زن و جامعه (جامعه شناسی زنان سابق)

با توجه به این که زنان روستایی نقش و سهمی قابل توجه در فعالیت های کشاورزی و غیر کشاورزی در مناطق روستایی دارند، لذا هدف از انجام این پژوهش توصیفی همبستگی٬ بررسی عوامل مؤثر بر مقدار مشارکت زنان روستایی گرمسار در فعالیت های روستایی بود. پژوهش به روش پیمایشی انجام شد. جامعه آماری مورد مطالعه زنان روستایی در گرمسار بودند (1600 N=). حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران بدست آمد (134 n=). روش نمونه گیری مورد استفاده، طبقه ای تناسبی بود. ابزار پژوهش پرسش نامه محقق ساخته بود. روایی ابزار پژوهش به وسیله پانلی از متخصصان تأیید شد. برای تعیین پایایی پرسش نامه، آزمون مقدماتی انجام گرفت و مقدار آلفای کرونباخ بین 72/0 تا 84/0 بدست آمد. نتایج آمار توصیفی نشان دادند که مقدار مشارکت زنان روستایی در کارهای کشاورزی (میانگین: 24/3) بیش تر از کارهای غیر کشاورزی (میانگین: 99/1) می باشد و زنان روستایی نگرش موافقی نسبت به مشارکت در کارهای روستایی دارند. نتایج رگرسیون چند گانه نشان دادند که متغیر سابقه تأهل، توانست 28درصد از تغییرات مقدار مشارکت زنان روستایی در کارهای کشاورزی را تبیین کند. هم چنین، متغیرهای سن، سابقه تأهل و نقش زنان در کارهای خانه داری توانستند 23درصد از تغییرات مشارکت زنان روستایی را در کارهای غیر کشاورزی تبیین کنند.

این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی آموزش سبک زندگی در رضایت مندی و فرسودگی زناشویی زنان متأهل شهر اصفهان انجام شده است. روش پژوهش از نوع شبه آزمایشی همراه با گروه کنترل و پیش آزمون و پس آزمون است. جامعه آماری شامل تمامی زنان متأهل مراجعه کننده به فرهنگسرای خانواده شهر اصفهان در بهار سال 1395 می باشد که 30 نفر از آن ها به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شده اند (هر گروه متشکل از 15 نفر). گروه آزمایش در طول 12 جلسه هفتگی، آموزش سبک زندگی را دریافت نمودند. ابزار سنجش بکار رفته در این پژوهش شامل، پرسش نامه رضایت زناشویی انریچ (1989) و پرسش نامه فرسودگی زناشویی پاینز(MBQ) (1996) می باشد که در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون در مورد گروه آزمایش و گواه اجرا شده است. داده ها از راه نرم افزار SPSS-21 و روش آماری تحلیل کواریانس تجزیه و تحلیل شدند. نتایج حاکی از آن است که آموزش سبک زندگی باعث افزایش رضایت مندی زناشویی و کاهش فرسودگی زناشویی می شود که این یافته ها در سطح 05/0P< معنادار است. با توجه به این یافته ها، می توان از راه آموزش سبک زندگی به زوجین کمک کرد تا با اصلاح سبک زندگی خود، باعث غنی سازی زندگی مشترک خود شوند.

این پژوهش برای تعیین رابطه بین خودارزشیابی های محوری با اشتیاق شغلی زنان سرپرست خانوار کمیته امداد شهر اهواز طرح ریزی شده است. زنان سرپرست خانوار را می توان به عنوان یکی از ارکان اساسی هر جامعه در نظر گرفت. نمونه آماری بر اساس تناسب حجم نمونه با جمعیت مورد مطالعه و با استفاده از جدول کرجسی و مورگان [1](1970) 200 نفر برآورد شد. ابزارهای پژوهش شامل پرسش نامه خودارزشیابی های محوری جاج و همکاران (2003) و اشتیاق شغلی سالانوا و شائوفیلی (2007) بوده است. پایایی بدست آمده با استفاده از آلفای کرونباخ عزت نفس 78/0، خودکارآمدی 82/0، جایگاه مهار 72/0 و ثبات هیجانی 74/0 محاسبه شده است. این پژوهش در پی پاسخ گویی به این دو فرضیه است که بین خودارزشیابی های محوری و اشتیاق شغلی زنان سرپرست خانوار رابطه دارد. مؤلفه های خودارزشیابی های محوری قدرت پیش بینی اشتیاق شغلی را در بین زنان سرپرست خانوار دارند. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که بین خودارزشیابی های محوری و اشتیاق شغلی زنان سرپرست کمیته امداد رابطه مثبت و معنی دار است. با نتایج بدست آمده از تحلیل رگرسیون با روش ورود مکرر بین متغیرهای پیش بین با متغیر اشتیاق شغلی برای کل آزمودنی ها همبستگی چندگانه 441/0=R بدست آمده است که در سطح 001/0> P معنی دار است.

