حافظه ی فعال

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر القای تجارب هیجانی بر کارکردهای اجرایی توجه و حافظه کاری با نگاه به طیف افسردگی بود. روش: در مرحله ی اول 449 نفر از دانشجویان دانشگاه خوارزمی تهران به صورت تصادفی از طریق نسخه دوم پرسشنامه افسردگی بک (BDI-II) مورد غربال قرار گرفتند و سپس 34 نفر از افرادی که نمرات z استاندارد برابر یا بالاتر از 5/1+ و یا برابر یا پایین تر از 5/1- کسب کرده بودند به عنوان گروه نمونه انتخاب و به مرحله بعدی پژوهش دعوت شدند. سپس آن ها به طور انفرادی در سه مرحله مورد آزمایش قرار گرفتند. مرحله ی اول مربوط به فعالیت پایه کارکرد های اجرایی توجه و حافظه کاری قبل از مشاهده قطعه فیلم های هیجانی بود و دو مرحله ی بعدی آزمایش نیز بعد از مشاهده ی قطعه فیلم های هیجانی انتخاب شده شامل قطعه فیلم هیجانی مثبت و منفی صورت گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که القای تجارب هیجانی می تواند بدون در نظر گرفتن اثر اصلی گروه عملکرد توجه فرد را تحت تأثیر قرار دهد. هم چنین نتایج مربوط به حافظه کاری نشان داد که عملکرد دو گروه در شرایط هیجانی مختلف، تفاوت معناداری باهم دارند. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش حاضر، عملکرد توجه ممکن است در شرایط شدیدتر افسردگی تحت تأثیر قرار گیرد و عملکرد حافظه کاری به عنوان یک کارکرد اجرایی تحت تأثیر افسردگی ممکن است دچار نقص شود که این امر انتخاب و پردازش سریع اطلاعات جهت انجام تکلیف را با مشکل مواجه می سازد.

مقدمه: . حافظه آینده نگر یک پیش ساز مهم برای زندگی مستقل نوجوانان محسوب می شود و می تواند به سایر کارکردهای اجرایی وابسته باشد. هدف: لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش کارکردهای اجرایی(حافظه فعال و بازداری) در پیش بینی حافظه ی آینده نگر رویدادمحور و زمان محور نوجوانان انجام شد . روش: این پژوهش در قالب یک طرح همبستگی صورت گرفت. جامعه آماری این مطالعه شامل دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهرستان آذر شهر در سال 94-1393می باشد. در این پژوهش مجموعا 150 دانش آموز (67 = پسر و 83 = دختر) با میانگین سنی 05/16 سال به صورت نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. به منظور گردآوری اطلاعات از آزمون حافظه آینده نگر، حافظه فعال و آزمون عملکرد پیوسته استفاده شد. داده ها با استفاده از روش همبستگی و رگرسیون چندمتغیری(همزمان) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که کارکرد های اجرایی(حافظه فعال و بازداری) با ضریب همبستگی 52/0 توانستند حدود 27/0 درصد تغییرات مربوط به حافظه آینده نگر رویدادمحور و با ضریب همبستگی 32/0 توانستند حدود 10/0 درصد تغییرات مربوط به حافظه آینده نگر زمان محور را تبیین نمایند. در این بین تنها حافظه فعال و انحراف معیار زمان واکنش آزمون دیداری عملکرد پیوسته توانستند حافظه آینده نگر رویدادمحور را به صورت مثبت پیش بینی کنند. همچنین تنها حافظه فعال توانست حافظه آینده نگر زمان محور را پیش بینی کند. نتیجه گیری: در نتیجه می توان گفت حافظه فعال به عنوان یک مکانیسم زیر بنایی در بهبود عملکرد حافظه آینده نگر عمل می کند.

