مطالب مرتبط با کلیدواژه

تروریسم


۳۶۱.

نقش آمریکا بر ناپایداری صلح منطقه خاورمیانه

نویسنده:
منبع: دانش تفسیر سیاسی سال چهارم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۱۳ 155-180

کلیدواژه‌ها: آمریکا خاورمیانه صلح امنیت تروریسم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۳ تعداد دانلود : ۱۵۰
سیاست خارجی آمریکا به دنبال ایجاد نظم جهانی و سازمان دهی امنیت در اقصی نقاط جهان با الگوی غربی و دمکراسی سازی مدنظر خود بوده است. تحقق این هدف بهانه ای را فراهم ساخت تا به اقدامات نظامی و حضور در مناطق مختلف جهان دست زند. در همین راستا آمریکا برای حضور عمده خود در منطقه خاورمیانه در سال 2003 به عراق حمله کرد. بااین حال تبعات این حمله و حضور آمریکا موجب شد تا این کشور در منطقه بیش ازپیش درگیر حوادث و تحولات درون منطقه ای شود و با صرف هزینه ها و سیاست های خود به دنبال ایجاد نظم مطلوب خود برآید. این پژوهش باهدف بررسی نقش سیاست های آمریکا در گسترش ناامنی در منطقه خاورمیانه به روش توصیفی و تحلیلی و با اسناد کتابخانه ای گردآوری شده است و به دنبال پاسخ به این پرسش است که سیاست های امریکا چگونه بر رشد ناامنی و ناپایداری صلح در منطقه خاورمیانه تأثیر گذاشته است؟ فرضیه مقاله این است که حضور آمریکا در خاورمیانه موجب رشد تروریسم، رشد خشونت و جنگ در سایه تجارت سلاح این کشور در منطقه،دوقطبی سازی روابط کشورهای منطقه و ترویج ناامنی برای حمایت بی چون وچرا از متحدان منطقه ای شده است.
۳۶۲.

تاثیر ظهور بنیادگرایی اسلامی در غرب آسیا بر قدرت یابی احزاب راست افراطی در اروپا

نویسنده:
منبع: دانش تفسیر سیاسی سال ۵ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱۵ 38-52

کلیدواژه‌ها: امنیتی سازی اروپا احزاب راست افراطی اسلام هراسی تروریسم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷ تعداد دانلود : ۱۱۳
بعد از بروزناامنی ها در غرب آسیا و پیدایش گروه افراطی تروریستی داعش شاهد استقبال مردم اروپا از احزاب راست افراطی دراروپا نیز هستیم. هرچندبه ظاهر این دو مسئله در دو منطقه جغرافیایی متفاوت شکل میگیرد اما از نظر این پژوهش رابطه ای بین رشد بینیادگرایی اسلامی در غرب آسیا و قدرت یابی راست افراطی دراروپا وجود دارد؛ بنابراین این پژوهش در پاسخ به این پرسش برآمده است که بنیادگرایی اسلامی در غرب آسیا چه تاثیری بر قدرت یابی احزاب راست افراطی اروپایی داشته است؟ یافته ها نشان میدهد که با بروز بنیادگرایی در غرب آسیا متغیر میانی مهاجرت مسلمانان به اروپا باعث شد تا احزاب راست افراطی از طریق امنیتی سازی مسلمانان مهاجر و پیوند زدن آنها به ناامنی های اروپا بتوانند نظر بخش قابل توجهی از رای دهندگان را در انتخابات به سوی خود جلب کنند؛ بنابراین پیدایش گفتمان های بیگانه هراسی و مهاجرستیزی در سپهر جوامع اروپایی به وسیله ی احزاب راست افراطی موجب گردید که این شعارها با استقبال قابل توجهی از مردم در انتخابات و پیروزی راست افراطی همراه باشد.
۳۶۳.

هوش مصنوعی و مسئله دار کردنِ درون مایه های امنیت ملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال ۱۱ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۴۷ (پیاپی ۷۶) 207 - 242

کلیدواژه‌ها: هوش مصنوعی تروریسم امنیت ملی مه داده جنگ

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۸ تعداد دانلود : ۱۵۷
زمینه اصلی این پژوهش، ارائه چارچوبی گسترده است که از طریق آن نقش هوش مصنوعی در استفاده غیراخلاقی از کارکردهای آن در مسائل امنیتی بصورت نظری و عملی مورد ارزیابی جدی قرار گیرد. پرسش اصلی پژوهش این است که درون مایه های امنیت ملی بر اساس آموزه های دوران استیلاء و هژمونی؛ هوش مصنوعی را چگونه می توان در قالب تروریسم، جنگ، تنازع و دفاع مسئله دار کرد؟ در پاسخ به پرسش، این فرضیه مطرح می گردد که «امنیت ملی» بر اساس شاخصه های معرفتی- عملی ارائه شده، ظرفیت و قابلیت تببین و تفهیم این مسئله را دارد چراکه بر اساس نظریه های موجود در مطالعات امنیت ملی اعم از جریان اصلی و جریان انتقادی، هیچ کدام بصورت جامع و کامل، نه می تواند درون مایه های مذکورِ امنیت ملی در عصر هوش مصنوعی و کلان داده را مسئله مند کند و نه پاسخگوی مسائل مرتبط با این حوزه در ساحتِ عملِ مناسبات امنیت ملی باشد. زمینه سازی برای کاربست عملی امنیت ملی با رویکرد داده بنیاد جز با نگاه مسئله مند تروریسم، جنگ و تنازع به سامان نخواهد شد و یکی از مصادیق راهبردی این الگوواره، «امنیت ملی الگوریتمی» است که پتانسیل ایجاد و تکوین نظم نوین امنیتی دیگری را به اثبات رسانیده است.
۳۶۴.

