مطالب مرتبط با کلیدواژه

شهر اصفهان


۴۱.

پیامدهای اقتصادی تغییرات کاربری اراضی روستاهای پیراشهری مورد: روستاهای دهستان جی در شهرستان اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تغییر کاربری اراضی روستای پیراشهری شهر اصفهان پیامد اقتصادی دهستان جی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۳۹ تعداد دانلود : ۷۷۲
افزایش سریع جمعیت کشور به ویژه در شهرهای بزرگ، پیامدهای گسترده ای به همراه داشته که از آن جمله می توان به تغییر کاربری اراضی روستایی اشاره نمود. در این میان شهر اصفهان با توجه به رشد شتابان جمعیت و تقاضا برای مسکن و خدمات موردنیاز با سرریز جمعیت به روستاهای پیرامون مواجه بوده که این امر منجر به تغییر کاربری اراضی کشاورزی و اختصاص یافتن سطح زیادی از اراضی به ساخت وسازهای مسکونی و غیرمسکونی شده است. در نهایت این مسئله سبب ایجاد تغییرات (منفی) عمده ای در فضای جغرافیایی، به ویژه از بعد اقتصادی برای جامعه روستایی پیرامون شهرها شده است. بر این اساس هدف اصلی این پژوهش بررسی پیامدهای اقتصادی ناشی از تغییر کاربری اراضی در روستاهای دهستان جی است. روش انجام این تحقیق توصیفی- تحلیلی و از روش های کتابخانه ای و پیمایشی (با استفاده از پرسشنامه) جهت گردآوری اطلاعات استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش را کلیه روستاهای دهستان جی (17 روستا) با جمعیتی بالغ بر 19190 نفر تشکیل می دهد. حجم نمونه 225 نفر محاسبه شده است. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون و تکنیک سنجش ازدور (استفاده از تصاویر ماهواره لندست 7 و 8 طی سال های 2015-2001) استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد در سال 2015(1394) نسبت به سال 2001(1380) اراضی کشاورزی 8/9 درصد و مرتعی 9/10 درصد کاهش یافته و در عوض ساخت وسازهای مسکونی 10/56 درصد افزایش داشته است. همچنین اینکه، تغییر کاربری اراضی کشاورزی، رابطه مستقیمی با تغییر عملکرد اقتصادی در بخش های مربوط به زمین و مسکن در روستاهای مورد مطالعه داشته و به هر میزان که عملکرد روستاها تغییر نموده، می توان شاهد تغییرات بیشتری در کاربری اراضی کشاورزی بود.
۴۲.

تحلیلی بر وضعیت ساختمان های اداری شهر اصفهان به منظور برنامه ریزی و مدیریت بحران شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی مدیریت بحران آسیب پذیری شهر اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۱ تعداد دانلود : ۵۴۹
ماهیت جغرافیایی ایران طوری است که همیشه مورد تهدید مخاطرات طبیعی قرار می گیرد. حوادث و بلایای طبیعی از مهم ترین دغدغه ها و نگرانی های زندگی بشر است. واحد های اداری به عنوان یکی از عناصر مهم شهری می تواند در مواقع بحرانی نقش مهمی در شهرها ایفا نمایند. از جمله به عنوان مدیریت، سازماندهی امور نجات، انبار داری، اسکان و پناهگاه های آسیب دیدگان از آن ها استفاده شود. پژوهش حاضر با توجه به اهمیت دانش مدیریت بحران و تأکید آن بر ساختمان های اداری در خصوص سنجش میزان آسیب پذیری این ساختمان ها در مواقع بحرانی تدوین شده است. در این پژوهش ساختمان های اداری شهر اصفهان شامل: مخابرات، آتش نشانی، اداره برق، شهرداری، آموزش و پرورش، شرکت گاز و ... مورد بررسی قرار گرفته اند. تاکنون در شهر اصفهان مطالعه ای در خصوص ارزیابی وضعیت ساختمان های اداری صورت نگرفته است و از یافته های پژوهش می توان برای ساماندهی و بهسازی ساختمان های اداری شهر اصفهان بهره جست. روش این پژوهش توصیفی، تحلیلی و پیمایشی است، ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته است که بر اساس ادبیات، پیشینه و اهداف تحقیق تنظیم شده است. در تحلیل داده ها از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی AHP برای رتبه بندی ادارات استفاده شده است. از نرم افزار GIS نیز برای ترسیم نقشه ها بهره گرفته شده است. نتایج نشان می دهد که 7.9 درصد ادارات آسیب پذیری بسیار کم، 80.3 درصد آسیب پذیری کم، 10.1 درصد آسیب پذیری متوسط، 1.1 درصد آسیب پذیری زیاد و 6. درصد آسیب پذیری بسیار زیاد است. از میان ادارات مورد بررسی کمیته امداد و مدیریت شهرستان کم ترین آسیب پذیری و ساختمان قدیم شهرداری منطقه 3 بیشترین آسیب پذیری را دارا هستند.
۴۳.

