مطالب مرتبط با کلیدواژه
۴۶۱.
۴۶۲.
۴۶۳.
۴۶۴.
۴۶۵.
۴۶۶.
۴۶۷.
۴۶۸.
۴۶۹.
۴۷۰.
۴۷۱.
۴۷۲.
۴۷۳.
۴۷۴.
۴۷۵.
۴۷۶.
۴۷۷.
۴۷۸.
۴۷۹.
۴۸۰.
شخصیت
زمینه و هدف: پاندمی کووید-19 و تأثیراتی که بر سلامت جسمانی و روانی افراد داشته است باعث افزایش نگرانی و ایجاد اضطراب مرگ در بسیاری از آنان شده است. تجربه نشان داده است که نگرش افراد به این بیماری، مقابله با آن و میزان تأثیرپذیری از آن بر اساس تعدادی از عوامل و ویژگی ها متفاوت است. پژوهش حاضر باهدف بررسی پیش بینی اضطراب مرگ براساس ویژگی های شخصیتی و خداپنداره در بیماران مبتلا به کووید-19 صورت گرفت. مواد و روش ها: این پژوهش از نوع توصیفی همبستگی است. جامعه پژوهش را کلیه بیماران مبتلا به کووید-19 که به بیمارستان های مسیح دانشوری، لواسانی و فیروزآبادی در اسفندماه 1400 تا اردیبهشت 1401 مراجعه کرده تشکیل دادند و از این تعداد 205 نفر به صورت نمونه گیری در دسترس با استناد به جدول مورگان انتخاب شدند که به صورت اینترنتی در پژوهش شرکت کردند. اطلاعات موردنیاز از طریق مقیاس اضطراب مرگ تمپلر (1970)، فرم کوتاه پرسشنامه پنج عاملی شخصیتی نئو (1985) و خداپنداره لارنس (1997)، جمع آوری گردید. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چند متغیره با استفاده از نرم افزار SPSS ویراست 26 استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که بین ویژگی های شخصیتی (64/0-) و خداپنداره (59/0-) با اضطراب مرگ رابطه وجود دارد (05/0>p). همچنین نتایج نشان داد که در مؤلفه های ویژگی های شخصیتی روان رجورخویی رابطه مثبت و معناداری با اضطراب مرگ دارد و برون گرایی، انعطاف پذیری، توافق پذیری و مسئولیت پذیری و همچنین در مؤلفه های خداپنداره؛ تأثیرپذیری، پذیرش، چالش و خیرخواهی، رابطه معکوس و معناداری وجود دارد. (05/0>p). نتیجه گیری: به نظر می رسد که ویژگی های شخصیتی به عنوان یک متغیر در کاهش اضطراب مرگ بیماران کرونایی می تواند تأثیرگذار باشد، همچنین استفاده از خداپنداره مثبت در برابر فشار روانی باعث سازگاری بهتر وی با شرایط می گردد و می تواند در سپری کردن طول درمان آن مفید واقع شود.
تحلیل تطبیقی روانشناسی شخصیت ازدیدگاه فروید و آموزه های نهج البلاغه
منبع:
مطالعات حدیث پژوهی سال هفتم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۴
49 - 73
در روان شناسی، شناخت شخصیت و اجزای آن نقش بنیادینی در درمان اختلالات روان شناختی دارد. نظریه روانکاوی فروید تمام جنبه های مختلف شخصیت را از زمان پیدایش تا درمان اختلالات شخصیت شامل می شود. به باور فروید، روان انسان از ساحت های سه گانه نهاد، من و فرامن تشکیل شده است که هر سه ساحت از نوع ذهنی هستند. وی همچنین سه حالت به نام های خودآگاه، نیمه خودآگاه و ناخودآگاه برای روان انسان در نظر گرفته که از میان آن ها، ناخودآگاه بیش ترین تأثیر را در رفتارهای انسان دارد. همچنین نظریه فروید در تبیین ماهیت و ارکان روان انسان از منظر آیات قرآن، روایات و به ویژه نهج البلاغه، مخدوش است. پژوهش حاضر که با روش توصیفی - تحلیلی به مطالعه تطبیقی شخصیت شناسی از دیدگاه نهج البلاغه و روانکاوی فروید پرداخته است؛ سعی دارد با استفاده از منابع روان شناختی و آرای امیرالمؤمنین (ع) مفهوم روح و نفس را در نهج البلاغه و جایگاه آن ها در روان شناسی شخصیت بررسی نماید. یافته های پژوهش نشان داده اند که مهم ترین تشابه دو دیدگاه، رشد و پیشرفت معیارها و رفتار اخلاقی و تفاوت ها این است که نگرش نظریه روان شناسی، انسان محور ومحدود به نفس اماره آدمی است و تنها به بهزیستی فردی و اجتماعی توجه می کند، در حالی که نگرش امام علی (ع) در نهج البلاغه، علاوه بر توجه به ابعاد انسانی، خدامحور است وبا روش های مؤثرتری همچون توجه به ابعاد عمیق روح انسانی به تعالی روح و ارتباط با خدا توجه می کند و به طور معناداری باعث کاهش نشانه های آسیب های روانی همچون اضطراب و اختلال در عملکرد اجتماعی و فردی دربین اقشار عمومی جامعه شده است.