بررسی تاثیر تروریسم بر گردشگری کشورهای منتخب: رویکرد پویای پانل دیتا (GMM)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اقتصادی سال یازدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴۳ 147-166

کلیدواژه‌ها: گردشگری تروریسم روش گشتاورهای تعمیم یافته پانل دیتا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷ تعداد دانلود : ۸۲
امروزه، گردشگری به واسطه وسعت خدمات ارائه شده توسط آن، به عنوان یک صنعت به شمار می آید. ازاین رو امنیت یکی از پیش شرط های لازم و ضروری توسعه گردشگری می باشد. با توجه به اینکه بدون امنیت سفری شکل نخواهد گرفت، ازاین رو می توان گفت امنیت جزو فاکتورهای مهم تألیف استراتژی های توسعه گردشگری در دنیا به شمار می رود و تروریسم نیز یکی از مهم ترین عوامل نابودکننده ی امنیت منطقه ای و ملی گردشگری به شمار می رود. هدف پژوهش حاضر نیز بررسی تأثیر تروریسم بر گردشگری می باشد. به طوری که برای دستیابی به این هدف در این مطالعه از روش پویای پانل دیتا(GMM) و داده های 128 کشور طی سال های 2002 الی 2020 استفاده شده است. نتایج مطالعه نشان دهنده اثر منفی تروریسم بر گردشگری بوده و احساس ناامنی از سوی گردشگران سبب کاهش ورود آن ها به کشورهایی می شود که از سطح ایمنی مناسبی برخوردار نیستند. ازاین رو پیشنهاد می شود کشورها برای توسعه گردشگری، سعی در برقراری امنیت کشور و منطقه داشته باشند.
۳۶۵.

عضو گیری تروریست ها با تاکید بر القاعده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آفاق امنیت سال ۳ بهار ۱۳۸۹ شماره ۶ 51-74

کلیدواژه‌ها: عضو (نیرو) القاعده 11سپتامبر تروریسم گروه های تروریستی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۸ تعداد دانلود : ۷۰
زندگی و زنده ماندن گروههای تروریستی بخصوص القاعده،جذب اعضاء جدید در کنار از دست دادن کادر میباشد.واقعه یازده سپتامبر 2001 تاثیر غیرقابل انکاری بر فرایند عضوگیری گروهها گذاشت.در این مقاله به مدلهای عضوگیری،ویژگیهای نیرو،طبقه بندی اعضاء،مکان های عضویابی، ابزار عضوگیری نگاه مناسبی کرده وسپس به بررسی عضوگیری در قبل از یازده سپتامبر به تغییرات عضوگیری و محدودیتهای ایجادشده پس از یازده سپتامبر میپردازد. در نهایت روش عضوگیری القاعده در شرائط جدید و راهکارهای مقابله غربیها با آن بیان شده است.
۳۶۶.

بسترها و زمینه های موثر در تکوین و گسترش طالبان پاکستانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آفاق امنیت سال ۳ تابستان ۱۳۸۹ شماره ۷

کلیدواژه‌ها: طالبان پاکستانی تروریسم پاکستان و ارتش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶ تعداد دانلود : ۱۰۶
طالبان پاکستانی یک واژه و اصطلاح نسبتاً جدید است.پیش از این اغلب از نیروهای رادیکال و یا مذهبیون در توصیف طالبان پاکستانی استفاده می شد.دو سال پیش هنگامی که این نیروها از دره سوات به قصد تصرف پایتخت به سوی اسلام آباد حرکت کردند اصطلاح طالبان پاکستانی به واژه رایج در محافل سیاسی،مطبوعاتی،و دیپلماتیک تبدیل شد. از آن زمان به بعد پرسش های زیادی در باره «چیستی» طالبان پاکستانی مطرح شد. مقاله حاضر به تاثیر داشتن عوامل متعدد در تکوین طالبان پاکستانی در سه سطح داخلی، منطقه ای و بین المللی اذعان دارد. بررسی این عوامل از آن نظر حایز اهمیت است که طالبان پاکستان یکی از پیچیده ترین نیروهای اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و امنیتی در این کشور و حتی جنوب آسیا به شمار می رود که به عنوان پدیده نسبتاً نوین درباره آن کمتر گفته و شنیده شده است و هم اکنون امنیت داخلی پاکستان، امنیت منطقه ای و بین المللی را تهدید می کند. در این مقاله برای تبیین دقیق تر موضوع تئوری عمومی سیستم ها به عنوان چارچوبی نظری مورد استفاده قرار گرفته است و پس از معرفی کلی تیپ شناسی طالبان پاکستان، با بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی عوامل داخلی، منطقه ای و بین المللی،موثر در شکل گیری آن مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج مقاله نشان داد که :1- ایدئولوژی های وهابیت و دیوبندی ، موقعیت خاص جغرافیایی، وضعیت نامساعد سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی پاکستان بویژه در ایالت سرحد شمال غربی و منطقه قبایلی از مهمترین عوامل داخلی در تکوین پدیده طالبان پاکستانی محسوب می شوند. 2- طالبان پاکستان کماکان به عنوان ابزار استراتژیک و نیز به عنوان عقبه ی طالبان افغانستان مورد حمایت آی اس آی قرار دارد
۳۶۷.

