چشم انداز مدیریت صنعتی

در شهر قم شبکه دوگانه آب رسانی با کنتور جداگانه در داخل منازل شهروندان وجود ندارد. از طرفی منابع آب با کیفیت بالا جوابگوی تمام نیازهای شرب و غیر شرب مناطق مصرف نیست؛ بنابراین «شرکت آب و فاضلاب» باید با مدیریت بهینه توزیع منابع آبی متنوع موجود، پاسخگوی نیازهای شرب و غیرشرب شهروندان باشد.در این پژوهش، مسئله در قالب دو مدل ریاضی بهینه سازی بررسی شده است. در مدل اول تخصیص آب به شهروندان با رویکرد موجود مدل سازی و به صورت بهینه حل شده است که در آن منابع آبی باید با کمترین هزینه به شهروندان تخصیص یابد؛ به شرط آنکه تمام نیازهای شهروندان پوشش داده شود. در مدل دوم پیشنهاد شده است که با زمان بندی تخصیص منابع آبی، شهروندان به آب با کیفیت برای شرب در ساعت خاص از پیش معین شده دسترسی داشته باشند و در باقی ساعات شبانه روز، سایر نیازهای مصرفی شهروندان با آب کم کیفیت پاسخ داده شود. در مدل پیشنهادی، هم تخصیص منابع آبی برای مصارف شرب و غیر شرب شهروندان به شرط پوشش تمامی نیازهای شهروندان و هم تخصیص منابع آبی با کمترین هزینه جهبرایت نیازهای شهروندان لحاظ شده است. درنهایت کاربرد مدل پیشنهادی با تحلیل عددی ارائه شده است.

طی دوره همه گیری کووید-19، مهم ترین چالش زنجیره تأمین واکسن کووید-19، مواجهه با اختلالات مختلفی است که آن را احاطه کرده است. حل این چالش ها به برون رفت از همه گیری منجر خواهد شد؛ بنابراین شناسایی و ارزیابی ریسک های موجود در زنجیره تأمین واکسن کووید-19 ضروری است. در این پژوهش از یک معیار جدید برای کمّی کردن تاب آوری زنجیره تأمین واکسن استفاده شده است. تاب آوری به عنوان تابعی از آسیب پذیری و قابلیت بازیابی عوامل ریسک تعریف شده و در ادامه با استفاده از روش شبکه های بیز، تاب آوری در زنجیره تأمین واکسن کووید-19 در ایران ارزیابی شده است. این رویکرد می تواند توسط مدیران برای سنجش تاب آوری و شناسایی دلایل کاهش عملکرد زنجیره تأمین واکسن کووید-19 به کار رود. نتایج نشان داد ریسک های شیوع غیرمنتظره بیماری، عدم دسترسی به تأمین کنندگان واکسن، کارایی پایین واکسن در برابر گونه های مختلف، عدم پیش بینی دقیق تقاضای واکسن و عدم موفقیت در انتخاب تأمین کنندگان درست، ریسک هایی هستند که با احتمال بالایی به اختلال در زنجیره تأمین واکسن منجر می شوند.

در این پژوهش سعی می شود، مکان یابی مطلوبی برای احداث ایستگاه های آتش نشانی در شهر اصفهان صورت گیرد. مکان های کاندید برای ایستگاه های جدید، با استفاده از تکنیک AHP به روش ساعتی، تکنیک AHP فازی به روش چانگ و تاپسیس و سپس ترکیب آن ها با اطلاعات GIS تحلیل می شوند. با درنظر گرفتن معیارهای مختلف مانند تراکم جمعیت، نزدیکی به جاده اصلی، فاصله از ایستگاه آتش نشانی موجود، تراکم مواد خطرناک، شعاع پوشش آتش نشانی ها، شبکه ترافیک، کاربری اراضی، قدمت ساختمان ها و پتانسیل خطر، مکان های کاندید برای احداث ایستگاه های آتش نشانی در شهر اصفهان اولویت بندی خواهند شد. نتایج پژوهش حاضر با واحد آمار و برنامه ریزی استراتژیک سازمان مرکزی آتش نشانی شهر اصفهان در میان گذاشته شد و آن ها اولویت بندی حاصل از روش AHP فازی را تأیید کردند که در این روش، سه اولویت بالاتر به ترتیب منطقه هشت، منطقه نه و منطقه چهار شهر اصفهان است. تحلیل حساسیت روی وزن معیارها مشخص کرد که منطقه هشت در تمامی حالت ها دارای بالاترین اولویت برای احداث ایستگاه آتش نشانی است و مناطق دوازده و پانزده آخرین اولویت ها را به خود اختصاص دادند. چند پیشنهاد مدیریتی برای کنترل و بهبود شرایط احداث ایستگاه ها ارائه شد که شامل تغییر موقعیت اماکن خطرآفرین و اصلاح ضوابط ساختمان سازی شهرداری است. کلیدواژه ها: مکان یابی ایستگاه های آتش نشانی؛ تصمیم گیری چندمعیاره؛ تحلیل سلسله مراتبی؛ نظریه فازی؛ تاپسیس.