توانمندسازی روان شناختی به گونه ای گسترده به عنوان یک هدف مهم در توسعه اجتماعی شناخته شده است. هدف اصلی این پژوهش بررسی سطوح توانمندی روان شناختی اعضای تعاونی زنان روستایی تفیهان بود. جمعیت این مطالعه تمام اعضای تعاونی تفیهان بود (418) عضو که تعداد 200 نفر از ایشان با استفاده از روش نمونه گیری طبقه بندی تصادفی انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده برای گرد آوری داده ها پرسش نامه بود که روایی صوری آن به وسیله پانلی از متخصصان تأیید و برای بررسی پایایی آن نیز آزمون راهنما اجرا شد که آلفای کرونباخ بین 82/0 79/0 بود. برای مقایسه ابعاد توانمندی روان شناختی از آزمون تی تک نمونه ای استفاده شده است. نتایج نشان دادند که بعد شایستگی توانمندی روان شناختی اعضای تعاونی نسبت به دیگر ابعاد بیش ترین میانگین را داراست. هم چنین، میانگین سه بعد شایستگی، معنی داری و اعتماد در بین اعضای تعاونی به گونه ای معنی دار از حد بهینه بیش تر بوده است. در پایان با توجه به نتایج بدست آمده از این مطالعه پیشنهادهایی ارایه شد.

هدف این پژوهش بررسی نقش شخصیت تاریک و شکفتگی در پیش بینی دل زدگی زناشویی زوجین شهر اصفهان بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل تمامی زوجین شهر اصفهان بود که تعداد 106 زوج (212نفر) به شیوه تصادفی انتخاب و پرسش نامه دل زدگی زناشویی (پاینز، 1996)، شخصیت تاریک (جانسون و وبستر، 2010) و شکفتگی (دینره، 2008) را پاسخ دادند. بمنظور تجزیه و تحلیل داده ها از رگرسیون چند متغیره (گام به گام) استفاده شد. نتایج رگرسیون گام به گام نشان دادند که از بین مولفه های شخصیت تاریک (خودشیفتگی، پسیکوپاتی و ماکیاولیستی)؛ مولفه خودشیفتگی و پس از آن متغیر شکفتگی، بیش ترین سهم را در پیش بینی دل زدگی جسمانی داشتند. هم چنین، متغیر شکفتگی و نمره کل شخصیت تاریک (کل) بهترین پیش بینی کننده دل زدگی عاطفی بودند. در مورد دل زدگی روانی نیز شکفتگی و خودشیفتگی به ترتیب بیش ترین قدرت پیش بینی را دارا بودند. در مجموع، مشخص شد که می توان دل زدگی زناشویی زوجین را بر اساس ویژگی های شخصیتی آن ها تببین کرد.

هدف از اجرای این پژوهش تبییننقش واسطه ای بهزیستی روان شناختی در بین سرمایه اجتماعی و خودکارآمدی در زنان فرهنگی شهر سرباز بود. در این پژوهش از روش پیمایشی- همبستگی استفاده شد. جامعه آماری شامل کلیه زنان فرهنگی شهر سرباز و نمونه با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای تعداد 191 نفر انتخاب گردید. داده ها از روش پرسش نامه های بهزیستی روان شناختی ریف(1989) ، خودکارامدی آدامز و شرر(1982) و سرمایه اجتماعی سهامی (1387) گردآوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر به روش بارون و کنی استفاده شد. نتایج همبستگی پیرسون نشان دادند که خودکارآمدی با سرمایه اجتماعی و مولفه های آن به اسثتنائی مولفه اعتماد به خانواده رابطه مثبت و معنادار دارد. هم چنین، خودکارآمدی با بهزیستی روان شناختی و مولفه های آن رابطه مثبت و معنادار دارد. افزون بر این، نتایج تحلیل مسیر نشان دادند که متغیرهای اعتماد سیاسی و شبکه اجتماعی به صورت مستقیم بر متغیر خودکارآمدی تأثیر می گذارد و متغیر بهزیستی روان شناختی نقش واسطه ای بین سرمایه اجتماعی و خودکارآمدی ایفا می کند، اما مولفه های اعتماد به خانواده و مشارکت اجتماعی تاثیری معنادار بر خودکارآمدی نداشتند و تنها مولفه تاثیرگذار سرمایه اجتماعی بر بهزیستی روان شناختی، اعتماد سیاسی بود.