تاثیر ایدئولوژی بر شکل گیری تروریسم جدید(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آفاق امنیت سال ۳ پاییز ۱۳۸۹ شماره ۸

کلیدواژه‌ها: تروریسم ایدئولوژی روابط بین الملل تروریسم جدید

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱ تعداد دانلود : ۵۵
وقوع حادثه 11 سپتامبر 2001، بمب گذاری در مرکز تجارت جهانی در 1993 و حمله به متروی توکیو در 1995 نشانه هایی از تغییر اساسی در تروریسم و بیانگر مسئله ای هستند که از آن به «تروریسم جدید» یاد می شود. به نظر می رسد یکی از ابعاد مهم تروریسم جدید نقش ایدئولوژی و تاثیر آن بر عاملان این اقدامات است. ایدئولوژی طیفی گسترده از افکار و عقاید از ادیان و مذاهب الهی گرفته تا برخی مسالک خودساخته بشری را شامل می شود. سوال اصلی این مقاله نحوه تاثیرگذاری ایدئولوژی در شکل گیری تروریسم جدید است. در پاسخ به این سوال تلاش شده است با بررسی رویکردهای رایج درباره نقش ایدئولوژی در روابط بین الملل و پدیده هایی نظیر تروریسم، چارچوبی مفهومی برای تبیین نحوه اثرگذاری ایدئولوژی در شکل گیری تروریسم جدید معرفی شود. باید یادآور شد که مذهب به عنوان پدیده ای موثر در روندهای بین المللی در سال های اخیر، به خصوص پس از حوادث تروریستی 11 سپتامبر، مورد توجه جریان های اصلی این رشته قرار گرفته است. در این راستا نظریات سه دسته از متفکران روابط بین الملل تحت عناوین ازل گرایان، ابزارگرایان و سازه انگاران مطرح و نقاط قوت و ضعف هریک تبیین شده است. در نهایت با اشاره به مدلی چهار مرحله ای نحوه تاثیر ایدئولوژی بر تروریسم مورد بررسی قرار گرفته است.
۳۶۸.

سیاست خارجی بوش (2008-2001) و گسترش رادیکالیسم در آمریکای لاتین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آفاق امنیت سال ۳ پاییز ۱۳۸۹ شماره ۸

کلیدواژه‌ها: سیاست خارجی آمریکا آمریکای لاتین تروریسم چپ نو

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰ تعداد دانلود : ۶۷
پژوهش حاضر در پی بررسی بنیادهای سیاست خارجی آمریکا در قبال آمریکای لاتین در دوران ریاست جمهوری جورج دبلیو. بوش از 2001 تا 2008 و پیامدهای امنیتی حاصل از آن است. پس از حوادث تروریستی 11 سپتامبر 2001، آمریکای لاتین نیز به عنوان یکی از مناطق نفوذ قدیمی آمریکا از پیامدهای سیاست جنگ علیه ترور واشنگتن برکنار نماند. آمریکای لاتین منطقه ای بود که احتمال داشت در اختیار تروریست ها برای حمله به منافع آمریکا قرار گیرد. از این رو، سیاست خارجی ایالات متحده در آمریکای لاتین که در طول تاریخ همواره با نوعی تداوم مسائل اقتصادی و امنیتی همراه بوده است، در دوره ریاست جمهوری بوش مبارزه با تروریسم و اجرایی کردن قرارداد تجارت آزاد آمریکا را دو پایه اصلی خود قرار داد. اجرای سیاست های یادشده موجب افزایش کمک ها و هزینه های نظامی ایالات متحده به آمریکای لاتین به منظور مبارزه با تروریسم شد. در عین حال، تمرکز سیاست خارجی آمریکا بر جنگ علیه ترور به همراه آثار سوء اصلاحات اقتصادی انجام شده دهه 80 در آمریکای لاتین و رفتار تند و رادیکال آمریکا با حکومت های آمریکای لاتین در طول جنگ سرد نه تنها تقویت موقعیت آمریکا را در منطقه در پی نداشت، بلکه باعث سرعت گرفتن تمایل به ایده چپ نوین بین کشورهای آمریکای لاتین شد.
۳۶۹.

فعالیت های تروریستی پژاک و امنیت جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آفاق امنیت سال ۳ زمستان ۱۳۸۹ شماره ۹

کلیدواژه‌ها: امنیت تروریسم ایران پژاک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۴ تعداد دانلود : ۹۲
پژاک یکی از احزاب تروریستی فعال در مناطق کردنشین است که در سالیان اخیر با نفوذ بین شهروندان و انجام عملیات تروریستی سبب ایجاد ناامنی در مناطق شمال غرب کشور شده است. در این پژوهش نگارندگان با استفاده از روش توصیفی تحلیلی به بررسی تهدیدهای گروه تروریستی پژاک بر امنیت ایران پرداخته اند. به بیان دیگر، این پژوهش درصدد است روشن سازد که پژاک چگونه امنیت شمال غرب جمهوری اسلامی را با تهدید مواجه می سازد؟ هدف این پژوهش شناساندن ابعاد فعالیت ها و تهدیدهای پژاک در پی تشدید فعالیت های تروریستی این گروه و تاثیر آن بر امنیت شمال غرب ایران است. نتیجه بررسی نشان می دهد این گروه تحت تاثیر جریان های سیاسی و فکری حاکم بر آن و با اتکا به فعالیت های تروریستی نظیر به شهادت رساندن شهروندان و نیروهای انتظامی، ارتباط با دولت های مخالف جمهوری اسلامی ایران و حمایت از سیاست های آنان، فعالیت های تبلیغی علیه نظام و نشر مطالب غیرواقعی و پخش آن بین شهروندان، قاچاق کالا و انسان و باج گیری، امنیت شمال غرب کشور را تحت تاثیر قرار داده است.
۳۷۰.

