درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اجتماعی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۷٬۴۲۱ تا ۷٬۴۴۰ مورد از کل ۳۶٬۴۲۸ مورد.
۷۴۲۱.

بازخوانی افلاطونی سوژه در فیلم سینمایی گاو، ساخته داریوش مهرجویی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ایران سال ۲۱ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ 31 - 58

کلیدواژه‌ها: پیشامدرن تربیت سوژه غار افلاطون فیلم گاو

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۳ تعداد دانلود : ۳۹۷
گذر از تاریکی به سوی روشنایی تمثیلی زیبایی است که گذشتگان برای توصیفِ توسعه ظرفیت های انسانی به کار برده اند. ظرفیت های بالقوه ای که امکان بالفعل شدن نیافته یا این که توسط خود آدمی سرکوب شده اند. تمثیل غار در اندیشه افلاطون مبتنی بر همین گذار از تاریکی به روشنی بوده است و درواقع این تمثیل توصیفی متعالی تر از وضعیت انسان را به نمایش می گذارد. فیلم گاو اثر داریوش مهرجویی نیز نوعی از تحولات انسانی را به تصویر می کشد. توصیف آدمی که بر مرز روشنی و تاریکی در حال حرکت است و به ناگاه به درون جهان تاریکی ها پرتاب می شود. هدف از انجام این مقاله خوانش دوباره ای بر فیلم گاو بوده و تبیین الگوهای انسان شناسی آن است. روش تحلیل محتوای کیفی تکنیکی بوده که برای کسب این مفاهیم انتخاب شده است. در پایان الگوهای انسان شناسی یافته شده نشان می دهند که گذر به حقیقت متعالی تر و جامعه پذیری مطلوب مبتنی بر الگوهای فرهنگی بلندمدت و تدریجی است.    
۷۴۲۲.

اختلاف حکماء و متکلمین درتفسیر معنای قدرت

نویسنده:
منبع: فرهنگ پژوهش بهار ۱۳۹۹ شماره ۴۱ ویژه فلسفه و کلام 159 - 186

کلیدواژه‌ها: قدرت موجب مختار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۰ تعداد دانلود : ۱۵۸
یکی از مباحث مهم در علم کلام و فلسفه بحث از صفات الهی از جمله صفت قدرت می باشد که در تفسیر آن بین فلاسفه و متکلمین اختلاف زیادی به چشم می خورد. در طول تاریخ بین حکماء و علمای علم کلام در چگونگی تفسیر معنای قدرت نزاع وجود داشته است به گونه ای که متکلمین بر آن شده اند که فلاسفه را منکر قادریت خداوند بدانند. اما به نظر می رسد فلاسفه علاوه بر اینکه خداوند را قادر می دانند تفسیر صحیحی هم از قدرت ارائه داده اند که متناسب با مقام ذات خداوند است و تفسیر متکلمین را مورد خدشه قرار می دهد و رد می کند. آنچه که اهمیت بررسی تفسیر قدرت بین این دو دسته را دو چندان می کند این است که به هر شکل که قدرت تفسیر شود، با همان کیفیت باید آن را برای خداوند اثبات کنیم به همین خاطر اگر در بردارنده نقص باشد این نقص به ذات خداوند راه پیدا خواهد کرد. به همین جهت در این پژوهش نظرات حکماء و متکلمین مورد بررسی قرار می گیرد تا تفسیر صحیح از معنای قدرت روشن گردد.
۷۴۲۳.

شناسایی سیاستگذاری جامعه شناختی توسعه کارآفرینی دولتی در ایران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۵۱) 26 - 1

کلیدواژه‌ها: کارآفرینی توسعه کارآفرینی سیاست گذاری جامعه شناختی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۱ تعداد دانلود : ۳۰۰
هدف پژوهش حاضر شناسایی سیاستگذاری جامعه شناختی توسعه کارآفرینی دولتی در ایران می باشد. روشی که در این تحقیق مورد استفاده قرار می گیرد، روش تحقیق کیفی است. در این مطالعه بر اساس مطالعات کتابخانه ای و سپس مصاحبه های تخصصی به شناسایی سیاستگذاری جامعه شناختی توسعه کارآفرینی دولتی مبادرت شده است. جامعه آماری شامل خبرگان دانشگاهی و خبرگان نظری است. برای نمونه گیری در بخش کیفی از روش های غیراحتمالی و به صورت هدفمند استفاده شد. فرایند نمونه گیری تا دستیابی به اشباع نظری ادامه یافت و در نهایت 11 خبره در این مرحله شرکت کردند. روش های تجزیه و تحلیل داده ها مدلسازی ساختاری می باشد. روش پژوهش مقطعی و شیوه پژوهش گرندد تئوری می باشد. نتایج نشان داد با مقوله بندی و دسته بندی معیارهای نهایی، تعداد 9 مقوله اصلی و تعداد 44 مقوله برای شناسایی شاخص های سیاستگذاری توسعه کارآفرینی دولتی در ایران حاصل گردید. مقوله های مذکور در 6 پارادایم به نام های شرایط زمینه ای، شرایط علی، پدیده محوری، راهبردها و اقدامات، شرایط مداخله گر و پیامدها دسته بندی شدند. در ادامه روند پژوهش، با اجرای تکنیک دلفی فازی در 2 راند مبادرت به غربالگری و اعتبارسنجی معیارهای حاصل از تحلیل کیفی پژوهش ورزیده شد. در این مرحله 43 معیار بر اساس دیدگاه 11 خبره مورد ارزیابی قرار گرفت و در دور دوم هیچ معیاری حذف نشد که این خود نشانه ای برای پایان راندهای دلفی بوده و تکنیک دلفی پس از 2 راند، خاتمه یافت.
۷۴۲۴.

