حسابداری و منافع اجتماعی

حسابداری و منافع اجتماعی

حسابداری و منافع اجتماعی دوره 12 پاییز 1401 شماره 3 (پیاپی 46) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

بررسی تاثیر پذیرش استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی بر شاخص های حکمران ی(کنترل فساد و پاسخگویی): مطالعه بین کشوری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی کنترل فساد پاسخگویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۴ تعداد دانلود : ۱۷۴
هدف این پژوهش بررسی تاثیر پذیرش استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی بر شاخص های حکمرانی می باشد. برای این منظور 74 کشور در طی سال های2004 لغایت 2021 انتخاب و فرضیات پژوهش با استفاده از تحلیل ضرایب رگرسیون مورد بررسی قرار گرفته است. براساس مبانی نظری موجود برای کشورهایی که استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی را پذیرفته اند مقدار یک و برای سایر کشورها مقدار صفر و همچنین برای سنجش شاخص های حکمرانی از سنجه های بانک جهانی شامل پاسخگویی وکنترل فساد استفاده شده است. نتایج پژوهش مبین این امر می باشد که با پذیرش استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی کنترل فساد و پاسخگویی افزایش می یابد. بعبارتی با پذیرش استانداردهای بین المللی شفافیت مالی افزایش و متعاقبا پاسخگویی و کنترل فساد تحت تاثیر این امر قرار می گیرند. نتایج این تحقیق برای غنای ادبیات موجود در این زمینه تحقیقی مفید بوده و بصورت مختص درباره نقش پذیرش استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی و پاسخگویی به ادبیات موجود کمک خواهد شد.تایج این تحقیق برای غنای ادبیات موجود در این زمینه تحقیقی مفید بوده و بصورت مختص درباره نقش پذیرش استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی و پاسخگویی به ادبیات موجود کمک خواهد شد.
۲.

تاثیر گفتمان های سیاسی دولت بر اصلاحات حسابداری بخش عمومی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: استراتژی های مشروعیت بخشی حسابداری بخش عمومی زبان قانون محاسبات عمومی نمایندگان دولت در مجلس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۴ تعداد دانلود : ۱۵۴
هدف: حسابداری بخش عمومی به عنوان ابزار سیاستمداران جهت دستیابی به انگیزه های سیاسی محسوب می شود. هدف این تحقیق، بررسی تاثیر گفتمان های سیاسی دولت بر اصلاحات حسابداری بخش عمومی از طریق بررسی نقش زبان نمایندگان دولت در مجلس، در مشروعیت بخشیدن به اصلاحات حسابداری بخش عمومی و همچنین بررسی نوع استراتژی های مشروعیت بخشی بکار گرفته شده توسط آنان، می باشد. روش: روش این تحقیق مبتنی بر تحلیل گفتمان انتقادی با رویکرد فرکلاف است. جامعه این تحقیق، شامل تعداد 19 متن از گفتمان های نمایندگان دولت در مجلس شورای اسلامی در ارتباط با تغییرات قانون محاسبات عمومی مرتبط با حسابداری بخش عمومی از سال 1365 تا سال 1399 می باشد که کلیه متون فوق مورد تحلیل قرار گرفته است. یافته ها: تغییرات قانون محاسبات عمومی کشور به عنوان زیر بنای حسابداری بخش عمومی، تحت تاثیر قدرت زبان نمایندگان دولت و با تاکید بر استراتژی های خردگرایی و اخلاق گرایی مشروعیت بخشیده شده است و آنان از زبان به عنوان ابزار مشروعیت بخش استفاده کرده اند. نتیجه گیری:استفاده دولت از زبان به عنوان ابزار مشروعیت و بکارگیری استراتژی های خردگرایی و اخلاق گرایی برای مشروعیت بخشیدن به قانون ، بیانگر این است که آنان با تاکید بر نتایج اعمال این تغییرات و همچنین تاکید بر مبانی ارزشی و اخلاقی آن، اینگونه تغییرات را همسو با منافع عمومی به تصویر می کشند. دانش افزایی: توجه به تاثیر گفتمان های سیاسی بر اصلاحات حسابداری بخش عمومی، از جمله مواردی است که می تواند در قضاوت استفاده کنندگان بخش عمومی موثر باشد.
۳.

