درخت حوزه‌های تخصصی

مکتب فقهی اصفهان که ابتدا توسط عالمان مهاجر جبل عامل تأسیس و سپس با همراهی عالمان ایرانی و مقارن با تأسیس دولت صفوی به کار خود ادامه داد، یکی از موفق ترین و کارآمدترین مکاتب فقهی شیعه بوده است. در این مکتب، دو گرایش کلان اصولی و اخباری وجود دارد که هر کدام، ضمن داشتن برخی اشتراکات، تعامل ویژه ای با حوزه سیاست داشته اند. بی شک، تجربه ورود آشکار و حداکثری فقه در هسته قدرت سیاسی در این دوره، سرمایه ای مهم برای نظام های سیاسی دینی در آینده ایران اسلامی حتی دوره جمهوری اسلامی بوده است و همین مسئله است که بر اهمیت و ضرورت فقه سیاسی در عصر صفوی می افزاید. وضعیت ویژه شیعیان در این دوره (که برای نخستین بار در تاریخ اسلام از حاشیه به هسته قدرت سیاسی دعوت شده بودند)، تقابل ایران با امپراطوری عثمانی و نهایتاً دیپلماسی ویژه ایران با دنیای اروپا، سه موضوع سیاسی اساسی و مورد تأمل مکتب اصفهان بوده است که به ضمیمه تحولات درونی فقه شیعه، موضوع پژوهش حاضر است که در آن تلاش شده تا با رویکرد معرفت شناسی درجه دوم که مقتضی گزارش از بیرون و خارج قضایا می باشد، مناسبات فقه و سیاست (نه ضرورتاً فقه سیاسی) در عصر صفوی مورد بررسی قرار گیرد.

ارزشها یکی از مفاهیم کلیدی در مطالعه رفتار،انگیزه وکنش های انسانی است ارزشها برای بازشناسی جامعه وفرد ، دنبال کردن تغییرات در طول زمان وبرای تبیین پایه های انگیزشی رفتار ونگرش ها استفاده می شوند. اهمیت نسبی ورتبه بندی در ارزش ها در افراد وگروه های مختلف متفاوت است و این تفاوت در رفتار وگفتار انسان ها پنهان است. بنابراین شناخت علمی نظام ارزشی افراد جامعه به طور عام ودانشجویان به طور خاص می تواند ما را در شناخت بستر های جامعه کمک کند. دیدگاه های بسیاری در جامعه شناسی وروان شناسی اجتماعی ارزش ها را مورد بررسی قرار داده اند اما با توجه به اهداف تحقیق دیدگاه شوارتز ونوع بندی دهگانه او برای این تحقیق مناسب تر به نظر می رسد. روش تحقیق¬پیمایشی با استفاده از پرسشنامه بوده است.پرسشنامه دارای روایی صوری و محکی است. وبرای سنجش پایایی مقیاس ها از آلفای کرونباخ استفاده کرده ایم. حجم نمونه 209 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت است. نتایج تحقیق نشان می¬دهد که ارزش ها به ترتیب اولویت عبارتند از: خود متعالی، ارتقای خود ، محافظه کاری و آمادگی برای تغییر . به عبارتی آمادگی برای تغییر (خود اتکای وانگیزش )برای دانشجویان کمترین اهمیت را دارد. محافظه کاری با تحصیلات رابطه معکوس دارد و ارتقای خود وآمادگی برای تغییر با تحصیلات رابطه مستقیم دارد. اما تفاوت چشمگیر نبوده و از لحاظ آماری معنی دار نیست. تحصیلات پدر با محافظه کاری، ارتقای خود وآمادگی برای تغییر رابطه معکوس دارد و با خود متعالی رابطه مستقیم دارد. محافظه کاری دانشجویانی که پدران تحصیل کرده دارند نیز پایین است. تحصیلات مادر با محافظه کاری. ارتقای خود ، آمادگی برای تغییر و خود متعالی رابطه معکوس دارد. دانشجویان جوان سال گرایش کمتری به محافظه کاری و ارتقای خود دارند اما آمادگی برای تغییر و خود متعالی آنها بالاتراست. میانگین محافظه کاری و ارتقای خود در دانشجویان مورد مطالعه از کشورهای توسعه یافته بالاتر بوده ومیانگین ارزش آمادگی برای تغییر آنها کمتر از این کشورها است. اما میانگین خود متعالی آنها در سطح کشور های توسعه یافته است