مقدمه: افسردگی پس از زایمان، یکی از مشکلات اساسی در حوزه سلامت عمومی زنان است که تأثیر برجسته ای روی سلامت مادر و کودک دارد. هدف: هدف کلی پژوهش، مقایسه کارکردهای اجرایی حل مسئله و حافظه ی فعال در زنان مبتلا به افسردگی پس از زایمان و زنان غیر افسرده ی سالم بود. روش: جامعه آماری، کلیه مادران مراجعه کننده به مراکز سلامت شهر تبریز در سال ۱۳۹۶ بودند که از مدت زایمان این مادران ۳۰-۴۰ روز می گذشت، ۳۵ نفر با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و پس از انجام غربالگری با پاسخ دهی به پرسشنامه افسردگی پس از زایمان، از لحاظ سن و میزان تحصیلات همتاسازی شده، در دو گروه، ۱۶ نفر مادران مبتلا به افسردگی پس از زایمان و ۱۹ نفر مادران سالم قرار گرفتند. ابزارهای مورد سنجش عبارت بودند از: آزمون رایانه ای برج هانوی جهت سنجش حل مسئله و آزمون رایانه ای N-Back ، برای سنجش حافظه ی فعال. داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس چند متغیره ( MANOVA ( ، تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که در کارکردهای اجرائی حل مسئله و حافظه فعال، هر دو گروه ضعیف تر عمل نمودند. می توان گفت افسردگی پس از زایمان می تواند شرایط متفاوتی را از لحاظ عملکردهای شناختی-عصبی در افراد ایجاد کند. نتیجه گیری: شناسایی و فهم این عوامل می تواند علاوه بر کمک به درک بهتر این اختلال، به ارائه راهکارهای مختلف درمانی منجر شود .

پژوهش حاضر با هدف بهبود حافظه ی فعال و سرعت پردازش در کودکان و نوجوانان بقایافته از سرطان لوسمی لنفوبلاستی حاد که شیمی درمانی دریافت کرده اند، با بهره گیری از درمان شناختی رفتاری آموزش تطابق توجه و حافظه انجام شده است. نمونه ی مطالعه حاضر شامل 60 کودک و نوجوان بقایافته از لوسمی لنفوبلاستیک حاد با سابقه ی شیمی درمانی است که به مرکز درمانی امام رضا (ع) شهر شیراز مراجعه نموده اند. شرکت کنندگان به شیوه ی تصادفی در دو گروه مداخله ( آزمایشی) و انتظار (کنترل) قرار داده شدند. گروه آزمایش به مدت 2 ماه مورد آموزش و مداخله قرار گرفتند. داده ها به کمک آزمون هوش وکسلر کودکان نسخه ی چهار، در سه مرحله ی پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری (2 ماه پس از پس آزمون ) جمع آوری شد. تحلیل آماری در دو سطح توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و استنباطی (تحلیل کوواریانس) انجام شد. نتایج نشان داد که تغییرات مثبت معناداری در حافظه ی فعال و سرعت پردازش گروه آزمایش حاصل شده است ( 0/01 P< ). بنابراین، می توان گفت آموزش تطابق توجه و حافظه مبتنی بر رویکرد شناختی رفتاری، می تواند بر حافظه ی فعال و سرعت پردازش کودکان بقایافته از سرطان با سابقه شیمی درمانی مؤثر باشد.

مقدمه: لوموسیتی یک بازی رایانه ای برای افزایش و بهبود حافظه و کارایی مغز سالمندان است. هدف: این پژوهش با هدف بررسی اثرات لوموسیتی بر حافظه ی فعال، حافظه ی بصری و عملکرد های اجرایی سالمندان ساکن در خانه های سالمندان انجام شد. روش: پژوهش حاضر یک مطالعه ی تجربی براساس طرح پیش آزمون- پس آزمون بود. جامعه آماری شامل کلیه افراد مسن ۶۵-۷۰ ساله ساکن خانه های سالمندان شهرستان بوکان، در سال ۱۳۹۸ بود. برخی از آن ها که قادر به خواندن و نوشتن بودند با استفاده از نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب و سپس به طور تصادفی به گروه های آزمایش و کنترل انتخاب شدند. در این پژوهش، به ترتیب از آزمون استروپ ) (SCWT ، آزمون کارت های ویسکانسین ( WCST ) و مقیاس حافظه ی وکسلر ( WMS ( برای سنجش حافظه ی فعال، حافظه ی بصری و عملکردهای اجرایی استفاده شد. در نهایت داده ها به وسیله تحلیل کوواریانس و نرم افزار آماری SPSS نسخه ۲۴، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که لوموسیتی در حافظه ی فعال (۱۸/۸۵۶= F و ۰/۰۰۱= P )، حافظه ی بصری (۷/۹۷= F و ۰/۰۰۹= P ) و عملکردهای اجرایی (۹/۹۴= F و ۰/۰۰۴= P )، در سطح اطمینان ۰/۹۵ معنی دار بود. همچنین نتایج نشان داد که بین میانگین پیش آزمون و پس آزمون متغیرهای مورد مطالعه تفاوت معناداری وجود دارد که نشان دهنده تأثیرات مثبت لوموسیتی بر حافظه ی فعال، حافظه ی بصری و عملکرد های اجرایی شرکت کنندگان است. نتیجه گیری: از آنجا که استفاده از بازی های رایانه ای، از جمله لوموسیتی، می تواند کارکردهای اصلی شناختی مانند عملکردهای اجرایی و حافظه را بهبود بخشد؛ بنابراین توصیه می شود از این نوع بازی ها در خانه های سالمندان برای توانبخشی افراد مسن استفاده شود.

