تغییرات اجتماعی - فرهنگی (مطالعات علوم اجتماعی ایران سابق)

تغییرات اجتماعی - فرهنگی (مطالعات علوم اجتماعی ایران سابق)

تغییرات اجتماعی - فرهنگی سال 21 بهار 1403 شماره 80 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

بازنمایی جنبش های اجتماعی زنان در فیلم های سینمایی (حق رأی، سرزمین شمالی، فرشته های آرواره آهنین، داستان رزا پارکس) از دهه (2016-1920) باروش نشانه شناسی چارلز سندرس پیرس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بازنمایی فمینیسم جنبش های اجتماعی نشانه شناسی فیلم های سینمایی زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳ تعداد دانلود : ۲۲
در این مقاله به موضوع بازنمایی جنبش های اجتماعی زنان در فیلم های سینمایی حق رأی، سرزمین شمالی، فرشته های آرواره آهنین، داستان رزا پارکس از دهه (2016-1920) ، پرداخته می شود. جنبش زنان، جنبشی سازمان یافته برای دستیابی به حقوق زنان وایدئولوژی برای دگرگونی جامعه است که هدف آن رویای دفع انواع تبعیض وستم نژادی می باشد.در این مقاله نویسنده با بررسی چهار فیلم سینمایی با روش کیفی و با بهره گیری از رویکرد نشانه شناسی چارلز سندرس پیرس و با نظریه کنش جمعی چارلز تیلی و نظریه های بنیادی فمینیسم می خواهد به این تحلیل برسد که فیلم های سینمایی تا چه حد در بازنمایی جنبش های اجتماعی زنان موثر خواهد بود. به نظر می رسد که فیلم های سینمایی نقش پررنگی در بیان و بازنمایی جنبش های اجتماعی زنان در جامعه دارند. یافته های تحقیق حاکی از آن بودند که معناهایی که در فیلم ها بازنمایی شده اند شامل: نفی وضع موجود وهویت ما محور، داشتن برنامه و رفتار جمعی سازمان یافته، مشخص بودن اهداف، داشتن ایدئولوژی، تعهدو الزام، مخالفت با رفتارهای خشونت آمیز، جنبش رادیکال، ارزشمندی، تعهّد، وحدت بوده است.
۲.

بررسی نقش عوامل اجتماعی فرهنگی در توسعه سیاسی در شهرستان بندر گز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توسعه سیاسی سرمایه اجتماعی اعتماد سیاسی جامعه پذیری سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳ تعداد دانلود : ۲۱
یکی از مهمترین ابعاد توسعه در هر جامعه ای، توسعه سیاسی است. توسعه سیاسی متأثر از عوامل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است. مقاله با هدف تبیین جامعه شناختی توسعه سیاسی شهرستان بندر گز انجام شد. روش تحقیق، پیمایشی بوده و با ابزار پرسشنامه اطلاعات جمع آوری شد. کلیه افراد بالای 18 ساله به عنوان جامعه آماری انتخاب شده که برابر 36785 نفر است. روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای بوده و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران380 نفر است. یافته ها نشان می دهد که میانگین متغیر توسعه سیاسی برابر با 01/2 است که عددی بالاتر از حد متوسط می باشد. بعد مشارکت سیاسی با میانگین 31/2 بیشترین میانگین و بعد آزادی سیاسی با میانگین 76/1 کمترین میانگین را در بین ابعاد توسعه سیاسی دارا می باشند. متغیرهای دینداری، سرمایه اجتماعی، جامعه پذیری سیاسی، وسایل ارتباط جمعی و اعتماد سیاسی با میزان توسعه سیاسی رابطه مثبت و مستقیمی دارند. یافته ها نشان می دهد که 5/40 درصد از تغییرات میزان توسعه سیاسی توسط متغیرها تبیین می شود. دینداری کمترین و اعتماد سیاسی بیشترین اثر را بر توسعه سیاسی دارند. نتیجه این که توجه به نقش جامعه پذیری و اعتماد سیاسی و شاخص های سرمایه اجتماعی در افزایش و تسریع توسعه سیاسی بندر گز الزامی است.
۳.