راهبرد جمهوری اسلامی ایران در مقابله با تروریسم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آفاق امنیت سال ۴ پاییز ۱۳۹۰ شماره ۱۲

کلیدواژه‌ها: تروریسم راهبرد مقابله با تروریسم جمهوری اسلامی ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱ تعداد دانلود : ۷۹
امروزه پدید تروریسم به یکی از مهم ترین دغدغه های امنیتی ملت ها و دولت ها در سراسر جهان تبدیل شده است. رواج پدیده تروریسم منحصر به منطقه و یا دولت های خاصی نیست، بلکه از کشورهای کوچک، کمتر توسعه یافته تا بزرگترین قدرت های دنیا به نحوی با این معضل امنیتی مواجه هستند. همگام با اوج گیری فعالیت های تروریستی، تمهیدات بین المللی نیز برای مقابله با آن افزایش یافت، اما به رغم تمام قوانین و تمهیدات بین-المللی برای مقابله با آن، جامعه بین الملل هنوز نتوانسته با این پدیده به طور جامع و مانع برخورد کند و جهان را از لوث وجود تروریست هایی که خون هزاران انسان بی گناه را هدر می دهند، پاک نماید. به طور تقریبی می توان گفت از زمان شکل گیری جامعه بین الملل و درک لزوم مقابله با تروریسم، کشورها و جامعه بین الملل سه راهبرد را در روند مبارزه با تروریسم در پیش گرفته اند که هریک از این سه راهبرد موفقیت هایی را در پیش داشته است، اما هیچ کدام قادر مقابله ریشه ای با پدیده تروریسم نبوده است و در بلندمدت نتوانسته از دست زدن به اقدامات تروریستی جلوگیری کند که این مطالعه در پی آن است تا ابعاد راهبرد جمهوری اسلامی ایران در مقابله با تروریسم را در طی سه دهه اخیر تبیین نماید. از این رو، یافته های این پژوهش که با بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی و تکیه بر داده های عینی- تاریخی و استفاده از منابع کتابخانه ای و فضای مجازی (الکترونیک) صورت پذیرفته، نشان می دهد که جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از کشورهایی که پدیده تروریسم با امنیت آن پیوند خورده و به شکل دوگانه ای از تروریسم آسیب دیده است؛ در عین حالی که از ابزارهای نظامی و تاکتیکی (زودبازده) برای مقابله با مظاهر تروریسم بهره گرفته است درصدد خشکاندن ریشه های تروریسم و مقابله با عوامل به وجود آورنده اقدامات تروریستی (دیربازده) بوده و برای مقابله با تروریسم سیاست های ویژه ای را اتخاذ کرده است و اقدامات متعددی را انجام داده است، و این امر نشان دهنده آن است که جمهوری اسلامی ایران در زمینه مقابله با تروریسم دارای راهبردی مشخص بوده است.
۳۷۱.

راهبردهای تروریسم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آفاق امنیت سال ۵ پاییز ۱۳۹۱ شماره ۱۶

کلیدواژه‌ها: تروریسم اهداف تروریستی راهبرد تروریسم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰ تعداد دانلود : ۹۹
مفهوم تروریسم از دیرباز در جوامع گوناگون مورد توجه حاکمیت و اقلیت بوده و متناسب با شرایط مختلف به کار رفته است. تعریف تروریسم قویاً به منافع دولت های قدرتمند تر و اینکه با چه رویکردی به آن نگاه شود، بستگی دارد. در حقیقت تروریسم عنوانی است که برای خشونت افراد، گروه ها و دولت های بدون حمایت قوی ترها به کار می رود. سازمان های تروریستی متناسب با اهداف و خواسته هایشان بر تغییر رژیم، تغییر منطقه و زمین، تغییر سیاسی، کنترل اجتماعی و حفظ وضع موجود متمرکز می شوند. هم چنین راهبردهای متعدد و مختلف سازمان های تروریستی فرسایش (نبرد خواسته ها)، ارعاب (حاکمیت ترور)، تحریک (برانگیختن فیوز)، ایذایی (خرابکاری صلح) و بالاترین پیشنهاد (متعصب علیه خائن) را شامل می شود که با توجه به موقعیت و شرایط خاص مورد استفاده قرار می گیرند.
۳۷۲.

اقتصاد تروریسم: مفاهیم، محورهای اساسی و مطالعات تجربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آفاق امنیت سال ۵ پاییز ۱۳۹۱ شماره ۱۶

