مهرنوش عابدین زاده

هدف پژوهش حاضر الگویابی ساختاری رفتارهای پرخطر بر اساس سیستم های مغزی- رفتاری و ابعاد تاریک شخصیت با میانجی گری خلاقیت هیجانی در دانش آموزان دوره دوم متوسطه بود. روش پژوهش همبستگی به شیوه مدل یابی معادلات ساختاری و جامعه پژوهش متشکل از کلیه دانش آموزان دوره دوم متوسطه شاهین شهر در سال تحصیلی 1399-1400 بود که به شیوه نمونه گیری در دسترس از بین آنان 550 دانش آموز که داوطلب شرکت بودند، انتخاب شده و از آنان خواسته شد به سوالات پرسش نامه های پژوهش پاسخ دهند که 505 عدد از آنها بطور کامل برگردانده شد. ابزارهای پژوهش شامل پرسش نامه های سیستم مغزی رفتاری (کارور و وایت، 1994)، رفتارهای پرخطر (محمدخانی، 1386)، شخصیت تاریک (جنیسون و ویستر،2010) و خلاقیت هیجانی (آوریل، 1999) بودند. تجزیه و تحلیل داده های پژوهش با استفاده از روش های همبستگی پیرسون و مدل سازی معادلات ساختاری، به وسیله نرم افزار آماری SPSS و Amos ویرایش 23 صورت گرفت. نتایج نشان داد که سیستم های فعال سازی و بازداری رفتاری، ابعاد تاریک شخصیت (خودشیفتگی، ماکیاولیسم و جامعه ستیزی) بر خلاقیت هیجانی و رفتارهای پرخطر دانش آموزان دارای اثر مستقیم معنادار بوده است (001/0>p). همچنن نتایج نشان داد که خلاقیت هیجانی علاوه بر اثر مستقیم بر رفتارهای پرخطر دانش آموزان، در رابطه سیستم های مغزی- رفتاری و ابعاد تاریک شخصیت با رفتارهای پرخطر در دانش آموزان دوره دوم متوسطه نیز نقش میانجی معنادار دارد. با توجه به نقش میانجی معنادار خلاقیت هیجانی، پیشنهاد می شود تا با آموزش مهارت های تنظیم هیجان و خلاقیت هیجانی به دانش آموزان، تلاش شود تا با تاثیر بر سیستم های مغزی رفتاری و ابعاد تاریک شخصیت از بروز رفتارهای پرخطر در نزد آنان کاسته شود.