چشم انداز مدیریت صنعتی

تأثیرات مخرب بحران ها بر عملکرد زنجیره تأمین شرکت ها، متخصصان سازمانی را بر آن داشته تا بیش از پیش به مطالعه درباره مفهوم ریسک در زنجیره تأمین و چگونگی راه های مقابله با آن ترغیب شوند. از جدیدترین مفاهیم در این رابطه در حوزه زنجیره تأمین، بحث تاب آوری و چگونگی اجرای استراتژی های آن است. با توجه به اهمیت این موضوع، این پژوهش درصدد است تا بر اساس جدیدترین مطالعات در زمینه تاب آوری در زنجیره تأمین، استراتژی های مناسب را برای اجرا در یک شرکت تولیدی با مشارکت متخصصان سازمانی، شناسایی کند. در این راستا از یک رویکرد ترکیبی نوآورانه از مدل نظریه بازی ها و فنون تصمیم گیری چند معیاره در محیط فازی بهره گرفته شد. بدین منظور برای یافتن بهترین ترکیب استراتژی از میان استراتژی های تعادل نش یکسان (تعادل نش چندگانه)، با شناسایی معیارهای مناسب، به ترتیب برای تعیین درجه اهمیت معیارها و انتخاب بهترین استراتژی تاب آوری از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) و ویکور فازی (FVIKOR) استفاده شد. در این راستا نتایج نشان داد از دیدگاه متخصصان سازمانی برای انتخاب بهترین استراتژی، معیار هزینه اجرای استراتژی دارای بالاترین درجه اهمیت است؛ همچنین از میان سه ترکیب استراتژی تعادلی به دست آمده، استراتژی های افزایش رویت پذیری و افزایش سرعت بازیابی به عنوان بهترین ترکیب استراتژی برای افزایش تاب آوری زنجیره تأمین برگزیده شدند.

با توجه به تنوع عوامل تاثیر گذار بر تصمیم گیری های مالی و ذهنی بودن ماهیت اغلب تصمیم گیری ها تنها بخشی از ویژگی های آن ها با تصمیم گیری های چندمعیاره مرتبط است. پژوهش حاضر با هدف رتبه بندی و بررسی مطلوبیت شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مبنی بر شاخص های بنیادی در بازه زمانی سال های 90 تا 96  انجام شده است. در این راستا ابتدا پس از تعیین اوزان شاخص های مورد استفاده بر اساس نظر خبرگان و بهره گیری از روش ارزیابی نسبت تجمعی (ARAS) شرکت های مورد نظر رتبه بندی و سپس مطلوبیت آن ها بر مبنای روش رجحان تصادفی مورد بررسی قرار گرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد که باتوجه به تداخل تابع توزیع تجمعی بازده فعلی و آتی پرتفوی با رتبه بالا و رتبه پایین نمی توان رجحان تصادفی مرتبه اول را تشخیص داد، اما نتایج آزمون دیویدسون برای رجحان تصادفی مراتب دوم و سوم نشان دهنده غلبه سهام با رتبه بندی قوی در تمامی بازه های منفی تا مثبت بازده فعلی و آتی بر پرتفوی سهام با رتبه ضعیف است. 

پارک های علم و فناوری به منظور ایجاد محیطی امن و پویا برای شرکت های حاضر در اقتصاد ملی تشکیل شده اند تا نیرویی فزاینده برای رشد و توسعه اقتصادی کشور باشند. از کارکردهای مهم و اساسی پارک های علم و فناوری کمک به افزایش نوآوری شرکت های مستقر و رقابت پذیری بیشتر آن ها است. با توجه به سیاست گذاری دولت در توسعه پارک های علم و فناوری، هدف از این پژوهش بررسی نقش پارک های علم و فناوری در عملکرد نوآورانه شرکت های حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات مستقر در آن ها است. در این پژوهش از روش تلفیقی (کیفی و کمی) استفاده شده و به منظور تحقق این هدف، با 11 خبره مصاحبه انجام شد و به تحلیل 83 پرسشنامه به دست آمده به عنوان نمونه پژوهش پرداخته شده است. بررسی سؤالات پژوهش، با استفاده از روش معادلات ساختاری و تحلیل مسیر و با کمک نرم افزار SmartPLS انجام شده است. نتایج نشان می دهد که کارکردهای قانونی، شبکه سازی، پشتیبانی و سازمانی، مدیریت دانش و فرهنگی پارک های علم و فناوری، به ترتیب بیشترین تأثیرات را در عملکرد نوآورانه شرکت های حوزه ICT مستقر دارند.

تقاضای بالا و غیرمنطقی سوخت در ایران، مصرف بیش ازاندازه و گاهی غیرعقلانی سوخت در بخش های مختلف ازجمله حمل ونقل در کنار تأمین سوخت ارزان قیمت برای نیروگاه های تولید برق، عدم وجود استانداردهای صحیح در مصرف سوخت در بخش های مختلف، وابستگی شدید تأمین انرژی به سوخت های فسیلی را برای ایران به ارمغان آورده است. افزایش هزینه های تأمین انرژی با درنظرگیری روند افزایشی تقاضای انرژی، به ویژه شدت انرژی کشور، تهدیدی جدی برای امنیت انرژی کشور به شمار می رود. از این رو پژوهش حاضر با هدف تحلیل ساختار سیستمی مولد مسئله وابستگی به انرژی در ایران و همچنین ارزیابی مبتنی بر مدل سیاست ها و راهکارهای مطرح برای کاهش این وابستگی طراحی شده است. روش تحقیق حاضر مبتنی بر مراحل روش پویایی شناسی سیستم است. پس از ساخت مدل شبیه سازی و اعتبارسنجی آن، چهار سیاست تداوم وضع فعلی، افزایش عرضه انرژی از طریق سوخت های فسیلی، افزایش عرضه از طریق انرژی های تجدیدپذیر و همچنین مدیریت سمت تقاضا روی مدل اجرا شد. نتایج نشان می دهد اجرای توأم سیاست های مدیریت سمت تقاضا و توسعه ظرفیت انرژی های تجدید پذیر می تواند به صورت هم زمان کاهش میزان شاخص وابستگی به انرژی و همچنین افزایش شاخص امنیت انرژی را در بلندمدت به همراه داشته باشد.

