اکبر سلطانی

زمینه و هدف: یک برنامه درسی معتبر باید مبتنی بر درک صحیح و دقیق ابعاد روان شناختی انسان باشد. از جمله جنبه های روانی مهم انسان که با فرایند یادگیری و برنامه درسی ارتباط نزدیکی دارد، مفهوم هوش است. مفهوم هوش تاکنون روندی تحولی طی کرده و از مفهومی واحد به مفهومی چند بعدی با شکل های مختلف تبدیل شده است. در این بین، نظریه هوش های چندگانه گاردنر (2011) شرایط جدیدی برای درک هوش انسان و پدید آمدن دیدگاه های قوی در فرایند تعلیم و تربیت به وجود آورده و کارکردهای مهمی را به دنبال داشته است. هدف پژوهش حاضر تعیین جایگاه هوش های چندگانه در برنامه درسی دوره اول ابتدایی است. روش: روش این پژوهش، توصیفی از نوع تحلیل محتوا با به کارگیری روش" آنتروپی شانون"(1984) است که نگاه جدیدی به پردازش داده ها به صورت کمّی دارد. بر اساس این روش که به مدل جبرانی مشهور است، محتوای کتب اول ابتدایی بر اساس 9 مؤلفه اصلی و 55 مؤلفه فرعی هوش های چندگانه مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی کتاب های درسی پایه اول ابتدایی بود (4 کتاب)،که به صورت سرشماری، همه آنها به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل چک لیست محقق ساخته ای بود که بر اساس مؤلفه های هوش های چندگانه (گاردنر، 2011) و فلیتهم (2014) ساخته شد. یافته ها: نتایج تحلیل محتوای آنتروپی شانون نشان داد که از بررسی کل چهار کتاب اول ابتدایی، مؤلفه هوش ریاضی- منطقی با 573 مورد، بیشترین فراوانی را به خود اختصاص داده و کم ترین مقدار مربوط به هوش موسیقیایی با صفر مورد فراوانی است. در نتیجه ضریب اهمیت هوش ریاضی منطقی (0/127) و هوش موسیقیایی (0) بوده است. نتیجه گیری: در محتوای کتاب های درسی پایه اول ابتدایی به برخی مؤلفه های هوش های چندگانه، کمتر و یا اصلاً توجهی نشده است. این در حالی است که هوش های چندگانه، عامل پیشرفت فراگیران در هر زمینه ای است و طراحی و اجرای صحیح برنامه های درسی در قالب هوش های چندگانه می تواند تفاوت های فردی فراگیران را به خوبی مورد توجه قرار دهد و مانع افت تحصیلی دانش آموزان شود.

هدف پژوهش حاضر تحلیل محتوای کتاب های درسی فارسی دوره ی ابتدایی از منظر تأکید بر مؤلفه های هوش های چندگانه(زبانی-کلامی، ریاضی- منطقی، تصویری- فضایی، جنبشی- بدنی، میان فردی، درون فردی، طبیعت گرایانه، موسیقیایی و هستی گرایانه) است. پژوهش حاضر توصیفی و از نوع تحلیل محتوا با به کارگیری روش" آنتروپی شانون" است. جامعه آماری شامل کلیه کتاب های درسی فارسی دوره ابتدایی است. نمونه آماری برابر با جامعه آماری است. ابزار پژوهش چک لیست مؤلفه های هوش های چندگانه مبتنی بر مبانی علمی هوش های چندگانه(گاردنر و فلیتهم) بود که محقق آن را تدوین کرد و روایی محتوایی آن توسط 5 نفر از متخصصان احراز شد. پایایی به دست آمده با استفاده از تکنیک اجرای مجدد، برای چک لیست مذکور 86/0 می باشد. نتایج تحلیل محتوا نشان داد که در کتاب های فارسی، ضریب اهمیت هوش زبانی- کلامی و طبیعت گرایانه (115/0)، هوش تصویری- فضایی، ریاضی- منطقی، جنبشی- بدنی، درون فردی، میان فردی و هستی گرایانه (111/0) و هوش موسیقیایی (103/0) بود. به عبارتی، هر یک از مؤلفه های هوش های چندگانه در کتاب های درسی فارسی به صورت متوازن مورد توجه قرار نگرفته و کتاب های درسی فارسی به یک نسبت، مؤلفه های هوش های چندگانه را پوشش نداده اند. با توجه به نقش هوش های چندگانه که در زندگی دانش آموزان دارد و با عنایت به تأکید پژوهشگران بر این سازه، ضروری است که مؤلفان کتاب های درسی فارسی، در ویرایش های بعدی به این امر توجه لازم را داشته باشند.

هدف پژوهش حاضر، تحلیل محتوای کتاب های درسی هدیه های آسمانی، دوره ابتدایی براساس مؤلفه های هوش های چندگانه است. این پژوهش از نوع تحلیل محتوا با به کارگیری روش «آنتروپی شانون» است. نمونه آماری آن کلیه کتاب های درسی هدیه های آسمانی دوره ابتدایی می باشد؛ به این منظور از «چک لیست مؤلفه های هوش های چندگانه» (گاردنر و فلیتهم) استفاده شد که روایی محتوایی آن را پنج نفر از متخصصان احراز کرده اند. نتایج به دست آمده، ضریب اهمیت هرکدام از مؤلفه ها را به این ترتیب نشان داد: هوش هستی گرایانه (121/0)، هوش جنبشی−بدنی، زبانی−کلامی و طبیعت گرایانه (119/0)، هوش تصویری−فضایی (118/0)، هوش میان فردی (116/0)، هوش درون فردی (115/0)، هوش ریاضی−منطقی (108/0) و هوش موسیقیایی (064/0) بود. بیشترین ضریب اهمیت مربوط به پایه های چهارم و ششم ابتدایی با ضریب اهمیت (206/0) و کمترین ضریب اهمیت مربوط به پایه پنجم ابتدایی با ضریب اهمیت (191/0) است؛ بنابراین در تنظیم محتوای کتاب های هدیه های آسمانی، دوره ابتدایی توازن رعایت نشده است

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین ادراک سیاست های سازمانی با خودکارآمدی شغلی و دلبستگی شغلی در بین مدرسان دانشگاه پیام نور شهرستان بوکان است . روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است، که با هدف شناخت و بررسی متغیرهای انجام گرفته است. جامعه آماری شامل کلیه ی اساتید هیات علمی و مدعو دانشگاه پیام نور شهرستان بوکان در سال تحصیلی 1393 است که حجم کامل آن برابر 195 نفر است از این تعداد با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، 113 نفر انتخاب شد. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه های استاندارد درک از سیاست سازمانی مقیاس کاچمر و کارلسون، مقیاس خودکارآمدی در تصمیم گیری شغلی بتز و همکاران و پرسشنامه ابعاد دلبستگی شغلی توماس لاداهل وکنجر استفاده شده است. برای تحلیل داده ها از دو سطح توصیفی (میانگین، انحراف استاندارد و...) و استنباطی (آزمون ضریب همبستگی و رگرسیون تک متغیره) استفاده گردید. نتایج نشان داد بین متغیرهای ادراک سیاست های سازمانی و خودکارآمدی شغلی در سطح 01/0 رابطه منفی و معنی دار وجود دارد و نتایج رگرسیون حاکی از آن است که ادراک سیاست های سازمانی 22 درصد از واریانس خودکارآمدی شغلی را تبیین می نمایند. هم چنین بین ادراک سیاست های سازمانی و دلبستگی شغلی نیز در سطح 01/0 رابطه منفی و معنی دار است و نتایج رگرسیون نیز نشان داد که ادراک سیاست های سازمانی به تنهایی 12 درصد از واریانس در دلبستگی شغلی را تبیین می نمایند.

هدف از انجام این پژوهش امکان سنجی اجرای آموزش مبتنی بر یادگیری همراه (تلفن همراه) در دانشگاه پیام نور شهرستان بوکان است. پژوهش از حیث هدف کاربردی و از نظر نحوه گردآوری داده های مورد نیاز، از نوع تحقیقات توصیفی- پیمایشی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه تکنیسین های فناوری اطلاعات و ارتباطات، مسئولین مالی و حقوقی، کارکنان و استادان (هیئت علمی و مدعو) دانشگاه پیام نور شهرستان بوکان به تعداد 180 نفر بود که با استفاده از جدول مورگان و روش نمونه گیری تصادفی ساده حجم نمونه به 115 نفر رسید. اطلاعات مورد نیاز این پژوهش از طریق پرسشنامه محقق ساخته گردآوری و با استفاده آزمون خی دو مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که امکان استقرار نظام آموزش مبتنی بر یادگیری همراه در دانشگاه پیام نور از لحاظ زیرساخت های سخت افزاری، زیرساخت های نرم افزاری، منابع مالی و پشتیبانی امکان پذیر است اما امکان استقرار نظام آموزش مبتنی بر یادگیری همراه در دانشگاه پیام نور از لحاظ محتوایی و نیروی انسانی متخصص وجود ندارد.

هدف از تحقیق حاضر، بررسی رابطه ی هوش هیجانی مدیران با توانمندسازی نیروی انسانی در دانشگاه پیام نور استان آذربایجان شرقی است. روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری، کلیه ی مدیران و نیروی انسانی (کارمندان اداری و علمی به غیر از مدیران) دانشگاه پیام نور استان آذربایجان شرقی در سال 89- 88 می باشد. از طریق روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای، تعداد 20 نفر مدیر و 80 نفر نیروی انسانی به عنوان نمونه ی آماری انتخاب گردیدند. نتایج ضریب همبستگی پیرسون، نشان می دهد که رابطه ی بالا و معنی داری بین مؤلفه های هوش هیجانی (خوشبختی، تحمل فشار روانی، خود ابرازی، واقع گرایی، کنترل تکانشی، انعطاف پذیری، مسئولیت پذیری و خودشکوفایی) و توانمندسازی نیروی انسانی وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان می دهد که مولفه های هوش هیجانی، پیش بینی کننده های معناداری برای توانمندسازی نیروی انسانی بوده و 75 درصد از تغییرات متغیر ملاک را پیش بینی می کنند. نهایتاً اینکه، میزان توانمندی نیروی انسانی و هوش هیجانی مدیران دانشگاه پیام نور استان آذربایجان شرقی، بیشتر از حد متوسط می باشد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر یادگیری مشارکتی بر رشد مهارت های اجتماعی دانش آموزان در درس علوم تجربی، در سال تحصیلی 86-1385 بود. تحقیق به روش شبه تجربی با پیش آزمون و پس آزمون صورت گرفت. جامعه آماری شامل 100 نفر از دانش آموزان پسر و دختر سال اول راهنمایی شهر هشترود بودند که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب گردیدند. 49 نفر به عنوان گروه آزمایش برای آموزش یادگیری مشارکتی و 51 نفر نیز به عنوان گروه شاهد برای آموزش سنتی به طور تصادفی انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری، آزمون رشد مهارت های اجتماعی دانش آموزان (مشتمل بر 40 سؤال) بود. آزمودنی ها بعد از 6 هفته اجرای متغیر آزمایشی، ابتدا در پیش آزمون و سپس در پس آزمون رشد مهارت های اجتماعی مشارکت نمودند و رشد مهارت های اجتماعی آن ها اندازه گیری گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون t مستقل و t وابسته استفاده شد. مهارت های اجتماعی گروه آزمایشی نسبت به گروه شاهد بیشتر بود و تفاوت بین میانگین های آن ها معنی دار بود. علاوه بر این، گروه پسران نسبت به گروه دختران در رویکرد مشارکتی از رشد مهارت های اجتماعی بالاتری برخوردار بودند.