شناسایی و رتبه بندی روش های یادگیری فعال در آموزش حسابداری با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی (Fuzzy AHP)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: یادگیری فعال آموزش حسابداری تحلیل سلسله مراتبی فازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۲ تعداد دانلود : ۱۷۴
هدف: هدف اصلی این پژوهش تعیین روش های یادگیری فعال در آموزش حسابداری و رتبه بندی آن ها با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی است. روش: روش های یادگیری فعال در آموزش حسابداری با استفاده از بررسی کتابخانه ای شناسایی و در یازده روش طبقه بندی و بر اساس الگوی تحلیل سلسله مراتبی فازی، توسط آزمودنی ها رتبه بندی شدند. سپس بین رتبه های موجود قبل از استفاده از این الگو و بعد از آن، مقایسه تطبیقی صورت گرفت تا تفاوت های احتمالی مشخص شود. جامعه آماری پژوهش استادان رشته حسابداری و روش جمع آوری داده ها از طریق پرسشنامه است. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که بر اساس فرایند رتبه بندی تحلیل سلسله مراتبی فازی، روش های حل مسئله توسط دانشجویان به صورت جداگانه در کلاس، سخنرانی اصلاح شده، پرسش های شفاهی از دانشجویان، کوییزهای کلاسی و حل مسئله در قالب گروه های کوچک در کلاس بالاترین رتبه را دارند. افزون بر این، بین رتبه بندی روش های یادگیری فعال در آموزش حسابداری قبل از استفاده از الگوی فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی و بعد از آن تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: براساس نتایج پژوهش، می توان گفت استفاده از روش های یادگیری فعال منجر به اثربخشی آموزش در رشته حسابداری می گردد. دانش افزایی: انتظار می رود روش های شناسایی شده در این پژوهش منجر به بهبود آموزش موثر در رشته حسابداری گردد و در نتیجه فاصله بین نیازهای جامعه و مهارت حسابداران کاهش یابد. همچنین نتایج این پژوهش می تواند به کمیته برنامه ریزی رشته حسابداری، استادان این رشته و کمیته های آموزشی دانشگاه ها به منظور ارتقای کیفیت آموزشی خصوصاً در رشته حسابداری کمک شایانی نماید.
۴.

بررسی اثرات پیشایندهای شخصی بر قصد سوت زنی حسابداران با تعدیل گری عوامل سازمانی و فردی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قصد سوت زنی پیشایندهای شخصی عوامل سازمانی عوامل فردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۴ تعداد دانلود : ۱۲۳
هدف: سوت زنی نقش بسزائی در کشف تخلفات و سالم سازی فضای کسب و کار داشته و به مقدار زیادی متاثر از پیشایندهای شخصی است. درهمین راستا، پژوهش حاضر تلاش دارد اثرات پیشایندهای شخصی بر قصد سوت زنی حسابداران را با توجه به اثرات تعدیلی عوامل سازمانی و فردی مطالعه و بررسی کند. روش: این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش گردآوری داده ها توصیفی پیمایشی، از نوع همبستگی است. داده های پژوهش حاضر از طریق توزیع پرسش نامه بین 218 حسابدار جمع آوری شده است. دوره زمانی پژوهش حاضر زمستان سال 1400 است. تحلیل داده های پژوهش با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری انجام شده است. یافته ها: براساس یافته های پژوهش حاضر پیشایندهای شخصی (نگرش نسبت به سوت زنی، کنترل رفتاری ادراک شده، تعهد حرفه ای، مسئولیت پذیری شخصی و هزینه های شخصی) بر سوت زنی درون و برون سازمانی تاثیرگذار هستند. همچنین سه متغیر حمایت سازمانی ادراک شده، هنجارهای گروهی و شدت اخلاقی ادراک شده بر روابط فی مابین هر یک از پیشایندهای شخصی با هر دو نوع سوت زنی دارای اثرات تعدیلی هستند. نتیجه گیری: هر سه متغیر تعدیلی بر روابط فی مابین تمامی پیشایندهای شخصی و هر دو نوع سوت زنی (به استثنای رابطه بین کنترل رفتاری ادراک شده و سوت زنی برون سازمانی) تاثیرگذار هستند. درنهایت از بین پنج متغیر جمعیت شناختی تنها، متغیر سن بر روی هر دو نوع سوت زنی تاثیرگذار است. دانش افزایی: این پژوهش نشان می دهد از طریق توجه و تقویت پیشایندهای شخصی و همچنین مدنظر قرار دادن عوامل سازمانی و فردی می توان شاهد بهبود فرهنگ سوت زنی در سطح سازمان ها بود.
۵.