کلیدواژه‌ها: تروریسم اقتصاد سرمایه گذاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱ تعداد دانلود : ۸۳
مطالعات گزارش شده در باره علل و زمینه های بسترساز اقتصادی تروریسم، هیچ نتیجه فراگیر و برازند های برای همه موارد در پی نداشته اند. با تمرکز بر تروریسم فراملی، مروری بر مطالعات انجام شده نشان م یدهد که در میان شواهد دال بر اهمیت نسبی عوامل اقتصادی و غیراقتصادی تروریسم، ناسازگاری وجود دارد، و هنوز مطالعه جامعی با ملاحظه همه انواع عوامل بالقوه ی تاثیرگذار بر تروریسم به طور همزمان، گزارش نشده است. نامیده می شود، در » تروریسم « مشاهده ها نشان می دهد که بسیاری از افراد دخیل در آنچه میان فقیرترین مردم نیستند.کشورهای پردرآمد نسبت به کشورهای ک مدرآمد، تروریسم بیشتری را تجربه م یکنند،وعوامل غیراقتصادی ،گاهی تروریست هارا تحریک م یکنند . در ارزیابی پیامدهای تروریسم، علاوه بر اختلاف در تعری فها، از روش شناس یها و مجموعه داده های مختلف استفاده م یکنند، و با تفاوت سطوح تحلیل )خرد یا کلان(، از تمرکزهای جغرافیایی و دیدگاه های نظری و متغیرهای متفاوت استفاده می کنند و به نتایجی متفاوت نیز دست می یابند. در این میان، احتمالاً انداز هگیری هزینه های مستقیم تروریسم در قلمرو مورد بحث، ساد هترین کار است. اما از سوی دیگر، یک راه جایگزین برای انداز هگیری کل هزینه تروریسم عبارت است از مقایسه کل عملکرد اقتصادی کشورها یا مناطقِ با سطوح بالای تروریسم نسبت به کشورهایی با سطوح پایینِ تروریسم. بعلاوه، تعداد زیادی از مطالعات، بر انداز هگیری تاثیر حملات تروریستی بر گستره کل اقتصاد متمرکز شده اند. طریقه دیگر برای ارزیابی تاثیر ترور بر تولید کل، بررسی این تاثیر بر سهام شرکت های مختلف است. گذشته از هزین ههای کلی تروریسم، بخ شهای مختلف اقتصادی تاثیرات متفاوتی از تروریسم می پذیرند. در این تحقیق، تاثیر تروریسم بر توریسم، سرمایه گذاری مستقیم خارجی، تجارت خارجی، و بازارهای مالی مورد توجه قرار گرفته اند. همه آنچه گفته شد، آموزه هایی برای سیاست گذاری و ساماندهی اقدامات ضدتروریستی است.
۳۷۳.

بررسی روابط آمریکا و پاکستان پس از حوادث 11 سپتامبر و تاثیر آن بر فعالیت های طالبان پاکستانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آفاق امنیت سال ۵ پاییز ۱۳۹۱ شماره ۱۶

کلیدواژه‌ها: آمریکا پاکستان تروریسم طالبان القاعده افغانستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱ تعداد دانلود : ۷۵
با وقوع حوادث ۱۱ سپتامبر 2001 و متهم شدن بن لادن و طالبان به تروریست، آمریکا رهبری مبارزه علیه تروریسم را به عهده گرفت و خواستار ائتلاف جهانی علیه آن شد. در این میان پاکستان بیش از هر کشوری مورد توجه آمریکا قرار گرفت؛ به گونه ای که آمریکا از ژنرال مشرف، رئیس جمهور وقت پاکستان، خواست به این ائتلاف بپیوندد. مشرف با پذیرش این درخواست وارد جبهه متحد آمریکا علیه القاعده و طالبان شد. در جریان این نبرد هرچند رژیم طالبان در افغانستان سقوط کرد، اما فعالیت های آنها ادامه یافت، به گونه ای که در شرایط کنونی سرزمین پاکستان نیز از ناحیه گروه های طالبانی به شدت ناامن شده است. این مقاله با بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی و استفاده از تئوری اتحادها و ائتلاف های نظامی در پی پاسخ به این سوال اصلی پژوهش است که «چرا روابط ایالات متحده آمریکا و پاکستان باعث تشدید ناامنی های داخلی پاکستان از سوی طالبان پاکستانی شد؟» یافته های تحقیق حاکی از آن است که اتحاد پاکستان با آمریکا در راستای راهبرد مبارزه علیه تروریسم به تغییر در ائتلاف های قبلی طالبان با دولت پاکستان انجامید که شکل گیری ائتلاف و اتحاد میان گروه های رادیکال پشتون در دو کشور افغانستان و پاکستان را در پی داشت. در همین راستا حتی گروهی به نام «تحریک طالبان پاکستانی» در پاکستان اعلام موجودیت کرد که در حال حاضر گروه های مختلف طالبانی با آن متحد شده و توان و نیروی خود را داخل مرزهای پاکستان متمرکز کرده اند که نتیجه آن گسترش و تشدید ناامنی های داخلی در حوزه سرزمینی پاکستان است.
۳۷۴.

تحلیل تطبیقی مبانی نظری و عملی مقاومت و تروریسم (حقوق و تکالیف نهضت های ازادی بخش)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آفاق امنیت سال ۵ زمستان ۱۳۹۱ شماره ۱۷

کلیدواژه‌ها: مقاومت تروریسم نهضت های آزادی بخش جهاد قاعده نفی سبیل حق تع یین سرنوشت حق دفاع مشروع