تحلیل جامعه شناختی فرار مالیاتی بر سطح رفاه اجتماعی مودیان مالیاتی در کلان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فرار مالیاتی رفاه اجتماعی مودیان مالیاتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷ تعداد دانلود : ۲۷
پژوهش حاضر با هدف تحلیل جامعه شناختی فرار مالیاتی بر سطح رفاه اجتماعی مودیان مالیاتی در کلان شهر تهران انجام شده است. روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی است. جامعه آماری پژوهش تمامی مودیان مالیاتی شهر تهران در منطقه 12 هستند که بیش از 100000 نفر می باشند و بر اساس فرمول کوکران 383 نفر انتخاب و بر اساس نمونه گیری تصادفی خوشه ای به پرسشنامه پژوهشگر ساخته پاسخ دادند. ابزار پژوهش پرسشنامه ی پژوهشگر ساخته است که اعتبار پرسشنامه از طریق اعتبار محتوا (CVR)، اعتبار سازه ابزار پژوهش از طریق آزمون کیرز - میر، اوکلین و پایایی ابزار از طریق روش آلفای کرونباخ مشخص شده است. و بعد از اطمینان از وجود شرایط پارامتری یعنی نرمال بودن توزیع، پیوسته بودن متغیرها و برابری واریانس ها از آماره های پارامتری نظیر رگرسیون استفاده شد. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که عوامل جامعه شناختی فرار مالیاتی فرهنگ سازی مالیاتی، شفاف سازی مالیاتی، عدالت مالیاتی، قوانین و مقررات مالیاتی، وضعیت جمعیت شناختی، فرهنگی و اجتماعی مودیان مالیاتی بر رفاه اجتماعی و شاخص های آن اثرگذار هستند.
۴.

شناسایی عوامل موثر بر نفوذ شبکه های اجتماعی مجازی در بین دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شبکه اجتماعی تلگرام اینستاگرام دلفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱ تعداد دانلود : ۵۰
جوامع امروز با یک تحول عظیم در فناوری، دچار دگرگونی بی حد و حصری در زندگی افرادشده اند . بسیاری از تعاریف زندگی فردی و اجتماعی با ظهور اینترنت و شبکه های مجازی و اینترنتی شکل دیگری به خود گرفته و باز تعریف شده اند. مسائل و عوامل مختلفی در نفوذ شبکه های اجتماعی مجازی موثر هستند که نیاز به مطالعه و شناسایی دارد. لذا هدف این پژوهش شناسایی عوامل موثر بر نفوذ شبکه های اجتماعی مجازی در بین دانشجویان بود. روش تحقیق بکار گرفته شده در این پژوهش دلفی بود. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه مدیران و کارشناسان مرتبط در سیاست بود که 13 نفر به شیوه دردسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. یافته های حاصل از تحلیل داده ها نشان داد 5 بعد تعاملی بودن، خصوصیات ساختی، خصوصیات کاربردی ، مخاطب شناسی و سیاست گذاری در حوزه مدیریت بر نفوذ شبکه های اجتماعی موثر هستند.
۵.

تاثیر مولفه های سلامت اجتماعی و حمایت اجتماعی در توزیع متوازن قدرت در خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سلامت اجتماعی حمایت اجتماعی توزیع قدرت در خانواده توزیع قدرت متوازن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶ تعداد دانلود : ۲۴
امروزه مطالعه سلامت، رشد و تعالی خانواده و جریان قدرت در آن، همپای توسعه ی سایر نهادهای جامعه، اهمیت و ضرورت فراوان یافته است. لذا هدف پژوهش بررسی تاثیر مولفه های سلامت اجتماعی و حمایت اجتماعی بر توزیع قدرت متوازن در خانواده های شهر بهبهان می باشد. این پژوهش از نوع کمی و روش توصیفی- تحلیلی می باشد و از نظرهدف کاربردی محسوب می شود. جامعه آماری شامل خانوارهای ساکن در شهر بهبهان می باشد، که جمعا 36245 خانوار است. برای احتساب حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده و تعداد 588 خانوار به روش خوشه ای چند مرحله ای گزینش گردید. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته است که اعتبار محتوا به واسطه ی بررسی اساتید صاحب نظر در این حوزه مورد تایید قرار گرفت. پایایی ابزار با آماره آلفای کرونباخ محاسبه و تایید گردید. یافته ها نشان داد که ضریب مسیر حمایت اجتماعی بر توزیع قدرت برابر 351/0 و مقدار اماره t برابر 870/4 است . بنابراین سلامت اجتماعی و مولفه های آن بر توزیع متوازن قدرت در شهر بهبهان تاثیر دارد. همچنین نتایج نشان دهنده آن است که ضریب مسیر حمایت اجتماعی بر توزیع متوازن قدرت برابر 483/0 و مقدار اماره t برابر 962/7 است در نتیجه، سلامت اجتماعی و مولفه های آن بر توزیع متوازن قدرت در شهر بهبهان تاثیر دارد.
۶.