محوراصلی این فصل، بررسی روش‌هایی است که از طریق آن، فناوری رسانه‌های جدید با تحت تاثیر قراردادن مخاطبان، نوع برخورد و رابطه آن‌ها را نسبت به محصولات مورد مصرف خود تغییر می‌دهد. معرفی سریع فناوری‌های جدید رسانه‌ای به این معنی است که هرگونه تحلیل صورت گرفته دراین زمینه باید به نوعی موید این مطلب باشد که دیدگاه اتخاذ شده نسبت به فناوری، هرگونه کوششی را برای درک چگونگی اجرای فناوری جدید در جامعه و تاثیر آن بر روش‌هایی که مخاطبان از طریق آن محصولات مورد نظر خود را دریافت و مصرف می‌کنند، تایید کند. این فصل با نگاهی به اثر ریموند ویلیامز که نظریه مفیدی را درباب فناوری و جامعه ارائه داده است، آغاز می‌شود و با بررسی مفاهیم و روش‌های مختلفی که از طریق آن تاریخچه فناوری به نگارش درآمده است، ادامه می‌یابد. در پایان نیز رابطه در حال تغییر بین فناوری و مخاطبان رسانه‌ها مورد توجه قرار می‌گیرد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان آشنایی و استفاده طلاب حوزه علمیه قم از فناوری های وب2 انجام شد. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که به روش پیمایشی و با رویکرد توصیفی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل 180 نفر از طلاب حوزه علمیه قم است. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته است که بر مبنای پرسش های اساسی پژوهش و مرور متون مرتبط طراحی و تنظیم گردیده است. یافته ها: بر اساس یافته های پژوهش، میزان آشنایی جامعه مورد مطالعه با فناوری های وب2 در حد کمتر از متوسط (43 درصد) و میزان استفاده آن ها از فناوری وب2 نیز در حد کمتر از متوسط (38 درصد) است. از دیدگاه طلاب، استفاده از فناوری های وب2 در زمینه حمایت از آموزش و یادگیری در سطح پایین (1/29 درصد) بود. افزون بر این دیدگاه آن ها در مورد استفاده از فناوری وب2 در راستای ارتقای دریافت اطلاعات و ارتقای آموزش و پژوهش در سطح بالا بود. نتیجه گیری: استفاده از فناوری وب2 در حوزه های علمیه در گرو آشنایی طلاب با ابزارها و امکانات فناوری وب2 است. لذا برگزاری کارگاه های آموزشی، دوره های آموزشی، برگزاری سخنرانی ها و هم اندیشی ها، گنجاندن برنامه فناوری وب2 در سطوح تحصیلی طلاب، استفاده از متخصصان آشنا با فناوری وب2 و ترغیب طلاب نسبت به شناخت و استفاده از فناوری های وب2، از مواردی است که لازم است به آن پرداخته شود.

مقاله حاضربه منظور شناسایی و ارزیابی نگرش زنان نسبت به مالکیت شخصی به عنوان یکی از مهمترین اهرمهای کسب قدرت و تصمیم گیری در درون خانواده تهیه و تدوین گردیده است. نگرش به عنوان نوعی از معرفت که برپایه محاسبات احساسی، عاطفی وشناختی وارزیابی عملکردها شکل می گیرد وطبیعتا در روابط میان اعضای خانواده وحتی ایفای نقش ها موثر می افتد. براین اساس ابتدا ضمن انجام مطالعه مقدماتی ومصاحبه با افراد مطلع وداوران ، وتصحیح پرسشنامه وباکسب نمره روایی 75 درصدی ، از میان جامعه آماری مورد مطالعه، 640 نفر نمونه به روش نمونه گیری خوشه ای ، با نمونه اخذ نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند . آنگاه داده ها واطلاعات مورد نیاز با استفاده از اسناد ومدارک به ویژه تکنیک پرسشنامه جمع آوری ، و نیز از نرم افزارSPSS جهت آزمون های آماری استفاده شد .یافته های تحقیق نشان می دهد که نمره نگرش زنان در شهرستان نوشهر چالوس نسبت به مالکیتَ شخصی در حد بسیار بالایی است . متغیرهایی چون احساس امنیت در زندگی خانوادگی و اجتماعی ، میزان اقتدار ، نوع ارزیابی از مالکیت شخصی ، سطح تحصیلات وموقیعت خانوادگی و شغلی در اخذ نمره بالای نگرش موثر بوده اند.آنچه از تحقیق حاضر به عنوان نتیجه می توان مطرح ساخت این است که عوامل ساختاری وکارکردی برنگرش افراد نسبت به مالکیت تاثیر بسیاری برجای می گذارد ،و هرچه افراد در مناسبات وروابط اقتصادی -اجتماعی بیشتر درگیر شده باشند ، نمره بیشتری نسبت به مالکیت شخصی اخذ می کنند.