امروزه که رقابت بین شرکت های بازاریابی و خرده فروشی ها در بهترین حالت خود قرار دارد، شرکت ها سعی می کنند با توجه به رویکرد تقسیم بندی مشتریان و توصیه محصولات مناسب برای آن ها، برتری خود را از دست ندهند. خرید آنلاین در بازار مجازی به سرعت در حال افزایش است و معمولاً مشتریان بر اساس نیازها و تمایلات خود تصمیم به خرید می گیرند. فروشندگان نقش مهمی در تأثیرگذاری بر مشتریان دارند به همین دلیل سیستم توصیه محصول بسیار حیاتی است. سیستم توصیه محصول، کاربردهای متنوعی دارد و به منظور ترغیب مشتریان به خرید محصولات دیگر نیز مورد استفاده قرار می گیرد. در این پژوهش، یک روش برای توصیه محصول به مشتریان ارائه شده است که با استفاده از الگوریتم خوشه بندی K-mean و مدل RFM به تقسیم بندی مشتریان و سپس توصیه محصول به آن ها می پردازد. برای اثبات عملکرد سیستم پیشنهادی، آزمایش هایی با استفاده از داده های جمع آوری شده از شرکت «دیجی کالا» صورت گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که خوشه بندی بر اساس ویژگی های R،  Fو M برای خوشه ی شماره صفر نتایج بهتری دارد. به همین دلیل، برای ترغیب مشتریان وفادار به خرید کالاهای با قیمت بالاتر، می توان از قیمتی که به خوشه شماره صفر (مشتریان وفادار) پیشنهاد می شود، بهره برد و تخفیف های ویژه ای برای این مشتریان در نظر گرفت.

نگهداری و تعمیرات و بحث تعیین نرخ بهینه تولید، دو مبحث مجزا هستند که امروزه به دلیل وابستگی متقابل بین آن ها، با هم ادغام و به عنوان دو جزء جداناپذیر مطرح می شوند. در این پژوهش سیستم تولیدی مستعد شکست شبکه ای غیرپایدار با فرض وجود کالاهای فسادپذیر که دارای فعالیت های نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه و اصلاحی است، بررسی می شود. هدف از ارائه این پژوهش، تعیین نرخ بهینه تولید و به تبع آن کمینه کردن مجموع هزینه های تولید، کمبود، فساد، نگهداری تعمیرات پیشگیرانه و اصلاحی، دوباره کاری و نگهداری کالا در یک افق زمانی بلندمدت است. عدم قطعیت به دلیل خرابی های تصادفی ماشین آلات می شود تا حل چنین مسائلی با مدل های ریاضی بسیار پیچیده شود؛ بنابراین در این پژوهش از ابزار شبیه سازی گسسته پیشامد و نرم افزار ARENA.14 برای محاسبه شاخص های عملکردی سیستم استفاده شد. برای ارزیابی کارایی سیستم و تعیین سناریوی بهینه نیز از تکنیک تحلیل پوششی داده ها استفاده شده است که نتایج آن، کارایی مدل ارائه شده را نشان می دهد.

افزایش آلودگی ها و مشکلات زیست محیطی و درنتیجه افزایش نگرانی سازمان ها و جامعه در رابطه با آن، موجب به وجود آمدن مفهوم جدید «نوآوری سبز» شده است. نوآوری سبز، زیرمجموعه ای از نوآوری است که کیفیت زیست محیطی را توسعه می دهد و منابع را به صورت بهینه مصرف می کند. هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین استراتژی نوآوری سبز و نوآوری سبز با میانجی گری مشروعیت زیست محیطی سازمان و هویت سازمانی سبز است. مطالعه حاضر از نوع پیمایشی و همبستگی است. جامعه آماری پژوهش14 شرکت تولیدکننده دستگاه های مدیریت پسماند بیمارستانی است که به تعداد مساوی 10 پرسشنامه در سطح مدیران ارشد و مدیران تولید توزیع شد. درنهایت 126 پرسشنامه گردآوری و با نرم افزار smart.pls به آزمون فرضیه ها پرداخته شد. نتایج نشان داد که هویت سازمانی سبز و مشروعیت زیست محیطی سازمان ارتباط بین استراتژی نوآوری سبز و نوآوری سبز را میانجی گری می کند. مدیران باید نقش هویت سازمانی سبز و مشروعیت سازمانی محیطی را در شرکت های خود تأیید کرده و توسعه یک استراتژی نوآوری سبز را شروع کنند. مدیران باید درک کنند که داشتن یک استراتژی کافی نیست و بایدبه طور مستقیم عملکرد نوآوری سبز را افزایش دهند و به دنبال رویکردهایی در مورد چگونگی پرورش هویت سازمانی سبز قوی بوده و با استفاده از آن به دنبال کسب مشروعیت زیست محیطی سازمان باشند.

با جهانی شدن بازارها، استانداردهای بین المللی برای توسعه فرایندهای تجاری و حصول اطمینان از رعایت قواعد صادرات و واردات محصولات در سطح کارایی و ایمنی، بسیار حیاتی هستند. مشارکت فعال در تدوین استانداردهای بین المللی و هماهنگ سازی روش های ارزیابی انطباق با آن ها می تواند باعث افزایش رقابت پذیری محصولات، کاهش هزینه و انتقال دانش و فناوری روز دنیا به کشور شود. هدف از این پژوهش، شناسایی راهبردهایی در حوزه های مختلف نظام استاندارد و مدیریت کیفیت، به منظور دستیابی به چشم انداز «توسعه، پیشرفت و رفاه اجتماعی با استاندارد» در کشور ایران است. رویکرد پژوهش، کیفی، و از روش سنتزپژوهی بهره گرفته شده است. جامعه پژوهش کلیه قوانین و اسناد بالادستی جمهوری اسلامی ایران، اسناد بین المللی و اسناد راهبردی سایر کشورها در زمینه استاندارد و کیفیت هستند که 16 سند بر اساس ملاک های تعریف شده و به روش هدفمند تا رسیدن به اشباع داده انتخاب شدند. تحلیل داده های با روش تحلیل مضمون و استفاده از نرم افزار ماکس کیودای نسخه 10 صورت گرفت که منجر به استخراج 18 راهبرد در 3 مقوله اصلی و 57 دستور کار سیاستی قابل اجرا در «سازمان ملّی استاندارد ایران» شد. نتایج این پژوهش می تواند به صورت مستقیم مورداستفاده مدیران ارشد سازمان یادشده، اعضای شورای عالی سیاست گذاری سازمان و دستگاه های نظارتی و بازرسی قرار گیرد.

تجهیزات کنارجاده ای از اجزای اصلی سیستم های حمل ونقل هوشمند هستند که ارتباط اطلاعاتی خودرو خودرو و خودرو تجهیزات را فراهم می سازند. با توجه به گران بودن، چالش مهم استقرار تجهیزات است. هدف پژوهش حاضر، مدل سازی استقرار بهینه تجهیزات کنار جاده ای برای دستیابی به حداکثر پوشش است. یک مدل ریاضی چندهدفه بر اساس سه پارامتر اصلی حجم ترافیک، نرخ سوانح و نزدیکی به مراکز (تجاری، اورژانسی و غیره) نقاط کاندیدا، ارائه شده است. با توجه به ماهیت NP–Hard مسئله، امکان ارائه روش های مرسوم دقیق و کارآمد برای حل در مقیاس بزرگ وجود ندارد. یک روش فراابتکاری مبتنی بر الگوریتم حریصانه با امکان نشانه گذاری نقاط با اولویت انتخاب قطعی و یا غیرقابل انتخاب، توسعه داده شد. عملکرد مدل از طریق آزمون سه سناریوی مختلف با شعاع پوششی ۲۰۰، ۵۰۰ و ۱۰۰۰ متر تجهیزات، در منطقه پنج شهرداری تهران و با نرم افزار متلب مورد ارزیابی قرار گرفت و سناریوی ۱۰۰۰ متر با پوشش امتیازی ۷۱ درصد انتخاب شد. مشاهدات نشان داد که تأثیر پارامترهای مختلف نظیر شعاع پوشش تجهیزات، تعداد تجهیزات و بودجه طرح بر نتایج استقرار تجهیزات تأثیرگذار است. الگوریتم ارائه شده با استفاده از موقعیت جغرافیایی نقاط کاندیدا امکان حل مسئله را در مقیاس بزرگ به وجود می آورد.

مسئله تخصیص افزونگی به دنبال یافتن یک تخصیص بهینه اجزای افزونه با توجه به مجموعه ای از محدودیت های مختلف است. حل این دسته از مسائل به دلیل پیچیدگی ریاضی زیاد، بسیار موردتوجه پژوهشگران مختلف است. در این پژوهش سامانه تعیین و کنترل وضعیت ماهواره موردمطالعه و اجزای آن معرفی شده، سپس قابلیت اطمینان و هزینه این سیستم بر اساس یک رویکرد ریاضی مبتنی بر تخصیص افزونگی مدل سازی و بهینه سازی می شود. مدل مطالعه شده در این پژوهش بر روی ساختار یک سیستم سری موازی که در مود دقیق سیستم تعیین و کنترل وضعیت یک ماهواره قرار دارد، اجرا می شود. در پژوهش حاضر یک رویکرد جدید برای مدل سازی مسئله دو هدفه و بهینه سازی آن بر اساس یک روش حل دقیق ارائه شده است. مدل ریاضی ارائه شده جزو مسائل مربوط به برنامه ریزی غیرخطی عدد صحیح مختلط (MINLP) قرار می گیرد. در این پژوهش از یک روش ابتکاری که در 7 گام اجرا می شود، برای حل دقیق مسئله استفاده شده و بر این اساس مقادیر بهینه قابلیت اطمینان و هزینه طراحی سیستم تحت وزن های مختلف اهداف به دست آمده است.

در قرن حاضر، انقلاب صنعتی چهارم با افزایش ارتباطات و خودکارسازی هوشمند، سبب تغییرات سریع فناوری، صنایع و الگوها شده است در همین راستا ضروری است مطالعاتی پیرامون تعیین اهمیت ابعاد و شاخص های آمادگی صنعت چهار جهت بقای صنایع کشور صورت پذیرد. برای درک بهتر سازمان ها و صنایع غذایی استان تهران از وضعیت فعلی آمادگی خود در حرکت به سمت صنعت نسل چهارم، هدف این پژوهش شناسایی و تعیین اهمیت مؤلفه های تأثیرگذار و تأثیرپذیر بر آمادگی سازمان درحرکت به سمت صنعت نسل چهار است. در بخش کیفی این پژوهش با بررسی مبانی نظری و دریافت نظر خبرگان فرآیند طبقه بندی داده ها برای ایجاد کُدهای اولیه، مقوله ها و کُدهای محوری صورت گرفت که درنتیجه آن 60 کُد اولیه و شش مقوله استخراج شد و سپس به کمک روش دلفی فازی با نظرسنجی انجام شده 17 زیرمعیار مورد اجماع نظر خبرگان قرار گرفت. در پایان نیز با روش دیمتل فازی، روابط بین معیارها و زیرمعیارها بررسی شد که در طی آن معیار «آمادگی عملکردی» بیشترین میزان تأثیرپذیری و «آمادگی فناوری اطلاعاتی» بیشترین میزان تأثیرگذاری را به خود اختصاص دادند؛ همچنین از میان زیرمعیارها نیز زیرمعیار «قوانین دولتی و نهادها» به عنوان اثرگذارترین علت و «پویایی محیط کار» به عنوان اثرپذیرترین معلول شناسایی شدند.