مقایسه ویژگی های شخصیتی کلونینجر در وابستگان به مواد مخدر در فرهنگ های مختلف(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم روانشناختی دوره ۲۱ زمستان (دی) ۱۴۰۱ شماره ۱۱۸
۱۹۴۲-۱۹۲۹
زمینه: مطالعه خرده فرهنگ ها در زمینه ی مصرف مواد مخدر نسبت به سایر مطالعات نه تنها در ایران بلکه در سایر کشورها نیز سهم ناچیزی از مطالعات را به خود اختصاص داده است. با وجود این خلاء تحقیقاتی ناشی از مطالعه ی ویژگی های شخصیتی درباره ی خرده فرهنگ ها و هنجارهای مشوق مصرف مواد احساس می شود. هدف: هدف از این پژوهش مقایسه ویژگی های شخصیتی کلونینجر در وابستگان به مواد مخدر در فرهنگ های مختلف بود. روش: این پژوهش از نوع توصیفی - مقایسه ای بود. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش شامل مردان 20 تا 40 ساله مصرف کننده مواد از چهار خرده فرهنگ گیلک، تالش، کُرد و سایر (فارس) بود. تعداد 300 نفر از آن ها به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. همه آن ها پرسشنامه ویژگی های شخصیتی کلونینجر و همکاران (1993) را تکمیل کردند. درنهایت برای توصیف داده ها از روش های آمار توصیفی و آزمون تحلیل واریانس چندمتغیری (MANOVA) استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد بین هیچ کدام از فرهنگ های مختلف در ویژگی های شخصیتی تفاوت معنی داری وجود ندارد (0/05 <P). به این معنی که می توان گفت تقریباً افراد معتاد قومیت های مختلف از ویژگی های شخصیتی مشابهی برخوردار بودند. نتیجه گیری: درنهایت بر اساس نتایج مطالعه حاضر می توان گفت افراد وابسته به مواد در فرهنگ های مختلف در پژوهش حاضر از ویژگی های شخصیتی مشابهی برخوردار بودند و ازاین رو آگاهی از این نتایج می تواند برای روانشناسان شخصیت، جامعه شناسان و سایر متخصصان حائز اهمیت باشد.
ارزیابی تأثیر خصوصیات شخصیتی و سبک های هویتی و مدل پنج عاملی شخصیت بر رضایت از زندگی و خود کارآمدی دانشجویان در مواجهه با اختلالات روانی
زمینه و هدف: هدف پژوهش حاضر ارزیابی تأثیر خصوصیات شخصیتی و سبک های هویتی و مدل پنج عاملی شخصیت بر رضایت از زندگی و خود کارآمدی دانشجویان در مواجهه با اختلالات روانی است. روش پژوهش: این پژوهش بر اساس معیار هدف در گروه پژوهش های کاربردی می باشد، اصلی ترین ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش 5 پرسشنامه استاندارد بوده،جامعه آماری این پژوهش شامل دانشجویان دانشگاه آزاد کاشان می باشد.حجم نمونه در این پژوهش با استفاده از نرم افزار نمونه گیری Spss Sample Power برابر با 212 نفر و شیوه نمونه گیری در این پژوهش نمونه گیری در دسترس می باشد. ابزا تجزیه وتحلیل اطلاعات پرسشنامه ای این پژوهش نرم افزار آماری SPSS و AMOS می باشد. به منظور تعیین وجود یا عدم وجود تأثیر بین متغیرها و برآورد و تعمیم نتایج به دست آمده از حجم نمونه به جامعه آماری از مدل رگرسیونی ساده با متغیر پنهان جهت ارزیابی فرضیه های پژوهش استفاده گردیده است. یافته ها: با توجه به یافته های این پژوهش ویژگی های شخصیتی تأثیر معناداری بر رضایت از زندگی داشته است و 42 درصد واریانس متغیر وابسته (رضایت از زندگی) توسط متغیر مستقل (ویژگی های شخصیتی) تبیین شده است. سبک های هویتی تأثیر معناداری بر رضایت از زندگی داشته است و 63 درصد واریانس متغیر وابسته (رضایت از زندگی) توسط متغیر مستقل (سبک های هویتی) تبیین شده است. پنج عامل شخصیت تأثیر معناداری بر رضایت از زندگی داشته است و 70 درصد واریانس متغیر وابسته (رضایت از زندگی) توسط متغیر مستقل (پنج عامل شخصیت) تبیین شده است. ویژگی های شخصیتی تأثیر معناداری بر خودکارآمدی داشته است و 49 درصد واریانس متغیر وابسته (خودکارآمدی) توسط متغیر مستقل (ویژگی های شخصیتی) تبیین شده است. سبک های هویتی تأثیر معناداری بر خودکارآمدی داشته است و 74 درصد واریانس متغیر وابسته (خودکارآمدی) توسط متغیر مستقل (سبک های هویتی) تبیین شده است.پنج عامل شخصیت تأثیر معناداری بر خودکارآمدی داشته است و 55 درصد واریانس متغیر وابسته (خودکارآمدی) توسط متغیر مستقل (پنج عامل شخصیت) تبیین شده است. نتیجه گیری: یافته های این پژوهش اطلاعات مفیدی را در تأثیر خصوصیات شخصیتی و سبک های هویتی و مدل پنج عاملی شخصیت بر رضایت از زندگی و خود کارآمدی دانشجویان دانشگاه آزاد کاشان در مواجهه با اختلالات روانی فراهم می کند. می توان رضایت از زندگی را بر اساس ویژگی های شخصیتی،سبک های هویتی و پنج عامل شخصیت در جامعه آماری پیش بینی نمود.همچنین می توان خودکارآمدی را بر اساس ویژگی های شخصیتی،سبک های هویتی و پنج عامل شخصیت در جامعه آماری پیش بینی نمود.
