ضرورت وجودی و اهمیت کارکردی بازگشت به اجتماعات محلی (گسست ها و فرصت ها)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات اجتماعی ایران سال سیزدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱
4 - 30
حوزه‌های تخصصی:
کارکرد و نقش تاریخی جامعه روستایی ژرفت ر و گس تردهت ر از فرهن گ کش اورزی و عرضه مازاد تولید و نیروی انسانی به بخشهای شهری، صنعتی، هنری و تجاری اس ت. در حوزه کشاورزی، فرآیندهای عمقیشدن کشت و اکتشافات و اختراعات مربوط به آن معلولِ سرشت ارزشمند جامعه روستایی است. ای ن پ ژوهش ب ا اس تفاده از روشه ای اسنادی و پیمایشی اجرا شد. از میان حدود 3000 کتاب و گزارش علم ی و پژوهش ی، سیصد منبع با همکاری دانشجویان ارشد توس عه روس تایی م رور و مقول هبن دی ش د. نگارنده با استفاده از دادههای پیمایشی و آمارهای نمون های، ب ه تحلی ل ش اخصه ای روستایی و کشاورزی پرداخته است. یافتهها نشان میدهد که در طول دهه اول انق لاب و در پی توسعه مشارکتی، استانداردهای زیستی بسیاری از روس تاها و من اطق مح روم افزایش یافته، میزان مرگومیر اطفال کاهش پیدا کرده و س طح برخ ورداری و آگ اهی روستاییان بالا رفته است، اما در پی بخشیشدن ساختار توسعه روستایی، که دیرزم انی تا سطح وزارتخانه ارتقا یافته بود، بسیاری از شاخصهای توسعه در دو دهه اخی ر س یر نزولی داشته است. باوجوداین، جوامع روستاییای که 38/5 درصد اراضی زراعی دارن د، بیش از 50 درصد محصولات غذایی و 70 درصد محصولات کاربردی را تولید میکنند. ازآنجاکه توسعه روستایی و رشد کشاورزی دو روی یک سکهاند، پیش رفت ه مزم ان وتوأمان جوامع روستایی و کشاورزی و کاهش حاشیهنشینی شهری در گرو تحقق اصول راهبردی حمایتگرایی نوین قرین موفقیت خواهد بود. ازط رف دیگ ر، نس بت متوس ط درآمد خانوار روستایی، از 60 درصد در سال 1391، به 56 درص د در س اله ای اخی ر تنزل یافته است. افزایش ضریب انگل و روند فزاینده نابرابری ب ین جوام ع روس تایی و شهری هم در افزایش سوءتغذیه و بیماری و شتاب حاشیهگزینی مؤثر است. درنتیج ه، ضروریترین راهکار جهت تعدیل طغیان حاش یه علی ه م تن، بازگش ت ب ه اجتماع ات محلی و ایجاد نهاد هماهنگی و مدیریت توسعه روستایی است. این مقاله ب ه ش رح چگونگی و فرآیند چنین کوششی میپردازد.