زیست بزهکارانه: بررسی فرایند بزهکارشدن نوجوانان در محلات کم برخوردار شهرخرم آباد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه مددکاری اجتماعی پاییز ۱۳۹۹ شماره ۲۵ 133 - 178

کلیدواژه‌ها: بزهکاری ترس از جرم خرده فرهنگ منحرف زیست حاشیه ای کانون اصلاح وتربیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۳ تعداد دانلود : ۳۱۷
مقدمه :زیست بزهکارانه فرایندی از مکانیسم های موجود در یک جامعه را بیان می کند که بزهکاری را به عنوان شیوه زیست و راه ممکن زندگی برای افراد رقم می زند. هدف پژوهش حاضر مطالعه بزهکاری نوجوانان مناطق حاشیه ای حاضر درکانون اصلاح و تربیت شهر خرم آباد است. روش: در این پژوهش از روش کیفی استفاده شده است. جامعه آماری بژوهش را 30 نفر از نوجوانان کانون اصلاح و تربیت شهرخرم آباد در سال 1398 تشکیل می دهند یافته های تحقیق به کمک تکنیک مصاحبه نیمه ساخت یافته گرد آوری شده اند و برای تحلیل داده ها نیز روش نظریه زمینه ای استفاده شده است. یافته ها : نتایج نشان داد؛ زیست حاشیه ای، بستر ناتوان اقتصادی، محیط تنش زای خانواده و سبک تربیتی خود رو وبی توجه از جمله بسترها وزمینه های بزهکاری دربین نوجوانان است. دوگانه شرمندگی و قدرت،برچسب بزهکارخوردن و کسب منزلت در بین همسالان بزهکار پیامدهای فردی،آسیب به اعتبار خانواده و ایجاد تنش در محیط خانواده پیامد خانوادگی، عادی شدن بزهکاری در جامعه و افزایش ترس از جرم در مناطق حاشیه از پیامدهای اجتماعی بزهکاری هستند. بحث و نتیجه گیری: بزهکاری یک فرایند است که با شیوه زیست و درک افراد ازبرخورداری در زندگی و واکنش اجتماعی به فرد بزهکار ارتباط دارد.
۷۴۲۵.

اثربخشی آموزش برنامه دانش افزایی فراشناختی معلمان بر عملکرد تحصیلی و پرورش خلاقیت دانش آموزان ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش دوره ۶ بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 190 - 199

کلیدواژه‌ها: برنامه دانش افزایی فراشناختی عملکرد تحصیلی پرورش خلاقیت دانش آموزان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷ تعداد دانلود : ۷۵
هدف: هدف این پژوهش تعیین اثربخشی آموزش برنامه دانش افزایی فراشناختی معلمان بر عملکرد تحصیلی و پرورش خلاقیت دانش آموزان ابتدایی بود. روش: این مطالعه نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش همه دانش آموزان پایه های سوم تا پنجم ابتدایی منطقه یک شهر تهران در سال تحصیلی 96-1395 بودند. نمونه پژوهش 120 دانش آموز بود که با روش تصادفی خوشه ای انتخاب و با روش تصادفی ساده در دو گروه مساوی (60 نفر گروه آزمایش و 60 نفر گروه کنترل) جایگزین شدند. گروه آزمایش 8 جلسه 2 ساعته تحت آموزش برنامه دانش افزایی فراشناختی قرار گرفت و گروه کنترل آموزشی ندید. ابزارهای پژوهش پرسشنامه های خلاقیت (تورنس، 1974) و عملکرد تحصیلی (فام و تیلور، 1999) بودند. داده ها با روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری در نرم افزار SPSS-22 تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که بین گروه های آزمایش و کنترل در هر دو متغیر عملکرد تحصیلی و پرورش خلاقیت تفاوت معناداری وجود داشت. به عبارت دیگر، آموزش برنامه دانش افزایی فراشناختی معلمان باعث افزایش عملکرد تحصیلی (همه مولفه های آن شامل خودکارآمدی، برنامه ریزی، تاثیرات هیجانی، فقدان کنترل پیامد و انگیزش) و پرورش خلاقیت (همه مولفه های آن شامل انعطاف پذیری، سیالی، بسط و ابتکار) دانش آموزان ابتدایی شد (05/0p <). نتیجه گیری: بر اساس نتایج، معلمان می توانند از روش آموزش برنامه دانش افزایی فراشناختی معلمان در کنار سایر روش های آموزشی برای بهبود عملکرد تحصیلی و پرورش خلاقیت دانش آموزان ابتدایی استفاده کنند. 
۷۴۲۶.

