مطالب مرتبط با کلیدواژه

بهینه سازی چندهدفه


۲۱.

طراحی شبکه زنجیره تامین حلقه بسته در فضای عدم قطعیت(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مدیریت صنعتی (آزاد سنندج) سال پانزدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۵۴ 197 - 218

کلیدواژه‌ها: شبکه زنجیره تامین حلقه بسته عدم قطعیت بهینه سازی استوار بهینه سازی چندهدفه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۵ تعداد دانلود : ۲۷۰
تغییرات آب و هوا و اثرات مخرب زیست محیطی فعالیتهای اقصادی، زنجیره های تامین را بر آن داشته است که در بازارهای رقابتی جهت کسب مزیت رقابتی در کنار عملکرد مالی، به دنبال اجرای سیاستهای سبز و کاهش آسیب به محیط زیست باشند. یکی از روشهای دستیابی همزمان به اهداف اقتصادی و زیست محیطی، داشتن شبکه های زنجیره تامین حلقه بسته است که در آنها علاوه از جریان رو به جلو، لجستیک معکوس نیز در شبکه ادغام شده است. در این مقاله یک مدل برنامه ریزی عدد صحیح مختلط دو هدفه به منظور طراحی یک شبکه زنجیره تأمین حلقه بسته توسعه داده شده است. تابع هدف اول کمینه کردن هزینه های اقتصادی و تابع هدف دوم شامل حداقل کردن زمان تاخیر ارسال محصولات از تولیدکنندگان به توزیع کنندگان است. برای حل مدل از روش های ال پی-متریک و اپسیلون-محدودیت استفاده شده است. در نهایت مثال عددی برای ارزیابی و آنالیز حساسیت مدل ارائه شده است. در این مدل هزینه ها و تقاضا بعنوان پارامترهای غیر قطعی در نظرگرفته می شود. در راستای مواجهه با پارامترهای غیر قطعی و کاهش تاثیر آن بر روی جواب بهینه، یک مدل بهینه سازی استوار مطرح شده است. به منظور حل مدل ارائه شده در مقیاس بزرگ از الگوریتم بهینه سازی ازدحام ذرات چند هدفه (MOPSO) بهره گرفته شد. برای نشان دادن کارایی الگوریتم فراابتکاری پیشنهادی MOPSO، جواب های به دست آمده با جواب های روش حل دقیق مقایسه شده است. یافته های این تحقیق می تواند تصمیم گیرندگان را در طراحی زنجیره های تامین حلقه بسته یاری رساند.
۲۲.

ارائه چهارچوبی برای حراج معکوس آنلاین مبتنی بر یادگیری بازار ساز در شرایط ریسک گریزی خریدار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد و تجارت نوین سال پانزدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 29-66

کلیدواژه‌ها: حراج معکوس آنلاین ریسک گریزی شبکه عصبی مصنوعی بهینه سازی چندهدفه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۸ تعداد دانلود : ۲۳۷
حراج معکوس آنلاین یکی از رویکردهای تأمین کالا و مواد موردنیاز بر بستر اینترنت می باشد که در آن خریدار، یک یا چند فروشنده را بر اساس پیشنهادهای آن ها انتخاب می نماید. در این مقاله یک چهارچوب جدید برای فرایند حراج معکوس آنلاین ارائه شده است که هر دو سوی فرایند تأمین (خریدار و فروشنده) را در نظر می گیرد. فرایند حراج پیشنهادی یک حراج معکوس آنلاین چند شاخصه ی نیمه بسته چند دوره ای می باشد. در این فرایند یک بازار ساز آنلاین، با پیش بینی تابع امتیازدهی خریدار، فرایند پیشنهاددهی فروشندگان را تسهیل می نماید. در این حالت، علاوه بر پنهان بودن تابع امتیازدهی فروشنده، اطلاعاتی جهت بهبود پیشنهاددهی در اختیار فروشندگان قرار می گیرد. برازش تابع امتیازدهی توسط یک شبکه عصبی پرسپترون چندلایه در نظر گرفته شده است. همچنین روش های امتیازدهی خریدار به صورت جمعی، ضربی و ریسک گریز تعریف شده است. در این چهارچوب، فروشندگان در هر دور با استفاده از یک مدل بهینه سازی، پیشنهادهای خود را بهبود می بخشند. با شبیه سازی فرایند حراج، چهارچوب پیشنهادی در مقایسه با یک حراج باز با درنظرگرفتن معیارهای امتیاز فروشندگان، سود فروشندگان و تعداد دور حراج، مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج شبیه سازی نشان می دهد که در مدل پیشنهادی علاوه بر عدم افشای اطلاعات امتیازدهی خریدار، تفاوت معناداری در معیارهای ارزیابی با مدل حراج باز وجود ندارد.
۲۳.

