سبد پروژه

مدیریت سبد پروژه به عنوان الگوی نوین مدیریتی، سازمانها را در برنامه­ریزی، ارزیابی، اولویت بندی و انتخاب پروژه­ها یاری می رساند. این الگو ضمن رعایت پیش­نیازی­های مابین پروژه­ها، برآورده کردن اهداف راهبردی سازمانی را با مدیریت جمعی و یکپارچه تثبیت می کند. پژوهش حاضر، با تمرکز بر نظریه های مختلف در زمینه راهبرد سازمانهای پروژه محور به ایجاد دیدگاهی در انتخاب و تعیین اولویت اجرای پروژه­ها همسو با راهبرد کلی سازمان دست یافت. در این پژوهش، از طریق مصاحبه­های جهت دار، آن دسته از معیارهایی که بیشتر بر روی جهت­گیریهای راهبردی سازمان تأکید دارند، را گزینش کرده است. یافته­های پژوهش نشان می­دهد که فرایند انتخاب پروژه در مجموعه شرکت­های مادر تخصصی، به علت بزرگترشدن روزبه­روز اندازه سبد پروژه­های سرمایه­گذاری و رویکردهای مقطعی، تصمیم­گیری­ها با اهداف و چشم انداز سازمان در دوره­های بلند مدت همسو نیست. تفاوتهای مشاهده شده حاکی از ضرورت تغییرات مشخصی در الگوها و فرایندهای موجود انتخاب سبد پروژه و تضمین اجرای موفق راهبرد­های سازمانی در سیر این فرایند است. این تحقیق با مفروض داشتن نشانه هایی که منعکس کننده اهمیت همسویی متغیرهای راهبردی پروژه با چشم انداز سازمانی از منظر تصمیم­گیران است، برجسته­ترین معیارهای الگوهای موجود را به روش خلاق حل مسأله بازآفرینی کرده است

مدیریت سبد پروژه به عنوان الگوی نوین مدیریتی، سازمانها را در برنامهریزی، ارزیابی، اولویت بندی و انتخاب پروژهها یاری می رساند. این الگو ضمن رعایت پیشنیازیهای مابین پرروژه هرا، برررورده درردن اهداف راهبردی سازمانی را با مدیریت جمعی و یکپارچه تثبیت می دند. پرووهش ااضرر، برا تمردرز برر نظریه های مختلف در زمینه راهبرد سازمانهای پروژه محور به ایجاد دیدگاهی در انتخاب و تعیین اولویت اجرای پروژهها همسو با راهبرد دلی سازمان دست یافت. در این پووهش، از طریق مصاابههرای جهرت دار، رن دسته از معیارهایی ده بیشتر بر روی جهتگیریهای راهبرردی سرازمان تیدیرد دارنرد، را گرزینش درده است. یافتههای پووهش نشان میدهد ده فرایند انتخراب پرروژه در مجموعره رر دتهرای مرادر تخصصی، به علت بزرگتر دن روزبهروز اندازه سبد پروژههرای سررمایه گرااری و رویکردهرای معیعری، تصمیمگیریها با اهداف و چشم انداز سازمان در دورههای بلند مدت همسو نیسرت. تااوتهرای مشراهده ده اادی از ضرورت تغییرات مشخصی در الگوها و فرایندهای موجود انتخراب سربد پرروژه و تیرمین اجرای موفق راهبردهای سازمانی در سیر این فرایند است. این تحعیق با ماروض دا تن نشانه هایی دره منعکس دننده اهمیت همسویی متغیرهای راهبردی پروژه با چشم انداز سازمانی از منظرر تصرمیم گیرران است، برجستهترین معیارهای الگوهای موجود را به روش خلاق ال مسیله بازرفرینی درده است

در این مقاله مساله ترکیبی انتخاب و زمان بندی پروژه در حالت محدودیت منابع، با معیار حداکثرکردن مقدار ارزش فعلی پروژه مدل سازی، تحلیل و حل می شود. در این پژوهش، وضعیتی بررسی و مطالعه می شود که از بین چندین پروژه در دسترس و موجود، باید برخی انتخاب و اجرا شوند تا با توجه به محدودیت منابع بیشترین سود حاصل گردد. مدل های انتخاب پروژه عموما زمان بندی پروژه ها را به عنوان بخشی از فرآیند انتخاب در نظر نمی گیرند. از طرفی، به جز مواردی که تنها یک پروژه در هر دوره فعال است، اولویت بندی پروژه های انتخاب شده بدون در نظر گرفتن زمان بندی آنها بهینه نیست. زمان بندی پروژه ها در سطح فعالیت های پروژه بر پیچیدگی تصمیم گیری در مورد انتخاب سبد می افزاید و فضای جستجو را برای انتخاب سبدی از پروژه ها گسترش می دهد. در این مقاله برای حل مساله در ابعاد بزرگ، یک روش فراابتکاری مبتنی بر روش انبوه ذرات ارائه می گردد. به منظور صحه گذاری بر مدل ارائه شده، چندین مساله نمونه در ابعاد کوچک و بزرگ حل شده و نتایج بررسی شده است. نتایج نشان دهنده عملکرد مناسب الگوریتم ارائه شده است.

