مطالب مرتبط با کلیدواژه

الگوریتم رقابت استعماری


۱.

ارائه یک مدل کنترل موجودی دوسطحی (R,Q) و حل آن با الگوریتم های ژنتیک و رقابت استعماری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: چشم انداز مدیریت صنعتی بهار ۱۳۹۰ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: الگوریتم ژنتیک بهینه سازی موجودی سیستم چندسطحی الگوریتم های فوق ابتکاری الگوریتم رقابت استعماری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۳۰ تعداد دانلود : ۱۳۴۳
در این مقاله، یک مدل کنترل موجودی برای سیستم دو سطحی ارائه شده است که سیاست (R,Q) را در هر سطح برایIHP هر قطعه یدکی غیر تعمیری استفاده می کند، که دارای فرضیاتی است که کاربرد آن را در شرایط واقعی محدود می کند. این تحقیق با فرض گسسته بودن سفارشات و محدودیت فضای انبار، این مدل را توسعه وکاربرد آن را افزایش داده است.در شرایطی جدید، مدل سازی صورت ­گرفت و سپس برای حل مدل به دست آمده، الگوریتمهای فوق ابتکاری ژنتیک (GA)ورقابت استعماری (ICA) توسعه و تطبیق داده شدند. همچنین با مقایسه عملکرد دو الگوریتم، کارایی آنها ارزیابی شده است.
۲.

کاربرد ترکیب الگوریتم خوشه بندی و الگوریتم رقابت استعماری (ICA) در سطح بندی توسعه یافتگی مناطق روستایی (مطالعة موردی: بخش مرکزی شهرستان بویراحمد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی روستایی پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴

کلیدواژه‌ها: سطح بندی توسعة روستایی الگوریتم رقابت استعماری الگوریتم خوشه بندی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای روستایی جغرافیای سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای روستایی توسعه پایدار روستایی
تعداد بازدید : ۲۳۰۵ تعداد دانلود : ۱۰۰۸
دراثر برنامه ریزی های نامطلوب و متمرکز گذشته، کیفیت توسعه و زیرساخت های آن مسائل عمده ای را در روند توسعة روستاهای کشور ایجاد کرده است. ابعاد گوناگون و پیچیدگی ساختاری این موضوع، یکی از تنگناهای اساسی در ارائة مدل مناسب برای توزیع اعتبارات به شمار می آید. دراین راستا، در پژوهش حاضر به موضوع سطح بندی مناطق روستایی بخش مرکزی شهرستان بویراحمد می پردازیم. این تحقیق، به لحاظ هدف کاربردی است. جامعة آماری پژوهش، روستاهای بالای 20 خانوار و بخش مرکزی شهرستان بویراحمد (89 روستا) بودند که 566 روستایی مطالعه شدند. برای جمع آوری داده ها، علاوه بر اسناد، از پرسش نامة محقق ساخته نیز استفاده شد. ضریب آلفای کرونباخ (561/0- 955/0) به دست آمده، بیانگر بهینگی پرسش نامه بود. برای تعیین شاخص های به کاربرده شده، از رویکرد اندام وار استفاده شد. برای تعیین سطوح توسعه یافتگی، از روش تحلیل خوشه ای به شیوة K-means و الگوریتم رقابت استعماری (ICA) استفاده شد. داده پردازی نیز با استفاده از نرم افزار MATLAB 7.10 انجام شد. یافته ها نشان داد که جواب بهینة الگوریتم ترکیبی K-means و ICAاز بهترین جواب الگوریتم K-means بهتر است؛ این موضوع اعتبار این الگوریتم را به وضوح نشان می دهد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که پراکنش فضایی توسعه یافتگی در منطقة موردمطالعه در وضعیت متوازنی قرار ندارد؛ بهطوری که اغلب روستاها (43/49%) در سطح نسبتاً محروم قرار می گیرند. همچنین، در سطوح در حال توسعه و توسعه یافته به ترتیب، 08/28% و 47/22% از روستاها قرار دارند. افزون براین، روستاهای دهستان سررود شمالی از وضعیت توسعه-یافتگی بهتری نسبت به سایر روستاهای بخش مورد مطالعه برخوردار هستند.
۳.

مدیریت بهینه سمت تقاضا در ریزشبکه مستقل از شبکه دارای منابع تجدیدپذیر با استفاده از الگوریتم رقابت استعماری چند بعدی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انرژی ایران دوره هفدهم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۵۰)