ارائه یک مدل تحلیل پوششی داده ای شبکه ای برای مقایسه کارایی زیست محیطی صنایع فعال در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مدیریت در ایران دوره ۲۵ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۱۳) 193-216

کلیدواژه‌ها: تحلیل پوششی داده ای شبکه ای کارایی زیست محیطی بهینه سازی چندهدفه صنایع تولیدی تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۴ تعداد دانلود : ۱۷۹
از آنجا که منابع در هر منطقه جغرافیایی محدود است، رویکرد منطقی آن است که این منابع صرف کسب و کارهای کارا شود. طی سال های اخیر، کلان شهر تهران به دلیل شرایط جوی و موقعیت جغرافیایی در شرایط بحرانی زیست محیطی قرار دارد؛ بنابراین، سنجش کارایی زیست محیطی صنایع فعال در این شهر در کنار ارزیابی کارایی عملیاتی حائز اهمیت است. برای مقایسه عملکرد صنایع و سنجش کارایی کل متشکل از کارایی عملیاتی و کارایی زیست محیطی می توان از تکنیک تحلیل پوششی داده ای شبکه ای استفاده نمود. پیدایش تکنیک تحلیل پوششی داده ای شبکه ای برای سنجش همزمان کارایی چندین زیرفرآیند به عنوان پیشرفتی در مدل استاندارد تحلیل پوششی داده ها به حساب می آید که در پی یافتن همزمان کارایی کل و کارایی زیرفرآیندها طی یک مدل ریاضی چندهدفه است. مدل ارائه شده در این پژوهش با حداقل سازی فاصله از کارایی مستقل، سعی در بهینه سازی مدل چندهدفه با استفاده از رویکردی خطی دارد. بطوری که مقایسه نتایج عددی نشانگر برتری این مدل نسبت به مدل های موجود در ادبیات در دستیابی به مجموعه جواب پارتو است.
۲۴.

بهینه سازی همزمان چند هدفه فرایند دادرسی کیفری به کمک شبیه سازی کآمپیوتری گسسته- پیشامد و طراحی آزمایش ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت صنعتی دوره ۷ بهار ۱۳۹۴ شماره ۱ 65 - 82

کلیدواژه‌ها: بهینه سازی چندهدفه تابع مطلوبیت تجزیه و تحلیل سیستم های خدماتی شبیه سازی کامپیوتری گسسته- پیشامد طراحی آزمایش ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۴ تعداد دانلود : ۱۴۳
تجزیه و تحلیل سیستم های پیچیده خدماتی با درنظرگرفتن الگوهای تصادفی آن ها به کمک روش های مدل سازی ریاضی بسیار پیچیده یا احتمالاً ناممکن است؛ بنابراین مشاهده می شود راهکارهای بهبود بیشتر متکی بر استفاده از تجربیات خبرگان فن و تحلیل های توصیفی است. در مقاله حاضر، با بهره گیری از رویکرد شبیه سازی کامپیوتری گسسته- پیشامد، نظام دادرسی کیفری در دادگاهی برگزیده در کشورمان تجزیه و تحلیل کمّی شد و در آن با استفاده از ابزارهای آماری مانند طراحی آزمایش ها، آزمون فرض، تحلیل رگرسیون، روش های تحلیل حساسیت و بهینه سازی چندهدفه، راهکارهای عملیاتی مناسب برای بهبود زوج شاخص عملکردی سیستم ارائه شد. نتایج شبیه سازی نشان داد با بهره گیری سناریوهای پیشنهادی می توان کاهش 27 درصدی در میانگین زمان دادرسی و به طور همزمان کاهش 80 درصدی در متوسط مراجعه های مکرر به این دادگاه انتظار داشت. همچنین، با اجرای آزمون فرض بر چند متغیرهای پاسخ مصنوعی، اعتبارسنجی مدل شبیه سازی برای حصول به جزئیات تحلیلی بیشتر دنبال شد.
۲۵.

زمان بندی دو هدفه خطوط جریان منعطف بدون وقفه با پنجره زمانی تحویل و امکان رد کار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت صنعتی دوره ۷ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳ 445 - 468

کلیدواژه‌ها: بهینه سازی چندهدفه پنجره زمانی تحویل جریان منعطف بدون وقفه خط زمان بندی و پذیرش سفارش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۲ تعداد دانلود : ۱۲۵
یکی از چالش های اساسی تولیدکنندگان در سیستم های تولید براساس سفارش، برقراری توازن بین سفارش های ورودی و منابع محدود است. ازاین رو آنها باید برخی سفارش ها را انتخاب و بعضی را رد کنند. علاوه بر این، در پذیرش سفارش ها باید زمان بندی کارهای جاری در نظر گرفته شود. در تحقیق پیش رو در مورد مسئله زمان بندی و پذیرش سفارش در سیستم تولیدی خط جریان منعطف بدون وقفه بحث شده است. سفارش هایی که امکان تحویل در موعد مقرر را نداشته باشند، رد می شوند. بیشتر تحقیقات صورت گرفته مبتنی بر بهینه سازی تک هدفه اند، درصورتی که در شرایط واقعی باید اهداف مختلف را در تصمیم گیری مدنظر قرار داد. به همین دلیل مدل دو هدفه ای با اهداف حداکثر سازی سود و حداقل سازی میزان انحراف ها از موعد تحویل، ارائه شده است. به دلیل پیچیدگی زیاد مدل، روش های دقیق جواب بهینه ای را تولید نمی کنند، بنابر این دو الگوریتم فراابتکاری NSGA II و MOSA برای این مسئله توسعه داده شده و عملکرد آنها در سه دسته مختلف مسائل از طریق شاخص های کمّی مقایسه شد.  
۲۶.