بررسی فرصت ها و چالش های آموزش مجازی بر فرد و جامعه در دانشگاه ها با رویکرد فراترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آموزش مجازی فرصت ها چالش ها آموزش الکترونیک فرد و جامعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳ تعداد دانلود : ۳۶
از اواخر سال 1398 به واسطه شیوع پاندمی کرونا آموزش مجازی که از سال های قبل از آن شروع شده بود به تمامی دانشگاه ها و مراکز آموزشی تسری پیدا کرد و رواج گسترده ای یافت و در پی آن تحقیقات پیرامون آن نیز گسترش یافت و پژوهش های متنوعی با موضوعات گوناگون پیرامون شناسایی کارایی و اثربخشی، مزایا و معایب و ... در خصوص آموزش مجازی انتشار یافت. بر این اساس هدف مقاله حاضر، بررسی فرصت ها و چالش های آموزش مجازی در دانشگاه ها با رویکرد فراترکیب است. بر این اساس، پس از بررسی مقالات متعدد از پایگاه های علمی مختلف داخلی از میان 194 پژوهش در این حوزه 19 مقاله به عنوان منابع نهایی جهت بررسی، تحلیل، تفسیر و طبقه بندی انتخاب گردید. براساس نتایج تحقیقات حاضر، فرصت ها و چالش های آموزش مجازی در شش مولفه که شامل: فردی، خانوادگی، دانشگاهی، فنی و زیرساختی است، دسته بندی و تقسیم شدند. کلید واژه ها: آموزش مجازی، فرصت ها، چالش ها، آموزش الکترونیک، فرد و جامعه.
۷.

بررسی شبیه سازی انرژی در ساختمان و فرهنگ رفتار ساکنان با رویکرد کتاب سنجی در پایگاه استنادی اسکوپوس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شبیه سازی انرژی ساختمان فرهنگ رفتار ساکنان رویکرد کتاب سنجی تحلیل شبکه استنادی اسکوپوس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰ تعداد دانلود : ۳۰
استفاده از انرژی های فسیلی و به تبع آن انتشار گازهای گلخانه ای علت اصلی تغییرات اقلیمی می باشند که از چالش های اصلی بشر در زمان کنونی و همین طور در آینده به شمار می آیند. ساختمان ها به عنوان مصرف کننده نصف انرژی جهان در فرایند ساخت و بهره برداری دارای ظرفیت ویژه ای در کاهش مصرف انرژی هستند. یکی از راهکارهای اساسی برای تخمین و کاهش مصرف انرژی در ساختمان، استفاده از شبیه سازی انرژی است. هدف این مطالعه، بررسی جامع ادبیات موجود در حوزه شبیه سازی انرژی در ساختمان براساس مطالعات پیشین است تا توصیف کاملی از تحقیقات انجام شده دراین زمینه ارائه دهد. بااستفاده از یک روش تحقیق سیستماتیک، اطلاعات استخراج شده از پایگاه اسکوپوس بین سال های ۱۹۸۲تا۲۰۲۲میلادی، پیش پردازش و دسته بندی شدند. بابررسی تعداد 2929سند علمی و باتوجه به اهداف عملکردی مطالعه بیبلومتریک، روندها و افول، مهمترین مقالات، نویسندگان، کشورها در حوزه مشخص شد. همچنین، باتوجه به اهداف شبکه ای، الگوهای هم استنادی مؤثر شناسایی شدند و سپس با تحلیل محتوای آشکار کلمات کلیدی نقاط داغ در حوزه مشخص شد. درنهایت، شکاف ها و روندهای تحقیقات آینده در حوزه شبیه سازی انرژی در ساختمان شناسایی و معرفی شدند.
۸.

