عوامل تبدیل ارزش ها به هنجارهای اجتماعی از دیدگاه نهج البلاغه
حوزه‌های تخصصی:
مطالب
نمایش ۷۴۱ تا ۷۶۰ مورد از کل ۱٬۳۸۸ مورد.
راهکار امام علی (ع) برای جذب مخالفان (پرتوی از نهج البلاغه)
حوزه‌های تخصصی:
ویژگى هاى بى ثباتى حکومت ها از دیدگاه نهج البلاغه (1)
نگاهی به تفسیرهای کلامی ابن ابی الحدید از نهج البلاغه (1)
حوزه‌های تخصصی:
سیری در نهج البلاغه (5): ارزش تعقلات فلسفی در مسائل الهی
طراحی الگوی روش نظارت و کنترل کارکنان از دیدگاه نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت اسلامی سال ۳۲ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲
197 - 222
حوزه‌های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر که از نوع کیفی و روش جمع آوری اطلاعات و داده های آن، اسنادی و کتابخانه ای است، طراحی الگوی روش نظارت و کنترل در مدیریت اسلامی مبتنی بر کتاب ارزشمند نهج البلاغه است. در این پژوهش به روش تحلیل مضمون با رویکرد استقرایی و تکنیک فیش برداری، به تشریح اهمیت کنترل و نظارت و طراحی مدل روش های نظارت و کنترل در سازمان پرداخته شده است. بدین منظور، با بررسی و مطالعه خطبه ها و نامه ها، 115 مضمون از کتاب نهج البلاغه استخراج، پایش، خلاصه و در قالب 14 مضمون سازمان دهنده (عدالت محوری، مداراکردن، تصویب قوانین مناسب، گزینش اصلح، موعظه، ابشار و انذار، هدایتگری، شیوه پرهیزکاری، جلوگیری از اقدامات خودسرانه، استیضاح و فرصت-دهی، برخورد مصلحانه، رسیدگی به علت خطا، پاسخ نیکی در برابر بدی و برخورد اقتضائی) طبقه بندی گردیده است. درنهایت به 4 مضمون فراگیر: "پیشگیری از ارتکاب کجروی، روش تقوا و خودکنترلی، سیستم پاداش و مجازات مستحقان و روش اقتضایی" دست یافته و مدل پژوهش ارائه شده است. بنابراین، مدیران سازمان های جوامع اسلامی می-توانند با استفاده از الگوی روش نظارت و کنترل در سازمان، هماهنگ با مبانی و ارزش های اسلامی از انحراف کارکنان سازمان جلوگیری نمایند.
واکاوی مضامین مدیریت ارتباط با شهروندان براساس آموزه های نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
مدیریت ارتباط با شهروندان از موضوعات مهمی است که می تواند تأثیر به سزایی در افزایش رضایت شهروندان از حکومت ها داشته باشد. اگرچه پژوهش های موجود در رابطه با مدیریت ارتباط با شهروندان، ابعاد و مؤلفه هایی را برای آن معرفی نموده اند، اما جای خالی پژوهش های اسلامی در این حوزه به شدت احساس می شود. بررسی ها نشان می دهد که پژوهش های اندکی این موضوع را از زاویه معرفت دینی واکاوی نموده اند که آن ها نیز از لحاظ روش شناسی دارای ضعف هستند. لذا این پژوهش تلاش کرده بر اساس آموزه های کتاب شریف نهج البلاغه که منبعی غنی در حوزه مباحث مدیریتی است، مضامین مرتبط با آن را مبتنی بر یک روش شناسی مشخص (روش تحلیل مضمون)، به پژوهشگران و دولتمردان معرفی کند. مضامین ارائه شده برای مدیریت ارتباط با شهروندان، دارای چهار مضمون سازمان دهنده ارتباط رفتاری، ارتباط گفتاری، ارتباط ذهنی و ارزیابی ارتباط است. همچنین در مجموع 21 مضمون پایه برای این مفهوم معرفی شد.