مدل سازی بین طرحواره های ناسازگار اولیه و ویژگی های شخصیتی گرایش به خودکشی: میانجی گری معنای زندگی در دانش آموزان متوسطه شهرستان گچساران
زمینه و هدف: در پژوهش حاضر رابطه ی طرحواره های ناسازگار اولیه و ویژگی های شخصیتی با گرایش به خودکشی با میانجی گری معنای زندگی مورد بررسی قرار گرفت. روش پژوهش: پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی (مدل یابی معادلات ساختاری) بود. 420 دانش آموز دوره متوسطه دوم شهرستان گچساران (215 نفر دختر و 205 نفر پسر) با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. برای سنجش متغیرهای مورد مطالعه از پرسشنامه های طرحواره های ناسازگار یانگ و همکاران (1998)، ویژگی های شخصیتی نئو (مک کری و کاستا، 1985)، معنای زندگی استگر و همکاران (2006) و گرایش به خودکشی مهرابی (1389) استفاده شد. در این پژوهش الگویابی معادلات ساختاری ( SEM ) با نرم افزار AMOS ویراست 26 استفاده شد. روابط واسطه ای در الگوی پیشنهادی با استفاده از روش بوت استراپ آزموده شدند. یافته ها: یافته ها نشان دادند که الگوی پیشنهادی از برازش خوبی با داده ها برخوردار است. طرحواره های ناسازگار اولیه اثر منفی و معنی داری بر معنای زندگی داشته (11/0-= β ؛ 017/0= P ) ولی اثر آنها بر گرایش به خودکشی معنی دار نبود. همچنین یافته ها نشان دادند که ویژگی های شخصیتی روان رنجوری (23/0-= β ، 001/0 > P )، برون گرایی (19/0 = β ، 002/0 > P )، توافق پذیری (17/0 = β ، 003/0 > P )، و وجدانی بودن (48/0 = β ، 001/0 > P )، دارای قدرت پیش بینی کنندگی معنی دار معنای زندگی در بین دانش آموزان بوده اند. نتیجه گیری: نتایج مربوط به روابط غیر مستقیم نیز نشان دادند، طرحواره های ناسازگار اولیه و ویژگی های روان رنجوری، برون گرایی، توافق پذیری و وجدانی بودن از طریق معنای زندگی اثرات غیر مستقیم معنی داری بر گرایش به خودکشی داشتند، ولی مسیر غیرمستقیم ویژگی تجربه گرایی به گرایش به خودکشی از طریق معنای زندگی، معنی دار نشد.
شناسایی و سنجش مؤلفه های صفات شخصیتی برون گرایی و انعطاف پذیری در دانشجویان افسری و تربیت پلیس امام حسن مجتبی (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
انتظام اجتماعی سال ۱۴ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳
33 - 66
زمینه و هدف: صفات شخصیتی برون گرایی و انعطاف پذیری دو بُعد اصلی شخصیت طرح جامع تربیت روان شناختی جامعه شناختی دانشجویان پلیس می باشند که نقش مؤثری در اجرای مأموریت های سازمانی دارند؛ لذا تحقیق حاضر به منظور شناسایی و سنجش مؤلفه های صفت شخصیتی برون گرایی و انعطاف پذیری دانشجویان دانشگاه افسری و تربیت پلیس امام حسن مجتبی علیه السلام انجام شد. روش: تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ ماهیت، توصیفی و از نظر نوع داده یک تحقیق کیفی کمّی است. جامعه پژوهش حاضر در بخش کیفی، خبرگان و متخصصان روان شناسی در حوزه پلیس و در بخش کمّی، دانشجویان مصوب دانشگاه تربیت افسری بود که در سال تحصیلی 1400-1399 مشغول به تحصیل بودند. نمونه جامعه اول 12 نفر (خبرگان) به صورت هدفمند و جامعه دوم 247 نفر (دانشجویان) به صورت تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای تدوین ابزار جمع آوری اطلاعات، ابتدا شاخص های صفات شخصیتی دانشجویان پلیس شناسایی و بر اساس شاخص ها، آزمون شخصیتی دانشجویان از طریق گروه کانونی تدوین شد. سپس روایی آزمون از طریق متخصصان و پایایی آن از طریق آزمون آلفای کرونباخ (97/0) مورد تأیید قرار گرفت. برای تجزیه وتحلیل داده ها در بخش کیفی از طریق گروه کانونی و تأیید خبرگان، مؤلفه ها شناسایی شد و در بخش کمّی از آزمون های تحلیل عاملی به وسیله نرم افزار Lisrel استفاده شده است. یافته ها: بر اساس یافته ها، مؤلفه های برون گرایی شامل صمیمیت، مردم گرایی، قاطعیت، هیجان خواهی و نشاط و مؤلفه های انعطاف پذیری شامل کنترل پذیری، گشودگی خلّاقانه، پویانگری، تفسیر مثبت از تغییر، تنظیم هیجانات و راه حل ها می باشند. نتیجه گیری: با توجه به مدل استخراج شده از سازه های برون گرایی و انعطاف پذیری، ضمن سنجش مؤلفه های مذکور نسبت به آموزش و ارتقای آن ها در راستای تحقق اهداف سازمانی می توان اقدامات لازم را انجام داد.
