مطالب مرتبط با کلیدواژه

قلدری سایبری


۱.

قلدری سنتی و سایبری در نوجوانان دختر مدارس راهنمایی: نقش کیفیت ارتباط معلم- دانش آموز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تربیتی دوره جدید سال هشتم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۲۶

کلیدواژه‌ها: نوجوان دانش آموز دختر قلدری سنتی قلدری سایبری قلدری در مدرسه کیفیت ارتباط معلم

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی روانشناسی رسانه
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی مناسبات انسانی در محیط مدرسه
تعداد بازدید : ۳۷۴۱ تعداد دانلود : ۲۴۴۲
قلدری یک نوع خشونت سطح پائین به شمار می آید که اخیراً مورد توجه پژوهشگران و روان شناسان حیطه ی تربیتی قرار گرفته است و به دو صورت نمود می یابد: قلدری سایبری و سنتی. پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان شیوع قلدری و رابطه ی آن با کیفیت ارتباط معلم- دانش آموز در بین نوجوانان دختر مقطع راهنمایی مدارس دولتی شهر تبریز و نیز، مقایسه ی این متغیرها در پایه های مختلف تحصیلی دانش آموزان انجام شد. برای تحقق اهداف این پژوهش توصیفی- رابطه ای، 397 دانش آموز دختر مدارس راهنمایی شهر تبریز (90-1391) با شیوه ی نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده و به مقیاس قلدری (BS، پاتچین و هیندوجا، 2011) و پرسشنامه ی ارتباط معلم– دانش آموز (IT-SR، مورری و زوواک، 2011) پاسخ گفتند. تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS، میزان بروز رفتار قلدری در یک ماه اخیر را 2/64 % بدست آورد. آزمون ضریب همبستگی پیرسون بین قلدری و اشکال سنتی و سایبری آن با کیفیت ارتباط معلم- دانش آموز رابطه ی منفی نشان داد (01/0>P). بر حسب نتیجه ی آزمون رگرسیون چندگانه، عوامل بیگانگی و ارتباط با معلم 19 % تغییرات قلدری را پیش بینی نمودند و عامل بیگانگی (32/0-=ß) متغیر پیش بین بهتری بود. همچنین، مبتنی بر نتایج تحلیل واریانس یک طرفه، قلدری در میان دانش آموزان پایه دوم و سوم نسبت به پایه اول شایع تر بوده و کیفیت ارتباط آنان با معلمان خویش نیز، منفی تر بود. با در نظر گرفتن نتایج تحقیق، توجه مضاعف بر کیفیت ارتباط معلم- دانش آموز برای کاهش رفتار قلدری و ناسازگاری های دانش آموزان دختر پیشنهاد می گردد.
۲.

نقش سبک های فرزندپروری ادراک شده و اختلال شخصیت مرزی در قلدری سایبری: نقش میانجی همدلی

نویسنده:
منبع: مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت سال پنجم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۷) 81-92

کلیدواژه‌ها: فرزندپروری ادراک شده نشانه های اختلال شخصیت مرزی قلدری سایبری همدلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۷ تعداد دانلود : ۴۷۳
مقدمه: قلدری سایبری نوعی پرخاشگری، عمل عمدی توسط یک گروه و یا فردی با استفاده از روش های ارتباطی الکترونیکی، به صورت مکرر و در طول زمان در برابر یک قربانی که به راحتی نمی تواند از خود دفاع کند تعریف تعریف شده است. هدف: هدف پژوهش حاضر، تعیین نقش سبک های فرزندپروری ادراک شده (مستبدانه، مقتدرانه، بی اعتنا و سهل گیرانه) و اختلال شخصیت مرزی در قلدری سایبری با میانجی گری نقش همدلی بود. روش: مطالعه حاضر با توجه به اهداف تحقیق، از نوع همبستگی و با توجه به روش جمع آوری داده ها از نوع تحقیقات توصیفی می باشد.ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش عبارت بودند: پرسشنامه قلدری سایبری لوپز، پرسشنامه سبک های فرزندپروری نقاشان، پرسشنامه نشانه های اختلال شخصیت مرزی، پرسشنامه همدلی بهر بارون-کوهن و ویل رایت. نمونه پژوهش 305 نفر از دانش آموزان پسر پایه سوم دبیرستان شهر تبریز بودند که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب گردیدند. برای تحلیل نتایج از مدل یابی معادلات ساختاری ( SEM ) و تحلیل مسیر استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل مسیر نشان داد که فرزندپروری ادراک شده (مستبدانه، مقتدرانه و بی اعتنا) و اختلال شخصیت مرزی با میانجی گری همدلی قادرند در قالب روابط ساختاری تغییرات قلدری سایبری را به طور معنی داری تبیین کنند. نتیجه گیری: در نتیجه می توان گفت که قلدری سایبری می تواند بازتابی از شخصیت و خانواده باشد.
۳.