مقاله حاضر از طرح پژوهشی ملی استاندارد آموزشی مشاغل روستایی در حوزة کشاورزی ایران حاصل شده است. در این پژوهش با استفاده از روش های پیمایشی، اسنادی و فنون تحلیل چندبعدی تعداد 2881 عنوان شغلی در شش بخش کشاورزی، شامل زراعت و باغبانی، دام و طیور، شیلات و آبزیان، منابع طبیعی و آبخیزداری، صنایع کشاورزی و روستایی و خدمات کشاورزی و روستایی شناسایی و طبقه بندی شده است. در این مرحله 1851 شاغل در استان های کشور مورد بررسی قرار گرفتند. شناخت محتوا و ویژگی های فعالیت های کشاورزی و تحلیل ابعاد محتوایی, وضعیتی, محیطی و الگویی مشاغل به منظور دستیابی به شرایط و اختصاصات برنامه آموزشی مشاغل از مهم ترین مراحل پژوهش است. با انجام تحلیل های ترکیبی، بالاخص عاملی و خوشه ای مشخص گردید که 4/8 درصد از مشاغل کشاورزی و روستایی مورد بررسی، کاملاً سنتی هستند و از نظر ضرورت وجودی و کارکردی در طول دهه های اخیر فرآیندی قهقرایی داشته و در حال محو شدن هستند. هم چنین 3/23 درصد در زمره مشاغل انتقالی قرار دارند و در مجموع حدود یک سوم از مشاغل مورد بررسی در زمره مشاغل سنتی (با بالا بودن میانگین سنی و میزان بی سوادی شاغلان) قرار می گیرند و نیاز به برنامه های آموزشی ویژه دارند. بیشترین مشاغل مورد بررسی در زمره مشاغل در حال گذار هستند. این نوع از مشاغل هم ویژگی های مشاغل مدرن و هم ویژگی های مشاغل سنتی را دارا هستند. مشاغل مدرن نیز 24 درصد از کل مشاغل مورد بررسی را شامل شده اند. بیش از 11 درصد مشاغل (34 عنوان شغلی) از جمله کشت گلخانه ای نیز در زمره مشاغل کاملاً نوین قرار داشته اند، بر این اساس در تدوین استانداردهای آموزشی مشاغل، علاوه بر تکیه بر محتوای شغل، توجه به ویژگی ها و ماهیت شغلی بسیار اساسی است. به علاوه این که، با اتخاذ این رویه آموزشی، تحولی اساسی در شیوه و محتوای آموزش شغلی ایجاد می شود و پیش بینی چنین تحولی در سطوح آموزش عالی نیز محتمل است.

این مقاله به مطالعه سیاست آموزش[1] در ایران می پردازد. سیاست آموزش به عنوان بُعدی از سیاست اجتماعی می تواند تحت تأثیر جهت گیری ها و رویکردهای دولت ها قرارگیرد. اما درباره این که در ایران دولت های گوناگون چه جهت گیری نسبت به سیاست آموزش داشته اند دریافت دقیقی وجود ندارد. در پی همین مسئله، پرسش پژوهش این است که تاثیر رویکرد دولت ها بر سیاست آموزش در ایران چگونه بوده است؟ برای پاسخ به این پرسش سیاست آموزش در دو بعد درون داد قانونی و هزینه اجتماعی در طول سال های 1360 تا 1388 ش. و با استفاده از داده های کمی و کیفی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد، سیاست آموزش در دو بعد درون داد قانونی و هزینه اجتماعی در بازه زمانی مورد بررسی تابعی از رویکرد دولت ها نبوده است. این بدان معنی است که سوای اختلافات اندک در برخی درون دادهای قانونی، سیاست های دولت های یاد شده در حوزه آموزش استمرار یافته و تکرار شده اند. همچنین طی سال های مورد بررسی، اگرچه هزینه اجتماعی در بعد آموزش نوسان اندکی داشته است اما به نظر می رسد این نوسان تحت تاثیر تغییر رویکرد دولت ها نبوده است

