آموزش و ارزشیابی(علوم تربیتی)

آموزش و ارزشیابی(علوم تربیتی)

آموزش و ارزشیابی سال 16 بهار 1402 شماره 61 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

اثربخشی آموزش مهارت های روانی–اجتماعی دانش آموزان، بر درگیری و تاب آوری تحصیلی آنان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توانمندسازی روانی جتماعی درگیری تحصیلی تاب آوری دانش آموزان متوسطه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸ تعداد دانلود : ۱۵۵
هدف از انجام این پژوهش بررسی اثربخشی توانمندسازی روانی – اجتماعی دانش آموزان بر درگیری و تاب آوری تحصیلی دانش آموزان بود. این پژوهش از نوع مطالعه شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل دانش آموزان دختر دبیرستان های اسکو بود که 50 نفر از دانش آموزان (با عملکرد پایین) با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و در دو گروه 25 نفری به صورت کاملاً تصادفی دسته بندی شدند. ابتدا هر دو گروه به پرسشنامه های: درگیری تحصیلی و تاب آوری پاسخ دادند. سپس گروه آزمایش تحت آموزش مهارت های روانی-اجتماعی قرار گرفت. بسته آموزش مهارت های روانی-اجتماعی شامل 8 جلسه 90 دقیقه ای بود. پس از اجرای برنامه آموزش دو گروه مورد آزمون درگیری تحصیلی و تاب آوری قرار گرفتند. یافته های پژوهش نشان داد با توجه به نتایج بدست آمده (F=7.08, df=1 P<0/05)، زمانی که اثر پیش آزمون از روی نتایج پس آزمون مربوط به گروه ها حذف شود، تفاوت بین گروه ها (از نظر تاب آوری) در سطح معناداری 99 درصد اطمینان معنادار بوده و آموزش مهارت های روانی–اجتماعی بر افزایش تاب آوری مؤثر است. همچنین با توجه به نتایج حاصل شده (F=23.33, df=1 , P<0/05)، زمانی که اثر پیش آزمون از روی نتایج پس آزمون مربوط به گروه ها حذف شود، تفاوت گروه ها (از نظر درگیری تحصیلی) در سطح معناداری 99 درصد اطمینان معنادار می باشد. و آموزش مهارت های روانی اجتماعی بر درگیری تحصیلی دانش آموزان مؤثر است.
۲.

مدل رفتار مدنی تحصیلی بر اساس جو عاطفی مدرسه و تجارب مثبت در مدرسه با میانجی گری شکفتگی تحصیلی در دانش آموزان دبیرستانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رفتار مدنی تحصیلی جو عاطفی مدرسه تجارب مثبت در مدرسه شکفتگی تحصیلی دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۷ تعداد دانلود : ۱۷۱
هدف این مطالعه بررسی مدل رفتار مدنی تحصیلی بر اساس جو عاطفی مدرسه و تجارب مثبت در مدرسه با میانجی گری شکفتگی تحصیلی در دانش آموزان دبیرستانی بود. در یک مطالعه همبستگی از میان دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر خوی در سال تحصیلی 1-1400، تعداد 368 نفر بر اساس جدول کرجسی و مورگان با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل رفتار مدنی تحصیلی (گل پرور، 1389)، جو عاطفی مدرسه (پاشا امیری، 1388)، تجارب مثبت در مدرسه (فیورلانگ و همکاران، 2014) و شکفتگی تحصیلی (داینر و بیسواز- داینر، 2008) بودند. داده ها با روش تحلیل مسیر در نرم افزارهای SPSS و Amos تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که مدل رفتار مدنی تحصیلی بر اساس جو عاطفی مدرسه و تجارب مثبت در مدرسه با میانجی گری شکفتگی تحصیلی در دانش آموزان دبیرستانی برازش مناسبی دارد. همچنین، متغیرهای جو عاطفی مدرسه و تجارب مثبت در مدرسه بر شکفتگی تحصیلی و متغیرهای جو عاطفی مدرسه، تجارب مثبت در مدرسه و شکفتگی تحصیلی بر رفتار مدنی تحصیلی اثر مستقیم، مثبت و معنادار دارد. علاوه بر آن، جو عاطفی مدرسه و تجارب مثبت در مدرسه با میانجی گری شکفتگی تحصیلی بر رفتار مدنی تحصیلی اثر غیرمستقیم، مثبت و معنادار دارند (001/0>P). با توجه به نتایج، برای بهبود رفتار مدنی تحصیلی در دانش آموزان دبیرستانی می توان جو عاطفی مدرسه، تجارب مثبت در مدرسه و شکفتگی تحصیلی آنها را از طریق بهبود وضعیت های مختلف مدرسه ارتقاء بخشید.
۳.

اثربخشی آموزش مهارت های زندگی بر مهارت های ارتباطی، امنیت روانی-اجتماعی و وابستگی به شبکه های اجتماعی در دانش آموزان دختر دارای اعتیاد به فضای مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: امنیت روانی اجتماعی مهارت های ارتباطی مهارت های زندگی وابستگی به شبکه های اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱ تعداد دانلود : ۲۸۰
هدف پژوهش حاضر اثربخشی آموزش مهارت های زندگی بر مهارت های ارتباطی، امنیت روانی-اجتماعی و وابستگی به شبکه های اجتماعی در دانش آموزان دختر دارای اعتیاد به فضای مجازی بود. این پژوهش به شیوه نیمه آزمایشی از نوع طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری دانش آموزان دختر متوسطه دوم دارای اعتیاد به فضای مجازی در شهرستان کلیبر بودند که از این جامعه به روش در دسترس تعداد 74 دانش آموز انتخاب شده و پرسشنامه اعتیاد به فضای مجازی تکمیل شد و دانش آموزانی که نمره آن ها در پرسشنامه اعتیاد به فضای مجازی یانگ در دامنه بین 80 تا 100 (نمره برش و به عنوان اعتیاد به فضای مجازی) بود؛ 40 نفر به عنوان نمونه انتخاب و در دو گروه آزمایش (20 نفر) و گروه کنترل (20 نفر) جایگزین شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های اعتیاد به فضای مجازی، پرسشنامه مهارت های ارتباطی، امنیت روانی اجتماعی و وابستگی به شبکه های اجتماعی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها نیز با آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره انجام گرفت. نتایج نشان داد آموزش مهارت های زندگی بر وابستگی به فضای مجازی و مؤلفه های(عادت، اعتیاد و درگیری بالا) تأثیر دارد(05/0>P). همچنین آموزش مهارت های زندگی بر امنیت روانی اجتماعی و مؤلفه های(اطمینان به خود، احساس ناخوشنودی، ناسازگاری محیطی و دید مردم نسبت به خود) و مهارت های ارتباطی و مؤلفه های(بازخورد، گوش دادن و مهارت کلامی) تأثیر دارد (05/0>P).
۴.

تبیین نقش واسطه ای یادگیری خودراهبر در رابطه بین باورهای فراشناختی و اهمال کاری تحصیلی دانش آموزان متوسطه دوم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: باورهای فراشناخت یادگیری خودراهبر اهمال کاری تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷ تعداد دانلود : ۱۱۴
هدف این پژوهش تبیین نقش واسطه ای یادگیری خودراهبر در رابطه بین باورهای فراشناختی و اهمال کاری تحصیلی دانش آموزان متوسطه دوم بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری نیز کلیه دانش آموزان متوسطه دوم شهر میاندوآب به تعداد ۶۱۰۰ نفر بود که از بین آنان با استفاده از جدول مورگان تعداد ۳۶۱ نفر به شیوه نمونه گیری خوشه ای انتخاب گردید. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه های استاندارد شده باورهای فراشناخت ولز و همکاران، یادگیری خودراهبر گاگیلمینو و اهمال کاری تحصیلی سولومون و رودوبلوم بود. روایی (محتوا و سازه) و پایایی (ضریب آلفای کرونباخ) پرسشنامه ها حاکی از آن بودند که ابزارهای اندازه گیری از روایی و پایایی خوبی برخوردار هستند. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها توسط نرم افزار spss و pls و با استفاده از آزمون های همبستگی و مدل یابی معادلات ساختاری نشان داد که یادگیری خودراهبر در رابطه بین باورهای فراشناختی و اهمال کاری تحصیلی نقش معنا داری دارد (01/0>(p و رابطه سه مؤلفه باورهای مثبت در مورد نگرانی (05/0>(p، اعتماد شناختی (05/0>(p و خودآگاهی شناختی (01/0>(p با اهمال کاری تحصیلی و با نقش میانجی یادگیری خودراهبر منفی و معنی دار است. و رابطه دو مؤلفه باورهای منفی در مورد کنترل ناپذیری و خطر افکار و نیاز به کنترل افکار با اهمال کاری تحصیلی و با نقش میانجی یادگیری خودراهبر مثبت و معنی دار است (01/0>(p.در نهایت نتایج نشان داد یادگیری خود راهبر با اهمال کاری تحصیلی رابطه منفی و معنی دار دارد(01/0>(p. بنابراین می توان با تقویت باورهای فراشناخت مثبت در دانش آموزان و به تبع آن افزایش یادگیر خودراهبر زمینه کاهش اهمال کاری تحصیلی در آنان را نیز فراهم نمود.
۵.