بررسی نقش سرمایه ی اجتماعی در پایبندی به فرهنگ شهروندی در بین شهروندان شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: سرمایه ی اجتماعی شهروندی فرهنگ شهروندی شهر اصفهان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)
تعداد بازدید : ۱۱۳۳ تعداد دانلود : ۵۳۶
فرهنگ شهروندی هنجارهای جامعه را رقم می زند و پایه های ارتباط میان شهروندان را شکل می دهد؛ شهری که از فرهنگ غنی شهروندی لبریز است، امنیت و آرامش در آن هویداست و مشارکت شهروندان در هر فعالیت به چشم می خورد؛ مشارکتی سازنده که هزینه های اداره ی شهر را کاهش داده و لبخند را جایگزین دغدغه ها و ناآرامی ها می نماید. با توجه به اهمیت موضوع فرهنگ شهروندی، پژوهش حاضر با استفاده از روش میدانی، تکنیک پیمایش، ابزار تحقیق پرسشنامه و استفاده از نرم افزارهای SPSS و AMOS، به دنبال بررسی نقش سرمایه ی اجتماعی در پایبندی به فرهنگ شهروندی به عنوان هدف اصلی است. جامعه ی آماری پژوهش حاضر شهر اصفهان است که تعداد 400 نفر از شهروندان 18 سال به بالای آنها به عنوان حجم نمونه مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین میزان کل سرمایه ی اجتماعی (37/0 =P)، و ابعاد آن یعنی اعتماد اجتماعی (43/0 =P)، تعامل اجتماعی (36/0 =P)، آگاهی اجتماعی (33/0 =P)، انسجام اجتماعی (44/0= P) و حمایت اجتماعی (30/0= P) ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد؛ بنابراین تمام فرضیه های پژوهش تأیید می شوند. همچنین نتایج حاصل از مدل معادله ساختاری AMOS نیز نشان دادند که متغیر سرمایه ی اجتماعی در مجموع 43/0 بر متغیر پایبندی به فرهنگ شهروندی تأثیرگذار است.
۴۴.

تحلیل زیست پذیری در بافت فرسوده شهر اصفهان با تأکید بر استراتژی توسعه شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: زیست پذیری بافت فرسوده استراتژی توسعه شهری نوسازی و بهسازی شهر اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸۱ تعداد دانلود : ۶۹۷
سیاست های ناکارآمد در زمینه بافت های فرسوده و کیفیت پایین زیست پذیری در این مناطق، نیاز به رویکرد نوینی در تهیه و اجرای برنامه های نوسازی و بهسازی را مطرح می کند. بدین منظور استراتژی توسعه شهری می تواند الگوی مناسبی برای جایگزینی برنامه های فعلی باشد. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی زیست پذیری در بافت فرسوده اصفهان به عنوان یکی از ارکان استراتژی توسعه شهری، برای استفاده از این رویکرد در نوسازی و بهسازی آن می باشد. همچنین نوآوری آن در پرداختن به وضعیت زیست پذیری بافت فرسوده به صورت مستقل از شهر، برای تهیه برنامه استراتژی توسعه شهری است. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف، کاربردی است. داده های مورد نیاز پژوهش با استفاده از پرسشنامه گردآوری شدند. این پرسشنامه ها در ماه های شهریور و مهر سال 1394 توزیع و تکمیل شدند. در این پژوهش از نرم افزارهای Arc Gis, EXCEL , SPSS استفاده شده است. نمونه جامعه آماری شامل 385 نفر از ساکنان بافت فرسوده بوده است که به روش تصادفی طبقه بندی شده انتخاب شده اند. براساس یافته های پژوهش، بافت فرسوده اصفهان با میانگین 2/49 و آماره38/07- زیست پذیر نیست و ساکنان از لحاظ برخورداری از این شاخص استراتژی توسعه شهری وضعیت آن را مطلوب ارزیابی نکرده اند. همچنین هر سه بعد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی آن در وضعیت نامطلوبی هستند و در این بین، بعد اجتماعی، وضعیت بحرانی تری داشته است. در تمامی نقاط این محدوده، شرایط زیست پذیری یکسان نیست و بین بافت فرسوده مناطق پانزده گانه آن از نظر زیست پذیری تفاوت معنی داری دیده می شود. در این میا ن، بافت فرسوده منطقه نه نسبت به یازده و چهار و بافت فرسوده منطقه سه نسبت به منطقه یازده، زیست پذیری بیشتری داشته است.
۴۵.

مدلسازی عوامل شکل دهنده گردشگری آشپزی و اثر آن بر وفاداری گردشگران (نمونه موردی: گردشگران شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: گردشگری آشپزی وفاداری گردشگران گردشگران خارجی مدلسازی شهر اصفهان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری گردشگری شهری
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری مدیریت بحران
تعداد بازدید : ۱۲۴۴ تعداد دانلود : ۲۸۳۸
واژه ی هیجان انگیز گردشگری آشپزی به عنوان محصول گردشگری سودمند، پرمنفعت و جدید، در قرن اخیر باعث ایجاد دگرگونی و پیشرفت های قابل توجهی در عرصه ی صنعت گردشگری جهان شده است. هدف از این پژوهش مدلسازی عوامل شکل دهنده گردشگری آشپزی و اثر آن بر وفاداری گردشگران در شهر اصفهان می باشد، در این راستا گردشگران داخلی و خارجی شهر اصفهان به عنوان جامعه آماری در نظر گرفته شده اند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران به تعداد 384 گردشگر محاسبه گردید که به ترتیب 246 و 138 گردشگر داخلی و خارجی مورد پرسشگری قرار گرفته است. تحقیق از نظر هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش توصیفی تحلیلی است. برای پیشبرد تحقیق از مطالعات کتابخانه ای و پژوهش های پیشین محققان استفاده شد. در نتیجه پرسشنامه ای با مقیاس 5 گزینه ای لیکرت طراحی گردید. برای سنجش روایی از تکنیک قضاوت خبرگان و جهت سنجش پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید. پس از جمع آوری داده ها، طبقه بندی و تحلیل یافته ها با استفاده از نرم افزار SPSS، صورت گرفت.مدلسازی نیز با بهره گیری از نرم افزار AMOS انجام گردید. نتایج نشان داد که گردشگری آشپزی بر رضایت گردشگران داخلی و خارجی در شهر اصفهان اثرگذار بوده است. همچنین تأیید شد بین تجربه ی مثبت گردشگران داخلی و خارجی از غذای بومی و درآمد اقتصادی ناشی از آن رابطه وجود دارد. نتایج حاصل از کاربرد مدل سازی معادلات ساختاری بیانگر آن است: آگاهی و شناخت گردشگران از غذاهای بومی اصفهان با بارعاملی 26/0 و نیز نگرش ذهنی مثبت به غذاهای بومی اصفهان با بارعاملی 22/0 اثر معناداری بر تمایل به تجربه مجدد گردشگری آشپزی و استفاده از انواع غذاهای سنتی اصفهان دارد.
۴۶.