تحلیل کاربردشناسانه کارکرد اقناعی استعاره در نامه های برگزیده نهج-البلاغه
حوزه‌های تخصصی:
کاربردشناختی، ادبیات را به عنوان مؤثرترین و زیباترین نوع گفتمان تلقی می کند، گفتمانی که نه تنها زیبایی و جمال در آن بلکه تمام کارکردها و وظائف ارتباطی زبان در آن موجود است. بنابراین فن اقناع به عنوان هدف غایی هر گفتمانی، در ذیل مکتب کاربردشناختی قرار می گیرد. استعاره به عنوان ابزاری است که جایگاهی بالا در امر ارتباط بین متکلم و فرستنده و نیز در امر اقناع و اثرگذاری بر مخاطب دارد. مقاله حاضر با روش توصیفی تحلیلی سعی دارد این صنعت بلاغی را با هدف اقناع مخاطب در نامه های برگزیده نهج البلاغه بررسی کند. از دستاوردهای پژوهش این است که امام7 بیش تر استعاره خود را درجهت تنبیه، تذکیر و ترغیب مخاطب به کار می گیرد و برای اقناع مخاطب از این طریق، تصاویری ساده و ملموس انتخاب می کند که اقناع و قدرت تأثیری بیش تر دارند.
واکاوی آداب تربیت فرهنگی در نهج البلاغه(مطالعه موردی: حوزه اخلاقیات)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال ۳۱ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۶۰
313 - 342
حوزه‌های تخصصی:
هدف این پژوهش واکاوی آداب تربیت فرهنگی در نهج البلاغه(مطالعه موردی:حوزه اخلاقیات) است.روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و روش تحلیل داده ها ،تحلیل مفهومی پیش رونده بوده است. برای این منظور ابتدا مفهوم تربیت فرهنگی و سپس آداب تربیت فرهنگی در حوزه اخلاقیات(یکی از حوزه های سه گانه تربیت فرهنگی)به شیوه تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته اند تا از طریق تحلیل، ارزیابی و دسته بندی آداب ، به سمت استنباط آموزه های تربیت فرهنگی در ابعاد چهارگانه ی حوزه اخلاقیات(اخلاق بندگی، اخلاق فردی، اخلاق اجتماعی و اخلاق زیست محیطی) دست یابیم. شیوه جمع آوری داده ها کتابخانه ای بود که شامل فیش برداری از منابع داخلی و خارجی بوده است.ابتدا نامه ها،خطبه ها و حکمت هایی که در بردارنده ی هر یک از مصادیق مرتبط با آداب مورد بررسی بودند شناسایی شدند و سپس یافته ها؛دسته بندی،تحلیل و توصیف شدند. یافته های پژوهش مؤید این هستند که آداب مرتبط با بعد اخلاق اجتماعی دارای بیشترین بسامد می باشند که نشان دهنده ی این مهم است که فرامین علوی بیشتر بر مبنای مسائل اجتماعی هستند.نتیجه گیری: هدف مربی بزرگ بشریت،تنها مجهز ساختن انسان به آداب اخلاق فردی نیست،بلکه ساختن جامعه ای اخلاق مدار مدنظر وی می باشد؛چرا که سعادت فرد با سعادت جامعه گره خورده است.اگر در جامعه ای رفتارهای اخلاق اجتماعی به عنوان یک قرارداد و به صورت قانون پذیرفته شوند،افراد در نهایت صلح،امنیت و آرامش به حیات خود ادامه می دهند و آن جامعه از بروز آسیب های جبران ناپذیر رفتاری و گفتاری در سایه بی اخلاقی اجتماعی مصون می ماند.