آموزش از راه دور اضطراری و چالش های معلمان ابتدایی: تحلیل موضوعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آموزش از راه دور اضطراری آموزش آنلاین معلمان مدارس ابتدایی آموزش مجازی آموزش غیرحضوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۲ تعداد دانلود : ۱۷۶
پژوهش حاضر با هدف بررسی تجربیات، چالش ها و نگرش معلم مقطع ابتدایی نسبت به آموزش از راه دور اضطراری یا ERT انجام شد. جامعه پژوهش معلمان دوره ابتدایی ارومیه بودند که از آن نمونه ای به حجم 720 نفر با استفاده از نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. پرسشنامه های نیمه ساختارمند استفاده شد. داده های گردآوری شده با روش تحلیل موضوعی تحلیل شدند. تجربه معلمان از ERT در سه دسته احساس ناآمادگی، عدالت آموزشی و افت یادگیری قرار گرفت. معلمان در حوزه های درک دشواری وظایف معلم، فرصت دانش افزایی و مهارت آموزی، استمرار آموزش، ارتقای مشارکت بین معلمان، ارتقای مشارکت والدین و مسئولیت پذیری دانش آموزان و در حوزه های کاهش تعامل کلاسی، مشکلات برنامه کاربردی شاد، فقدان منابع و امکانات ضروریERT، عدم امکان سنجش روا و درست از یادگیری دانش آموزان و افزایش بارکاری از ERT به ترتیب راضی و ناراضی بودند. تغییرات ضروری از دیدگاه معلمان برای بهبود ERT در حوزه های اصلاح شبکه اینترنت و پلتفرم آموزشی، تسهیل دسترسی به امکانات و ابزارها و گنجاندن آموزش های مرتبط با فناوری در برنامه درسی تربیت معلم و ضمن خدمت فرار گرفت. به نظر می رسد این شکل از آموزش، از این پس بعنوان یک شیوه مکمل برای آموزش رو در رو باقی خواهد ماند. لذا بررسی زیرساخت های لازم جهت بهبود آن ضروری می نماید.
۶.

بررسی تأثیر آموزش کارت های شناخت معماری مبتنی بر نظریه گشتالت بر فراشناخت و انگاره های ذهنی دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: آموزش گشتالت آموزش معماری انگاره ذهنی فراشناخت کارت های شناخت معماری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶ تعداد دانلود : ۱۰۷
تغییر و تحول، بازسازی و بهبود سیستم های آموزشی در آموزش معماری، برای درک فرایند یادگیری همواره مورد توجه متخصصان آموزش معماری بوده است. هدف از این پژوهش، بررسی میزان تأثیر آموزش کارت های شناخت معماری مبتنی بر نظریه گشتالت برفراشناخت و انگاره های ذهنی در فرایند طراحی دانشجویان بود. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون_ پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه های همدان بود. نمونه ای به حجم 40 نفر به شیوه ی در دسترس انتخاب شد. دانشجویان به طور تصادفی به دو گروه آزمایشی و کنترل (هر گروه 20 نفر) تقسیم شدند. گروه آزمایشی به مدت 8 جلسه مورد آموزش کارت های شناخت معماری مبتنی بر نظریه گشتالت قرار گرفت. ابزارهای اصلی جهت جمع آوری اطلاعات در این پژوهش شامل پرسشنامه ی فراشناخت حالتی و مقیاس سنجش انگاره های ذهنی بود.جهت تحلیل داده ها از آزمون کلموگراف اسمیرونف و آزمون لون برای رعایت پیش فرض ها و آزمون کوواریانس چند متغیره و دو متغیره مانکوا به منظور بررسی فرضیه ها محاسبه شد. نتایج نشان داد که آموزش کارت های شناخت معماری مبتنی بر نظریه گشتالت بر فراشناخت دانشجویان مؤثر بوده و نیز بر پردازش انگاره ذهنی در فرایند طراحی دانشجویان تأثیر گذاشته است. بر اساس نتایج به دست آمده، استفاده از کارت های شناخت معماری می تواند به ارتقای سطح کیفی دانشجویان معماری در طراحی کمک کند.
۷.