بررسی تطبیقی الگوهای درآمدزایی در رسانه های خدمات عمومی جهان (سی بی سی کانادا، آ.اِر.د آلمان و ان اچ کِی ژاپن)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای ارتباطات و رسانه دوره سوم ۱۳۹۹ ویژه نامه همایش رسانه ملی و تبلیغات بازرگانی 171 - 139

کلیدواژه‌ها: رسانه خدمات عمومی اقتصاد رسانه الگوی درآمدزایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳ تعداد دانلود : ۸۳
رسانه های خدمات عمومی حتی اگر دیگر همچون گذشته، تنها رسانه مسلط در قلمروی خود نباشند همچنان از اهمیت ویژه ای برخوردارند. به ویژه آن که آنها بسیاری از مصادیق منافع اجتماعی را بدون توجه به سودآوری اقتصادی و در سایه عدم توجه رسانه های تجاری، دنبال کرده و اِعمال سیاست گذاری های کلان یک کشور در سطح جامعه را تسهیل می کنند. با این وجود، وابستگی آنها به الگوهای درآمدی سنتی به بروز نارسایی هایی انجامید و بدین ترتیب با گذشت زمان، الگوی درآمدزایی رسانه های خدمات عمومی جهان نیز تغییراتی را در پیش گرفته و پیشرفته تر شد. این در حالی است که رقبای تجاری آنها همواره و از آغاز فعالیت خود، با توجه به محدودیت منابع مالی و رقابت زیاد، برخورداری از یک الگوی درآمدی کارآمد را همچون امری حیاتی در دستور کار قرار داده اند. صداوسیما به عنوان تنها رسانه خدمات عمومی ایران همچون دیگر رسانه های متناظر خود در جهان، گریزی از بهره گیری از الگوهای نوین درآمدزایی ندارد و بایستی همگام با تحولات پرشتاب فناوری و ظهور رسانه های رقیب، الگوی درآمدزایی ویژه خود را دنبال کند. بررسی الگوهای درآمدزایی به کار رفته در رسانه های عمده خدمات عمومی جهان می تواند با مرور تجارب و تمهیدات اتخاذ شده از سوی آنها در این زمینه، ایده هایی را جهت رفع خلاء های موجود، پیش روی این رسانه قرار دهد. این پژوهش به همین منظور و با رویکرد توصیفی-تحلیلی و با به کارگیری روش اسنادی و کتابخانه ای، الگوی درآمدزایی سه رسانه خدمات عمومی شناخته شده جهان یعنی  سی بی سی [1] کانادا، آ.اِر.د[2] آلمان و ان اچ کِی[3] ژاپن را استخراج کرده و به بررسی تطبیقی ویژگی های این سه رسانه در این زمینه می پردازد؛ این پژوهش ضمن نشان دادن ضرورت تطبیق الگوی درآمدزایی رسانه های خدمات عمومی با واقعیات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه نشان می دهد که رسانه های خدمات عمومی بررسی شده با وجود الگوهای درآمدزایی متفاوت، همگی در راستای حداقل سازی تبلیغات حرکت می کنند.
۷۴۲۷.

بررسی وضعیت دینداری جوانان شهر سرپل ذهاب و برخی عوامل مرتبط با آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال سی و یکم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۷۷) 109 - 132

کلیدواژه‌ها: دینداری سرمایه اجتماعی هویت ملی هویت قومی مصرف رسانه ای پایگاه اقتصادی - اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۸ تعداد دانلود : ۵۴۴
بررسی وضعیت دینداری به منزله یکی از گونه های مهم هویتی در جامعه ایران، جایگاه عملی و پژوهشی خاصی دارد؛ ازاین رو، پژوهش حاضر به صورت کمی و با روش پیمایشی و ابزار پرسش نامه، وضعیت دینداری جوانان شهر سرپل ذهاب را بررسی کرده است. حجم نمونه 635 نفر تعیین و برای دسترسی به آنها از روش نمونه گیری طبقه ای چندمرحله ای متناسب با حجم استفاده شد. اعتبار و پایایی پرسش نامه به ترتیب با روش اعتبار سازه و آزمون آلفای کرونباخ، ارزیابی و مناسب تشخیص داده شد. نتایج نشان دادند میزان دینداری بین پاسخگویان کمی بالاتر از حد میانگین بود و بین ابعاد دینداری، بعد اعتقادی بیشترین میانگین و بعد عملی کمترین میانگین را داشت. نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان دادند سه متغیر سرمایه اجتماعی، هویت ملی و هویت قومی، ارتباط مستقیم و معناداری با میزان دینداری دارند؛ اما مصرف رسانه ای ارتباط منفی و پایگاه اقتصادی - اجتماعی ارتباطی غیرمعنادار با میزان دینداری دارند.
۷۴۲۸.