کلیدواژه‌ها: مدیریت سمت تقاضا الگوریتم رقابت استعماری ریزشبکه مدیریت بهینه انرژی توزیع اقتصادی توان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳۴ تعداد دانلود : ۱۶۲۴
امروزه، سیستم های ریزشبکه به عنوان ابزاری پایه برای تولید توان با کیفیت بهتر، راندمان بالاتر و قابلیت اطمینان بیشتر بکار گرفته می شود. اقدام اساسی در این سیستم ها، جبران تاثیرهای ناشی از متغیر بودن تولید منابع غیرقابل کنترل است. در این مقاله، یک فرمول کلی برای تخمین عملکرد بهینه سیستم، به منظور مینیمم سازی هزینه های مربوط منابع تولید، بارهای قابل قطع و همچنین کاهش قیمت برق مصرفی (MCP) ارائه شده است. در این راستا، برای ایجاد تعادل در عرضه و تقاضا، تاثیر میزان ذخیره انرژی در شبکه و پاسخ سمت تقاضا نیز لحاظ شده است. در مسئله بهینه سازی مطرح شده، برای مینیمم سازی هزینه های سیستم از الگوریتم جدیدی بنام رقابت استعماری چند بعدی استفاده شده است که در آن قیود فنی شامل تغذیه کامل بار و مشخصه های فنی مربوط به هر یک از منابع موجود در ریز شبکه ها، لحاظ شده است. مقایسه ای مابین الگوریتم پیشنهاد شده و الگوریتم سیستم مدیریت انرژی متداول اصلاح شده (MCEMS) در سیستم تست ریزشبکه مرکز تحقیقات انرژی کاتالونیا، نشان دهنده کارایی الگوریتم پیشنهاد شده برای تامین تقاضای بار، کاهش هزینه کلی تولید (در حدود 31 %) و همچنین کاهش MCP نسبت به MCEMS می باشد.
۴.

استفاده از منابع انرژی تجدید پذیر به منظور تامین انرژی امن در مراکز حساس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انرژی ایران دوره نوزدهم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۵۹)

کلیدواژه‌ها: انرژی های تجدیدپذیر قابلیت اطمینان الگوریتم رقابت استعماری پخش بار بهینه انرژی تأمیننشده مورد انتظار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۰ تعداد دانلود : ۴۳۷
بخش های مختلف شبکه قدرت تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله حوادث طبیعی و یا خطاهای پیش بینی نشده قرار دارند. این موضوع در زمینه تقویت شبکه-های موجود و یا طراحی شبکههای الکتریکی جهت تامین توان این مراکز دارای اهمیت است؛ بهطوریکه آمادگی سیستم برای بازیابی در کوتاهترین زمان ممکن و با کمترین خسارت افزایش یابد. هدف این مطالعه، افزایش امنیت تأمین انرژی الکتریکی در مراکز حساس با استفاده از منابع انرژی تجدید پذیر است بهطوریکه قیود فنی شبکه در کنار عدم قطعیت منابع انرژی و اولویت قطع بارهای حساس برآورده شوند. با توجه به حضور منابع تولید پراکنده و عدم قطعیت تولید توان آنها، روش های متداول بررسی امنیت تامین انرژی به طور مستقیم قابل اعمال نیستند. مدلسازی نهایی بر اساس الگوریتم رقابت استعماری، کاهش سناریو و پخش بار بهینه انجام شده است و برای ارزیابی کفایت تأمین انرژی مصرف کنندگان از مجموعه ای از مسئله های پخش بار بهینه استفاده شده است. مدل ارائه شده در محیط نرم افزارهای MATLAB و GAMS حل شده است و ترکیب بهینه منابع انرژی تجدید پذیر جهت جهت افزایش قابلیت اطمینان بدست آمده است. نتایج نهایی نشان دهنده کارایی الگوریتم پیشنهادی در طراحی مناسب منابع انرژی ترکیبی و افزایش قابل توجه امنیت تأمین انرژی الکتریکی است.
۵.

طراحی مدل ریاضی زمانبندی امتحانات در دانشگاه و تحلیل جوابهای حاصل از آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت صنعتی سال پانزدهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۴۴

کلیدواژه‌ها: الگوریتم رقابت استعماری مدل سازی ریاضی زمان بندی امتحانات بهینه سازی امتحانات تخصیص درجه دو تبرید شبیه سازی شده

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت صنعتی تحقیق در عملیات بهینه سازی
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت صنعتی تحقیق در عملیات مدلسازی ریاضی
تعداد بازدید : ۱۰۶۸ تعداد دانلود : ۹۰۲
در این پژوهش، بهینه سازی زمانبندی امتحانات پایان ترم دروس دانشگاهی، بر اساس یک مسئله واقعی شناسائی شده در یکی از دانشگاههای کشور بررسی شده است. تابع هدفی که برای مسئله تعریف شده است نسبت به آنچه که تاکنون در ادبیات موضوع، مطرح شده، متفاوت است و به نحو موثرتری می تواند هدف واقعی مسئله را بیان نماید. برای تشکیل تابع هدف، مشابه با قانون کولن در الکتریسیته که می گوید میان بارهای همنام، نیروی دافعه وجود دارد نوعی نیروی دافعه میان هر دو امتحان منظور شده است. چنانچه برآیند کلی نیروهای دافعه میان امتحانات، حداقل گردد جواب بهینه مسئله بدست می آید. مدل ریاضی حاصل، برنامه ریزی غیرخطی با متغیرهای صفر و یک است. تابع هدف آن شامل تعداد زیادی عبارت درجه دوم می باشد. جواب بهینه مطلق این مدل، فقط در اندازه های بسیار کوچک قابل شناسائی است. برای حل مدل در اندازه های متوسط و بزرگ، روشهائی را بر مبنای الگوریتم تبرید شبیه سازی شده و نیز الگوریتم رقابت استعماری تنظیم نموده ایم که می توانند در زمان قابل قبولی، جوابهای نسبتاً خوبی را ارائه نمایند. نتایج عملی حاصل از این مدل ریاضی و شیوه های ارائه شده برای حل آن، در یکی از دانشگاههای کشور در طی ترمهای متمادی، استفاده شده وکارائی و موثر بودن خود را به طور عملی نشان داده است.
۶.