بررسی مقایسه ای موضوعات عرفانی در نهج البلاغه و تذکرهالاولیای عطّار(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات ادبیات تطبیقی دوره ۱۶ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۶۲
121 - 142
بدون شک بعد از قرآن کریم، نهج البلاغه، مهم ترین کتاب دینی شیعیان است که تجلی گاه عشق، انسانیت، حکومت، عدالت، تربیت، عبادت و... است. تذکره الاولیاء نیز سرگذشت ها، کرامت ها و اندیشه های نودوشش تن از اولیا و مشایخ با ذکر مقامات و مناقب و مکارم اخلاقی و مواعظ و سخنان حکمت آمیز آنان است و تمام بخش های آن آکنده از حکمت و معرفت و یک اثر بی نظیر عرفانی است. این دو اثر گران قدر، همواره در طول تاریخ، منابع مهمی برای دریافت و درک معانی عرفانی مسلمانان هستند و بررسی مقایسه ای این دو اثر، بی شک زوایای مهمی از تفاوت ها و شباهت ها آن ها را برای پژوهشگران روشن می سازد. در این پژوهش، ابتدا نکات مهم عرفانی، دو اثر استخراج گردید و سپس با بررسی مضامین، موارد مشترک و متفاوت آن ها مشخص شد و بعدازآن با معیار قرار دادن بعضی از آیات قرآن و احادیث نبوی به تحلیل آن ها پرداخته شد. این پژوهش به روش توصیفی و تحلیل مضمون انجام شده است و سعی شده است به پرسش اصلی پژوهش، یعنی موارد تشابه و تفاوت اندیشه های نهج البلاغه و تذکره الاولیاء پرداخته شود. نتایج پژوهش نشان می دهد که هر دو اثر از منابع قرآن و سنّت سرچشمه گرفتند؛ ولی دلیل بعضی تفاوت ها، نوع نگرش و تفسیر آن هاست. پس از بررسی و تحلیل نمونه های مستخرج، مهم ترین نتایج به دست آمده عبارت اند از: برتری جنبه ادبی تذکره بر جنبه تعلیمی آن، نگاه دینی و مذهبی و تعلیمی نهج البلاغه، دیدگاه های افراطی بعضی اقوال تذکره، استفاده از آرایه های ادبی در تذکره، تناقض در اقوال و اغراق های داستانی و... باعث تفاوت هایی در این دو اثر گشته است.
نقد و تحلیل دیدگاه شکری آلوسی درباره نامه ششم نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
نامه شش نهج البلاغه خطاب به معاویه، نوشتهای است که امام(ع) در آن بر لزوم بیعت معاویه با ایشان و به شیوه احتجاج مورد قبول وی، با او سخن گفتهاند و به شبهاتی که مطرح کرده است، پاسخ استدلالی دادهاند. برخی از نویسندگان اهل سنت با استناد به این نامه، بیعت با خلفا را مطابق دیدگاه حضرت دانسته و در صدد انکار نصالهی امامت برآمدند. محمود شکری آلوسی از جمله نویسندگانی است که در کتاب «السیوف المشرقه مختصرالصواعق المحرقه» خود، پاسخ محققان شیعه را درباره شبهه مذکور ناکافی دانسته و آن را با بیانات متعدد رد کرده است. نوشته حاضر درصدد برآمد تا میزان اعتبار گفتههای وی را مورد تحلیل قرار دهد. با بررسی سیاقی نامه حضرت و دیدگاه بنیامیه درباره نصبالهی علی(ع)، آنچه او اظهار کرده است، انکار میشود و مداقه در جریانات تاریخی دوران نگارش نامه و تحلیل سخنان حضرت درباره معاویه، آنچه را او درصدد توجیه عملکردها و باورهای معاویه برآمده است، متزلزل میکند.
دراسه التغریب الهیکلی فی نهج البلاغه «تقدیم الخبر على المبتدأ مثالًا»(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
دراسات حدیثه فی نهج البلاغه السنه الرابعه ربیع و صیف ۱۴۰۰ (۱۴۴۲ق) العدد ۲ (المتوالی ۸)
83 - 96
حوزه‌های تخصصی:
