مطالعات مدیریت ورزشی

هدف تحقیق حاضر توصیف مدیریت فنی، اداری و فرهنگی هشتمین المپیاد ورزشی (دانشگاه شهید باهنر کرمان، 1385) و مقایسة آن با پنجمین و ششمین المپیاد است تا در نهایت، به برنامه ریزی نهمین المپیاد در سال1387 منجر شود. در این تحقیق از دیدگاه های مربیان استفاده شده است و 95 (15/30 درصد) مربی زن و مرد در آن شرکت کرده اند. ابزار اندازه گیری پرسشنامه ای بود که توسط مربیان تکمیل شد. نتایج نشان داد که به طور کلی، شرایط اسکان و غذا در المپیاد هشتم کمی بهتر از المپیادهای پنجم و ششم بود. کمبود اردوهای تدارکاتی، امکانات و تأسیسات ورزشی، مربیان و متخصصان فنی، سرمایه گذاری و نگرش مثبت نسبت به ورزش های قهرمانی در دانشگاه ها قابل ملاحظه است. پیشنهادات پژوهش عبارتند از : رفع کمبود امکانات و تسهیلات رفاهی (میانگین سه المپیاد برای زنان 10 و مردان 3/16 درصد بود که زنان در المپیاد ششم بیشترین مشکل (16 درصد) را داشتند)، رفع مشکل تغذیه (میانگین سه المپیاد برای زنان 3/9 و برای مردان 3/8 درصد که بیشترین درصدها برای زنان و مردان مربوط به المپیاد پنجم بوده است)، رفع ضعف برنامه ریزی (میانگین سه المپیاد برای زنان 11 و برای مردان 6 درصد که بیشترین درصدها مربوط به المپیادهای ششم و هشتم زنان بوده است)، رفع ضعف داوری (میانگین سه المپیاد برای زنان 13 و برای مردان 3/11 که بیشترین درصدها مربوط به زنان (22 درصد) و مردان (18 درصد) در المپیاد هشتم بوده است). پیشنهادات دیگری نیز داده شده است که درصدهای پایین تری دارند: رفع ضعف مدیریت، رفع ضعف کادر فنی، رفع مشکل جوایز و هدایا، رفع نقایص اسکان و حذف قهرمانان ملی از مسابقات. پیشنهاد میشود با توجه به نتایج تحقیق، از سؤالات مطرح شده به عنوان راهکار بهبود المپیادها استفاده شود.

هدف تحقیق حاضر، توصیف خودسازمان دهی بر مبنای نظریه های آشوب و پیچیدگی، در سازمان تربیت بدنی ایران است. در این تحقیق 65 کارمند حوزه ستادی، 105 کارمند فدراسیون های ورزشی و 210 کارمند اداره های کل تربیت بدنی استان های کشور شرکت داشتند. ابزار اندازه گیری تحقیق، پرسشنامه محقق ساخته «سنجش خودسازمان دهی» روا و پایا بود که تجانس درونی آن 91/0=α و ضریب ثبات آن 93/0=α، در سطح 05/0= به-دست آمد. متغیرهای مورد مطالعه، خودسازمان دهی و شاخص های آن در سه حیطه ساختار، رفتار و توانایی سازمانی در سه گروه نمونه تحقیق بود. آزمون t تک گروهی نشان داد ساختار و توانایی سازمانی خودسازمانده در فدراسیون ها و ادارات کل، بالاتر از میانگین معیار (3=µ و 01/0>p) است. ولی رفتار سازمانی خودسازمانده در هر سه گروه، کمتر از حدّ مورد انتظار است (01/0>p). به منظور مقایسه متغیرهای مورد نظر در سه گروه، از روش تحلیل واریانس یک طرفه استفاده شد. آزمون های تعقیبی نشان داد بین میانگین هر سه گروه، در مقایسه های دو به دو اختلاف معنی داری وجود دارد (001/0>p). رگرسیون چند متغیری نیز نشان داد برخی شاخص های ساختاری بر شاخص های رفتاری و توانایی تأثیر دارد و همچنین برخی شاخص های رفتاری بر شاخص های توانایی تأثیرگذار است.

