قلدری

هدف پژوهش، بررسی نقش ادراک شایستگی در پیش بینی خودآگاهی هیجانی و رفتار قلدری و قربانی در دانش آموزان مقطع ابتدایی بود. روش انجام پژوهش، توصیفی- همبستگی وجامعه آماری1200 دانش اموزمقطع ابتدایی شهر زاهدان در سال تحصیلی 1399-1398 بود. تعداد 268 دانش آموز (138 دختر، 130 پسر) به روش تصادفی خوشه ای چند مرحله انتخاب شدند. متغیر ها با استفاده از پرسشنامه ادراک شایستگی هارتر (1982)، خودآگاهی هیجانی تانجنی و همکاران (1990) و رفتارهای قلدری-قربانی ریگبی و اسلی (1993) سنجیده شد. اطلاعات با استفاده از روش های همبستگی پیرسون و رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد خودآگاهی هیجانی با ادراک شایستگی رابطه مثبت و معنا دار (001/0P<، 675/0r= ) و رفتارهای قلدری-قربانی با ادراک شایستگی رابطه منفی و معنیا داری (001/0P<، 547/0-r= ) دارد. همچنین نتایج رگرسیون نشان داد یک نمره تغییر در ادراک شایستگی، به میزان 67/0 خود آگاهی هیجانی و به میزان 54/0- رفتارهای قلدری-قربانی تغییر می کند. با توجه به نتایج این گونه استنباط می شود که با افزایش ادراک شایستگی در دانش آموزان می توان خودآگاهی هیجانی را در آنها افزایش و رفتارهای قلدری-قربانی را کاهش داد.

قلدری در مدارس یک چالش جهانی با عوارض جانبی متعدد و نامطلوبی است که پیامدهای اجتماعی گسترده ای دارد. این پژوهش با هدف بررسی نقش میانجی شایستگی های اجتماعی_هیجانی در رابطه بین سبک دلبستگی و قلدری انجام شد. روش پژوهش همبستگی در قالب الگویابی معادلات ساختاری و جامعه آماری شامل تمام دانش آموزان مقطع متوسطه اول شهر ارومیه در سال تحصیلی 1400-1399 بود که تعداد 360 نفر از دانش آموزان به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و مقیاس های دلبستگی بزرگ سال بشارت (2011)، مقیاس قلدری ایلی نویز (2001) و مقیاس شایستگی اجتماعی_هیجانی زو و جی (2012) را تکمیل نمودند. بعد از حذف پرسشنامه های مخدوش و داده های پرت 356 پرسشنامه با روش الگویابی معادله های ساختاری و با استفاده از نرم افزار AMOS ویراست 24 تحلیل شدند. نتایج نشان داد که مدل مفروض واسطه مندی شایستگی اجتماعی_هیجانی در رابطه بین سبک دلبستگی و قلدری دانش آموزان برازش قابل قبولی با داده ها دارد. همچنین سبک های دلبستگی ناایمن و شایستگی اجتماعی_ هیجانی به صورت مستقیم رفتار قلدری دانش آموزان را پیش بینی نمودند. علاوه بر این سبک های دلبستگی ناایمن بر رفتار قلدری دانش آموزان به واسطه شایستگی اجتماعی_ هیجانی اثر غیرمستقیم دارد. این پژوهش شامل تلویحاتی برای متولیان عرصه تعلیم و تربیت است تا با تکیه بر نتایج در راستای تعدیل و کاهش رفتارهای قلدری دانش آموزان اقدامات مطلوبی انجام دهند.