بهینه سازی سبد پروژه با اثر متقابل با استفاده از الگوریتم بهینه سازی مبتنی بر آموزش و یادگیری (TLBO)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت صنعتی دوره ۷ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳ 511 - 532

کلیدواژه‌ها: اثر متقابل پروژه ها الگوریتم فراابتکاری خود بهینه مبتنی بر آموزش و یادگیری بهینه سازی چندهدفه بهینه سازی سبد پروژه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۸ تعداد دانلود : ۱۵۷
امروزه سازمان ها با انبوهی از پروژه ها و فرصت های سرمایه گذاری مواجه اند. با وجود ضرورت توجه به معیارهای مختلف، پیچیدگی مدل های چندهدفه در کنار ضعف ابزارهای بهینه سازی در حل این مدل ها، مدیران را مجبور ساخته تا معیارهای انتخاب را محدودتر کرده و اغلب به معیارهای مالی اکتفا کنند. در این مقاله با بهره گیری از الگوریتمی کارا مبتنی بر فرایند آموزش و یادگیری علاوه بر معیارهای مالی، عواملی همچون توانایی سازمان در اجرای موفقیت آمیز پروژه ها، میزان تحقق راهبرد های سازمان در پرتو پروژه های انتخابی و همچنین تأثیر متقابل مجموعه پروژه های منتخب بر یکدیگر در قالب یک مدل برنامه ریزی صفر و یک چندهدفه بررسی و بهینه گردید. در نهایت مدل ارائه شده در یک سازمان پروژه محور اعمال و نحوه عملکرد الگوریتم پیشنهادی با الگوریتم های ژنتیک و بهینه سازی گروه ذرات مقایسه شد. نتایج حاکی از توانایی الگوریتم پیشنهادی در دستیابی به پاسخ بهینه و برتری آن نسبت به سایرین است.
۲۷.

ارائه یک مدل بهینه سازی چندهدفه برای افزایش کارایی انرژی در ساختمان های مسکونی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت صنعتی دوره ۹ بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ 103 - 128

کلیدواژه‌ها: بهینه سازی چندهدفه ساختمان های مسکونی سیستم های سرمایشی و گرمایشی شبیه سازی کارایی انرژی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳ تعداد دانلود : ۱۶۲
امروزه با توجه به اهمیت موضوع انرژی، این مبحث یکی از موضوعات مورد توجه در محافل اقتصادی شده است. مطابق با آمار ترازنامه انرژی، بیش از یک سوم انرژی کشور در بخش ساختمان مصرف می شود. با توجه به اتلاف زیاد انرژی در ساختمان های موجود و نیز، کارایی پایین سیستم های گرمایشی و سرمایشی، انتخاب راهکار مناسب برای کاهش مصرف و اتلاف انرژی در این بخش حائز اهمیت بسیار است. در این تحقیق با استفاده از مدل سازی ریاضی، راهکاری برای انتخاب ترکیب مناسبی از مصالح ساختمانی و سیستم های تهویه مطبوع فعال و غیرفعال در ساختمان های مسکونی ارائه شده است تا با استفاده از آن، هزینه ها و همچنین میزان انرژی حرارتی مصالح ساختمان حداقل شود. مدل ارائه شده برای یک ساختمان مسکونی در شهر تهران به اجرا درآمد و ترکیب های بهینه مصالح، با توجه به الزامات مبحث 19 مقررات ملی ساختمان مشخص شد.
۲۸.

بهینه سازی شبکه همزیستی صنعتی با در نظر گرفتن مشخصه های توسعه پایدار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت تولید و عملیات سال دوازدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۴) 31-56

کلیدواژه‌ها: پارک های صنعتی اکولوژیک همزیستی صنعتی توسعه پایدار بهینه سازی چندهدفه برنامه ریزی عدد صحیح مختلط اپسیلون محدودیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳ تعداد دانلود : ۱۱۷
شهرک های صنعتی با وجود دستاوردهای خود، تأثیرات مخربی بر محیط زیست داشته اند و گاهی به موضوعات مرتبط با رفاه اجتماعی توجه نکرده اند؛ بنابراین، طراحی آنها باید متناسب با اهداف توسعه پایدار و اصول اکولوژیک بهبود یابد. یکی از اقدامات مؤثر در این زمینه، پیاده سازی شبکه های همزیستی صنعتی است. شبکه های همزیستی، مجموعه ای از صنایع است که با هدف اشتراک گذاری ضایعات هر صنعت به عنوان ماده اولیه صنعت دیگر در کنار هم قرار گرفته است و امکان تبادل انرژی و مواد را فراهم می آورد. در این پژوهش، یک مدل برنامه ریزی عدد صحیح مختلط دوهدفه برای بهینه سازی شبکه های همزیستی ارائه شده است که به طور هم زمان، انتقال ضایعات و مواد اولیه جامد، مایع و گاز را فراهم می کند. هدف اول، حداقل سازی هزینه های اقتصادی اجرای شبکه و صنایع مشترک در آن و هدف دوم، حداکثرسازی رفاه اجتماعی را فراهم می آورد. بعد محیط زیستی با محدودیت های مدل کنترل می شود. برای اعتبارسنجی مدل پیشنهادی، به پیاده سازی آن بر یکی از شهرک های صنعتی استان البرز اقدام شده است. برای حل مدل از روش اپسیلون محدودیت استفاده شده است که نتایج خروجی نشان می دهد، حجم ضایعات بدون استفاده و هزینه های صنایع در شرایط همزیستی نسبت به پیش از آن کاهش یافته است. همچنین، ایجاد 23 فرصت شغلی ازجمله مزایای بهبود سطح اجتماعی است.
۲۹.