یعتبر التغریب أحد إنجازات المدرسه الروسیه الشکلیه، ویتضمن جمیع الأسالیب والتقنیات التی یستخدمها المؤلف بوعی لمحاوله الخروج عن القاعده وتغییر بنیه النص وتغریب المفاهیم العادیه للغه والمفاهیم المألوفه وزیاده صعوبتها، لیخرج الکلام عن الطریقه المعتاده ویقدم المفاهیم المرغوبه بلغه غیر مألوفه من أجل إبراز الکلام عن طریق الانحراف عن اللغه القیاسیه وفرض تحد على الجمهور لفهم معنى النص وتأجیل لحظه الإدراک، لکی ینجح بالمساعی الأدبیه ویفرض المزید من التأمل. یعتبر نهج البلاغه من أهم الروائع الأدبیه وأکثرها تأثیرًا، إذ یتمتع بهیاکل وآلیات أدبیه متنوعه وساحره وجذابه، ویمکن مشاهدته من زوایا مختلفه فی أی وقت. ومن الأسباب التی جعلت هذا العمل الخالد مذهلًا هو أن أمیر المؤمنین علیه السلام قام باستخدام اللغه الأدبیه والتصرف فی ترکیب الجمل وهیاکلها، ولجأ إلى التغریب. لذلک، فإن تحلیل هذا العمل الثمین على هذا الأساس أمر مهم للغایه ویمکن أن یکشف الزوایا الفنیه الخفیه وأهمیتها. تستعین الدراسه الحالیه بالمنهج الوصفی التحلیلی وهی مستوحاه من مکونات التغریب البنیوی القائمه على نظریات المفکرین النحویین لمدارس البصره والکوفه، وتتطرق للبحث فی ظاهره التغریب المتمثله فی "تقدیم الخبر على المبتدأ" فی نهج البلاغه. تظهر نتائج البحث أن الإمام (ع) قام فی مجال الهیکل باستخدام تقنیات جمالیه مثل: تقدیم الخبر على المبتدأ لیجعل السیاق السردی للخطب والرسائل یتجاوز نطاق النصوص العادیه ویصور المفاهیم المرغوبه بأجمل طریقه ممکنه، مما زاد من التأثیر على ذهن الجمهور قدر الإمکان. فی الواقع، بتجاهله للمکونات النحویه المعروفه وتغییر بنیه الجمله، استعمل علیه السلام تقنیه التغریب وبالتالی إبراز أهمیه الکلام وزیاده القدره على حث الجمهور على المفاهیم إلى الحد الأقصى. لقد أدى الاستخدام الواسع النطاق لتقنیه التغریب،"تقدیم الخبر على المبتدأ"، إلى تغییر الحاله المزاجیه للکلام ودرء التعب عن المستمع، وتقلیل رتابه الکلام وإبراز أهمیه الکلمات بالطریقه المذکوره أعلاه، مما ینم عن مشاعر المتحدث بشکل أکثر تجسیدًا ویزید من دینامیتها وتأثیرها.
پیشگیری اجتماعی از اختلاس با تاملی در آموزه های نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات حقوق بشر اسلامی سال دهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۲۲
227 - 244
حوزه‌های تخصصی:
جرم اختلاس ازجمله جرائم اقتصادی است که علیرغم تلاش های گسترده ای که برای پاسخ های کیفری از آن به عمل آمده، از شمار مرتکبان آن نکاسته است. از طرفی، در جامعه امروز پیشگیری های غیر کیفری و به طور مشخص پیشگیری اجتماعی با پیشرفت علم جرم شناسی، جایگاه ممتازی یافته است. در میان آموزه های نهج البلاغه نیز نکات دقیق و فراوانی دراین باره وجود دارد ازجمله اینکه یکی از مؤلفه های مهم امام علی(ع) در استخدام پست های حکومتی پرهیزگاری و امانت داری کارگزارانش بود و سیاست حکومتی ایشان در مورد دست اندازی نسبت به بیت المال توسط افرادی که آن را در اختیار داشته اند، شایان توجه است. به همین منظور، نوشتار حاضر با توسل به فرمان ها و توصیه های موجود در نهج البلاغه درصدد آن است به طور مشخص به راهکارهای اجتماعی پیشگیرانه جرم اختلاس در اثرگذاری بر کاهش وقوع این جرم بپردازید. به طورکلی نتایج این مقاله در تلاش است آموزه های پیشگیرانه جرم شناسان را با تطبیق بر کتاب ارزشمند نهج البلاغه در حوزه جرم اختلاس به طور دسته بندی شده و روشمند ارائه دهد تا از این رهگذر بتوان از مجریان نظام عدالت کیفری، اجرایی شدن آن را طلب نمود. سوال مهم مقاله این است که آموزه های نهج البلاغه تا چه اندازه منطبق بر رهیافت های جرم شناسی پیشگیرانه است؟ این پژوهش با روش تحلیلی-نظری و با رویکرد کارکردگرایانه، به صورت توصیف و تحلیل مطالب صورت گرفته و از مدل و نظریه سیستمی و مفاهیم آن در ارتباط با پیشگیری از جرایم استفاده شده است. روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای-اسنادی است.