هدف از انجام این پژوهش، بررسی چالش های موجود در دو و میدانی ایران است. رشته دو و میدانی از ورزش های پایه در دنیا محسوب میشود که رشد آن در هر کشوری موجب توسعه دیگر رشته های ورزشی میشود و همچنین شاخصی برای رشد ورزش همگانی است. در این پژوهش، ۱۴۲ نفر از دست اندرکاران، متخصصان، ورزشکاران و مربیان سطح اول دو و میدانی کشور شرکت کردند. روش پژوهش توصیفی-پیمایشی بود. سؤالات، با استفاده از روش دلفی و به وسیله مربیان و اعضای هیئت علمی دانشکده های تربیت بدنی که در زمینه دو و میدانی متخصص بودند، طراحی، پی ریزی و اصلاح شد. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته ای بود که بر اساس شاخص پنج ارزشی لیکرت تنظیم شده بود. پس از جمع آوری اطلاعات، اهداف و فرضیه های پژوهش، با استفاده از روش آمار توصیفی، آزمون فریدمن و خی دو بررسی شد. ضمناً ضریب پایایی پرسشنامه از طریق محاسبه آلفای کرونباخ، حدود 93/0 به دست آمد. یافته های تحقیق وجود ۹ عامل را نشان می داد که به عنوان عوامل چالش برانگیز در دو و میدانی ایران معرفی شدند. عامل کمبود بودجه و امکانات مالی با میانگین 39/4 مهم ترین عامل شناخته شد و کم توجهی رسانه های گروهی به رشته دو و میدانی با میانگین 31/4 و کمبود امکانات و تجهیزات با میانگین 16/4 در رتبه های بعدی قرار گرفتند. همچنین کمبود استعدادیابی اصولی با میانگین 12/4، ضعف مدیریتی در سطح فدراسیون و هیئت های استانی با میانگین 11/4، کمبود مسابقات داخلی و خارجی با میانگین 02/4، کمبود مربیان و متخصصان با میانگین 96/3 و پایین بودن کیفیت لیگ دو و میدانی با میانگین 89/3 به ترتیب در رده های بعدی قرار گرفتند. ضمناً کمبود استعداد و پتانسیل ذاتی دو و میدانی در ایران با میانگین 90/2 در رده آخر این چالش ها قرار گرفت. در نهایت، برای توسعه دو و میدانی و رفع چالش های این رشته، توجه بیشتر سازمان تربیت بدنی، کمیته ملی المپیک، فدراسیون دو و میدانی و صدا و سیما میتواند راه گشا باشد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی میزان رضایت مندی تماشاگران از کیفیت خدمات ارائه شده در ورزشگاه آزادی تهران است. روش پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش را تماشاگران حاضر در ورزشگاه آزادی تهران تشکیل میداد که از میان آنها 480 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. روش نمونه گیری، هدفمند و در دسترس بود. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته کیفیت خدمات و رضایت مندی بود که پایایی آن، با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 84/0 به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها، با استفاده از روش همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه، نشان داد میزان دسترسی به خدمات، امنیت و طراحی و جذابیت فضای ورزشگاه با رضایت مندی تماشاگران رابطه معنی-داری دارد (001/0>p). همچنین رابطه بین بهداشت و پاکیزگی فضای ورزشگاه و نحوه برخورد مدیریت و کارکنان اجرایی با رضایت مندی تماشاگران نیز معنی دار است (001/0>p). تماشاگران فوتبال نقش انکارناپذیری در ادامه حیات صنعت فوتبال دارند و همچنین سرمایه اصلی و از مهم ترین منابع درآمد باشگاه ها محسوب میشوند. از آنجا که در باشگاه های فوتبال به عنوان مؤسسه های خدماتی، تعاملی نزدیک و تنگاتنگ بین کارکنان خدماتی و تماشاگران وجود دارد، لازم است باشگاه ها در این زمینه حساسیت بیشتری به خرج داده، با ارائه هر چه بهتر و بیشتر خدمات کیفی، امکان رضایت مندی تماشاگرانشان را فراهم کنند.

هدف از پژوهش حاضر، مطالعة کیفیت خدمات آموزشی دانشکدة تربیت بدنی دانشگاه تهران، با استفاده از مدل سِروکوال است. جامعة آماری تحقیق شامل دانشجویان کارشناسی دانشکدة تربیت بدنی دانشگاه تهران است که بر اساس جدول مورگان، 160 نفر از آنها به صورت تصادفی، به عنوان نمونة آماری انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه ای بود که کبریایی (1384) به روش سروکوال تهیه کرده بود و روایی و پایایی آن نیز تأیید شد (87/0α=). برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آماری t زوجی، t مستقل، آنووا و آزمون تعقیبی LSD استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد در پنج بُعد کیفیت خدمات آموزشی (تضمین، پاسخ گویی، هم دلی، اطمینان، ملموس) بین وضع موجود و وضع مطلوب شکاف معنیدار و منفی وجود دارد. بیشترین شکاف کیفیت مربوط به بُعد تضمین و کمترین آن مربوط به بُعد ملموس است. بررسی عوامل جمعیت شناختی نیز نشان میدهد شکاف کیفیت خدمات آموزشی در دانشجویان زن، به صورت معنیداری کمتر از دانشجویان مرد است، همچنین شکاف کیفیت خدمات گزارش شده در دانشجویان سال چهارم، به صورت معنیداری بیش از دانشجویان سال دوم و سوم است. مقایسة شکاف کیفیت خدمات در عبارت های پرسشنامه، نکات ارزشمندی برای تعیین استراتژیهای بهبود کیفیت در بر دارد.

هدف از تحقیق حاضر، بررسی رابطه هویت سازمانی و عوامل اجتماعی- جمعیت شناختی با رفتار شهروندی سازمانی در کارشناسان آکادمی ملی المپیک و پارالمپیک ایران است. روش پژوهش، توصیفی و از نوع پیمایشی و به لحاظ روابط بین متغیرها از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل تمام کارشناسان آکادمی (60 نفر) است. نمونه آماری برابر جامعه در نظر گرفته شد، ولی پس از توزیع پرسشنامه ها، 56 پرسشنامه (93%) جمع آوری و تجزیه و تحلیل شد. ابزار تحقیق شامل سه پرسشنامه عوامل اجتماعی- جمعیت شناختی و هویت سازمانی مائل و اشفرس (1992) و رفتار شهروندی سازمانی پودساکف و همکاران (1990) بود. روایی پرسشنامه ها با استفاده از نظر متخصصان تأیید شد و پایایی آنها نیز از طریق ضریب آلفای کرونباخ، به ترتیب 825/0 و 936/0به دست آمد. ابتدا، توزیع داده ها با استفاده از آزمون کولموگروف–اسمیرنوف بررسی شد. سپس، فرضیه ها، با استفاده از آزمون های همبستگی پیرسون، همبستگی اسپیرمن، خی دو، فی کرامر و رگرسیون خطی بررسی شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای آماری SPSSو Excel استفاده شد. نتایج نشان می دهد میانگین هویت سازمانی (74%) در کارشناسان آکادمی بالاتر از رفتار شهروندی سازمانی (64%) است. از بین عوامل اجتماعی-جمعیت شناختی، ویژگی نوع استخدام با رفتار شهروندی رابطه مثبت و معنیداری دارد، ولی سابقه شغلی با رفتار شهروندی رابطه منفی و معنیداری دارد (05/0 P<). بین هویت سازمانی و رفتار شهروندی و ابعاد آن، به جز جوانمردی، رابطه مثبت و معنیداری مشاهده می شود (01/0< P). هویت سازمانی، پیش بینیکننده معنیداری برای رفتار شهروندی و ابعاد آن، به جز بعد جوانمردی است (01/0P<). یافته های تحقیق بر افزایش هویت سازمانی و توجه به عوامل اجتماعی-جمعیت شناختی مناسب در بهکارگیری کارمندان برای امور سازمانی تأکید دارد، تا با افزایش رفتارهای شهروندی سازمانی، مدیران آکادمی ملی المپیک و پارالمپیک در جهت دستیابی به اهداف و پیامدهای مطلوب سازمانی گام بردارند.

انگیزه های افراد برای شرکت در فعالیت های ورزشی، نقش مهمی در تعیین نوع و شدت فعالیت های ورزشی دارند و آگاهی از این انگیزه ها میتواند به مربیان کمک کند تا دریابند چرا افراد از این گونه فعالیت ها دوری گزیده یا به آن تمایل مییابند. به منظور بررسی وضعیت شاخص تودة بدن و خودکارآمدی دختران و پسران غیرورزشکار شرکتکننده در کلاس های تربیت بدنی عمومی دانشگاه و رابطة آن با انگیزه های ورزش کردن آنها، 527 دانشجوی غیرورزشکار (254دختر و 273 پسر 35-18 سال، میانگین سن 5/20 و21 سال، انحراف استاندارد5/1 و 09/2)، پرسشنامه های انگیزه های ورزش مارکلند و اینگلدی (1997) و خودکارآمدی شرر و آدامز (1983) را تکمیل کردند. شاخص تودة بدن به صورت وزن به کیلوگرم تقسیم بر قد به متر به توان 2(Wkg/H2m) اندازه گیری شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی (تحلیل عاملی تأییدی، همبستگی پیرسون و t مستقل استفاده شد. یافته ها نشان داد که شاخص تودة بدن با انگیزه های کنترل وزن (55/0=)، شادابی (16/0- =) و جسارت طلبی (15/0- =) همبستگی دارد. در پسران شاخص تودة بدن با انگیزة کنترل وزن (56/0=) و دوری از بیماری (13/0=) و خودکارآمدی نیز با انگیزة محافظت از بیماری (21/0=) همبستگی داشت. یافته ها بیانگر این است که در هر دو جنسیت، نارضایتی از بدن موجب تحریک انگیزة کنترل وزن میشود. به طور کلی، افزایش آگاهی افراد از شاخص تودة بدن و ارتقای سطح ورزش همگانی در دانشگاه، از طریق برنامه های مربوط میتواند انگیزه های بدنی و اجتماعی مرتبط با جنسیت را برای شرکت در ورزش افزایش دهد.

با وجود گذشت یک دهه از خصوصی سازی باشگاه های فوتبال در کشورهای پیشرفته، اغلب باشگاه های فوتبال حرفه ای کشورمان دولتی هستند؛ از این رو تحقیق حاضر به شناسایی و رتبه بندی مهم ترین موانع اقتصادی خصوصی سازی باشگاه های فوتبال حرفه ای کشور در سال 1388-89 می پردازد. این تحقیق برای اولین بار در کشور انجام شده؛ بنابراین از نوع اکتشافی است و به روش توصیفی-پیمایشی (توصیفی-تحلیلی) انجام شده است. مدیران باشگاه های فوتبال لیگ برتر و دسته یک، مدیران ارشد فدراسیون فوتبال (اعضای هیئت رئیسه و مسئولان کمیته های مختلف)، متخصصان مدیریت ورزشی آشنا به مسائل باشگاه های فوتبال (N= 150) به عنوان نمونه انتخاب شدند (روش سرشماری). گردآوری اطلاعات به شیوه میدانی، با استفاده از پرسشنامه انجام شد که استادان متخصص روایی آن را تأیید کردند و پایایی آن، به روش آلفای کرونباخ 92/0 به دست آمد. برای آزمون فرضیه های تحقیق از آزمون های فریدمن و دوجمله ای استفاده شد. نتایج نشان داد به جز دو مورد (نبود نظام پیش بینی نتایج مسابقات و درآمد کم از نقل و انتقال بازیکن)، عوامل بررسی شده از موانع مهم خصوصی سازی باشگاه های فوتبال می باشند. همچنین، رتبه بندی موانع اقتصادی نشان داد که اهمیت موانع بررسی شده، یکسان نیست، به طوری که کم بودن درآمد بلیت فروشی، مهم ترین و نبود نظام پیش بینی نتایج مسابقات باشگاهی، کم-اهمیت ترین موانع معرفی شدند. افزایش کارآیی و اثربخشی، بهبود مدیریت، به دست آوردن نتایج مطلوب و افزایش اعتبار باشگاه از موارد مهمی است که همواره مورد توجه علاقه مندان فوتبال بوده و مشکلات اقتصادی در راه خصوصی سازی باشگاه ها، مانع دستیابی به اهداف مذکور شده است؛ بنابراین رفع موانع اقتصادی موجود نخستین گام ضروری در این زمینه است.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی میزان تأثیر عوامل مدیریتی بر هویت هواداران تیم های فوتبال در ایران است. این عوامل عبارتند از: سازمان، جذابیت، وابستگی، رسانه و سنت.512 نفر از هواداران هشت تیم فوتبال حاضر در لیگ برتر فصل 1387- 88 به عنوان نمونة تحقیق، پرسشنامة استاندارد 54 سؤالی شامل پنج عامل اصلی و 12 مؤلفة فرعی را به صورت داوطلبانه تکمیل کردند. 12 نفر از خبرگان مدیریت ورزشی روایی صوری و محتوایی این ابزار را تأیید کردند و پایایی آن از طریق تحلیل پاسخ های 35 نفر از افراد جامعة مورد مطالعه به دست آمد. (83/0 = α). یافته های حاصل از آزمون دو جمله ای با اطمینان 95/0 نشان داد که چهار عامل مدیریتی شامل سازمان (0003/0=P)، جذابیت (0002/0 =P)، وابستگی (013/0 =P) و سنت (012/0 =P) نقش بسیار مهمی در ایجاد و حفظ هویت تیمی هواداران تیم های فوتبال دارند. همچنین بر اساس نتایج آزمون فریدمن، جذابیت (09/4 =میانگین رتبه) مهم ترین عامل و رسانه (04/3 =میانگین رتبه) کم اهمیت ترین عامل ایجاد و حفظ هویت تیمی هواداران تیم ها میباشند. نتیجة کلی این تحقیق نشان داد که بیشتر عوامل مدیریتی فوق، باعث جذب افراد به باشگاه های فوتبال و شکل گیری باشگاه های هواداری در حوزة صنعت فوتبال کشور میشوند؛ بنابراین آگاهی از چنین مواردی نه تنها باعث توسعة دانش دربارة مفهوم هویت تیمی میشود، بلکه کاربردها و فواید عملی ویژه ای برای متخصصان مدیریت ورزشی، مدیران باشگاه ها و سازمان های ورزشی در جهت توسعة صنعت فوتبال خواهد داشت.

هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه سطوح تحول اخلاقی با رویکردهای عدالت توزیعی است. به این منظور، 341 نفر از کشتی گیران استان گلستان، به صورت خوشه ای برای پاسخ گویی به پرسشنامه های آزمون تبیین مسائل رست و همکاران و مقیاس عدالت توزیعی راسینسکی انتخاب شدند. پایایی پرسشنامه ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ نمونه مقدماتی، به ترتیب 87/0 و 80/0 به دست آمد. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام تحلیل شدند. یافته ها نشان می دهد بین سطوح تحول اخلاقی و رویکردهای عدالت توزیعی رابطه معنی داری وجود دارد و به جز رویکرد انصاف، بین سه طرح واره اخلاقی با اغلب رویکردهای عدالت توزیعی رابطه معنی دار مشاهده می شود )05/0(p<. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیونی نشان می دهد که از میان طرح واره های اخلاقی، طرح واره نفع شخصی رویکردهای فردگرایی اقتصادی و نیاز را بهتر پیش بینی میکند، در حالی که طرح واره تفکر پس عرفی پیش بینی کننده بهتری برای رویکرد نیاز است و طرح واره پاسداشت هنجارها نیز رویکردهای برابری و فردگرایی اقتصادی را پیش بینی میکند.

به منظور آگاهی از میزان کارآیی، بهره وری و اثربخشی نظام اجتماعی تربیت بدنی و ورزش در ادارات تربیت بدنی، دارا بودن برنامه های نظام مند مربوط به نظارت، کنترل و ارزشیابی ضروری به نظر میرسد. در این تحقیق، به ارزیابی عملکرد ادارات کل تربیت بدنی استان های ایران، با استفاده از مدل اروپایی مدیریت کیفیت پرداخته شد. پس از بررسی روایی و پایایی پرسشنامه تعالی سازمانی EFQM در مطالعه ای مقدماتی (928/0= α)، 437 پرسشنامه در میان کارکنان ادارات کل تربیت بدنی 10 استان منتخب (تصادفی طبقه ای) توزیع شد که در نهایت، نتایج 337 پرسشنامه تجزیه و تحلیل شد. از میان معیارهای نه گانه مدل EFQM، معیار رهبری با نرخ 73/50 درصد امتیاز، در ردیف اول و معیار کارکنان با نرخ 74/38 درصد امتیاز، در ردیف آخر قرار گرفتند. همچنین بین توانمندسازها و نتایج در مدل تعالی سازمانی، رابطه قوی و معنیداری مشاهده شد (05/0>P و 864/0=r). پایین بودن امتیاز معیار کارکنان در مدل تعالی ادارات کل تربیت بدنی استان ها، بر لزوم توجه به این حوزه تأکید میکند. همچنین، توجه به هر یک از معیارهای حوزه توانمندسازها میتواند باعث شود سازمان به نتایج ملموسی در حوزه نتایج دست یابد. پیشنهاد میشود برای کسب نتایج قابل قبول در ادارات تربیت بدنی و حرکت به سوی تعالی، به توانمندسازهای مدل تعالی EFQM (معیارهای رهبری، کارکنان، منابع، استراتژی و فرآیندها) توجه بیشتری شود.

هدف از پژوهش حاضر شناسایی عوامل مؤثر بر قضاوت داوران لیگ برتر فوتبال ایران است. 23 نفر از داوران لیگ برتر فوتبال ایران که درجة ملی داشتند، با میانگین سن 5/6 ± 2/30 سال و سابقه داوری 4/6 ± 3/10 سال در این پژوهش شرکت کردند. از پرسشنامه تعدیل شدة اندریو و همکاران (2006) برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد. در این پژوهش تأثیرشاخص هایی مانند: عوامل فردی (عقیده، تمرکز، کنترل)، عوامل تجربی (شخصیت، زندگی شخصی، تجربه) و عوامل موقعیتی (عوامل جمعیتی، واکنش بازیکنان، عوامل محیطی) در قالب 32 سؤال سنجیده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی (تحلیل عاملی) استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که سه عامل فوق در مجموع 9/58 درصد بر تصمیم گیری داوران تأثیر داشتند که عوامل موقعیتی (57/29 درصد) بیشترین تأثیر را بر قضاوت داوران داشت و عوامل تجربی (32/16 درصد) و فردی (07/13 درصد) در رتبه های بعدی قرار داشتند. در بین عوامل موقعیتی، دخالت و اعتراض بازیکنان و مربیان با 81/0 و 80/0 درصد بیشترین تأثیر را بر قضاوت داوران داشتند. همچنین در مورد تأثیر بازی خانگی و خارج از خانه بر قضاوت، داوران معتقد بودند که بازیهای خانگی تأثیری بر نتیجه قضاوت آنها ندارد (6/82 درصد). در نهایت، با توجه به تأثیرگذار بودن نقش داوران در سرنوشت تیم هایی که برای رسیدن به قهرمانی در لیگ، هزینه های هنگفتی را متحمل شده اند، ضروری است در مورد کاهش اثر این عوامل بر قضاوت داوران تدابیر مهمی اندیشیده شود. بدیهی است با این عمل، میزان اعتراض طرفداران تیم ها کاهش مییابد و میتوان از عواقب و مشکلات قضاوت ضعیف داوران در پایان بازیها کاست.