توسعه یک مدل ریاضی چندهدفه برای مسئله زمان بندی خدمه پرواز و حل آن توسط روش های MODE و NSGA-II(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: چشم انداز مدیریت صنعتی سال یازدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۴۱ 247 - 269

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی پرواز زمان بندی نیروی انسانی بهینه سازی چندهدفه الگوریتم های فراابتکاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۸ تعداد دانلود : ۱۹۲
در این پژوهش، یک مدل ریاضی چندهدفه برای مسئله زمان بندی خدمه پرواز چندمهارته ارائه شده است. در این مسئله، خدمه دارای دو مهارت سرمهمانداری و مهمانداری هستند و هر یک با توجه به تجربه ای که دارند، امکان تخصیص یافتن به پروازها و یا انواع هواپیما را پیدا می کنند. اهداف مدل پیشنهادی عبارت اند از: 1. بیشینه سازی مجموع انطباق روزهای مرخصی بر روزهای درخواستی افراد و 2. کمینه سازی مجموع جریمه انحرافات از حداقل و حداکثر ساعات کاری مجاز. با توجه به NP-Hard بودن مسئله زمان بندی خدمه، برای حل مدل پیشنهادی از دو الگوریتم فراابتکاری تکامل تفاضلی چندهدفه (MODE) و الگوریتم ژنتیک با مرتب سازی غیرمغلوب نسخه دوم (NSGA-II) استفاده شده است. پارامترهای دو الگوریتم توسط روش تاگوچی تنظیم شده اند. دو الگوریتم بر اساس چند معیار سنجش عملکردی چندهدفه مورد مقایسه قرار گرفتند. هر کدام از الگوریتم ها توانستند از نظر برخی از معیارهای سنجش عملکردی موفق تر عمل کنند. نتایج مقایسات الگوریتم ها و تحلیل حساسیت نشان داد که الگوریتم NSGA-II در زمان کمتر (حدود 18درصد) و کیفیت جواب های بهتری می تواند زمان بندی های مناسب تری برای مسئله زمان بندی خدمه پرواز ارائه کند.
۳۰.

ارائه مدل بهینه سازی شبکه زنجیره تأمین سبز- تاب آور در صنایع سیمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت صنعتی دوره ۱۳ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 222 - 245

کلیدواژه‌ها: بهینه سازی چندهدفه طراحی شبکه زنجیره تأمین زنجیره تأمین سبز تاب آور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۴ تعداد دانلود : ۲۱۰
هدف: در دهه گذشته، پارادایم های نوینی در طراحی زنجیره تأمین مطرح بوده است. زنجیره تأمین سبز تاب آور، مفهومی جدید است که سازمان ها را در مقابله با اختلال های ناگهانی و به حداقل رساندن اثرهای زیست محیطی یاری می رساند. هدف اصلی این پژوهش، ارائه مدل بهینه سازی چندهدفه جهت طراحی شبکه زنجیره تأمین سبز تاب آور در صنایع سیمان است. در این پژوهش، شرکت صنایع سیمان دشتستان برای اعتبارسنجی و پیاده سازی مدل، انتخاب شده است. روش: پس از بررسی و مداقه مبانی نظری و پیشینه تجربی، طراحی شبکه انجام شد، سپس، مدل ریاضی مناسب با مطالعه موردی تدوین و اعتبارسنجی آن صورت پذیرفت. در ادامه، سناریوها در دو حالت تولید مازاد مجاز و تولید مازاد غیرمجاز تعریف شدند. در نهایت، تجزیه و تحلیل داده ها در هر سناریو با نرم افزار متلب انجام گرفت. برای حل مدل، از حل کننده سیپلکس استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که مازاد تولید صنایع سیمان، هیچ تأثیری بر تاب آوری شبکه زنجیره تأمین ندارد. همچنین، میزان هزینه انتشار دی اکسیدکربن در حالت مازاد تولید، از حالت عدم مازاد تولید کمتر است. نتیجه گیری: سطح تولید صنایع سیمان روی هزینه انتشار شبکه تأثیر کمی می گذارد و هزینه انتشار دی اکسیدکربن در شبکه طراحی شده، بیشتر از مقدار انتشار کربن در گره های تولیدی و کمان ها نشئت می گیرد. بنابراین، باید کاهش ردپای کربن در این نقاط از شبکه، در کانون توجه قرار گیرد.
۳۱.

بهینه سازی چند هدفه شاکله پنجره به منظور تامین هم زمان مولفه های آسایش بصری و کارایی انرژی از طریق الگوریتم ژنتیک ( نمونه موردی: کلاس درس ابتدایی در تهران- ایران)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال هفدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۶۸) 1 - 20