نماد و نشانه گل و مرغ در نگارگری ایرانی و تاویل آن در ارتباطات فرهنگ عامه گذشتگان

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ارتباطات سال اول زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 71-90

کلیدواژه‌ها: گل و مرغ نگارگرری ادبیات فرهنگ عامه تاریخ ارتباطات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۸ تعداد دانلود : ۳۰۹
در این مقاله سعی بر این شده تا با نگاهی جامع به ریشه های اصلی پیدایش گل و مرغ در نقاشی ایرانی از ابتدای تاریخ تا دوران قاجار و بخشی از دوران معاصر به اهمیت تاویل ارتباطی آن اشاره کنیم و آنچه که در آن بر اساس نقش نمادین این دوعنصر در کنار هم در ادبیات و هنر نگارگری بپردازیم. حال آنکه ارتباطات در شکل امروزی خود بدون استفاده از تاویلات و چرخش های معنایی صورت می پذیرد. از این رو در این پژوهش برآنیم تا با در نظر گرفتن بار معنایی این دونماد در ریشه فرهنگی مردم در طی تاریخ به انسجام ریشه ای و اسطوره ای این دو نشانه که بخش عمده ای از خلق آثار نگارگری را در بر می گیرند داشته باشیم. به شکل کلی ریشه یابی ارتباط بین این دو عنصر نمادین و فرهنگ ایرانی می تواند این نتیجه را در بر داشته باشد که آیا در اصول ارتباطی امروزی هم می توان از فرهنگ تاویل استفاده نمود یا خیر؟
۷۴۲۹.

سرمایه اجتماعی دانشگاهی: مقایسه دانشجویان ایرانی در حال تحصیل در ایران و هند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره نهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۳۵) 749 - 769

کلیدواژه‌ها: اعتماد تعاملات جامعه پذیری دانشگاهی دانشجویان دکتری سرمایه اجتماعی شبکه سازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۱ تعداد دانلود : ۳۱۰
مقاله حاضر به بررسی وضعیت مؤلفه های سیزده گانه سرمایه اجتماعی دانشگاهی و مقایسه آن در میان 190 نفر دانشجوی دکتری در حال تحصیل در سه دانشگاه تهران، تربیت مدرس و فردوسی مشهد (به عنوان نمونه ایرانی) و دانشجویان دکتری ایرانی در حال تحصیل در دانشگاه میسور هند (نمونه خارج از کشور) پرداخته است. این مطالعه با پرسشنامه محقق ساخته و به روش پیمایش در میان دانشجویان دانشگاه های ایرانی و دانشگاه میسور هند انجام شده است. نتایج نشان می دهد وضعیت سرمایه اجتماعی دانشگاهی در میان دانشجویان دکتری ایرانی در حد متوسط به پایین است. در میان چهار گروه از دانشجویان مورد مطالعه پیوند با اعضای خانواده بیش از تعاملات در فضای مجازی گسترش دارد. از میان چهار نوع اعتماد سنجیده شده در این پژوهش، اعتماد به استادان در میان دانشجویان از سایر اعتمادها بیشتر است. شبکه سازی در دوران دبیرستان و دانشگاه پایین ترین سطح وضعیت سرمایه اجتماعی برآورد شده است. مقایسه دانشجویان در حال تحصیل در ایران و هند نشان می دهد، میانگین استانداردشده شاخص های سیزده گانه در میان دانشجویان دکتری در حال تحصیل در دانشگاه میسور هند از دانشجویان در حال تحصیل در سه دانشگاه ایرانی تا حدی بیشتر است. ارتباط با خانواده و شبکه سازی در دوران دبیرستان در میان دانشجویان ایرانی خارج از کشور در مقایسه با دانشجویان ایرانی نیز بیشتر ارزیابی شده است.
۷۴۳۰.

واکاوی فولکلور مادی رنگ بر بستر فرهنگ عصر صفوی، مطالعه موردی: مکتب کتاب آرایی مشهد، نگاره های هفت اورنگ ابراهیم میرزا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی هنر و ادبیات دوره ۱۲ پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۴) 173 - 198

کلیدواژه‌ها: هنر صفوی مکتب مشهد هفت اورنگ ابراهیم میرزا فرهنگ عامه فولکلور مادی رنگ