تحلیل فضایی تأثیر قانون هدفمند سازی یارانه ها بر مصرف انرژی خانوار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تحلیل فضایی هدفمندسازی یارانه ها مصرف انرژی پایگاه اقتصادی - اجتماعی خانوار شهر اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۴
یکی از اهداف اساسی دولت نهم از اجرای قانون هدفمندسازی یارانه-ها ایجاد زیرساخت های لازم برای توزیع عادلانه تر مصرف انرژی در بخش خانگی بوده است. پژوهش حاضر با تأکید بر جدایی گزینی جغرافیایی طبقات اجتماعی در جوامع شهری، به تحلیل فضایی تأثیر قانون هدفمندسازی یارانه ها بر مصرف برق خانوار در مناطق شهر اصفهان پس از گذشت حدود سه سال از اجرای آن (پایان فاز اول) می پردازد. در این رابطه ابتدا با به کارگیری روش تاپسیس به رتبه بندی مناطق شهری اصفهان از منظر پایگاه اقتصادی-اجتماعی خانوار پرداخته شده و سپس با روش خوشه بندی سلسله مراتبی، مناطق کلان شهر اصفهان در 5 سطح خوشه بندی شده اند. پس از آن، جهت تبیین تفاوت های میان خوشه-ها از نظر میزان کاهش مصرف برق خانوار پس از اجرای قانون ازآزمون های آماری استنباطی استفاده شد. داده های موردنیاز علاوه بر استفاده از روش میدانی، از طریق مدارک و اسناد سازمانی با مراجعه به شرکت توزیع برق شهرستان اصفهان گردآوری شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد اگرچه در قبل و پس از اجرای هدفمندسازی، میان خوشه های پنج گانه شهر اصفهان از نظر میزان مصرف برق خانوار تفاوت معناداری وجود داشته است، اما اجرای قانون بر این خوشه ها تاثیر یکسانی داشته و از منظر میزان کاهش مصرف برق خانوار تفاوت معناداری نداشته اند. این نتیجه مؤید آن است که قانون هدفمندسازی یارانه ها در فاز اول اجرایی خود در دستیابی به یکی از مهم ترین اهداف خود چندان موفق عمل نکرده است.
۴۷.

اولویت بندی و تحلیل شیوه های تأمین مالی مشارکتی برای پروژه های شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تأمین مالی مشارکت عمومی-خصوصی تحلیل سلسله مراتبی شهر اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳۲ تعداد دانلود : ۵۲۵
رشد و توسعه اقتصادی کشورها در گرو پروژه های مختلف زیرساختی و خدماتی می باشد. محدودیت منابع بودجه ای دولت ها برای تأمین مالی پروژه های بزرگ و همچنین تقاضای زیاد مالی موجود در زمینه سرمایه گذاری در این پروژه ها، کشورها را بر آن داشته تا تمامی تلاش خود را برای بهره گیری از مشارکت فعال بخش خصوصی و ایجاد فضای رقابتی مناسب برای فعالیت آن ها به کاربندند که این تلاش ها در قالب مشارکت های عمومی-خصوصی متبلور شده است. در این پژوهش به رتبه بندی روش های تأمین مالی مشارکتی و شناسایی بهترین آن ها بر اساس چهار شاخص ریسک، مدت زمان، کارایی و سرمایه در گردش برای سرمایه گذاری در پروژه های شهری پرداخته شده است. ابزار گرداوری اطلاعات پرسشنامه و از روش AHP استفاده شده است. نتایج تحلیل سلسه مراتب AHP نشان داد که روش ساخت، عملیات و انتقال با اولویت 430/0 در صدر رتبه بندی قرار گرفت و روش خرید خدمات و قرارداد اجاره به ترتیب با اولویت های 245/0 و 124/0 در رتبه های بعدی قرار گرفتند و روش قراردادهای امتیازی و عملیات و مدیریت با اولویت های 108/0 و 093/0 در رده های پائین قرار گرفتند.
۴۸.

