و منطقی و پایایی نیز با استفاده از ضریب الفای کرونباخ محاسبه گردید. طبق نتایج، اعمال محدودیت برای رانندگان پرخطر، افزایش آگاهی عمومی درخصوص فرهنگ رفتاری، نظارت بر ناوگان حمل ونقل عمومی، کنترل رفتارهای پر خطر، ارتقای امداد و نجات و ... مواردی است که از تلفات رانندگی می کاهد. 

پژوهش حاضر با هدف بررسی سهم مولفه های سرمایه اجتماعی در تبیین رفتارهای پرخطر در بین جوانان صورت گرفته است. روش تحقیق پیمایش  و جامعه آماری کلیه افراد واقع در سنین 34-15 سال شهر تبریز به تعداد 579694 نفر است. از این تعداد، 630 نفر با استفاده از فرمول آماری کوکران و شیوه خوشه ای چندمرحله ای به عنوان  حجم نمونه تعیین شدند. جهت گردآوری اطلاعات از  پرسشنامه محقق ساخته و جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزارهای SPSS 22 و Smart-PLS استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که همبستگی معکوس و معنی داری  بین تمامی مولفه های سرمایه اجتماعی شامل حمایت اجتماعی، مشارکت اجتماعی، آگاهی اجتماعی، انسجام اجتماعی و اعتماد اجتماعی با بروز رفتارهای پرخطر در سطح معناداری کمتر از 01/0 وجود دارد.  نتایج حاصل از مدل معادلات ساختاری پژوهش نیز نشان داد که متغیرهای حاضر در مدل مسیر توانسته اند 6/17 درصد از تغییرات متغیر وابسته رفتارهای مخاطره آمیز را تبیین نمایند