روابط زناشویی

هدف: پژوهش حاضر، با هدف مطالعه تجربه زیسته دانشجویان و دانش آموختگان رشته مشاوره و بررسی ردپای آموخته های درسی بر دیدگاه آنان پیرامون ازدواج انجام شد. روش: این پژوهش کیفی و از نوع پدیدارشناسی بود. مشارکت کنندگان 16 نفر از دانشجویان و دانش آموختگان تحصیلات تکمیلی رشته ی مشاوره بودند که به روش هدفمند انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. یافته ها: در بعد تجربیات مثبت 4 مضمون اصلی به دست آمد. افزایش آگاهی، رشد آگاهی نسبت به توانمندی های شخصی، بهبود مهارت های ارتباطی بین فردی و تجربیات پیرامون امر ازدواج. در نهایت زیر مضمون های درک شده از مضمون های اصلی به این صورت آمده است: خودآگاهی، افزایش آگاهی نسبت به ویژگی های شخصیت دیگران، رشد اعتمادبه نفس، احساس مفید بودن، روابط خانوادگی و اجتماعی، دستیابی به دیدگاه سیستمی در خانواده، افزایش همدلی، کنترل هیجانات، تغییر در نگرش به آشنایی قبل از ازدواج و تأکید بر مشاوره پیش از ازدواج، نگرش متفاوت به ازدواج نسبت به گذشته، آگاه شدن به جایگاه مشاور و اهمیت مشاوره پیش از ازدواج، تغییر در کلیشه های جنسیتی (در شرکت کنندگان مرد). در بعد تجربیات منفی، مضمون های اصلی عبارت بودند از : تجربیات مربوط به پدیده ازدواج و انتخاب همسر و تأثیرات منفی در روابط. زیر مضمن های به دست آمده: کم شدن شور و هیجان احساسی در رابطه با شریک زندگی، بالا رفتن میزان حساسیت و وسواس فرد در روابط، تغییر نگرش نسبت به مردها (از سمت شرکت کنندگان خانم)، ایجاد حس عدم درک مشترک در روابط خانوادگی و اجتماعی به علت تفاوت در سطح آگاهی، ایجاد سطح انتظارات غیرمنطقی از دانش آموختگان این رشته. نتیجه گیری: مطابق یافته های این پژوهش، تجربه زیسته شرکت کنندگان نشان داد که تحصیل در رشته مشاوره، از جنبه های مختلف بر زندگی شخصی آن ها و دیدگاهشان نسبت به ازدواج و روابط زناشویی تأثیرگذار بوده است.

تصمیم به جدایی و انحلال رابطه زنا شویی به عنوان یکی از سخت ترین وقایع یک بزرگ سال می باشد که با آن موا جه می شود و می تواند پیوند های احساسا تی فرد را مختل نما ید. در این راستا ﭘﮋوﻫﺶ حاضر با هدف درک و تفسیر زنان از پدیده طلاق توافقی در شهر دیلم انجام شد ه اﺳﺖ. محققان در این پژوهش کیفی از روش پدیدار شناسی، نمونه گیری هدف مند و تکنیک مصاحبه عمیق با 19 زن مطلقه برای جمع آوری اطلاعات بهر ه جسته اند. تمامی مصاحبه ها ضبط و بلا فاصله روی کاغذ نگاشته و با رویکرد تفسیری تحلیل شد. یافته های پژوهش که حاصل استخراج از مصاحبه ها است، شامل 25 مفهوم بود که در قالب 6 مقوله اصلی دسته بندی گردید. این مقوله ها شامل نا بسامانی فرهنگی-اجتماعی خانواده، فقدان دل بستگی عاطفی، اختلا لات شخصیتی و رفتاری، سستی روابط زناشویی، دخالت و فشار هنجاری اطرافیان، مشکلات اقتصادی و معیشتی می با شند. نتایج پژوهش بیان گر تعامل ابعاد مختلف فرهنگی- طبقاتی، اقتصادی و روانی در فرایند اقدام به طلاق توافقی زنان و موقعیت مند بودن این ابعاد است. در آخر، پیشنهاد هایی متناسب با ظرفیت های مو جود ارا ئه شد.

