۱۴۴.
کلیدواژه‌ها:
احیاء پایداری توسعه پایدار حفاظت
جهان با بحران های پیچید ه اقلیمی، زیست محیطی، اجتماعی و تمد نی روبروست. حفاظت از منابع طبیعی، اکوسیستم ها و میراث فرهنگی جوامع به عنوان ارکان اساسی توسعه پاید ار، نه تنها به تقویت هویت ملی و ارزش های فرهنگی می پرد ازد ، بلکه نقش محوری د ر پاید اری زیست محیطی و مد یریت منابع تجد ید ناپذیر ایفا می کند . این حفاظت طیف گسترد ه ای از عناصر، از جمله کوه ها، جنگل ها، د ره ها، د ریاچه ها و رود خانه ها، مزارع، بناهای تاریخی، محوطه های باستانی، مکان های عام المنفعه و میراث معاصر، میراث صنعتی و فضاهای سبز شهری و مناظر فرهنگی و غیره را د ر بر می گیرد . این عناصر به عنوان سرمایه های طبیعی و فرهنگی، ضمن حفظ هویت تاریخی و فرهنگی جوامع، د ر توسعه پاید ار نیز نقش محرک د اشته و منافع عمومی را تامین می کنند . ضرورت حفظ، مرمت و احیای مکان ها و مناظر تاریخی بر کسی پوشید ه نیست؛ اما پرسش اصلی اینجاست که چرا اصول حفظ و احیای مکان های تاریخی به د رون خود ش محد ود شد ه و به بیرون و به توسعه های معاصر تعمیم نیافته است؟ کوتاه شد ن عمر بناهای جد ید ، منقضی شد ن زود هنگام تاریخ مصرف بناهای نوساز، همراه با تخریب های بی رویه ساختمان ها با طول عمر کم و زیاد ، بار سنگینی بر محیط زیست تحمیل کرد ه است. به عبارت د یگر، تخریب ساختمان ها به معنای هد رد اد ن منابع و انرژی های تجسد یافته و آغاز مجد د چرخه استخراج منابع و مصرف انرژی است که د ر نهایت به تخریب بیشتر محیط زیست منجر خواهد شد . بنابراین، جهان امروز بیش از هر زمان د یگری نه تنها نیازمند نگهد اری، مرمت و حفاظت از میراث تاریخی و محیط مصنوع و طبیعی خود است بلکه ضرورت باز نگری د ر رویکرد های جاری معماری و شهرسازی و خانه سازی بیش از هر زمان د یگری اهمیت یافته است. اکنون زمان آن فرا رسید ه که اصول حفاظت، مرمت و احیا که د ر کنوانسیون های جهانی و منشورهای ملی و بین المللی انعکاس یافته، فراتر از حوزه های تخصصی میراث فرهنگی، به عنوان راهنمای برنامه ریزی ها و سیاست گذاری های توسعه پاید ار، از جمله معماری، شهرسازی، محیط زیست، مسکن و آمایش سرزمین مورد توجه ویژه قرار گیرد . این اصول بر احترام به محیط زیست، بستر طبیعی و زمینه فرهنگی و اجتماعی که اثر د ر آن شکل گرفته تأکید د ارند ، حد اقل مد اخله و حد اکثری بهره وری د ر محیط را تشویق می کنند ، بازگشت پذیری و قابلیت انعطاف پذیری طرح ها و تصمیمات را می طلبند ، بر پاید اری، انسجام و کل نگری پافشاری می کنند ، بر اصالت، ساد گی، خوانایی و استفاد ه از مصالح و فنون سازگار و بوم آورد اصرار، و بر احترام به ساختارها و تجربه زیسته گذشته برای بهره برد اری نسل حال و آیند ه و بر تد وام و مد یریت تغییر و تأمین منافع عموم و موارد بسیاری د یگر از این د ست تأکید می ورزند . با اجرایی شد ن چنین اصولی، می توان به تعاد لی پاید ار بین نیازهای نسل حاضر و آیند گان د ست یافت، از هد ر رفت منابع جلوگیری کرد ه و به حفظ هویت فرهنگی، محیط زیست و توسعه پاید ار امید وار بود . انتظار می رود مسئولین به مسئله حفاظت از میراث فرهنگی و طبیعی و نقش آن د ر توسعه پاید ار، نه تنها به عنوان یک مسئولیت مد نی بلکه یک ضرورت استراتژیک بنگرند و با اتخاذ سیاست های مناسب، از میراث فرهنگی، تاریخی و طبیعی کشور پاسد اری کنند . تد وین قوانین و مقررات، تخصیص بود جه های کافی برای مرمت و نگهد اری مکان ها و مناظر تاریخی، معاصر و د ارایی هایی که با کاهش عملکرد و بهره وری مواجه هستند ، افزایش آگاهی عمومی و مشارکت مرد م د ر حفاظت از میراث و محیط های طبیعی و انسانی از جمله اقد اماتی است که می توان د ر زمینه به سرانجام رساند .