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴ تعداد دانلود : ۷۹
تروریسم ازیک سو ابزار قدرت های کوچک علیه قدرت های بزرگ و ابرقدر تهاو از سوی دیگر، ابزاراقویا و قدرت های بزرگ علیه ضعفا و قدرت های کوچک است؛ به عبارت دیگر تروریسم «ابزار تهدید همه علیه همه » است و در طول تاریخ نه تنها ضعیفان برای ترساندن اقویا از آن استفاده کرد ه اند بلکه اقویا نیز برای ترساندن و به انفعال کشاندن ضعفا از آن بهره جسته اند. اما مفهوم مقاومت از منظراسلامی و انسانی آن توانسته است تمام معادلات مفهومی و سیاسی مذکور را به کلی دگرگون کند،زیرا اساساً ماهیت و جنس مقاومت از نوع دیگری است و به کلی )از حیث اهداف و ابزار مورد استفاده با مفهوم نفر تانگیز تروریسم تفاوت دارد. مقاومت، کنشی سیاسی اجتماعی برای به بار نشاندن گفتمانی است که به حاشیه رفته و به عبارتی، کشاندن گفتمان مغلوب به متن است. اصطلاحات کنونی مقاومت مرتبط با جنبش های قومی، ملی یا مذهبی است که احساس میک نند صداهایشانشنیده نمی شود. بدتر از آن، آنها سرکوب شده اند، به حاشیه رانده شد هاند و البته تحقیر شده اند. به طور کلی مقاومت محصول بیداری و آگاهی از وجود ظلم و جور، تبعیض های محسوس و معیارهای دوگانه در جامعه جهانی نسبت به برخی جوامع و فرهن گهاست که این امر خود زمینه و بستری برای پرورش و تکثیر افقی و عمودی و عقیده های تاریخی افراد و گرو هها فراهم میک ند. از این دیدگاه، انکار مقاومت که خود برایند انباشت عقید ههای بناحق سرکو بشده تاریخی است، اقدام ی تروریستی تلقی می شود! بنابراین درست به همان اندازه ک ه تروریسم محکوم، مطرود و غیر قابل تحمّل است، مقاومت مورد تأ یید و پذیرش وجدان های مستقل، آگاه و بیدار دنیاست. بر این اساس باور به مقاومت باعث شک لگیری هسته های مقاومت و نهضت های آزاد یبخش شده است. به عبارت دقیق تر نهضت های آزادی بخش مدلولِِ دالمقاوم تاند. فرضیه و ادعای اصلی این مقاله این است که فاصله و مرز میان مقاومت و تروریسم بستگی به «اهداف » و «ابزار » مورد استفاده یعنی شیوه مبارزه دارد. به عبارتی بر اساس آموزه های قرآنی، شکاف و مرز میان تروریسم و مقاومت را فقط کشتن افراد ب یگناه )ولو یک نفر، بای نحوٍ کان پُر میک ند)؛ زیرا آدمی حق ندارد حق حیات و امکان حیات کسی را با خشونت و بیرحمی و به ناحق از او بستاند. بدیهی است دینی که برای خون و جان انسان ها ارزش و احترام قائل است و کشتن کی نفر را برابر کشتن همه انسان ها م یداند، زمینه و توجیهی برای ترور باقی نمی گذارد و طبیعتا تروریسم در این دین محلی از اعراب نخواهد داشت.
۳۷۵.

روان شناسی اجتماعی تروریسم و نسبت آن با امنیت )بررسی تروریسم از منظر روان شناسی اجتماعی و تحلیل رابطه آن با امنیت((مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آفاق امنیت سال ۶ زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲۱

کلیدواژه‌ها: تروریسم امنیت روان شناسی اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴ تعداد دانلود : ۸۹
این نوشتار به بررسی تروریسم از منظر روان شناسی اجتماعی و تحلیل رابطه آن با مقوله امنیت می پردازد. هدف نوشتار در گام نخست، توضیح زمینه های بروز و ظهور تروریسم در سطوح مختلف اجتماعی شدن آن از منظر روان شناسی اجتماعی است. برای انجام این مهم تلاش شده است راه های مبارزه با تروریسم و شیوه های ارتقای امنیت با توجه به آگاهی های ناشی از مطالعه ای مبتنی بر روان شناسی اجتماعی توضیح داده شود. به باور نویسندگان، بروز و ظهور «پرخاشگری ابزاری » به مثابه مبنای روان شناختی تروریسم، اَشکال مختلف اختلال ها و متعاقب آن، نزاع های هویتی را شکل می بخشد و فرد و در پی آن، جامعه را مستعد بروز اعَمال تروریستی می کند. رویکرد نوشتار در تعقیب اهداف خود، تحلیلی و شیوه گردآوری داده ها کتابخانه ای است. مباحث نوشتار مبتنی بر یک مقدمه و پنج فراز اصلی است
۳۷۶.

مبانی اعتقادی تروریسم تکفیری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آفاق امنیت سال ۷ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲۳

کلیدواژه‌ها: تروریسم تکفیر سلفیه وهابیت کلام مذاهب اسلامی ابن تیمیه و محمدبن عبدالوهاب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶ تعداد دانلود : ۶۳
بی تردید یکی از معضلات بزرگ امنیت بین الملل ، پدیده تروریسم است که حیات انسا نها و روابط میان مل تها را در معرض خطر جدی و اساسی قرار داده است . در عصر حاضر، جهان اسلام نیز با مسئله رشد جریان تروریسم مواجه است که برخاسته از تعالیم وهابیت، و به نام سلف یگری سبب کشتار انسا نها شده است. "کفر" یکی از واژه های پرکاربرد تروریسم تکفیری است که در آن، تروریس تها مخالفان خود را به کفر متهم و به کشتن آنان اقدام م یکنند. به همین دلیل، به این نوع تروریسم، تروریسم تکفیری اطلاق می شود. اندیشه تکفیری با تکیه بر مبانی غیراسلامی خود، عقاید و آموزه های کلامی اسلام را به چالش م یکشد. این جریان با تغییری بنیادین در برخی از مهم ترین آموزه های اعتقادی اسلام، خون، مال و نوامیس مسلمانان را مباح و آنان را از مشرکان بدتر می شمارد. آنچه به اندیشه های تکفیری تشخص می دهد ، دیدگاه های کلامی و اعتقادی آن است. تفاوت اندیشه تکفیری با مذاهب اسلامی را باید در دل مباحث کلامی و اعتقادی جست وجو کرد. شبهات اندیشه تکفیری هرچند در قالب گزاره های فقهی بیان می شود، پی شفرض های اعتقادی دارد و ریش هیابی آنها را باید در عرصه مباحث کلامی و اعتقادی یافت. بر این اساس، این مقاله با اذعان به نقش مبانی اندیشه ای و اعتقادی در تحقق تروریسم تکفیری، این بخش از موضوع را به عنوان مؤلفه ای مهم در تروریسم تکفیری در کانون توجه خود قرار داده است تا با شناختی صحیح نسبت به این جریان، بهره برداری از آنها را در برنامه ریزی های مقابل های امکان پذیر کند. این پژوهش براساس ماهیت و روش، در زمره تحقیقات توصیفی - تحلیلی بوده، برای گردآوری داده ها از روش اسنادی، تاریخی وکتابخانه ای استفاده شده است و از آنجایی که موضوع اصلی بحث در این نوشتار، شناخت و به نوعی درک اندیشه تروریسم تکفیری بوده، در تجزیه و تحلیل داد هها از روش نظری بهره گرفته شده است.
۳۷۷.