کلیدواژه‌ها: عملکرد نور روزو انرژی شاکله پنجره الگوریتم ژنتیک بهینه سازی چندهدفه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۵ تعداد دانلود : ۱۶۵
حرکت به سوی ساختمان های پایدار نیازمند آن است تا تأکید بیشتری بر ارزیابی دقیق عملکرد نور روز و انرژی شود. این امر به خصوص در مورد ساختمان های آموزشی دارای اهمیت ویژه است، چرا که تامین میزان نور کافی هم زمان با ممانعت از ایجاد خیرگی و نیز کاهش مصرف انرژی در این فضاها چالش بزرگی محسوب می شود. در این مقاله به منظور تامین هم زمان مولفه های آسایش بصری( افزایش روشنایی و کاهش خیرگی) و کارایی انرژی( کاهش مصرف انرژی) در ساختمان های آموزشی(کلاس درس مدارس ابتدایی) شهر تهران یک کلاس درس به عنوان مدل پایه مدلسازی پارامتریک شد و شبیه سازی پویای عملکرد نور روز و انرژی بر روی آن انجام گرفت. سپس جهت دستیابی به مقادیر بهینه پارامترهای طراحی پنجره فرآیند بهینه سازی مبتنی بر شبیه سازی از طریق الگوریتم ژنتیک و به صورت اتوماتیک در نرم افزار گرسهاپر بصورت چند هدفه صورت گرفت. نتایج حاصل، لزوم تعدیل شرایط با اولویت وزنی به عملکرد نور روز را نشان می دهند. بهترین راه حل پارتو بر اساس کمترین فاصله تا بهینه جهانی عملکرد بهتری را نسبت به مدل پایه نشان می دهد که میزان بهبود شاخص های UDI،DGP وEUI به ترتیب11، 15و 22 درصد است.
۳۲.

بهینه سازی الگوی کشت در چارچوب اهداف کشاورزی اقلیم-هوشمند: مطالعه موردی شبکه آبیاری درودزن- ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد و توسعه کشاورزی جلد ۳۵ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 422 - 407

کلیدواژه‌ها: سیستم های آبیاری الگوی کشت کشاورزی اقلیم - هوشمند بهینه سازی چندهدفه رد پای آب انتشار CO2

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۳ تعداد دانلود : ۱۵۶
سیستم های نوین آبیاری به عنوان یک راهبرد انطباقی برای مدیریت اثرات تغییر اقلیم و بهبود امنیت آب در نظر گرفته می شود. استفاده از چنین سیستم هایی علاوه بر صرفه جویی در مصرف آب، چالش هایی را در زمینه افزایش مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانه ای ایجاد کرده است. اگرچه برخی از مطالعات اخیر تحلیل های ارزنده ای از رابطه بین آب و انرژی در سیستم های آبیاری کشاورزی ارائه کرده اند، اما توجه همزمان به بهره وری، سازگاری و کاهش اثرات مخرب محیط زیستی در بهینه سازی الگوی کشت یک سیستم کشاورزی به عنوان یک ضرورت اساسی  کمتر مورد توجه قرار گرفته است. کشاورزی اقلیم-هوشمند به عنوان یک مفهوم برنامه ای قوی که به این سه هدف می پردازد، پتانسیل یک راه حل برد سه جانبه را ایجاد کرده است. این مطالعه با توسعه یک مدل یکپارچه اقتصادی-هیدرولوژیکی-محیط زیستی به نام WECSAM در سطح حوضه، متشکل از یک مدل هیدرولوژیکی به نامWEAP و یک مدل بهینه سازی چند-هدفه و ترکیب آن با مفاهیم ردپای آب، ردپای انرژی و انتشار گازهای گلخانه ای در چارچوب کشاورزی اقلیم-هوشمند، در جهت پر کردن این خلأ است.  این مدل برای منطقه شمالی حوضه آبریز بختگان به نام شبکه آبیاری درودزن اجرا شد. نتایج مدل WECSAM نشان داد که با بهینه سازی همزمان اهداف متناقض حداکثرسازی سود اقتصادی و حداقل سازی ردپای آب، ردپای انرژی و انتشار دی اکسید کربن، در مقایسه با مدل تک- هدفه حداکثرسازی سود، باعث کاهش 2/8 درصد ردپای آب، کاهش 2/21 درصد ردپای انرژی، کاهش 9/6 درصد انتشار انتشار دی اکسید کربن و کاهش 4/7 درصد سود اقتصادی می شود. سهم سیستم قطره ای در آبیاری الگوی کشت آب-هوشمند، انرژی-هوشمند و اقلیم-هوشمند 5/54 درصد و برای سیستم بارانی نیمه متحرک 2/26 درصد است، در حالی که سیستم بارانی کلاسیک ثابت کمتر از یک درصد از آبیاری الگوی کشت بهینه را به خود اختصاص می دهد.
۳۳.

ارائه نوعی مدل تصمیم جدید در برنامه ریزی تبلیغات اینترنتی با استفاده از الگوریتم ژنتیک چندهدفه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت بازرگانی دوره ۱۳ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 1001 - 1016

کلیدواژه‌ها: الگوریتم ژنتیک چندهدفه بهینه سازی چندهدفه تبلیغات از طریق وب قیمت گذاری ترکیبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۶ تعداد دانلود : ۱۴۸
هدف: پژوهش حاضر با هدف ارائه یک مدل تصمیم در برنامه ریزی تبلیغات اینترنتی با استفاده از الگوریتم ژنتیک چندهدفه اجرا شده است. روش: پژوهش حاضر از حیث روش و ماهیت، در دسته ی تحقیقات توصیفی جای می گیرد. به لحاظ اجرا، پیمایشی و از نظر هدف، کاربردی می باشد. در این پژوهش از آنجا که مدل ارائه شده، یک مدل بهینه سازی چندهدفه با ابعاد بالاست، از الگوریتم بهینه سازی ژنتیک چندهدفه برای حل استفاده شده است. یافته ها: در این پژوهش بر خلاف پژوهش های پیشین، با در نظر گرفتن همزمان اهداف متضاد متقاضیان ارائه تبلیغات از طریق وب (کاهش هزینه های تبلیغات) و مدیران وب سایت (افزایش سود به دست آمده از ارائه خدمات)، درباره چگونگی بهینه سازی بهتر تخصیص منابع تبلیغات به وب سایت بحث شد و مدل تصمیم جدیدی ارائه گردید که دو هدف متضاد را دربرداشت. در واقع، این مدل چندهدفه نه تنها درآمد وب سایت را به حداکثر می رساند بلکه هزینه متقاضی ارائه تبلیغات را نیز کمتر می کند؛ بنابراین، مدل یادشده می تواند مبنای کار این دو قرار گیرد. نتیجه گیری: نتایج شبیه سازی نشان داد مدل بهینه سازی و الگوریتم موجه و شدنی هستند. همچنین، مجموعه جواب بهینه پارتوی به دست آمده از حل مدل می تواند موجب رضایت مدیران وب سایت و متقاضیان ارائه تبلیغات شود. آن ها با استفاده از این مدل به تعامل و سازش دست زده و سعی می-کنند منافع طرف دیگر را نیز در نظر بگیرند. با توجه به اینکه با حل مدل پیشنهادی برخلاف سایر مدل ها منافع هر دو طرف مد نظر قرار گرفته است، مجموعه جواب در زمره راهبرد برد برد قرار می گیرد.
۳۴.

الگوریتم های فراابتکاری برای مسئله مسیریابی و زمان بندی مراقبت سلامت خانگی چند هدفه با درنظرگرفتن پنجره های زمانی و تعادل بار کاری پرستاران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: چشم انداز مدیریت صنعتی سال دوازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۴۵ 225 - 260

کلیدواژه‌ها: مسئله مراقبت سلامت خانگی مسیریابی و زمان بندی برنامه ریزی خطی عدد صحیح مختلط روش محدودیت اپسیلون بهینه سازی چندهدفه الگوریتم های فراابتکاری چندهدفه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۲ تعداد دانلود : ۱۵۷
مراقبت سلامت خانگی، ارائه مجموعه ای از خدمات مراقبتی در منزل از پیشگیری تا توان بخشی و از مراقبت های اولیه تا خدمات حرفه ای پرستاری است. در این پژوهش یک مدل ریاضی دو هدفه بر اساس رویکرد برنامه ریزی خطی عدد صحیح مختلط برای مسئله مسیریابی و زمان بندی مراقبت سلامت خانگی با اهداف حداقل سازی هزینه های سفر پرستاران و حداقل سازی حداکثر تفاوت های زمان کاری بین پرستاران ارائه شده است. درنظرگرفتن حالت های دوگانه حمل ونقل عمومی و خصوصی، مراکز درمانی آغازین و پایانی  و پنجره های زمانی بیمار و پرستار از ویژگی های مهم مدل ریاضی مسئله موردمطالعه است. پس از ارائه مدل ریاضی، مسائل اندازه کوچک با استفاده از روش محدودیت اپسیلون و با بهره گیری از نرم افزار گمز حل شد؛ همچنین با توجه به پیچیدگی بالای مسئله از دو روش فراابتکاری الگوریتم ژنتیک مرتب سازی نامغلوب و الگوریتم بهینه سازی ازدحام ذرات چند هدفه برای حل مسئله در ابعاد متوسط و بزرگ بهره گرفته شد. نتایج آماری حاکی از عملکرد بهتر الگوریتم ژنتیک مرتب سازی نامغلوب در دو شاخص متوسط فاصله از نقطه ایده آل و تعداد جواب های پارتو نسبت به الگوریتم بهینه سازی ازدحام ذرات چند هدفه در مسائل متوسط و بزرگ است. درمجموع نتایج شاخص ها نشان می دهد که الگوریتم ژنتیک مرتب سازی نامغلوب دارای عملکردی کارا و اثربخش در حل مسائل با اندازه های مختلف است.
۳۵.

توسعه یک مدل انتخاب ترکیبی تأمین کنندگان با در نظر گرفتن ریسک عدم تأمین و اثر برند بر تقاضا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت صنعتی سال ۲۰ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۶۷ 203 - 236

کلیدواژه‌ها: انتخاب تأمین کنندگان بهینه سازی چندهدفه الگوریتم جستجوی همسایگی اثر برند بر تقاضا ریسک عدم تأمین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹ تعداد دانلود : ۱۰۰
انتخاب تأمین کنندگان یکی از مسائل مهم در حوزه ی مدیریت و بهینه سازی است که با اهداف مختلفی از قبیل کاهش هزینه، افزایش کیفیت تولید یا خدمات، کاهش ریسک مواجهه با کمبود و غیره مورد توجه پژوهشگران بوده است. در ادبیات موضوع مدلی برای در نظر گرفتن ریسک عدم تأمین در کنار اثر برند توسعه نیافته است. با الهام از همین حقیقت، این تحقیق مدل انتخاب تأمین کنندگان را با هدف بهینه سازی زمان تحویل و سود بصورت یک مدل برنامه ریزی ریاضی عدد صحیح مدلسازی خواهد نمود. برای حل مدل از داده های شرکت لوکاد استفاده شده و یک روش جدید بر مبنای الگوریتم جستجوی همسایگی توسعه یافت که در آن علاوه بر عملگرهای جستجو از یک رویکرد امتیازدهی برای هوشمندسازی انتخاب عملگرهای موجود استفاده شده است. بر اساس آزمون ویلکاکسون و نتایج محاسباتی مشخص گردیده است که جبهه ی پارتوی بدست آمده در مدل پیشنهادی، جواب های بدست آمده از مدل لوآن و همکاران (2019) را مغلوب می کند. تحلیل حساسیت انجام شده بر روی محدودیت بودجه مشخص نمود تغییرات بودجه بر روی سود نهایی تاثیر بیشتری نسبت به زمان تدارک دارد. همچنین شاخص های فاصله از ایده آل و تنوع جواب ها نیز شاخص های کمی بوده اند که در مقایسات بکارگیری شده اند.
۳۶.

