نظریه بازنمایی

ریچارد رورتی با رد نظریه معرفتی بازنمایی معتقد است باید از مفهوم «حقیقت» یکسره دست شست. اما این بدان معنی نیست که بتوان از تفکیک گزاره ها به قابل قبول و غیرقابل قبول اجتناب کرد یا همه ادعاها را به یک میزان قابل پذیرش شمرد. در امتداد سنت پراگماتیسم آمریکایی، رورتی بر آن است تا نشان دهد گزاره مجاز عبارت است از گزاره «خوب»، یا به کلام دیگر، گزاره ای که اعتقاد بدان مفید است و ما را در سازگاری با محیط پیرامونمان و افراد حاضر در آن (جامعه) یاری می دهد. گزاره های مجاز برای چنین افرادی توجیه پذیرند و «همبستگی» ما را با آنان تحکیم می بخشند، در حالی که ادعاهای غیرمجاز برای ایشان توجیه ناپذیر بوده و همبستگی ما را با آنها تضعیف می کنند. بدین ترتیب، معرفت شناسی پراگماتیسی رورتی اساسا بر مدار «قوم محوری» می چرخد؛ یعنی معیارها و شیوه های کاوش عقلانی را جامعه ای تعیین می کند که ما بدان احساس تعلق می کنیم. در این مقاله آن بخش از نظرات معرفتی رورتی مورد بررسی و نقد قرار می گیرند که به عنوان بدیلی در برابر نظریه بازنمایی، برای تمایز اظهارنظرهای قابل قبول از ادعاهای غیرقابل قبول مطرح می شوند.

مقدمه: بازنمایی خانواده در رسانه ها بیان کننده گفتمان های غالب درباره ساختار و الگوهای تشکیل دهنده آن بوده و رسانه ها قابلیت ایجاد یا تأیید یا تغییر این گفتمان ها را دارند. و این مقاله در پی بررسی این مساله است که چگونه قواعد، ساختار و الگوهای خانواده در چند دهه اخیر دچار تحول و دگرگونی شده است و نقش سینما در این تغییر و تحول و گفتمان سازی چگونه بوده است و با چه شیوه، ابزار و همچنین رمزگانی این تغییرات در ساختار فعلی و فرهنگی خانواده ایجاد شده است. روش پژوهش: از آنجا که با تصاویر متحرک، موسیقی و کلام به عنوان متن رسانه ای سروکار داریم، از روش کیفی با رویکرد نشانه شناسی برای بررسی نشانه های تصویری موجود در فیلم های منتخب سینمایی استفاده می کنیم. هدف پژوهش: این هدف مقایسه ای بین دو دهه ۷۰ و ۹۰ سینمای ایران با تمرکز بر فیلم لیلا (داریوش مهرجویی، ۱۳۷۵) و عصر یخبندان (مصطفی کیایی، ۱۳۹۳) صورت گرفت یافته ها موید این مطلب بود که از رمزگان فنی گرفته تا اجتماعی و ایدئولوژیک فیلم های سینمایی در مسیری که در دو دهه ی اخیر از سال ۷۰ به سال ۹۶ طی کرده است، زمینه ایجاد تغییر و تحولات اساسی در ساختار خانواده و مولفه های تشکیل دهنده آن مانند قواعد، مرزها، نقش ها و الگوهای ارتباطی شده است. نتیجه گیری: یافته ها موید این مطلب بود که از رمزگان فنی گرفته تا اجتماعی و ایدئولوژیک تغییرات جدی کرده است . و عوامل یاد شده موجب فروپاشی ساختار خانواده شده است. .

