مطالب مرتبط با کلیدواژه
۸۱.
۸۲.
۸۳.
۸۴.
۸۵.
۸۶.
۸۷.
۸۸.
۸۹.
۹۰.
۹۱.
۹۲.
۹۳.
۹۴.
۹۵.
۹۶.
۹۷.
۹۸.
۹۹.
۱۰۰.
تحقیق و توسعه
منبع:
پژوهشنامه بازرگانی سال ۲۶ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱۰۲
157 - 180
حوزه های تخصصی:
در دنیای رقابتی قرن اخیر، شرکت ها ملزم هستند که برای موفقیت و تثبیت جایگاه خود، سرمایه گذاری متناسبی را به نوآوری تخصیص دهند. هم چنین، شرکت ها برای ماندن در صحنه رقابت باید نوآوری را به عنوان یک جزء با اهمیت در تدوین استراتژی در نظر بگیرند. در این راستا، هدف این پژوهش بررسی رابطه بین تمرکز بر مشتریان عمده و نوآوری در شرکت های بورسی است. نمونه آماری این پژوهش به روش حذف سیستماتیک شامل 142 شرکت بورسی در دوره 1388-1397 و روش آماری مورد استفاده نیز روش رگرسیون به داده های پانل و ترکیبی است. یافته های پژوهش نشان می دهد که تمرکز بر مشتریان عمده در بین ابعاد مختلف نوآوری شامل فعالیت های تحقیق و توسعه، نوآوری فنی، نوآوری فردی، نوآوری اجرائی، نوآوری کمکی و نوآوری حسابداری مدیریت، تنها بر نوآوری اجرائی تأثیر مثبتی دارد. بر این اساس، می توان نقش کمرنگ مشتریان عمده را در تأثیرگذاری بر سیاست های راهبردی شرکت در خصوص فعالیت های نوآوری مشاهده کرد.
تأثیر تحقیق و توسعه بر چابکی سازمان و بهره وری عوامل تولید با روش های مدل-یابی معادلات ساختاری و رویکرد پویایی سیستم(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت بهره وری سال شانزدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۶۱
243 - 265
حوزه های تخصصی:
تحقیق و توسعه نقشی اساسی در توسعه و پیشرفت جوامع و رشد اقتصادی کشورها دارد و در کشورهای پیشرفته و صنعتی، سرمایه گذاری های هنگفتی در این زمینه انجام می شود. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر تحقیق و توسعه بر چابکی سازمان و بهره وری عوامل تولید در شرکت های شهرک صنعتی سمنان است. در این پژوهش پس از بررسی مبانی نظری و مطالعات پیشین، مدلی طراحی شد تا چگونگی تأثیر تحقیق و توسعه بر چابکی و بهره وری عوامل تولید نشان داده شود و مدل طراحی شده با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری مورد آزمون قرار گرفت و تأیید شد. سپس با استفاده از نتایج به دست آمده از این بخش و بهره گیری ازنظر خبرگان، مدلی پویا طراحی شد تا پویایی متغیرها در طول زمان نیز نشان داده شود، اعتبار این مدل با روش های ارزیابی مدل های پویا ارزیابی و تأیید شد. نتایج تحقیق در بخش اول نشان دهنده وجود تأثیر مثبت و معنادار فعالیت های تحقیقات بر بهره وری عوامل تولید و چابکی سازمان بود و نتایج حاصل از شبیه سازی سناریوهای مختلف در مدل پویا نشان داد، افزایش بودجه تحقیقات به واسطه تشکیل حلقه های خودتقویت کننده از ماه دوازدهم به بعد باعث افزایش چابکی و بهره وری عوامل تولید به شکل نمایی می شود.
اولویت بندی حوزه های جذاب سرمایه گذاری صنعت خودرو بر اساس متد AHP و ارزیابی ریسک سرمایه گذاری در حوزه جذاب تحقیق و توسعه بر اساس تکنیک FMEA (مورد مطالعه: شرکت خودروسازی زامیاد)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
مدیریت راهبردی در سیستم های صنعتی سال ۱۷ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۶۱
119 - 139
حوزه های تخصصی:
شرکت های خودروسازی به دنبال راه هایی می باشند که بتوانند استراتژی متمایزی را نسبت به دیگر شرکت های خودروسازی برای ارائه خدمات بهتر به مشتریان اتخاذ کنند. به نمونه ای از این استراتژی های متمایز، می توان به تصمیمات سرمایه گذاری در حوزه های جذاب شرکت های خودروسازی اشاره نمود. در همین راستا هدف این پژوهش، اولویت بندی حوزه های جذاب سرمایه گذاری صنعت خودرو بر اساس متد AHP و ارزیابی ریسک های سرمایه گذاری در حوزه جذاب تحقیق و توسعه بر اساس تکنیک FMEA بود. جامعه مورد مطالعه این پژوهش ، 21 نفر از خبرگان صنعت خودروسازی می باشند که بر اساس نمونه گیری قضاوتی انتخاب شده اند. ابتدا با استفاده از روش FAHP حوزه های جذاب صنعت خودرو شناسایی و اولویت بندی می شود و سپس با روش FMEA به تحلیل ریسک سرمایه گذاری در حوزه تحقیق و توسعه صنعت خودرو پرداخته می شود. نتایج پژوهش نشان داد که در بین معیارهای اصلی، سرمایه گذاری در روشهای انتقال انرژی با وزن 0.438 رتبه اول را دارا می باشد. سرمایه گذاری در منابع انسانی و توسعه خطوط با وزن 0.180 و سرمایه گذاری در تولید مجموعه های اصلی با وزن 0.174 به ترتیب رتبه های دوم و سوم را کسب کردند. سپس در بین تمامی زیرمعیارها نیز سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه رتبه اول را کسب کرد. همچنین در حوزه تحقیق و توسعه، ریسک های مربوط به مرحله ارزیابی اولیه و تفصیلی نسبت به ریسک های مربوط به سایر مراحل از اولویت بیشتری برخوردار بودند.