تحلیل کیفیت کالبدی نماهای شهری باتأکیدبر معیارهای اجتماع بوم شناسانه بصری (مطالعه موردی: ساختمان های مسکونی محله ولنجک تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بوم شناسی بصری نمای شهری مسکونی نمای ساختمان تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰ تعداد دانلود : ۲۶
بوم شناسی شهری، به مطالعه شهر در قالب اکوسیستم متشکل از انسان و عوامل بیوفیزیکی و نحوه ارتباط آن ها در محیط های شهری می پردازد. بوم شناسی بصری نیز به بررسی محیط پیرامون انسان به عنوان عامل اکولوژیکی پرداخته و درجهت احساس خوشایندی و هماهنگی آن با مکانیسم های فیزیولوژیک بینایی به انسان کمک می کند. هدف از تحقیق حاضر شناسایی ابعاد کالبدی نما و میزان اثرگذاری معیارهای بوم شناسی بصری بر ارتقای کیفیت نماهای مسکونی شهر تهران می باشد. نوع روش تحقیق توصیفی-تحلیلی بوده و دارای رویکردی آمیخته است. در بخش کمی از روش طبقه بندی “QSORT”، اطلاعات از طریق برداشت میدانی و ابزار پرسش نامه در طیف لیکرت به دست آمد و نمودار کیفیت تصاویر از دیدگاه ناظرین با نرم افزار “SPSS”، ترسیم گردید. پایایی پرسش نامه از طریق ضریب آلفای کرونباخ با میزان 785/0 تأیید گردید. در تحلیل کیفی، نماهای منتخب بر اساس عناصر تشکیل دهنده و معیارهای بوم شناسی بصری و مکانیسم های سیستم بینایی، در جدول آنالیز شدند. یافته ها نشان می دهد، نما ها باتوجه به استانداردهای بینایی می توانند محیط های بصری آسایش بخش، یکنواخت و تهاجمی را شکل داده که درنتیجه، بر اساس محاسبات نمودار “Pie”، میزان فراوانی کیفیت بصری نماهای مسکونی در محدوده قلمرو پژوهش، 65% آسایش بخش، 15% یکنواخت و 20% تهاجمی می باشند. این مقاله می کوشد، از طریق تحلیل معیارهای بصری مطلوب در نمای ابنیه، برای ارتقاء بخشی کیفیت دید بصری شهروندان، راهکارهایی را جهت انطباق محیط مصنوع با بستر طبیعی ارائه نماید.
۹.

بررسى عوامل اجتماعى-فرهنگى تاثیر گذار بر دگرگونى کالبدى خانه با توجه به تغییر سبک زندگى در دوران معاصر (نمونه موردی: خانه های معاصر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی مسکن ساختار کالبدی سیر تحول خانه های تاریخی تبریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹ تعداد دانلود : ۳۲
معماری را در کل می توان لباسی به قامت زندگی در نظر گرفت و طبعاً متناسب با هر کیفیت از زندگی، باید لباسی متناسب با آن قامت پدید آورد. پس با توجه به تحولاتی که در کیفیت زندگی اتفاق می افتد، باید انتظار داشت که در کیفیت معماری هم تغییراتی ایجاد شود. دگرگونی سبک زندگی در طول دوره های تاریخی مختلف و ارتباط مستقیمی که میان آن با شکل و فرم مسکن وجود دارد، امکان مطالعه و بررسی سیر تاثیر آن بر خانه را در دوره های مختلف تاریخی را فراهم میکند. این پژوهش به دنبال یافتن عوامل موثر بر تغییر سازمان فضایی خانه های تبریز از طریق مطالعه سیر تغییر تحول سبک زندگی در دوران معاصر می باشد. روش کار این پژوهش شیوه توصیفی-تحلیلی است. که بخش نخست پژوهش با مطالعات کتابخانه ای، ادبیات موضوع و در فاز بعدی با مطالعات میدانی و برداشت نمونه های موجود در شهر تبریز از دوره ی اوایل انقلاب و معاصر می باشد، بدست آمده است. در نهایت بر اساس مصاحبه و پرسشنامه ، داده هایی بدست می آید که تاثیر سبک زندگی بر ساختار کالبدی مشخص می کند. نتایج حاصله نشانگر این هستند که دگرگونی سبک زندگی ارتباط مستقیمی بر کالبد خانه دارد و عدم شناخت و مطالعات کافی در این زمینه باعث شده است که در دوره های اخیر خانه ها متناسب با زندگی کاربران نباشد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۶