تأثیر ادراک و سوءادراک بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران: مطالعه موردی رابطه ایران و آمریکا (1399- 1376).(مقاله علمی وزارت علوم)
روابط ایران و آمریکا که تا قبل از انقلاب 57 ، متحد استراتژیک یکدیگر در منطقه تلقّی می شدند ، در طول چهار دهه گذشته همواره با چالشهای گوناگونی روبرو بوده ، بنحویکه امروزه به دشمنان سرسخت هم بدل شده اند. تضادهای ایدئولوژیک ، مسئله فلسطین ، رقابتها و سیاستهای کاملاٌ متفاوت منطقه ای و کشانده شدن این اختلافات به جنگهای نیابتی ، دو کشور را به شکل خطرناکی رو در روی یکدیگر قرار داده است. امّا با وجود اختلافات عمیق که به برخی از آنها اشاره شد ، در مقاطع خاصی ، شاهد کاهش تنش و یا همکاری محدود میان دو کشور در برخی موضوعات منطقه ای بوده ایم. نویسنده معتقد است علّتِ بخشی از نوسانات موجود در کاهش و یا افزایش میزان تنش در روابط دو کشور را باید در فرایند ادراک و سوءادراک رهبران و تصمیم گیران جستجو کرد. فرایندی که جایگاه مطالعاتی آن در حوزه روانشناسی سیاسی قرار میگیرد. این مقاله براساس نظریه شناختی رابرت جرویس با مفروض گرفتن مواضع رادیکال و تهاجمی دولت احمدی نژاد و مقایسه آن با سیاست مسالمت جویانه دولت آقایان خاتمی و روحانی در سیاست خارجی ، در پی پاسخ به این سوال است که شخصیت و الگوی رفتاری متفاوت رؤسای دولت های فوق تا چه اندازه ای منجر به ایجاد ادراک و سوءادراک در روابط میان دو کشور گردیده و آثار و تبعات ناشی از آن چه بوده است.
تحلیل زبان شناختی شخصیت سیاستمداران: مطالعه موردی دونالد ترامپ(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست جهانی دوره هفتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۲۳)
107 - 137
تحلیل شخصیت های سیاسی و درک محیطی که در آن به قدرت رسیده اند، یکی از محورهای اصلی تحلیل های حوزه زبان شناسی سیاسی است. اهمیت این بحث در رابطه با مطالعه شخصیت های پوپولیست در این است که قدرت یابی پوپولیسم ملی گرا به دلیل داشتن پیشینه ای خشونت بار، می تواند ترسی غیر ارادی را در ما زنده کند. ترسی که با پیروزی دونالد جان ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری 2016 ایالات متحده امریکا، سر بر آورد و یادآور خاطرات نسل فراموش شده رهبرانی شد که با سخنرانی های آتشین و شعارهای پوپولیستی، طبقات مختلف اجتماعی را برای تسخیر دنیا تهییج کردند. حال با گذر شخصیت ترامپ از دوران نامزدی به دوران تصدی پست ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا، می توانیم از ثبات برخی از تکنیک های سخنرانی وی درکی روشمند پیدا کنیم و بیش از گذشته بتوانیم آن را تحلیل کنیم. پرسش اصلی این است که چگونه می توان رفتار ترامپ را از طریق منطق زبان شناختی- بلاغی و تکنیک های مندرج در آن درک، تحلیل و پیش بینی کرد؟ صرف نظر از میزان موفقیت ترامپ در رسیدن به اهدافش، او چندین تکنیک و تاکتیک خاص را برای القای مفاهیم موردنظرش به کار می گیرد که منحصر به زمان رای جمع کردن وی نیست. بدین منظور، ده ها سخنرانی و مقاله برای پیدا کردن ظرافت های هدفمند در کلام ترامپ، این فروشنده ی قهار واژه ها، بررسی شده است. هدف اصلی مقاله حاضر ارائه تحلیلی زبان شناختی از ادبیات و محتوای سخنان ترامپ و فهم پذیر کردن برخی از ویژگی های شخصیتی او است.
تأثیر مسئولیت اجتماعی بر قصد خرید مجدد مصرف کننده با توجه به نقش میانجی شخصیت و خوشنامی برند (مورد مطالعه: فروشگاه اینترنتی دیجی کالا)(مقاله علمی وزارت علوم)
هدف پژوهش حاضر، تحلیل تأثیر مسئولیت اجتماعی بر قصد خرید مجدد مصرف کننده با توجه به نقش میانجی شخصیت و خوشنامی برند بوده است.روش پژوهش به لحاظ ماهیت، توصیفی-پیمایشی و از حیث هدف کاربردی می باشد. جامعه آماری پژوهش را مشتریان فروشگاه اینترنتی دیجی کالا تشکیل داده اند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر تعیین و نمونه ها به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب گردیدند.جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه های مسئولیت اجتماعی سالامون اولاجید(2004)، قصد خرید مجدد کو و همکاران(2009)،شخصیت برندآکر(1997)و خوشنامی برند بیک و همکاران (2010) استفاده گردید که روایی آنها توسط صاحبنظران دانشگاهی و پایایی آنها نیز از طریق آزمون ضریب آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت.به منظور تحلیل داده ها از تکنیک معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار آماری Lisrel و نیز نرم افزار آماری Spss استفاده شد.یافته های تحقیق نشان داد مسئولیت اجتماعی بر خوشنامی برند،شخصیت برند و قصد خرید مجدد مشتریان تأثیر مثبت و معناداری دارد. خوشنامی برند بر قصد خرید مجدد مشتریان تأثیر مثبت و معناداری دارد. شخصیت برند بر قصد خرید مجدد مشتریان تأثیر مثبت و معناداری دارد.نتایج پژوهش نشان داد که شخصیت و خوشنامی برند در تأثیر مسئولیت اجتماعی بر قصد خرید مجدد مشتریان فروشگاه اینترنتی دیجی کالا نقش میانجی داشته اند.