تعیین کاربری بهینه فضای زیرزمینی شهری (خیابان های منتخب شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کاربری بهینه فضای شهری زیرزمین سلسله مرتبه ای دومرحله ای شهر اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۵ تعداد دانلود : ۳۱۶
استفاده از فضاهای زیرزمینی می تواند منجر به افزایش بهره وری زمین در شهرها شود. این مقاله، به این مسأله پرداخته است که در صورتی که بخواهیم از فضاهای زیر خیابان های شهر استفاده کنیم از بین چهار کاربری تجاری، انبار، پارکینگ عمومی و گذرگاه (خیابان دو طبقه) کدام یک کاربری بهینه می باشد ؛ لذا بیست ویک خیابان اصلی منتخب در مناطق ۵ و ۶ شهر اصفهان به عنوان گزینه های مسئله انتخاب شدند. با بهره گیری از داده های سال ۱۳۹۲ و روش برنامه ریزی خطی، تابع هدف برای تخصیص بهینه کاربری طراحی شد. در ادامه با توجه به روش تحلیل سلسله مراتبی دومرحله ای در محیط نرم افزار GIS ، مسئله بهینه سازی بررسی شد. برای بررسی در مرحله اول، نوع کاربری به عنوان معیارهای اصلی مسأله شامل: کاربری پارکینگ، انبار، تجاری و گذرگاه، انتخاب شد و در ادامه، برای بررسی در مرحله دوم، زیرمعیارهای قیمت منطقه بندی زمین، ترافیک عبورومرور، مساحت فضای سبز و سطح اشتغال، انتخاب شد ند . نتایج به دست آمده از بررسی مرحله اول نشان دادند که کدام خیابان برای کدام کاربری اهمیت بیشتری دارد. همچنین نتایج به دست آمده از بررسی مرحله دوم نشان دادند کدام زیرمعیار در انتخاب نوع کاربری اهمیت بیشتری دارد. بر این مبنا می توان تصمیم گرفت در زیر کدام خیابان چه کاربری لازم است و اولویت انجام کدام خیابان برای استفاده از فضای زیرزمینی چه می باشد. برای کاربری پارکینگ و گذرگاه، بزرگراه شهید همت بیشترین امتیاز و برای کاربری تجاری و انبار، خیابان هزارجریب بیشترین امتیاز را به خود اختصاص داده است.
۴۹.

بررسی تغییرات کیفی آب رودخانه زاینده رود با استفاده از منطق فازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رودخانه زاینده رود منطق فازی تغییرات کیفی آب تغییرات زمانی و مکانی عناصر آب زاینده رود آلودگی آب شهر اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۰ تعداد دانلود : ۴۰۰
رشد فزاینده جمعیت و نیاز این جمعیت به محصولات کشاورزی و محدودیت آب برای تولیدات کشاورزی مسأله کم آبی را به گونه ای بسیار جدی فرا روی کشورمان قرار داده است. آمار بیانگر این است که سرانه آب کشور از 4000 تا 5000 مترمکعب در دهه30 شمسی به حدود 1431 مترمکعب در شرایط حاضر رسیده است و درصورت تداوم روند کنونی به کمتر از 1000 مترمکعب در سال 1400 خواهد رسید. در صورتی که جمعیت استان اصفهان از 1231204 نفر در سال 1335 به 4879312 نفر در سال 1390 رشد جمعیت داشته است. داده های تحقیق، دوازده عنصر کیفی آب شامل شوری، اسیدیته، سدیم، بیکربنات، موادجامد محلول،کلسیم، منیزیم، پتاسیم، نسبت جذب سدیم، کلر، نیترات و سولفات را تشکیل می دهند. کاتیون ها و آنیون ها براساس آمارگیری در هفت ایستگاه آب سنجی رودخانه زاینده رود در استان اصفهان از شرکت آب منطقه ای اصفهان اخذ شد. بازه زمانی داده ها مربوط به سال 1385 و سال های 1390 تا 1394 می باشند. به منظور مشخص کردن میزان آلودگی آب رودخانه زاینده رود، از روش تحلیل طبقه بندی فازی استفاده شد. با تشکیل ماتریسی در ابعاد 17×760 سطر و ستون در نرم افزار متلب با روابط فازی، خوشه بندی فازی انجام شد. درنهایت نقشه های طبقه بندی شده، حد مجاز تا غیرمجاز آب رودخانه با استفاده از نرم افزار سامانه اطلاعات جغرافیایی ترسیم شدند. نتایج نقشه های طبقه بندی شده آب زاینده رود نشان داد، از ایستگاه پل چوم تا تالاب گاوخونی مقدار همه عناصر کیفی آب به جز کلر و سولفات برای استفاده آب آشامیدنی بالا بوده و غیر مجاز می باشند و حتی در بعضی ایستگاه های نزدیک پایاب رودخانه برای کشاورزی و صنعت نیز آب در حد غیرمجاز اندازه گیری شده است.
۵۰.

شناسایی و طبقه بندی نیمه اتوماتیک بافت های مدرن و فرسوده شهری براساس الگوهای طیفی و مکانی در محیط سنجش ازدور شیءگرا (مطالعه موردی: شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: الگوریتم های مکانی و طیفی الگوهای بافت شهری پردازش شیءگرا شهر اصفهان قطعه تصویر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۳ تعداد دانلود : ۶۵۲
الگوی توسعه محله های شهری به موازات رشد و گسترش شهر، دستخوش تحولات زیادی در گذر زمان شده است. این تغییرات در شهرهایی که پیشینه تاریخی دارند مشهودتر است؛ به گونه ای که می توان تفاوت بارزی میان محله های قدیمی که بدون برنامه ایجاد و پس از شکل گیری مشمول طرح و برنامه شده اند با محله های جدید از پیش برنامه ریزی شده مشاهده کرد. یکی از فنونی که می تواند در بررسی این تفاوت و مقایسه تطبیقی الگوی محله ها قدیمی و جدید در مطالعات شهری استفاده شود، فناوری سنجش ازدور و پردازش شیءگرا است. پردازش شیءگرا نوعی پردازش تصویر است که به دلیل استفاده از اطلاعات هندسی، محیطی و محتوای تصاویر می تواند دستیابی به دقت بالا را در فرایند طبقه بندی شیءگرا میسر کند. هدف از این مطالعه، مقایسه تطبیقی الگوهای بافت مدرن و سنتی شهر اصفهان با استفاده از فرایند پردازش شیءگرا و نرم افزار eCognition است. برای نیل به این هدف دو محله شهری انتخاب شد و مراحل پژوهش روی آن ها صورت گرفت. در راستای استخراج الگوهای بافت شهری، انواع تکنیک های پردازش شیءگرا شامل اطلاعات هندسی، بافت، ضریب تراکم، نامنظمی اشکال و... به کار گرفته شد تا الگوهای شیءپایه تصاویر ماهواره ای برای شناسایی بافت سنتی و مدرن استخراج شود. پس از شناسایی الگوریتم های مناسب، طبقه بندی فازی با الگوریتم نزدیک ترین همسایه اعمال شد سپس ارزیابی نتایج با مطالعات میدانی صورت گرفت. ارائه روش هایی نوین برای شناسایی و طبقه بندی بافت شهری در نتایج پژوهش حاضر می تواند راهگشای انواع مطالعات باشد تا الگوهای بافت در محیط های شهری به سرعت شناسایی شود.
۵۱.