ایران از زمان پیدایش تا کنون و در ادوار مختلف تصاویر گوناگون متفاوت و گاه متناقضی از جامعه ایران به نمایش گذاشته است. جامعه ایرانی مانند همه جوامع درحال تحول در دهه های اخیر دچار دگرگونی در ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی شده است. یکی از متغیرهای اجتماعی برای فهم دگرگونی های معاصر ایران مفهوم سبک زندگی است ما در این مقاله در وهله اول با بهره گیری از نظریه بازنمایی و در وهله دوم با استفاده از الگوی تبیینی بوردیو در باب سبک زندگی تلاش می کنیم به بررسی سبک  زندگی بازنمایی شده در شبکه های رادیوی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران بپردازیم. برای نیل به این هدف فوق بعد از نمونه گیری از بین برنامه های تولید شده در شبکه رادیویی تهران در طول سه ماه از سال 97 با استفاده از روش تحلیل محتوا و پس از تعریف مقولات و شاخص ها پرسشنامه معکوس تهیه شده و داده ها از طریق شنیدن فایل های استخراج شده مورد نظر جمع آوری شد. برای بررسی  برنامه های تولید شده رادیویی موضوعات و دیالوگ های  مورد تجزیه و تحلیل قرار داده شده است.  نتایج حاصل نشان میدهد از میان ابعاد سبک زندگی، نگرش ها بیشترین میزان بازنمایی را در شبکه رادیویی تهران را به خود اختصاص داده است. بعد از این بعد، ابعاد دیگر به ترتیب عبارتند از: مصرف فرهنگی، اوقات فراغت و اولویت ارزش های اخلاقی. در ادامه یافته های پژوهش با یافته های قبلی ارمکی و شالچی در مقاله بررسی سبک زندگی جوانان کافی شاپ مورد مقایسه قرار گرفته است.

 هدف این مقاله ساخت الگویی نظری برای میدان تولید سینما در ایران است.  برای این منظور از رویکرد نظری بوردیو و مفاهیم میدان، قدرت و منازعه استفاده شده است.  امتیاز کاربرد نظریه بوردیو که در اثر (1984) او آمده در این است که او ساخته شدن فضای اجتماعی را بر اساس شناخت موضع گیری عاملان در کسب انواع سرمایه، تبیین کرده است.  بر این اساس، کسب سرمایه موضوع اصلی منازعه در هر میدان است. کسب سرمایه سبب می شود که کشمکش به خصوصیت دایمی همه میدان ها تبدیل شود. به نظر ما سینمای ایران و منازعات قدرت در میدان های تولید آثار سینمایی ایران نیز در چنین چارچوبی رخ داده و به این وسیله قابل تبیین است. برای پژوهش در این زمینه و اثبات ادعای مقاله از روش ساختارگرایی تکوینی استفاده کردیم.  به همین جهت، این مقاله با مطالعه روندهای تاریخی سینما بر اساس قوانین رسمی، آیین نامه ها، بخش نامه ها، آمارهای سالیانه و مصاحبه ها و همچنین تکنیک مصاحبه، تاریخ منازعات برای کسب انواع مختلف سرمایه را نشان خواهد داد و سرانجام تکوین میدان سینمای ایران در دهه 1370 را تبیین کرده و الگویی نظری را برای تبیین میدان تولید سینمای ایران ترسیم می کند

در پژوهش حاضر، به بررسی ویژه برنامه های محرم پرداخته شده است. هدف اصلی، شناخت شیوه بازنمایی ابعاد نهضت عاشورا، واحد تحلیل، آیتم و جامعه آماری، شامل تمام ویژه برنامه هایی بوده که در 13 روز اول ماه محرم 1398، از شبکه های اول، دوم، سوم، چهارم، آموزش، افق، شما و جام جم سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شده اند. حجم نمونه نیز برابر با جامعه آماری تحقیق و با توجه به هدف پژوهش، برنامه های گفتگو محور (کارشناسی) و ترکیبی بوده اند. نتایج پژوهش نشان می دهد که بیش از نیمی از برنامه های مورد بررسی (52/4 درصد) با جنبه های شعور و معرفت قیام اباعبدالله (ع) و 38/4 درصد، با جنبه های عاطفی یا در اصطلاح، شور نهضت حسینی مرتبط بوده است. تقریباً 10 درصد از مدت زمان آنها به کلیات برنامه ای (سلام و احوالپرسی، معرفی برنامه و کارشناس، راه های ارتباط با برنامه و غیره) اختصاص یافته و به لحاظ موضوعی، در 28/3 درصد از این مدت زمان، به بحث درباره ویژگی ها و قابلیت های اباعبدالله (ع) برای نجات انسان و جامعه و بیان خصوصیات اخلاقی، خاندان و اصحاب ایشان پرداخته شده است. موضوع دلایل قیام اباعبدالله (ع) به عنوان موضوعی مستقل، چندان در برنامه ها، مورد توجه نبوده و 4/5 درصد از آیتم های کارشناسی به آن اختصاص یافته است. بیان پیشینه تاریخی قیام تقریباً در 15 درصد و ذکر وقایع و حوادث مرتبط با نهضت، تقریباً در یک پنجم (18/5 درصد) از مدت زمان برنامه ها، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. به این ترتیب، جا دارد که در ویژه برنامه های آتی، به بحث و بررسی درباره دلایل و اهداف قیام اباعبدالله (ع) و نقد دیدگاه های متعارض در این خصوص نیز که محور و اساس ابعاد معرفتی مرتبط با نهضت عاشوراست، پرداخته شود.