طراحی مدل عوامل موثر بر استراتژی های تحقیق و توسعه در شرکت های خودروسازی داخلی با تاکید بر رویکرد ساختاری-تفسیری (ISM)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
بهبود مدیریت سال شانزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۵۷)
120 - 150
حوزه های تخصصی:
هدف از پژوهش طراحی مدل عوامل موثر بر استراتژی های تحقیق و توسعه در شرکت های خودروسازی داخلی با تاکید بر رویکرد ساختاری-تفسیری می باشد. پژوهش حاضر ازنظر هدف توسعه ای و از لحاظ روش آمیخته می باشد. جامعه آماری تحقیق را کارکنان و مدیران شرکت های خودروسازی داخلی تشکیل می دهد. نمونه آماری این تحقیق بصورت هدفمند و قضاوتی از میان مدیران و کارکنان شاغل در صنایع خودروسازی داخلی که دارای حداقل 5 سال سابقه کاری در واحد تحقیق و توسعه و ارتباط با مشتریان هستند، انتخاب شده است. در بخش کیفی از مصاحبه نیمه ساختاریافته جهت شناسایی مولفه های پژوهش استفاده شده است. تحلیل فرآیند کدگذاری بخش کیفی منجر به شناسایی 7 مولفه استراتژی کسب و کار، سیاست های حمایتی، جذب سرمایه گذاری، سرمایه دانشی، توسعه فرهنگی، شبکه اجرای تحقیق و توسعه و مدیریت تحقیق و توسعه گردیده است. مولفه های شناسایی شده در بخش کمی در پرسشنامه ISM قرار گرفته است. بر اساس نتایج به دست آمده از تحلیل ISM می توان اذعان نمود که در ماتریس تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم؛ بیشترین تأثیرگذاری را عامل سیاست های حمایتی و بیشترین وابستگی را در ماتریس تأثیرات مستقیم عامل جذب سرمایه گذاری و سرمایه دانشی در ماتریس تأثیرات غیرمستقیم داراست.
تطبیق تعامل چهارگانه دانشگاه، صنعت، دولت و جامعه در ایران و کشورهای ژاپن، آلمان، استرالیا، آمریکا و مصر با ارائه راهکارهای برای ایران در نظام تحقیق و توسعه
منبع:
مجله اقتصادی سال ۲۱ آذر و دی ۱۴۰۰ شماره ۹ و ۱۰
۱۲۸-۱۰۳
آموزش عالی یکی از مهم ترین نهادهایی است که یک کشور برای توسعه همه جانبه خود در اختیار دارد. و دارای اهداف و رسالت های گوناگونی است بنابراین، زمانی خواهد توانست به اهداف خود دست یابد که تعامل پویا و ارتباط متقابلی با سایر نهادهای اساسی دیگر از جمله، صنعت، دولت و جامعه داشته باشد. بنابراین برای برقراری تعامل و ارتباط بین این نهادها نیازمند مکانیزمی اساسی است. هدف از پژوهش حاضر بررسی تطبیقی تعامل چهارگانه دانشگاه، صنعت، دولت و جامعه در ایران و کشورهای ژاپن، آلمان، استرالیا، آمریکا و مصر با ارائه راه کارهای برای ایران در نظام تحقیق و توسعه بود. روش پژوهش، توصیفی تحلیلی، پس از مرور ادبیات موضوع و مراجعه به منابع و مدارک علمی موجود در این حوزه از پایگاه های منابع اطلاعات علمی داخلی و خارجی، به بررسی و تبیین مفهوم تحقیق و توسعه و تعامل این چهار مفهوم و جایگاه آنها در ایران و مقایسه آن با وضعیت موجود ایران با کشورهای منتخب از جمله آمریکا، آلمان، استرالیا، ژاپن و مصر پرداخته شده بود. یافته ها: پس از مطالعات ادبیات مقایسه تطبیقی بین کشورها صورت پذیرفته و در پایان راهکارهایی و دلالتهای سیاستی برای بهبود فرایند تحقیق و توسعه و الگوی تعاملی در جهت پیوند این چهار نهاد در فرایند توسعه کشور پیشنهاد و ارائه شده است.
اولویت بندی چالش های موجود در اثربخشی فرایند تحقیق و توسعه در شرکت های تأمین کننده تجهیزات فنی و ارتباطی سازمان صدا و سیما
منبع:
مدیریت نوآفرینی سال دوم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۴)
1 - 21
یکی از عوامل حیاتی برای استمرار ارتباطات در رسانه های ارتباط جمعی زیر ساخت های فنی و فناورانه با قابلیت اعتماد بالا هستند.سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه به عنوان مهم ترین عامل پیشرفت فناوری و تقویت رقابت و نوآوری در این صنعت به شمار می رود، اما چالش های موجود در اثربخشی فرایند تحقیق و توسعه، ممکن است این روند را مختل سازد. هدف اصلی این تحقیق بررسی چالش های موجود در اثربخشی فرایند تحقیق و توسعه با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی در شرایط فازی، است. این تحقیق ،پژوهشی کاربردی و از نظر روش توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش مدیران ، متخصصان و کارشناسان ارشد شرکت های تأمین کننده تجهیزات فنی صدا و سیما بودند. برای گرداوری اطلاعات از دو پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد و روایی و پایایی آنها مورد تایید قرار گرفت. 5 چالش اصلی شامل ؛ عوامل سازمانی، مدیریتی، تکنولوژیک، سرمایه انسانی و مالی و 14 چالش فرعی، شناسایی شد و با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی و نرم افزار PLS Smart معناداری همه چالش های اصلی و فرعی، تأیید گردید. سپس با استفاده ازFAHP میزان اهمیت چالش ها مشخص گردید. یافته های پژوهش نشان می دهد که ساختار سازمانی در بین چالش های اصلی و حمایت مدیریت ارشد، در بین چالش های فرعی به عنوان چالش های با اهمیت تر شناخته شده اند.لذا پیشنهاد گردید مدیران با برنامه ریزی راهکارهای بروز و جدید به ایجاد ساختاری غیر متمرکز و منعطف در سازمان اقدام نمایند و حمایت مدیریت ارشد از تیم ها و همکاری بین واحدها می تواند تأثیر به سزایی بر اثربخشی فرایند تحقیق و توسعه داشته باشد.
اندازه گیری پتانسیل تجاری طرحهای تحقیقاتی با استفاده از منطق فازی(مقاله علمی وزارت علوم)
اعتلای صنعتی و اقتصادی هر جامعه ای مرهون تحقیقات علمی و سازمان یافته آن جامعه است. تشخیص نیاز بازار مصرف، اجرای تحقیقات و مطالعات برای توسعه فنّاوری و در نهایت تجاری سازی آن از مراحل اجتناب ناپذیر ایجاد یک فنّاوری جدید است. سازمانهای تحقیقاتی از طریق تجاری سازی فنّاوریها، هزینه های توسعه فنّاوریهای خود را جبران کرده و امکان سرمایه گذاری در فنّاوریهای بهتر و پیشرفته تر را برای خود به وجود می آورند. یکی از راهکارهایی که برای برطرف کردن مشکل تجاری سازی طرحهای تحقیقاتی ارائه شده ارزیابی مقدماتی پتانسیل تجاری شدن آنها قبل از اجرای طرح است، اما آنچه که از اهمیت ویژه ای برخوردار است چگونگی برآورد پتانسیل تجاری دستاوردهای تحقیقاتی می باشد. پتانسیل تجاری عبارت است از احتمال تجاری شدن یک فنّاوری جدید. هر فنّاوری جدید برای تجاری شدن و رسیدن به بازار نیازمند حرکت و پیشرفت در یک مسیر پر پیچ وخم، متغیر و غیرقابل پیش بینی است. بنابراین تعیین پتانسیل تجاری یک فنّاوری جدید پیش شرط لازم برای تعریف موفق راهبرد تجاری شدن آن می باشد. تمرکز این مقاله بر توسعه یک سیستم فازی برای اندازه گیری پتانسیل تجاری فنّاوریهای برگزیده برای توسعه در مراحل اولیه و قبل از صرف زمان و منابع، بر مبنای مدل ارزیابی راهبرد فنّاوری 1(STEP) می باشد. بر مبنای مدل STEP، هر فنّاوری جدید برای تجاری شدن نیازمند برخی ویژگیهای خاص است. این ویژگیها به ابعاد مختلف تقسیم شده و هر یک از ابعاد نیز دارای تعدادی شاخص می باشند. در این مقاله ضمن پرداختن به طراحی یک سیستم فازی به منظور اندازه گیری پتانسیل تجاری طرحهای تحقیقاتی برمبنای مدل STEP، مقدار کمی پتانسیل تجاری یکی از مهمترین طرحهای تحقیقاتی در پژوهشگاه صنعت نفت اندازه گیری می شود.
الگویابی مجازی در فعالیت های تحقیق و توسعه به کمک تحلیل پوششی داده ها(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست علم و فناوری سال اول تابستان ۱۳۸۷ شماره ۲
17 - 28
الگویابی ابزار پایش عملکرد و پویش "بهترین عملکرد" از طریق یادگیری از دیگران است. در مقاله حاضر جهت الگویابی میان پروژه های تحقیق و توسعه، مدل جدیدی تحت عنوان الگویابی مجازی (VBM) به کمک تحلیل پوششی داده ها ارائه شده است. از مزیت های این مدل، تعریف نشانگرهای ستانده براساس مراحل تحقیق و توسعه و رفع مشکل ناهمگونی ستانده های تحقیقاتی است. مدل پیشنهادی با استفاده از نشانگرهای نهاده - ستانده 30 پروژه تحقیق و توسعه گروه های پژوهشی الکترونیک سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران بطور تجربی مورد آزمون قرار گرفته است. نتایج مطالعه مؤید آن است که برای تشخیص بهترین عملکرد، بایستی معیار کارایی تؤام با معیار اثربخشی بکار گرفته شوند. براساس مدل VBM، 17% از پروژه ها به عنوان مرجع برای سایر پروژه ها تشخیص داده شد. از ویژگیهای برجسته پروژه های مرجع، برنامه ریزی مؤثر نیروی انسانی و همچنین انجام بازاریابی برای واگذاری نتایج تحقیقات بوده است. استفاده از الگویابی مجازی می تواند منجر به ارتقاء قابل ملاحظه سطح کارایی پروژه های تحقیق و توسعه گردد.
الگوی فرآیند تجاری سازی فناوری در موسسات تحقیقاتی دولتی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
تجاری سازی فناوری های توسعه یافته در موسسات تحقیقاتی دولتی، نقش بی بدیلی در توسعه نظام ملی نوآوری کشورها و افزایش سطح رفاه در جوامع مختلف بازی می کند چراکه در صورت تجاری نشدن فناوری های توسعه یافته در مراکز تحقیقاتی مختلف جهان، شاید بسیاری از فناوری هایی که امروزه از آنها به راحتی در زندگی روزمره استفاده می شود، در دسترس نبودند و حتی تصور استفاده از آنها در ذهن ها نمی گنجید. با نگاهی گذرا به عملکرد موسسات تحقیقاتی دولتی می توان دریافت که علی رغم توانمندی های فراوان در توسعه فناوری، بسیاری از آنها در امر تجاری سازی فناوری ناموفق عمل می نمایند. از این رو، در این مقاله تلاش شده تا پس از مروری گذرا بر پیشینه تحقیق و طبقه بندی برخی از الگوهای تجاری سازی ارایه شده در حوزه مدیریت فناوری، با انجام شش مطالعه موردی در دو پژوهشگاه دولتی کشور، الگویی برای تجاری سازی فناوری در موسسات تحقیقاتی دولتی ارایه شود. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که فرآیند تجاری سازی فناوری در پژوهشگاه های دولتی دارای شش مرحله اصلی و چهارده مرحله فرعی یا گام تجاری سازی می باشد که این گام ها در درون مراحل اصلی قرار داشته و به ترتیب طی می شوند. علاوه براین، در طی هر گام تجاری سازی، امکان انجام هشت فعالیت وجود دارد که در این بین، فعالیت های توسعه و مستندسازی فناوری، مذاکره و لابی گری با ذی نفعان و نیز هماهنگی و اتخاذ تصمیم از اهمیت بسیار بیشتری نسبت به سایر فعالیت ها برخوردار هستند.
تأثیر حکمرانی خوب بر شدت تحقیق و توسعه کشورهای منتخب توسعه یافته و در حال توسعه(مقاله علمی وزارت علوم)
تحقیق و توسعه و پیشرفت فناوری، باعث افزایش بهره وری، تقویت و جابجایی عوامل تولید و ایجاد تنوع بیشتر در تولیدات می گردد. سؤال مهم این است که چرا برخی از کشورها می توانند درصد بالاتری از تولید ناخالص داخلی خود را به انجام تحقیق و توسعه اختصاص دهند؟ حکمرانی خوب با فراهم کردن چارچوب نهادی مطلوب، موجب افزایش سرمایه گذاری برای تحقیق و توسعه نسبت به تولید ناخالص ملی می گردد. هدف اصلی این مقاله، بررسی اثر حکمرانی بر شدت تحقیق و توسعه با استفاده از داده های آماری کشورهای منتخب توسعه یافته و در حال توسعه طی دوره زمانی 1996 تا 2011 است. روابط موجود بین متغیرها با استفاده از گشتاور های تعمیم یافته (GMM) تخمین زده شده است. همچنین متغیرهای نسبت خالص جریان ورودی سرمایه گذاری مستقیم خارجی به تولید ناخالص داخلی، شاخص سرمایه انسانی، نسبت ارزش افزوده بخش صنعت به تولید ناخالص داخلی، نسبت واردات کالا و خدمات به تولید ناخالص داخلی و فراوانی منابع طبیعی به عنوان متغیرهای کنترل در نظر گرفته شده اند. نتایج این مطالعه نشان می دهد حکمرانی خوب، اثر مثبت و معناداری بر شدت تحقیق و توسعه کشورهای مورد مطالعه دارد. ضرایب تخمینی متغیر خالص جریان ورودی سرمایه گذاری مستقیم خارجی و سرمایه انسانی برای هر دو دسته از کشورها مثبت و معنی دار بوده است. اما ضریب تخمینی متغیر نسبت ارزش افزوده بخش صنعت به تولید ناخالص داخلی برای کشورهای توسعه یافته مثبت و معنی دار، ولی برای کشورهای در حال توسعه منفی و معنی دار بوده است. همچنین ضریب نسبت واردات کالا و خدمات، برای هر دو دسته کشورهای منتخب منفی و غیرمعنی دار و ضریب شاخص فراوانی منابع، برای کشورهای توسعه یافته منتخب مثبت و معنادار اما برای کشورهای در حال توسعه، منفی و غیرمعنی دار بوده است.
سیاست های حمایت از تحقیق و توسعه در بخش کسب و کار(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست علم و فناوری سال یازدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۴۲) ویژه نامه جامع سیاست علم و فناوری
363 - 378
برای اینکه شرکت ها به سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه تشویق شوند یا موانع تحقیق و توسعه از پیش پای آنها برداشته شود، علاوه بر تقویت زیرساخت های قانونی توسط دولت ها، باید ابزارهای سیاستی مختلفی نیز در حوزه های مالی و غیرمالی (منابع انسانی، اطلاعاتی و تجهیزات) مورد استفاده قرار گیرند. هر یک از این سیاست ها مزایا و معایب خاص خود را دارند و کشورها بر اساس ویژگی های بخش کسب و کار خود مجموعه های مختلفی از سیاست ها را به کار می بندند. کاربست سیاست هایی نظیر مشوق های مالیاتی و کمک های بلاعوض همچنان متداول و فراگیر است لیکن برای گروه ها و فناوری های خاص، ابزارهای هدفمندتری جایگزین ابزارهای عام شده اند. وجه اشتراک مهم کشورها، تغییر تمرکز سیاست های تحقیق وتوسعه از چارچوب علم و فناوری به چارچوب نوآوری است. بر این اساس، حرکت از ابزارهای مالی به سمت ابزارهای غیرمالی مشاهده می شود و دامنه اقدامات جهت بهبود شرایط چارچوبی برای تحقیق وتوسعه (نظیر اصلاحات قانونی) گسترش یافته است. همچنین در سال های اخیر سیاست های تحریک تقاضا، حمایت های مالی غیرمستقیم و سیاست های مشارکت دولتی-خصوصی برای تحقیق وتوسعه بیشتر مورد توجه سیاست گذاران قرار گرفته اند. در عین حال، توجه به مشخصات و اثربخشی هر یک از سیاست ها بر شاخص های افزونگی ورودی و همچنین خروجی تحقیق وتوسعه برای انتخاب مناسب ترین گزینه ها ضروری است.
اثر مخارج تحقیق و توسعه بر رشد اقتصادی کشورها با استفاده از روشهای PMG و MG (مطالعه موردی ایران و شرکای تجاری منتخب)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات و سیاست های اقتصادی دوره ۱۸ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲
254 - 227
حوزه های تخصصی:
امروزه سرمایه گذاری در بخش تحقیق و توسعه از جمله موضوعات مهم در برنامه ریزی کلان اقتصادی کشورها، به شمار می آید. با توجه به اینکه هزینه های این نوع سرمایه گذاری قابل توجه است، ارزیابی اثرات مخارج تحقیق و توسعه بر رشد اقتصادی و میزان بازگشت واقعی آن، برای سیاست گذاران اهمیتی ویژه دارد. بنابراین مطالعه حاضر با استفاده از روش میانگین گروهی تلفیقی (PMG) به تحلیل و بررسی اثر مخارج تحقیق و توسعه بر رشد اقتصادی ایران و شرکای منتخب تجاری آن، طی سال های (2018 -2001) می پردازد. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که در بلندمدت رشد مخارج تحقیق و توسعه با ضریب 46/0 اثر مثبت و معنادار بر رشد اقتصادی کشورها دارد. همچنین از متغیرهای رشد موجودی سرمایه فیزیکی و نیروی کار شاغل در مدل استفاده شده است و نتایج بیانگر وجود رابطه علّی بلندمدت از سوی متغیرهای مذکور بر رشد اقتصادی است. نتایج کوتاه مدت حاصل از روش PMG برای کشور ایران بیانگر آن است که متغیرهای رشد هزینه های تحقیق و توسعه، موجودی سرمایه فیزیکی و نیروی کار شاغل دارای اثرات مثبت و معنادار بر رشد اقتصادی ایران در دوره بررسی هستند؛ ازاین رو اتخاذ سیاست توسعه اعتبارات به بخش تحقیق و توسعه در کل زیرمجموعه های اقتصادی کشور، هم زمان با افزایش کیفیت و کمیت عوامل تولید برای دستیابی به رشد اقتصادی مستمر و پایدار ضروری است.
ساختار بازار و مخارج تحقیق و توسعه در کارگاه های صنعتی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات اقتصادی کاربردی ایران سال ۱ زمستان ۱۳۹۱ شماره ۴
63 - 89
حوزه های تخصصی:
یکی از مباحث مهم در نظریه ی سازمان های صنعتی، بررسی اثر ساختارهای بازاری متفاوت بر پیشرفت تکنولوژی، عملکرد اقتصاد ملی و رفاه اجتماعی است. فرضیه ی شومپیتر مبنی بر وجود رابطه ی مستقیم بین ساختارهای انحصاری و مخارج تحقیق و توسعه و نوآوری یکی از مهم ترین مبانی نظری برای چنین رابطه ای است. این مقاله قصد دارد اثر ساختار بازار بر مخارج تحقیق و توسعه را در صنایع بزرگ کشور مورد بررسی و آزمون قرار دهد. برای این منظور، از یک مدل رگرسیون داده های ترکیبی برای مجموعه ای از کارگاه های صنعتی با بیش از ده نفر کارکن در ایران برای دوره 1375-1386، استفاده شده است. نتایج این مطالعه، نشان می دهد که در کارگاه های صنعتی ایران که ساختارهای بازاری آنها به انحصار نزدیک تر است، مخارج بیشتری به تحقیق و توسعه اختصاص می یابد.
تأثیر انباشت تحقیق و توسعه داخلی و سرریز تحقیق و توسعه خارجی بر رشد بهره وری کل عوامل تولید بخش کشاورزی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات اقتصادی کاربردی ایران سال ۳ بهار ۱۳۹۳ شماره ۹
93 - 114
حوزه های تخصصی:
براساس نظریه های رشد درون زا، فعالیت های تحقیق و توسعه داخلی، سرریز تحقیق و توسعه خارجی و سرمایه ی انسانی، موجب پیشرفت فنی و بهبود کیفیت محصولات، تسریع رشد بهره وری کل عوامل تولید و افزایش قدرت رقابت پذیری بخش کشاورزی می گردد. معمولاً هزینه ابداع و نوآوری در بخش کشاورزی بسیار سنگین است اما از آن جا که ماهیت آن از جنس دانش است، با هزینه ی بسیار کم نشر خواهد یافت. لذا سرریزهای تحقیق و توسعه خارجی، از کانال های مختلفی (از جمله واردات نهاده ها و کالاهای واسطه ای و سرمایه ای) باعث انتقال فناوری و افزایش بهره وری کل عوامل تولید خواهد گردید. بنابراین در راس تای ایجاد امنیت غ ذایی و اف زایش قدرت رقابت پذیری بخش کشاورزی، هدف مطالعه حاضر بررسی تأثیر انباشت فعالیت های تحقیق وتوسعه داخلی و سرریز تحقیق و توسعه خارجی (از طریق فناوری متبلور در واردات کالاهای واسطه ای- سرمایه ای) و سرمایه ی انسانی بر رشد بهره وری کل عوامل تولید طی دوره ی 1347-1389 است. نتایج بیانگر تاثیر مثبت و معنی دار انباشت سرمایه تحقیق و توسعه داخلی، سرمایه ی انسانی و انباشت سرمایه تحقیق و توسعه خارجی (شرکای تجاریG7) بر رشد بهره وری کل عوامل تولید بخش کشاورزی ایران است. زیرا آموزش بیشتر شاغلین در کنار توسعه فعال یت های تحقیق و توسعه ی داخلی زمینه مساعدتری را جهت جذب سرریزهای تحقیق و توسعه شرکای تجاری و ارتقاء بهره وری کل عوامل تولید بخش کشاورزی فراهم خواهد کرد.
اثرات تحقیق و توسعه داخلی و واردات فناوری بر صادرات صنعت مواد غذایی و آشامیدنی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات اقتصادی کاربردی ایران سال ۳ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱۰
83 - 106
حوزه های تخصصی:
برای دستیابی به توسعه اقتصادی و تداوم آن باید توسعه فناوری در بخش صنعت مورد توجه قرار گیرد. توسعه فناوری نیز به نوبه خود از سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه داخلی و خرید فناوری خارجی (کالاهای سرمایه ای و واسطه ای خارجی) متأثر می شود. هدف اصلی این مطالعه، بررسی تأثیر تحقیق و توسعه داخلی و واردات فناوری بر صادرات 23 زیرگروه صنعتی مواد غذایی و آشامیدنی در سطح کدهای چهار رقمی با استفاده از داده های تابلویی طی دوره 1379-1386 است. نتایج برآورد م دل به روش اثرات تصادفی نشان می دهد که تحقیق و توسعه داخلی و واردات فناوری تأثیر مثبت و معنی داری بر صادرات صنعت مواد غذایی و آشامیدنی اقتصاد ایران داشته است. همچنین متغیرهای دانش آموختگان آموزش عالی، تولید صنعتی و نرخ ارز واقعی دارای تأثیر مثبت و معنی دار و متغیرهای تقاضای داخلی و شاخص قیمت کالاهای صادراتی نیز دارای تأثیر منفی و معنی دار بر صادرات صنعت مواد غذایی و آشامیدنی بوده است.
ارتباط مؤلفه های ساختاری بازار و ضریب فازی فناوری در صنایع کارخانه ای ایران (آزمون رهیافت رقابت خود مخرب شومپیتر)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات اقتصادی کاربردی ایران سال ۵ بهار ۱۳۹۵ شماره ۱۷
27 - 54
حوزه های تخصصی:
هدف محوری تحقیق جاری بررسی ارتباط میان ساختار بازار و ضریب فناوری صنایع کارخانه ای ایران می باشد. در این مقاله از داده های خام طرح جامع آمارگیری کارگاه های صنعتی ایران در سطح کدهای چهاررقمی ISIC در طی دوره زمانی 1374 تا 1389 استفاده شده است. مدل رگرسیونی تحقیق بر مبنای مدل لوین و ریس و همچنین مدل داسگوپتا و استیگلیتز با توجه به متغیرهای ساختاری بازار از جمله صرفه های مقیاس، شاخص تمرکز هرفیندال، نسبت تحقیق و توسعه به فروش و واردات کالاهای سرمایه ای می باشد. نتایج تحقیق حاضر مؤید آن است که کمترین ضریب فناوری در میان صنایع کارخانه ای ایران مربوط به صنعت بازیافت مواد ضایع است. از سوی دیگر، یافته های تحقیق نشان می دهد که ارتباط منفی بین تمرکز و ضریب فناوری وجود دارد؛ یعنی صنایع انحصاری دارای ضریب فناوری پایین بوده اند. به عبارت دیگر، نگرش شومپیتر مبنی بر اینکه با بالا رفتن سطح تمرکز میزان نوآوری و خلق فناوری جدید افزایش می یابد، در بازارهای صنعتی ایران نقض می گردد. ازاین رو تجدید ساختار بازارهای انحصاری ایران برای توسعه ضریب فناوری الزامی است. همچنین نتایج تحقیق دلالت بر آن دارد که در اکثر صنایع کارخانه ای ایران، به دلیل کوچک بودن سطح فعالیت و اندازه تشکیلات تولیدی، از صرفه های مقیاس بهره برداری نمی گردد.
اثر توسعه مالی و اعطای تسهیلات بانکی بر بهره وری کل عوامل تولید در بخش صنعت(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات اقتصادی کاربردی ایران سال ۵ زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲۰
221 - 251
حوزه های تخصصی:
بهره وری در کنار سایر عوامل، ازجمله تعیین کننده های رشد اقتصادی است هدف از این پژوهش، بررسی نقش توسعه مالی و اعطای تسهیلات بانکی بر بهره وری کل عوامل تولید در بخش صنعت با استفاده از روش خود توضیح برداری با وقفه های توزیعی (ARDL) طی دوره زمانی 1392-1362 می باشد. همچنین جهت تبیین مدل اقتصادسنجی، علاوه بر اعتبارات جاری و سرمایه ای بانک ها، از دیگر متغیر های مهم و تأثیرگذار بر بهره وری کل عوامل تولید بخش صنعت ایران، نظیر هزینه های تحقیق و توسعه، نسبت موجودی سرمایه به تولید و همچنین متغیر مجازی برنامه های توسعه جمهوری اسلامی ایران استفاده شد. نتایج نشان داد که در طی دوره مورد بررسی، اعتبارات سرمایه ای در بلند مدت (044/0) و در کوتاه مدت (027/0) با یک وقفه بر بهره وری کل عوامل تولید بخش صنعت تأثیر مثبت داشته است. اعتبارات جاری در کوتاه مدت (032/0)، از تأثیر مثبت بر بهره وری کل عوامل تولید بخش صنعت برخوردار بوده، اما در بلندمدت تأثیری بروی بهره وری کل عوامل تولید بخش صنعت نداشته است. همچنین هزینه های تحقیق و توسعه در کوتاه مدت (013/0) و بلند مدت (039/0)، تأثیر مثبت و معناداری بر بهره وری کل عوامل تولید بخش صنعت ایران داشت. مقدار ضریب جمله خطا (ECM) نیز در کوتاه مدت مطابق با مقدار انتظاری، 35/0- به دست آمد و نشان دهنده تعدیل 35 درصدی از عدم تعادل کوتاه مدت بهره وری کل عوامل تولید در هر دوره، به سمت روند بلند مدت در بخش صنعت است.
رویکرد نوین نوآوری باز:مفاهیم، پیشینه تحقیقاتی و افق های پیش رو(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
توسعه تکنولوژی صنعتی سال ۱۴ پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲۸
87 - 100
حوزه های تخصصی:
امروزه دیگر اهمیت رویکرد باز به نوآوری و نقشی که در رشد بنگاه ها و توسعه کسب و کارهایشان می تواند داشته باشد، بر کسی پوشیده نیست. پیشینه تحقیقاتی نوآوری باز تاکنون در زبان فارسی مورد توجه کافی قرار نگرفته است. این مقاله سعی دارد مفاهیم اساسی نوآوری باز و جریانهای تحقیقاتی حول آن را بررسی نموده و افقهای پیش روی آن را جهت استفاده مدیران کسب و کارها و علی الخصوص دانشجویان و محققین رشته های مرتبط، ارائه کند. تحقیقات نوآوری باز در یک دهه گذشته در طول زنجیره ارزش از تأمین کنندگان گرفته تا کاربران و از منظر عوامل مختلف زمینه ای چون نوع صنعت، اندازه بنگاه، عوامل میانی و نهادی، فرهنگ و ساختار سازمانی و... گسترده شده است. همچنین پیشینه مربوطه سعی در توسعه ابزارهای مورد نیاز و تعمیق فرآیند نوآوری باز از منظر واحدهای مختلف تحلیل مانند افراد، پروژه ها، بنگاه ها، خوشه های منطقه ای و سطح صنعت کرده است. تحلیل شکاف های موجود در پیشینه نوآوری باز نشانگر آن است که همراستایی با مدل کسب و کار، نوآوری باز در بنگاه های کوچک و متوسط ، نوآوری باز در کسب و کارهای خدماتی، نظام های مالکیت فکری متناسب با نوآوری باز و ابزارهای مورد نیاز نوآوری باز در زمره مهمترین جریانهای تحقیقاتی حول مفهوم نوآوری باز در آینده قرار خواهند گرفت.
مروری بر سیستم های تولید هوشمند و روندهای آینده(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
توسعه تکنولوژی صنعتی سال ۱۷ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۸
13 - 24
حوزه های تخصصی:
تولید هوشمند که چهارمین انقلاب در صنعت تولید است.تولید هوشمند به دنبال ادغام روشهای پیشرفته تولید ، فناوریهای عملیاتی (OT) و فناوریهای اطلاعات و ارتباطات (ICT) برای ایجاد سیستمهای تولیدی با قابلیتهای بیشتر در کنترل هزینه و عملکرد است. تمایز اساسی سیستمهای تولید هوشمند در معماری آنها نهفته است ، که به عنوان شبکههایی از مؤلفههای تولید مشترک برای کارکردهای مختلف سازماندهی شدهاند. در حال حاضر ، برخی از برنامههای سیستمهای تولید هوشمند در زمینههای مختلف صنعتی وجود دارد. با این وجود ، هنوز یک تعریف یکپارچه از سیستمهای تولید هوشمند و تحلیل یکپارچه از الزامات وجود ندارد. هدف از این مقاله جمعآوری ، ساختار و ویژگیهای مختلف راجع به سیستم تولید هوشمند است. محققان قبلاً خصوصیات و فناوریهای مختلف سیستم تولید هوشمند را شناسایی کردهاند. این مقاله برخی از این خصوصیات را جمعآوری ، و با توجه به فن آوریهای موجود در دانش فعلی راجع به سیستم تولید هوشمند بحث و تبادل نظر می کند.انتظار می رود در آینده این مجموعه از خصوصیات و فناوری های سیستم تولید هوشمند به مقایسه و تمایز ابتکارات دیگر مانند صنعت 4.0 ، کارخانه هوشمند ، تولید هوشمند ، تولید ، توزیع و غیره کمک کند. نویسنده امیدواراست که که مبنایی برای یک بحث گسترده و بین رشته ای در سیستم تولید هوشمند در مورد فن آوری های تعریف شده و ویژگی های سیستم تولید هوشمند فراهم کند.
شناسایی و اولویت بندی عوامل کلیدی تاثیرگذار بر اشتراک درون سازمانی دانش در شرکت های دانش بنیان مستقر در پارک های علم و فناوری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
توسعه تکنولوژی صنعتی سال ۱۸ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۰
55 - 64
حوزه های تخصصی:
دانش سازمانی به عنوان یک منبع ناملموس بسیار ارزشمند برای کسب برتری رقابتی شناخته می شود. مدیریت چنین دارایی نامحسوسی در راستای حفظ و به دست آوردن مزیت رقابتی برای سازمان ها ضروری است به ویژه شرکت ها دانش بنیان که حفظ بقا و موفقیت شان با دانش گره خورده است. دانش هنگامی می تواند به بهبود و ارتقای عملکرد سازمان ها منجر شود که در سطح سازمان به اشتراک گذاشته شود. علی رغم نقش حیاتی اشتراک درون سازمانی دانش، پژوهش های کمی درباره عوامل تاثیرگذار بر اشتراک درون سازمانی دانش در شرکت های دانش بنیان صورت پذیرفته است. به این منظور در مقاله حاضر، ابتدا با مرور پیشینه، عوامل تاثیرگذار بر اشتراک درون سازمانی دانش در سازمان ها استخراج شد و سپس با استفاده از روش دیمتل به مطالعه روابط این عوامل و اولویت بندی آن ها پرداخته شده است. پژوهش حاضر از نوع تحقیقات توصیفی و پیمایشی است و ابزار گردآوری داده های ثانویه (مطالعات کتابخانه ای) و داده های اولیه (پرسشنامه) می باشد. پس از طراحی پرسشنامه و تایید روایی آن توسط خبرگان، پرسشنامه در اختیار 30 نفر از از کارشناسان و مدیران شرکت های دانش بنیان مستقر در پارک های علم و فناوری دانشگاه شهیدبهشتی، دانشگاه تهران و دانشگاه تربیت مدرس قرار گرفت و تکمیل شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که روال های رسمی و غیررسمی، سیاست درهای باز و استراتژی اشتراک دانش از تاثیرگذارترین عوامل هستند و در مقابل ارتباطات و شبکه، دانش افراد و سیستم حافظه تعاملی از تاثیرپذیرترین عوامل هستند.