تاثیرخوش بینی و کوتاه بینی مدیرعامل بر ابعاد مسئولیت اجتماعی شرکت باتوجه به نقش تعدیلی: ارتباط سیاسی و کارایی مدیر عامل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: خوش بینی کوتاه بینی کارائی ارتباط سیاسی ابعاد مسئولیت اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۰ تعداد دانلود : ۱۵۵
هدف: پژوهش حاضر به بررسی تأثیر خوش بینی و کوتاه بینی مدیران عامل بر ابعاد مسئولیت اجتماعی شرکت شامل مسئولیت زیست محیطی، عملکرد اجتماعی، مسئولیت محصولات و خدمات و مسئولیت منابع انسانی با توجه به نقش تعدیل گری ارتباط سیاسی و کارایی مدیرعامل می پردازد. روش: دوره زمانی پژوهش طی سال های 1393 الی 1399 و نمونه آماری پژوهش شامل 130 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. جهت آزمون فرضیه های پژوهش از روش رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که خوش بینی مدیرعامل دارای رابطه ی مثبت با مسئولیت منابع انسانی و رابطه منفی با مسئولیت زیست محیطی است. همچنین رابطه بین کوتاه بینی و مسئولیت منابع انسانی منفی است. ارتباط سیاسی رابطه بین کوتاه بینی و مسئولیت منابع انسانی را تعدیل می کند. بعلاوه کارایی رابطه بین خوش بینی و مسئولیت منابع انسانی را تعدیل مثبت کرده و بر سایر ابعاد مسئولیت اجتماعی نقش تعدیل گری منفی دارد. از سوی دیگر کارایی نقش تعدیلی مثبت بر رابطه بین کوتاه بینی و مسئولیت منابع انسانی و عملکرد اجتماعی و نقش تعدیلی منفی بر مسئولیت محصولات و خدمات شرکت دارد. نتیجه گیری: مدیران خوش بین به مسئولیت زیست محیطی توجه کمتری نموده و باعث افزایش ریسک شرکت می گردند ولی به مسئولیت منابع انسانی توجه بیشتری می نمایند. برعکس مدیران کوتاه بین سرمایه گذاری کمتری در حوزه مسئولیت منابع انسانی دارند. دانش افزایی: به نظر می رسد بررسی رابطه بین خوش بینی و کوتاه بینی مدیر و ابعاد مسئولیت اجتماعی شرکت دارای پیشینه تجربی بسیار کمی است و ازاین جهت پژوهش حاضر می تواند به دانش افزایی این حوزه کمک کند.
۶.

الگوی پایداری شرکت مبتنی بر کارایی مالی: تکنیک ترکیبی DEMATEL-FANP(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پایداری شرکت کارایی مالی الگوی پایداری دیمتل ANP فازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۲ تعداد دانلود : ۱۶۲
هدف: پایداری شرکت مبتنی بر کارایی مالی به معنای حداکثر سازی ارزش شرکت با بالاترین نرخ رشد آن است. لذا هدف از پژوهش حاضر، الگوی پایداری شرکت مبتنی بر مدل کارایی مالی بر اساس تکنیک ترکیبی DEMATEL-FANP می باشد . روش: درراستای هدف پژوهش داده های 91 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 91 تا 97 جمع آوری و متغیرها و شاخص ها با استفاده تکنیک دیمتل و ANP فازی مورد تجزیه تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که از میان متغیرها، مدیریت دارایی و کارایی؛ و از میان شاخص های ثانویه، چرخه عملیاتی و چرخه حساب های دریافتنی و نسبت سود عملیاتی بالاترین اهمیت را در ارزیابی کارایی مالی و بهینه سازی از دیدگاه پایداری شرکت را دارا می باشند. نتایج:نتایج تکنیک ترکیبی دیمتل و ANP فازی نشان می دهد که برای ارزیابی کارایی مالی و بهینه سازی آن از دیدگاه پایداری شرکت، مهم ترین عامل، مدیریت دارایی است. دانش افزایی:کاربرد پایداری باعث گسترش تئوریکی نظریه های پایداری در شرکت براساس کارایی مالی می گردد.
۷.