هدف: هدف از پژوهش حاضر اثربخشی برنامه آموزش جرأت ورزی قربانیان بر رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت نوجوانان قربانی قلدری بود.روش شناسی پژوهش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری یک ماهه با گروه آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری شامل نوجوانان 14 تا 17 ساله منطقه 17 مدارس دولتی شهر تهران بود. تعداد 40 نفر از نوجوانانی که ملاک های ورود به پژوهش را داشتند و نمره بالایی در پرسشنامه قربانی هارتر کسب کردند به صورت تصادفی انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت والکر و همکاران (1987) بود که در سه مرحله پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری یک ماهه توسط هر دو گروه تکمیل شد. برنامه آموزش جرأت ورزی نوجوانان قربانی در 8 جلسه 90 دقیقه ای برای گروه آزمایش اجرا شد. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس چندمتغیری اندازه گیری مکرر تحلیل شد.یافته ها: نتایج نشان داد آموزش جرأت ورزی به نوجوانان قربانی در متغیرهای خوشکوفایی و رشد معنوی (44/6=F و 003/0=P)، مسئولیت پذیری درباره سلامت (327=F و 002/0=P)، روابط بین فردی (47/4=F و 019/0=P)، مدیریت استرس (10/5=F و 009/0=P) و تغذیه (52/4=F و 022/0=P) تأثیر دارد. این در حالی بود که این میزان برای متغیر فعالیت بدنی (01/0=F و 988/0=P) اثربخش نبود.بحث و نتیجه گیری: در نهایت بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش می توان گفت آموزش جرأت ورزی قربانیان بر رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت نوجوانان 14 تا 17 ساله اثربخش بوده و می توان از این آموزش جهت ارتقای سلامت آن ها استفاده کرد و آگاهی والدین، معلمان، مدیران و سایر متخصصان از این آموزش ها می تواند کمک کننده باشد.

زمینه: قلدری، مسأله ای فراگیر و جدی در حوزه سلامت روانی-اجتماعی است که گروه های سنی مختلف در فرهنگ های گوناگون را تحت تأثیر قرار می دهد. تاکنون مداخلات گوناگونی برای مقابله با این آسیب اجتماعی ارائه شده است. هدف: هدف پژوهش حاضر، مرور نظام مند مداخلات قلدری و قربانی شدن سنتی و سایبری در جمعیت عمومی ایران بود. روش: در یک مطالعه مروری نظام مند بر اساس دستورالعمل پریزما، پژوهش های کارآزمایی بالینی منتشر شده در حوزه قلدری در پایگاه های اطلاعاتی آنلاین (Magiran, Noormags, SID) در طی سال های 1382 تا 1403 با استفاده از ترکیب کلیدواژه های "قلدری" یا "زورگویی" یا "آزارگری" و "قلدری سایبری" یا "قلدری سنتی" یا "مزاحمت سایبری" مورد جستجو قرار گرفتند. از مجموع 403 مقاله منتشر شده، 90 مطالعه بر اساس معیارهای ورود در مقوله های ویژگی های کلی، ویژگی های گروه نمونه، دوره پیگیری، طرح پژوهش، پیامد و نوع مداخلات استخراج شد. یافته ها: نتایج نشان داد که تمرکز عمده مداخلات بر قلدری سنتی بوده است و مداخلات قلدری یا قربانی شدن سایبری کمتر مورد توجه قرار گرفته است. بعلاوه، مشخص شد که کلیه مداخلات به صورت مقطعی و با محوریت داده ها یا گزارش های خودسنجی انجام شده است. همچنین، بیشتر مداخلات در گروه سنی نوجوانان که غالباً دانش آموزان دوره متوسطه بودند، صورت گرفته است. علاوه بر این، ارزیابی نوع مداخلات حاکی از این بود که آموزش مهارت های زندگی و مداخلات مبتنی بر تنظیم هیجان، رایجترین و پرکاربردترین مداخلات مرتبط با قلدری در گروه های سنی مختلف بودند. نتیجه گیری: به طور کلی، یافته های پژوهش حاضر ضرورت انجام مطالعات طولی، توجه به طراحی برنامه های پیشگیری از قلدری (به ویژه قلدری و قربانی شدن سایبری) در گروه دانشجویان و کودکان خردسال و در بافت های متنوع (از جمله محیط های شغلی) و نیز توجه به سایر روش های جمع آوری داده را به منظور درک دقیق تر پدیده قلدری و مقابله کارآمد با آن مورد تأکید قرار می دهند.