آسیب های جامعه در پرتو فرهنگ با نگاه روانشناختی
فرهنگ یکی از مهمترین و تأثیرگزارترین بخش های زندگی بشر در طول تاریخ بوده است، به طوری که بدون فرهنگ حیات و هویت یک جامعه معنا ندارد. با اندکی تأمل در می یابیم که سبک زندگی، پیشرفت، قوانین و هنجارها، رفتار و تفکرات، عادات و... همگی ریشه در فرهنگ هر جامعه دارند. در واقع تمام ابعاد حیات یک جامعه اعم از سیاسی، اقتصادی، اجتماعی- ارتباطی، امنیتی، آموزش و خدمات تحت تأثیر فرهنگ آن جامعه قرار دارند. اما هر فرهنگ دارای ویژگیهای مثبت و یا منفی فراوانی است که در طول تاریخ در حوزه فرهنگ آن کشور رسوخ کرده و جزئی از آن شده اند. بدون شک در جامعه ای که اعضای آن با احساس مسئولیت، رفاه و پیشرفت جامعه را رفاه و پیشرفت خود می دانند و نسبت به همنوعان خود بی تفاوت نیستند و همواره در پی ارتقا و تعالی خود و جامعه متبوع خود هستند، می توان به پیشرفت مادی و معنوی آن جامعه امیدوار شد. اما بی توجهی و انفعال در برابر آسیب های موجود در پیکره فرهنگ، ضربات سنگینی بر پیشرفت، رفاه، انسجام و کیفیت زندگی شهروندان وارد می سازد. عدم تلاش برای شناخت و چاره اندیشی برای این آسیب ها موجب تداوم وضع نامطلوب و گسترش بی نظمی و عقب ماندگی یک جامعه خواهد شد.
بررسی ساختار داستان مثل فارسی بر اساس مدل برگرفته از نظریه پراپ(مقاله علمی وزارت علوم)
بررسی ساختار متون پیشینه ای یکصد ساله دارد که یکی از راه های شناخت متون ادبی به شمار می رود. داستان مثل به عنوان یک متن ادبی روایی مانند داستان و قصه های پریان از این راه بهتر شناخته می شود. برای شناخت اجزای سازنده آن می توان از مواد و روش های بررسی افسانه ها استفاده کرد. روش های ساختاری پراپ، گریماس، داندس و کمبل برای شناخت داستان، قصه و اسطوره به کار رفته است. ممکن است برای داستان مثل نیز مناسب باشد. در این میان روش ولادیمیر پراپ، ساختار داستان مثل را بهتر تشریح می کند. بنابراین با استفاده از نظریه وی یکصد داستان مثل مورد مطالعه قرار می گیرد. خویشکاری یا کارکردها به عنوان اجزای اصلی و ثابت و شخصیت ها به عنوان اجزای متغیر روایت بررسی می شود. در ضمن بررسی ها نقاط قوت، و ضعف مدل ساختاری بر اساس روش های علمی مورد مطالعه قرار می گیرد. همچنین میزان مطابقت الگو به کار رفته با ساختار داستان مثل تجزیه و تحلیل می شود. در نهایت با تقلیل مواد و ابزار پژوهش، مدلی موجز به دست می آید که برای شناخت و تحلیل داستان مثل ها مناسب است. تحلیل داستان مثل ها با این روش گامی است برای شناخت و مقایسه آن با سایر ساخت های روایی به منظور یافتن ساختار آن. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی و روش کار تحلیل ساختار و محتوای مطالب استخراج شده از منابع موجود کتابخانه ای است. نتایج حاکی از وجود یک ساختار منسجم در اکثر داستان مثل ها است. که می تواند برای سایر رشته های علوم انسانی همچون روان شناسی و مردم شناسی مفید باشد.
«فرهنگ علم و فناوری» و خلقیات ایرانی: تحلیلی راهبردی از گونه شناسی مشکلات و راهکارها برمبنای نظر نخبگان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
راهبرد سال ۳۱ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۰۳
253 - 286
پیش نیاز سیاست گذاری و برنامه ریزی در عرصه علم و فناوری بهره مندی از رویکرد اجتماعی در شناخت فرهنگِ علم و فناوری است. این مهم به دلیل سلطه رویکرد و مدیریت فنی و حضور مهندسان و کارشناسانی خارج از علوم انسانی-اجتماعی در ساختار علم و فناوری ایران مغفول و مهجور مانده است. پاره ای از مشکلات علم و فناوری در ایران معلول بستر فرهنگی و خلقیات کنشگران علمی است. بر همین مبنا، هدف این مقاله گونه شناسی مشکلات فرهنگِ علم و فناوری و ارائه راهکارها بر اساس نظرات و تجربیات نخبگان جوان است. رویکرد نظری مشتمل بر نظریات درباره اتصال میان فرهنگ، شخصیت و خلقیات با علم و فناوری است. این پژوهش از تلفیق دو الگوی تحلیل راهبردی یعنی SWOT و SOAR به عنوان روش استفاده کرده است. نمونه ها شامل 38 نفر از نخبگان و متخصصان در رشته های مختلف است که در دانشگاه ها، پژوهشگاه ها، شرکت های دانش -بنیان و صنایع مشغول به کار هستند. یافته ها در دو محور تحلیل و تفسیر شده اند: 1- ضعف ها و تهدیدها در فرهنگِ علم و فناوریِ موجود 2- فرصت ها و آرمان ها برای «فرهنگ علم و فناوریِ» مطلوب. نتایج نشان می دهند که با اصلاح برخی از ذهنیت ها و خلقیات موجود میان کنشگران علمی و همچنین، ترمیم رویه های حکمرانی بعضی از مشکلات علم و فناوری تعدیل یا حل خواهند شد.