هدف اصلی پژوهش حاضر، طراحی یک مدل ترکیبی جدید مبتنی بر تحلیل پوششی داده ها، شبکه عصبی مصنوعی، الگوریتم ژنتیک و بهینه سازی انبوه ذرات برای ارزیابی کارایی و الگوسازی واحد های کارا و نا کارا است که واحد های تصمیم گیری در آن اندک باشد. فرایندی دومرحله ای، برای ارزیابی کارایی نسبی۱۶ شرکت های برق منطقه ای شرکت توانیر، از مدل ترکیبی تحلیل پوششی داده ها با شبکه عصبی که به وسیله الگوریتم ژنتیک بهینه شده است، بهره برده است وبا یک الگوریتم ترکیبی انبوه ذرات با الگوریتم ژنتیک به الگوسازی برای واحدهای کارا و ناکارا پرداخته شده است. میانگین کارائی شرکت های برق منطقه ای طی سال های ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۶ از ۰/۸۹۳۴ به ۰/۹۱۴۷ افزایش یافته است و شرکت های برق منطقه ای آذربایجان، اصفهان، تهران، خراسان، سمنان، کرمان، گیلان و یزد، همواره دارای بیشترین میانگین کارائی، ۱ و شرکت های برق منطقه ای غرب و فارس با مقادیر میانگین کارائی  ۰/۷۰۴۷ و ۰/۶۰۲۵ دارای کمترین مقدار کارائی طی سال های ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۶ بوده اند. 

شرکت ها برای دستیابی به موفقیت در فضای رقابتی بازار جهانی، اشکال متنوعی از همکاری ها را به کار می برند. مدل های همکاری سعی در یافتن پاسخی کاربردی در ترغیب اعضای زنجیره تأمین برای اتخاذ تصمیمات به عنوان سیستم های متمرکز را دارند که در این خصوص قراردادهای همکاری ابزارهای مفیدی برای تغییر رفتار اعضای زنجیره به رفتار منسجم همکارانه برای دستیابی به هدف نهایی زنجیره که سودآوری کلی آن است، با یکدیگر هستند. پژوهش حاضر با هدف تعیین مناسب ترین قرارداد ایجادکننده همکاری بین سطوح زنجیره، به بررسی زنجیره های تأمین و قراردادهای همکاری پرداخته است و درنتیجه آن، یک زنجیره تأمین دوسطحی و قراردادهای بازپس گیری، کاهش و منعطف انتخاب شدند. با رویکرد نظریه بازی ها، بازی های ایستا با اطلاعات کامل و تعادل نش، به عنوان شیوه بررسی و احتمالی بودن تقاضای مشتریان نهایی، مدل های اولیه توابع سود هر سطح زنجیره طراحی و سپس با مدنظر قراردادن شرایط خاص هر قرارداد، مدل های ثانویه نیز بازطراحی شدند؛ سپس با طراحی آزمایش هایی با استفاده از نرم افزار مینی تب و حل آن ها توسط نرم افزارهای اکسل و لینگو و تحلیل خروجی ها، قرارداد کاهش به عنوان مناسب ترین شیوه برقراری همکاری در بین سطوح زنجیره تعیین شد.

امروزه با توجه به رقابتی شدن تجارت جهانی و لزوم پاسخگویی به خواسته های مشتریان و با توجه به رشد روزافزون فناوری به منظور حفظ و بقای سازمان می توان از ترکیب های مختلف تکنیک توسعه عملکرد کیفیت (QFD)  به عنوان ابزاری قدرتمند در مهندسی کیفیت بهره برد. در این پژوهش ابتدا با استفاده از روش دلفی، مؤلفه های اصلی پژوهش شامل نیازمندی های مشتریان و الزامات فنی مهندسی شناسایی شده و سپس به علت اهمیت وزن دهی در ابزار توسعه عملکرد کیفیت، با توسعه روش تصمیم گیری ترکیبی DEMATEL-ANP فازی، میزان و شدت روابط اثرگذاری و اثرپذیری مؤلفه ها و اوزان مربوط به آن ها برای تکمیل ماتریس خانه کیفیت به دست خواهد آمد. در ادامه به منظور کامل تر شدن روش QFD از بسط جدید رابطه واسرمن استفاده خواهد شد. در راستای حل مشکل QFD سنتی مبنی بر در نظر نگرفتن اثر محدودیت ها بر الزامات فنی مهندسی، یک رویک رد ترکیبی از روش های QFD ، DEMATEL-ANP فازی و تحلیل پوششی داده ها (DEA) در پژوهش حاضر به کار خواهد رفت. به منظور نشان دادن اثربخشی رویکرد پژوهش، این رویکرد به عنوان مورد مطالعه در بخش تولید ماشین لباسشویی «شرکت صنایع گلدیران» اجرا خواهد شد.