راهبردهای ضدتروریسم در ایران: رویکرد فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آفاق امنیت سال ۷ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲۳

کلیدواژه‌ها: تروریسم ضد تروریسم فرهنگ راهبرد فرهنگی افرا طگرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴ تعداد دانلود : ۷۷
تروریسم گرچه پدیده ای نو نیست، به عنوان یکی از معضلات جهان امروز، گریبا نگیر بسیاری از دولت هاست و چنان گسترش یافته که بسیاری از معادلات بین المللی را متأثر کرده است. حوزه نفوذ این پدیده حتی حاکمیت برخی کشورها را به چالش کشیده و بسیاری را نیز به اندیشه مقابله با آن واداشته است. از این رو ارائه راهبردهای ضد تروریستی جامع و مانع، که با توجه به رویکردهای مختلف در نگرش به تروریسم تدوین شده باشد، امری ضروری به نظر می رسد. پژوهش حاضر با انگاشتن فرهنگ به مثابه شیرازه هر اجتماع، تروریسم را پدیده ای اجتماعی م یداند که ریشه در فرهن گها دارد؛ از این رو اساس مقابله با تروریسم را نیز رویکرد فرهنگی می داند. این پژوهش در نظر دارد با ارائه مجموعه راهبردهای فرهنگی، به مثابه راهبردی پایه ای، به مقابله با تروریسم بپردازد و در این مسیر ضمن لحاظ مقدورات و محدودیت های جمهوری اسلامی ایران، سعی در تدوین طرحی جامع و بومی دارد. از این رو با ارائه هفت سرفصلِ «راهبردهای ضد تروریستی در سطوح مختلف جغرافیایی، راهبردهای ضد تروریسم در قبال حوادث تروریستی در باز ههای مختلف زمانی، سیاست های ضد تروریسم بر اساس ماهیت، راهبردهای متمرکز بر گروه های تروریستی، سیاست های کلان معطوف تحدید فعالیت های گروه های تروریستی، سیاست های تحدید و دفع تروریسم در مبدأ، و مقابله با تمام انواع تروریسم موجود یا پیش روی کشور » به تبیین سیاست ها پرداخته و سپس در دو سرفصل، تقسیم وظایف ملی در تحقق راهبردهای فرهنگی ضد تروریسم و تقسیم وظایف نهادهای حاکمیتی )عمومی( در تحقق راهبردهای فرهنگی ضد تروریسم را طر حریزی کرده است. در نهایت آنچه چش مانداز این طرح است مشروعی تزدایی از تروریسم و اقدامات تروریستی، افزایش سطح آگاهی و در نتیجه کاهش گرایش های افراطی است که در بلندمدت و با رویکردی بردبارانه به کاهش ریشه ای تروریسم در جمهوری اسلامی ایران خواهد انجامید
۳۷۸.

زمینه های ظهور و گسترش داعش در محیط امنیتی غرب آسیا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آفاق امنیت سال ۷ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲۳

کلیدواژه‌ها: داعش تروریسم امنیت محیط امنیتی غرب آسیا تکفیر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲ تعداد دانلود : ۹۵
اگرچه ظهور و نق شآفرینی داعش به عنوان بازیگری غیردولتی به حدود یک دهه پی ش بازم یگردد که ابومصعب الزرقاوی جنبش توحید و جهاد را در عراق تأسیس کرد، بحران امنیتی عراق موجب شد توجه جامع ه جهانی به این گروه، بیش از گذشته معطوف شود. این مقاله ضمن بررسی زمینه های فکری و فرهنگی، به دنبال بررسی زمینه های ظهور و گسترش داعش در محیط امنیتی غرب آسیا در سه سطح ملی، منطقه ای و بی نالمللی است. یافته های این مقاله که با روش توصیف ی تحلیلی تألیف شده است، نشان م یدهد اندیشه تکفیر مبتنی بر سلفی گری به عنوان زمینه فکری و مقاومت در برابر امواج جهانی سازی به عنوان زمینه ای فرهنگی، موجبات ظهور و گسترش داعش در جغرافیای جهان اسلام را فراهم کرده اند. در سطح ملی، داعش در خلأ رهبری و بحران هویتی اهل سنت، با استفاده از احساسات مذهبی آنان، در جغرافیای دولت های فرومانده ظهور کرد و اقتدار این دولت ها را به چالش کشید. در سطح منطقه ای، به عنوان بازیگری غیردولتی، با بدیل سازی از گفتمان اسلا مگرایی، به مقابله با گفتمان انقلاب اسلامی و محور مقاومت پرداخت. در سطح بین المللی نیز جنگ بین تمدنی را که آمریکای یها منادی و مدعی آن بودند، به جنگی درو نتمدنی تبدیل و در جهت اسلا مهراسی حرکت کرد.
۳۷۹.