تحلیل نقدی لآراء وأفکار صبری إبراهیم السید فی «تحقیق نهج البلاغه»(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
دراسات حدیثه فی نهج البلاغه السنه الرابعه خریف و شتاء ۱۴۰۰ (۱۴۴۳ق) العدد ۳ (المتوالی ۹)
45 - 62
حوزه‌های تخصصی:
استمر جمع أقوال المعصومین أو رجال الدین وتسجیلها من وقت صدور الأحادیث حتى الیوم. ففی غضون ذلک، کانت کلمات الإمام علی (ع) مهمه للغایه وتم تقدیم أعمال مهمه فی تجمیعها وتدوینها. ویعتبر نهج البلاغه للسید الرضی العمل الأکثر مرکزیه وجدیره بالملاحظه فی هذا المجال والذی اعتبره الشیعه والسنه عبر التاریخ. ویعتقد الشیعه والعدید من أهل السنه أن خطب ورسائل وحکم نهج البلاغه صدرت بالتأکید عن الإمام علی (ع). فی الوقت نفسه کما أعرب بعض السنه، وخاصه بین المعاصرین، عن شکوکهم حول نهج البلاغه. وأما صبری إبراهیم السید عالم سنی مصری معاصر وهو أحد أقل المشککین المشهور فی نهج البلاغه. فهو بهدف مراجعه نهج البلاغه، وأصدر نسخه جدیده من نهج البلاغه بعنوان «نهج-البلاغه نسخه جدیده محققه وموثقه تحوی ما ثبتت نسبته للإمام علی (رض) من خطب ورسائل وحکم». فمن خلال التدخل فی نص المؤلف الأصلی، قسّم المحقق نتاج جهود السید الرضی إلى خمسه أجزاء. بسبب عیوب فی الأسناد والنصوص نهج البلاغه، أزال أربعه أجزاء منها بنسبه ۵۴.۶٪ ولم یقبل إسنادها إلی الإمام علی (ع). أخیرًا، تم تجمیع هذه الطبعه ونشرها فی ۱۱۴ خطبه و۵۲ رساله و۱۲۵ حکمه. تصف الدراسه الحالیه وتحلل ونقد أعمال صبری إبراهیم ومبادئه الفکریه باستخدام المنهج الوصفی التحلیلی. فبینت النتائج أن المحقق لم یلتزم بالمعاییر العلمیه للبحث النصی وحذف النص الأصلی. فأدى التحیز الدینی والطائفی فی هذا العمل إلى تجزئه غیر مناسبه.کما تم حذف أو انتقال أقوال السید الرضی وتم إجراء ترقیم جدید بالنسبه للخطب والرسائل والحکم کما أن التشکیل أو التعریب غیر مکتمل وأیضًا تصنیف المحقق لا یتوافق تمامًا مع محتوى الکتاب.
تحلیل مبادئ العمل الأخلاقی (الإدراک والشوق والعزم) من منظور نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
دراسات حدیثه فی نهج البلاغه السنه الرابعه خریف و شتاء ۱۴۰۰ (۱۴۴۳ق) العدد ۳ (المتوالی ۹)
31 - 43
حوزه‌های تخصصی:
فی هذا المقال تمت دراسه مبادئ العمل الأخلاقی فی نهج البلاغه بالطریقه الوصفیه التحلیلیه. ویمکن تلخیص مبادئ العمل الأخلاقی أو عملیه إصداره من وجهه نظر الفلاسفه فی ثلاث مراحل وهی: ۱ الإدراک (التصور والتصدیق)، ۲ الإحساس (الشوق)، ۳ الإراده (الشوق المؤکّد والعزم والإجماع) فی نهج البلاغه، وتم ذکر البصیره فی العمل ونتائجه کمرحله أولى من هذه العملیه، أی الإدراک. وتشمل المرحله الثانیه لإصدار الفعل الأخلاقی أمور عاطفیه کالشوق والخوف والمیل والرغبه والحب، والمرحله الثالثه هی العزم والتصمیم والإراده فی نهج البلاغه فبناءً على هذه المبادئ الثلاثه تم تحدید طرق تحقیق العلم بعواقب الفعل وطرق تحقیق المشاعر الأخلاقیه وکذلک طرق تقویه القوه الباطنیه للتصمیم والعزم والإراده. فإن الاهتمام بالفصل بین هذه المبادئ ومراحل إصدار الإجراءات فی الأمور الأخلاقیه والدینیه مثل التوبه والتقوى والصبر والزهد وغیر ذلک، یمکن أن یوضح طریقه تحدید العوائق المختلفه التی تشرح تحقیق العمل الصالح (الفعل الأخلاقی) وطریقه القضاء علیها وتحضیر إستراتیجیات تربویه لتقویه الإدراک والشوق والعزم وتصحیحها، ولذلک تفسیرها ضروری.