مقدمه: مهم ترین رکن جامعه خانواده است بر همین اساس بررسی عواملی که در تعهد زناشویی نقش دارند نیز اهمیت اساسی پیدا می کند. هدف: هدف پژوهش حاضر تدوین مدل علی تعهد زناشویی براساس بخشودگی و تمایزیافتگی با میانجیگری صمیمیت زناشویی و اثربخشی این مدل بر کیفیت روابط زناشویی بود. روش: این پژوهش از لحاظ ماهیت کمی، از نظر هدف کاربردی و از لحاظ شیوه گردآوری داده ها همبستگی از نوع تحلیل معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان متأهل آموزش وپرورش ناحیه ۱ و ۲ شهرستان سنندج در سال تحصیلی ۱۳۹۸ -۱۳۹۷ مشغول به تحصیل بود. با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای ۳۰ نفر انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه تعهد زناشویی، مقیاس صمیمیت زناشویی، پرسشنامه تمایزیافتگی خود، مقیاس سنجش بخشش در خانواده و پرسشنامه کیفیت روابط زناشویی استفاده شد. جهت تجزیه وتحلیل آماری داده ها از تحلیل کوواریانس به کمک نرم افزار SPSS نسخه ۲۱ استفاده شد. یافته ها: یافته های حاصل از تحلیل معادلات ساختاری نشان داد که بخشش (P≤۰/۰۱, β=۰/۴۷)، تمایزیافتگی (P≤۰/۰۵, β=۰/۱۳) و صمیمیت (P≤۰/۰۵, β=۰/۱۲) بر تعهد زناشویی و بخشش (۰/۰۸) و تمایزیافتگی (۰/۰۲) با واسطه صمیمیت بر تعهد زناشویی، اثر غیرمستقیم دارد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که بخشش، تمایز یافتگی و صمیمیت بر تعهد زناشویی و اثربخشی بر کیفیت روابط زناشویی تأثیرگذار است و پیشنهاد می شود که رئوس برنامه در اجرای کارگاه های آموزشی و اطلاع رسانی در مورد آموزش و بیان اهمیت متغیرهای مرتبط با تعهد زناشویی مبنا قرار گیرد.

هدف این پژوهش بررسی تاثیر مشاوره گروهی با رویکرد بین فردی بر افسردگی و بهبود روابط زناشویی مادران خیانت دیده بود. روش پژوهش حاضر به لحاظ گردآوری داده ها از نوع نیمه آزمایشی (پیش آزمون و پس آزمون) با گروه کنترل بود. جامعه ی آماری پژوهش شامل کلیه ی مادران دانش آموزان که مورد خیانت همسر واقع شده و دارای سطح تحصیلات سیکل و بالاتر بودند و همگی طی سال 1400 به مراکز مشاوره خانواده منطقه 10 تهران مراجعه کرده و خواستار دریافت خدمات مشاوره ای بودند که با روش نمونه گیری تصادفی تعداد 30 نفر (15 نفر در گروه آزمایش، 15 نفر در گروه کنترل) به عنوان حجم نمونه در نظر گرفته شد. روش جمع آوری داده ها بر اساس سه پرسشنامه نشانگان اختلال های روانی دراگوتیس و همکاران(1984)، پرسشنامه سنجش خیانت همسر واگهان(2008) و پرسشنامه محقق ساخته بهبود روابط زناشویی با الگو برداری از پرسشنامه گاتمن انجام گرفت. تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده از اجرای پرسشنامه ها از طریق نرم افزار SPSS در دو بخش توصیفی و استنباطی (آزمون تحلیل کوواریانس) انجام پذیرفت. نتایج تحلیل داده ها نشان داد میزان تاثیر مشاوره گروهی با رویکرد بین فردی بر افسردگی مادران خیانت دیده برابر 0.170 و میزان تاثیر مشاوره گروهی با رویکرد بین فردی بر بهبود روابط زناشویی مادران خیانت دیده برابر 0.202 بود. مشاوره گروهی سبب می شود زنان درباره خطاکاری و پیمان شکنی همسر مسئولیت بیشتری بپذیرند و با بخشی از وجود خود روبرو شوند، که به شکل گیری رابطه نامشروع منجر شده است، و به نحوی خود را تغییر دهند که صمیمیت را از نو بین خود و همسرشان برقرار کنند. همچنین نتایج برآمده از این تحقیق می تواند راهنما و یاری دهنده مشاوران و متخصصان حوزه خانواده و دست اندرکاران سلامت جامعه باشد تا به یاری قشر آسیب پذیر جامعه بشتابند.