سده آغازین عصر غیبت، دارای ویژگی هایی منحصر به فرد است. درباره حضور زنان در تحولات این عصر و نتایج آن، اقوال و تفاسیر متعددی در منابع اسلامی دیده می شود که در این مقاله بررسی شده است. در این مقاله، بخش هایی از نقش تاریخی زنان شیعی در قالب فعالیت ها و سیاست های آنان در رویارویی با مسایل سده نخستین عصر غیبت و پیامد های آن به روش مطالعه تاریخی و توصیفی - تحلیلی بررسی می شود. هدف آن است تا با بررسی الگوی دین شناختی زن در اندیشه تشیع؛ مقدار مشارکت زنان در تحولات اجتماعی این عصر و تدابیر بزرگان امامیه در این خصوص بررسی شود. بر این اساس، روشن می شود حضور زنان در عرصه های اجتماعی مبتنی بر آموزه های وحیانی و سیره پیشوایان معصوم بوده و از مهم ترین و مؤثرترین عوامل در توسعه نفوذ شیعیان در عرصه مدیریت اجتماعی بشمار می رود. زنان شیعی تحت نظارت و تأیید اهل بیت (ع) و بزرگان امامیه و خاصیت تعلیمی- تبلیغی آموزه های شیعی، نقش مهمی را در تحولات تاریخی این دوران ایفا کردند. درنتیجه عموم جامعه از توانمندی و ظرفیت های زنان به ویژه در عرصه جهاد فرهنگی و برای تقویت هویت شیعی، توسعه مناسبات اجتماعی، نشر معارف دینی، نهادینه کردن فرهنگ انتظار و حضور مؤثر در دگرگونی های فرهنگی و اجتماعی بهره گرفتند. در این مقاله، این مسئله با استناد به منابع اسلامی و پژوهش های معاصر نقد و ارزیابی می شود.

هدف از این پژوهش مقایسه اولویت بندی عامل های مؤثر بر پوشش دانشجویان بر مبنای متغیر جمعیت شناختی دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس بوده است. روش پژوهش از نوع طرح متوالی اکتشافی بوده است. جامعه پژوهش تمامی دانشجویان استان فارس به تعداد 120000 نفر می باشند. روش نمونه گیری در بخش کیفی هدفمند و در بخش کمی نمونه گیری خوشه ای و نمونه گیری تصادفی طبقه ای بوده است. تعداد نمونه شامل 384 نفر از دانشجویان با استفاده از فرمول کوکران بوده است. ابزار پژوهش با استفاده از پرسش نامه ساخته شده به وسیله امیریان زاده و فرزانه (1393) در 4 بعد بوده است. یافته ها نشان دادند: بین دانشجویان دانشکده های گوناگون از عامل های مؤثر بر پوشش تفاوتی معنادار وجود نداشت. بین نظر دانشجویان از عامل های مؤثر بر پوشش تفاوتی معنادار وجود داشت و تفاوت مربوط به بعد عامل های فردی- خانوادگی بوده است. بین اولویت بندی دانشجویان زن و مرد از عامل های مؤثر بر پوشش دانشجویان تفاوتی معنادار وجود نداشت. بین اولویت بندی دانشجویان بومی و غیربومی از عامل های مؤثر بر پوشش دانشجویان تفاوتی معنادار وجود ندارد. بین اولویت بندی دانشجویان متأهل و مجرد از عامل های مؤثر بر پوشش دانشجویان تفاوتی معنادار وجود نداشت. نتایج تحلیلی مصاحبه های گوناگون با متخصصان حوزه و دانشگاه و برخی ازدانشجویان نشان دادند که ضعف نگرش در سیاست گذاران و برنامه ریزان، بی توجهی به ریشه یابی و حل عامل های مهم، نبود نگاه جامع نگر نسبت به پوشش و حجاب، ناهماهنگی در عملکرد مجموعه های مدیریتی نظام، نداشتن آگاهی درست نسبت به اهمیت حجاب و فلسفه پوشش، احساس نیاز به جلب توجه دیگران، آشنایی نداشتن والدین با فلسفه و ارزش پوشش، ترویج بی حجابی در رسانه ها، کمبود منابع علمی ارزشمند و معتبر در زمینه حجاب و سیاسی شدن مسأله از جمله عامل های وجود ناهنجاری درعرصه پوشش و حجاب می باشد.

هدف از این پژوهش تبیین اثربخشی آموزش تحلیل ارتباط متقابل بر تغییر قصه عشق و دلزدگی زناشویی زنان است. طرح پژوهش نیمه آزمایشی به شیوه پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل و پیگیری است. جامعه پژوهش زنان مراجعه کننده به مراکز مشاوره وابسته به شهرداری شیراز در سه ماهه آخر سال 92 به تعداد87 نفر بودند. تعداد 24 نفر به صورت تصادفی از بین کسانی که نمره (درجه) دلزدگی آنان بالای 3 بود، به عنوان نمونه انتخاب و در2 گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش در 10 جلسه آموزش تحلیل ارتباط متقابل (TA) شرکت داده شدند، اما گروه کنترل مداخله ای دریافت نکردند. در این مطالعه از مقیاس های دلزدگی پاینز و قصه عشق استرنبرگ استفاده شد. داده های پژوهش به روش های تحلیل کوواریانس تک متغیره و چند متغیره و آزمون t  جفت شده به کمک نرم افزار SPSS2 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش حاکی از آن بودند که آموزش تحلیل متقابل، دلزدگی زناشویی زنان را به گونه ای معنا دار کاهش می دهد، اما تاثیری معنادار بر قصه عشق زنان نداشت.  نتایج بدست آمده در دوره پی گیری نیز پایدار بودآموزش تحلیل ارتباط متقابل بر کاهش دلزدگی زنان موثر است و می توان در جلسه های مشاوره ای و روان درمانی زوج و خانواده مورد استفاده مشاوران قرار بگیرد.