انعکاس مقاومت اسلامی رنج فلسطین در رمان «باب الشمس» اثر الیاس خوری براساس نظریه «بازتاب» جورج لوکاچ(مقاله علمی وزارت علوم)
لوکاچ در تحلیل آثار ادبی نظریه بازتاب را ارائه می دهد. او با لحاظ کردن شرایط تاریخی و اجتماعی به عنوان کلیت و کاربست عناصر داستان به منتقد کمک می کند تا پیوند داستان و جامعه را تبیین کند و در لایه های مختلف داستان تصویری از شرایط حاکم بر جامعه ارائه نماید ( مسئله ). لوکاچ کلیت را پیوند سیر تحول تاریخی جامعه با ادبیات می داند که در جریان نقد، چرایی انتخاب نوع ادبی خاص و مفاهیم منعکس شده به واسطه عناصر داستانی را تبیین می کند ( هدف ). نتایج بررسی توصیفی –تحلیلی این رمان، نشان می دهد ( روش )، مقوله کلیت در سیر تحول ادبیات داستانی عربی، در عوامل نهضت ادبی نمود داردکه تأثیر بسزایی در شکل گیری رمان عربی داشته است به گونه ای که با بررسی شکلی و محتوایی رمان می توان حداقل بخشی از تاریخ جامعه را در آن اثر دید. کلیت حاکم بر رمان، از پیوند موضوع مقاومت اسلامی جامعه فلسطین با رمان سرچشمه می گیرد و در عناصر داستان نمایان می گردد. زمان و مکان و شخصیت های داستان از صرف ارائه شدن فراتر رفته و در لایه های درونی خود، تاریخ مظلومیت مردم سرزمین فلسطین را بازگو می کند. داستان های تودرتو علاوه بر ایجاد توقف برای درک جریان داستان، نوعی جذابیت ایجاد می کند و نویسنده با استفاده از همین جذابیت، مضامینی را انعکاس می دهد که جنبه انتقادی-اصلاحی دارد. این مفاهیم نیز بنابر ذهنیتی که نویسنده در برابر جامعه دارد، شکل می گیرد( یافته ها ).
تحلیل رمز عملیاتی و درک ویژگی های روان شناختی- سیاسی شخصیت پوتین(مقاله علمی وزارت علوم)
درک ویژگی های شخصیتی رهبران سیاسی و شیوه شکل گیری ادراک ها و تصورهای آن ها از سیاست از موضوع های محوری در رشته روان شناسی سیاسی است. اینکه چگونه متأثر از زمینه های خلقی- روانی در سطح فردی و عوامل و موقعیتی- ساختاری، کنش های ویژه ای را انجام می دهند، تصمیم هایی گرفته می شود و چرا گزینه «الف» را به جای گزینه «ب» برمی گزینند. پرداختن به موضوع این نوشتار از این نظر ضرورت دارد که می تواند زمینه تحلیل شخصیت، درک نگرش ها و رفتارها و پیش بینی پذیرکردن نسبی عرصه سیاست را فراهم کند. روش تحلیل رمز عملیاتی، یکی از پرکاربردترین فن ها برای درک و تحلیل روشمند سرشت شخصیت سیاسی و فهم نگرش ها، باورها و اقدام های آن ها با توجه به ویژگی های روان شناختی افراد، هم زمان با توجه به موقعیت است. پرسش اصلی نوشتار این است که پوتین سرشت سیاست را چگونه درک می کند و در مورد کاربست قدرت در امور انسانی چه می داند، چه احساسی دارد و چه می خواهد؟ محور اصلی بحث این است که چگونه باورها به «بازنمایی ذهنی واقعیت» می پردازند و با شکل دادن به ادراک رهبران، فرایندهای تصمیم گیری را ممکن می کنند. در این نوشتار تلاش می کنیم ضمن معرفی روش تحلیل رمز عملیاتی، جنبه ها و سرشت تحلیلی آن در مورد شخصیت ولادیمیر ولادیمیرویچ پوتین در قالب درک باورهای فلسفی و ابزاری او را بررسی و نقد کنیم. یافته های پژوهش نشان می دهد که پوتین باید به عنوان یک فرصت طلب و نه یک راهبردساز بزرگ دیده شود که هرچند در طراحی راه کار ها خوب است، اما هیچ راهبردی در این میان وجود ندارد و در درازمدت نمی تواند موفق باشد.
شناسایی ویژگی های روان شناختی کتابداران کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
دانش شناسی سال چهاردهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۵۴
18 - 32
هدف: هدف این پژوهش شناسایی ویژگی های روان شناختی و جمعیت شناختی کارکنان و کتابداران کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران است. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر، توصیفی _ همبستگی است و جامعه آماری پژوهش، نیروی انسانی کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران است. ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه 06 سؤالی نئو، 798/0 است که نشان می دهد پرسشنامه مربوطه از پایایی مطلوب برخوردار است. همچنین روایی پرسشنامه شخصیتی نئو توسط کوستا و مک کری (1987) روی 208 نفر از دانشجویان آمریکایی به فاصله سه ماه اجراء گردید که ضرایب اعتبار آن بین 83/0 تا 75/0 به دست آمده است که اعتبار درازمدت این پرسشنامه را نشان می دهد. یافته ها: نمره روان آزرده گرایی کتابداران مورد مطالعه بین 12 تا 24 است که نشان می دهد آنها هیجانات پایداری دارند، نمره چهار ویژگی دیگر بین 24 تا 48 است که نشان می دهد کتابداران افرادی منعطف، گاهی درون گرا و گاهی برون گرا هستند، آنها به دیگران و مسئولیت های خود اهمیت می دهند. همچنین بین متغیرهای جمعیت شناختی و ویژگی های روان شناختی رابطه معناداری وجود نداشت. نتیجه گیری: کتابداران از نظر عاطفی باثبات، آرام و راحت بوده و به آسانی می توانند با موقعیت های بغرنج و فشار روانی روبه رو شوند، آنها افرادی اجتماعی هستند و با دیگران روابط صمیمانه برقرار می کنند ولی گاهی هم تا حدی محافظه کار هستند. آنها تقریبا عواطف یکنواختی دارند، کتابداران تا حدی به نیازهای مراجعه کنندگان اهمیت می دهند، اما، ممکن است گاهی نیز به فکر منافع خود بوده و متکبر باشند.