ارائه مدل بهینه سازی چندهدفه براساس مدل کارت امتیازی متوازن و رویکرد تنوع پذیری برای ارزیابی طرح های توسعه محصول جدید(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت تولید و عملیات سال ۱۴ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۳۲) 65 - 84

کلیدواژه‌ها: توسعه محصول جدید بهینه سازی چندهدفه رویکرد تنوع پذیری مدل کارت امتیازی متوازن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۲ تعداد دانلود : ۱۳۹
امروزه به علت افزایش و پیچیدگی نیاز مشتریان، محصولات موجود در بازار پاسخگوی نیاز مشتری نیست و مؤثرترین راه برای کسب موفقیت سازمان ها تمایز ازطریق توسعه محصولات جدید و تنوع محصولات است؛ از این رو، انتخاب بهترین طرح برای توسعه محصولات جدید، می تواند از افزایش هزینه های اصلاح محص ول و تلاش برای طراحی مجدد جلوگیری کند و زمان عرضه محصولات را به بازار کاهش دهد. لازمه  انتخاب طرح بهینه برای توسعه محصولات جدید، ارزیابی جامع و بی طرفانه ای است که بتواند طرح را ازنظر کارایی در حال حاضر و در آینده محصول بررسی کند . پژوهش حاضر با هدف ارزیابی طرح های توسعه محصول، مدل بهینه سازی چندهدفه ای را ارائه داده است که طرح های توسعه ای را از دو منظر معیارهای عمومی و تنوع پذیری بررسی می کند. در این تحقیق معیارهای عمومی به کمک مدل کارت امتیازی متوازن شناسایی شده است. این مدل معیارهایی را ارائه داده و متناسب با آن، معیارهای ارزیابی مورد نیاز برای طرح های توسعه محصول شخصی سازی و استخراج شده است. نظر به اینکه یکی از مناظر مهم در ارزیابی طرح های توسعه محصول، ریسک موجود در هر طرح است، معیارهای منظر ریسک نیز به عنوان معیارهای عمومی ارزیابی در نظر گرفته شده است. پس از تعیین معیارهای ارزیابی هریک از مناظر عمومی و تنوع پذیری، معیارها اعتبار سنجی شده و در ادامه به کمک روش های موجود کمّی شده اند؛ پس از آن، مقادیر معیارهای شناسایی شده در مدل بهینه سازی چندهدفه به کار گرفته و با حل مدل، طرح توسعه ای بهینه انتخاب می شود. توابع هدف این مدل بهینه سازی شامل حداقل کردن ریسک، حداکثرکردن درآمد، حداکثرکردن اثربخشی توانایی استراتژیکی سازمان و حداقل کردن تلاش برای طراحی مجدد طرح های توسعه ای است.
۳۷.

بهبود مدیریت انرژی و آسایش در ساختمان های هوشمند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران سال ۱۲ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴۵ 71 - 93

کلیدواژه‌ها: مدیریت مصرف انرژی راحتی کاربر بهینه سازی چندهدفه الگوریتم ژنتیک الگوریتم خفاش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳ تعداد دانلود : ۹۵
مدیریت بهینه مصرف انرژی در ساختمان ها پیامدهای مثبتی در اقتصاد خرد و کلان دارد. در مدیریت مصرف انرژی، علاوه بر کاهش مصرف راحتی ساکنان نیز باید مورد توجه باشد. مسئله مدیریت و زما بندی کارکرد وسایل الکتریکی خودکار و قابل برنامه ریزی در یک ساختمان هوشمند، یک مسئله بهینه سازی است که با توجه به تعداد وسایل الکتریکی و قابلیت های آن ها پیچیدگی بالایی دارد. در این پژوهش یک رویکرد مدیریت مصرف انرژی پیشنهاد شده است که شامل سه لایه از عامل های سوییچ، هماهنگ کننده و اجرا است که در یک ساختار شبکه ای با هم مرتبطند. عامل سویچ برای تعیین و پایش اولویت ها، سطح رضایت و راحتی کاربر استفاده می شود. عامل هماهنگ کننده درباره زمان بندی وسایل الکتریکی با هدف کمینه سازی هزینه برق مصرفی و بیشینه سازی راحتی کاربر تصمیم گیری می کند. عامل اجرا تصمیمات اخذ شده را با مجموعه ای از اعمال اجرا می کند. هدف اصلی این پژوهش ارائه الگوریتمی برای کاهش مصرف انرژی و اوج نرخ میانگین و درعین حال افزایش راحتی کاربر در لایه عامل هماهنگ کننده است. به این منظور روشی ترکیبی مبتنی بر الگوریتم ژنتیک و الگوریتم خفاش ارائه شده و عملکرد آن بر اساس توابع هدف ارزیابی شده اند. نتایج حاصل نشان می دهد که روش پیشنهادی نسبت به روش های ارائه شده اخیر، بر روی مجموعه داده های اسمارت هوم[1] و سی یوبیمز[2] نتایج بهتری داشته اند.   [1]. SmartHome [2]. CU-Bems
۳۸.

طراحی یک مدل دوهدفه غیرقطعی برای شبکه زنجیره تأمین تاب آور با درنظرداشتن تأمین کننده پشتیبان و جریان های مالی و فیزیکی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: چشم انداز مدیریت صنعتی سال ۱۳ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۵۲ 208 - 248

کلیدواژه‌ها: زنجیره تأمین با سرمایه محدود عدم قطعیت تقاضا اعتبار تجاری تأمین مالی بهینه سازی چندهدفه تاب آوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴ تعداد دانلود : ۶۸
در شرایط ناپایدار موجود، شبکه های زنجیره تأمین تحت تأثیر شرایط اختلال است؛ بنابراین در طراحی شبکه های زنجیره تأمین باید استراتژی های تاب آوری لحاظ شود؛ اما این رویکرد بار مالی برای شرکت ایجاد می کند. در طراحی شبکه های زنجیره تأمین تاب آور، تأمین مالی بسیار اهمیت دارد. برای تأمین بار مالی، علاوه بر سرمایه موجود، می توان از وام های بانکی و اعتبار تجاری استفاده کرد که به بهبود سرمایه در گردش منجر می شود. بر اساس بررسی مبانی نظری موضوع، بار مالی ایجادشده، به دلیل استفاده از استراتژی های تاب آوری، موردتوجه قرار نگرفته است؛ همچنین درنظرگرفتن اعتبار تجاری و زمان بندی بازپرداخت اعتبارهای تجاری در تمام سطوح در شبکه زنجیره تأمین بررسی نشده است. در این پژوهش سعی شده است خلأهای موجود پوشش داده شود. بدین منظور یک شبکه زنجیره تأمین سه سطحی شامل تأمین کنندگان اصلی و پشتیبان، کارخانه و مراکز توزیع، تحت شرایط عدم قطعیت تقاضا طراحی شد. اهداف اصلی پژوهش بیشینه سازی ارزش فعلی خالص و بیشینه سازی برآورد تقاضا است. برای حل مدل دوهدفه در این پژوهش از روش برنامه ریزی آرمانی فازی پیشگیرانه و سالور CPLEX استفاده شد. طبق یافته های پژوهش، در صورتی تأمین کننده پشتیبان انتخاب می شود که بار مالی آن تأمین شده باشد؛ همچنین اعتبار تجاری بین تمام سطوح به طور مؤثر برقرار است.
۳۹.

طراحی بهینه ابعاد آبشکن با استفاده از الگوریتم چند هدفه جستجوی هارمونی، مطالعه موردی: رودخانه زنجان رود(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هیدروژئومورفولوژی سال ۱۰ بهار ۱۴۰۲ شماره ۳۴ 165 - 141

کلیدواژه‌ها: ساماندهی رودخانه بهینه سازی چندهدفه جبهه پارتو فاصله اقلیدسی حوضه آبریز زنجان رود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴ تعداد دانلود : ۲۳
یکی از روش های معمول کنترل فرسایش کناری و ساماندهی رودخانه ها استفاده از آبشکن است. در این خصوص در نظر گرفتن همزمان چندین هدف مختلف و گاها متضاد در کنار یکدیگر در مطالعات مهندسی رودخانه می تواند از اهمیت زیادی برخوردار باشد. به همین منظور در این پژوهش طراحی بهینه ی ابعاد با اهداف کمینه کردن هزینه و بیشینه کردن دبی بار بستر مدنظر قرار گرفت. در مدل مورد مطالعه از تلفیق مدل مورفولوژیکی، طراحی و الگوریتم بهینه سازی چندهدفه جستجوی هارمونی استفاده گردید. همچنین برای بررسی پایداری مقطع از روش تئوری های حدی استفاده شد. پس از آنالیز حساسیت پارامترهای دبی، شیب و عرض اولیه رودخانه، صحت سنجی مدل با استفاده از داده های زنجان رود و با درنظر گرفتن معادله بار بستر فان-راین و معادله آبشستگی گیل انجام گرفت. سپس براساس جبهه پارتو سناریوهای مختلف استخراج گردید. نتایج بدست آمده نشان داد که مدل ارائه شده در مقایسه با طراحی انجام شده توسط سایر محققین، جواب های بهینه تری را ارائه داده است. براساس کمترین فاصله اقلیدسی نسبت به نقطه ایده آل، به ترتیب 90/63 درصد هزینه کمتر و 48/25 درصد دبی انتقال بار بستر بیشتری را نسبت به طراحی انجام شده توسط حسینی و همکاران (1382) و به ترتیب 3/3 درصد هزینه کمتر و 62/16 درصد دبی انتقال بار بستر بیشتری را نسبت به مدل استادی و همکاران (1393) ارائه می دهد که نشان دهنده کارایی مطلوب و دقت بهتر مدل پیشنهادی است.