تاثیر معاملات غیر نقد و غیرعملیاتی با اشخاص وابسته بر پاداش هیئت مدیره شرکت ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پاداش هیات مدیره قراردادکارا معاملات غیرعملیاتی با اشخاص وابسته معاملات غیرنقد با اشخاص وابسته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱ تعداد دانلود : ۱۱۹
مبنای محاسبه پاداش مبتنی بر قراردادهای متشکل از اعداد و ارقام حسابداری و بطور اخص مبتنی بر سود خالص است و معاملات با اشخاص وابسته با اعمال اختیار مدیران در انتخاب رویه های حسابداری و گزارشگری می تواند برای مدیریت و دستکاری سود و تامین منافع گروه های خاصی به قیمت کاهش ارزش شرکت برای دیگر گروه های ذینفع باشد. هدف پژوهش بررسی تاثیرمعاملات غیر نقد و غیرعملیاتی با اشخاص وابسته بر پاداش هیات مدیره با تحلیلی بر فرضیه قراردادهای کارا در مقابل فرضیه ضعف راهبری شرکتی است. به منظور آزمون فرضیه های پژوهش، داده های 118شرکت در فاصله زمانی 1390-1398 انتخاب و با استفاده از مدل های رگرسیونی چند گانه مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج آزمون فرضیه های پژوهش نشان داد معاملات غیرنقد و معاملات غیرعملیاتی با اشخاص وابسته تاثیر مثبت و نوسان معاملات غیرعملیاتی با اشخاص وابسته تاثیر منفی بر پاداش هیات مدیره داشته اند. همچنین، کیفیت راهبری شرکتی سبب تعدیل وتاثیر منفی بر رابطه بین معاملات غیرعملیاتی با اشخاص وابسته با پاداش هیات مدیره شده است و این موضوع حاکی از جایگزینی رویکرد قراردادهای کارابه جای رویکرد فرصت طلبانه معاملات با اشخاص وابسته با حضور راهبری شرکتی قوی می شود. درحالی که راهبری شرکتی قوی تاثیری بر رابطه بین معاملات غیرنقد با اشخاص وابسته و پاداش هیات مدیره نداشته است. دانش افزایی پژوهش، تاکید بر تقویت سازوکارهای راهبری شرکتی در راستای افزایش قابلیت اتکای معاملات و شکل گیری قراردادهای کارا است.
۸.

تاثیر آلودگی زیست محیطی بر کیفیت حسابرسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آلودگی زیست محیطی حق الزحمه حسابرسی عدم تقارن اطلاعاتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۲ تعداد دانلود : ۱۰۰
چکیده هدف: به دنبال تفکیک مدیریت شرکتها از مالکیت آنها و ایجاد مسائل نمایندگی و نیز افزایش عدمتقارن اطلاعاتی بین مدیران و مالکان، رعایت الگوهای زیست محیطی و مسئولیت پذیری اجتماعی نادیده گرفته شده است که به نظر می رسد با اعمال نظارت های چشم گیر می توان این موضوع مهم و فراگیر را در لیست اهداف مهم و اولیه شرکت ها قرار داد. این پژوهش با هدف مطالعه جنبه ای از پیامدهای اقتصادی جایگاه خدمات حسابرسی در ایران به بررسی تاثیر آلودگی زیست محیطی بر کیفیت حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می پردازد. روش پژوهش: در این راستا، تعداد 110 شرکت برای دوره زمانی 1393-1398 انتخاب گردید. هدف پژوهش کاربردی و روش شناسی آن از نوع پس رویدادی است. یافته ها: نتایج نشان داد که افزایش آلودگی هوا موجب افزایش اقلام تعهدی اختیاری می شود. همچنین یافته ها نشان داد که آلودگی هوا موجب افزایش حق الزحمه حسابرسی می گردد. نتیجه گیری: در حقیقت شرکت هایی که الگوی زیست محیطی را رعایت نمی کنند موجب افزایش تضاد بین گروه های مختلف ذینفع می شوند. دانش افزایی: از این رو حسابرسان به عنوان نظارت کنندگان، مستلزم صرف زمان بیشتری جهت حسابرسی هستند که همین عامل موجب افزایش زمان رسیدگی به اطلاعات و مدارک سازمان و متعاقباً افزایش حق الزحمه حسابرسی می شود.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۲