بررسی بینامتنی رابطه نفاق و ریا در قرآن و نهج البلاغه
منبع:
پژوهش و مطالعات علوم اسلامی سال سوم شهریور ۱۴۰۰ شماره ۲۶
159 - 144
حوزه‌های تخصصی:
از جمله موضوعاتی که در قرآن و روایات به خصوص سخنان حضرت علی(علیه السلام) بسیار به آنها اشاره شده، موضوع «رابطه نفاق و ریا» است. «ریا» زیر مجموعه نفاق می باشد همچنین ریا وصف عمل شخص ریاکار است ولی نفاق وصف شخصی است که ظاهر و باطنش با هم مخالف است؛ ضرورت بررسی این موضوع در آن است که، مسلمانان جهت رسیدن به کمالات زندگی نیازمند هدایت های وحیانی و آموزه های اهل بیت به خصوص حضرت علی (علیه السلام) هستند، بنابراین اگر به نکات آموزنده قرآن و نهج البلاغه توجه نمایند، معیارهای موشکافانه ای را استخراج خواهند کرد که می تواند آنان را در پیشبرد اهداف زندگی موفق نماید. نوشتار حاضر که بر اساس روش توصیفی تحلیلی نگارش یافته، در صدد نشان دادن بخشی از رابطه بین دوچهره گان(منافقان) و ریاکاران از منظر قرآن و نهج البلاغه می باشد که از جمله یافته های این پژوهش می توان گفت: یکی از روابط بین «ریا» و «نفاق» آن است که، شخص ریاکار ظاهرش را برخلاف باطن خود مى نماید تا مردم را بفریبد، پس در این حالت، ریاکارى، نام دیگر پیدا مى کند که همان دورویى و نفاق است؛ اما بر مبنای قرآن مهمترین خصوصیت انسان ریاکار، نفاق است، به عبارت دیگر عمل ریایی از کسی صادر نمی شود، مگر اینکه آن شخص دارای صفت نفاق باشد.
تدخل الحکومه فی وضع اللوائح ومراقبه السوق من منظور نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
دراسات حدیثه فی نهج البلاغه السنه الثالثه ربیع و صیف ۱۳۹۹ (۱۴۴۱ق) العدد ۲ (المتوالی ۶)
77 - 87
حوزه‌های تخصصی:
یعتبر موضوع التدخل الحکومی فی وضع اللوائح التنظیمیه ومراقبه السوق أحد القضایا المهمه فی مجال الاقتصاد الذی یقترن برأیین رئیسیین فی الجواز والمنع. تبرر وجهه نظر المصلحه العامه هذا التدخل وتلزم الحکومه بالتدخل فی حاله فشل السوق بسبب عوامل مثل الإنحصار. فی النصوص الفقهیه، نوقشت مسأله تدخل الحکومه فی السوق تحت عنوانَی «الاحتکار» و«التسعیر». والفقهاء، باتباع هذا الروایات، وعلى الرغم من اختلاف الآراء حول إذن الحکومه فی التسعیر، یسمحون عمومًا للحکومه بالتدخل فی حاله فشل السوق وعدم کفاءته. تحاول هذه المقاله دراسه الموضوع من منظور نهج البلاغه کمصدر سردی صحیح بمنهج متعدد التخصصات بین المجالین المعرفیین للاقتصاد والفقه وتبین أنه فی حاله فشل السوق، یلزم الإمام علی (ع) الحکومه بوضع اللوائح ومراقبه السوق بما یحقق المصلحه العامه فی سیاق العداله المتوازنه
بررسی تطبیقی گستره علم الهی در نهج البلاغه و گلشن راز(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
با توجه به اهمیت مسئله علم الهی در عرفان نظری و در متون دینی، مقایسه تطبیقی این نوع متون با یکدیگر به درک هرچه بهتر متون عرفانی کمک میکند. در میانه متون دینی، کتاب نهج البلاغه به لحاظ مباحث توحیدی از اوج و تعالی خاصی برخوردار است و از اینسوی در میان ادب صوفیه؛ گلشن راز یک دوره فشرده عرفان نظری بر اساس مبانی فکری ابن عربی است. اشتراکات و تمایزاتی میان این دو متن دیده میشود که با روشن شدن این وجوه اشتراک و تمایز، هم در درک بهتر گلشن راز گامی دیگر برداشته میشود و هم وجوه دیگری از عناصر اندیشه مولای متقیان علی (ع) در نهج البلاغه برای فرد محقق آشکار میگردد. جستار حاضر با استفاده از رویکردی توصیفی- تحلیلی به بررسی تطبیقی موضوع علم الهی در دو کتاب نهج البلاغه و گلشن راز شیخ محمود شبستری پرداخته است، با توجه به رهیافت علمی این مقاله بااینکه امام علی (ع) در نهج البلاغه و شیخ محمود شبستری در گلشن راز، به عالم بودن خداوند معتقدند اما امیرالمؤمنین (ع) در نهج البلاغه بیشتر کیفیت سلبی و تنزیهی علم خداوند را آنهم با توجه به مطالب و آیات قرآنی بیان میکنند، اما مطالب گلشن راز در مورد علم الهی بر اساس اعتقاد به وحدت وجود و اعیان ثابته میباشد که مبنای آن تفکّرات ابن عربی است.