هدف از انتخاب سبد پروژه های گازرسانی، انتخاب یک مجموعه پروژه از میان پروژه های کاندید است؛ به طوری که معیارهای مهم مدنظر سازمان با لحاظ محدودیت ها تا حد امکان مطلوب شود. در این پژوهش چنین انتخابی با یک مشکل اساسی روبه رو است. با توجه به ابهام موجود در تعیین برخی پارامترهای پژوهش، آن ها در قالب اعداد فازی لحاظ و به منظور افزایش استواری جواب ها، از روش استوار فازی استفاده می شود. جواب حاصل از روش استوار فازی به نحوی است که در تمام حالت های سطح برش آلفای لحاظ شده صدق کرده و استوار است. در این پژوهش یک مدل چند هدفه و چنددوره ای صفر- یک استوار فازی برای انتخاب سبد پروژه های گازرسانی در شرکت گاز استان کرمان ارائه و برای حل مدل از رویکرد استوار فازی استفاده شد. در ابتدا به منظور نمایش چگونگی عملکرد رویکرد استوار فازی، مدل در حالت تک هدفه و برای مسئله ای با ابعاد کوچک به کمک نرم افزار لینگو حل شد؛ سپس به دلیل NP-Hard بودن مدل مسئله بااستفاده از الگوریتم های تکاملی تفاضلی چندهدفه حل شد و سپس برای بررسی کارایی الگوریتم پیشنهادی با الگوریتم جست وجوی ممنوعه چندهدفه مقایسه شد. در پایان به منظور کمک در تصمیم گیری در رابطه با انتخاب سبد پروژه گازرسانی روستایی از روش تاپسیس برای الویت بندی نقاط پارتو استفاده شد.

بسیاری از سازمان ها و شرکت ها به دنبال یافتن راه کارهایی برای ایجاد فرآیندهای منظم و رسمی مدیریت پروژه هستند که منجر به نظم دهی هر چه بیشتر سازمان در انجام پروژه های جاری در قالب زمان، بودجه و سطح کیفی مورد نظر می شود. شرح وظایف و اهداف متنوع و گوناگونی را می توان بر اساس نیاز ها و ویژگی های سازمان، از راه اندازی و استقرار دفتر مدیریت پروژه انتظار داشت. مهم ترین انتظاری که از دفتر مدیریت پروژه سازمان می رود، ایجاد فرآیندهای منظم و یکپارچه مدیریت پروژه در قالب ساختار واحد مدیریت پروژه می باشد. پژوهش حاضر نیز قصد دارد با بهره گیری از تحقیقات انجام گرفته به شناسایی و توضیح ابعادی بپردازد که هدایت گر سازمان ها در بکار گیری دفاتر مدیریت پروژه هستند. ابعاد شناسایی شده تحت عنوان الزامات پیاده سازی مدل دفتر مدیریت پروژه ارائه شده اند. در این پژوهش ابتدا اهمیت و ضرورت دفتر مدیریت پروژه بیان شده و پس از بیان مبانی نظری و مدل های مفهومی دفتر مدیریت پروژه، ساختار دفتر مدیریت پروژه تشریح می گردد. سپس در پاسخ به سؤال های تحقیق، مدل مفهومی پژوهش ارائه می شود و عناصر این مدل مفهومی توضیح داده می شوند. اطلاعات پژوهش از طریق مطالعات کتابخانه ای و اینترنتی گردآوری شده و جهت تأیید مدل با استفاده از پرسشنامه طیف لیکرت از خبرگان سازمانی نظرسنجی شده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، یکی از سازمان های تحقیقاتی نظامی به عنوان مورد مطالعه انتخاب شده است و بوسیله نرم افزار spss، ابتدا فرض نرمال بودن متغیرها با استفاده از آزمون کلموگروف-اسمیرنوف مورد آزمون قرار گرفته و سپس با استفاده از آزمون تی-استودنت وضعیت هریک از مؤلفه های دفتر مدیریت پروژه ارزیابی شده است. به طور خلاصه، مؤلفه های تأیید شده ی دفتر مدیریت پروژه با سه مؤلفه اصلی با عناوین برنامه ریزی (سبد پروژه)، تحویل(طرح و پروژه) و مرکز تعالی و در قالب 17 مؤلفه فرعی ارائه شده است.