با توجه به اهمیت توانبخشی در کودکان دارای ناتوانایی های یادگیری خاص ، هدف پژوهش حاضر تعیین تاثیر برنامه ی ورزش مغزی بر سرکوبی نسبت امواج تتا برآلفا و حافظه ی فعال دانش آموزان 8 تا 12 ساله ی دارای مشکل خواندن یا مشکل نوشتن بود. این پژوهش از نوع مطالعات نیمه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه ی آماری این پژوهش شامل تمامی کودکان دختر و پسر دارای مشکل خواندن یا مشکل نوشتن بود که از طرف مدارس، به مراکز ویژه ی اختلالات یادگیری شهر کرمانشاه ارجاع شده بودند. روش نمونه گیری پژوهش از نوع نمونه گیری در دسترس بود . به این منظور، با توجه به معیارهای ورود و خروج، 20 دانش آموز 8 تا 12 ساله ا نتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 10 نفره قرار گرفتند. گروه آزمایشی، مداخله ی ورزش مغزی را به مدت 20 جلسه 20 دقیقه ای در طول 10 هفته دریافت کردند. به منظور ثبت امواج مغزی شرکت کنندگان از دستگاه نوروفیدبک دو کاناله و جهت سنجش حافظه ی فعال آن ها از نرم افزار حافظه ی وکسلر استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کواریانس یک راهه ی تک متغیری و چند متغیری با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ی 26 در سطح معناداری 5/0 استفاده شد. نتایج نشان داد که نسبت امواج تتا بر آلفا در گروه آزمایش به طور معناداری کاهش و فراخنای حافظه ی فعال در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل به طور معناداری افزایش داشته است ( P<0/05 ) . یافته های این پژوهش نشان داد که ورزش مغزی می تواند موجب سرکوب معنادار نسبت امواج تتا بر آلفا و همچنین بهبود حافظه ی فعال در این کودکان شود. یافته های این پژوهش موید شواهد عصب شناختی برای تاثیر مثبت مداخله ی ورزش مغزی بر تعدیل امواج مغزی و حافظه ی فعال در کودکان با مشکل خواندن یا مشکل نوشتن است.

هدف این مطالعه بررسی اثر بخشی راهبرد آموزی مبتنی بر الگوی ویت بر بهبود عملکرد حافظه ی فعال و عملکرد ریاضی دانش آموزان پایه ی سوم دبستان دارای حافظه ی فعال ضعیف بود. در این پژوهش شبه آزمایشی 36 دانش آموز دارای حافظه ی فعال ضعیف و عملکرد تحصیلی ریاضی پایین به شیوه ی خوشه ای انتخاب شده و در یک گروه آزمایشی و دو گروه کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایشی به مدت 6 هفته بر اساس الگوی ویت تحت آموزش حافظه ی فعال قرار گرفتند. به گروه پلاسیبو 6 هفته درس علوم از طریق شیوه ی آموزش دو جانبه، آموزش داده شد و گروه کنترل واقعی هیچ نوع مداخله ای را دریافت نکردند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آمار توصیفی، تحلیل واریانس چند متغیره، تحلیل کواریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی بن فرونی و نرم افزار SPSS-20 استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که مداخله سبب بهبود عملکرد دانش آموزان در آزمون های یادآوری وارونه، شمارش و مکعب شده است، ولی افزایش در آزمون یادآوری مستقیم معنادار نبود. همچنین نتایج نشان دادند که عملکرد ریاضی دانش آموزان گروه آزمایش نسبت به دو گروه دیگر افزایش یافت. یافته ها حاکی است که عملکرد حافظه ی فعال و عملکرد ریاضی دانش آموزان با مداخلات مناسب در حافظه ی فعال قابل بهبود است.

پژوهش حاضر با هدف، بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای فراشناختی و حافظه ی ﻓﻌﺎل بر عملکرد خواندن (دقت، سرعت و درک مطلب) دانش آموزان نارساخوان انجام شد. طرح پژوهش، آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش کلیه دانش آموزان دختر نارساخوان دوره ابتدایی شهر کرمانشاه درسال تحصیلی 91-90 بود. با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای ابتدا140نفر مشکوک به نارساخوانی در پایه سوم و چهارم انتخاب شدند سپس از آن تعداد 48 دانش آموز نارساخوان به عنوان نمونه انتخاب گردید. به صورت تصادفی به سه گروه (دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل) تقسیم شدند. چک لیست خواندن، آزمون هوشی وکسلر کودکان، آزمون تشخیصی خواندن فلاح چای و آزمون خواندن (محقق ساخته) به عنوان ابزارهای گردآوری اطلاعات استفاده شدند. آموزش راهبردهای فراشناختی و حافظه ی ﻓﻌﺎل به مدت هشت جلسه 60دقیقه ای به گروه های آزمایش ارائه شد. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش راهبردهای فراشناختی و حافظه ی ﻓﻌﺎل تأثیر معنی دار در بهبود عملکرد خواندن داشتند. همچنین نتایج آزمون تعقیبی نشان دادکه راهبردهای فراشناختی در درک مطلب و حافظه ی ﻓﻌﺎل در دقت برتری مثبت معنی داری نسبت به گروه آزمایشی دیگر داشتند. براساس یافته های به دست آمده می توان نتیجه گرفت هر دو روش آموزشی موجب بهبود عملکرد خواندن می شود و راهبردهای فراشناختی در درک مطلب و حافظه ی فعال در دقت موثرتر هستند.

زمینه و هدف: کودکان نارساخوان اغلب مشکلاتی در حافظه ی فعال و هماهنگی دیداری-حرکتی دارند که باعث عدم موفقیت تحصیلی آن ها می شود. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش یکپارچگی حسی-حرکتی بر حافظه ی فعال و هماهنگی دیداری-حرکتی دانش آموزان نارساخوان انجام شد. روش: طرح این پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه ی آماری شامل تمامی دانش آموزان نارساخوان مراجعه کننده به مرا کز آموزشی و توان بخشی مشکلات ویژه یادگیری شهر رشت در سال تحصیلی 1398-99 بود که از میان آن ها نمونه ای به حجم 40 نفر به شیوه ی نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایشی و گواه جایگماری شدند. برنامه ی مداخله ای در 8 جلسه ی 60 دقیقه ای بر روی گروه آزمایشی اجرا شد. در حالی که گروه گواه مداخله ای را دریافت نکرد. ابزار های پژوهش، نسخه چهارم مقیاس هوشی وکسلر کودکان ) 2003 ( و آزمون ادراک دیداری-حرکتی بندرگشتالت ) 1938 ( بود. یافته ها: نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که آموزش یکپارچگی حسی-حرکتی تأثیر معناداری بر حافظه ی فعال و هماهنگی دیداری-حرکتی دانش آموزان نارساخوان داشت ) 01 / .)P > 0 نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده در این پژوهش مبنی بر تأثیر آموزش یکپارچگی حسی-حرکتی بر حافظه ی فعال و هماهنگی دیداری-حرکتی می توان نتیجه گرفت که از این برنامه می توان به عنوان یک گزینه ی مناسب در طراحی برنامه های روان شناختی و تحصیلی کودکان با نارساخوانی در نظر گرفت.