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۷ تعداد دانلود : ۲۷۲
در هر جامعه ای، با توجه به نوع باورها و فرهنگ آن، رنگ در زوایای گوناگون زندگی و فعالیت های روزمره مردم با رویکردی متفاوت به کار رفته و بازتاب روحیه هر دوره است. همچون ادیبان و نگارگران چیره دست ایرانی که از رنگ به مثابه ابزاری کارآمد در تصویرسازی، خیال پردازی و انتقال مفاهیم بهره جسته اند و آثار ادبی هنری بی نظیری را در تاریخ ایران خلق کرده اند که عناصر آن قابلیت خوانش و درک فرهنگ عامه آن دوران را فراهم می سازد، از آن جمله نسخه هفت اورنگ جامی است که در مکتب کتاب آرایی مشهد دوره صفویه به تصویر درآمده و به هفت اورنگ ابراهیم میرزا معروف است. علی رغم اهمیت بازشناسی فرهنگ عامه ایرانیان از آثار برجای مانده ادبی و هنری که دارای اهمیت ملی و جهانی اند ، به نظر می رسد تا کنون پژوهشی که کاربرد رنگ را بر بستر فرهنگ ایرانی در نگاره های هفت اورنگ جامی بررسی کرده باشد، انجام نپذیرفته است. مسئله این است که: عنصر رنگ در نگاره های هفت اورنگ ابراهیم میرزا بازتاب چه عناصری از فرهنگ عامه و زندگی روزمره ایرانیان در نیمه قرن دهم هجری در دوره صفویه است؟ و کاربرد رنگ در نگاره ها، چه رابطه ای با فرهنگ عامه و زندگی روزمره درباریان، شهریان، روستاییان، کاروانیان و عشایر در آن روزگار دارد؟ روش این پژوهش مبتنی بر تحلیل انسان شناختی و شیوه گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای-اسنادی است. یافته های پژوهش نشان می دهد که کاربرد رنگ در نگاره های هفت اورنگ ابراهیم میرزا، علاوه بر نمایش کیفیت عناصر مادی از قبیل پوشاک، ابزار(ادوات و دست بافته ها) و بنا، منطبق با فرهنگ عامه و زندگی روزمره مردمان دوره صفویهدوره صفویه، برخی سنت های رفتاری و گفتاری فرهنگ عامه و زندگی روزمره ایرانیان مربوط به طبقات درباری، شهری، روستایی و عشایری را با استفاده از تمایز رنگ متناسب با فضای نگاره نشان داده اما این تمایز رنگ در نمایش زندگی کاروانیان دیده نمی شود.
۷۴۳۱.

برساخت اجتماعی جنین انسانی: تأملی بر شکل گیری انسان شناسی تکنولوژی های انتخابِ باروری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های انسان شناسی ایران دوره ۱۰ بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۹) 55 - 79

کلیدواژه‌ها: وسایل کمک باروری (ARTs) وسایل انتخاب باروری (SRTs) انتخاب جنسیت پزشکی شدن بارداری جنین معنای فرزند ناباروری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۸ تعداد دانلود : ۲۵۸
پیشرفت در حوزه وسایل کمک باروری و انتخاب باروری تغییراتی را در معنا و دلالت های منسوب به جنین و فرزند در دنیا ایجاد کرده است. برای نخستین بار، کنترل جمعیت، پیش از تولد ممکن شده، از به دنیا آمدن فرزندانی که ناهنجاری های جنینی داشته باشند جلوگیری و فقط به فرزندان «سالم» اجازه حیات داده می شود. این تکنولوژی ها، که به مرور زمان به کشورهای در حال توسعه کوچ می کنند، محصولاتی صرف یا خنثی نیستند. بلکه یک دستگاه - با تعبیر میشل فوکو- هستند که در قالب فرمی فرهنگی در دل شکل بندی فرهنگ بومی جا می گیرند. معمولاً پیشگامان پزشکی طی یک فرایند زمانی و تاریخی به مشروعیت سازی، عادی سازی و بهنجارکردن این نوآوری ها پرداخته و موانع و تابوها را از سر راه بر می دارند. اینجاست که تولد از یک امر صرفاً زیستی یا یک انتخاب شخصی به امری اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی بدل می شود. به عبارت دیگر، دولت ها در چند دهه گذشته از کنترل کمّی جمعیت فراتر رفته و به کنترل کیفیت جمعیت توجه نشان داده اند. بنابراین، داشتن فرزند سالم، فقط یک فانتزی فردی نیست، بلکه امری ست که تحقّق آن تا حدود زیادی به سیاست گذاری های دولتی وابسته است. هدف این مقاله توجه به ضرورت مطالعات و تأملات انسان شناختی در این حوزه در حال رشد مطالعاتی است. اینکه آیا ورود و کاربرد و ارزیابی این تکنولوژی ها لازم و مفید است؟ همچنین، برای مطالعه این فرایند اجتماعی تغییر معانی و دلالت های فرهنگی مفهوم جنین و فرزند و سیاستگذاری های دولتی در جهت روتین شدن و عملیاتی شدن این تکنولوژی روش مطالعاتی و نظریاتی مرتبط و مناسب پیشنهاد شده است.
۷۴۳۲.

عدالت توزیعی در عرصه سیاست: رویکردی دینی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و علوم اجتماعی سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲۳ 177 - 195

کلیدواژه‌ها: اسلام عدالت عدالت توزیعی سیاست قدرت آزادی امنیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۰ تعداد دانلود : ۴۰۵
عدالت توزیعی به نحوه توزیع و تقسیم خیرهای اجتماعی میان اعضای یک جامعه می پردازد. این پژوهش عدالت توزیعی را در خصوص توزیع خیرهای سیاسی، از قبیل عضویت در اجتماع سیاسی، قدرت و مناصب سیاسی، مشارکت سیاسی، آزادی و امنیت، بررسیمی کند. مسئله اصلی این پژوهش آن است که از منظر اسلام معیار توزیعی خیرهای سیاسی مثل آزادی، قدرت و امنیت چیست. روش به کار گرفته شده در این تحقیق، روش تفسیری است که با تکیه بر آیات و روایات و تبیین دلالت های صریح و مضمر آنها اصول توزیعی خیرهای سیاسی را استخراج می کند. در خصوص توزیع قدرت سیاسی، در اندیشه اسلامی، این پژوهش بر آن است که تحقق هدایت الهی یکی از وظایف قدرت سیاسی است، بنا بر این علم (به فرامین الهی) از جمله مهم ترین معیارهای توزیع قدرت سیاسی است. در بحث توزیع حق آزادی به عنوان یکی از مهم ترین حقوق سیاسی، در آموزه های اسلامی، در اغلب موارد از جنبه وظیفه و تکلیف به حق نگریسته می شود، نه از جنبه فردمحورانه لیبرالی یا ادعایی که فرد می تواند علیه دیگران مطرح کند ، از این رو بنیادی برای پیوندهای اجتماعی است. تأمل در نحوه به کارگیری مفهوم حق  در متون دینی نشان می دهد که بعد ایجابی حق است که بهطور کامل  برجسته و مورد تأکید است. در بحث توزیع، امنیت به عنوان یکی از مهم ترین خیرهای اجتماعی است که می توان آن را یکی از اهداف اصلی تشکیل اجتماعات انسانی نیز دانست، رویکرد اسلامی، برابرگرایانه است به این معنا که امنیت باید به صورت برابر برای همه اعضای جامعه که در پناه حکومت اسلامی هستند، تضمین و محافظت شود.
۷۴۳۳.

انقلاب اسلامی ایران و تأثیرات آن بر مؤلفه های قدرت نرم حزب الله لبنان

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تاریخ سیاست و رسانه سال سوم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۰) 13-36

کلیدواژه‌ها: قدرت نرم مقاومت اسلامی حزب الله اسرائیل انقلاب اسلامی ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۲ تعداد دانلود : ۶۷۵
بیش از سه دهه از آغاز به کار و فعالیت حزب الله لبنان بعنوان یک جنبش اسلامی در جنوب لبنان می گذرد. در طی این سه دهه این جنبش توانسته به خوبی خود را در فضای سیاسی لبنان تثبیت نماید. این موفقیت درحالی حاصل شده است که از همان ابتدا مخالفت های بسیاری از سوی برخی کشورهای منطقه و قدرت های فرامنطقه ای نسبت به فعالیت آن وجود داشت. بررسی جایگاه کنونی حزب الله در لبنان و منطقه ما را با دو سوال اساسی مواجه می سازد: نخست اینکه راز ماندگاری و موفقیت حزب الله لبنان با وجود این مخالفت ها چیست؟ و دوم اینکه انقلاب اسلامی ایران چگونه موجب الهام بخشی برای حزب الله لبنان شده است؟ فرضیه اصلی این پژ وهش برای پاسخ به سوال های فوق بر مولفه های قدرت نرم حزب الله و الگوگیری آن از ایران تاکید دارد. برای انجام پژوهش حاضر از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد تکیه بر عنایات الهی، ولایت فقیه، حضور روحانیت شیعه در هسته اولیه مقاومت اسلامی،گسترش نماد گرایی شیعه(فرهنگ مقاومت، جهاد و عملیلات شهادت طلبانه)، صبر و پایداری و شجاعت از مهمترین مولفه های قدرت نرم حزب الله است که از انقلاب ایران الگوبرداری شده است.
۷۴۳۴.

استفاده از تحلیل عاملی جهت تدوین، ارزیابی و شناسایی موثرترین معیارهای دانش بومی در مدیریت و برنامه ریزی منابع آب مناطق خشک و نیمه خشک ایران (استان یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش های بومی ایران سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۴ 105 - 152

کلیدواژه‌ها: منابع آب مدیریت و برنامه ریزی متغیرهای دانش بومی تحلیل عاملی مناطق خشک و نیمه خشک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۸ تعداد دانلود : ۲۵۸
با توجه به سوءمدیریتهای واقع شده در حوزه استفاده، احیا و تخصیص منابع آب، بازگشت و استفاده از فن آوری ها و دانش های بومی و به روزآوری آنها و بومی کردن فناوری های مدرن امری اجتناب ناپذیر است. از آنجاکه یکی از رکن های مهم برنامه ریزی و مدیریت در حوزه منابع آب شناسایی مناسبترین معیارها یا عوامل موثر در آن می باشد در این پژوهش با مرور وسیع منابع داخلی و خارجی در حوزه دانش بومی و همچنین استفاده از نظر متخصصان و خبرگان استان یزد با روش دلفی متغیرها شناسایی و پرسشنامه تهیه شد، سپس متغیرهای تاثیرگذار با استفاده از روش های مناسب مانند تحلیل عامل اکتشافی و تجزیه به مولفه های اصلی مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصله نشان می دهد که شش عامل اصلی محافظت و ﭘﺎیﺪﺍﺭی، مدیریت، کل نگری، مقرون به صرفه بودن، ﺳﺎﺯﮔﺎﺭی، پویایی از جمله عوامل و معیار های دانش بومی در مدیریت و برنامه ریزی منابع آب استان یزد بوده است، همچنین متغیرهایی چون حفظ تنوع زیستی، مدیریت صحیح و اصولی، مقرون به صرفه بودن و حفظ حیات وحش نیز از اهمیت بیشتری برخودار بوده اند
۷۴۳۵.