مقایسه مهارت های اجتماعی، هوش هیجانی و افسردگی دانش آموزان دارای اختلال یادگیری و عادی در مدارس ابتدائی شهر مراغه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مهارت های اجتماعی هوش هیجانی افسردگی اختلال یادگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۲ تعداد دانلود : ۱۱۱
مهارت های اجتماعی یکی از عوامل مهم بر پیشرفت و موفقیت فرد در طول سال های تحصیلی است، زیرا موجب می شودکه فرد بداند که چه می گوید، چگونه انتخاب کند و در موقعیت های مختلف چگونه رفتار کند. پژوهش حاضر با هدف تعیین مقایسه مهارت های اجتماعی، هوش هیجانی و افسردگی دانش آموزان دارای اختلال یادگیری و عادی در مدارس ابتدائی شهر مراغه انجام شد. روش پژوهش حاضر علی مقایسه ای بود. جامعه آماری پژوهش، کلیه دانش آموزان دارای اختلال یادگیری مدارس ابتدایی شهر مراغه بود که به صورت هدفمند (دارای اختلال یادگیری) و 40 دانش آموز عادی به روش همتاسازی از بین مدارس ابتدائی شهر مراغه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه مهارت های اجتماعی گرشام والیوت (1990) و پرسشنامه هوش هیجانی برادبری و گریوز (2005) و افسردگی دوران کودکی لانگ و تیشر (1983) استفاده شد. داده های بدست آمده با روش تحلیل واریانس چند متغیره و تی تک گروهی مستقل تحلیل شدند. نتایج نشان داد، بین میزان مهارت های اجتماعی (مهارت اجتماعی، همکاری، قاطعیت و خویشتن داری) و هوش هیجانی (خود آگاهی، خود مدیریتی، آگاهی اجتماعی، مدیریت رابطه) دانش آموزان دارای اختلال یادگیری و عادی در مدارس ابتدائی شهر مراغه تفاوت معناداری وجود دارد (05/0> P). همچنین، تفاوت معنی داری بین افسردگی دانش آموزان دارای اختلال یادگیری و عادی در مدارس ابتدائی شهر مراغه وجود دارد (05/0> P). بر اساس نتایج پیشنهاد می شود که در مدارس، برنامه ریزی و هماهنگی لازم جهت استفاده از روشهای آموزش هوش هیجانی و همچنین مداخلاتی در جهت تقویت مهارت های اجتماعی برای دانش آموزان مدارس ابتدایی دارای اختلال یادگیری انجام گیرد. همچنین از نتایج پژوهش حاضر در طراحی مداخلات درمانی استفاده گردد.
۸.

ارائه مدلی برای نهادینه کردن رهبری تسهیمی در دانشگاه آزاد اسلامی، مورد: واحدهای مستقر در استان آذربایجان غربی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رهبری سبک های رهبری رهبری تسهیمی دانشگاه آزاد اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵ تعداد دانلود : ۱۷۶
هدف این تحقیق ارائه مدلی برای نهادینه کردن رهبری تسهیمی در دانشگاه آزاد اسلامی بود. جامعه آماری شامل افراد متخصص و صاحب نظر واحدهای مستقر در استان آذربایجان غربی بود که به طور مستقیم با موضوع مورد بررسی سرو کار داشتند و با استفاده از رویکرد نمونه گیری هدفمند، تا اشباع نظری انتخاب شدند (n=10). داده ها به روش مصاحبه و با شیوه هدایت کلیات و به صورت نیمه ساخت یافته گردآوری شد. برای به دست آوردن اعتبار و روایی داده ها از دو روش بازبینی مشارکت کنندگان و همچنین مرور خبرگان غیرشرکت کننده در پژوهش استفاده شد. پایایی مدل با استفاده از شاخص کاپا مورد بررسی قرار گرفت. مقدار شاخص کاپا برابر با 763/0 محاسبه و در سطح توافق معتبر قرار گرفته است. با استفاده از نرم افزار Maxqda 10 به بررسی مصاحبه ها و کدگذاری پرداخته شد. در نهایت، بر اساس معیارهای نهایی شناسایی شده، مدل بر آمده از روش تحلیل محتوای کیفی ارائه شد. نتایج حاصل از کدگذاری باز داده های کیفی گردآوری شده با استفاده از ابزار مصاحبه، تعداد 84 کد اولیه از میان 401 بود. سپس، 84 کد اولیه در قالب 16 مقوله اصلی شامل ارتباط رهبری سازمان، ارتباطات سازمانی، پیامد عملکردی، تیم های سازمانی، رفتارسازمانی، ساختارسازمانی، سبک های مختلف رهبری، سیستم مدیریت منابع انسانی، محیط سازمانی، مدیریت استراتژیک، مدیریت تغییر سازمانی، مدیریت عملکرد، مزیت رقابتی، منابع سازمانی، مهارت های سازمانی، ویژگی رفتاری رهبر، در قالب یک مدل دسته بندی شدند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۳