در طی چند سال اخیر علایق تحقیقاتی جدیدی در ارتباط با معاملات استنادی در محیط وب از طریق تجزیه و تحلیل پیوندهای فرامتنی توسط موتورهای کاوش مشاهده می شود . محاسبه عامل تاثیر گذار در وب به عنوان شیوه ای برای سنجش میزان تاثیر گذاری و نفوذ سایت های وب مطرح است و مطالعات موردی مختلفی در این زمینه صورت گرفته است . از طریق عامل تاثیر گذار در وب می توان ارتباط یا همبستگی آن را با دیگر پدیده ها یا متغیرهای پیوشته و ناپیوسته مورد بررسی قرار داد .

تأکید همزمان بر فرد - جامعه، جمع – فرد و سنت – عقلانیت رویکرد کمونیتاریانیسم را متفاوت از رویکرد لیبرالیسم و سوسیالیسم کرده است.رویکرد لیبرالیسم بر فردگرایی تمرکز دارد و رویکرد سوسیالیستی برجمع گرایی، اما رویکرد کمونیتاریانیسم به عنوان راه سوم به دنبال رفع افراط و تفریط دو رویکرد مذکور است. با توجه به این که جامعه ما درگیر مسائل و بحران هایی از جمله نقصان در همبستگی اجتماعی و بحران هویت، بروز شکاف های بالقوه و بالفعل متعدد، در معرض تهدید بودن فرد، خانواده، افول سرمایه اجتماعی و ... است، رویکرد کمونیتاریانیسم با تأکید بر عملکرد متوازن و متعادل در مسائل اجتماعی و ساختاری جامعه از ظرفیت و توانایی لازم جهت بهبود مسائل ذکر شده و بازتعریف مفهوم جماعت برخوردار می باشد. لذا در این مقاله نظریات لیبرالیسم و سوسیالیسم معرفی و نقد گردیده و در نهایت نظریه کمونیتاریانیسم و نقش آن در جامعه ایران مورد بررسی قرار می گیرد.

آن چه در بحث های ویژه ساختارهای فرهنگی قرار می گیرد، تاریخی از گذشته انسان بوم زاد را در هر منطقه رقم می زند. بحث ما در این مقاله رهیابی به دانش قومی و شناخت بناهای قدیمی و بازار شهر تاریخی قزوین و بررسی فرهنگ حاکم بر آن و آگاهی از تفکر جدید ساکنان بناها و سراهای قدیمی قزوین از جمله سرای حاجی رضا، سرای وزیر، سرای رضوی و … است، که بازتاب ویژة این امر رسیدن به دانش انسان ساکن در محله ها و بناهای قدیمی و پی بردن به گرایش و اندیشه امروزین وی برای مرمت آثار به جا مانده از روزگاران قدیم است. مردم شناسان فرهنگی معتقدند که در این امر عواملی چون قومیت، زبان، مهاجرت، ازدواج و … می توانند نقش فرهنگی ویژه ای را در استقرار انسان در هر منطقه ایفا کنند. از این رو، مطالع حاضر به بررسی عوامل حاکم بر فرهنگ مسکن و بازار قزوین و نیز شناخت تمایلات مردم به بازسازی و مرمت بناهای قدیمی پرداخته است. تا از این طریق راهی هر چند باریک به سوی دروازه عظیم داناییها و دانش های مربوط به معماری بومی و آینده نگر در بناهای جدید شهرهایی چون قزوین بگشاید.

فرزندآوری به عنوان یک رفتار اجتماعی از جمله موضوعاتی است که در طول یک دهه ی اخیر به طور روزافزونی در فضای رسانه ها مطرح می شود. مقاله ی حاضر برساخت اجتماعی سیاست های افزایش فرزندآوری و تفسیر موانع پیش رو در فضای رسانه را مطالعه می کند. نمونه ی بررسی شده متشکل از 705 کاربر اینترنتی در پایگاه های خبری ایران است. روش شناسی تحقیق مبتنی بر تحلیل محتوای کمی و کیفی است. در بین اخبار مرتبط منتشر شده، 5 خبر که بیشترین مخاطب را داشتند، برای تحلیل انتخاب شدند. تحلیل محتوای کمی نظرات کاربران نشان داد که 7/95 درصد نظرات ارائه شده رویکرد انتقادی، 7/0 درصد رویکردی منفعلانه و 6/3 درصد رویکردی همراهانه در تفسیر موانع فرزندآوری داشتند. همچنین مهم ترین مقولات برآمده از تحلیل محتوای کیفی عبارت اند از «فرسایش روزافزون اعتماد نهادی و محقق نشدن سیاست های افزایش فرزندآوری»، «سوء مدیریت جمعیت فعلی»، «احساس ناامنی روانی نسبت به آینده ی فرزندان»، «عدم انسجام و ثبات در سیاست های افزایش فرزندآوری»، «تغییر نگرش ها»، « تأکید بر کیفیت به جای کمیت» و «مادی گرایی افراطی». مقوله ی نهایی نیز عبارت است «نهادینه شدن فرزندآوری پایین» که توان پوشش معنایی یافته های پژوهش را دارد. بر اساس نتایج می توان گفت که اگر چه رویکرد انتقادی کاربران در خصوص موانع پیش روی فرزندآوری به سیاست گذاری و مسئولین مربوط معطوف است، ولی تغییر نگرش و رفتار مردم نقش پررنگ تری در نهادینه شدن فرزندآوری پایین در جامعه دارد و این به معنای آن است که تحقق سیاست های افزایش فرزندآوری، نیازمند توجه سیاست گذارن به الگوهای رفتاری نهادینه شده در بین مردم است.

امروزه درهیچ جای جهان جامعه ای را نمی یابیم که مصون از انواع آسیبهای اجتماعی باشد .اعتیاد وسوءاستفاده افراد از موادمخدر از جمله مسائل اجتماعی است که بشریت را در معرض خطر جدی قرار داده وغالب کشورهای جهان به نحوی از انحاء با این معضل اجتماعی مواجه هستند. تلویزیون به عنوان یک رسانه جمعی قوی می تواند هم در بازنمایی این گروه وهم در نشان دادن مسائل و مشکلات آنها فعالیت داشته باشد . در مطالعه حاضر اولین سئوالی که مطرح می شود این است که تلویزیون در برنامه های خود ،خصوصاً در سریالهای تلویزیونی که پربیننده ترین برنامه های این رسانه جمعی است ، چقدر توانسته وضع موجود معتادان را به بینندگان نشان دهد وتا چه میزان پیامدهای اعتیاد و مسائل معتادان را با محتوایی مناسب ، به تصویر کشیده است ؟ مطالعه محتوای سریالهای پخش شده از سیمای جمهوری اسلامی ایران دررابطه با معتادان که درسال 1385 پخش شده است از جهات جامعه پذیر کردن ،الگو دهی ،تغییر نگرش وجهت دهی به اندیشه ها وآگاهی دهی به مخاطبین ودادن اطلاعات به تولید کنندگان برنامه های در این رابطه حائز اهمیت بود . دراین پژوهش هدف شناخت میزان به تصویر کشیده شدن معتادان در سریالهای مورد بررسی برحسب جنس ، سن، شغل، تحصیلات، وضع تأهل، درآمد و مقولاتی چون میزان اعتماد به نفس ، خویشتن داری و خودپنداره بود. نتایج مطالعه نشان داد که : شبکه سه فعالترین شبکه در رابطه با طرح اعتیاد ومسائل در این رابطه وسریال پرواز در حباب بیشترین صحنه ها را در رابطه با اعتیاد ، مسائل و مشکلات آن مطرح کرده است . در کلیه سریالها تنها مردان معتاد به تصویر کشیده شده اند در حالی که مطالعات میدانی نشان داده است که زنان معتاد مسائل و مشکلات خاص خود را دارند که باید به طور خاص به آنها پرداخته شود. جوانان معتاد بیشترین میزان را داشته و بیکاری و تجرد مهمترین ویژگی معتادان است .تهران برجسته ترین شهر در اعتیاد و خانواده های تک والدینی مهمترین ساختار خانواده های معتادان را تشکیل داده اند.عدم وجود شاخص مربوط به پایبندی مذهبی ، اعتماد به نفس وخودپنداره پایین و خویشتن داری بسیار ضعیف از دیگر ویژگیهای معتادان است