تحلیل نقش شاخص های شهر خلاق در توسعه گردشگری شهری (مطالعه موردی شهر اصفهان)

کلیدواژه‌ها: شهر خلاق گردشگری گردشگری شهری شهر اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۰ تعداد دانلود : ۳۹۶
امروزه نیمی از جمعیت جهان در شهرها زندگی می کنند و همچنین سه چهارم کل فعالیت های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در شهرها رخ می دهد. شهرها در بهره برداری از خلاقیت به منظور توسعه اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و ... نقش حیاتی ایفا می کنند. شهرهای خلاق، شهرهایی هستند که گرایش ها جدیدی را در زمینه هنر، فرهنگ، اجتماع رواج می دهند و از طریق فعالیت های متنوع در زمینه خلاقیت، صنایع خلاق و نوآورانه به جذب و توسعه گردشگری شهری می پردازند. بنابراین با توجه به اهمیت موضوع، این پژوهش به ارزیابی نقش شهرهای خلاق در توسعه گردشگری شهری شهر اصفهان پرداخته است. در این پژوهش از شاخص های شهر خلاق ریچارد فلوریدا و شاخص های شهر خلاق وانولو برای تحلیل موضوع استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد شهر اصفهان براساس شاخص های تعریف شده فلوریدا و وانولو، پتانسیل زیادی جهت توسعه گردشگری شهری برخوردار است. شاخص های هنر، منظری شهری، سرزندگی فرهنگی، مطبوعیت های وِیژه و شاخص تنوع بیشترین ارتباط را در زمینه توسعه گردشگری شهری دارند. مسئولین و مدیران شهری باید از این پتانسیل جهت جذب گردشگر و توسعه گردشگری شهری استفاده نمایند. در این زمینه بهره گیری از نخبگان شهری، اساتید متخصص، مدیران متفکر می تواند راهگشاه باشد.
۵۲.

ارزیابی پایداری زیست محیطی شهر اصفهان با تأکید بر آلودگی هوا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پایداری زیست محیطی آلودگی هوا روش FPPSI شهر اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۷ تعداد دانلود : ۵۴۱
ارزیابی پایداری زیست محیطی، یکی از مهم ترین ابزارها در فرایند برنامه ریزی توسعه پایدار است و بنابراین توجه به آن در سیاست گذاری ها و برنامه ریزی ها برای دستیابی به یک برنامه ریزی مناسب همگام با متغیرهای محیط طبیعی، امری اجتناب ناپذیر است. یکی از مؤلفه های اصلی پایداری زیست محیطی، شاخص آلودگی هواست. شهر اصفهان با توجه به افزایش روزافزون جمعیت، مصرف انرژی و ایجاد آلودگی ناشی از سیستم حمل ونقل، افزایش تعداد وسایل نقلیه و گسترش فعالیت های معدنی و صنعتی در زمره شهرهایی است که مسائل زیست محیطی به ویژه آلودگی هوا در آن اهمیتی دوچندان دارد؛ به همین دلیل هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی پایداری زیست محیطی شهر اصفهان با تأکید بر آلودگی هواست. با توجه به داده ها، نوع پژوهش کاربردی است و داده ها به روش کتابخانه ای گرد آوری شده اند. برای نمایش داده ها، نرم افزارهای Excel و MATLAB به کار رفت. در این پژوهش 5 شاخص اصلی آلودگی هوا طی سال های 1390-1386 بررسی شدند که عبارت اند از: میانگین گاز مونوکسیدکربن CO، میانگین گاز دی اکسید گوگرد SO2، میانگین گاز ازت NO2، میانگین گاز ازون O3 و میانگین ذرات معلق زیر 10 میکرون. برای ارزیابی میزان پایداری از مدل FPPSI استفاده شد. نتایج پژوهش حاکی است شرایط زیست محیطی شهر اصفهان از نظر آلودگی هوا در سال های 1390-1386 به سمت ناپایداری سوق پیدا کرده است؛ به گونه ای که سال 1390 بیشترین میزان آلودگی را دارد؛ همچنین میزان گاز دی اکسید گوگرد و منوکسیدکربن بیش از سایر آلاینده ها در ناپایداری زیست محیطی شهر اصفهان تأثیر داشته است.
۵۳.

تحلیل و ارزیابی سامانه اتوبوس های سریع السیر ( BRT ) شهر اصفهان براساس استانداردهای مؤسسه ITDP(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سامانه اتوبوس های سریع السیر (BRT) مؤسسه ITDP حمل ونقل شهری شهر اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۰ تعداد دانلود : ۳۹۳
شهر زیبای اصفهان ازجمله شهرهایی است که حمل ونقل، پارکینگ، ترافیک و پیرو آن افزایش آلاینده های زیست محیطی را باید در زمره مهم ترین مشکلات آن برشمرد. توسعه حمل ونقل عمومی و تجهیز زیرساخت های آن، یکی از راهکارهای کاهش مشکلات شهر اصفهان است؛ در این میان توسعه خطوط اتوبوس های سریع السیر به دلیل محاسن زیاد نقش چشمگیری دارد. در حال حاضر سه خط اتوبوس های سریع السیر در شهر اصفهان اجرا شده است و روزانه به تعداد بسیاری از شهروندان در این خط سرویس دهی می شود. با وجود مزایای بی شمار این سیستم برای حمل ونقل شهری و کاهش آلودگی های زیست محیطی شهر اصفهان، اگر راه اندازی این سامانه براساس معیارها و استانداردهای مناسب نباشد، به مشکلات متعددی خواهد انجامید. نوع پژوهش حاضر کاربردی، روش مطالعه اسنادی، تحلیلی، پیمایشی و نوع استخراج از داده ها، استقرایی است. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش، استفاده از منابع آماری، پرسش نامه ای، کتابخانه ای و ... است. در پژوهش حاضر از پرسش نامه استاندارد بین المللی به صورت مقایسه ای استفاده شده که مؤسسه جهانی حمل ونقل و سیاست های توسعه تدوین در سال 2014 برای نخستین بار منتشر کرده است. متخصصان، کارشناسان و رانندگان اتوبوس  40 عدد از این پرسش نامه ها را تکمیل کرده اند. نتایج پژوهش نشان داد وضعیت خطوط اتوبوسرانی سریع السیر شهر اصفهان براساس استانداردهای جهانی در ردیف مدال برنز و وضعیت نامطلوب قرار می گیرد. امتیاز سامانه اصفهان حدود 45 است و با توجه به اینکه براساس تقسیم بندی این مؤسسه خط طلایی کسب امتیاز بیش از 85، خط نقره ای کسب امتیاز ۷۰-۸۴ و خط برنزی کسب امتیاز ۵۰-۶۹ را نیاز دارد، متأسفانه سامانه شهر اصفهان با کسب این امتیاز از مجموع شاخص های مثبت و منفی، حتی در ردیف کمتر از خطوط برنز قرار می گیرد.
۵۴.

تحلیل نقش شاخص های شهر خلاق در توسعه گردشگری شهری (مطالعه موردی شهر اصفهان)

تعداد بازدید : ۱۰۵۹ تعداد دانلود : ۵۱۲
امروزه نیمی از جمعیت جهان در شهرها زندگی می کنند و همچنین سه چهارم کل فعالیت های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در شهرها رخ می دهد. شهرها در بهره برداری از خلاقیت به منظور توسعه اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و ... نقش حیاتی ایفا می کنند. شهرهای خلاق، شهرهایی هستند که گرایش ها جدیدی را در زمینه هنر، فرهنگ، اجتماع رواج می دهند و از طریق فعالیت های متنوع در زمینه خلاقیت، صنایع خلاق و نوآورانه به جذب و توسعه گردشگری شهری می پردازند. بنابراین با توجه به اهمیت موضوع، این پژوهش به ارزیابی نقش شهرهای خلاق در توسعه گردشگری شهری شهر اصفهان پرداخته است. در این پژوهش از شاخص های شهر خلاق ریچارد فلوریدا و شاخص های شهر خلاق وانولو برای تحلیل موضوع استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد شهر اصفهان براساس شاخص های تعریف شده فلوریدا و وانولو، پتانسیل زیادی جهت توسعه گردشگری شهری برخوردار است. شاخص های هنر، منظری شهری، سرزندگی فرهنگی، مطبوعیت های وِیژه و شاخص تنوع بیشترین ارتباط را در زمینه توسعه گردشگری شهری دارند. مسئولین و مدیران شهری باید از این پتانسیل جهت جذب گردشگر و توسعه گردشگری شهری استفاده نمایند. در این زمینه بهره گیری از نخبگان شهری، اساتید متخصص، مدیران متفکر می تواند راهگشاه باشد.
۵۵.

ارزیابی سیاست های مؤثر در تاب آوری کالبدی در برابر زلزله احتمالی؛ نمونه موردی: شهر اصفهان(1395-1382)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۲۳۱ تعداد دانلود : ۷۲۶
تاب آوری در برابر مخاطرات یکی از موضوعات مهم و موردتوجه اندیشمندان در سال های اخیر است. تاب آوری به این معنی است که پس از وقوع مخاطره سیستم بتواند به حالت قبل از وقوع برگردد و به کار خود ادامه دهد. ازآنجایی که در محدوده 100 کیلومتری مرکز شهر اصفهان تعداد زیادی گسل ازجمله 63 گسل فعال وجود دارد که این گسل ها ده ها تا صدها کیلومتر درازا دارند، این شهر شهری لرزه خیز محسوب می گردد؛ لذا بررسی میزان تاب آوری این شهر در برابر زلزله احتمالی و ارزیابی میزان موفقیت سیاست های کالبدی اتخاذ شده در چند سال اخیر در شهر اصفهان اهمیت فراوان دارد. در این تحقیق فاکتورهای مؤثر در تاب آوری کالبدی شهر در برابر زلزله در سال های 82 تا 95 مورد بررسی قرار گرفته و با تعریف شاخصی تحت عنوان شاخص موفقیت، میزان موفقیت سیاست های کالبدی در جهت افزایش تاب آوری ارزیابی شدند. نتایج حکایت از آن دارد که با توجه به شاخص موفقیت، گرچه می توان سیاست های نوسازی در بافت های فرسوده را در این شهر موفق دانست اما با توجه به شاخص موفقیت در معیار تراکم ساختمانی و جمعیتی در این سال ها موفق نبوده ایم.
۵۶.