در حال حاضر بر اساس قوانین موضوعه و معمول فعلی، طلاق در دست مرد است و مرد هر وقت تصمیم بگیرد می تواند زن خود را طلاق دهد و الزامی ندارد جهت خاصی را اعم از موجه یا غیر موجه بودن برای نظر خود ذکر کند. مواردی در قانون پیش بینی شده که به زوجه اجازه درخواست طلاق را می دهد. موارد شایع این نوع طلاق در فرضی است که طبق ماده ی 1129 ق.م. زوج به تکلیف خویش مبنی بر انفاق عمل نمی نماید و دیگر موردی است که طبق ماده ی 1130 ق.م. ادامه ی زندگی زناشویی موجبات عسر و حرج زوجه را فراهم نموده باشد. با شیوه توصیفی – تحلیلی در پاسخگویی به پرسش اصلی این پژوهش که موارد طلاق مبتنی بر عسر و حرج و مصادیق آن چه مواردی است و عسر و حرج بر اساس چه معیاری باید مورد بررسی قرار گیرد؟ مصادیق قاعده عسر و حرج در سیستم اجرایی قوانین و حقوق مدنی ما جلوه روشن و تعریف شده ای ندارد، از این رو نیاز به پاره ای تغییرات و تحولات برای رفع این اشکال می باشد. بدین ترتیب آنچه که می باید به عنوان مبانی تعیین قاعده عسر و حرج در مرحله قانونگذاری ملاک و منبع واقع شود، اتخاذ مصادیقی از قاعده عس ر و حرج است که دایره شمول بیشتری دارد و موارد فراوان تری از مصادیق قاعده را در بر می گیرد. مواردی که در تبصره الحاقی ماده 1130 قانون مدنی ذکر شده به عنوان مصادیق ثابت عسر و حرج می باشد که قانونگذار برای پیشگیری از اعمال سلیقه شخصی قضات که در مواردی ب ه صدور آرای متفاوت در موضوعات واحد منجر می شد، مصادیق شایع عسر و حرج را ذکر کرده است.

حقوق خانواده منبعث از ارزش های اخلاقی است و ارتباط عمیق قواعد حقوقی و موازین اخلاقی از اصول بنیادین نظام حقوقی اسلام است. ازاین رو، توجه به گزاره های اخلاقی مورد نظر شارع در ساحت خانواده در تدوین احکام، قوانین و قواعد حقوقی ضرورت دارد. پژوهش حاضر باهدف بررسی چگونگی تأثیر اصول کلان اخلاقی و حقوقی در ساحت روابط جنسی زوجین به روش توصیفی- اسنادی و با بهره گیری از منابع معتبر فقهی و قانونی متقدم و متأخر انجام شد. این پژوهش درصدد پاسخ به این پرسش است که اصول کلان اخلاقی و حقوقی در حیطه روابط جنسی زناشویی و دست یابی زنان بر حقوق جنسی خود چه کاربردی دارد و آیا این اصول می تواند در بازتعریف حقوق جنسی زوجه مؤثر باشد؟ اطلاعات بررسی شده بر این نکته دلالت دارد که امر جنسی در اسلام، نظام مند بوده و به صورت جامع توجه و بررسی شده است که در پرتو نحوه تعامل اخلاق و حقوق، اصول کلان مشترک به عنوان اصول بنیادین و پیشاتشریعی در دست یابی به حقوق جنسی مؤثر است. نتایج نشان می دهد که اصول کلانی همچون عدالت، کرامت، حریم خصوصی و اصل آزادی، گزاره های مهم مشترکی هستند که می تواند روابط جنسی زوجین را از منظر اخلاق مورد بازخوانی قرار داده و حقوق جنسی زوجه را تبیین نماید.

