پایبندی مذهبی

 پیدایش بسترها و ابزارهای نوین ارتباطات، عامل محوری و مهم در پیدایش عصر اطلاعات است. تحولات اجتماعی، اغلب موجب تغییر ارزش های خانوادگی شده و باعث تغییر رفتارها و نگرشها در جامعه می شود. این پژوهش تاثیر بسترهای مجازی، بالاخص تلگرام را در ارتباط با جنس مخالف در خانواده ها و وضعیت کنونی سبک زندگی خانواده های ایرانی را به ویژه در شهرهای بزرگ مورد بررسی قرار داده است . روش تحقیق پیمایش و ایزار جمع آوری داده ها پرسشنامه است. جامعه آماری این پژوهش، جوانان بالای 15 سال منطقه 6 تهران هستند و برای تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده شده است. بر اساس نتایج تحقیق: بین استفاده از شبکه اجتماعی تلگرام و ترویج روابط خارج از ازدواج رابطه معنی دار وجود دارد، بین پایبندی مذهبی و استفاده از تلگرام ورابطه بین دو جنس مخالف رابطه معنی دار وجود دارد. همچنین، بین استفاده از تلگرام وگسترش سبک زندگی غربی و تزلزل درمبانی سنتی نظام خانواده رابطه معنا داری وجود دارد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه استفاده از شبکه اجتماعی تلگرام بادینداری و پایبندی مذهبی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه با روش تحقیق توصیفی ازنوع همبستگی انجام شد. جامعه آماری متشکل از کلیه دانش آموزان دختر متوسطه اول شهر بهشهر در سال تحصیلی 98-1397به تعداد ،2114 نفر بوده که با استفاده از جدول کرجسی مورگان ، تعداد322 نفر با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گرداوری داده ها، پرسشنامه های استاندارد دینداری خدایاری فرد نسخه دانش آموزان و پایبندی مذهبی جان بزرگی و پرسشنامه محقق ساخته استفاده از شبکه های مجازیبود. پایایی پرسشنامه ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ، به ترتیب 0/81 و 0/88 و 0/82 بدست آمد. جهت تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از روش آمار توصیفی و استنباطی)آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون( انجام شد. نتایج نشان داد که، بین استفاده از شبکه اجتماعی تلگرام با دینداری و پایبندی مذهبی رابطه معکوس و معناداری وجود دارد.

هدف این پژوهش، بررسی رابطه پایبندی مذهبی و سبک های هویت با کارآمدی خانواده است. این پژوهش، از نوع توصیفی است که با استفاده از روش همبستگی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش، کلیه طلاب مرد و زن و دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی شهر قم می باشند. نمونه پژوهش، 388 نفر به صورت در دسترس، انتخاب شد. شرکت کنندگان ضمن ارائه برخی مشخصات جمعیت شناختی، به پرسش نامه های پایبندی مذهبی (JRAQ)، سبک های هویت (ISI-6G) و کارآمدی خانواده (SFEQI) پاسخ دادند. یافته ها نشان می دهد که کارآمدی خانواده با پایبندی مذهبی و سبک های هویت اطلاعاتی و هنجاری همبستگی مثبت و با ناپایبندی و دوسوگرایی مذهبی همبستگی منفی دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که پایبندی مذهبی و دوسوگرایی مذهبی و همچنین سبک هویت اطلاعاتی، توان پیش بینی کارآمدی خانواده را دارند.

مقدمه: وسواس فکری- عملی یک سندروم بالینی است که به وسیله افکار، تصاویر یا تکانه های مزاحم و رفتارهای تکراری مشخص می شود. هدف: هدف از پژوهش حاضر، ارائه مدل ساختاری برای پیش بینی نشانه های اختلال وسواس فکری- عملی براساس پایبندی مذهبی: نقش میانجیگر کارکرد شخصیت بود. روش: این پژوهش یک مطالعه توصیفی از نوع همبستگی مبتنی بر معادلات ساختاری بود. جامعه آماری این پژوهش افراد مراجعه کننده به کلینیک های مناطق ۱، ۲، ۷، ۸، ۱۱ و ۱۲ تهران در سال ۱۴۰۰-۱۳۹۹ بودند که از میان آن ها ۳۷۸ نفر داوطلب و واجد شرایط ورود به مطالعه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه وسواس فکری- عملی هاجسون و راچمن (۱۹۷۷)، پایبندی مذهبی جان بزرگی (۱۳۸۸) و پرسشنامه کارکرد شخصیت جان بزرگی و همکاران (۱۴۰۰) بود. تجزیه و تحلیل داده ها توسط نرم افزار SPSS نسخه ۲۸ و لیزرل نسخه ۸/۵ با استفاده از تحلیل مسیر توسط برنامه AMOS نسخه ۲۴ و با روش های مدل سازی معادلات ساختاری انجام شد. یافته ها: مجموع مجذور همبستگی های چندگانه (R۲) برای متغیر وسواس فکری- عملی برابر با ۰/۵۳ بدست آمد، این موضوع بیانگر آن است که ابعاد پایبندی مذهبی و کارکرد شخصیت در مجموع ۵۳ درصد از واریانس نشانگان وسواس فکری عملی را تبیین می کند. نتیجه گیری: کارکرد شخصیت رابطه بین نا پایبندی مذهبی و دوسوگرایی مذهبی با وسواس فکری- عملی را به صورت مثبت و رابطه بین پایبندی مذهبی و وسواس فکری- عملی را به صورت منفی و معنادار میانجیگری می کند. پیشنهاد می شود در مراکز مشاوره به پایبندی مذهبی و باورهای ناکارآمد مذهبی مراجعه کنندگان در درمان اختلال وسواس فکری- عملی توجه شود.