تحلیل مداراه السیاسیه والعسکریه للإمام علی (ع) تأکیدا على نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
دراسات حدیثه فی نهج البلاغه السنه الرابعه خریف و شتاء ۱۳۹۹ (۱۴۴۲ق) العدد ۱ (المتوالی ۷)
48 - 37
حوزه‌های تخصصی:
المداراه صفه من أسمى صفات الإنسان، والتی أکد الله تعالى علیها فی القرآن الکریم على أنها برکته ورأفته. یتمثل الغرض من هذا البحث وضرورته فی التعریف بنموذج المداراه وطریقه تعامل الإمام علی (ع) مع رجال الدوله السیاسیین والاجتماعیین والعسکریین. ترکز الدراسه الحالیه على موضوع تحلیلی نموذجی للمداراه السیاسیه والعسکریه فی حیاه الإمام علی (ع)، تم استخدامه من خلال جمع المعلومات بمنهج تسجیل الملاحظات والدراسه المکتبه والمنهج الوصفی التحلیلی. إن إنجازات ونتائج هذا البحث فی أمثله المداراه هی: مداراته مع الخلفاء الذین سبقوه کتقدیم المشوره لهم فی الشؤون السیاسیه والعسکریه والوساطه وأمثله على مداراته مع خصوم الحکومه (أصحاب الجمل وصفین والخوارج) مثل: عدم بدء الحرب، وملاحقه الهاربین وقتل الأسرى وما إلى ذلک.
شناسایی مؤلفه های سازمان اخلاقی از دیدگاه قرآن و نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت اسلامی سال ۲۸ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱
149-174
حوزه‌های تخصصی:
تحقق سازمانهای اخلاقی نیازمند شناسایی مؤلفههایی است که بتوان براساس آنها بایدها و نبایدهای رفتاری را تعیین کرد. مؤلفههای اخلاقی براساس جهانبینی افراد معنا پیدا میکند و والاترین تعریف نسبت به اخلاق در جهانبینی اسلامی قابل مشاهده است؛ از اینرو شناسایی مؤلفههای سازمان اخلاقی نیز براساس مکتب اسلام انجام شده است؛ بدینمنظور با استفاده از تحلیل مضمون، آیات قرآن کریم و گزارههای نهجالبلاغه مورد مطالعه و تدبر قرار گرفت و 68 مضمون پایه، 16 مضمون سازماندهنده و دو مضمون فراگیر مشخص شد. مضمون فراگیر عوامل سازمانی شامل مضمونهای سازماندهنده شایستهسالاری، آموزش اصول اخلاقی، تصمیمگیری مشارکتی، استفاده صحیح از منابع سازمانی، رعایت اعتدال، عدالت سازمانی، پیشبینیپذیری، ایجاد نظام تشویق و تنبیه براساس عملکرد و ایجاد واحدهای نظارتی را مورد توجه قرار داده است و مؤلفههای انسانی، مضمونهای سازماندهنده رفتار شهروندی سازمانی، پرهیز از رفتارهای آمرانه، عملکرد اخلاقی، حفظ احترام افراد، رعایت حریم خصوصی افراد، حفظ عزتنفس، سوءاستفاده نکردن از پست و مقام را مدنظر دارد.
تبلیغات