هدف: این تحقیق باهدف طراحی یک سیستم خبره فازی نوین برای مدیریت ریسک سبد پروژه در پروژه های در دست اجرای یک هلدینگ همراه اول انجام شده است. روش شناسی پژوهش: برای این کار؛ برای شناسایی ریسک ها از روش دیمیتل توسعه داده شده در اکسل، برای ارزیابی و تعیین مهم ترین ریسک ها از روش های FMEA فازی در اکسل و روش AHP در نرم افزار اکسپرت چوییس؛ و برای انتخاب پاسخ ریسک بهینه از یک مدل ریاضی پیشنهادی و حل آن در نرم افزار گمز استفاده شده است. یافته ها: یافته های تحقیق نشان داد 23 ریسک در پروژه های موردمطالعه وجود دارد که 8 تای آن ها از اهمیت و تأثیرگذاری بالا برخوردار بوده اند. همچنین اولویت بندی ریسک ها و تعیین سطح تأثیرگذاری آن ها با استفاده از روش تلفیقی AHP-FMEA انجام شد. مدل ریاضی پیشنهادی پس از کدنویسی و اجرا در نرم افزار گمز نیز توانست استراتژی های بهینه پاسخ به ریسک های مهم را انتخاب نماید. اصالت/ارزش افزوده علمی: سیستم خبره فازی نوین پیشنهادی نیز از قابلیت و کارایی لازم برای مدیریت ریسک سبد پروژه و انتخاب استراتژی های بهینه پاسخ به ریسک در هلدینگ موردمطالعه، برخوردار است.

به دلیل چالش های عصر حاضر و تأثیر پروژه های تحقیق و توسعه بر تداوم آنها، برخی سازمان ها در این پروژه ها سرمایه گذاری می کنند. پژوهش حاضر با هدف انتخاب سبد بهینه پروژه های تحقیق و توسعه کشاورزی در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس انجام شد. پژوهش از نظر هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی- پیمایشی بود. نخست، با مطالعه پیشینه پژوهش و مصاحبه با خبرگان، شاخص های مؤثر بر ارزیابی پروژه ها شناسایی و پروژه های تحقیقاتی از طریق تکمیل پرسشنامه توسط کارشناسان ارزیابی شدند. محاسبه وزن شاخص ها با روش آنتروپی شانون خاکستری صورت گرفت و «میزان اهمیت پروژه در میان اولویت های پژوهشی سازمان»، «میزان اثربخشی یافته های طرح تحقیقاتی بر بحران آب» و «نوآوری پروژه در سطح استانی و ملّی» مهم ترین شاخص ها بودند. سپس، پروژه ها با رویکرد نظریه خاکستری اولویت بندی شدند. به منظور اعتبار سنجی نتایج مدل، پروژه ها با روش کوپراس خاکستری نیز ارزیابی شدند و با مقایسه نتایج، مشاهده شد که رتبه پروژه ها در همه موارد یکسان نیست. بنابراین، با استفاده از روش کپ لند، رتبه ها ادغام شدند و رتبه نهایی هر پروژه مشخص شد. با توجه به نتایج به دست آمده، بودجه کل به پروژه های با اولویت بالاتر تخصیص داده و سبد بهینه پروژه تعیین شد. نتایج پژوهش می تواند برای اولویت بندی پروژه ها و تشکیل سبد بهینه در سازمان های پروژه محور از جمله مراکز علمی و تحقیقاتی مورد استفاده قرار گیرد.

شهرداری ها به عنوان مجری طرح های توسعه در سطح محلی، وظیفه ی مهمی در به سرانجام رساندن اهداف و استراتژی های آن دارند به طوری که یکی از مهم ترین وظایف آن ها، برنامه ریزی و اجرای طرح ها و پروژه هاست. مدیریت سبد پروژه رویکردی نو و برگرفته از دانش مدیریت پروژه است که برای بهره وری هرچه بهتر و مؤثرتر مجموعه پروژه ها و طرح ها در سازمان های پروژه محور مورد تأکید است. با توجه به اینکه از انتخاب و اولویت بندی پروژه ها به عنوان گام های اصلی انتخاب سبد پروژه یاد می شود، شناسایی ابعاد و معیارهای الزامی و ترجیحی مؤثر در این دو گام به عنوان مهم ترین مراحل مدیریت سبد پروژه و ارائه چارچوبی برای کاربست این معیارها لازم و ضروری به نظر می رسد. این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و از حیث گردآوری داده ها، توصیفی – پیمایشی محسوب می شود. مطابق یافته های تحقیق، معیارهای مؤثر در انتخاب و مدیریت سبد پروژه های شهری را می توان در 8 بعد فنی، مالی، اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی، ریسک، سازمانی، رقابتی دسته بندی کرد که برای انتخاب و اولویت بندی پروژه های شهری تهران، معیارهای مالی، اجتماعی و زیست محیطی بیشترین امتیاز و اهمیت را دارند. همچنین برای انتخاب سبد پروژه های شهری، الگوریتمی دوبخشی متشکل از سه فیلتر با لحاظ معیارهای الزامی انتخاب پروژه و معیارهای ترجیحی انتخاب و اولویت بندی پروژه ها قابل ارائه است.