تحلیل شخصیّت و اندیشه های هجویری بر پایه سخنان خود او در کشف المحجوب(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
کاوش نامه زبان و ادبیات فارسی سال ۲۲ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵۱
231 - 263
حوزه های تخصصی:
ابوالحسن، علی بن عثمان هجویری، از بزرگان صوفیّه و صاحب یکی از کهن ترین و با ارزش ترین متون صوفیانه فارسی محسوب می شود که ضمن تأثیرپذیری از نوشته های عرفانی پیشین، تأثیر شگرفی بر تصوّف بعد از خویش -از جمله تذکر ه الاولیاء- گذاشته است. کشف المحجوب علاوه بر اشتمال بر مضامین عرفانی، تاریخی و اجتماعی، در بردارنده اطّلاعات مهمّی از شخصیت، زندگی و اندیشه های نویسنده است که با دقّت و ژرف نگری، به بیان دیده ها، شنیده ها و یافته های خود پرداخته است. تحقیق و پژوهشگری، کنجکاوی و جستجوگری، بحث و جَدل با مدّعیان علم و معرفت، شکایت از مدّعیان و صوفیان جاهل زمانه، دفاع از ملامتیّه، گزارش هایی دقیق درباره بزرگان و فِرق صوفیّه و آداب تصوّف و شرح اسفار و تجارب زندگی، تنها بخشی از داده هایی است که بر پایه آن، می توان ساختار شخصیتی و فرآیند فردیت هجویری را ترسیم کرد. بر پایه این داده ها، شاکله شخصیت و اندیشه هجویری را می توان ترکیبی از «علم بحثی» و «شهود قلبی» قلمداد کرد؛ زیرا از یک سو، ارزش فراوانی برای آموختن در آن دیده می شود و از سوی دیگر، در اندیشه اش، مشاهده حق در دنیا و عقبی، مرهون مجاهده سالک تلقّی شده است. نگارنده در این مقاله کوشیده است تا بعد از مقدّماتی درباره زندگی، سفرها، مشایخ و آثار هجویری، با محوریت کشف المحجوب، به شاخص ترین مؤلّفه های شخصیت و دیدگاه های هجویری اشاره و از این طریق، در حدّ توان، فقدان اطّلاعات موجود درباره زندگی و شخصیت وی را جبران کند.
بررسی متغیرهای شناختی، انگیزشی و شخصیتی به عنوان پیش بین های بروز استعدادهای درخشان در دانشجویان دانشگاه شهید چمران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر به بررسی متغیرهای شناختی، انگیزشی و شخصیتی به عنوان پیش بین های بروز استعدادهای درخشان در دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز پرداخته است. آزمودنی های این پژوهش را 204 دانشجوی عادی و 197 دانشجوی استعدادهای درخشان تشکیل می دهند، که با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله یی از بین دانشجویان عادی و استعدادهای درخشان دانشگاه شهید چمران انتخاب شدند و به وسیله ی 5 مقیاس، شامل: آزمون هوشی کتل، آزمون خلاقیت عابدی، فرم کوتاه مقیاس شخصیتی نئو، آزمون هوش هیجانی بار-آن و پرسشنامه ی راهبردهای انگیزشی یادگیری مورد سنجش قرار گرفتند. در این پژوهش، برای تحلیل داده ها از روش تحلیل ممیز استفاده شده است. نتیجه های به دست آمده نشان داد، به جز هوش شناختی، متغیرهای هوش هیجانی، خلاقیت، شخصیت و راهبردهای انگیزشی یادگیری، و همچنین ترکیب خطی این متغیرها، پیش بین های بروز استعدادهای درخشان در دانشجویان دانشگاه شهیدچمران می باشند.
بررسی عوامل مؤثر بر رشد مسیر شغلی دانش آموزان سوم راهنمایی تا پیش دانشگاهی شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف از این پژوهش تعیین عوامل مؤثر بر رشد مسیر شغلی دانش آموزان بود. جامعه آماری این پژوهش دانش آموزان سوم راهنمایی تا پیش دانشگاهی شهر اصفهان در سال تحصیلی 89-1388 بودند. از این جامعه، نمونه ای با حجم 721 نفر (دختر و پسر) به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های پنج عامل شخصیت نئو، رشد مسیر شغلی، باور به مهارت ها، حمایت والدین، بی تصمیمی مسیر شغلی، خودکارآمدی تصمیم گیری و عزت نفس استفاده شد. روش های آماری مورد استفاده شامل آمار توصیفی و تحلیل استنباطی به روش مدل سازی معادله ساختاری بود. نتایج حاصل از مدل معادله ساختاری نشان داد خودکارآمدی تصمیم گیری، حمایت خانواده، رغبت هنری و بی تصمیمی بر رشد مسیر شغلی دانش آموزان تأثیر معنادار دارند. به طوری که بی تصمیمی به کاهش و خودکارآمدی تصمیم گیری، حمایت خانواده و رغبت هنری بر افزایش رشد مسیر شغلی تأثیر می گذارد. تأثیر خودکارآمدی تصمیم گیری از سایر عوامل بیشتر است و بعد از آن حمایت خانواده بیشترین تأثیر را دارد. یافته ی دیگر پژوهش حاکی از تأثیر مثبت و معنادار خودکارآمدی بر اساس 6 موضوع هالند بر رغبت ها می باشد. در زمینه ی تأثیر شخصیت بر بی تصمیمی یافته های پژوهش نشان داد، روان رنجوری تأثیر مثبت و وجدان گرایی و تجربه گرایی تأثیر منفی بر بی تصمیمی دارند. با توجه به اجرای پژوهش در جامعه ی دانش آموزی شهر اصفهان نتایج پژوهش محدود به این جامعه است و در تعمیم نتایج باید احتیاط کرد.