الگوهای متنوعی برای تبیین پدیده ها و روابط بین آنها به کار می رود. یک نمونه رایج از این الگوها، متغیرهای مختلف را در قالب الگوی میانجی به هم مرتبط می سازد. بنابراین الگو، عامل میانجی رابط بین دو متغیر است و تبیینی از چرایی و چگونگی ارتباط آنها به دست می دهد. مسئله پژوهش حاضر نیز ارائه تبیینی نظام مند از رابطه دین و سلامت با استفاده از الگوی میانجی است. طبق این الگو، عامل سبک زندگی میانجی بین دین و سلامت است و تأثیرگذاری آموزه های دینی بر وضعیت سلامت به صورت غیرمستقیم صورت می گیرد. در این تلقی، سبک زندگی دینی عاملی پیشگو برای سلامت و حاکی از زندگی سنجیده و در مدار آموزه های دینی است. برپایه همین تعهد است که انتظار می رود رفتارهای سالم و فضیلت آمیز از دین داران سر بزند و جامعه دینی و دین داران در زمره سالم ترین افراد باشند. البته سلامت در نگرش دینی، منحصر به سلامت جسمانی و روانی نیست، بلکه نوع سومی از سلامت موسوم به سلامت معنوی مطرح می شود که از رهگذر تجربیات وحدت بخش و تعهد به معنایی غایی در زندگی حاصل می شود. به علاوه، ارزیابی عینی و به دور از افراط و تفریط درباب ارتباط دین و سلامت مستلزم در نظر داشتن «اما و اگرهایی» است که بخش پایانی این نوشتار بدانها اختصاص یافته است. گفتنی است این پژوهش به روش تحلیلی توصیفی نگاشته شده است.

در پژوهش حاضر، تأثیر آموزش خودنظارتی با رویکرد مراقبه اسلامی بر امنیت روانی و پایبندی مذهبی در دانشجویان دختر دانشگاه پیام نور کردکوی بررسی شده است. روش پژوهش ازنوع شبه آزمایشی، طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بوده و جامعه آماری، شامل ۶۷۵ نفر از دانشجویان دختر دانشگاه پیام نور شهر کردکوی در سال تحصیلی 1400 است. حجم نمونه به صورت تصادفی در دو گروه (25 نفر گروه گواه و 25 نفر گروه کنترل) انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه های «پایبندی مذهبی» جان بزرگی (1388) و «امنیت روانی» مازلو (2004) بوده و ابزار مداخله نیز مشتمل بر محتوای جلسات آموزش خودنظارتی با رویکرد مراقبه اسلامی طبق الگوی نصرتی، جعفری اردی و غباری بناب (1399) در هشت جلسه نوددقیقه ای بوده است. تجزیه وتحلیل داده ها ازطریق آزمون تحلیل صورت گرفته است و یافته ها نشان می دهد آموزش خودنظارتی با رویکرد مراقبه اسلامی بر مؤلفه های امنیت روانی، مشتمل بر کاهش احساس ناخشنودی، ناسازگاری محیطی و بهبود دید مردم درخصوص فرد در دانشجویان دختر دانشگاه پیام نور کردکوی مؤثر است؛ همچنین براساس یافته های پژوهش، آموزش خودنظارتی با رویکرد مراقبه اسلامی بر مؤلفه های پایبندی مذهبی (پایبندی مذهبی، دوسوگرایی و ناپایبندی مذهبی) در دانشجویان دختر دانشگاه پیام نور کردکوی به صورتی معنادار اثر می گذارد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر متغیرهای درمان چند بعدی معنوی بر شدت وسواس و علائم اختلال وسواس−بی اختیاری با میانجی گری باورهای ناکارآمد شناختی با استفاده از تحلیل مسیر انجام شده است. طرح پژوهش حاضر، توصیفی از نوع مدل یابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری در این پژوهش کلیه بیماران وسواس−بی اختیاری مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر قم در سال 1400 با شکایت اصلی اختلال وسواس−بی اختیاری بودند. تعداد 240 نفر با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند به عنوان اعضای نمونه انتخاب شدند. اعضای نمونه با پاسخ دادن به پرسشنامه وسواس «ییل−براون» و نمره شدت وسواس بالاتر از 9 براساس خط برش هنجارشده انتخاب شدند و به پرسشنامه تحول روانی−معنوی، پرسشنامه پایبندی مذهبی و پرسشنامه خودپنداره−خداپنداره جان بزرگی و پرسشنامه احساس گناه گوگلر وجونز و پرسشنامه باورهای ناکارآمد شناختی پاسخ دادند. داده های به دست آمده با استفاده از روش تحلیل مسیر و با نرم افزار لیزرل و spss تحلیل شدند. نتایج نشان داد که سطح تحول روانی−معنوی، پایبندی مذهبی و خداپنداشت رابطه منفی و معنادار و متغیرخداپنداره رابطه مثبت و معنادار با علائم وسواس فکری و عملی دارند. پایبندی مذهبی به صورت منفی و معنادار و احساس گناه به صورت مثبت و معنادار با میانجی گری باورهای ناکارآمد شناختی با علائم وسواس فکری رابطه دارند؛ همچنین مدل ارائه شده از برازش مطلوبی برخوردار است. درنتیجه با افزایش سطح تحول روانی−معنوی، پایبندی مذهبی و نمره خداپنداشت و نیز کاهش نمره خداپنداره، احساس گناه و باورهای ناکارآمد شناختی، علائم وسواس فکری و عملی کاهش می یابد.