بهینه سازی مکان استقرار ایستگاه های آتش نشانی شهر گرگان با استفاده از روش طبقه بندی و الگوریتم رقابت استعماری با رویکرد مدیریت بحران زلزله(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی و آمایش فضا دوره ۲۱ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۹۷)

کلیدواژه‌ها: بهینه سازی GIS ایستگاه آتش نشانی الگوریتم رقابت استعماری حل مسئله تخصیص

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۷ تعداد دانلود : ۴۸۷
بهینه سازی مکان استقرار ایستگاه های آتش نشانی یکی از فرایندهایی است که انجام آن می تواند نقش بسیار مؤثری در کیفیت خدمات رسانی به شهروندان داشته باشد. صیانت از کیفیت خدمات رسانی، بخصوص در مقطع زمانی بعد از وقوع زلزله که عملاً ساختار شهر نیز دستخوش تغییرات زیادی شده است، بسیار مهم می باشد. در حال حاضر تعداد 5 ایستگاه، خدمات مرتبط با آتش نشانی را برای جمعیتی معادل نفر 365682 در شهر گرگان به انجام می رسانند. تحقیق حاضر در چهار بخش انجام پذیرفته است. در گام اول ضمن بررسی ساختمان های موجود در شهر، رفتار آن ها در خصوص زلزله و انسداد راه و نهایتاً تأخیر زمانی احتمالی مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه با استفاده از GIS و انجام تحلیل شبکه و رعایت ملزومات آن به تهیه رستری از پتانسیل خطرپذیری شهروندان در بلوک های مختلف جمعیتی اقدام شده است. در گام بعد با استفاده از حل مسئله تخصیص HUB و الگوریتم ژنتیک و تخصیص اعداد خروجی مرحله قبل، به مدل سازی نحوه خدمات رسانی ایستگاه ها اقدام شده است. در پایان نیز بهینه سازی مکان استقرار ایستگاه های آتش نشانی با رعایت شرط عدم اضافه کردن ایستگاه جدید، با استفاده از الگوریتم رقابت استعماری صورت گرفته است.
۷.

بهینه سازی مسأله چیدمان قطعات منظم مستطیل شکل با استفاده از الگوریتم رقابت استعماری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت تولید و عملیات سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۱۶) 161 - 180

کلیدواژه‌ها: الگوریتم رقابت استعماری الگوریتم ژنتیک الگوریتم چیدمان بهینه سازی مسائل چیدمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۴ تعداد دانلود : ۶۱۴
چیدمان یکی از مسائل شناخته شده در حوزه تحقیق در عملیات به ویژه در زمینه برنامه ریزی تولید است. هدف اصلی بررسی مسأله چیدمان، کاهش ضایعات ناشی از برش با استفاده از بهینه چینی قطعات است. مسائل چیدمان از نوع مسائل اِن پی-سخت هستند که روش های دقیق قادر به حل آنها نیستند. برای بهینه سازی این نوع مسائل، در مقاله حاضر از الگوریتم نوظهور فرا ابتکاری رقابت استعماری استفاده و نتایج آن با نتایج الگوریتم ژنتیک مقایسه شده است. برای دستیابی به نتیجه بهتر، پارامترهای اولیه الگوریتم فرا ابتکاری با روش طراحی آزمایش های تاگوچی تنظیم شده است. کارآیی روش پیشنهادی با استفاده از مجموعه ای از مسائل معیارِ مطرح در این زمینه ارزیابی و کیفیت آن با استفاده از روش آماری ANOVA آزمون شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد الگوریتم رقابت استعماری، الگوریتمی کارآمدتر و سریع تر در حل این نوع مسائل است.
۸.

ارائه مساله طرح تاسیسات پویا با روش های فراابتکاری تک جواب و مبتنی بر جمعیت(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مدیریت صنعتی (آزاد سنندج) سال سیزدهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۴۳ 27 - 42

