درخت حوزه‌های تخصصی

هدف اساسی پژوهش حاضر، وارسی ساخت عاملی و جنبه های روان سنجی «مقیاس بازخورد نسبت به بیماری»IAS)) است. بدین خاطر پس از انجام مراحل مقدماتی و رفع مشکلات احتمالی، وارسی این مقیاس در سه مطالعه انجام پذیرفت: در مطالعه اول، با اجرای مقیاس بر روی 929 دانشجوی دانشگاه شاهد که به شیوه نمونه برداری خوشه ای انتخاب شده بودند، ساخت عاملی این ابزار با استفاده از تحلیل عاملی موازی، بررسی گردید. در این مطالعه، IAS در قالب 5 عامل مفهوم سازی شد: «ترس از بیماری و ناخوشایندی»، «فراوانی درمان»، «باورهای خود بیمارپندارانه و آثار نشانه»، «رفتار سلامتی» و «هراس از مرگ». در مطالعه دوم، پایایی ابزار با استفاده از محاسبه آلفای کرونباخ و ضریب پایایی به روش بازآزمایی (با فاصله 15 روز) و میانگین همبستگی بین آیتم ها، بررسی شد؛ نتایج حاکی از مناسب بودن پایایی ابزار مذکور در نمونه مورد مطالعه است. در مطالعه سوم نیز به وارسی اعتبار تشخصیص و سازه IAS پرداخته شد. نتایج تحلیل های اعتبار تشخیصی نشان داد که 4 عامل «ترس از بیماری و ناخوشایندی»، «فراوانی درمان»، «باورهای خودبیمارپندارانه و آثار نشانه» و «رفتار سلامتی» توانست به طور معناداری، بیماران دارای مشکلات روان شناختی را از آزمودنی های سالم متمایز کند. این نتیجه بیانگر اعتبار تشخیصی مناسب این 4 عامل است. در بررسی اعتبار سازه مقیاس مذکور نیز، همبستگی گشتاوری پیرسون بین نمرات مقیاس IAS با سه مقیاس دیگر یعنی مقیاس خودبیمارپنداری MMPI-2، خرده مقیاس شکایات جسمانی SCL-90-R و خرده مقیاس نشانه های بدنی GHQ محاسبه شد. نتایج این تحلیل ها نیز حاکی از اعتبار سازه مناسب عامل های IAS، به استثنای عامل هراس از مرگ است. در مجموع نتایج مطالعه کنونی شواهدی برای صحت ساخت عاملی و پایایی قابل قبول عامل های IAS ارایه می دهد. ضمن این که اعتبار عوامل این مقیاس به استثنای عامل هراس از مرگ نیز در مطالعه تایید شد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه پنج بعدی ذهن آگاهی، شامل: همسانی درونی، پایایی، روایی همگرا و روایی واگرا (تشخیصی) بود. به این منظور، نمونه ای با حجم 500 نفر از مردم شهر اصفهان (292 زن و 179 مرد) با روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. از همه شرکت کنندگان خواسته شد تا پرسشنامه پنج بعدی ذهن آگاهی، افسردگی، رضایت از زندگی و ویژگی فراخلق را تکمیل کنند و داده ها با تحلیل عاملی تأییدی تجزیه و تحلیل شد. نتایج تحلیل عامل تأییدی گویه های پرسشنامه ذهن آگاهی نشان داد که این مقیاس دارای پنج عامل بوده که شاخص های نیکویی برازش، مدل مؤید برازش مدل با داده ها بوده است. پایایی ضرایب همسانی درونی به روش آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه (با مقدار 81/0) رضایت بخش به دست آمد. ضرایب روایی همگرا و واگرای پرسشنامه ذهن آگاهی با مقیاس های افسردگی، رضایت از زندگی و ویژگی های فراخلق به ترتیب (424/0-، 257/0 و 588/0) به دست آمد که معنادار بود (0001/0p<). در مجموع، با توجه به روایی و پایایی این پرسشنامه، می توان در محیط های بالینی و آموزشی به منظور بررسی این سازه روان شناختی از آن استفاده نمود.