هدف: تحقیق حاضر با هدف بررسی دیدگاه های مجتبی بزرگ علوی و نجیب محفوظ به عنوان دو داستان نویس نامدار، در ارتباط با جنبه های منفی گسست روابط زناشویی و بزه های خانوادگی در آثار داستانی خود انجام شد. روش پژوهش: در تحقیق حاضر با استناد به منابع کتابخانه ای و روش توصیفی- تحلیلی، دیدگاه دو نویسنده در ارتباط با گسست روابط زناشویی و بزه های خانوادگی، بررسی و مقایسه می شود. یافته ها: خانواده یکی از اصلی ترین رکن ها در جامعه به حساب می آید و همه مردم شناسان و تحلیلگران جامعه بر لزوم حفظ و پایستگی آن تأکید کرده اند. با توجه به مهم بودن این مقوله، در گستره ادبیات داستانی هم شاهد بازتاب مسائل مرتبط با خانواده در دو وجه مطلوب و نامطلوب بوده ایم. بزرگ علوی و محفوظ با خلق شخصیت های گوناگون و برگزیدن شیوه-های متنوع روایی، به نقد و تبیین این مهم پرداخته اند. نتیجه گیری: به نظر می رسد فرهنگ مردسالار، کالا انگاری زنان، کاربست هژمونی خشن مردانه علیه زنان، نقش کلیشه ای زنان و وابستگی آنان به مردان، به عنوان دلایل اصلی گسست روابط زناشویی و بزه های خانوادگی در این داستان ها مطرح شده است.

افزایش تنش های زناشویی، مشکلات مرتبط با سلامت روان برخی زنان متاهل و افزایش روابط فرازناشویی، این سوال را به دنبال دارد که نارضایتی جنسی در زنان تا چه میزان در این تنش ها موثر بوده و پیامد های این ناکامی ها چیست؟ در برخی تحقیقات، اگر چه به این موضوع از ابعاد مختلفی پرداخته شده اما خلاء نگاه جامع روان شناختی و جامعه شناختی در زمینه پیامد های ناکامی جنسی زنان مشهود است، از اینرو در این مقاله به درک زنان متاهل از ناکامی جنسی و آثار آن اعم از فردی، میان فردی و اجتماعی پرداخته شده است. رویکرد پژوهش کیفی و روش انجام آن مصاحبه ژرفا نگر بوده و یافته ها با نگرش پدیدارشناسانه مورد تحلیل قرار گرفته است. برای انجام مصاحبه، نمونه ها از بین زنان مراجعه کننده به مراکز مشاوره به صورت آگاهانه انتخاب شده اند. در مجموع برای رسیدن به حد اشباع با 35 نفر در جلسات یک الی دو ساعته، مصاحبه ی عمیق نیمه ساختار-یافته انجام گردید. نتایج حاصل از مصاحبه ها در چهار مقوله اصلی درک از ناکامی، پیامد های فردی، پیامد های میان فردی و اجتماعی دسته بندی گردید که بیانگر ادراک متفاوت زنان متاهل از ناکامی جنسی بود و موجب واکنش هایی چون اضطراب، افسردگی، انزوا، درگیری، طلاق عاطفی، میل به برقراری رابطه فرازناشویی در آنها گردیده بود .

پژوهش حاضر به منظور بررسی رابط، عزت نفس و روابط زناشویی با شادکامی زنان متأهل انجام گرفته است. نمونه مورد مطالعه شامل 97 نفر از زنان متأهل شهر شیراز بود. جهت سنجش مؤلفه های شادکامی (شامل عواطف مثبت و منفی و رضایت از زندگی) از مقیاس عاطفه مثبت و منفی (واتسون و همکاران، 1988) و مقیاس رضایت از زندگی (داینر و همکاران، 1985) استفاده شد. هم چنین عزت نفس به وسیل? پرسشنامه عزت نفس روزنبرگ (بارو، 2007) و روابط زناشویی توسط پرسشنامه روابط زناشویی (خیر و سامانی، 1382) مورد اندازه گیری قرار گرفت. یافته های تحقیق با استفاده از تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که عزت نفس پیش بینی کننده مثبت و معنادار عاطفه مثبت می باشد. به عبارت دیگر زنانی که از عزت نفس بیشتری برخوردارند، عواطف مثبت بیشتری نیز تجربه می کنند. هم چنین نتایج پژوهش بیانگر آن است که روابط زناشویی، رضایت از زندگی و عاطفه منفی زنان را به صورت معناداری پیش بینی می کند. به این معنا که با افزایش روابط زناشویی، رضایت از زندگی زنان افزایش و عواطف منفی آن ها کاهش می یابد.