تحلیل ویژگی های شکلی خانه های چهارصفه و نفوذ آن در کالبد شکلی خانه های درون گرای شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: خانه های چهارصفه خانه های درون گرا ویژگی های شکلی خانه های ایرانی شهر اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶۹ تعداد دانلود : ۵۳۴
خانه های چهارصفه یکی از بناهای ارزشمند معماری ایران محسوب می شوند، به گونه ای که برخی از محققین، طراحی بعضی از بناهای تاریخی با عملکردهای متفاوت در دوران اسلامی را نشأت گرفته از خانه های چهارصفه قلمداد می کنند. شناخت ویژگی های شکلی خانه های چهارصفه، سبب نگهداری و مرمت این بناهای ارزشمند خواهد شد و در شناسایی خصوصیات تأثیرگذار در شکل گیری فضاهای خانه های تاریخی، نقش مؤثری خواهد داشت. این پژوهش بر آن استوار است که ویژگی های شکلی خانه های چهارصفه، در ساختارهای خرد و کلانِ خانه های تاریخی درون گرا، نقش مؤثری داشته است. این پژوهش بر آن است تا به شناخت ویژگی های شکلی تهرنگ خانه های چهارصفه بپردازد و با استناد به آنها، خصوصیات شکلی تهرنگ خانه های تاریخی ساخته شده در شهر اصفهان را تحلیل کند. در این راستا این تحقیق به استخراج ویژگی های شکلی تکرارشونده در تهرنگ خانه های چهارصفه و تأثیر آنها در پیدایش پلان فضاهای خانه های درون گرا می پردازد. به طور کلی این پژوهش در جهت گونه شناسی اجزای خانه های چهارصفه و چگونگی استفاده از آنها در تهرنگ بناهای مسکونی که در دوره های بعد ساخته شده اند، انجام خواهد گرفت. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش، تطبیقی، تاریخی و تفسیری بوده که تفسیر آنها به صورت استنتاجی انجام شده است. ابزارهای مورد استفاده شامل جمع آوری اطلاعات به روش مطالعه کتابخانه ای، میدانی و بهره گیری از مصاحبه های ساختاریافته با صاحب نظران و استادکاران است. پژوهش پیش رو، به دنبال آشکارسازی ویژگی های شکلی تکرارشونده خانه های چهارصفه در ایجاد تهرنگ فضاهای خانه های درون گرای شهر اصفهان است . نتایج به دست آمده بیانگر آن است که ویژگی های شکلی خانه های چهارصفه در مقیاس خرد و کلان، در شکل گیری تهرنگ فضاهای خانه های درون گرا نقش به سزایی داشته است.
۵۷.

انتخاب مسکن با تأکید بر ویژگی های جمعیتشناختی خانوار مالکنشین با استفاده از روش آزمون گسسته انتخابتجربی در شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مشخصات خانوار مالکنشین نظریه مطلوبیت تصادفی مدل لاجیت چندجمله ای روش انتخاب تجربی شهر اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۱ تعداد دانلود : ۳۱۴
انتخاب مسکن، به عنوان اساسی ترین نیاز هر خانوار می باشد که به طور مستقیم بر کیفیت زندگی خانواده، تأثیر می گذارد. لذا شناسایی و ارزیابی مؤلفه های تأثیرگذار در انتخاب مسکن از دیدگاه خانوارهای مالک نشین به عنوان مصرف کننده نهایی مسکن، نقش مهمی در یاری  مدیران شهری برای ارتقاء و بهبود شرایط سکونتی مردم خواهد داشت. پژوهش حاضر، با هدف بررسی و ارزیابی عوامل مؤثر بر میزان احتمال انتخاب مسکن با تأکید بر ویژگی های جمعیت شناختی خانوارهای مالک نشین در شهر اصفهان انجام شده است. روش تحقیق از نظر هدف، کاربردی بوده و از نظر نحوه جمع آوری داده ها، توصیفی- پیمایشی است. شیوه جمع آوری اطلاعا اسنادی با مطالعه و بررسی پژوهش های قبلی، و میدانی با جمع آوری داده ها با استفاده از طراحی پرسشنامه های انتخاب تجربی با تکیه بر نرم افزار SPSS و روش فاکتوریل جزئی برای کاهش سناریوهای ممکن ، به صورت تصادفی از 300 خانوار متقاضی مسکن در یک دوره 6 ماهه در بازار املاک، بود. این داده ها در محیطEXCEL  طبقه بندی و در نرم افزار STATA بر پایه نظریه مطلوبیت تصادفی (RUT) با استفاده از مدل انتخاب گسسته لاجیت چندجمله ای (MNL)، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های حاصل از این پژوهش، با در نظر گرفتن آماره Z حاصل از متغیرها در سطح معنی داری 99 درصد و 95 درصد، حاکی از تأیید 11 متغیر از 12 متغیر مربوط به ویژگی های مسکن و نیز تأیید 20 متغیر از 23 متغیر جمعیت شناختی تعریف شده در مدل مربوطه است. تأثیرگذارترین متغیرهای جمعیت شناختی شامل: داشتن فرزندان 18سال و بالاتر، تعداد دفعات خرید منزل، علت سکونت در اصفهان و سطح روابط اجتماعی فرد و خانواده اش، به ترتیب با 41، 37، 36، 33 درصد، ضریب اثر مثبت بر احتمال انتخاب در تابع لوجیت چندگانه می باشند. نتایج نشان دادند ویژگی های اقتصادی-اجتماعی خانوار مالک نشین از عوامل تعیین کننده در انتخاب مسکن بوده و در مطالعات و پروژه های مسکن شهری، مشخصه های فردی خانواده ها باید به صورت ویژه لحاظ گردد.
۵۸.