از زمان تأسیس آموزش رسمی در ایران، کاربردی بودن برنامهدرسی ریاضی، یکی از اهداف مورد تأکید نظام آموزشی بوده است. برای تعیین میزان تحقق چنین هدفی، داشتن آزمونی به منظور سنجش صلاحیت های دانش آموزان در به کارگیری ریاضی در زندگی واقعی، ضروری است. در دهه اخیر، مطالعه بین المللی پیزا در شماری از کشورهای جهان، باهدف سنجش میزان توانایی دانش آموزان 15 ساله در به کارگیری ریاضی برای حل مسائل دنیای واقعی و رویارویی با چالش های آن، صورت گرفته است. با توجه به چارچوب نظام مند پیزا و تعریف موردتوافق متخصصان آموزش ریاضی از کاربرد ریاضی در زندگی واقعی در قالب سازه سواد ریاضی»، این مطالعه می تواند معیار مناسبی برای سنجش سواد ریاضی دانش آموزان باشد. پژوهش حاضر، مراحل طراحی آزمون صلاحیت های شناختی سواد ریاضی دانش آموزان ایرانی را در پایان دوره آموزش عمومی و شروع پایه دهم، با رویکرد شناختی تشخیصی و با توجه به چارچوب مطالعات پیزا و دیدگاه دبیران ریاضی، تبیین می کند. سؤالات این آزمون، مبتنی بر سه مؤلفه سواد ریاضی شامل صورت بندی، به کارگیری و تفسیر است. همچنین شش صلاحیت شناختی شامل ارتباطات، ریاضی وار کردن، بازنمایی، استدلال، طراحی راهبرد برای حل مسئله و استفاده از زبان و عملیات نماد ین، رسمی و فنی از موارد مورد توجه در آزمون است. چهار زمینه شخصی، شغلی، اجتماعی و علمی و چهار حیطه محتواییِ تغییر و روابط، فضا و شکل، کمیت و عدم قطعیت، زمینه و فضای چژوهش را تعیین می کند.

هدف این پژوهش، ساخت مقیاسی برای سنجش تحمل ابهام بود. جامعه آماری پژوهش کلیه دانشجویان دو دانشگاه پیام نور و آزاد اسلامی مبارکه اصفهان تشکیل می دادند که از میان آنها 400 نفر به شیوه تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای بررسی روایی سازه پرسشنامه مقدماتی، از روش آماری تحلیل عوامل استفاده شد. از نتایج تحلیل عاملی با روش مؤلفه های اصلی و چرخش واریماکس برای 33 سؤال، 7 عامل به دست آمد که به ترتیب، ابهام عاطفی، اجتناب از پیچیدگی، اجتناب از بی نظمی، ضعف جرات ورزی، اجتناب از مبارزه طلبی، اجتناب از ابهام زیبایی شناختی و پیش بینی ناپذیری نامگذاری شدند. مقادیر کل ارزش ویژه مقیاس 33 سؤالی برابر با 73/14، KMO (نشان دهنده کفایت نمونه گیری) برابر با 86/0 و آزمون کرویت بارتلت برابر با 18/3795، (0001/0>P) به دست آمد. برای بررسی روایی همزمان از مقیاس 20 سؤالی مک دونالد استفاده شد. ضریب روایی به دست آمده برابر با 57/0، (01/0>P) بود. برای بررسی پایایی مقیاس ساخته شده از آلفای کرونباخ و بازآزمایی استفاده شد و ضرایب به دست آمده با این روشها برای کل مقیاس به ترتیب برابر با 77/0 و 75/0 (001/0>P) محاسبه شد. همچنین ضرایب پایایی با روش آلفای کرونباخ برای عوامل مقیاس ساخته شده، عبارت بود از: ابهام عاطفی 80/0، اجتناب از پیچیدگی 65/0، اجتناب از بی نظمی 69/0، ضعف جرات ورزی 59/0، اجتناب از مبارزه طلبی 54/0، اجتناب از ابهام زیبایی شناختی 55/0 و پیش بینی ناپذیری 47/0. تفسیر کیفی نتایج نشان داد که 25/32 درصد از آزمودنی ها دارای تحمل ابهام بالا و 25/30 درصد آنها از تحمل ابهام پایینی برخوردارند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رفتار زنان در هنگام خشونت همسر و رابطه آن با سن، تعداد فرزندان و تحصیلات زنان انجام شده است. بر این اساس تعداد 125 نفر از زنانی که به مراکز بهزیستی شهر اصفهان مراجعه می کردند و در زندگی مورد خشونت همسر قرار گرفته بودند، به صورت تصادفی ساده انتخاب شده و با آنان در مورد دفعات تکرار خشونت شوهر، رفتارشان و منابعی که جهت گرفتن کمک در زمان بروز خشونت استفاده می کردند، مصاحبه شد. تحلیل توصیفی داده ها نشان داد که حدود 4/50 درصد آنان در زمان بروز خشونت همسر هیچ کاری نمی کنند و2/51 درصد هنگام بروز خشونت توسط شوهر از هیچ منبعی جهت کمک استفاده نمی کنند. برای آزمون فرضیه ها از آزمون مجذور خی استفاده گردید. نتایج نشان داد که نوع رفتار زنان با سن آنها رابطه معناداری دارد ولی با تعداد فرزندان و تحصیلات زنان ارتباط معناداری ندارد. در پایان ضمن بحث در مورد نتایج، مشخص شد که زنان در بیش تر مواقع به طور ناخودآگاه با ایفای نقش انفعالی در برابر خشونت همسر نقش فعالی را در استحکام خانواده و جلوگیری از فروپاشی آن ایفا می کنند.