اهداف اختلال وسواسی اجباری رابطه ای یکی از نمایه های اختلال وسواسی اجباری است که بر مشکلات رابطه ای تمرکز دارد. شناسایی مکانیسم های زیربنایی درگیر در شدت علائم اختلال وسواسی اجباری رابطه ای می تواند دانش ما را در ارتباط با عوامل ایجادکننده و تشدیدکننده این اختلال به شکل معناداری وسعت بخشد. پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش میانجی دشواری در تنظیم هیجان و اجتناب تجربه ای در ارتباط بین سبک های دلبستگی و شدت علائم اختلال وسواسی اجباری رابطه ای انجام شد. مواد و روش ها پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی مقطعی است. 531 شرکت کننده (۴۵۵ زن و 76 مرد) از جمعیت عمومی ایران با استفاده از نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. شرکت کنندگان پرسش نامه های پژوهش شامل مقیاس تجربه روابط نزدیک (ECR-R)، مقیاس دشواری در تنظیم هیجان (DERS)، پرسش نامه پذیرش و عمل (نسخه دوم) (AAQ-II) و پرسش نامه وسواسی اجباری رابطه ای (ROCI) را به صورت آنلاین تکمیل کردند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 22 و AMOS نسخه 24 استفاده شد. یافته ها نتایج پژوهش نشان داد سبک های دلبستگی با دشواری در تنظیم هیجان، اجتناب تجربه ای و علائم وسواسی اجباری رابطه ای ارتباط معنا دار (P<0/01) دارد. علاوه بر این، 2 متغیر دشواری در تنظیم هیجان و اجتناب تجربه ای در رابطه بین سبک های دلبستگی و علائم وسواسی اجباری رابطه ای نقش میانجی داشتند. نتیجه گیری سبک های دلبستگی می توانند علائم اختلال وسواسی اجباری رابطه ای را هم به صورت مستقیم و هم از طریق میانجی گری متغیرهای دشواری در تنظیم هیجان و اجتناب تجربه ای پیش بینی کنند. درمان علائم اختلال وسواسی اجباری رابطه ای باید دشواری در تنظیم هیجان و اجتناب تجربه ای را به ویژه در افراد دارای سبک دلبستگی ناایمن مورد توجه قرار دهد. پیشنهاد می شود مطالعات آینده این نتایج را در نمونه های بالینی بررسی کنند.

اهداف حرفه پرستاری پراسترس است و پرستاران برای حفظ تمرکز بر مراقبت از بیمار و همچنین داشتن سازگاری زناشویی و حل مشکلات شخصی نیاز دارند راهبردهای مقابله ای مناسب به کارگیرند. ارتباط سبک های هویتی پرستاران با راهبردهای مقابله ای مورد استفاده و سازگاری زناشویی هنوز به طور کامل روشن نیست. بنابراین این مطالعه با هدف تعیین ارتباط سبک های هویتی با راهبردهای مقابله ای و سازگاری زناشویی در پرستاران انجام شد مواد و روش ها این پژوهش توصیفی همبستگی از نوع مقطعی بر روی 221 نفر از پرستاران شاغل در بیمارستان های شهر رشت که به شیوه تصادفی طبقه ای نسبتی انتخاب شدند، انجام شد. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسش نامه های راهبردهای مقابله ای بیلینگز و موس، سبک های هویتی و آزمون سازگاری زناشویی لاک والاس صورت گرفت. داده ها در نرم افزار SPSS نسخه 23 تحلیل شد. یافته ها میانگین نمره سازگاری زناشویی شرکت کنندگان 11 /97± 111 /68 و در محدوده مطلوب بود. میانگین نمره کل سبک های هویتی 12 /27±100/31 بود. میانگین نمره کل راهبردهای مقابله ای 7/25± 38/58 بود. سازگاری زناشویی با سبک های هویتی اطلاعاتی (r=0/14 و P=0/03) و هویت هنجاری (r=-0/17 و P=0/01) و راهبرد مقابله ای حل مسئله (r=-0/15 و P=0/03) همبستگی داشت. تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد تنها سبک های هویت و تعداد ساعت شیفت قادر به تبیین 20 درصد تغییرات سازگاری زناشویی در پرستاران است. نتیجه گیری یافته ها نشان داد سازگاری زناشویی در پرستاران این مطالعه در رشت (ایران) در حد مطلوب است. فقط سبک های هویتی اطلاعاتی و هنجاری و تعداد ساعت شیفت قادر به تبیین تغییرات سازگاری زناشویی در پرستاران هستند.