کلام سیاسی و حیات سلولی تروریسم تکفیری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آفاق امنیت سال ۷ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲۳

کلیدواژه‌ها: کلام سیاسی تروریسم حیات سلولی قال بهای ادراکی امنیت تأویلی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹ تعداد دانلود : ۵۶
کنش مقوله ای معطوف نظام و سامانه فکری و اندیشه ای است که به نوعی در پروسه پر پیچ و تابِ اندیشه مبتنی بر نوعی هستی شناسی شکل م یگیرد. تعیّن و تشخّص اندیشه مبتنی بر جها نبینی، انسان را در جامعه با دستگاه معرفتی از طریق بروز و ظهور کنشگری فردی و اجتماعی خود نشان م یدهد. شناخت جها نبین یها و رو ششناخت آنها می تواند کنشگر را مورد رصد و پایش و پویش قرار دهد. در واقع می توان ادعا کرد تحولات و کنشگران این عرصه و محیط ها حاصل دیالتیک و تعارض جهان یبینی های مختلف اند. درک این مطلب که چرا انسان کنشگر در تحولات و موقعیت ها «نوع خاصی » از کنش را برای خود انتخاب م یکند، بسیار مهم است و بستگی تام به مدل ادراکی مبتنی بر جها نبینی و نظام معرفتی شکل یافته و هستی شناسانه آنها دارد. جوامع مذهبی، دین را از طریق مذهب و امر سیاسی را از طریق کلام سیاسی معرفی م یکنند. مذهب و مشرب کلامی، شکل عملیاتی، توصیفی، تشریحی، تأویلی و تفسیری دین است که محیط تعاملی خود و امنیت و حیات و زیس تبوم خود را از طریق نوعی «نص گرایی افراطی » بر می سازد. حیات سلولی شکلی از سازمان غیررسمی و به صورت ریزومی 2 در زیر پوست است که کنشگران این عرصه از جمله میکروسازمان های تروریستی بدان گرایش جدی دارند. در واقع قالب های ادراکی )پارادایم( از طریق نظام اندیش های تجهیز م یشوند و مدل و الگوی حیات و زندگی و نوعی خاص امنیت زیستی را به صورت مرحله ای با منحنی حیات سلولی آغاز و در نهایت )در صورت مقتضی( نهادسازی می کنند که به نوعی خاص از مدنیت مبتنی بر آموزه های کلامی، مشربی و مذهبی ختم می شود. این مقاله درصدد است به این مقوله بپردازد که بین مدل و قالب های ادراکی و نوع حیات زیستی از نوع «حیات سلولی » و تأویل امنیت در کنش تروریسم تکفیری رابطه ای برقرار است و این مقوله ارتباطی وثیق با مبانی کلامی )اعتقادی و سیاسی( آنها دارد که از طریق روش تحلیلی، توصیفی و نشانه شناسی از تبیین کلام سیاسی و امر سیاسی مورد توجه قرار می گیرد.
۳۸۰.

داعش: پیوند سلفیت تکفیری و بعثی گرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آفاق امنیت سال ۷ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲۳

کلیدواژه‌ها: داعش سلف یگری بعث یگرایی هویت جمعی تروریسم تکفیر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲ تعداد دانلود : ۶۸
نیروی ایدئولوژیکی محرک گروه داعش از دو منبع کاملً متفاوت می آید: اولین منبع و وجه غالب کنونی اندیشه تکفیری است که در افکار ابن تیمیه )قرن 7ق( ریشه دارد و توسط عبدالوهاب )قرن 12 ( به ایدئولوژی تکفیری مدرن تبدیل شد. بر این مبنا، تکفیری های داعش هدف خود را احیای خلافت اعلام م یکنند. منبع دیگر داعش که در سازمان و اهداف سیاسی اش کاملً مشخص است، بعث یگرایی و شبکه های بعثی جدید است که بعثی های سکولار آمال خود را در احیای شکوه اعراب م یبینند. اگرچه گروه داعش ب هطور مؤثر از دکترین سلفی تکفیری به منظور بسیج افراط یها و ستیزه جویان خارجی استفاده می کند، در عین حال، برای هدایت و کنترل این خلافت، بر شبکه های پیچیده تحت رهبری افسران سابق حزب بعث تکیه دارد. آنچه این مقاله درصدد بررسی آن است «چگونگی پیوند این دو منبع ایدئولوژیکی متفاوت در سازمانی واحد به نام داعش » است. اسلام در ایدئولوژی بعث کمتر به عنوان پیامی جه ان شمول که همه انس ا نها در سراسر جهان را مورد خطاب قرار داده و رسالتش رستگاری کل بشریت است، در نظر گرفته م یشود و بیشتر به عنوان ابزاری مطرح است که سیادت عرب بر جهان را موجب شد. نظری هپردازهای بعثی از پیش روی اسلام به عنوان شاهدی بر عظمت فرهنگ عربی و قدرت فکری مردم عرب نام م یبرند. از طرف دیگر، مهارت های تشکیلاتی و نظامی بعث یها وسیله اصلی پیشبرد اهداف سلف یهای تکفیری داعش در میدا نهای نبرد است.