هدف پژوهش حاضر، بررسی ویژگی های روانسنجی مقیاس خودشیفتگی مرضی در نمونه ای از دانشجویان ایرانی بود. مقیاس خودشیفتگی مرضی از طریق فرایند ترجمه معکوس با مقیاس اصلی مطابقت داده شد. تعداد 473 نفر (278 زن، 195 مرد) از دانشجویان مقاطع مختلف تحصیلی دانشگاه های شهر تهران شامل دانشگاه تهران، دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه امیرکبیر، دانشگاه مذاهب اسلامی و دانشگاه الزهرا در پژوهش حاضر شرکت کردند و مقیاس خودشیفتگی مرضی (PNI)، مقیاس حرمت خود آیسنک (ESES) و مقیاس تجدیدنظرشده شخصیت (NEOPI-R) را تکمیل کردند. نتایج پژوهش نشان داد که مقیاس خودشیفتگی مرضی از روایی همگرا با مقیاس حرمت خود آیسنک و عامل نورزگرایی مقیاس تجدیدنظرشده شخصیت برخوردار است. هم چنین مقیاس خودشیفتگی مرضی همسانی درونی بالایی بر اساس آلفای کرونباخ داشت و پایایی بازآزمایی مطلوبی در فاصله زمانی 15 روز نشان داد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل موازی از مدلی 7 عاملی حمایت کرد، اما در سطح گویه ها روایی سازه این ابزار تایید نشد. از سوی دیگر، تحلیل عاملی تاییدی در سطح سازه خودشیفتگی بزرگ منشانه و خودشیفتگی آسیب پذیر، حاکی از روایی مطلوب این مقیاس بود. این پژوهش نشان داد که مقیاس خودشیفتگی مرضی از روایی و پایایی مطلوبی برخوردار است. از این رو، کاربرد های پژوهشی و بالینی این ابزار در ایران توصیه می شود.

مقدمه: رواج رویکرد مثبت گرا به سلامت و بهداشت روانی، موجب اقبال محققان به کاربرد مقیاس های ساخته شده مبتنی بر این رویکرد شده است. یکی از این مقیاسها، شاخص بهزیستی پنج سوالی سازمان بهداشت جهانی (WHO-5) است. پژوهش حاضر با هدف بررسی خصوصیات روانسنجی نسخه فارسی این شاخص انجام شد. روش: روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. نمونه پژوهش، شامل 498 نفر از دانشجویان بود که با استفاده از روش نمونه گیری داوطلبانه انتخاب شدند که به شاخص WHO-5، فرم کوتاه پرسشنامه افسردگی بک و پرسشنامه شادکامی آکسفورد (OHQ-SF) پاسخ دادند. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی نشان داد که ساختار عاملی این شاخص تک عاملی است. همسانی درونی سوالات این شاخص بالا و میزان آلفای کرونباخ آن برابر با 89/0 بوده، همچنین ضریب بازآزمایی آن برابر با 82/0 بود. همبستگی معنی دار بین نمرات این شاخص با نمرات شادکامی بیانگر روایی همگرای مناسب (57/0) با نمرات افسردگی نشان دهنده روایی واگرایی مناسب (61/0-) آن بود. به طور کلی نتایج پژوهش نشان داد که شاخص بهزیستی این شاخص، ابزاری معتبر و روا در اندازه گیری بهزیستی ذهنی و کیفیت زندگی افراد بهنجار است. نتیجه گیری: استفاده از شاخص معتبر جهانی، ناوابسته به فرهنگ، تک بعدی و کوتاه برای ارزیابی بهزیستی ،تسهیل کنندۀ انجام مطالعات بالینی و پژوهشی در حوزه های مختلف پزشکی، روانشناختی و روانپزشکی است.