رابطه سبک زندگی سلامت محور با خشونت خانگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه مددکاری اجتماعی بهار ۱۳۹۹ شماره ۲۳ 47 - 84

کلیدواژه‌ها: خشونت سبک زندگی سلامت زنان یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۰ تعداد دانلود : ۲۹۷
خشونت از مباحث جهانی بوده که همواره مورد توجه اندیشمندان قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه سبک زندگی سلامت محور با خشونت خانگی است. در این پیمایش از پرسشنامه پوررحیمیان (1393) و از پرسشنامه سبک زندگی لعلی، عابدی و کجباف (1391) برای سنجش متغیر سبک زندگی سلامت محور استفاده شده است. بدین منظور و جهت پی بردن به رابطه سبک زندگی سلامت محور با خشونت خانگی بر اساس فرمول کوکران تعداد384 نفر از زنان متاهل شهر یزد را به روش نمونه گیری، خوشه ای چندمرحله ای و با ابزار پرسشنامه مورد پیمایش قرار گرفتند. نتایج نشان داد بین سبک زندگی سلامت محور و خشونت خانگی رابطه معکوس و معنی داری وجود دارد. همچنین بین تمامی ابعاد سبک زندگی سلامت محور (سلامت جسمانی، ورزش و تندرستی، کنترل وزن و تغذیه، پیشگیری از بیماری ها، سلامت روانی، سلامت معنوی، سلامت اجتماعی، اجتناب از داروها و مواد، پیشگیری از حوادث وسلامت محیطی) با خشونت خانگی علیه زنان رابطه معکوس و معنی داری وجود داشت. مدل معادله ساختاری نیز حکایت از تأثیر معکوس سبک زندگی سلامت محور بر خشونت خانگی داشت و شاخصهای برازش مدل نیز بیانگر مطلوبیت حمایت داده ها از مدل بود. نتایج پژوهش نشانگر اهمیت دو بعد از ابعاد سبک زندگی سلامت محور است: یکی کنترل وزن و تغذیه و دیگری ورزش و تندرستی. اساساً زنانی که ورزش می کنند حتی اگر مورد خشونت هم واقع شوند بهتر می توانند روحیه خود را حفظ کرده و همچنان برای جلوگیری از اعمال خشونت به دنبال راه حل های جدید باشند.
۷۴۳۷.

عوامل اجتماعی مؤثر بر گرایش زنان به مدیریت بدن در شهر قم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۵۲) 119 - 145

کلیدواژه‌ها: مدیریت بدن فشار اجتماعی رضایت از زندگی تناسب اندام زنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۴ تعداد دانلود : ۴۰۱
هدف مقاله حاضر بررسی تأثیر عوامل اجتماعی مؤثر بر مدیریت بدن زنان در شهر قم است. در این پژوهش از نظریات گیدنز، گافمن، نان لین، کولی و هومنز به عنوان چارچوب نظری استفاده شده است. این پژوهش از نوع پیمایشی بوده و داده های مورد نیاز از طریق پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه زنان 16 تا 60 سال و بالاتر شهر قم بوده که از این تعداد 384 نفر با استفاده از فرمول کوکران و شیوه نمونه گیری سهمیه ای انتخاب شده اند. نرم افزار مورد استفاده جهت تجزیه وتحلیل داده ها SPSS 22بوده است. یافته ها حاکی از آن است که بین متغیرهای فشار اجتماعی، تأیید اجتماعی، دستیابی به موقعیت اجتماعی بالاتر، جذب جنس مخالف و رضایت از زندگی با مدیریت بدن رابطه معنادار و مستقیم وجود دارد. همچنین، متغیرهای حاضر در مدل رگرسیونی، توانسته اند 41درصد از تغییرات متغیر مدیریت بدن را تبیین نمایند. در بخش پایانی، دلالت های یافته ها و نتایج در زمینه سیاست گذاری های اجتماعی موردبحث قرار گرفته و پیشنهادهایی برای رویارویی با گرایش افراطی به مدیریت بدن مطرح شده است.
۷۴۳۸.

پیاده روی اربعین و معنایابی کنش زیارت زائران جوان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال سیزدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۵۰) 145 - 168

کلیدواژه‌ها: پیاده روی اربعین زیارت جوانان معنایابی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶۸ تعداد دانلود : ۵۸۲
زیارت در فرهنگ و اعتقادات شیعه به عنوان یک فرهنگ قدسی و روحانی است و یکی از مصادیق کنش دینی است که در ادیان گوناگون مورد تأکید قرار گرفته است. در این مقاله مطالعه کنش زیارت در پیاده روی اربعین از منظر جوانان مد نظر است. این مطالعه کیفی است و داده های آن از طریق مصاحبه نیمه ساخت یافته گردآوری شده است. به کمک روش نمونه گیری نظری و هدفمند با 35 نفر از زائران جوان ایرانی (35-18 سال) در مسیر پیاده روی اربعین از شهر نجف تا شهر کربلا در اربعین سال 1398 مصاحبه شد. پس از تحلیل داده های کیفی پنج مضمون اصلی شناسایی شد که عبارت اند از: 1) سفر فیزیکی؛ 2) شناختی، اعتقادی؛ 3) تجربی، احساسی؛ 4) سبک زندگی اربعینی؛ و 5) هویت اربعینی. هر کدام از این مضامین دارای زیر مقولات فرعی نیز هستند. نتایج کلی پژوهش بیانگر آن است پیاده روی اربعین عاملی هویت ساز محسوب شده و نقش اساسی در آرامش و نشاط و شادابی معنوی و جسمی و روحی جوانان ایفا می کند. همچنین برتری نیت مندی معنوی و اخروی زائران در برابر نیت مدنی، مادی و دنیوی از دیگر نتایج این پژوهش است.
۷۴۳۹.