مقدمه :این پژوهش به بررسی رابطه میان منابع مالی در دسترس با رضایت زناشوئی بین زنان متاهل شهر تبریز پرداخته است. روش: روش تحقیق، پیمایش و ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه بوده است. به همین منظور برای سنجش متغیر رضایت زناشویی از پرسشنامه استاندارد انریج(1998)، و برای متغیر منابع مالی از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش، شامل زنان متاهل بالای 15 سال ساکن شهر تبریز بود که از بین آنها، تعداد 384 نفر نمونه به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. یافته ها: میانگین رضایت زناشوئی زنان در حد متوسط به بالا و میانگین منابع مالی در دسترس آنها در حد متوسط به پایین می باشد. در ابعاد رضایت زناشویی، مقدار میانگین ابعاد مسائل شخصیتی، ارتباط زوجین، حل تعارض ، مدیریت مالی، اوقات فراغت و روابط جنسی در حد متوسط به بالا ؛ نگرش به ازدواج و فرزندان در حد متوسط به پایین و اقوام و دوستان در حد متوسط به بالا بوده است. نتایج آزمون های معنی داری نشان داد که بین میزان رضایت زناشوئی و ابعاد آن و منابع مالی در دسترس زنان متاهل شهر تبریز رابطه معنی دار مستقیم وجود دارد. بحث: با توجه به یافته ها، هر قدر منابع مالی در دسترس زنان بیشتر باشد به همان اندازه میزان رضایت زناشوئی شان بیشتر خواهد شد. در واقع، منابع مالی به عنوان یک پشتوانه می تواند در تامین امنیت روانی و به دنبال آن در بهبود روابط زناشوئی و رضایت زناشوئی موثر باشد.

نوشتار پیش رو متاثر از مطالعات میدانی پیرامون یکی از مهم ترین علل اختلافات منجر به طلاق، یعنی نارضایتی جنسی مردان سامان یافت. در آثار فقهی و حقوقی، برای تنظیم رابطه زناشویی، از مفهوم حداقلی «تمکین» یاد شده است. با وجود این، بررسی ها نشان می دهد با توجه به وضعیت کنونی و تحولات اجتماعی، مفهوم «تمکین» اغلب برای تنظیم رابطه زناشویی کافی نمی نماید. بر این اساس، باید به دنبال بستری مناسب تر بود. پژوهش حاضر با بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه ای، در پی پاسخ به این پرسش بوده است. در این راستا، ابتدا مفهوم «تمکین» را مرور و در پی آن مفهوم «عرضه» و ارتباط این دو را بررسی نموده است. در ادامه فرضیه جایگزینی یا تکلیف انگاری توأمان عرضه در کنار تمکین را بر منابع فقهی عرضه نموده است. برآمد این جستار، تایید فرضیه مقاله مستند به منابع معتبر اسلامی است.

مقدمه: امروزه کیفیت روابط زناشویی و خستگی شناختی یکی از مفاهیمی است که به طور وسیع در مطالعات خانواده و زناشویی مورد استفاده قرار می گیرد. هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر طرحواره بر خستگی شناختی و کیفیت روابط زناشویی زنان متأهل شهر آمل بود. روش: روش تحقیق نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان مراجعه کننده به کلینیک نوید آرامش و طلوع مهر شهر آمل جهت دریافت خدمات مشاوره ای در خصوص مشکلات خانوادگی در سال 1401 بود که تعداد 30 نفر به صورت در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 15 نفر) جایدهی شدند. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه کیفیت روابط زناشویی (1995)، پرسشنامه خستگی (1994) و پروتکل درمان شناختی مبتنی بر طرحواره یانگ و همکاران (2003) به مدت 10 جلسه 60 دقیقه ای استفاده شد. جهت تحلیل داده ها از آزمون کوواریانس چند متغیره و نسخه ۲۲ نرم افزار SPSS استفاده شد. یافته: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که بین نمرات گروه کنترل و آزمایش تفاوت معناداری وجود دارد(001/0=P). به طور کلی درمان شناختی مبتنی بر طرحواره موجب افزایش نمره کلی کیفیت روابط زناشویی و کاهش خستگی شناختی شد. نتیجه گیری: درمان شناختی مبتنی بر طرحواره با بهره گیری از تکنیک های شناختی، به بهبود کیفیت روابط زناشویی و کاهش خستگی شناختی زنان متأهل می انجامد؛ لذا می توان این برنامه را به عنوان مداخله ای مناسب جهت افزایش روابط زناشویی پیشنهاد نمود.