زمینه و هدف: پایبندی مذهبی یا مذهبی بودن به درجه باور یا پایبندی به اعتقادات و اعمال یک مذهب نظام مند اطلاق می شود. رضایتمندی از زندگی بیانگر میزان ارضای تمایلات و نیازهای اساسی انسان است؛ این پژوهش به دنبال، بررسی ارتباط بین پایبندی مذهبی و سرمایه ی اجتماعی با رضایت از زندگی است. روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف یک بررسی کاربردی و یک توصیفی از نوع همبستگی که به صورت پیمایشی انجام شده است. جامعه ی مورد مطالعه شهروندان 18 تا 50 سال شهرستان شهرضا است که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای 384 نفر از شهروندان شهرضا به عنوان نمونه آماری پژوهش انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه ساخته شده توسط پژوهش گر (با اقتباس از پرسشنامه دینداری جان بزرگی (1388)، پرسشنامه سرمایه اجتماعی پانتام (1999) و پرسشنامه کیفیت رضایت و لذت از زندگی اندیکت و همکاران (1993) است. پس از گردآوری داده ها تجزیه و تحلیل آن ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و Smart PLS انجام گردید و در این رابطه برای آزمون فرضیات از تحلیل رگرسیون و روش مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها: نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل آماری داده ها نشان داد بین خرده مقیاس پایبندی مذهبی و رضایت از زندگی رابطه مستقیم معنادار و در سطح متوسط برقرار است (47/0= r ، 01/0> P )؛ همچنین بین دوسوگرایی مذهبی و رضایت از زندگی رابطه غیرمستقیم (26/0= r ، 01/0> P ) و بین ناپایبندی مذهبی و رضایت از زندگی نیز رابطه غیرمستقیم نشان داده شده است (29/0= r ، 01/0> P )؛ در آخر، نتایج تحلیل رگرسیونی حاکی از آن است رضایت از زندگی از پایبندی مذهبی (38/0= β ؛ 01/0 > P ) و سرمایه اجتماعی (37/0= β ؛ 01/0> P ) تأثیر می پذیرد اما میزان تأثیرپذیری از پایبندی مذهبی بسیار ناچیز است و سرمایه اجتماعی رابطه قوی تری با رضایت از زندگی داشته است. نتیجه گیری: بنابراین، راهبردهای خودتنظیمی (شناختی و فراشناختی) و مداخلات چندبعدی انگیزشی-شناختی یک روش مؤثر در انگیزش تحصیلی دانش آموزان است.

مقدمه: هدف پژوهش حاضر، بررسی بهبود وضعیت پایبندی مذهبی در پاسخ به مداخلات عقیدتی سیاسی، هوش هیجانی و مهارت های زندگی در دانش آموزان مرکز فرماندهی آموزش تخصص های نیروی دریایی شهر رشت بود. روش: این پژوهش از نوع آزمایشیِ حقیقی (پیش آزمون پس آزمون و 3 ماه پیگیری با گروه کنترل) بود. چهار گروه 25 نفره متشکل از یک گروه کنترل (بدون مداخله)، گروه تجربی اول (آموزش عقیدتی سیاسی و هوش هیجانی)، گروه تجربی دوم (آموزش عقیدتی- سیاسی و مهارت های زندگی)؛ گروه تجربی سوم (آموزش عقیدتی سیاسی، هوش هیجانی و مهارت های زندگی) انتخاب شدند و پرسشنامه دین داری گلاک و استارک (1965) قبل و بعد از اجرای مداخله ها در همه گروه ها اعم از کنترل و آزمایش اجرا شد. سه ماه بعد از مرحله پس آزمون نیز مجدداً همان ابزار برای 4 گروه پژوهش، اجرا شد. نتایج: تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس اندازه های مکرر تک متغیری (R-ANCOVA) نشان داد تمامی مداخلات در مقایسه با گروه کنترل، توانسته است وضعیت پایبندی مذهبی دانش آموزان را بهبود دهد. همچنین هر یک از مداخلات اول تا سوم، به ترتیب 19 و 19 و 21 درصد از تغییرات پایبندی مذهبی در پس آزمون را تبیین می کرد. همچنین نتایج نشان داد اثر مداخلات مذکور در گروه های تجربی، تقریباً بعد از گذشت 3 ماه، ثابت مانده است. بحث: مداخلات هوش هیجانی و مهارت های زندگی در کنار آموزش های عقیدتی- سیاسی برای بهبود وضعیت پایبندی مذهبی دانش آموزان نیروی دریایی، مؤثر است.

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی نقش سویه های ذهنی احساس امنیت در مشارکت اجتماعی مرزنشینان استان کردستان در ابعاد رسمی و غیر رسمی است. روش تحقیق از نوع پیمایشی، به لحاظ زمانی مقطعی، و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بوده است. جامعه آماری کلیه ساکنین روستاهای سقز (58092)، بانه (43365)، مریوان (84074) و سروآباد (36643) در استان کردستان است که بر اساس سرشماری سال 1395 در مجموع 222174 نفر بوده است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعداد ۳۸۴ نفر محاسبه شد. نمونه گیری به شیوه طبقه بندی و تعداد نمونه ها بر اساس سهم جمعیتی در هر روستا توزیع و پرسشنامه ها به شکل تصادفی بین آن ها توزیع و تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS انجام شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که سهم هر یک از ابعاد ذهنی احساس امنیت اجتماعی در مشارکت اجتماعی مرزنشینان به ترتیب درجه اثرگذاری عبارت است از: اعتماد اجتماعی(487/0)، پایبندی مذهبی(417/0)، احساس آرامش (371/0)، آگاهی از حقوق فردی (020/0). همچنین نشان داده شده است که متغیرهای مستقل از توان تبیینی تغییرات حاصله در متغیر وابسته، یعنی مشارکت اجتماعی، برخوردار بوده اند، بدین نحو که دو مؤلفه احساس امنیت اجتماعی، یعنی اعتماد اجتماعی و آگاهی از حقوق فردی، به ترتیب در بالاترین و پایین ترین سطوح اثرگذاری بر میزان مشارکت اجتماعی ساکنین روستاهای مناطق مرزی استان کردستان عملکرد داشته اند. 

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش ابعاد پایبندی مذهبی در پیش بینی امکان طلاق زنان متأهل مراجعه کننده به مراکز بهداشت شهر قاین صورت گرفته است. این پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی به شمار می آید. جامعه آماری این پژوهش، کلیه ی زنان متأهل مراجعه کننده به مراکز بهداشت شهر قاین بودند که از میان آنها 100 نفر به روش نمونه گیری تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. با استفاده از پرسشنامه های پایبندی مذهبی جان بزرگی (1388) و بی ثباتی ازدواج ادوارز و همکاران (1987) اطلاعات لازم جمع آوری گردید و نتایج به کمک نرم افزار Spss و با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و آزمون رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد از بین ابعاد پایبندی مذهبی (پایبندی به مذهب، دوسوگرایی و ناپایبندی به مذهب) بین بعد پایبندی به مذهب با امکان طلاق رابطه منفی و معنادار وجود دارد و بین دو بعد دوسوگرایی و ناپایبندی به مذهب با امکان طلاق رابطه وجود ندارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد، از بین ابعاد پایبندی مذهبی بعد پایبندی به مذهب توان پیش بینی امکان طلاق را دارد. بر این اساس می توان گفت با افزایش نمره این مؤلفه، میزان امکان طلاق کاهش می یابد و بالعکس با کاهش نمره این مؤلفه، میزان امکان طلاق افزایش می یابد. بنابراین با استمداد از معنویت و اتخاذ سبک زندگی اسلامی می توان از تعارضات و نارضایتی های زناشویی و اثرات منفی آن بر زندگی زوجین جلوگیری نمود و از رضایت بیشتری در زندگی زناشویی برخوردار شد.