بررسی رابطه عوامل فرهنگی و اجتماعی با قانون گریزی در شهر سمنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انتظام اجتماعی سال دوزادهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 141 - 162

کلیدواژه‌ها: قانون گریزی اعتماد اجتماعی احساس تبعیض احساس آنومی جمع گرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۹ تعداد دانلود : ۳۶۸
زمینه و هدف: اگر در جامعه ای از قوانین اطاعت نشود، منجر به ایجاد بی نظمی و هرج و مرج در ارکان مختلف آن جامعه شده و امنیت اجتماعی نیز به خطر می افتد. در همین راستا پژوهش حاضر به بررسی رابطه عوامل فرهنگی و اجتماعی با قانون گریزی پرداخته است. روش شناسی: تحقیق حاضر از لحاظ روش یک تحقیق پیمایشی است که از تکنیک پرسشنامه برای جمع آوری داده ها استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه ساکنین شهر سمنان هستند که با استفاده از نمونه گیری تصادفی تعداد 248 نفر انتخاب شده اند. میزان آلفای کرونباخ برای متغیر قانون گریزی 9/0 به دست آمد. یافته ها: یافته ها نشان می دهد میزان قانون گریزی در بین 5/36 درصد پاسخگویان کم، 8/52 درصد تا حدودی و 7/10 درصد زیاد است. میانگین میزان قانون گریزی در بین پاسخگویان 3/1 (دامنه میانگین بین 1 تا 3) است که میزان کمی را نشان می دهد. نتایج: نتایج نشان می دهد بین میزان اعتماد اجتماعی، میزان رضایت از زندگی با میزان قانون گریزی رابطه معنادار معکوس وجود دارد. همچنین بین میزان احساس آنومی با قانون گریزی پاسخگویان رابطه معنادار مستقیم وجود دارد. بین احساس تبعیض و جمع گرایی با میزان قانون گریزی پاسخگویان رابطه معنادار ملاحظه نگردید
۷۴۴۰.

بررسی نقش تربیتی معلم در فرآیند تعلیم و تربیت

نویسنده:
منبع: مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه شناسی سال سوم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۱۲) حلد دوم 43-56

کلیدواژه‌ها: تعلیم و تربیت تربیت معلم دانش آموزان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۱۴ تعداد دانلود : ۱۳۱۹
هدف این مقاله بررسی نقش تربیتی معلم در فرآیند تعلیم و تربیت میباشد. پژوهش به شیوه توصیفی و از نوع تحلیل اسنادی انجام شده است. با توجه به روش پژوهش، جامعهی آماری پژوهش شامل کلیه اسناد، مدارک و منابع مرتبط با موضوع مورد بررسی میباشد. پژوهشگر کوشش نموده تا نقش تربیتی معلم را به گونهای تبیین کند، که خواننده دریابد که، شاخصترین و ممتازترین مؤلفه تعلیم و تربیت، «معلم» است که بنیانی برای رویارویی با چالشها و بحرانهای حال و آینده تعلیم و تربیت محسوب میشود. معلم و نقش آن در تعلیم و تربیت از مسایلی نیست که در آن کسی تردید روا دارد. معلم از عوامل مهم تاثیرگذار در امور تعلیم و تربیت میباشد (نوری، 1382). در یک نگاه دقیق، تعلیم و تربیت در کانون رشد فردی و اجتماعی قرار میگیرد. با این ویژگی محوری، هیچ نهاد دیگری به اندازهی تعلیم و تربیت با چالش اساسی و بنیادی روبرو نبوده و نیست. امروزه نمیتوان ضرورت، فوریت و نیز اعجاز تعلیم و تربیت را برای آینده کم ارزش شمرد. بنیان همبستگی اجتماعی، پیشرفت همه جانبه جامعه، توسعه پایدار، تعالی انسانیت و صلح و دوستی، به تعلیم و تربیت وابسته است. البته نیل به این اهداف، در گرو عوامل متعددی است. البته نگرش نظامند ایجاب میکند که همه مؤلفهها را مورد توجه قرار دهیم؛ لیکن با توجه به موضوع بحث، میتوان نقش برخی عناصر از جمله معلم را برجسته تر دانست. لذا با چنین تأکیدی، آنچه فوریت دارد، تغییر نگاه نسبت به «نقش تربیتی معلم در تعلیم و تربیت» است. نقشی که به مراتب از نقش منتقل کننده مفاهیم و مطالب علمی به فراگیران، فراتر میرود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان