چشم انداز مدیریت صنعتی

صنعت ساخت وساز ایران طی سال های اخیر با مشکلات متعددی از جمله دوباره کاری، هزینه های بالا و اشتباهات طراحی مواجه بوده است. به کارگیری روش های نوین اجرای ساختمان ها و فناوری های مدرن به منظور بهبود کیفیت، کاهش زمان و هزینه و افزایش بهره وری همواره مورد تأکید مهندسان این حوزه بوده است. یکی از این فناوری ها، فناوری مدل سازی اطلاعات ساختمان است که پذیرش و اجرای آن در کشور با مشکلات زیادی همراه بوده است؛ درک علل و ساختار عدم پذیرش این فناوری، مسئله اصلی پژوهش حاضر است. ازاین رو، ارائه یک مدل سیستمی و کل نگر با قابلیت تحلیل پویایی های پذیرش و اجرای این فناوری در کشور هدف اصلی تحقیق است. برای این منظور یک روش پژوهش ترکیبی کیفی و کمّی طراحی شده است؛ به گونه ای که در فاز نخست با استفاده از نظریه داده بنیاد، مدلی مفهومی از پذیرش فناوری ارائه شده و سپس با به کارگیری روش پویایی شناسی سیستم، یک مدل کمّی ریاضی با قابلیت شبیه سازی پیامدهای تصمیم ارائه می شود. چهار سیاست تحت عنوان سناریو روی مدل اجرا شد. نتایج نشان می دهد حمایت دولت متشکل از مجموعه ای از اقدامات حاکمیتی، مهم ترین راهکار توسعه پذیرش و اجرای این فناوری در کشور است.

توسعه محصول جدید در هر شرکتی از ملزومات اساسی است و هر شرکتی برای بقا در بازار رقابتی نیاز به توسعه فناوری و محصولات خود دارد . بیشتر سازمان ها امروزه بیش از هر زمان دیگری دریافته اند که تکیه و اعتماد به اهرم های رقابتی سنتی، همانند افزایش کیفیت، کاهش هزینه و تمایز در ارائه محصولات و خدمات، کافی نیست؛ بلکه پرداختن به ورود محصول جدید و همچنین خروج به موقع محصول قدیمی بسیار مهم است. در این پژوهش طراحی شبکه زنجیره تأمین زمانی که قرار است محصول جدید به خط تولید اضافه شود، بررسی می شود؛ همچنین مبحث مهم مدیریت ارتباط با مشتری که یکی از عوامل افزایش فروش محصولات در نتیجه سودآوردی بیشتر برای سازمان است، به صورت مدل ریاضی طراحی خواهد شد. در نهایت نسخه بهبود یافته از الگوریتم تجزیه بندرز با عنوان «بندرز شتاب یافته» برای مسئله ارائه می شود. نتایج محاسباتی عملکرد برتر روش حل را نشان می دهد.

سازمان ها و شرکت ها همواره به دنبال انجام دقیق، به موقع و با کیفیت فعالیت ها و پروژه های خود هستند که این مهم اغلب از طریق مدیریت صحیح ابعاد مختلف فعالیت ها و پروژه ها انجام می پذیرد. مبحث انگیزش و پاداش کارکنان و مدیران در فعالیت های پروژه ای، بخشی از مدیریت منابع انسانی است که در این پژوهش به آن پرداخته شده است. در مدل ریاضی ارائه شده در این پژوهش برای تخصیص پاداش به هر فرد در هر پروژه سه مبنا در نظر گرفته شده است: اهمیت راهبردی پروژه؛ ارزیابی عملکرد پروژه و نقش فرد در پروژه. مدل ارائه شده با استفاده از این مبانی و محدودیت های منابع سازمانی به هر فرد در هر پروژه پاداشی را تخصیص می دهد. نحوه محاسبه پاداش به شکلی است که ضمن در نظر گرفتن محدودیت های مالی، نخست، کارکنان را ترغیب به تعریف پروژه هایی می کند که هر چه بیشتر در راستای اهداف و راهبردهای سازمان باشند و دوم در اجرای پروژه ها آن ها را ترغیب به تعهد به الزامات کمّی و کیفی پروژه می کند. در پایان و طی یک مطالعه موردی، مدل در «شرکت ایران ارقام» اجرا شده و نتایج نشان از بهبود عملکرد پروژه های شرکت در حوزه های زمان، هزینه و کیفیت تحویل شدنی ها دارد.

همکاری زنجیره تأمین بعنوان یک رویکرد جمعی مؤثر علیه رقبای بازار، در پی بهبود عملکرد زنجیره تأمین است. برای شکل گیری همکاری در زنجیره تأمین باید به این پرسش پاسخ داد که عوامل مؤثر بر همکاری زنجیره تأمین کدام اند و روابط میان آنها چگونه است؟ برای پاسخگویی به این سؤال ها، این پژوهش با به کارگیری رویکردی ترکیبی در پی توسعه مدلی از عوامل مؤثر بر همکاری زنجیره تأمین است. بدین منظور پس از مرور نظام مند پژوهش های حوزه همکاری زنجیره تأمین که با هدف شناسایی عوامل مؤثر انجام شد، با به کارگیری مدل پشتیبانی اجماع گسسته میان خبرگان اجماع حاصل شد و عوامل منتخب شناسایی شدند؛ سپس با به کارگیری دو رویکرد مدل سازی ساختاری تفسیری و نقشه های شناختی فازی، ضمن شناسایی روابط و تعاملات و همچنین تقسیم بندی نوع متغیرها، قوت روابط میان آن ها نیز تعیین شد. به کارگیری این دو روش مکمل، ضمن رفع نقاط ضعف این دو رویکرد، موجب تقویت مدل ساختاری حاصل به شکل کمّی کردن قوت روابط می شود. مدل حاصل ضمن اینکه نحوه اثرگذاری متغیرهای مؤثر بر همکاری را از حیث سطوح و تقدم و تأخر مشخص می سازد، قدرت انتخاب در مورد قوت متغیرها را نیز فراهم می آورد که می تواند مبنایی مناسب برای تصمیم گیری مدیران به منظور توسعه همکاری زنجیره تأمین فراهم کند. 

هدف این پژوهش شناخت و معرفی روشی برای بهبود انتشار نوآوری با استفاده از مدل سازی عامل بنیان می باشد. و در این رهگذر تحلیلی عملیاتی برای ایجاد مدل سازی عامل محور ارائه و بررسی گردید. مدل عامل محور این پژوهش در ترکیب با مدل انتشار باس ایجاد شد. در این مدل ورودی ها شامل احتمال پذیرش به واسطه رسانه های جمعی و احتمال پذیرش به واسطه گفت وگوهای کلامی است که با بهره گیری از مدل انتشار باس تخمین زده شده اند. خروجی مدل نیز تعداد کل پذیرندگان نوآوری در هر گام زمانی در بازار بالقوه است که پس از اجرای مدل، انطباق این داده ها با داده های دنیای واقعی تأیید گردید. برای ساخت مدل از داده های واقعی مربوط به انتشار نوآوری (انتشار تلویزیون) در ایران و برای توسعه مدل از ساختار شبکه ای ترجیحی استفاده شد. پس از برپاسازی مدل، مباحث مربوط به اعتبارسنجی و اعتباربخشی آن با انجام آزمای ش های مربوطه و براساس گام های ارائه شده در تحلیل عملیاتی مدل سازی عامل بنیان لحاظ گردید و روشی که برای بهبود انتشار نوآوری معرفی شده است در قالب 10 سناریو موردبررسی و آزمون قرار گرفت. پس از تحلیل خروجی های این سناریوها، روش پیشنهادی در بهبود انتشار نوآوری، به ویژه برای غلبه بر تأخیر اولیه در پذیرش نوآوری مؤثر تشخیص داده شد.  

این پژوهش بر آن است تا با به کارگیری دو تکنیک مطرح تحلیل پوششی داده ها و کارت امتیازی متوازن، چارچوبی برای سنجش عملکرد سازمان ارائه دهد که سازمان با استفاده از این مدل سنجش عملکرد بتواند فرآیند ارزیابی عملکرد را با معیارها و سنجه هایی جامع و همه جانبه که ترجمان استراتژی ها و اهداف بلندمدت سازمان باشد، اجرا کند. در این پژوهش کارایی 20 شعبه «بانک سینا» با استفاده از شاخص هایی که با توجه به اهداف و استراتژی های کلان سازمان انتخاب شدند، ابتدا طی 4 مرحله با استفاده از مدل RTL > در هر یک از ابعاد چهارگانه کارت امتیازی متوازن بر اساس رابطه علت و معلولی موجود بین وجوه چهارگانه محاسبه شد؛ سپس کارایی شعبه ها بدون در نظر گرفتن رابطه علت و معلولی بین وجوه چهارگانه و پویایی های فرآیندهای درون سازمانی محاسبه گردید. پس از تعیین امتیاز کارایی شعبه ها، برای شعب ناکارا در هر یک از چهاردیدگاه کارت امتیازی متوازن، شعب مرجعی از مجموعه شعب کارا معرفی شد و به این وسیله راهکارهای بهبود عملکرد برای شعب ناکارا ارائه شد.

در این پژوهش، مسئله ایجاد جدول زمان بندی جراحی اصلی به صورت یکپارچه با برنامه ریزی آمیخته عمل های جراحی بررسی شده است. یک روش دومرحله ای برای ارائه و بهنگام سازی این جدول طراحی شده است. در مرحله نخست، مدلی برای ساخت جدول برنامه ریزی جراحان با توجه به توزیع تقاضای عمل های جراحی هر یک از آن ها پیشنهاد شده است. در مرحله دوم، با داشتن فهرست انتظار بیماران هفتگی، برای مقابله با نوسانات تقاضا و استفاده حداکثری از ظرفیت اتاق های عمل، مدلی برای اصلاح جدول زمان بندی جراحی اصلی در بازه هفتگی ارائه شده است. در این پژوهش، محدودیت منابع پایین دستی مانند تخت بخش نیز در نظر گرفته شده است. برای این مسئله سه هدف «کمینه کردن هزینه های اضافه کاری و بیکاری اتاق عمل»، «بیشینه کردن ترجیحات جراحان» و «کمینه کردن تقاضای برآورده نشده» در نظر گرفته شد. تحلیل نتایج با استفاده از داده های جمع آوری شده از «بیمارستان الزهرا اصفهان» صورت گرفت. مدل ارائه شده در هفته های متعددی با داده های واقعی این بیمارستان اعتبارسنجی شد. در آزمایش های انجام شده، میانگین درصد بهبود در توابع هدف اول، دوم و سوم نسبت به برنامه واقعی بیمارستان به ترتیب 73/29، 35/43 و 73/78 به دست آمد. نتایج نشان می دهد مدل ارائه شده با تفاوتی معنادار نسبت به برنامه واقعی بیمارستان بهتر برنامه ریزی کرده است که نشان از کارایی مدل ارائه شده دارد.