پیش بینی قلدری سایبری بر اساس ویژگی های شخصیتی، هوش هیجانی و هوش معنوی در نوجوانان

نویسنده:
منبع: پیشرفت های نوین در علوم رفتاری دوره پنجم شهریور ۱۳۹۹ شماره ۴۷ ۱-۱۶

کلیدواژه‌ها: قلدری سایبری ویژگی های شخصیتی هوش هیجانی هوش معنوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۵ تعداد دانلود : ۸۰۸
هدف از انجام این پژوهش پیش بینی قلدری سایبری بر اساس ویژگی های شخصیتی، هوش هیجانی و هوش معنوی در نوجوانان بود. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 99-1398 بودند. حجم نمونه 200 نفر از این دانش آموزان بر اساس فرمول پلنت از تاپاکینگ، فیدل و اولمن (2007) و به شیوه نمونه گیری خوش ه ای تصادفی انتخاب و به پرسشنامه تجربه قلدری-قربانی سایبری (CBVEQ) آنتیادو، کوکینوس و مارکوس (2016)، سیاهه پنج عاملی شده شخصیت (NEO-FFI) مک کری و کاستا (2004)، مقیاس تجدیدنظر شده هوش هیجانی (MSEIS) شاته و همکاران (1998) و سیاهه هوش معنوی (SISRI-24) کینگ (2008) پاسخ دادند. داده های جمع آوری شده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندمتغیره به روش همزمان تحلیل شد. یافته ها نشان داد که بین ویژگی های شخصیتی، هوش هیجانی و هوش معنوی با قلدری سایبری رابطه معنی داری وجود دارد (0/01>P). نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیره نیز آشکار کرد که 73/8% درصد از کل واریانس قلدری سایبری به وسیله ویژگی های شخصیتی، هوش هیجانی و هوش معنوی تبیین می شود. نتایج حاصل از این یافته ها به ضرورت توجه به ویژگی های شخصیتی، هوش هیجانی و هوش معنوی در کاهش قلدری سایبری تأکید کرد.
۴.

تأثیرآموزش مهارت های جرأت ورزی بر دانش آموزان دختر قربانی قلدری سایبری در مدارس دوره متوسطه دوم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انتظام اجتماعی سال دوزادهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ 121 - 140

کلیدواژه‌ها: مهارت های جرأت ورزی قربانی سایبری قلدری سایبری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۱ تعداد دانلود : ۴۸۱
زمینه و هدف: قلدری سایبری پدیده ای است که با ظهور و پیشرفت اینترنت پدید آمده و چالش های مربوط به خود را طلب می کند. هدف پژوهش بررسی تأثیر آموزش مهارت های جرأت ورزی بر دانش آموزان دختر قربانی قلدری سایبری در مدارس دوره متوسطه دوم می باشد. روش شناسی: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ نوع، کمی با روش نیمه آزمایشی (پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه) است. جامعه آماری را دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه (99-98) تشکیل دادند که از این میان تعداد 30 نفر از آن ها که در پرسشنامه قربانی سایبری بالاترین نمره را کسب کرده بودند به صورت تصادفی گزینش و در دو گروه گواه و آزمایش جایگزین شدند. ابزار پژوهش حاضر پرسشنامه تجربه قربانی سایبری (آنتونیادو و همکاران، 2016) و ابراز وجود شرینگ (شرینگ، 1980) بود که ضریب پایایی این مقیاس ها به ترتیب 0/69 (بشرپور و زردی، 1398) و 0/88 (خلعتبری و همکاران، 1389) گزارش شده است. سپس برنامه آموزش مهارت های جرأت ورزانه در 8 جلسه 90 دقیقه ای برای اعضای گروه آزمایش اجرا گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها، از آزمون تحلیل کواریانس تک متغیری استفاده شد. یافته ها: یافته ی پژوهش حاضر نشان داد که آموزش مهارت های جرأت ورزی موجب تغییر معنا دار در نمرات قربانی سایبری در مرحله پس آزمون شده است (F=80/68 ،P<0/001). پیگیری نتایج در یک دوره 6 ماهه نیز حاکی از ماندگاری اثر آموزش مهارت های جرأت ورزی بود. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش مشخص شد که آموزش مهارت های جرأت ورزی به نوجوانان موجب کاهش تجربه قربانی سایبری در این گروه سنی می شود و می توان با بهره گرفتن از چنین آموزش هایی، از وقوع آسیب های اجتماعی پیشگیری کرد.
۵.

مقایسه اثربخشی آموزش همدلی با آموزش مبتنی بر دیدگاه گیری اجتماعی بر هوش هیجانی نوجوانان دارای قلدری سایبری(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره هجددهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۶۲) 553-567

کلیدواژه‌ها: همدلی دیدگاه گیری اجتماعی هوش هیجانی قلدری سایبری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۰ تعداد دانلود : ۳۵۳
زمینه و هدف: تحقیقات نشان داده است که قلدری در فضای سایبری پیامدهای منفی بر کارکردهای تحصیلی نوجوانان داشته و بین هوش هیجانی و قلدر بودن رابطه معکوس وجود دارد؛ بنابراین هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی آموزش همدلی با آموزش مبتنی بر دیدگاه گیری اجتماعی بر هوش هیجانی نوجوانان دارای قلدری سایبری بود . مواد و روش ها: دختر دوره اول متوسطه شهر بوشهر در سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۳۹۸ بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد ۴۵ نفر از آنان در دو گروه آزمایش (هر گروه ۱۵ دانش آموز) و یک گروه کنترل (۱۵ نفر) قرار گرفتند. گروه های آزمایش تحت آموزش همدلی (۱۰ جلسه ۹۰ دقیقه ای) و آموزش مبتنی بر دیدگاه گیری اجتماعی (۱۰ جلسه ۹۰ دقیقه ای) قرار گرفتند؛ اما گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای دریافت نکرد و در لیست انتظار باقی ماند. از پرسشنامه قلدری سایبری آنتیادو، کوکینوس و مارکوس (۲۰۱۶) و مقیاس تجدنظر شده هوش هیجانی شاته و همکاران (۱۹۹۸) به منظور گردآوری داده ها استفاده شد. تحلیل داده های به دست آمده از اجرای پرسشنامه ها از طریق نرم افزار SPSS نسخه ۲۴ در دو بخش توصیفی و استنباطی (تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بن فرونی) انجام پذیرفت. یافته ها: نتایج نشان داد هر دو درمان مذکور در مرحله پس آزمون و پیگیری نسبت به گروه کنترل اثربخشی معناداری بر هوش هیجانی نوجوانان دارای قلدری سایبری اعمال کردند (۰۵/۰> P ). همچنین، آموزش مبتنی بر دیدگاه گیری اجتماعی نسبت به آموزش همدلی در بهبود هوش هیجانی مؤثرتر بود (۰۵/۰> P ). نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر، می توان گفت که آموزش مبتنی بر دیدگاه گیری اجتماعی و آموزش همدلی می توانند به عنوان یک شیوه درمانی برای بهبود هوش هیجانی نوجوانان دارای قلدری سایبری در محیط های آموزشی و درمانی به کار برده شوند.
۶.

فضای سایبری و گرایش به اعتیاد در نوجوانان: نقش محوری قلدری/قربانی شدن سایبری و بدتنظیمی روان شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روانشناختی دوره شانزدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ 119 - 134

کلیدواژه‌ها: اختلالات مرتبط با مصرف مواد بدتنظیمی روان شناختی قربانی شدن سایبری قلدری سایبری نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲۸ تعداد دانلود : ۵۲۶
پژوهش حاضر با هدف تبیین آمادگی به اعتیاد نوجوانان بر اساس قلدری/قربانی شدن سایبری و بدتنظیمی روان شناختی طراحی شده است. این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود که 356 نفر (197 دختر و 159 پسر) از دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر میاندوآب در سال تحصیلی 98-1397، به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و سیاهه مختصر بدتنظیمی روان شناختی، مقیاس ایرانی آمادگی به اعتیاد، مقیاس پرخاشگری سایبری و قربانی شدن سایبری را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از آزمون های همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی چندگانه تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که آمادگی به اعتیاد با قلدری/قربانی شدن سایبری و بدتنظیمی روان شناختی (هیجانی، شناختی و رفتاری) رابطه مثبت و معنادار داشت. هم چنین، قلدری/قربانی شدن سایبری و بدتنظیمی روان شناختی با توان مطلوبی، آمادگی به اعتیاد نوجوانان را پیش بینی کردند. یافته های این مطالعه ضرورت توجه به متغیرهای قلدری/قربانی شدن سایبری و بدتنظیمی روان شناختی به عنوان عوامل سبب شناختی مهم در آمادگی به اعتیاد نوجوانان را نشان داد.
۷.

بررسی رابطه بین سواد رسانه ای و قربانی سایبری

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم تربیتی و مشاوره دوره پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۰ 91 - 105

کلیدواژه‌ها: سواد رسانه ای قلدری سایبری قربانی سایبری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۹ تعداد دانلود : ۲۴۳
مقدمه: در سال های اخیرقلدری قربانی سایبری به عنوان بعد جدیدی از رفتارهای انحرافی معرفی شده است و یک راهبرد رفتاری برای تسلط یافتن بر افراد است. معمولا وقتی تاثیرات نامناسب انواع رسانه ها مانند برنامه های رسانه ای صحبت به میان می آید، به راه های درمانی اندیشیده می شود. در حالی که بهتر است این گروه را به ابزار نیرومندتری به نام سواد رسانه مجهز سازیم.اهداف: این پژوهش در پی آن است که رابطه بین سواد رسانه ای وقربانی سایبری دانش آموزان ایرانی دختر و پسر متوسطه اول و دوم را در شهر دوحه قطر شناسایی کند.روش : پژوهش حاضر از نوع همبستگی است. این پژوهش به بررسی رابطه بین سواد رسانه ای وقربانی سایبری می پردازد. جامعه آماری مورد مطالعه،  شامل تمامی دانش آموزان دختر و پسر ایرانی متوسطه اول و دوم دبیرستان های شهر دوحه قطر در س ال تحصیلی 98 97 هستند.یافته ها: نتایج به دست آمده از تحلیل داده های این پژوهش نشانگر آن بودند که سواد رسانه دانش آموزان دختر بیشتر از سواد رسانه دانش آموزان پسر است و همچنین قربانی سایبری دانش آموزان پسر بیشتر ازقربانی سایبری دانش آموزان دختر است. و همچنین نشان می دهد که بین سواد رسانه دختران و پسران رابطه معنا داری وجود دارد .واینکه بین قربانی سایبری دختران و پسران رابطه معنا داری وجود ندارد .
۸.

مدل معادلات ساختاری نقش باورهای غیرمنطقی در پیش بینی تجربه قلدری سایبری دانش آموزان با میانجیگری: دشواری در تنظیم هیجان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روانشناختی دوره هجدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ 39 - 53

کلیدواژه‌ها: باورهای غیرمنطقی دشواری در تنظیم هیجان دانش آموزان قلدری سایبری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۸ تعداد دانلود : ۲۲۷
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش باورهای غیر منطقی در پیش بینی تجربه قلدری سایبری با میانجیگری: دشواری در تنظیم هیجان انجام گرفت. روش این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه دانش آموزان پسر دوره دوم متوسطه مدارس دولتی استان اردبیل در سال تحصیلی 99-1398 تشکیل داده اند. لیست تمامی مدارس دولتی پسرانه دوره دوم متوسطه استان اردبیل که 179 مدرسه را شامل می شد، تهیه و از شهرستان های مختلف ان  هر کدام دو مدرسه و از هر مدرسه دو کلاس انتخاب شد. تعداد 409 نفر از این افراد به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای از بین جامعه آماری فوق انتخاب و به پرسش نامه های تجربه قلدری_ قربانی سایبری، باورهای غیرمنطقی و دشواری در تنظیم هیجان پاسخ دادند. داده های جمع آوری شده در این پژوهش با آزمون های همبستگی پیرسون و الگوی معادلات ساختاری تحلیل شد. نتایج ضریب همبستگی نشان داد تجربه قلدری سایبری با باورهای غیرمنطقی و همچنین دشواری در تنظیم هیجان دانش آموزان ارتباط مثبت و معنادار دارد. شاخص های برازش مدل نیز مسیر باورهای غیرمنطقی به قلدری را به صورت مستقیم و همچنین با میانجی گری دشواری در تنظیم هیجان تأیید کرد. نتایج این پژوهش نشان داد که باورهای غیر منطقی با میانجیگری دشواری در تنظیم هیجان توانایی پیش بینی تجربه ی قلدری سایبری دانش آموزان را به صورت معنی داری دارند.
۹.

نقش میانجی گری خشم در رابطه بین حمایت اجتماعی ادراک شده با قلدری-قربانی سایبری در دختران نوجوان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده سال شانزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۶۰ 131 - 153

کلیدواژه‌ها: قلدری سایبری قربانی سایبری حمایت اجتماعی ادراک شده خشم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۶ تعداد دانلود : ۲۳۲
هدف از این پژوهش بررسی نقش میانجی گری خشم در رابطه بین حمایت اجتماعی ادراک شده با قلدری-قربانی سایبری در دختران نوجوان بود. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 1400-1399 بودند. حجم نمونه 272 نفر از این افراد بر اساس دیدگاه کلاین (2015) و به شیوه نمونه گیری غیرتصادفی در دسترس (شیوه برخط) انتخاب و به پرسشنامه تجربه قلدری-قربانی سایبری (CBVEQ) آنتیادو و همکاران (2015)، مقیاس چندبعدی حمایت اجتماعی ادراک شده (MSPSS) زیمت و همکاران (1988) و سیاهه خشم (CHIA) نلسون و فینچ (2000) پاسخ دادند. سپس الگوی پیشنهادی از طریق مدل معادلات ساختاری با استفاده از SPSS و AMOS نسخه 24 و روش بوت استرپ در برنامه ماکرو پریچر و هایز (2004) تحلیل شد. نتایج نشان داد که حمایت اجتماعی ادراک شده (668/22-=t؛ 001/0=sig) و خشم (379/3=t؛ 001/0=sig) بر قلدری سایبری اثر مستقیم دارند. همچنین حمایت اجتماعی ادراک شده (264/20-=t؛ 001/0=sig) و خشم (083/4-=t؛ 001/0=sig) بر قلدری سایبری اثر مستقیم دارند. افزون اثرات غیرمستقیم حمایت اجتماعی ادراک شده از طریق نقش میانجی خشم بر قلدری-قربانی سایبری معنادار بود و مدل از برازش مطلوب برخوردار بود (061/0=RMSEA و 05/0>P-value). می توان نتیجه گیری کرد که توجه به حمایت اجتماعی ادراک شده و خشم در دانش آموزان دختر برای شناسایی عوامل مؤثر بر قلدری-قربانی سایبری آنان ضروری است.
۱۰.

نقش تعدیل گری ویژگی های شخصیتی در رابطه همدلی قومی فرهنگی و قلدری سایبری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های علوم شناختی و رفتاری سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۱) 43 - 60

کلیدواژه‌ها: همدلی قومی فرهنگی ویژگی های شخصیتی قلدری سایبری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵ تعداد دانلود : ۱۴۵
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه همدلی قومی فرهنگی با قلدری سایبری با نقش تعدیل گری ویژگی های شخصیتی در بین دختران متوسطه دوم شهر اصفهان انجام شد. روش پژوهش، همبستگی بود و جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم شهر اصفهان بودند که از این میان، 380 نفر به عنوان نمونه از طریق فرمول نمونه گیری کوکران برآورد و از طریق نمونه گیری دردَسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، سه پرسشنامه همدلی قومی فرهنگی وانگ و همکاران (2003)، پرسشنامه استاندارد قلدری سایبری مینه سینی، نوسنتینی و کالوسی (2011) و پرسشنامه فرم کوتاه سنجش صفات پنج گانه شخصیتی (NEO) مک کری و کاستا (1985) بود. تجزیه وتحلیل در سطح استنباطی با استفاده از مدل معادلات ساختاری از طریق نرم افزار  AMOS انجام شد. نتایج تعدیل گری ویژگی های شخصیتی در کنار خرده مؤلفه های همدلی قومی فرهنگی نشان داد آگاهی همدلانه با ضریب (20/0-)، چشم انداز همدلانه با ضریب (37/0-)، پذیرش تفاوت با ضریب (44/0-)، بیان احساس همدلانه با ضریب (26/0-) بر قلدری سایبری تأثیر دارد. نتایج پژوهش در بُعد شخصیتی نشان می دهد روان نژندی در بین ابعاد شخصیتی بیشترین میزان تعدیل گری را در ابعاد خرده مؤلفه های همدلی قومی فرهنگی و با تأثیر فزاینده بر رفتار قلدری سایبری دارد. به نظر می رسد هرچند تقویت عرصه های همدلی قومی فرهنگی می تواند کنترل کننده رفتارهای قلدری سایبری باشد، در بین دختران نقش ویژگی های شخصیتی، به ویژه روان نژندی، بیشتر از همدلی قومی فرهنگی است.    
۱۱.

تأثیر همدلی قومی–فرهنگی بر قلدری سایبری، نقش تعدیلگر ویژگی های شخصیتی در دختران متوسطه دوم شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (فردوسی مشهد) سال نوزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ 218 - 191

کلیدواژه‌ها: همدلی قومی - فرهنگی قلدری سایبری ویژگی های شخصیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱ تعداد دانلود : ۱۴۱
با توجه به اقبال روزافزون از شبکه های اجتماعی از سوی نوجوانان و رشد فزاینده تنوع فرهنگی و به تبع آن توسعه همدلی قومی و فرهنگی در سپهر سایبر، چالش های رفتاری مثل قلدری می تواند در این فضا نیز توسعه یابد. اینکه تا چه اندازه قلدری تابعی از صفات شخصیتی است یا تحت تأثیر  فضای همدلانه قرار می گیرد، محل تأمل است؛ بر این اساس، پژوهش حاضر به بررسی تأثیر همدلی قومی فرهنگی بر قلدری سایبری با نقش تعدیل گر ویژگی های شخصیتی در بین نوجوانان پرداخته است. روش پژوهش حاضر همبستگی است. همه دانش آموزان دختر متوسطه دوم اصفهان در سال تحصیلی 1400-1399 جامعه آماری این پژوهش را تشکیل دادند که380 نفر از طریق فرمول جامعه نامعلوم کوکران و نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. اطلاعات از طریق پرسشنامه استاندارد همدلی قومی فرهنگی وانگ و همکاران (2003)، پرسشنامه قلدری سایبری مینه سینی، نوسنتینی و کالوسی (2011) و پرسشنامه فرم کوتاه صفات پنج گانه شخصیتی (NEO) مک کری و کاستا (1985) گردآوری شد. اعتبار داده ها از طریق روایی صوری و محتوایی و ضریب آلفا برآورد و تجزیه تحلیل در سطح استنباطی با استفاده از مدل معادلات ساختاری از طریق نرم افزار AMOS انجام شد. نتایج تحلیل ها نشان داد که همدلی قومی فرهنگی قلدری سایبری را کاهش می دهد. روان نژندی و برون گرایی باعث افزایش قلدری سایبری می شوند؛ درحالی که سایر ویژگی ها همچون انعطاف پذیری، باوجدان بودن و دلپذیر بودن همچنان تأثیر منفی دارند. به طورکلی، همدلی قومی-فرهنگی تأثیر بیشتری بر کاهش قلدری دارد، اما این تأثیر با نقش تعدیل کننده صفات شخصیتی کمتر می شود.
۱۲.

تبیین جامعه شناختی قلدری سایبری در بین دانشجویان دانشگاه گیلان با تأکید بر تئوری کنش موقعیت مند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل اجتماعی ایران سال ۱۳ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ ۱۷۲-۱۴۹

کلیدواژه‌ها: تئوری کنش موقعیت مند قلدری سایبری دانشجویان دانشگاه گیلان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶ تعداد دانلود : ۲۰۱
هدف اصلی این مقاله، بررسی چرایی درگیری کاربران شبکه های اجتماعی در قلدری سایبری با استفاده از تئوری کنش موقعیت مند است. بدین منظور با استفاده از نمونه 380 نفری از دانشجویان دختر و پسر دانشگاه گیلان که به روش نمونه گیریِ در دسترس انتخاب شدند، مفروضه های تئوری کنش موقعیت مند مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که خودکنترلی پایین (ضریب بتا: 180/0)، اخلاقیات پایین (ضریب بتا: 130/0)، بازدارندگی ادراک شده پایین (ضریب بتا: 090/0) و بستر اخلاقی انحرافی (ضریب بتا: 337/0) تأثیر معناداری بر مشارکت دانشجویان در قلدری سایبری دارند. همچنین، سطح تحصیلات (ضریب بتا: 097/0-)، سن (ضریب بتا: 116/0-)، وضعیت تأهل (ضریب بتا: 090/0-) و جنسیت (ضریب بتا: 124/0)، احتمال افزایش قلدری سایبری را ارتقا می بخشد. افزون بر آن، تمایلات کج روانه رابطه بستر مجرمانه و قلدری سایبری را تعدیل می کند.
۱۳.

اثر بخشی بسته های آموزشی کاهش قلدری سایبری ویژه دانش آموزان و والدین بر عزت نفس و رضایت از زندگی دانش آموزان دبیرستانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تربیتی سال ۱۸ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۶۴ 157-174

کلیدواژه‌ها: قلدری سایبری عزت نفس رضایت از زندگی دانش آموزان دبیرستانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۵ تعداد دانلود : ۱۵۲
هدف پژوهش حاضر عبارت است از اثربخشی بسته های آموزشی کاهش قلدری سایبری (ویژه دانش آموزان و والدین) بر عزت نفس و رضایت از زندگی در دانش آموزان دبیرستانی بود. روش کار به صورت شبه آزمایشی از نوع(پیش آزمون-پس آزمون) با گروه کنترل و مرحله پیگیری بود. جامعه آماری تمامی دانش آموزان دبیرستانی(دوره دوم) قلدر سایبری(مرتکبین) در شهرستان گچساران در سال تحصیلی 99-1398 بودند. در روش نمونه گیری پژوهش حاضر، ابتدا پرسش نامه قلدری سایبری به دانش آموزان دختر و پسر دبیرستانی داده شد. سپس بعد از تجزیه و تحلیل نتایج، دانش آموزان قلدر سایبری(مرتکبین) شناسایی شدند، 15 نفر به عنوان گروه آزمایش و 15 نفر به صورت کنترل گمارده شدند. هر دو گروه پرسشنامه های عزت نفس کوپر اسمیت(1968) و رضایت از زندگی(هیوبنر،2001) را به عنوان پیش آزمون و سپس بعد از اجرای بسته های آموزشی، به عنوان پس آزمون تکمیل کردند. بسته های آموزشی پس از اعتبار یابی بیرونی(اجرایی) در قالب مطالعه مقدماتی بر روی یک گروه نمونه 4 نفری برای مرتکبین قلدری سایبری به مدت 10 جلسه و والدین مرتکبین قلدری سایبری 4 جلسه اجرا و موارد نقص و ابهامات بررسی و برطرف گردید. سپس اجرای اصلی انجام گرفت و داده های پژوهش در دو سطح توصیفی و استنباطی تحلیل شد. جهت بررسی فرضیات از روش تحلیل کواریانس استفاده شد. یافته ها نشان داد که تفاوت بین پیش آزمون با پس آزمون در نمرات همه متغیرهای پژوهش معنادار شده است(001/0>p). بنابراین بسته های آموزشی کاهش قلدری سایبری می تواند برای بهبود متغیرهای وابسته پژوهش استفاده شود.
۱۴.

آزمون مدل قلدری سایبری در دوران پسا کرونا : نقش حمایت تحصیلی و سرمایه های روانشناختی ( مورد مطالعه : دانش آموزان مقطع متوسطه شهر شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی سال ۱۰بهار ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۴۰) 47 - 58

کلیدواژه‌ها: حمایت تحصیلی قلدری سایبری سرمایه های روانشناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷ تعداد دانلود : ۱۲۵
این پژوهش با هدف آزمون مدل قلدری سایبری در دوران پسا کرونا براساس حمایت تحصیلی و سرمایه های روانشناختی در میان دانش آموزان مقطع متوسطه شهر شیراز انجام گرفت. برای این منظور 381 نفر از دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شیراز به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و به پرسشنامه های سرمایه روانشناختی لوتانز و آولیو(2007) (PCQ)، حمایت تحصیلی ساندز و پلانکت (2005) و پرسشنامه تجربه قلدری قربانی سایبری آنتونیادو و همکاران (2016) پاسخ دادند. یافته ها نشان داد که اثر مستقیم مولفه های حمایت تحصیلی(حمایت معلم ، حمایت همسالان ، حمایت خانواده ) بر مولفه های سرمایه های روانشناختی (خوش بینی، امید، انعطاف پذیری و خودکارآمدی مثبت و معنی دار می باشد.به علاوه اثر مستقیم مولفه های سرمایه های روانشناختی برقلدری سایبری منفی و معنی دار است. ضمنا اثر غیر مستقیم مولفه های حمایت تحصیلی بر قلدری سایبری منفی و معنی دار می باشد. همچنین شاخص های آزمون مدل قلدری سایبری در دوران پسا کرونا نشان داد که مدل برازش شده با داده های به دست آمده از دانش آموزان کلاس های مقطع متوسطه دوم شیراز حمایت می شود.
۱۵.

پیش بینی قلدری سایبری براساس تکانشگری، بی تفاوتی اخلاقی و صفات تاریک شخصیت در نوجوانان دارای وابستگی به فضای مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال ۱۲ تیر ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۸۵) ۱۹۶-۱۸۷

کلیدواژه‌ها: بی تفاوتی اخلاقی تکانشگری صفات تاریک شخصیت قلدری سایبری وابستگی به فضای مجازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۱ تعداد دانلود : ۲۵۲
هدف این پژوهش پیش بینی قلدری سایبری براساس تکانشگری، بی تفاوتی اخلاقی و صفات تاریک شخصیت در نوجوانان دارای وابستگی به فضای مجازی بود. روش پژوهش توصیفی_همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دوره دوم متوسطه ی شهر اردبیل در سال تحصیلی 1402-1401 بودند. نمونه مورد مطالعه 112 نفر از دانش آموزان دارای وابستگی به فضای مجازی بودند که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. گردآوری داده ها با استفاده از پرسشنامه های وابستگی به شبکه های مجازی مبتنی بر موبایلAMQBSN)، خواجه احمدی و همکاران، 1395)، تجربه قلدری–قربانی سایبری (CBVEQ، آنتیادو و همکاران، 2016)، بی تفاوتی اخلاقی (MDS، بندورا و همکاران، 1996)، پرسشنامه تکانشگری بارات (BIS-11، پاتون و همکاران، 1995) و صفات تاریک شخصیت (DTP، جانسون و وبستر، 2010) صورت گرفت. داده ها با روش ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها نشان داد بین تکانشگری (01/0P<)، بی تفاوتی اخلاقی (01/0P<) و صفات تاریک شخصیت (ماکیاولگرایی، جامعه ستیزی و خودشیفتگی) (01/0P<) با قلدری سایبری همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین 35 درصد از قلدری سایبری نوجوانان دارای وابستگی به فضای مجازی از طریق تکانشگری، بی تفاوتی اخلاقی و صفات تاریک شخصیت تبیین می شود (05/0P<). نتایج به دست آمده نشان داد که تکانشگری، بی تفاوتی اخلاقی و صفات تاریک شخصیت نقش معناداری در پیش بینی قلدری سایبری در نوجوانان دارای وابستگی به فضای مجازی دارد.
۱۶.

نقش واسطه ای سلامت معنوی در رابطه بین صفات تاریک شخصیتی با گرایش به قلدری سایبری در دانش آموزان متوسطه اول

نویسنده:
منبع: مطالعات روانشناختی نوجوان و جوان سال ۴ بهار (خرداد) ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۹) ۲۱۱-۲۰۱

کلیدواژه‌ها: سلامت معنوی صفات تاریک شخصیتی قلدری سایبری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷ تعداد دانلود : ۱۳۳
زمینه و هدف: یکی از مشکلات رایج در مدارس پدیده قلدری است که امروزه امری جدی است و کمتر به این پدیده شایع توجه می شود؛ لذا این پژوهش با هدف بررسی نقش واسطه ای سلامت معنوی در رابطه بین صفات تاریک شخصیتی با گرایش به قلدری سایبری در دانش آموزان متوسطه اول انجام شد. روش پژوهش: این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی مبتنی بر روش مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی 658 دانش آموز پسر متوسطه اول پایه نهم در 5 مدرسه دولتی شهر بابل در سال تحصیلی 1402-1401 تشکیل دادند. در این پژوهش برای تعیین حجم نمونه با توجه به تعداد متغیرهای مشاهده شده و تخصیص ضریب 30 (7 متغیر مشاهده شده در مدل) و با احتساب احتمال وجود پرسشنامه های ناقص 250 نفر به عنوان حجم نمونه به روش دردسترس انتخاب گردید. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه پرسشنامه تجربه قلدری – قربانی سایبری آنتیادو و همکاران (2016)، مقیاس سه صفت تاریک شخصیت جانسون و وبستر (2010) و پرسشنامه سلامت معنوی پولوتزین و الیسون (1982) بود. تجزیه و تحلیل داده ها با روش معادلات ساختاری مبتنی بر معادلات رگرسیون انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد روابط معنا داری بین صفات تاریک شخصیتی و سلامت معنوی با گرایش به قلدری سایبری در دانش آموزان متوسطه اول وجود دارد و مدل پژوهش تایید شد و به طور کلی 46 درصد از گرایش به قلدری سایبری توسط صفات تاریک شخصیتی و سلامت معنوی در دانش آموزان متوسطه اول قابل تبیین می باشد. همچنین متغیرهای صفات تاریک شخصیتی و سلامت معنوی بر گرایش به قلدری سایبری در دانش آموزان متوسطه اول اثر مستقیم معنادار دارند و مسیر غیر مستقیم صفات تاریک شخصیتی با میانجی گری سلامت معنوی بر گرایش به قلدری سایبری در دانش آموزان متوسطه اول تایید گردیده شد. نتیجه گیری: این پژوهش تلویحات کاربردی در جهت نقش عوامل شناختی و معنوی در گرایش به گرایش به قلدری سایبری دانش آموزان برای روانشناسان و مشاوران ارایه می دهد.
۱۷.

مطالعه جامعه شناختی ایده پردازی خودکشی دانشجویان: آزمون تجربی نظریه های فعالیت روزمره و فشار عمومی اگنو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال ۳۴ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۹۲) 81 - 104

کلیدواژه‌ها: قلدری سایبری نظریه فشار عمومی بزه دیدگی نظریه فعالیت های روزمره ایده پردازی خودکشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸ تعداد دانلود : ۷۵
هدف تحقیق حاضر، تأثیر بزه دیدگی سایبری به عنوان یک منبع فشار بر ایده پردازی خودکشی است. این مطالعه به منظور دستیابی به این هدف، از نظریه فعالیت های روزمره و تئوری فشار عمومی بهره برده است. روش تحقیق، پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه است. جمعیت آماری تحقیق را کلیه دانشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاه مازندران، در سال تحصیلی 1401-1400 تشکیل داده اند که درمجموع 400 نفر از این دانشجویان با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب انتخاب شدند. یافته های پژوهش نشان می دهد دانشجویان دختر، بیش از دانشجویان پسر در معرض بزه دیدگی سایبری اند، به طوری که براساس داده های این تحقیق، 27درصد از دانشجویان دختر و 3/3 درصد از دانشجویان پسر دچار بزه دیدگی سایبری شدند. همچنین داده های پژوهش حاکی از این است که حدود یک سوم از دانشجویان، ایده پردازی خودکشی دارند و مقایسه ایده پردازی میان دانشجویان دختر و پسر نشان می دهد ایده پردازی دانشجویان دختر ( 42 درصد) حدود دو برابر دانشجویان پسر (20 درصد) است. نتایج تحقیق نشان می دهد وجود جذابیت هدف آنلاین، مجاورت آنلاین با متخلفان باانگیزه و نبود محافظان توانا، به افزایش بزه دیدگی سایبری منجر می شود. همچنین نتایج حاکی از تأثیر مثبت بزه دیدگی بر هیجانات منفی و نیز رابطه مستقیم هیجانات منفی با ایده پردازی خودکشی دانشجویان است. نظریه فشار استدلال می کند که خودکشی، تابعی از سطح فشار فرد و توانایی کنار آمدن با چنین فشار از طریق کانال های قانونی است. طبق تئوری فشار، کسانی که از عهده هیجانات منفی خود برمی آیند، تمایل کمتری به خودکشی دارند؛ بنابراین توصیه های سیاستی نظیر برنامه های توان بخشی شناختی- رفتاری که بر مهارت هایی مثل مدیریت خشم و حل تضاد متمرکز می شوند، مبتنی بر نظریه فشار عمومی اند.
۱۸.

ارائه مدل ساختاری نقش میانجی همدلی در رابطه بین بدتنظیمی هیجانی با قلدری سایبری در دانش آموزان دختر شهر اصفهان

نویسنده:
منبع: پیشرفت های نوین در علوم رفتاری دوره هشتم ۱۴۰۲ شماره ۵۶ 343 - 354

کلیدواژه‌ها: قلدری سایبری بدتنظیمی هیجانی همدلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶ تعداد دانلود : ۷۵
هدف از انجام این پژوهش بررسی ارائه مدل ساختاری نقش میانجی همدلی در رابطه بین بدتنظیمی هیجانی با قلدری سایبری در دانش آموزان دختر شهر اصفهان انجام شده است. طرح پژوهش توصیفی از نوع مدل سازی معادلات ساختاری بود. این پژوهش با حضور 300 نفر به روش نمونه گیری در دسترس از بین دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر اصفهان در سال تحصیلی 1402-1401 به روش آنلاین انجام شد. برای اندازه گیری متغیرهای پژوهش از پرسشنامه تجربه قلدری-قربانی سایبری (CBVEQ) آنتیادو و همکاران (2016)، مقیاس دشواری در تنظیم هیجان (DERS) گراتز و رومر (2004) و مقیاس همدلی اساسی (BES) جولیف و فارینگتون (2006) استفاده شد. داده ها با ضریب همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار SPSS و AMOS نسخه 24 تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین بدتنظیمی هیجانی و همدلی با قلدری سایبری همبستگی معناداری وجود دارد (01/0>P). همچنین نتایج نشان داد مسیرهای مستقیم این پژوهش معنادار شدند و مسیرهای غیرمستقیم بدتنظیمی هیجانی از طریق نقش میانجی همدلی بر قلدری سایبری دانش آموزان معنادار بود. بر اساس یافته های این پژوهش، مدل نهایی پژوهش از برازش مطلوبی برخوردار بود (0/052=RMSEA و 0/05>P-value) و مدل نهایی ارزیابی شده از برازندگی مطلوبی برخوردار است و گام مهمی در جهت شناخت عوامل مؤثر بر قلدری سایبری در بین دانش آموزان است.
۱۹.

رابطه تجارب آسیب زای دوران کودکی و قلدری سایبری با نقش میانجی صفات سه گانه تاریک در نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سلامت روان کودک دوره ۱۱ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۳۸) 31 - 46

کلیدواژه‌ها: قلدری سایبری تجارب آسیب زای دوران کودکی صفات سه گانه تاریک نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵ تعداد دانلود : ۳۱
زمینه و هدف: قلدری سایبری از آسیب پذیرترین نوع قلدری در نوجوانان است که ممکن است ناشی از تجارب آسیب زای کودکی و صفات سه گانه تاریک شخصیت آنان باشد. از این رو پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه تجارب آسیب زای دوران کودکی و قلدری سایبری با نقش میانجی صفات سه گانه تاریک در نوجوانان انجام شد. روش: روش پژوهش از نوع مطالعات همبستگی با الگویابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری تمامی دانش آموزان پسر مقطع متوسطه یکم و دوم ناحیه یک شهر رشت در سال تحصیلی 1402-1401 بود. نمونه اولیه 480 نفر و به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند که بعد از حذف نمونه های مخدوش، تعداد 380 نمونه به عنوان نمونه نهایی در نظر گرفته شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه تجربه قلدری – قربانی سایبری (آنتیادو و همکاران، 2016)، پرسشنامه ترومای دوران کودکی (برنستاین و همکاران، 1994) و مقیاس شخصیت تاریک (جانسون و وبستر ، 2010) بودند. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از روش تحلیل معادلات ساختاری و نرم افزارهای SPSS22 و Amos24 استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان دهنده برازش مطلوب مدل پیشنهادی بوده است. یافته ها نشان داد تجارب آسیب زای دوران کودکی بر قلدری سایبری (583/0= β) و صفات سه گانه تاریک (714/0= β) و صفات سه گانه تاریک بر قلدری سایبری (318/0= β) اثر مستقیم دارد (05/0>P). همچنین نقش میانجی صفات سه گانه تاریک بین تجارب آسیب زای دوران کودکی و قلدری سایبری (227/0=β) معنادار شد (05/0>P). نتیجه گیری: به طورکلی می توان نتیجه گرفت افراد آسیب دیده در دوران کودکی مستعد قلدری سایبری در فضای مجازی هستند که صفات سه گانه تاریک شخصیت نیز نقش معناداری در پیش بینی قلدری سایبری در نوجوانان دارد.
۲۰.

اثربخشی آموزش شناخت اجتماعی بر همدلی و بی تفاوتی اخلاقی نوجوانان با قلدری سایبری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روان شناسی اجتماعی دوره ۱۴ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۵۴ 61 - 72

کلیدواژه‌ها: شناخت اجتماعی همدلی بی تفاوتی اخلاقی قلدری سایبری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰ تعداد دانلود : ۶
مقدمه: قلدری سایبری تبدیل به یک نگرانی رو به افزایش در رویکردهای نظری و روش شناختی شده است. هدف از انجام این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش شناخت اجتماعی بر همدلی و بی تفاوتی اخلاقی نوجوانان با قلدری سایبری بود.  روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون_پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش کلیه دانش آموزان پسر دوره دوم متوسطه شهر گرگان در سال تحصیلی 1403-1402 بودند که 30 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 15 نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش 8 جلسه 60 دقیقه ای مهارت شناخت اجتماعی را آموزش دیدند و گروه گواه در این مدت هیچ گونه آموزشی دریافت نکردند. ابزارهای پژوهش پرسشنامه های همدلی اورگاوو و همکاران (2017)، بی تفاوتی اخلاقی کاپرارا و کاپانا (2006) و قلدری سایبری آنتیاد و همکاران (2016) بود.  یافته ها: نتایج نشان داد بین دو گروه آزمایش و گواه پس از آموزش شناخت اجتماعی از نظر تأثیر بر متغیرهای همدلی و بی تفاوتی اخلاقی تفاوت معناداری وجود دارد (05/0>p).  نتیجه گیری: با توجه به اثربخشی آموزش شناخت اجتماعی بر همدلی و بی تفاوتی اخلاقی نوجوانان با قلدری سایبری شایسته است که این رویکرد به عنوان یکی از ابزارهای جدید و کاربردی مورد توجه پژوهشگران قرار گیرد.