کلیدواژه‌ها: الگوریتم رقابت استعماری الگوریتم های فراابتکاری روش تاگوچی مساله طرح تاسیسات پویا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۱ تعداد دانلود : ۲۵۴
در جوامع مدرن امروزی، مراکز تولیدی باید قادر به ارائه پاسخی صریح، دقیق، فوری به تغییرات تقاضا و تبع آن تغییرات در محصول باشند، بنابراین در این مقاله در پی مطرح نمودن مساله چیدمان و بازآرایی تاسیسات مراکز تولیدی و خدماتی هستیم به گونه ای که مجموع هزینه های حمل و نقل مواد و بازآرایی خطوط تولیدی به کمترین میزان خود برسد. یک طرح بهینه باعث انتقال بهینه و کارا مواد بین تاسیسات و کاهش فرآیند کار و هزینه انبار داری می شود. برای مراکز تولیدی، هزینه حمل مواد مهمترین شاخص برای تعیین بهره وری یک طرح می باشد. این موضوع به عنوان مساله طرح تاسیسات پویا (DFLP) مطرح گردیده است. در این مقاله، DFLP با پنج روش فراابتکاری شامل ژنتیک (GA)، شبیه سازی تبرید (SA)، جستجوی ممنوع (TS)، ازدحام ذرات (PSO) و رقابت استعماری (ICA) مدل سازی شده است. روش تاگوچی جهت انتخاب پارامترهای بهینه به کار برده شده است. نتایج حاصله به خوبی نمایانگر آن اند که روش های فراابتکاری، راه کارهایی بهینه و موثر برای غلبه بر مساله طرح تاسیسات مراکز تولیدی و خدماتی ارائه می دهند. نتایج مدل سازی حاکی از آن هستند که الگوریتم رقابت استعماری در مقام مقایسه با دیگر روش ها، جواب های بهینه بهتری را در این مساله با محدودیت های مفروض در معیارهای مختلف ارائه می دهد.
۹.

مدل سازی ریاضی دو سطحی با تولید کنندگان مختلف و وسایل حمل و نقل چندگانه در زنجیره تأمین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: چشم انداز مدیریت صنعتی سال ششم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۲۳

کلیدواژه‌ها: زنجیره تأمین مدل ریاضی هزینه های لجستیک الگوریتم رقابت استعماری حمل ونقل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۴ تعداد دانلود : ۳۶۷
امروزه در صنایع بازارهای جهانی نمی توان بدون توجه به رقبا حرکت و پیشرفت کرد؛ زیرا همه آن ها بخشی از یک زنجیره تأمین هستند و موفقیت یا شکست هر عضو از این زنجیره بر سایر اعضای زنجیره تأثیرگذار است؛ بنابراین در این پژوهش، مسئله زنجیره تأمین دوسطحی با چندین محصول و یک تولیدکننده و همچنین یک توزیع کننده و چندین مشتری بررسی شد. در قسمت اول زنجیره از یک نوع وسیله نقلیه و در قسمت دوم زنجیره از دو نوع وسیله نقلیه استفاده می شود. مدل ریاضی پیشنهادی برای این پژوهش، یک مدل ریاضی یکپارچه برنامه ریزی مختلط از نوع عدد صحیح است. در این مدل کمینه کردن هزینه ها موردتوجه قرار گرفته است که این هزینه ها شامل هزینه حمل ونقل، هزینه نگهداری موجودی و هزینه جریمه کمبود است. مورد مطالعه در پژوهش حاضر، ارسال رول های تولیدشده از «شرکت فولاد مبارکه اصفهان» به «شرکت سازه گستر سایپا (S.G.S)» و از آنجا به «قطعه سازان خودرو» است. این مسئله با روش الگوریتم فراابتکاری رقابت استعماری در 20 سایز مختلف حل و نتایج آن در اندازه کوچک با نرم افزار GAMS مقایسه شد.
۱۰.

مدل سازی ریاضی و الگوریتم رقابت استعماری برای مسئله خط مونتاژ جریان کارگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: چشم انداز مدیریت صنعتی سال هشتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۲۹

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی خطی عدد صحیح مختلط مونتاژ جریان کارگاهی زمان آماده سازی الگوریتم رقابت استعماری الگوریتم ژنتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۴ تعداد دانلود : ۴۰۸
مونتاژ جریان کارگاهی دو مرحله ای با در نظر گرفتن زمان آماده سازی، یکی از مسائل جدید زمانبندی تولید است. در این مساله قطعات در مرحله اول در یک سیستم جریان کارگاهی تولید و سپس در مرحله دوم قطعات تولیدی مونتاژ میشوند. هدف از حل این مساله ارائه توالی بهینه تولید قطعات و مونتاژ انها است، به طوری که زمان تکمیل آخرین سفارش کمینه شود. با توجه به جدید بودن موضوع، تاکنون مدل مناسبی برای حل این مساله ارائه نشده است. این مقاله ابتدا به بررسی مدل موجود می پردازد و سپس یک مدل برنامه ریزی خطی عدد صحیح مختلط برای حل مساله ارائه می دهد. سپس برای حل موثر این مساله، دو الگوریتم فراابتکاری رقابت استعماری و ژنتیک ارایه می شود. در ادامه عملکرد مدل و الگوریتم ها ارزیابی می شوند. نتایج نشان می دهد الگوریتم رقابت استعماری عملکرد بهتری دارد.
۱۱.

پیش بینی شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران با رویکرد سیستم استنتاج عصبی- فازی انطباق پذیر و الگوریتم رقابت استعماری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت کسب و کار هوشمند سال هفتم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۲۹ 5 - 34

کلیدواژه‌ها: پیش بینی بازار بورس الگوریتم رقابت استعماری شبکه فازی عصبی انطباق پذیر انتخاب ویژگی سری های زمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۶ تعداد دانلود : ۲۱۱
  در این پژوهش یک روش نوین ترکیبی برای پیش بینی شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران ارائه شده است که هم زمان از الگوریتم رقابت استعماری به عنوان روش انتخاب ویژگی و شبکه فازی عصبی انطباق انطباق پذیر به عنوان تابع پیش بینی کننده استفاده می نماید. برای انجام این امر از 68 ویژگی مؤثر بر بازار بورس اوراق بهادار؛ که شامل شاخص های اقتصادی، شاخص های بورس ایران و سایر کشورها، شاخص های تحلیل فنی و شاخص های شمعدان ژاپنی به صورت روزانه در بازه زمانی 1389-1395 به عنوان ورودی مدل استفاده شده است. همچنین، شاخص کل بورس اوراق بهادار روز آتی به عنوان متغیر هدف مسئله مسأله در نظر گرفته شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که مدل ترکیبی شبکه عصبی- فازی انطباق انطباق پذیر و الگوریتم رقابت استعماری پیش بینی های بسیار مناسب تری داشته و به نسبت شبکه های عصبی منفرد از سرعت بالاتر و توانایی تقریب قوی تری برای پیش بینی شاخص کل بورس اوراق بهادار برخوردار بوده است.  
۱۲.

پیش بینی تقاضای برق ایران با استفاده از الگوریتم های فراابتکاری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انرژی ایران دوره بیست و دوم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۷۲) 27-44

کلیدواژه‌ها: پیش بینی تقاضای برق شبکه عصبی مصنوعی الگوریتم ژنتیک الگوریتم بهینه سازی انبوه ذرات الگوریتم رقابت استعماری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۴ تعداد دانلود : ۳۴۹
هدف از پژوهش حاضر، پیش بینی تقاضای کل مصرف برق کشور ایران بر پایه شاخص های اقتصادی- اجتماعی و با استفاده از روش های فرا ابتکاری است. برای رسیدن به این هدف دو استراتژی مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. در استراتژی اول از الگوریتم ژنتیک، الگوریتم بهینه سازی انبوه ذرات و الگوریتم رقابت استعماری برای تعیین معادلات پیش بینی تقاضای انرژی الکتریکی استفاده شده است. بدین منظور اطلاعات مربوط به شاخص های جمعیت، تولید ناخالص داخلی، قیمت برق و مصرف برق طی سال های 1347 تا 1394 مورد استفاده قرارگرفته و مدل های پیش بینی تقاضا به دو صورت خطی و غیرخطی ارائه شده است. در استراتژی دوم از شبکه های عصبی مصنوعی آموزش داده شده با الگوریتم های فراابتکاری فوق الذکر برای پیش بینی تقاضای برق بر پایه همان متغیرهای ورودی تعیین شده در استراتژی اول استفاده شده است. نتایح نشان داد مدل نمایی توسعه یافته با الگوریتم بهینه سازی انبوه ذرات، با درصد قدرمطلق میانگین خطای 85/2%، بهترین دقت را در پیش بینی تقاضای انرژی الکتریکی ایران دارد. تقاضای برق ایران تا سال 1404 پیش بینی شد و انتظار می رود به مقدار 324 تراوات ساعت برسد.
۱۳.

بکارگیری الگو ترکیبی شبکه های عصبی مصنوعی با الگوریتم های فراکاوشی (ICA,PSO) در پیش بینی مدیریت سود(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های تجربی حسابداری سال نهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۶ 213 - 248

کلیدواژه‌ها: الگوریتم ازدحام ذرات الگوریتم رقابت استعماری شبکه‌های عصبی مدیریت سود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۳ تعداد دانلود : ۳۰۶
رویکردهای فراکاوشی عمدتاً بر اساس نظم و قواعد موجود در ارگانیسمهای طبیعی الهام گرفتهاند. این رویکردها امروزه کاربرد بسیاری در شاخههای مختلف پیدا کرده است. با توجه به اهمیت پیشبینی، شناخت روشها در پیشبینی مدیریت سود میتواند اطلاعات مفیدی را برای ذینفعان فراهم آورد. تنوع عوامل بدست آمده ناشی از نتایج الگوهای خطی برای سنجش مدیریت سود موجب شده است سرمایهگذارن نسبت به کیفیت سود گزارش شده تردید نمایند. بنابراین هدف از این پژوهش ارائه الگوی بهینهتر برای پیشبینی مدیریت سود است. در مرحله نخست با استفاده از الگوی شبکههای عصبی الگوی اولیه خطی را بهینه نموده، سپس از الگوریتمهای ازدحام ذرات و رقابت استعماری برای بهینهتر نمودن الگو استفاده گردید. از این رویافتههای تجربی مربوط به بررسی 620 مشاهده (سال – شرکت) پذیرفته شده در بورس اورق بهادر تهران در بازه زمانی 1390 الی 1395 حاکی از سودمندی و تاثیر مثبت در روشهای ترکیبی بر عملکرد پیشبینی مدیریت سود و همچنین وجود تفاوت معنادر بین میزان سودمندی روشهای خطی و غیرخطی است. به عبارتی در صورت استفاده از الگوریتمها در پیشبینی مدیریت سود دقت پیشبینی با حذف متغیرهای ناکارآمد افزایش مییابد. افزون بر این یافته های پژوهش حاکی از عملکرد بهتر و مناسب الگوریتم رقابت استعماری نسبت به سایر الگوها در کارآمدی متغیرهای گروه مدیریتی با دقت (8/95%) است.
۱۴.

ارائه مدل بهینه سازی استوار به منظور طراحی زنجیره تأمین خون جامع تحت شرایط عدم قطعیت عرضه و تقاضا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: چشم انداز مدیریت صنعتی سال یازدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۴۱ 81 - 116

کلیدواژه‌ها: زنجیره تأمین خون مدل سازی ریاضی مدل سازی استوار الگوریتم وال الگوریتم رقابت استعماری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۱ تعداد دانلود : ۳۷۰
خون یک کالای حیاتی است و کمبود آن در زنجیره تأمین نظام سلامت خون مسئله ساز و مصیبت بار خواهد بود. هرگونه پیشرفت در عملکرد زنجیره تأمین نظام سلامت به میزان زیادی باعث صرفه جویی در هزینه سیستم سلامت می شود و از همه مهم تر اینکه جان انسان های زیادی را نجات خواهد داد؛ بنابراین در این پژوهش زنجیره تأمین خون به صورت مدل ریاضی برنامه ریزی غیرخطی مختلط شامل مراحل جمع آوری، فرآوری و توزیع خون و محصولات خونی با درنظر گرفتن طول عمر و سن تقاضا، طراحی شده است که به دنبال کاهش هزینه های متحمل بر زنجیره تأمین و نیز کاهش کمبود محصولات خونی می باشد. ازآنجا که همواره احتمال تغییرات ذاتی در بسیاری از پارامتر های مسئله از جمله عرضه و تقاضا وجود دارد، از روش بهینه سازی استوار به منظور مقابله با این عدم اطمینان در زنجیره تأمین استفاده شده است. مدل طراحی شده ابتدا با مثال عددی و در اندازه های کوچک به صورت حل دقیق و در اندازه بزرگ توسط الگوریتم های فراابتکاری وال و رقابت استعماری حل شده و نتایج حل الگوریتم ها ارائه گردیده است. در پایان یک مطالعه موردی برای بررسی کاربرد مدل صورت گرفته است است.
۱۵.

طراحی یک شبکه زنجیره تأمین به منظور مدیریت پسماندهای بیمارستانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت صنعتی سال ۱۹ بهار ۱۴۰۰ شماره ۶۰ 85 - 120

کلیدواژه‌ها: مدیریت پسماندهای عفونی برنامه ریزی ریاضی مسأله مکان یابی- مسیریابی الگوریتم رقابت استعماری الگوریتم ژنتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۲ تعداد دانلود : ۲۵۰
پسماندهای حوزه ی بهداشت و درمان شامل تمام پسماندهایی است که براساس فعالیت های پزشکی و درمانی در بیمارستان ها و مراکز درمانی تولید می شوند. حدود 15 تا 20 درصد این زباله ها را زباله های عفونی تشکیل می دهند که در زمره ی مواد خطرناک قرار می گیرند. زباله های عفونی زباله هایی هستند که قبل از انهدام یا بازیافت باید بی خطرسازی شوند. از این رو در این مقاله جهت مدیریت زباله های عفونی، یک مدل برنامه ریزی عدد صحیح مختلط دوهدفه توسعه داده می شود. در مدل پیشنهادی علاوه بر کمینه سازی هزینه های زنجیره، کاهش ریسک جمعیت در معرض انتشار آلودگی ناشی از زباله های عفونی نیز مدنظر قرار گرفته است. برای این منظور یک زنجیره چندسطحی، با در نظر گرفتن مسأله مکان یابی- مسیریابی سبز ارایه می شود که در آن به مکان یابی مراکز بازیافت، دورریز و پالایش با تکنولوژی های پالایش مختلف و مسیریابی وسایط نقلیه بین سطوح پالایش و بیمارستان پرداخته می شود. مسأله مسیریابی به صورت چندانباره در نظر گرفته شده و از معیار کاهش هزینه ی مصرف سوخت خودروهای ناهمگن، جهت مسیریابی سبز بهره گرفته می شود. در نهایت یک الگوریتم فراابتکاری تلفیقی مبتنی بر الگوریتم رقابت استعماری و الگوریتم ژنتیک توسعه داده می شود و پس از اعتبارسنجی آن، به بررسی عملکرد آن در حل مسایل با ابعاد بزرگ پرداخته می شود که نتایج حاصل از آن حاکی از کارایی و عملکرد مناسب الگوریتم پیشنهادی است.
۱۶.

بهینه سازی سبد پروژه های با اثر متقابل با استفاده از الگوریتم رقابت استعماری (ICA)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت صنعتی دوره ۵ بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱ 1 - 20

کلیدواژه‌ها: بهینه سازی سبد پروژه اثر متقابل پروژه ها الگوریتم رقابت استعماری محدودیت منابع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۲ تعداد دانلود : ۱۲۴
بهینه سازی سبد پروژه سازمانی به دلیل پیچیدگی ارزیابی پروژه ها و همچنین محدودیت منابع همواره با چالش های تصمیم گیری متعددی روبرو است. مطالعات بسیاری برای ارائه و بررسی عملکرد مدل ها و الگوریتم های بهینه سازی سبد پروژه انجام شده است. با این وجود لحاظ اثرات متقابل بین پروژه ها در بسیاری از این پژوهش ها مغفول مانده است. اگرچه لحاظ کردن اثرات متقابل بین پروژه ها باعث پیچیدگی مضاعف مسئله انتخاب سبد پروژه می شود، صرف نظرکردن از محاسبه این اثرات ممکن است کارایی فرآیند تصمیم گیری و مطلوبیت سبد پایانی پروژه را به شدت تحت تأثیر قراردهد. در این مقاله ابتدا فرمولاسیون مسئله انتخاب سبد پروژه با درنظر گرفتن اثرات متقابل بین پروژه ها انجام شده است. سپس مسئله انتخاب سبد پروژه با درنظر گرفتن اثرات متقابل پروژه ها با استفاده از الگوریتم های بهینه سازی ICA بررسی شده است. لحاظ کردن اثرات متقابل در انتخاب سبد نهایی و برازندگی آن را تحت تأثیرات قابل توجه بالایی قرار می دهد. نتایج حاصل نشان می دهد که روش ICA نسبت به روش الگوریتم هایGA ، PSO و CPSO که پیش از این در این گونه مسائل به کار رفته است برتری دارد.
۱۷.

کاهش ویژگی سیستم های اطلاعاتی ناقص بر مبنای تئوری مجموعه راف با استفاده از الگوریتم رقابت استعماری فازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت فناوری اطلاعات دوره ۹ بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ 123 - 142

کلیدواژه‌ها: الگوریتم رقابت استعماری تئوری مجموعه راف سیستم اطلاعاتی ناقص کاهش ویژگی منطق فازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۳ تعداد دانلود : ۷۸
در سال های اخیر، تئوری مجموعه راف به یکی از راه حل های قدرتمند در حل مسائل هوش مصنوعی همچون داده کاوی تبدیل شده است. اما نسخه کلاسیک تئوری مجموعه راف برای بحث کاهش ویژگی در سیستم های اطلاعاتی ناقص، چندان مناسب نیست. یک سیستم اطلاعاتی ناقص به جدول هایی از داده ها اطلاق می شود که برخی درایه های صفات آن مقداری ندارند. در این مقاله، راه حل نوینی که ترکیبی از الگوریتم رقابت استعماری و منطق فازی است، برای حل مسئله کاهش ویژگی سیستم های اطلاعاتی ناقص مبتنی بر تئوری مجموعه راف ارائه شده است. نتایج نشان داد استفاده از منطق فازی در کنترل پارامترهای الگوریتم رقابت استعماری مفید است و در مقایسه با نسخه کلاسیک الگوریتم، جواب های بهینه تری به دست می آورد. در روند اجرای این پروژه، تغییری روی داده های ناقص اعمال نشد و به آن همچون سیستم اطلاعاتی کامل نگاه شد. الگوریتم رقابت استعماری فازی به صورت هوشمند عمل کرده و برای کاهش ویژگی در سیستم های اطلاعاتی ناقص، نتایج مناسبی ارائه داد که درخور تأمل است.
۱۸.

زمان بندی یکپارچه سیستم تولید چند مرحله ای و حمل ونقل در زنجیره تأمین با درنظرگرفتن زمان آماده سازی وابسته به توالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: چشم انداز مدیریت صنعتی سال یازدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴۳ 181 - 213

کلیدواژه‌ها: زمان بندی یکپارچه تولید کارگاهی زمان آماده سازی وابسته به توالی الگوریتم رقابت استعماری الگوریتم شبیه سازی تبرید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۸ تعداد دانلود : ۱۲۹
در پژوهش حاضر، مسئله زمان بندی یکپارچه سیستم تولید کارگاهی با یک مرحله مونتاژ و حمل ونقل با هدف کمینه کردن مجموع تأخیرها بررسی شده است. در این مسئله اجزای محصولات در مرحله تولید کارگاهی پردازش شده و در مرحله مونتاژ با یکدیگر مونتاژ می شوند؛ سپس محصولات در بسته هایی به سمت مشتریان حمل می شوند. در این سیستم تولیدی، زمان آماده سازی وابسته به توالی فرض شده است. ابتدا یک مدل برنامه ریزی خطی عدد صحیح مختلط توسعه داده شده است؛ سپس با توجه به اینکه مسئله موردبررسی NP-hard است، الگوریتم ترکیبی رقابت استعماری و شبیه سازی تبرید برای حل مسائل در ابعاد متوسط و بزرگ پیشنهاد شده است. به منظور اعتبارسنجی الگوریتم پیشنهادی، نتایج به دست آمده با الگوریتم رقابت استعماری و الگوریتم ترکیبی رقابت استعماری و جست وجوی ممنوع مقایسه شده است. برای مقایسه نتایج بین الگوریتم ها از تحلیل واریانس طرح بلوکی تصادفی بهره گیری شد. مقادیر P-value الگوریتم ها و بلوک ها در این آزمون کمتر از سطح معناداری 05/0 به دست آمد. نتایج محاسباتی نشان می دهد که الگوریتم ترکیبی پیشنهادی عملکرد بهتری نسبت به الگوریتم رقابت استعماری و الگوریتم ترکیبی رقابت استعماری و جست وجوی ممنوع دارد.
۱۹.

تعدیل مدل پیش بینی دستکاری سود با تأکید بر متغیر های محیطی و روش ترکیبی شبکه عصبی مصنوعی و الگوریتم های فرا ابتکاری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد پولی، مالی سال دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۰) 1 - 26

کلیدواژه‌ها: الگوریتم رقابت استعماری رقابت در بازار محصول شبکه عصبی مصنوعی مدل بنیش محیط اطلاعاتی شرکت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۱ تعداد دانلود : ۱۴۷
سود یکی از عوامل مهم در رشد و توسعه اقتصادی بوده و دستکاری سود هم یکی از چالش های اساسی کارایی بازار است که محققین اغلب برای پیش بینی دستکاری سود از داده های حسابداری استفاده می کنند؛ درحالی که داده های غیر حسابداری هم نقش بسزایی در پیش بینی دستکاری سود دارند. این پژوهش به توسعه مدل بنیش با متغیرهای غیر حسابداری شامل عدم تقارن اطلاعاتی و رقابت در بازار محصول پرداخته است. داده های 184شرکت پذیرفته شده در بورس تهران طی سال های 1386-1396 جمع آوری و دقت پیش بینی مدل های پژوهش در کشف و شناسایی شرکت های دستکاری کننده سود با دو الگوریتم بهینه سازی حرکت تجمعی ذرات و رقابت استعماری در ترکیب شبکه عصبی مورد مقایسه قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان می دهد دقت پیش بینی مدل پیشنهادی با الگوریتم رقابت استعماری و حرکت تجمعی ذرات به ترتیب از 55/57 به 86/63 درصد و از 71/55 به 84/59 درصد افزایش یافته است. با توسعه مدل سطح زیرمنحنی راک افزایش یافته و کاهش خطای پیش بینی در الگوریتم رقابت استعماری 31/6 درصد و در الگوریتم حرکت تجمعی ذرات 13/4 درصد است ولی همچنان نتیجه آزمون ضعیف می باشد. درواقع میزان دقت پیش بینی مدل با الگوریتم رقابت استعماری در مقایسه با الگوریتم حرکت تجمعی ذرات بهبود یافته است. 
۲۰.

تخمین تابع سودآوری با استفاده از متغیرهای ساختار سرمایه در صنایع ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد مدیریت مالی سال نهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۳۵ 43 - 64

کلیدواژه‌ها: ساختار سرمایه سودآوری رگرسیون شبکه عصبی الگوریتم رقابت استعماری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۶ تعداد دانلود : ۱۲۰
از دیرباز، دستیابی به یک ساختار سرمایه بهینه با هدف حداکثرسازی سود و ارزش شرکت و حداقل سازی هزینه سرمایه از موضوعات مورد توجه متخصصان مالی بوده و چهار نظریه اصلی شامل نظریه میلر و مودیگلیانی، نظریه نمایندگی، نظریه توازن ایستا (هر سه ناظر بر رابطه مثبت میان نسبت بدهی و سودآوری) و نظریه سلسله مراتبی (رابطه منفی بین نسبت بدهی و سودآوری) درباره ارتباط میان تصمیمات تأمین مالی و سودآوری شرکت ها مطرح شده است. در این راستا، پژوهش حاضر با استفاده از تحلیل رگرسیون و روش الگوریتم ترکیبی شبکه عصبی موجکی و الگوریتم رقابت استعماری به تخمین تابع سودآوری ساختار سرمایه در نمونه آماری شامل 161 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در پنج صنعت ( کاشی و سرامیک، سیمان، فلزات، نفت و گاز و داروسازی) طی بازه زمانی 1396-1389 پرداخته است. نتایج به دست آمده از رابطه منفی بین نسبت های بدهی و نسبت بازده دارایی ها (تأیید نظریه سلسله مراتبی) در شرکت های فعال در صنایع کاشی و سرامیک، سیمان، فلزات و داروسازی حکایت داشت. اما، رابطه معناداری بین متغیرهای مذکور در صنعت نفت و گاز مشاهده نشد. به علاوه، عملکرد شبکه عصبی موجکی بهینه سازی شده با الگوریتم رقابت استعماری در تمامی صنایع، قدرت تبیین بیشتری نسبت به رگرسیون خطی ساده از خود نشان داد.