اهداف عمده پژوهش حاضر عبارت است از 1) بررسی قابلیت اعتماد دو آزمون ا ستدلال صوری و آگاهی عاطفی در فرهنگ ایرانی 2) مقایسه استدلال صوری و آگاهی عاطفی دانش آموزان مدارس عادی و تیز هوش برای این منظو ر388 دانش آموز تیز هوش و عادی از دبیرستان های شیراز آزمون های استدلال صوری و آگاهی عاطفی را تکمیل کردند یافته ها نشان می د هد که در هر دو گروه دانش آموزان تیز هوش و عادی آزمودنی هایی وجود دارند که از لحاظ استدلال صوری هنوز به سطح انتزاعی نرسیده اند بین دو متغیر استدلال صوری و آگاهی عاطفی همبستگی معنی دار مشاهده نگردید اما بین نمرات هر یک از آمون ه0ای استدلال صوری آگاهی عاطفی با شاخص های پیشرفت تحصیلی همبستگی معنی دار بدست آمد. بررسی قابلیت اعتماد هر دو آزمون استدلال صوری و آگاهی عاطفی نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ ضرائبی به ترتیب برابر 0/71 و 0/76 بدست داد.

هدف از این پژوهش بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس وابستگی های ارزش خود در میان نمونه ای از دانشجویان ایرانی بود. به همین منظور 502 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه پیام نور شهرستان لنگرود به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و مقیاس های وابستگی های ارزش خود، خودشناسی انسجامی، شفقت خود-فرم کوتاه، خودشیفتگی مارگولیس-توماس و حرمت خود رزنبرگ در میان آن ها اجرا شد. در ابتدا تحلیل عامل تأییدی نشان داد که ساختار عاملی نمونه ایرانی با ساختار عاملی به دست آمده در نمونه های آمریکایی (کراکر و همکاران، 2003) برازش ندارد. بنابراین، برای یافتن ساختار عاملی مناسب با نمونه ایرانی، تحلیل عامل اکتشافی به روش تحلیل مؤلّفه های اصلی با شیوه چرخش ابلیمین بر روی مقیاس مذکور انجام شد و نشان داد که 6 عامل با ساختار داده ها برازش دارند. علاوه بر تأیید روایی همگرا و واگرای مقیاس، ضرایب آلفای کرونباخ نیز همسانی درونی مناسب عامل های مقیاس را نشان داد. نتایج به دست آمده بر اساس نظریه خودمختاری و نظریه وابستگی های ارزش خود بررسی شد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی ساختار عاملی پرسشنامه خودسنجی (YSR) با استفاده از رویکرد تحلیل عاملی تاییدی به اجرا درآمد. روش: در این مطالعه از بخشی از داده های پژوهش مینایی (1384)، استفاده شد که شامل 465 دانش آموز پسر و 421 دانش آموز دختر مدارس ابتدایی، راهنمایی و متوسطه شهر تهران است که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای چند مرحله ای انتخاب شده اند. برای برآورد پارامترها و برازش مدل از تابع کمترین مجذورات وزن دار استــفـاده شد. جــهـت ارزیــابـی کــفـایـت بـرازش مـدل از شاخص ریشه دوم برآورد واریانس خطای تقریب، شاخص برازش تطبیقی، ریشه دوم میـانگیـن مجـذورات پــس مـانـده هـای استـانـدارد شده، شاخص تاکر – لویز، شـاخـص خـوبـی برازندگی و شاخص تعدیل یافته خوبی برازندگی استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که مدل 8 سندرمی همبسته آخنباخ از برازش خوبی با داده ها برخوردار است. این یافته شاهد دیگری در زمینه روایی سازه درونی پرسشنامه خودسنجی فراهم آورد. علاوه بر این، نتایج نشان داد که سندرمهای پرسشنامه مورد بحث همپوشی کامل با همدیگر ندارند. این مطلب حاکی از آن است که سندرمها واجد روایی تشخیصی هستند. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که مدل 8 سندرمی آخنباخ از برازش خوبی با داده ها برخوردار است.