سیاست های زمین شهری و تأثیر آن در توسعه فیزیکی شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توسعه فیزیکی طرح جامع سیاست های زمین شهری شهر اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۳ تعداد دانلود : ۴۲۷
پیدایش شهرها و سابقه شهرنشینی در ایران قدمت زیادی دارد، اما افزایش و توسعه سریع شهرها به دهه های اخیر مربوط است. چنانچه در طول نیم قرن گذشته جمعیت شهرنشین کشور از 4/31 درصد در سال 1335 به 71 درصد در سال 1390 افزایش یافت. تعداد شهرها نیز از 199 به 1300 رسید. در پی گسترش و توسعه شهرها، سیاست های زمین شهری و نحوه اجرای آن مورد توجه قرار گرفت؛ زیرا زمین بستر توسعه شهر و عامل اصلی در شکل گیری توسعه و گسترش شهرهاست. همچنین باید توجه داشت که طرح جامع شهری (درصورت رفع نارسایی ها) سازنده پایه ها و اصول قدرتمند قانونی برای تصم یم گیری درمورد مقوله اراضی شهری است و استفاده مؤثرتر از منابع عمومی جامعه را امکان پذیر می کند. بدین منظور هدف پژوهش بنیادی-کاربردی و توصیفی-تحلیلی حاضر، بررسی نارسایی های طرح های جامع و ارزیابی سیاست های زمین شهری و تأثیر آن ها در توسعه فیزیکی شهر اصفهان است. نتایج نشان می دهد تعیین سیاست های کلی زمین و اهداف توسعه شهر بدون طرح جامع امکان پذیر نیست. همچنین طرح های جامع (در صورت رفع نارسایی ها و ارائه مدل) قابلیت کاربرد بالایی برای تعیین سیاست های کلی زمین و اهداف توسعه شهر دارند. در صورتی که سیاست های زمین شهری با اهداف توسعه طرح های جامع هماهنگ شود، قطعاً از ناهنجاری ها و گسترش بی رویه شهرها (از جمله اصفهان) جلوگیری خواهد شد.
۵۹.

ارزیابی سیاست های موثر در تاب آوری کالبدی در برابر زلزله احتمالی: نمونه موردی: شهر اصفهان(1395-1382)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۳۵۴ تعداد دانلود : ۵۲۴
تاب آوری در برابر مخاطرات یکی از موضوعات مهم و مورد توجه اندیشمندان در سال های اخیر است. تاب آوری به این معنی است که پس از وقوع مخاطره سیستم بتواند به حالت قبل از وقوع برگردد و به کار خود ادامه دهد. از آنجایی که در محدوده 100 کیلومتری مرکز شهر اصفهان تعداد زیادی گسل از جمله 63 گسل فعال وجود دارد که این گسل ها ده ها تا صدها کیلومتر درازا دارند، این شهر شهری لرزه خیز محسوب می گردد؛ لذا بررسی میزان تاب آوری این شهر در برابر زلزله احتمالی و ارزیابی میزان موفقیت سیاست های کالبدی اتخاذ شده در چند سال اخیر در شهر اصفهان اهمیت فراوان دارد. در این تحقیق فاکتورهای موثر در تاب آوری کالبدی شهر در برابر زلزله در سال های 82 تا 95 مورد بررسی قرار گرفته و با تعریف شاخصی تحت عنوان شاخص موفقیت، میزان موفقیت سیاست های کالبدی در جهت افزایش تاب آوری ارزیابی شدند. نتایج حکایت از آن دارد که با توجه به شاخص موفقیت، گرچه می توان سیاست های نوسازی در بافت های فرسوده را در این شهر موفق دانست اما با توجه به شاخص موفقیت در معیار تراکم ساختمانی و جمعیتی در این سال ها موفق نبوده ایم.
۶۰.

تبیین جامعه شناختی سالمندی پویا با تأکید بر سرمایه فرهنگی در شهر اصفهان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: سالمندی پویا کیفیت زندگی سرمایه اجتماعی سرمایه فرهنگی شهر اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۳ تعداد دانلود : ۳۳۱
مقاله حاضر با هدف تبیین جامعه شناختی سالمندی پویا  با تأکید بر سرمایه فرهنگی در شهر اصفهان انجام گرفته است. پژوهش حاضر از نظر کنترل شرایط پژوهش، یک بررسی پیمایشی و از نظر هدف، یک بررسی کاربردی و از نوع روش های تحقیق مقطعی است. جامعه آماری تحقیق را کلیه سالمندان بالای 60 سال شهراصفهان در سال 1394 تشکیل می دهند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر بر آورد شده است. نمونه گیری با روش سهمیه ای با محوریت جنسیت و منطقه مسکونی و وضعیت معیشتی انجام گرفته است. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته  استفاده گردیده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که بین سرمایه فرهنگی و سالمندی پویا رابطه معنا دار آماری وجود دارد و در خصوص،  متغیرهای پیشینه ای (تأهل، شغل، درآمد، سن، مسکن و جنس) میانگین برخورداری از سالمندی پویا متفاوت نبوده  است، اما در خصوص تحصیلات، میانگین برخورداری از سالمندی پویا در گروه های مختلف تفاوت مشاهده شده است. همچنین نتایج حاصل از مدل معادله ساختاری نشان داد که اکثر شاخص های تطبیقی مدل نیز مقادیر بالاتر از 90/0 را نشان می دهند که به معنای توان مدل از فاصله گرفتن از یک مدل استقلال و نزدیک شدن به یک مدل اشباع شده بر مبنای معیارهای تعریف شده برای آنهاست.