بررسی برخی متغیرهای شناختی، انگیزشی، هیجانی و شخصیتی به عنوان پیش بین های بروز سرآمدی تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر بررسی برخی متغیرهای شناختی، انگیزشی، هیجانی، و شخصیتی، به عنوان پیش بین های بروز سرآمدی تحصیلی در دانش آموزان پایه اول متوسطه بوده است. روش پژوهش حاضر همبستگی و از نوع پیش بینی است، و آزمودنی های آن را 135 دانش آموز دختر و پسر شاغل در مدارس استعدادهای درخشان، و 178 دانش آموز دختر و پسر عادی شاغل در مدارس دولتی شهر سبزوار تشکیل می دهند. انتخاب گروه نمونه در دانش آموزان عادی به روش تصادفی مرحله ای، و در مورد دانش آموزان سرآمد به روش سرشماری، می باشد. ابزارهای استفاده شده در پژوهش شامل پرسشنامه های: 1- انگیزش مدرسه (ISM) 2- هدف گرایی تحصیلی (AGOR) 3- هوش هیجانی شات 4- آگاهی فراشناختی (MAI) 5- سبک های یادگیری (ILS) 6- رویکردهای مطالعه (ASI) 7- الگوهای یادگیری سازگار (PALS) 8- سازگاری برای دانش آموزان دبیرستانی (AISS) و 9- پرسشنامه شخصیت NEO-FFI می باشد. پایایی و روایی ابزارها توسط روش های آلفای کرونباخ، و تنصیف، و همین طور تحلیل عامل تأییدی، و همسانی درونی، مورد سنجش قرار گرفته و تأیید شدند. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل ممیز استفاده شده است. نتایج به دست آمده نشان داد که ترکیب خطی متغیرهای پژوهش قادر به پیش بینی سرآمدی تحصیلی در دانش آموزان پایه اول متوسطه شهرستان سبزوار می باشد. همچنین در تحلیل ممیز به روش گام به گام مشخص گردید کارآمدترین متغیرها در این خصوص به ترتیب 1- تنظیم بیرونی شناخت، 2- تنظیم فراشناختی، 3- ارزیابی و ابراز هیجان، 4- راهبرد مطالعه عمیق، 5- جهت گیری هدف عملکردی گرایشی، 6- سازگاری تحصیلی، 7- انگیزش درونی، 8- وظیفه شناسی، 9- روان رنجورخویی و 10- هدف عملکردی اجتنابی، می باشند. در بررسی متغیرها به صورت جداگانه نیز مشخص گردید که از مجموع 18 متغیر پژوهش، 10 متغیر شامل: جهت گیری هدف عملکردی گرایشی، جهت گیری هدف عملکردی اجتنابی، ارزیابی و ابراز هیجان، تنظیم فراشناختی، تنظیم شناختی معطوف به بیرون، راهبرد مطالعه عمیق، سازگاری تحصیلی، روان رنجورخویی، وظیفه شناسی، و گشودگی در برابر تجربه، پیش بین های بروز سرآمدی تحصیلی در دانش آموزان پایه اول متوسطه شهرستان سبزوار محسوب می شوند.
بررسی رابطه برخی از پیشایندهای مهم انگیزشی، شناختی و شخصیتی بر کمک طلبی تحصیلی و اجتناب از کمک طلبی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
کمک طلبی تحصیلی یکی از راهبردهای مهم خودتنظیمی است که در فرایند یادگیری دانش آموزان نقش به سزایی دارد. هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین متغیرهای انگیزشی، شناختی و شخصیتی با کمک طلبی و اجتناب از کمک طلبی تحصیلی در درس ریاضی بود. برای دستیابی به این هدف 557 دانش آموز پایه های اول تا چهارم مدارس متوسطه شهر بوشهر به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای در پژوهش شرکت کردند و پرسشنامه پنج عامل بزرگ شخصیت و پرسشنامه انگیزشی شناختی زوشو و بارنت را تکمیل نمودند. از میان متغیرهای بررسی شده، عوامل فراشناخت، اهداف عملکرد- گرایشی، ارزش تکلیف، سازماندهی، نیاز به شناخت و ویژگی شخصیتی وظیفه شناسی بهترین پیش بینی کننده کمک طلبی تحصیلی بودند و عوامل آموختن سریع، مرور، ویژگی شخصیتی روان رنجوری، تعلل ورزی، ارزش تکلیف و فراشناخت بهترین پیش بینی کننده اجتناب از کمک طلبی بودند . بر طبق نتایج، عوامل انگیزشی، شناختی و شخصیتی بر رفتار کمک طلبی تحصیلی نقش دارند. در پایان نتایج تحقیق بر اساس نظریه های هدف گرایی، شخصیت و فراشناخت مورد بحث قرار گرفته اند.