کارن باراد (2007) واقع گرایی عاملانه ی جهان را به عنوان نهادهای درون عمل تصور می کند که تنها زمانی شکل مشخص می گیرند که یک برش عاملانه شکل می گیرد. در نظام سیستم های اطلاعاتی، نظریه ی او زیربنای بسیاری از آثار است که تحت سرفصل \"مادیت اجتماعی\" قرار می گیرد. به طور کلی، کار و اعتبار نظریه های مربوط به جهان را بر اساس هنرهای تجسمی و دوگانگی دکارتی به چالش می کشد. دست کم برخی از محققان مشترک در مادیت اجتماعی، مدعی هستند که یکی از نتایج نظریه ی باراد این است که نظریه های سیستم اطلاعاتی مانند در زمینه های متزلزل قرار دارند. از اصول اصلی نظریه بازنمایی و واقع گرایی عاملانه برای شرح پدیده هایی استفاده می شود که مطالعات موردی سیستم های اطلاعات حسابداری هستند. به خصوص از آن دیدگاه که بینش جدید، خلاقانه با استفاده از یک لنز واقع گرایی عاملانه رخ می دهد. علاوه براین، برخی نظریه ها می توانند یک گزارش جایگزین و قوی از پدیده های مورد مطالعه را ارائه دهد. واقع گرایی عاملانه به طور بالقوه برای محققان، سیستم های اطلاعات حسابداری را با ابزاری برای شناسایی مرکز زمینه ی خود و ایجاد نظریه ها در مورد هر مرکز اصلی فراهم می کند که امکان شناسایی دارند.

ایران از زمان پیدایش تا کنون و در ادوار مختلف تصاویر گوناگون متفاوت و گاه متناقضی از جامعه ایران به نمایش گذاشته است. جامعه ایرانی مانند همه جوامع درحال تحول در دهه های اخیر دچار دگرگونی در ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی شده است. یکی از متغیرهای اجتماعی برای فهم دگرگونی های معاصر ایران مفهوم سبک زندگی است. ما در این مقاله در وهله اول با بهره گیری از نظریه بازنمایی در جامعه شناسی هنر و در وهله دوم با استفاده از الگوی تبیینی بوردیو در باب سبک زندگی تلاش می کنیم به بررسی سبک زندگی بازنمایی شده در سینمای دهه هشتاد بپردازیم. برای نیل به هدف فوق بعد از نمونه گیری از بین فیلم های تولید شده در دهه 80 با استفاده از روش تحلیل محتوا و پس از تعریف مقولات و شاخص ها پرسش نامه معکوس تهیه شده و داده ها از طریق مشاهده فیلم های مورد نظر جمع آوری گردید. برای بررسی فیلم ها سکانس واحد مورد تجزیه و تحلیل قرار داده شد که در فیلم های روایی معادل یک صحنه است. در این جا صحنه به بخشی از فیلم گفته می شود که محصور در فضای فیزیکی مشخصی است و متشکل از نماهای مختلف است. نتایج حاصل نشان می دهد از میان ابعاد سبک زندگی، مصرف فرهنگی بیشترین میزان بازنمایی در سینمای دهه هشتاد را به خود اختصاص داده است. بعد از این بعد، ابعاد دیگر به ترتیب عبارتند از: نگرش ها، اوقات فراغت، مدیریت بدن، اولویت ارزش های اخلاقی، عادت های هزینه ای و الگوی مصرف غذا. در نهایت امر، ما یافته های خود را با یافته های تحقیقات پیشین مقایسه کرده ایم.